Sint-Anna ter Muiden 750 jaar stad
Tholen wil jeugdwerker voor problemen jongeren
rlf
TIS
WEN5i
Bewoners Plan Oost Sluis opperen suggesties
GS: 'Situatie Groede behoort niet tot de ernstigste in Zeeland'
KET
ZEELAND
C4
ps
1
>OSTBURG
Burchtstraat 3
Houtparket
- Mozaïek
- Massief
- Tapi
- Kant en klaar
{NEUZEN
1ERMEN
■UREN
)EUREN
Vakman tot uw
dienst voor schuren
herstellen, leggen,
lakken en boenen
van vloeren.
Verhuur machines.
Emmy Verheij en
Carlos Moerdijk
concerteren voor
zuster Claerhoudt
Overheersend
Schepenbank
Voorrecht
Patronndag
PLAATSELIJK nieuws
Aardenburg
Oostburg
Breskens
Nieuwvliet
Sluis
Schoondijke
Thema-avond medeplichtigheid
kerken westerse uitbuiting
Zeeuwse Landschap wil 2,5 hectare
reservaat De Blikken kopen
DINSDAG 14 APRIL 1992
I
«mono
ypes
.5/110
ERMEN
)RTING
pveiliging
brking
aiening
lakt
i mm
16 mm
t thermische
onderdelen,
>fielen enz.!
prijzen
;n kunststof
iverse kleurer
Van onze verslaggever
gluis - Snelheidsbeperkingen
jj de Kloosterstraat en Gou
verneurstraat, de omvorming
van laatstgenoemde straat
tot woonerf en meer verlich
ting op donkere plekken in
de wijk.
pat waren zo de suggesties die
ongeveer dertig bewoners van
Plan Oost in Sluis gisteravond
op een hoorzitting aandroegen
ter verbetering van het leefkli
maat in hun woonwijk.
De bewoners kwamen op uitno
diging van het gemeentebestuur
naar het Belfort om hun ideetjes
aan burgemeester en wethouders
kenbaar te maken.
De laatste jaren verdween flink
wat groen uit Plan Oost waar
door de wijk een steeds grau
were en versteende indruk
maakte. Een werkgroep, be
staande uit bewoners en ambte
naren van de gemeente Sluis
moet daar iets aan gaan doen.
J. Faas, bewoner van de Kloos
terstraat en voorzitter van de
oudercommissie van de Guido
van Daeleschool pleitte voor de
instelling van een snelheidsbe
perking in de Kloosterstraat.
Dat voorstel opperde ook een
bewoner van de Gouverneur
straat voor zijn straat. „Mooier
nog zou het zijn om er een woon
erf van te maken waar alleen be
stemmingsverkeer mag komen."
J. Keijmel uit de Gouverneur
straat droeg de bouw van honde
toiletten aan als oplossing voor
het hondepoepprobleem. Hij
kwam met dat idee toen wethou
der A. Oosterling (ook bewoner
van Plan Oost) de aanwezigen
vroeg om mogelijke oplossingen
voor dat probleem aan te dra
gen.
Burgemeester M. Everaers
toonde zich aan het slot van de
bijeenkomst niet ontevreden
over de inbreng van de bewoners
van Oost. „Er zijn al redelijk
wat suggesties gedaan waar de
werkgroep mee aan de slag kan
gaan", aldus Everaers. Een aan
tal aanwezigen meldde zich ook
aan om daarin zitting te nemen.
Everaers deelde verder mee dat
de werkgroep zo snel mogelijk
aan de slag gaat. Wethouder J.
du Fossé verwachtte dat de uit
voering van het plan binnen
twee jaar gestalte moet krijgen.
Geen snelle aanpak traverse
Van onze verslaggever
Middelburg Groede - Ge
deputeerde Staten (GS)
van Zeeland voelen er
niets voor de klinkerbe-
strating van de weg (tra
verse) door Groede snel te
laten asfalteren.
GS willen de afweging over een
eventuele reconstructie van de
traverse pas maken bij de be
handeling van het urgentie-
schema provinciale wegen 1992,
die voor de zomervakantie
plaatsvindt.
Verzoeken
GS namen dat besluit na her
haalde verzoeken van de werk-
oep Bestrijding Geluidsover-
it Traverse Voorstraat Groe-
Volgens GS behoort de hinder
lijke situatie in Groede zeker
niet tot de ernstigse langs de
provinciale wegen in Zeeland.
Verbijstering
De Groedse werkgroep rea
geerde begin maart 'met verbijs
tering' toen bleek dat de recon
structie van de weg Sluis-Bres-
kens ophield op de grens met de
bebouwde kom in Groede.
De werkgroep ging er namelijk
van uit dat de paar honderd me
ter klinkerbestrating door het
dorp bij dat werk zou worden
meegenomen. Immers, het-mate-
riaal en de mankracht waren
toch aanwezig.
Nieuw licht
Een brief van de werkgroep dat
alsnog te doen kwam 30 maart
aan de orde in de provinciale ad
viescommissie Waterstaat en
Verkeer, maar bracht de provin
cie niet op andere gedachten.
Ook een tweede brief wierp vol-
is GS geen nieuw licht op de
zaak en kon de bestuurders niet
vermurwen.
GS laten weten dat het 'nog even
meenemen van het werk in een
al lopend ander werk eerder geld
t dan besparingen oplevert'.
Bovendien gaat het niet louter
n asfalteren.
Veiligheid
Uit het oogpunt van de verkeers
veiligheid is behalve asfaltering
ook een herindeling van het
dwarsprofiel van de weg ge
wenst.
Het verzoek van de werkgroep
"i het antwoord van GS zit bij
1 ingekomen stukken van de
provinciale statenvergadering.
Die is vrijdag 24 april-om 10.00
uur in de Statenzaal van de Mid
delburgse Abdij.
Van onze verslaggever
Terneuzen - De service-
ji'ub De Ronde Tafel
Zeeuws-Vlaanderen
schenkt de opbrengst van
c® concert van Emmy
Verheij en Carlos Moer
dijk aan de Westzeeuws-
vlaamse zuster Claer
houdt.
Zuster Claerhoudt houdt
tch in diverse landen van de
wereld, waaronder Indone-
v'erk met ontwikkelings
wet concert van Verheij en
Moerdijk is 6 mei in het
<®dlandtheater in Terneu-
Kaarten kosten 25 gul-
en en zijn onder meer ver
enigbaar via Combi de Mil-
ano in Oostburg en Sluis.
De dorpspomp in Sint-Anna ter Muiden was vroeger de levensader van het dorp.
FOTO DE STEM COR J. DE BOER
I Ik» -<
Het is niet toevallig dat in
hetzelfde jaar dat de Vier
Ambachten hun definitieve
keure kregen ook Sint-Anna
ter Muiden stadsrechten
kreeg. Het was tijdens de
regeerperiode van Gravin
Johanna van Constantino-
pel toen het graafschap
Vlaanderen een grote on-
wikkeling doormaakte en
aan de regeling van het be
stuur bijzonder aandacht
werd besteed.
Over het jaar waarin Sint-
Anna ter Muiden stadsrechten
kreeg is twijfel gerezen. H. Q.
Janssen, destijds predikant al
daar, streekhistoricus en vriend
van Van Dale, de man van het
woordenboek, houdt in zijn
boek over St.-Anna 1241 als
jaartal aan. Dr. Theo Luykx,
destijds als assistent verbonden
aan de rijksuniversiteit van
Gent geeft in zijn boek over Jo
hanna van Constantinopel het
jaartal 1241. Wat is nu juist?
Wel, de keure werd uitgevaar
digd in maart. Destijds paste
men de zogenaamde paasstijl
toe. Dat wil zeggen dat men het
jaar rekende van Pasen tot Pa-'
sen. Viel de datum in maart
voor Pasen zoals in 1242, dan
schreef men nog 1241, maar in
feite was het volgens onze jaar
telling 1242.
We moeten de verheffing tot de
stad van Sint-Anna ter Mui
den, in die tijd Mude genaamd,
zien in het kader van de econo
mische ontwikkeling van de
Zwinstreek. In het midden der
13e eeuw vond de volle ont
plooiing plaats van Brugge tot
wereldhaven aan het Zwin. Met
name de handel op Engeland,
de Londense Hanze, droeg
daartoe bij. Door verzanding,
een probleem dat door de eeu
wen heen een rol zou spelen,
Het wapen van Sint-Anna
ter Muiden.
was er geen vaarweg meer naar
Brugge voor grotere schepen.
Daardoor moesten de goederen
voor verder vervoer op kleinere
schepen worden overgeladen.
Da mme werd de eerste voorha
ven. In 1180 was door graaf Fi-
lips van den Elzas aan Damme
reeds een privilege als vrije
stad verleend. Mude zou vol
gen.
Dat Mude reeds voor 1242 be
stond weten we uit een gebeur
tenis die in 1213 plaatsvond.
Toen waren gravin Johanna en
haar eerste echtgenote Ferrand
van Portugal in een strijd ge
wikkeld tegen de overheer
sende rol van de Franse koning
Filips August. Zij riepen daar
bij de hulp in van de Engelse
koning. Deze zond op 28 mei
1213 een vloot onder leiding
van zijn raadsheren Rainald
van Dammartin en Hugo van
Boves naar Vlaanderen. Door
de wind gehinderd bereikten
zij pas op 30 mei de kust te
Mude. Onverwacht overvielen
zij de Franse vloot en vernie
tigden deze. Alleen de schepen
die op het droge getrokken
konden worden ontkwamen.
Gedurende Johanna's laatste
levensjaren ging haar aandacht
in het bijzonder uit naar de
ontwikkeling van Brugge en de
Zwinstreek met Damme en
Mude, alsmede naar de juridi
sche uitbouw van de kuststre
ken van Vlaanderen. Mude op
zijn beurt groeide naast
Damme in deze tijd uit tot een
volwaardiger vrije stad. In
maart 1242 werd door Johanna
en haar tweede echtegenoot
Thomas van Savoye een uitvoe
rige stadskeuze voor Mude uit
gevaardigd. Het was dezelfde
keure als die van Brugge.
Daarin werd het omschreven
gewoonterecht dat voordien
van toepassing was schriftelijk
vastgelegd en werden bepaalde
voorrechten verleend.
Er werd een schepenbank ge
vestigd en het grondgebied van
Mude waarbinnen de keure van
kracht was werd afgebakend.
Daartoe werden vanwege de
graaf zowel op het land als in
het water vier kruisen ge
plaatst. Zoals gebruikelijk
werd bepaald dat de baljuw, de
vertegenwoordiger van de
graaf, noch zijn echtgenote uit
Mude afkomstig mochten zijn.
De schepenen werden benoemd
voor een jaar. Hun taak was
drieledig: rechterlijk, wetge
vend en administratief. De
keure behelsde verder bepalin
gen voor het behoud van open
bare orde. Ter bevordering van
de vrede mochten personen in
gijzeling worden genomen. De
andere kleine havens aan het
Zwin: Monnikerede, Hoeke en
Sluis, waren in deze jaren nog
volop in ontwikkeling. Hun er
kenning als vrije stad door de
Vlaamse graaf had pas jaren
later plaats.
Ten tijde van de verheffing tot
stad bestonden er vanuit Mude
al handelsbetrekkingen met
andere steden. Het is zelfs mo
gelijk dat deze handelsbetrek
kingen reden zijn geweest om
de plaats stadsrechten te verle
nen. In ieder geval werd in de
keure bepaald dat in het ver
volg de inwoners van Mude tol
vrijdom zouden hebben op het
Zwin en dat zij geen tol meer
behoefden te betalen te Dam
me, Nieuwpoort en Duinker
ken, hansen die toen volop in
ontwikkeling waren.
In Mude mocht ook wekelijks
markt worden gehouden. Later
werd ook het voorrecht ver
leend om tweemaal per jaar een
jaarmarkt te houden, eenmaal
in het begin van de lente en
eenmaal in de herfst. Verder
kreeg Mude het recht van vrij
dom van de pek- en vishandel.
Pek was nodig voor het dicht-
baken van de schepen. Vooral
de visserij moet een bloeiend
bedrijf zijn geweest. Van groot
belang was ook dat Mude in
1252 een der steden in het wes
ten van Vlaanderen werd, 17 in
getal met Brugge aan het
hoofd, die lid waren van de
Vlaamse of Londense Hanze.
Dit was een verbond van han
delaren in handels- en haven
steden dat de bevordering van
de onderlinge belangen beoog
de.
De grootste bloei bereikte
Mude in de 13 eeuw. Door aan
slibbing kwam het evenwel
steeds verder van de vaargeul
te liggen, zodat de kooplieden
hun bedrijf naar de kust ver
plaatsten waar Nieuw-Mude
ontstond. In de loop der jaren
is het een kleine onversterkte
stad gebleven en later door
Sluis overvleugeld. Met name
de verwoesting door de Sluie-
naars in 1437 belette een we
deropbloei.
De kerk van Mude was toege
wijd aan de heilige Anna. Zij
werd vereerd ais patrones van
de zeelieden. Jaarlijks vond op
de patroondag van de heilige,
26 juli, een processie plaats.
Naar deze patroonheilige werd
Mude gaandeweg Sint-Anna
ter Mude genoemd. Dit evo
lueerde tot Sint-Anna ter Mui
den.
Na de verovering van Sluis
door prins Maurits in 1604 en
het daarop volgende Twaalfja
rig Bestand (1609-1621) kwam
Mude buiten het gebied der
Staten te liggen. De gouverneur
van Sluis vond een Spaanse ne
derzetting zo dicht onder de
wallen van Sluis een gevaar
voor de veiligheid van de stad,
nam Sint-Anna in 1611 in bezit
en stelde het onder zijn be
scherming. Van Spaanse zijde
werd hiertegen niets onderno
men, zodat het uiteindelijk bij
de Vrede van Munster in 1648
Nederlands bleef.
Van onze verslaggeefster
Tholen - De gemeente Tholen
wil een jongerenwerker aan
stellen die als vraagbaak
voor de eilandjeugd kan fun
geren.
Op dit moment zijn er te weinig
mogelijkheden voor jongeren om
informatie over bepaalde pro
blemen te vragen en het ont
breekt ook aan recreatieve voor
zieningen. Daardoor zoeken jon
geren hun vertier vooral in cafés.
Dat stelt de Overleggroep Jonge
renbeleid Tholen, waarin afge
vaardigden van politie, speciaal
onderwijs, maatschappelijk
werk en sociaal-cultureel werk
en ambtenaren zitten.
De Federatie Maatschappelijke
Dienstverlening Noord-Zeeland
schrijft in haar advies: „Dat er
sprake is van toenemende pro
blemen onder jongeren, staat
voor ons vast. De toename van
problemen tussen ouders en kin
deren is duidelijk zichtbaar in
onze jaarcijfers. Er zijn steeds
meer weglopers, het aantal
jeugdbendes neemt toe evenals
vroegtijdig cafébezoek." Het ca
fébezoek leidt echter niet tot
massale alcoholverslaving, zo
blijkt uit de gegevens van het
Zeeuws consultatiebureau voor
alcohol en drugs waar slechts
één inwoner van Tholen onder
de 25 jaar naar toe gaat.
Volgens de politie leiden de
maatschappelijke en recreatie
problemen niet tot een explo
sieve stijging in criminaliteit.
„Wel zijn er regelmatig uitwas
sen waarbij jongeren groepsge
wijs ontsporen, zoals series ver
nielingen, diefstallen of inbra
ken." Gestructureerd jeugdwerk
biedt volgens de politie een goed
alternatief voor cafébezoek en
kan kleine criminaliteit en alco
holmisbruik voorkomen.
De opbouwwerker die de ge
meente wil aantrekken kost per
paar 51.000. De nieuwe kracht
zal gedurende twee jaar twintig
uur per week werken. Het col
lege stelt nadrukkelijk dat de
jeugdwerker zich niet alleen op
probleemjongeren richt. Oud-
Vossemeer en Tholen zijn de eer
ste twee kernen waaraan ge
werkt gaat worden. Een concrete
invulling van de taken van de
jeugdwerker ontbreekt voorals
nog in de nota Jongerenbeleid.
VROUWENGILDE - Het
Aardenburgs Vrouwengilde
houdt 28 april een bijeen
komst waarop het echtpaar F.
de Badts-Dierikx komt spre
ken over de kweek van slak
ken (escargots). In de pauze
kan het levende materiaal be
keken worden en daarna is er
gelegenheid kennis te maken
met gerechten en deze te
proeven. Woensdag 20 mei
maakt het gilde de jaarlijkse
reis. Deze keer gaat men naar
Wouw in Noord-Brabant.
Daar brengt men een bezoek
aan het zijdemuseum. In de
loop van de middag wordt in
Hulshout een bezoek ge
bracht aan de parfum-expo.
VOORJAAKSBEURS - De
ondernemersvereniging
WARVO houdt van 24 tot en
met 26 april een voorj aars-
beurs in de grote tent op het
terrein in het plan Oude Stad.
De beurs wordt geopend door
burgemeester mr. E.F. Jong-
mans op 24 april om 19.00
uur. De openingstijden zijn
vrijdag van 17.00 tot 22.00
uur, zaterdag van 14.00 tot
22.00 uur en zondag van
14.00 tot 18.00 uur.
PRESENTATIETRAINING -
De Volkshogeschool Zeeland
houdt een presentatietraining
voor vrouwen die hun eigen
stijl van presenteren willen
verfijnen en verbeteren. Er
wordt geoefend in het houden
van korte en langere presen
taties, waarbij men gebruik
maakt van stem-, houding- en
speltraining. De cursus duurt
van vrijdagmiddag 1 tot zon
dagmiddag 3 mei.
JUBILEUM - De volleybal
vereniging De Kikkers be
staat dit jaar 25 jaar. De jubi
lerende vereniging viert dat
in september. In het voorlo
pige programma staat voor
vrijdag 4 september een
jeugdmiddag en een feest
avond. Zaterdag 5 septeme-
ber is er een tentoonstelling,
een jubileumwedstrijd voor
oud-leden en huidige leden,
een diner, receptie en feest
avond.
BRIDGE - Op koninginnedag
wordt een Oranje-bridge
drive gehouden op vijf loca
ties. Inmiddels hebben al vijf
tig paren ingeschreven, maar
er kunnen er mog deelnemen
Voor elke deelnemer is er een
prijs. Donderdag 16 april
wordt de paasdrive gehouden
om 19.30 uur in Gasthof De
Jonge Leeuw.
JONGERENKOOR - Het Jon
gerenkoor Aardenburg zingt
tijdens de hoogmis van Pasen
in de eigen parochiekerk. De
dienst begint om 10.30 uur.
GREGORIAANS KOOR -
Het Westzeeuwsvlaams Gre
goriaans Koor zingt witte
donderdag in de parochiekerk
te Oostburg tijdens de eucha
ristieviering van 19.00 uur.
Op eerste paasdag zingt het
koor in de Sint Jacobskerk te
Gent. Aanvang 11.00 uur.
PALMZONDAG - De paro
chie Oostburg houdt zaterdag
11 april om 19.00 uur een
speciale gezins-viering in de
parochiekerk. Ook mensen uit
andere parochies kunnen zich
bij de dienst aansluiten.
PLATTELANDSVROUWEN
- De afdeling Oostburg van
de Nederlandse Bond voor
Plattelandsvrouwen houdt
donderdag 16 april in het
hervormd kerkcentrum een
afdelingsavond. A. Kayser-
Maas uit stekene verzorgt een
lezing met diaserie met als
titel '4-seizoenen'. Zij geeft
informatie over het wel en
wee van een eigen tuin. Kay-
ser is voorzitster geweest van
'Groei en Bloei'. Op 21 mei
maken de Plattelandsvrou
wen hun jaarlijkse reisje naar
de Betuwe en De Biesbosch.
DAGREIS - De ANBO afde
ling Breskens houdt 24 april
een dagreis naar de Keuken
hof. Het vertrek is om 7.00
uur vanaf Goedertijt en an
dere opstapplaatsen, 's Mid
dags wordt Delft nog bezocht
om te zien hoe het Delfts por-
celein gemaakt en geschilderd
wordt.
PAASMAALTIJD - De afde
ling Breskens van De Zonne
bloem houdt paaszaterdag, 18
april, in zaal De Uitkomst een
paasmaaltijd voor gehandi
capten en hulpbehoevende
ouderen. Als het nodig is
wordt zo nodig voor vervoer
gezorgd. De aanvang is 14.30
uur. Met deze maaltijd start
De Zonnebloem weer het
nieuwe seizoen, waarin tal vn
activiteiten in voorbereiding
zijn.
KAMPIOENSCHAP - De
zeilvliegvereniging Jan van
Gent houdt in het weekeinde
van 16 en 17 mei het open
clubkampioenschap. Boven
dien zijn er 17 mei op het
vliegterrein aan de St. Jans-
dijk uitgebreide demonstra
ties zeilvliegen. De vereniging
organiseert verder in de
maanden mei en augustus be
ginnerscursussen parapente
(zeilvliegen) en deltavliegen.
Inlichtingen zijn te krijgen
bij Zeilvliegvereniging Jan
van Gent.
BOLWEDSTRIJD - De per
soneelsvereniging van de Ra
bobank bracht een bezoek
aan de bolbanen in Aarden
burg om een onderlinge wed
strijd krulbollen af te werken.
Uitslag mannen: 1. P. Mar
tens, 2. V. Hendrikse, 3. E. de
Ruijs. Vrouwen: 1. G. Tren-
son, 2. C. Henderikse, 3. S. de
Bruijne.
KONINGINNEDAG - De ac-
tivieitencommissie Schoon
dijke heeft het programma
voor koninginnedag bijna
rond. Dit jaar wordt een zes
kamp gehouden van 16.00 tot
20.00 uur. Vanaf 7.00 uur
wordt er een rommelmarkt
gehouden met in de middag
uren een aantal kinderspelen..
Al deze activiteiten zijn in de'
hal van de Landbouwprak-
tijkschool. Om 21.00 uur is er
nog een oranjebal in zaal
Wijffels.
Van onze verslaggever
Oostburg - De stuurgroep
Kerk en Samenleving West-
Zeeuwsch-Vlaanderen houdt
4 mei een thema-avond over
de medeplichtigheid van de
kerken aan vijf eeuwen wes
terse uitbuiting van Latijns
Amerika. De bijeenkomst
wordt gehouden in het rk pa
rochiehuis aan de Breydel-
straat in Oostburg.
Dit jaar staat in het teken van de
herdenking van Columbus die
vijfhonderd jaar geleden Ame
rika ontdekte. Sommigen noe
men dit de start van ontwikke
ling van een nieuw werelddeel
maar de mensen uit Latijns
Amerika noemen het de start
van vijfhonderd jaar economi
sche uitbuiting. Met Columbus
begon immers volgens de stuur
groep immers de moord op mil
joenen indianen, de roof van
dorpen en steden en de plunde
ring van rijkdommen.
De stuurgroep stelt dat dit vaak
gebeurde met de zegen van de
veelal rooms katholieke kerken.
Zij verbonden zich immers aan
de rijken en de machtigen. „Bij
de herdenking nu in 1992 dragen
de kerken, zo zou men kunnen
stellen, dan ook de nodige boter
op het hoofd", staat in de infor
matie-brochure, bedoeld voor de
thema-avond.
De stuurgroep wil deze 'boter'
tijdens de bijeenkomst dan ook
kritisch bekijken. Maar ook van
daag de dag is de westerse sa
menleving en daarbinnen dus
ook de kerken in belangrijke
mate volgens de stuurgroep ver
antwoordelijk voor de nog steeds
economische uitbuiting en on
derdrukking van Latijns Ameri
ka. Ook daarbij wordt tijdens de
thema-avond stil gestaan. Het
programma begint om 20.00 uur.
Van onze verslaggever
Oostburg - De stichting het Zeeuwse Landschap vraagt subsidie bij
de provincie om 2,5 hectare in het resefvaatsgebied De Blikken bij
Oostburg te kopen.
De aankoopkosten bedragen bijna tachtigduizend gulden.
De bijzondere natuurwaarden van het gebied maken dat De Blikken
is aangewezen als reservaatsgebied. Het Zeeuwse Landschap kocht
vorig jaar al vijf van het in totaal twintig hectare grote natuurgebied
aan. Volgens directeur R.J. Willems ligt het in de bedoeling dat zijn
stichting mettertijd het volledige gebied in eigendom verwerft.
Gedeputeerde Staten besluiten vandaag in hun vergadering over de
toekenning van een provinciale bijdrage in de aankoop.
