Georgië op rand nieuwe burgeroorlog ■■Allen Ginsberg als Columbus
Lastenverzwaringen halen Nederlander (nog) niet uit auto
'Moeder aller oorlogen' in Baghdad herdacht
Bush nog steeds uit op val Saddam Husayn
Boschpoort heeft dertig vluchtgevaarlijke gedetineerden
Simons en verzekeraars
iets dichter bij elkaar
Merijntje
\0l BEKKI
OOSTBURG
le grens over
0r een baair
enzine en diesel
fee cent duurder
ijnstillers met stof
afenine uit markt
iternatio gaat
!tna verkopen
ikkoord getekend
rede El Salvador
(Ivocaat zorgt
oor problemen
d'ajicek ontmoet
luerikaan Chang
DEZE KRANT:
Prostituees willen
een fiscaal pasje
HUIS TEN BOSCH
G R E N
STEENGRILLEN
Bredaas eethuis
na opening dicht:
geen vergunning
Prijzen op eindcijfer.,
8.968
Brouwerijstraat 31
Tel. 01170-55221
!üneciaalzaak in geloogd grenen]
DE STEM
losse nummers:
maandag t/m vrijdag: 1,50
zaterdag: 1,80
(jZ>pit2üS&
VRIJDAG 17 JANUARI 1992
132ste jaargang
Extra prijzen i
mmmm °X.binl'rel""l""""—l
30.52.11.3Q7
5.80.030
',71.126
46.966
47.047
'■07.990
i.13.902
- 2 71lo
5.83.579
5.88.481
'.64.745
5.03.490
5.22.656
-.43.520
5.06.488
5.96.396
Extra prijzen op eindcijfer(s)
•ekking automatisch afgeschreven
week automatisch bijgeschreven,
nt om de maand meespelen kunner
•vestiging met de eerste speeldatum
bekendmakingen
BankLoter
Giro Loterij/
BankLoterij
12x per jaar
(maandelijkse
deelnemers)
6x per jaar
(om-de-maai
deelnemers
15 januari
(februari
1
1 8 maart
F aprti
13 mei
neuzen - Zowel Zeeuwsch-
jningen als Belgen trekken in
'e mate de grens over
[vacatures te vervullen. De
Lwerking tussen de ar-
Lbureau's in de grensgebie-
I heeft steeds vaker resultaat,
[verwachting is dat het aantal
nsen dat over de grens werkt
®de jaren nog flink zal
lij®-
\,EZEELAND - C1
#(la - Benzine en diesel wor-
morgen twee cent per liter
ider. De advies-prijzen ko-
n daardoor op 184 cent voor
iliter super plus loodvrij, 180
it voor een liter euro loodvrij
196 cent voor een liter gelode
jer. Diesel gaat aan de meeste
■apen 112,6 cent per liter kos-
•ht - Het college dat ge-
smiddelen beoordeelt is van
pijnstillers met de stof gla-
ie uit de markt te nemen,
inder is het omstreden
Glifaran. Het college
igt daarmee het advies van de
ropese Gemeenschap. Glafi-
le heeft, zo blijkt uit een on-
[rzoek, gevaarlijke bijwerkin-
btlerdam - Het Rotterdamse
venbedrijf Internatio Muller
il de fornuizen-fabriek Etna
ïkopen. Er wordt met ver-
heidene gegadigden onderhan-
Id, maar zeker is al wel dat er
edan ook enkele banen verlo-
in. Etna, oorspronkelijk
"vestigd in Breda, werd in 1972
Mr Internatio gekocht.
ZIE ECONOMIE-A5
txico - Het verzet en de rege-
ngvan El Salvador hebben gis-
ren in Mexico-Stad een vre-
sakkoord ondertekend. Daar-
eekomt een einde aan een bur-
eroorlog die twaalf jaar heeft
duurd. Volgens de officiële
jst van het akkoord zal op 1
bruari in El Salvador een
aakt-het-vuren ingaan.
ZIE BUITENLAND-A4
othenburg - Dick Advocaat, de
listent én gedoodverfde opvol-
ran bondscoach Rinus Mi-
nis, voelt er weinig voor om
issenEK '92 en WK '94 alstus-
"paus na Michels en vóór
niijff te fungeren bij de voet-
ilbond.
ZIE SPORT-BI
felboume - Het Nederlandse
Welschap dat meedoet aan de
P® Australische kampioen-
happen begint aardig uitge-
te raken. Paul Haarhuis
Tomas Muster) en Nicole
®s-Jagerman (tegen Helena
nkova) werden in de tweede
'Me van de baan gemept. Ri-
,ard Krajicek deed hetzelfde
de Amerikaan Jim Grabb
SPORT-BI
verzekering aan-
gebeuren dan is
elijk voor:
edeisende situa-
eer af te sluiten.
n bel dan even
el. 01150-94055
VANDAAG 4 KATERNEN
Achtergrond
Bonenland
Buitenland
Economie
Beurs
Sport
Zeeland
Grote Gids
^•Programma's
A2
A3
A4
A5/A6
A6
deel B
deel C
deel D
D5
Fiscus:
Met of
zonder
pincode?
Amsterdam (anp) - De Vereni
ging van Exploitanten Relaxbe-
drijven pleit voor de invoering
van een pasjessysteem voor pros-
tituées.
Een dergelijk systeem waarborgt de
anonimiteit van de vrouwen, terwijl
de fiscus aan de hand van de regi
stratienummers toch kan bepalen
hoeveel belasting een prostituée
moet betalen.
De exploitanten moeten voor ieder
registratienummer de administratie
bijhouden en de verschuldigde belas
ting op het inkomen inhouden. Feite
lijk fungeert de exploitant dan als
'incassokantoor' van de fiscus, aldus
het voorstel aan minister Kok (Fi
nanciën).
Moskou (afp/dpa) - Georgië staat op
nieuw op de rand van een burgeroor
log, nadat Zviad Gamsachoerdia
donderdag na tien dagen balling
schap is teruggekeerd in de Kaukasi-
sche republiek.
De vorige week verdreven president ver
klaarde vanuit zijn geboortestreek in het
westen van Georgië de oorlog aan de
nieuwe machthebbers en begon met zo'n
5.000 gewapende aanhangers een mars
naar de hoofdstad Tbilisi.
Gamsachoerdia wil met zijn volgelingen
de Militaire Raad, die hem op 6 januari
verdreef, omverwerpen.
De gevluchte president kwam donderdag
al in de Westgeorgische stad Zoegdidi
aan, nadat hij een dag eerder Armenië
had verlaten.
Gamsachoerdia probeerde iri Armenië
politiek asiel te krijgen. In Zoegdidi, ge
legen op ongeveer honderd kilometer van
de Zwarte Zee, riep hij zijn aanhangers
op 'de junta in Tbilisi te verwoesten'.
De bevolking van Zoegdidi behoort voor
het grootste deel tot de etnische bevol
kingsgroep van de Mengreli's, waartoe
ook Gamsachoerdia behoort.
Mede dankzij de grote steun in het weste
lijk deel van de republiek kon Gamsa
choerdia in mei 1991 met overgrote meer
derheid (87 procent) de presidentsverkie
zingen winnen.
Aanhangers van de afgezette president
'hebben in de havenstad Soechoemi de
stichting van een onafhankelijke repu
bliek in het westen van Georgië bespro
ken, de Megrelo-Abchaz Republiek.
De republiek zou de regio Abchazië om
vatten met haar hoofdstad Soechoemi en
de regio rondom Zoegdidi, waar veel
sympathisanten van Gamsachoerdia wo
nen.
Jaba Ioseliani, een van de invloedrijkste
figuren in de Militaire Raad, bagatelli
seerde de dreiging van Gamsachoerdia.
Hij verklaarde tegenover Interfax dat de
nieuwe machthebbers al troepen hebben
gestationeerd op strategische plekken om
de ex-president tegen te houden.
Gamsachoerdia moest op 6 januari na
twee weken durende bloedige gevechten
Georgië ontvluchten. Tegenstanders van
de president slaagden er in de macht over
te nemen.
De strubbelingen in Georgië leiden in
Turkije tot enige bezorgdheid. De gou
verneur van de provincie Artvin, die een
108 kilometer lange grens heeft met Ge
orgië, heeft de veiligheidstroepen in staat
van paraatheid had gebracht.
Anti-auto-beleid faalt
In veel Iraakse steden is gisteren het begin van de Golfoor
log, precies een jaar geleden, herdacht met felle anti-Ameri- nei pariemeni onaerscnezaae oauaarn mei au urau van ne
kaanse demonstraties. In Baghdad waren het vooral vrouwen Volk'. fotoep
Washington - Met een ferme de orde als de acties van Irak na het grondoffensief te snel tot Het shi'itische verzet in Irak
die, met portretten van Saddam Husayn, de straat op gingen.
Het parlement onderscheidde Saddam met de 'Orde van het
Volk'. - FOTOEPA
Washington - Met een ferme
uithaal naar de Iraakse leider
Saddam Husayn heeft de
Amerikaanse president Bush
de eerste verjaardag van het
begin van de Golfoorlog her
dacht.
Hij riep het Iraakse volk en de
strijdkrachten op Saddam en
zijn 'paria-regime' ten val te
brengen.
Het Witte Huis ontkende echter
direct dat de Verenigde Staten
een militaire actie tegen Saddam
beramen. Volgens woordvoerder
Fitzwater is dat uitsluitend aan
de orde als de acties van Irak
hiertoe aanleiding geven.
Hij onderstreepte dat 'het Ame
rikaanse volk en de president
vastberaden blijven bij het
handhaven van de druk op Sad
dam Husayn, totdat in Irak een
nieuw leiderschap de macht
heeft overgenomen'.
„Wij willen de (economische)
sancties van de Verenigde Naties
tegen Irak handhaven en Sad
dams regime isoleren, als een
paria onder de landen", aldus
het Witte Huis.
Opiniepeilingen tonen aan dat
het merendeel van de Ameri
kaanse burgers vindt dat Bush
na het grondoffensief te snel tot
een wapenstilstand heeft beslo
ten. De meeste Amerikanen vin
den dat de geallieerde aanval te
gen Irak had moeten worden
voortgezet totdat Saddam was
verdreven.
Robert Gates, directeur van de
Amerikaanse inlichtingedienst
CIA, ziet Irak nog steeds als een
potentieel gevaar. Hij refereert
daarbij aan de dreiging van nu
cleaire, chemische en biolögische
wapens, mocht Irak daarover de
beschikking krijgen.
„De dreiging blijft in ieder geval
zo lang Saddam Husayn aan de
macht blijft", oordeelt Gates.
Het shi'itische verzet in Irak
meldt vanuit Teheran dat eenhe
den van de gevreesde Republi
keinse Garde in het zuiden van
Irak shi'itische rebellen hebben
aangevallen. Daarbij gebruikt
het leger zware artillerie, ge-
vechtsboten en helikopters.
In Baghdad - waar het bombar
dement in de nacht van 16 op 17
januari 1991 de Golfoorlog in
luidde - en andere Iraakse ste
den demonstreerden inwoners
tegen de VN-sancties en tegen
het begin van de Golfoorlog.
MEER OVER DE GOLFOORLOG
OP ACHTERGROND - A2
AAN DE MARKT IN ETTEN-LEUR
RESERVEREN 01608-12340
ZEN
Directeur Molenkamp - foto de stem/dick de boer
Door Riet Pijnappels
Breda - „Na iedere ontsnapping
zitten er meer gedetineerden te
broeden op een vluchtplan. Ze
worden op een idee gebracht: zie
je wel dat het mogelijk is. Soms
zie je er zelfs wel eens een epide
mie van komen".
Directeur B. Molenkamp van de
Bredase strafinrichting biedt mo
menteel aan zo'n dertig vluchtge
vaarlijke gedetineerden onderdak.
Toch heeft hij geen slapeloze nach
ten sinds de ontsnapping van twee
zware criminelen uit de Sittardse
gevangenis deze week. „Je schrikt
pas als je je realiseert dat je er niets
meer tegen kunt doen. En zover is
het nog lang niet".
Een gevoel van vrijheid bekruipt je
als je weer buiten de vijfeneenhalve
meter hoge muren van de Bosch
poort staat.
Vrijheid is een kostbaar goed. Die
gedachte moet een gedetineerde ook
hebben als hij de gevangenis uit
breekt. Weliswaar niet voor lang,
want een ontsnapte gevangene zit
gemiddeld binnen een week weer
achter slot en grendel.
Uit de Boschpoort (in de volksmond
'de Koepel') namen vorig jaar twee
gevangenen de benen. Als het aan
Molenkamp ligt zal aan het eind van
dit jaar een balans van nul ontsnap
pingen worden opgemaakt.
Hij betaalde vorig jaar 100.000 gul
den voor 400 meter extra hekwerk
en kilometers rollen prikkeldraad.
Dit jaar zal hij nog dieper in zijn
buidel tasten: op de muur, de zoge
naamde 'zwakke plek' van de in
richting, moet een bedradingssys
teem komen, compleet met camera's,
van maar liefst twee miljoen gulden.
„Ik vind dat per definitie niemand
moet kunnen ontsnappen. Dat ver
wacht de maatschappij van je", be
toogt Molenkamp. „De burger moet
vertrouwen hebben in de overheid
en iedere keer als er iemand ont
snapt schaad je dat vertrouwen".
De gewelddadige bevrijding van de
twee gevangenen met hulp van bui
tenaf in Sittard verbaast Molen
kamp niet echt. Justitie wist dat het
langzaam maar zeker die kant op
zou gaan, vertelt hij.
„Er zitten tegenwoordig zeer kapi
taalkrachtige drugsdealers vast. Dat
is een nieuw gegeven in Nederland.
Die hebben er veel geld voor over
om te worden bevrijd. Stel je voor
dat iemand 15 mille krijgt voor een
Twee weken geleden nog lag hij met een hartstilstand
in een ziekenhuis in New York.
Nu vermaakt de dichter Allen Ginsberg zich met zijn
Europese volgelingen, ook al is het diep in de nacht.
Hij komt dichter bij de dood en voelt zich als
Columbus: hij gaat zijn ondergang tegemoet of hij
ontdekt iets heel moois.
Zie GROTE GIDS -DEEL 01
Den Haag - Het beleid van
het kabinet om de groei
van het autogebruik in Ne
derland te beperken, heeft
weinig succes.
Volgens het Centraal Bureau
voor de Statistiek (CBS) neemt
het autogebruik juist fors toe.
Uitgangspunt van minister Maij
(Verkeer) is dat het autogebruik
tussen 1986 en 2010 met hooguit
35 procent mag groeien. Maar
omdat de afgelopen vijf jaar die
groei al ruim 15 proeent be
droeg, zullen hardere maatrege
len nodig zijn om die doelstel
ling te realiseren.
Het CBS noemt het 'opmerke
lijk' dat de forse accijnsverho
ging op benzine, vorig jaar juli,
geen enkel effect heeft gehad op
het autogebruik, hoewel dat wel
de bedoeling van het kabinet
was.
Ook de oliemaatschappijen mel
den dat ze vorig jaar als gevolg
van de accijnsverhoging niet
minder benzine hebben ver
kocht.
De automobilisten hebben vorig
jaar in eigen land ruim 2 procent
méér kilometers afgelegd dan in
1990. In dat jaar trad nog een
daling van een half procent op.
De groei van het autogebruik
wordt veroorzaakt door de groei
van het aantal auto's (plus
28.000, een half procent) en een
stijging van het gemiddeld aan
tal kilometers per auto tot
15.080. Dat was in 1990 14.810.
Een woordvoerder van het mi
nister van Verkeer zegt dat de
minister nog allerlei maatrege
len op stapel heeft staan om het
autogebruik te verminderen.
(ADVERTENTIES)
Wat zegt u Nooit van gehoord Da's at zo
oud als de weg naar Rome. Het leuke is dat
dit de maag én de avond vult. Gezellig lek
ker lang genieten in de romantische sfeer
van de oudheid. Wij dragen daar een
steentje aan bij Dat is dan zonder vlam
toch een avontuurtje waar u p)
gloeiend bij bent. oo CA - #vJ
Voor slechts Uü.JÜ M
kom en blijf je eten jj-k
-Vil i
Tot die conclusie kwamen
staatssecretaris Simons (Volks
gezondheid) en de particuliere
Van onze verslaggevers
Den Haag - Een onafhankelijk onderzoek - mogelijk door de
Rekenkamer - moet binnen zes weken uitsluitsel geven over
de vraag of de particuliere verzekeraars hun premies voor
ziektekosten kunnen verlagen.
verzekeraars - verenigd in het
KLOZ - gisteren na een overleg
van rond drie uur. Tot op dat
moment stonden Simons en het
KLOZ nog lijnrecht tegenover
elkaar.
Beide partijen matigden gisteren
plotseling hun standpunten over
wat met ziektekostenpremies
(vanaf 1 april) wel of niet moge
lijk is.
Simons sprak nadrukkelijk niet
meer over mogelijke daling van
de premies met maximaal 30
procent; hij had het gisteren nog
over '15 procent of méér'. Het
KLOZ zei met nadruk dat ver
hoging van premies in elk geval
niet aan de orde is en dat een
daling met enkele procenten niet
uit te sluiten is.
Van onze verslaggever
Breda - Eethuis 'Het elfde
gebod' en poolcentrum 'Up
stairs' aan de Bredase Wa
terstraat moesten gisteren,
op de eerste dag na de offi
ciële openingsreceptie, op
last van burgemeester Nij-
pels meteen weer de deuren
sluiten.
De zaken beschikken name
lijk niet over de vereiste
vergunningen.
Exploitant Vink: „Het gaat
echt om een kleinigheid.
Mijn chef-kok beschikt over
alle papieren, maar is net
een paar maanden te jong.
Daar moet ik ontheffing
voor aanvragen. Een pure
formaliteit. Ik hoop het
vandaag nog voor elkaar te
krijgen".
bevrijdingsactie. Als ie gepakt
wordt betekent dat slechts een half
jaar zitten. En dan krijgt ie ook nog
gratis kost en inwoning".
De Boschpoort heeft momenteel tien
zeer kapitaalkrachtige vluchtge
vaarlijke gedetineerden in huis.
Maar directeur Molenkamp houdt
het hoofd koel. Een actie zoals in
Sittard acht hij in Breda niet moge
lijk.
„Het is voor een buitenstaander niet
mogelijk om onopgemerkt binnen te
komen. Wij hebben een goed geslo
ten 'beveiligingsschil'. Eerst de
muur, dan de hekken en tenslotte
het gebouw. En een open lijn met de
politie".
Bovendien wordt de hoge muur dit
jaar nog extra beveiligd met een be-
dradingssysteem.
„Over een half jaar zit De Bosch
poort potdicht", zegt Molenkamp
resoluut.
Sinds vorig jaar wordt er bovendien
van iedere verdachte bij binnen
komst een risicoprofiel gemaakt,
vertelt hij. De criteria zijn een even
tueel vluchtverleden, verwachte
strafduur, kapitaalkracht en wel of
niet lid van een criminele organisa
tie.
VERVOLG OP BINNENLAND - A3
Het onderzoek spitst zich toe op
de kostenontwikkeling in de ge
zondheidszorg in 1991 en 1992.
Volgens de verzekeraars brengen
kostenstijgingen in het laatste
kwartaal van 1991 hen in de
problemen.
Simons heeft daar wat twijfel
over en vindt dat ontwikkelin
gen in de kostprijs van de zie
kenhuizen (de belangrijkste ne
gatieve factor) ook in de jaren
vóór 1990 moeten worden be
trokken.
Aan de orde komen verder de
gevolgen van de overheveling
van de medicijnkosten naar de
awbz; Simons en het KLOZ ver
schillen van mening over de
vraag hoeveel de premie daar
door lager kan.
Het onderzoek richt zich ook op
de extra heffing die verzekeraars
krijgen om de goedkope polissen
voor bijvoorbeeld bejaarden te
betalen. Simons vermoedt dat de
verzekeraars daar geld aan over
houden.
De Tweede Kamer is het van
harte mee eens met de constate
ring van Simons en de verzeke
raars dat 'de onderste steen bo
ven moet'.
(ADVERTENTIES)
GRATIS
ZIE OMMEZIJDE
Een echte Parker Roller-pen met de naam van uw keuze erin gegra
veerd. Dat krijgt u cadeau als u ons een nieuwe abonnee rijker maakt.
De nieuwe abonnee wordt zelf ook hartelijk verwelkomd. Deze krijgt
de krant de eerste twee weken gratis.
L J
DE STFM tril vpant DIE IE WAT ZEGT.
'V
