Hoge opkomst stemming
Grote
braadpan
gezocht.
99
Israël wil Amerikaanse kredietgaranties
nfëimeer
E
'Rookverbod in de Koepel betekent oorlog'
Rundertartaar,
UNITED COLORS
OF BENETTON.
Merijntje
Zuidafrikaanse President De Klerk verwacht steunbetuiging voor beleid
Lang leve de USSR
JA-WCX
Hogere benzine-accijns
misschien van de baan
Positie Brabantse gedeputeerde wankel
van opstal bedrijfsobjekten
Gas terug bij
herindeling
NS'ers stalen
200 fietsen
ABP verlaagt de
hypotheekrente
'Snelle invoering
'Simons' nodig'
Ook GEP dreigt
te vertrekken
Palestijn steekt
twee mensen neer
Twee Witschges,
een Koeman
Oil
SUID-ART
Dïl
taxatie(rapport) winkel, hal, kantoor?
bel de specialist: 076/220600
TERNEUZEN HULST SLUIS
Noordstraat 91 Steenstraat 34 rote Markt 7
IN DEZE KRANT:
vandaag 2 katernen
Achtergrond
Binnenland
Buitenland
Economie
Beurs
Sport
Zeeland
Gids
BTV-programma's
A2
A3
A4
A5/A6
A6
deel B
deel C
deel D
D2
Bewaker
heeft er
tabak van
DE STEM
losse nummers:
maandag t/m vrijdag: 1,50
zaterdag: 1,80
132ste jaargang
WOENSDAG 18 MAART 1992
I I I I I
Middelburg - Gedeputeerde Sta
ten nemen flink gas terug bij de
ierindeling van de Zeeuwse ge
meenten. De gemeenten mogen
relt met plannen komen voor de
ierindeling. Daarvoor krijgen ze
ran GS een half jaar bedenktijd,
[let college kwam dat gisteren
overeen met de Vereniging van
Zeeuwse Gemeenten.
|ZIE ZEELAND - C1
Velsen - Medewerkers van de
Nederlandse Spoorwegen blij
ken in vier jaar tijd ongeveer 200
fietsen te hebben gestolen uit
stallingen bij NS-stations. De
politie heeft vijf NS-beambten
aangehouden. De diefstallen
vonden plaats bij negen NS-sta-
tions tussen Beverwijk en
Nieuw-Vennep. De beambten
stalen de fietsen met behulp van
NS-materiaal en verkochten de
rijwielen aan vele collega's.
Heerlen - Het ABP verlaagt met
ingang van vandaag de hypo
theekrente met 0,2 procent. Het
laagste tarief komt daardoor op
8,8 procent. De rente van de
spaarhypotheek wordt 9 pro
cent. Eerder al hebben andere
hypotheekverstrekkers hun ta
rieven verlaagd.
Jeruzalem (afp) - De Israëli
sche regering ziet af van de
kredietgaranties die zij aan
de VS heeft gevraagd.
Dat heeft de Israëlische minister
van Defensie, Moshe Arens, gis
teren in Washington bekendge
maakt. De garanties zijn be
stemd voor kredieten ter waarde
van 10 miljard dollar (bijna 19
miljard gulden).
„Ons verzoek is niet geaccep
teerd (door de Amerikaanse re
gering). En de voorwaarden die
men aan de kredietgaranties
probeert te verbinden, zijn on
mogelijke voorwaarden die door
geen enkele Israëlische regering
zullen worden aanvaard", ver
klaarde Arens.
De Amerikaanse regering wil al
leen kredietgaranties geven in
dien Jeruzalem de bouw op
schort van nieuwe nederzettin
gen in bezet gebied. De Israëli
sche regering heeft steeds cate
gorisch geweigerd een einde te
maken aan het nederzettingen-
beleid.
De Amerikaanse voorwaarde zal
het beleid van Israël 'geen haar
veranderen', verklaarde de Is
raëlische premier Shamir giste
ren nog eens.
De kans lijkt klein dat Israël
binnen afzienbare tijd opnieuw
bij de VS zal aankloppen voor
kredietgaranties. „Er bestaat
voor ons geen enkele reden om
een nieuw verzoek in te dienen",
zei Arens. „Wij zullen de midde
len voor integratie van de immi
granten (uit de voormalige Sov
jetunie) gaan vinden in de di
verse joodse gemeenschappen in
de wereld".
De beslissing om van kredietga
ranties af te zien is een tegenslag
voor premier Shamir die over
drie maanden in Israël algemene
verkiezingen tegemoet ziet. De
Israëlische premier heeft er
steeds op vertrouwd dat Wash
ington uiteindelijk de garanties
wel zou geven zonder dat de
bouw van nieuwe nederzettingen
moet worden gestopt.
Nadat de Amerikaanse president
George Bush' vorig jaar een be
slissing over de kredietgaranties
vier maanden opschortte, mobi
liseerde Shamir de pro-Israël
lobby in de Verenigde Staten in
een poging Bush van gedachten
te doen veranderen.
Een compromisvoorstel van en
kele senatoren is, aldus dinsdag
de Washington Post, door Bush
van de hand gewezen. Het voor
stel hield in dat onmiddelijk ga
ranties worden verstrekt voor
één miljard dollar. Garanties
voor de overige negen miljard
dollar zouden pas worden gege
ven indien Israël stopt met de
bouw van nieuwe nederzettin
gen.
Israël heeft grote behoefte aan
de Amerikaanse garanties omdat
de joodse staat daardoor goed
koper bij banken kredieten kan
krijgen. Zonder de kredietgaran
ties van Washington is het zelfs
de vraag of bankiers nog wel
geld willen lenen aan Israël, dat
kampt met een ernstige econo
mische crisis.
ZIE OOK COMMENTAAR - A3
■i
■I
Conservatieve communisten betoogden gisteren in
Moskou voor een terugkeer van de oude Sovjetunie.
Nostalgie vierde hoogtij: een schamele tienduizend,
voornamelijk oudere mannen hadden zich verzameld
op het manegeplein.
ZIE BUITENLAND - A 4
Den Haag - Premier Lubbers
vindt dat de invoering van één
ziektekostenverzekering voor
alle Nederlanders, het Plan-Si
mons, snel ingevoerd moet wor
den. Hij gaat zich daar persoon
lijk voor inzetten. Lubbers is on
gerust over de sterk gestegen
kosten van de volksgezondheid.
ZIE BINNENLAND - A3
Bergen op Zoom - Ook General
Electric Plastics (GEP) in Ber
gen op Zoom dreigt te vertrek
ken uit Nederland als de ver
dubbeling van de heffing op
brandstoffen daadwerkelijk
wordt ingevoerd. Eerder deze
week uitte Hoechst Vlissingen
een zelfde dreigement.
ZIE ECONOMIE-A5
Tel Aviv - Een Palestijn heeft
gisteren in Jaffa 2 mensen dood
gestoken en 20 anderen met zijn
mes verwond. Hij stak in op een
groep schoolkinderen. De man is
door een politie-agent neerge
schoten. Hij is in het ziekenhuis
aan zijn verwoningen overleden.
ZIE BUITENLAND - A4
Zeist - Het Nederlands elftal
doet het tegen Joegoslavië niet
meer met twee Koemannen,
"oor de eerste keer mogelijk wel
met twee Witschges. Voor de po
sitie aan de linkerkant liet
bondscoach Michels in de selec
te voor de oefeninterland tegen
Joegoslavië, volgende week
woensdag in Amsterdam, Erwin
Koeman vallen. Rob Witschge,
'eyenoorder, keerde terug.
ZIE SPORT-BI
O
Een blanke Zuidafrikaanse vrouw loopt voorbij enkele campagneposters, op weg naar het stembureau. Gisteren vond in Zuid-
Afrika het referendum plaats over de hervormingen in het land. - foto ap
Door Riet Pijnappels
Breda - „De eerste die mij mijn sigaretje durft af te pakken,
is een flinke jongen". Gevangenenbewaarder I. Vink van de
Bredase gevangenis De Boschpoort trekt een dreigend gezicht
en zwaait demonstratief met zijn pakje shag.
Wel of niet roken in de bajes is
vandaag het gesprek van de dag.
Met een paar collega's staat
Vink te mopperen bij de bewaar-
derswacht in de Koepel.
„Oorlog wordt het", belooft be
waarder P. van Triest. Nee, hij
rookt zelf niet, maar de gedeti
neerden slaan vast en zeker op
tilt als ze buiten hun cel geen
peukje meer kunnen roken. Hij
werkt hier al meer dan twintig
jaar, vertelt hij, zijn voorspelling
is gebaseerd op pure ervaring.
De anderen knikken instem
mend. Bezopen, vinden ze het.
Wie gaat er nu roken verbieden
in de bajes?
Hun collega F. Senders denkt er
echter anders over. Sinds 1981
werkt hij in De Boschpoort. Al
jarenlang heeft bij last van de
rook die overal hangt. Hij heeft
aandoeningen aan de luchtwe
gen.
De Tabakswet van 1990 kwam
voor hem dan ook als een ge
schenk uit de hemel. Die wet be
paalt dat er niet meer gerookt
mag worden in openbare ruim
ten en overheidsgebouwen. De
Boschpoort is een overheidsge
bouw, redeneerde Senders, en
dus zou het afgelopen moeten
zijn met roken buiten de cellen.
Directeur B. Molenkamp wei
gerde echter een rookverbod in
te voeren. Een verbod zou te veel
onrust veroorzaken, was zijn ar
gument. Molenkamp: „Een rook
verbod leidt tot spanningen. De
beheersbaarheid van de inrich
ting wordt er ernstig door aan
getast. De meeste gedetineerden
hebben een sigaretje nodig om
hun spanningen te reguleren.
Veel gedetineerden zijn zenuw
achtig tijdens de bezoekuren. Er
zijn relaties die onder druk
staan. Een sigaretje in de be-
zoekzaal is dan vaak hard no
dig".
In een brief aan de gedetineer
den schreef hij daarom: 'Omdat
veel personeelsleden en gedeti
neerden 'meeroken' hinderlijk
vinden, zoii ik eigenlijk alleen
het roken in uw eigen cel toe
moeten staan. Zover wil ik niet
gaan en daarom sta ik toe dat u
ook op bepaalde plaatsen buiten
uw cel rookt'.
Die plaatsen zijn de cellengan-
gen, de recreatiezalen, de be-
zoekzaal en de werkruimten.
Bijna overal, concludeerde Sen
ders. Deze week spande hij voor
de tweede keer een kort geding
aan tegen de directie. Hij eist
een onmiddellijk rookverbod
voor alle openbare ruimten in de
strafinrichting.
Op 16 januari van dit jaar, tij
dens het eerste geding, kreeg de
man al gelijk van de ambtena
renrechter. Het ministerie van
Justitie tekende echter hoger be
roep aan. Een nieuwe uitspraak
kan nog wel twee jaar op zich
laten wachten.
VERVOLG OP BINNENLAND - A3
Gevangenenbewaker F. Senders: 'Een gevangenis is toch ook
een openbaar gebouw waar niet gerookt mag worden?'
- foto willem blauw
Van onze correspondent
Raymond Hasselerharm
Johannesburg - De op
komst bij het referendum
in Zuid-Afrika over het
hervormingsbeleid in dat
land was gisteren zeer
hoog. De schattingen va
riëren van 70 tot 80 pro
cent.
De uitslag van het referendum
wordt vandaag om ongeveer
twaalf uur (Nederlandse tijd)
verwacht.
Duizenden blanken dromden tot
gisteravond laat samen bij de
stemlokalen om een keuze te
maken tussen de hervormings
politiek van president De Klerk
en de terugkeer naar apartheid,
zoals de Conservatieven dat wil
len.
Peiling
De dag verliep zonder grote inci
denten. Er waren twee valse
bommeldingen in de badplaats
Durban, en sommige leden van
de racistische Afrikaner Weer
standsbeweging vielen bij bu
reaus stemmers lastig.
De grootste verrassing was in
feite de massale opkomst. In
Randburg, een buitenwijk van
Johannesburg, stond 's ochtends
om zeven uur, bij het openen van
de deuren van het stemlokaal, al
een rij van meer dan 400 men
sen. In het stadhuis van Johan
nesburg stemden het eerste uur
ruim 1.600 mensen.
Informele peilingen bij de stem
bureaus gaven gisteren aan dat
een meerderheid lijkt te stem
men voor de hervormingspoli
tiek van president De Klerk.
Cricket
Sport heeft absoluut een grote
rol gespeeld in de uitslag van het
referendum.
Veel mensen die nog twijfelden
over hun keuze gingen voor De
Klerk stemmen, toen ze hoorden
dat een nee-stem gevolgen zou
hebben voor het Zuidafrikaanse
ericketteam, dat na jarenlange
isolatie weer was toegelaten tot
de wereldkampioenschappen.
Met afgrijzen hoorden de blan
ken dat het team, dat, tot ieders
verrassing, de halve finale had 100 gram
bereikt, door de internationale
cricketbond zou worden gedis
kwalificeerd als de Conservatie
ven het referendum winnen. Dat
maakte de keuze voor velen
makkelijk.
VERVOLG OP BUITENLAND - A4
Het wordt vandaag niet alleen een sombere dag, af en toe kan er
ook wat lichte regen of motregen vallen. De zuidwesten wind is
zwak tot matig en draait naar het noordwesten.
Den Haag - De verhoging van de benzine-accijns van vijf
cent per liter in 1993 en 1994 gaat mogelijk niet door. Dat is
gisteren uit betrouwbare bron vernomen.
De verhogingen werden aange
kondigd in de Tussenbalans, de
bezuinigingsoperatie van het ka
binet die in totaal 17 miljard
gulden moet opleveren. Vorig
jaar ging de benzine-accijns als
gevolg van de Tussenbalans om
hoog met ruim twee dubbeltjes
op ongelode en drie dubbeltjes
op gelode benzine.
Op het ministerie van Financiën
wordt nu overwogen de nieuwe
verhogingen te schrappen, om
dat de benzinerijders al zwaar
genoeg zijn gepakt. Ook de pro
blemen die pomphouders in de
grensstreek ondervinden, spelen
een rol. Veel Nederlanders in
Noord-Brabant en Limburg
gaan in België tanken, waar de
benzine goedkoper is.
De verhoging van de dieselac
cijns met 10 cent per liter, die in
de Tussenbalans voor 1993 werd
aangekondigd, gaat waarschijn
lijk wel door. Dat moet een be
drag van 450 miljoen gulden op
leveren. Ook staat er een nieuwe
verhoging van de motorrijtui
genbelasting op stapel.
In totaal moet er in verband met
de Tussenbalans nog 1.340 mil
joen gulden worden gevonden in
1993 en 1.640 miljoen gulden in
1994. Het kabinet zal daartoe
binnen enkele weken voorstellen
naar de Tweede Kamer sturen.
(ADVERTENTIES)
Nü
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
Deze aanbieding is geldig t/m 21 maart a.s.
Van onze verslaggever
Den Bosch - De positie van
WD-gedeputeerde M. Jel-
lema staat onder zware druk.
Zonder dat eerder te hebben
gemeld, blijkt hij namens de
zuivelwerkgevers cao-onder-
handelingen te voeren in die
sector.
(ADVERTENTIE)
/i
1/
Het is de tweede maal binnen 14
dagen dat Jellema de Staten on
volledig informeert over zijn ne
venfuncties.
CDA-Statenleider J. Houben
zegt dat 'voor mijn fractie het
vertrouwen in Jellema ernstig is
geschaad'. Hij wil deze week
overleg met zijn collega-fractie
voorzitter Van Erp (Pvda) en
Neeb (WD).
„Het was voor ons vorig jaar in
de belastingkwestie wat Jellema
betreft eens maar nooit meer.
Wij blijven echt niet periodiek
over die bijbanen bezig", aldus
Houben, die Jellema in april in
de Statencommissie voor Coör
dinatie en Voorlichting ter ver
antwoording wil roepen.
Jellema was vorig jaar in de be
lastingkwestie politiek verant-
Jellema
fotodestem/johanvangurp
woordelijk voor de late en on
volledig informatie aan de Sta
ten over de regeling die GS met
de fiscus troffen rond hun aan
slagen voor reis- en verblijfkos
ten. De afkoopsom werd uit de
provinciekas betaald zonder dat
de Staten dat aanvankelijk wis
ten.
Voor het CDA zal Jellema nu in
zijn verdediging met loepzuivere
argumenten moeten komen. Bin
nenskamers is bij het CDA al ge
zegd dat Jellema er wellicht be
ter aan doet de eer aan zichzelf
te houden.
De WD-gedeputeerde hoopt de
dans te ontspringen door deze
week met een accountants
verklaring te komen. Dat zou
een interpellatie van de SP in de
Statenvergadering van 27 maart
moeten voorkomen.
De SP deed dat verzoek nadat
bleek dat Jellema tegen de af
spraken in had verzuimd zijn
nevenfuncties op te geven. Toen
dat uitkwam, vulde Jellema het
lijstje met bijbanen aan. Vorige
week betuigde hij in het college
van GS zijn spijt over het gere
zen misverstand hierover.
Jellema gaf op adviseur te zijn
bij de WZM, een werkgeversor
ganisatie in de zuivelbranche,
waar hij tot 1 januari 1991 als
directeur op de loonlijst stond.
Aan het handelsregister was die
functiewisseling volgens Jellema
niet doorgegeven, waardoor hij
nog steeds als 'directeur' in de
boeken staat.
GRATIS
Een echte Parker Roller-pen met de naam van uw keuze erin gegra
veerd. Dat krijgt u cadeau als u ons een nieuwe abonnee rijker maakt.
De nieuwe abonnee wordt zelf ook hartelijk verwelkomd. Deze krijgt
de krant de eerste twee weken gratis.
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres:
Postcode:
Plaats.
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per:
kwartaal acceptgiro82.20 kwartaal automatisch... 79.70
maand automatisch27.30 bank/gironr
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
Plaats:
Postcode:
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ont- co
vangen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postze- oo
gel naar Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda.
DE STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT.
