Politie Algerije dreigt met ingrijpen
Sterkere CYSE moet conflicten voorkomen
tOËN
Opschudding rond opname radicale Palestijn in Parijs
YAJINOULI Al IVJINi
Oproep aan andere kernmogendheden nucleair arsenaal te ontmantelen
Martelingen in Indonesië
BUITENLAND
A4
5 0,-
HULST, Walther
JOSCH, Van Beek,
'NDEL, Van Koulil,
LOBS MET
BANDEN,
'EN EN EEN
TEGEN 0% RENTE.
I
Door Ambitie
Jeltsin: Ik
ben geen
alcoholist
Voorlopig geen
VN-vredesmacht
naar Joegoslavië
BUITENLAND KORT
Geweld in Zuid-Afrika laait weer op
Ierse premier treedt volgende week af
Tiit Vahi nieuwe premier Estland
'Publiceer documenten Kennedymoord'
Aangeklaagden zwendel vrijuit
VS halen meer troepen uit Europa weg
China houdt vast aan hervormingen
Nederlandse VN-rapporteur:
JE STEM
VRIJDAG 31 JANUARI 1992
Idpal-
flester
leweg
1608-
penen
Ir 5-8
erhuur
11658
1 EN
dik,
Tel.
ROMM ELMARKT spullen
t.k..tel. 01686-3141.
WEGENS verhuis 1 hout
draaibank 12 gr. beitels
220v. 900,-, 1 schijf-
schuurmach. v. hout 380v.
475,-, 1 elec. koffieapp.
40 kopjes 375,-, 60 lijm
tangen a 9,-, 120 voor
raad stapelbakken a 3,-.
01620-57276 alleen za.
WIT/GRIJZE lamellen
voor gehele benedenverd.
vr.pr.750,-. Sirius2.
Tel. 01620-32077.
iee goed in de gaten en
>pe auto rijden? Dan is
jouw auto. Nog los van
tntevrije financiering en
•rijs (onder de 20 mille!),
veel extra. Rij maar
i 1.2L Motor System
pk) multipoint injectie
5-bak ruitewisser
:e-up spiegeltje dak
installatie achter De
traag een kleurig reken-
ugen Groep
meweg 3,01830-67805. HOEVE*'
"ar B.V (subdealer)Industrieweg
RIJEN, Van Dorst Car B.V, Ho#
i Een onderonsje tussen de Amerikaanse, de Tsjechoslowaakse
dl Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Baker (l) Dienst
ier (m) en Genscher. foto epa
Praag - De CVSE (Conferen
tie over Vrede en Veiligheid
in Europa) moet zich van een
debatteerclub transformeren
tot een krachtige organisatie
met verregaande bevoegdhe
den.
Conflicten kunnen beter worden
voorkomen als de CVSE sancties,
kan instellen en in tijden van
crisis kan besluiten tot het stu
ren van een vredesmacht.
Met name de Tsjechoslowaakse
president Havel en de Duitse mi
nister van Buitenlandse Zaken
Genscher maakten zich gisteren
op de tweedaagse CVSE-raad in
Praag sterk voor een 'gemoder
niseerde' CVSE.
Havel stelde dat de conferentie
zich, als handhaafster van de
onderlinge staatsgrenzen en de
democratie, op termijn kan ont
wikkelen tot een Europese va
riant van de VN-Veiligheids-
raad.
Genscher vindt dat de burger
oorlog in Joegoslavië 'de struc
turele zwakte' van de CVSE
heeft aangetoond. 'De CVSE
moet de mogelijkheden scheppen
voor het sturen van CVSE-
blauwhelmen'.
Zijn Amerikaanse collega Baker
wilde (nog) niet zo ver gaan. Hij
pleitte voor een duidelijke ver
sterking van het crisismecha
nisme dat de CVSE kent.
Minister Van den Broek (Buiten
landse Zaken) vroeg zich af of de
CVSE zelfstandig over het stu
ren van blauwhelmen moet be
slissen. De minister toonde zich
meer voorstander van de for
mule dat, indien nodig, de VN-
Veiligheidsraad de CVSE ver
zoekt tot het zenden van zo'n
vredesmacht.
Van den Broek stelde zijn colle
ga's voor om in de lente of begin
van de zomer een buitengewone
ministersconferentie te beleggen
van de oude en nieuwe staten die
partij zijn bij het verdrag over
conventionele wapenbeheersing
in Europa (CFE). Die zou ak
koorden tussen de republieken
van het Gemenebest van Onaf
hankelijke Staten over de verde
ling van de wapens die de vroe
gere Sovjetunie op grond van het
CFE-akkoord mocht behouden,
moeten bekrachtigen. Hierdoor
wil Van den Broek voorkomen
dat de uitvoering van het CFE-
verdrag in gevaar komt door me
ningsverschillen tussen de GOS-
republieken.
Jeltsin wil verder ontwapenen
Van onze redactie buitenland
Moskou - De Russische president Jeltsin wil nog meer
kernwapens de wereld uit hebben.
Hij riep gisteren de andere kernmachten in de wereld op
het voorbeeld van de Verenigde Staten en hemzelf te
volgen en kernwapens te ontmantelen.
Daarnaast zal hij dit weekeinde,
tijdens zijn onderhoud met de
Imerikaanse president Bush,
loogstwaarschijnlijk aandringen
op nog verdergaande verminde
ring van de wederzijdse kernwa
pen-arsenalen.
Dat hebben Russische diploma
ten gisteren gezegd. Volgens
Oboechov, een vooraanstaande
lunctionaris op het gebied van
wapenbeheersing, is het beleid
van Rusland wat betreft wapen
reductie 'een actieve politiek'.
„Ik zou het zelfs een offensief
willen noemen"-.
Jeltsin kondigde woensdag aan
dat Rusland zijn defensie-uitga
ven met 10 procent vermindert
en de produktie van zware bom
menwerpers en raketten voor
vliegtuigen, schepen en duikbo
ten en die van oorlogskoppen
voor op het land gestationeerde
tactische raketten, stopzet.
Oboechov zei dat Jeltsin van
plan is met Bush te praten over
een lagere limiet voor alle stra
tegische oorlogskoppen dan die
is vastgesteld in het START-ver-
drag. Jeltsin wil die limiet op
2.000 tot 2.500 stellen; in het
START-verdrag gold een limiet
van 6.000 koppen.
Maar het lijkt er voorlopig op
dat de andere kernmogendheden
niet van zins zijn Jeltsins oproep
te honoreren.
De Britse premier Major zei
woensdag al dat de Britse strate
gische kernmacht in ieder geval
wordt gemoderniseerd.
En evenals Frankrijk vinden de
Britten dat zij in verglijking met
Kusland en de VS te weinig
New York - De Russische
president Jeltsin heeft in
etn interview dat vandaag
wordt uitgezonden op de
Amerikaanse televisie te
gengesproken dat hij een
alcoholist zou zijn.
Geruchten over zware
drankzucht hebben hem
achtervolgd sinds hij twee
jaar geleden tijdens zijn
eerste bezoek aan de VS
dronken zou zijn geweest.
Door de afgelopen maanden
tweemaal plotseling afwe
zig te zijn, is die geruchten
stroom weer op gang geko
men. Hij zei tegen verslag
geefster Barbara Walters
veel te sporten en 'sport en
alcohol gaan nu eenmaal
niet samen'.
kernwapens hebben om evenre
dig te reduceren.
Major tekende wel met Jeltsin,
die gisteren op doorreis naar de
VS even in Londen was, een uit
tien punten bestaande overeen
komst, waarin onder meer sa
menwerking op het gebied van
de ontmanteling van kernwa
pens wordt aangekondigd en
Britse steun wordt beloofd om
Rusland te helpen bij het volle
dig toetreden tot het Internatio
naal Monetair Fonds.
In Parijs zei de Franse ondermi
nister van Defensie Mellick dat
Frankrijk geen redenen heeft om
zijn arsenaal te verkleinen. „De
wereld is het nucleaire tijdperk
binnengestapt en is er nog niet
aan toe dat te verlaten".
China heeft met instemming de
voorstellen van de Verenigde
Staten en de Russische Federatie-
aangehoord om duizenden kern
raketten te vernietigen. Beijing
ziet echter evenmin reden on
middellijk hetzelfde te doen.
Volgens een woordvoerder van
het Chinese ministerie van Bui
tenlandse Zaken hebben de twee
nucleaire grootmachten bijzon
dere verantwoordelijkheden en
verplichtingen. „Slechts wan
neer zij gestopt zijn met het'tes-
ten, produceren en ontwikkelen
van kernwapens en hunbezit
aan kernwapens gelijk is aan dat
van China zullen wij deelnemen
aan dit proces van ontwape
ning".
Jeltsin op zijn beurt maakte gis
teren overigens geen halszaak
van die afwijzende reacties. Hij
erkende dat het kernwapenpo-
tentieel van Engeland, Frankrijk
en China inderdaad een stuk
minder is dan dat van de VS en
Rusland.
De Verenigde Staten zelf gaan
trouwens door met nieuwe kern
wapens te ontwikkelen en on
dergrondse kernproeven uit te
voeren, ondanks de wapenbe-
heersingsvoorstellen van deze
week.
De Amerikaanse minister van
Energiezaken Watkins zei in een
toelichting bij zijn begroting
mee dat een bescheiden aantal
ondergrondse kernproeven
wordt beoogd. Het ministerie
van Energiezaken beheert de in
dustrietak waar de bommen
worden geproduceerd.
Gewapende politiemannen patrouilleren in de straten van Algiers.
Algiers (afp/dpa) - De Alge
rijnse politie heeft gisteren
gedreigd dat zij geweld met
geweld zal bestrijden, nadat
een dag eerder betogers en
politie-agenten slaags raak
ten.
Door de waarschuwende taal
van de politie wordt in Algiers
druk gespeculeerd dat het vrij
daggebed vandaag opnieuw uit
zal lopen op gevechten tussen is
lamitische fundamentalisten en
de politie.
„Alle politie-eenheden zullen
geweld, alle geweld, met alle be
schikbare middelen beantwoor
den", zei een hoge politiefunc
tionaris op de staatstelevisie.
Zijn aankondiging volgde op
schermutselingen in de wijk Ba-
charah waarbij, volgens het Al
gerijnse persbureau APS,
woensdag ten minste één dode is
gevallen.
Kranten meldden dat bij de El
Sunna-moskee in de wijk Bab-
el-Oued, die geldt als een bas
tion van het Fundamentalisti
sche Islamitische Reddingsfront
(FIS), incidenten vandaag vrij
wel niet uit kunnen blijven.
Zo bericht de krant El Watan,.
onder aanhaling van welinge
lichte bronnen, dat de moskee
onder controle van de staat is
gesteld. De staat heeft in de
moskee een nieuwe imam be
noemd die het vrijdaggebed,
waarin normaal een FIS-leider
voorgaat, zal leiden.
„Voor morgen, vrijdag, ziet het
er niet naar uit dat de 'roekelo
zen' met de armen over elkaar
zullen toekijken bij het offensief
van de autoriteiten om het nor
male leven te herstellen", stelt
El Watan. „In ieder geval doet
de installatie van een nieuwe
imam het ergste vrezen".
De krant El Moudjahid voegt
daar nog aan toe dat het FIS
schoolkinderen gevraagd heeft
voor het vrijdaggebed naar de El
Sunna-moskee te gaan. „Wil het
FIS dat zij als een schild funge
ren", vraagt de krant zich af.
Vorige week kondigden de nieu
we, door het leger gesteunde lei
ders van Algerije een verbod af
op politieke bijeenkomsten bij
moskeeën. De machthebbers
ontnamen daarmee het FIS zijn
belangrijkste forum.
Het FIS stevende af op de abso
lute meerderheid in het parle
ment, maar de nieuwe macht
hebbers gelastten op 12 januari
de parlementsverkiezingen af.
De vorige imam van de El
Sunna-moskee, Abdelkader
Moghnl, was in de eerste verkie
zingsronde in het parlement ge
kozen.
Belgrado - Er gaat voorlopig
Seen vredesmacht van de Ver
enigde Naties naar Joegoslavië,
•olgens de speciale VN-afgezant
Goulding is de komst van vre
destroepen eerder een kwestie
J_an maanden dan van weken,
"et is vooral zaak om de de Ser
vers in Kroatië ervan te overtui
gen dat een vredesmacht wense
lijk is.
He Servische minderheid in
Kroatië stelde gisteren weer
nieuwe voorwaarden aan hun
Medewerking voor het vredes
plan van de VN. Zo willen ze dat
er ook in het Kroatische West-
oiavonië vredestroepen komen.
Minister Sasic van Buitenlandse
4aken van Slavonië zei dat-
Kroatische strijders in West-
lavonië meer dan honderd Ser-
L^cne dorpen hebben platge-
and en die willen de Serviërs
et hulp van de VN weer bewo-
De ingang van het Dunant-ziekenhuis in Parijs waar Habash
is opgenomen, wordt bewaakt. - foto epa
ParijS (rtr/dpa) - Franse vei
ligheidsdiensten achten de
Palestijnse groep rond
George Habash, die woens
dag met een hersenbloeding
is opgenomen in een zieken
huis in Parijs, al lange tijd
verantwoordelijk voor een
reeks bloedige aanslagen op
Franse doelen in de jaren ze
ventig.
Woordvoerders van inlichtin
gendiensten zeiden gisteren dat
het Volksfront voor de Bevrij
ding van Palestina van Habash
verantwoordelijk is geweest voor
de kaping in 1976 van een Frans
passagiersvliegtuig, dat in En
tebbe in Uganda landde, en zou
eveneens achter enkele aansla
gen zitten die de beruchte terro
rist Carlos in Frankrijk pleegde.
De Franse president Mitterrand
probeerde gisteren de commotie
in binnen- en buitenland over de
verpleging van Habash te sussen
met de opmerking dat er noch in
Frankrijk noch daarbuiten een
arrestatiebevel is tegen Habash.
De Israëlische minister van Bui
tenlandse Zaken Levy veroor
deelde gisteren de Franse gast
vrijheid, zoals eerder was ge
beurd door de Gaullistische op
positiepartij RPR. „Het is bijna
een klap in het gezicht", aldus
Levy. „Dit siert Frankrijk niet".
Mitterrand erkende wel dat de
Franse onderzoeksrechter Bru-
gière aanwijzingen had over een
verband tussen verschillende
aanslagen en Habash. Mogelijk
zal Brugière in het ziekenhuis
Habash ondervragen.
De bekendste actie waarmee Ha
bash in verband wordt gebracht,
is zonder twijfel de kaping in
juni 1976 van een Airbus van Air
France vol Franse toeristen die
uit Israël terugkeerden.
Volgens diplomaten onderhan
delde namens de kapers Wadi
Haddad, de rechterhand van Ha
bash, die de gijzelaars alleen
wilde laten gaan, indien door Is
raël gearresteerde Palestijnen
zouden worden vrijgelaten. Aan
de gijzeling kwam een spectacu
lair einde door ingrijpen van Is
raëlische commando's.
Bronnen in juridische kringen
meldden dat Frankrijk, dat in de
jaren zeventig toenadering zocht
tot Habash's bevrijdingsfront
om nieuwe aanvallen op Franse
doelen te voorkomen, nooit ar
restatiebevelen heeft uitgevaar
digd in verband met de kaping.
De Franse politie verdenkt Ha
bash en zijn groep ook van een
aanval in mei 1978 op passagiers
die op de Parijse luchthaven
Orly stonden te wachten voor
een vliegtuig van de Israëlische
maatschappij El Al. Drie aan
vallers, gewapend met machine
geweren, schoten twee bewakers
dood voordat ze zelf werden ge
dood.
Veiligheidsagenten beweren dat
de in Venezuela geboren Ilyitch
Ramirez Sanchez, beter bekend
als de terrorist Carlos, heeft ge
werkt voor het Volksfront. Hij
zou een serie aanslagen hebben
uitgevoerd binnen en buiten
Frankrijk, waaronder de moord
in 1975 in Libanon op twee
Franse geheim agenten en een
Libanese informant. In hetzelfde
jaar zou hij bij de luchthaven
van Parijs twee mislukte raket-
aanvallen hebben uitgevoerd op
vliegtuigen van El Al. Carlos is
door sommigen ook in verband
gebracht met aanslagen op
Franse missies in Nederland en
West-Duitsland.
Overigens kwam er donderdag
ook steun voor de beslissing Ha
bash tot Frankrijk toe te laten.
De Palestijnse Bevrijdingsorga
nisatie (PLO) toonde zich ver
baasd over de commotie rond de
leider van het Volksfront, dat
deel uit maakt van de PLO.
De organisatie verzekerde tege
lijkertijd dat de gezondheidstoe
stand van Habash 'stemt tot te
vredenheid'.
Het Franse Rode Kruis had Ha
bash woensdagavond met een
vliegtuig vanuit Tunis laten af
halen. De organisatie liet in Pa
rijs weten dat het 'getrouw aan
zijn neutraliteitsprincipe' ermee
had ingestemd 'een zieke Pales
tijn op te nemen die de kosten
van het vervoer naar Parijs en
van de behandeling voor zijn re
kening neemt'.
Johannesburg - Het etnisch geweld in Zuid-Afrika laait weer
op. Zo hebben zwarte scholieren een blanke onderwijzer met
messen bewerkt en in brand gestoken in de jongste golf van
rassenonlusten, die door de regering en de anti-apartheidsbe
weging ANC (Afrikaans Nationaal Congres) gisteren scherp
veroordeeld is. Volgens de politie liep de man daarbij ernstige
brandwonden op.
Sam de Beer, de minister voor Onderwijs aan de zwarten, zei
dat het ernaar uitziet dat blanke onderwijzers een nieuw doel
wit zijn geworden. De laatste dagen zijn blanke leraren in de
zwarte woonwijken herhaaldelijk het slachtoffer geweest van
aanslagen.
Dublin - De Ierse premier Charles Haughey heeft gisteren aan
gekondigd dat hij volgende week zal aftreden. Haughey
maakte zijn besluit bekend tijdens een ontmoeting met parle
mentsleden van de regerende partij Fianna Fail.
Haugheys positie is vorige week op de tocht komen te staan
door een schandaal uit 1982. De premier zou toen de telefoons
van twee journalisten hebben laten afluisteren, om er achter te
komen wie van zijn toenmalige kabinetsleden belangrijke in
formatie naar de pers liet uitlekken. Minister Doherty van Jus
titie nam toen de schuld op zich, maar zei vorige week dat
Haughey op de hoogte was van de afluisterpraktijken.
De aankondiging maakt het voor de partij mogelijk nog dit
weekeinde verkiezingen te houden voor een nieuwe regerings-
en partijleider.
Moskou - Het parlement van Estland heeft gisteren Tiit Vahi
gekozen tot premier van de Baltische republiek. Hij leidt een
regering die uit 16 leden bestaat. Vahi( die tot dusver minister
van Vervoer was, volgt Edgar Savisaar op die vorige week af
trad nadat hij er niet in geslaagd was de steun van het parle
ment te krijgen voor zijn economische plannen.
Het kabinet van Vahi, waarin zes leden van de vorige regering
zitting hebben, staat voor de opgave de economische proble
men van de Baltische republiek aan te pakken. De 1,6 miljoen
inwoners van Estland lijden onder een acuut tekort aan brand
stof, terwijl brood en andere basisprodukten maar mondjes
maat verkrijgbaar zijn.
Washington - Ex-president Gerald Ford van de Verenigde Sta
ten, het enige nog in leven zijnde lid van de commissie-Warren
die belast was met het onderzoek naar de moord op president
John Kennedy in 1963, heeft aangedrongen op publikatie van
alle officiële, nog geheime, documenten.
Ford hoopt dat door publicatie van die documenten een eind
wordt gemaakt aan de gerechtvaardigde twijfel van wie dan
ook.
De documenten die 'rechtstreeks te maken hebben' met de
vraag wie John Kennedy gedood heeft en met de vraag of er
sprake was van een samenzwering, zijn in 1964 al openbaar ge
maakt, aldus Ford. Maarde CIA en de FBI beschikken nog over
ettelijke honderdduizenden documenten.
Brussel - Het Antwerpse hof van beroep heeft gisteren twee
mannen buiten vervolging gesteld die in eerste instantie tot vijf
jaar cel waren veroordeeld in een geruchtmakende zwendelaf-
faire met Duits kernafval.
De drie hadden in opdracht van Transnuklear grote hoeveelhe
den radioactief afval naar het SCK verscheept om te worden
verwerkt. Dat afval bleek echter onverwerkbaar en werd in
Mol opgeslagen. Het werd later teruggestuurd.
Volgens het hof van beroep zijn de mannen niet vrij meer ge
weest bij het voeren van hun verdediging omdat zij voor het
proces al onder ede in het openbaar waren verhoord door een
parlementaire onderzoekscommissie. Om die reden is de stra
feis niet ontvankelijk verklaard.
Washington - Het Amerikaanse leger zal dit jaar 17.000 meer
troepen uit Europa naar de VS terughalen dan eerder was aan
gekondigd. In totaal worden voor 1 oktober dit jaar 106.000
militairen van 83 verschillende bases teruggetrokken, plus
1.300 man burgerpersoneel. Eind september ligt het totale aan
tal Amerikaanse troepen in Europa dan rond de 208.000.
Bijna alle bases en faciliteiten waar extra militairen zullen
moeten vertrekken en die geheel of gedeeltelijk gesloten zullen
worden, liggen in Duitsland, met uitzondering van drie facili
teiten: één in Maastricht, één bij de kruisrakettenbasis Comiso
in Italië en de basis Thurso in Groot-Brittannië.
Davos - China gaat door met economische hervormingen. Te
zelfdertijd houdt het vast aan het communisme en zal het geen
politieke onrust toelaten. Dit heeft premier Li Peng (zie foto)
gisteren gezegd in Davos. Hij was de eerste spreker op het Eco
nomisch Forum in de Zwitserse wintersportplaats, een jaar-
lijke bijeenkomst van prominente zakenlieden en politici.
Li Peng wees erop dat de economische hervormingen in de ja
ren '80 voor een flinke groei van de Chinese economie gezorgd
hebben. Het Chinese volk heeft daar danig van geprofiteerd.
Maar, zei hij, hervormingen in China betekenen geen verande
ring van het socialistische stelsel. Veeleer is er sprake van ver
betering en ontwikkeling van dat stelsel", vindt Li.
Genève (anp) - De Nederlandse VN-rapporteur voor de men
senrechten, Peter Kooijmans, maakt in een rapport over In
donesië melding van routinematige martelingen.
Dat is gebleken in Genève, waar de VN-Commissie voor de Rechten
van de Mens momenteel haar jaarlijkse vergadering houdt.
Kooijmans zegt 'niet aan de conclusie te kunnen ontkomen dat mar
telingen voorkomen in Indonesië, vooral in gevallen die in verband
worden gebracht met de staatsveiligheid'. In gebieden die als onsta
biel worden beschouwd zouden martelingen routine zijn.
De Nederlandse VN-rapporteur was toevallig in Oost-Timor voor de
opstelling van zijn rapport toen het leger daar vorig jaar november
een bloedbad aanrichtte onder een menigte rouwende mensen.
Kooijmans zegt in zijn rapport dat de Indonesische autoriteiten hem
lange tijd in het ongewisse hebben gelaten en hem pas zeer laat op
de hoogte hebben gesteld van de gebeurtenis.
De autoriteiten in Oost-Timor stonden Kooijmans niet toe het plaat
selijke ziekenhuis te bezoeken, waar hij zijn sympathie wilde betui
gen met de gewonden. Een verzoek daartoe werd afgewezen omdat
een bezoek uitgelegd zou kunnen worden als een steunverklaring
van de VN voor anti-regeringsgroepen en tot nieuwe ongeregeldhe
den zou kunnen leiden.
igsmaatschappij op de gebruikelijke voorwaar^
mporteur Pon Car B.V, Leusden, tel.: 033-951
