'PvdA haalt oude ideeën van stal'
Roep om aftreden Jeltsin
Sociale en politieke onrust in Rusland groeit snel
"BEKENDMAKING
Vraag naar psychische hulp groeit explosief
Chaos compleet rond
ziektekostenpremies
Eerste werkdag voor burger Michaïl Gorbatsjov
Moderniseren F-16 levert
Fokker en Daf orders op
ÊÊÊ1
Tachograaf voor kotters
Arbeidsbureau op
baueninarkt België
Schilder verwijdert
omstreden werken
GE Plastics: 1991
viel achteraf mee
Dagen van premier
Shamir zijn geteld
Nieuwe Staatsraad
bestuurt Algerije
Richard Krajicek
weer iii topvorm
Flinke terugval
bouw voorspeld
IN DEZE KRANT:
Merijntje
Forse kritiek op rapport 'Niemand aan de kant'
Wie is de ware
BRUIDSJAPONNEN
1992
„CORA"
BALANSOPRUIMING
DE EIKEN SCHUUR
Psychiatrische ziekenhuizen, internaten en verpleeghuizen tot de nok toe vol
Hetzelfde
weer
4 1
7
Zeeuwse vissers gaan wel akkoord
DE STEM
Garage 't Westen oostburg 01170-52255
losse nummers:
maandag t/m vrijdag: 1,50
zaterdag: 1,80
132ste jaargang
WOENSDAG 15 JANUARI 1992
Terneuzen - Om zowel Belgische
als Nederlandse werkzoekenden
te interesseren in Zeeuws-
Vlaamse bedrijven, gaat het ar
beidsbureau Zeeuwsch-Vlaande-
ren meedoen aan een banen-
markt in Gent. Op de 'Jobhappe
ning' kunnen bezoekers kiezen
uit ruim duizend vacatures.
(ZIE ZEELAND - C1
Putte - Kunstenaar Marinus
Gerts heeft zijn schilderijen
weggehaald uit het gemeente
huis van Putte.
Over zijn werken was de nodige
commotie ontstaan omdat ze ra
cistisch zouden zijn. Een kunste
nares uit Huijbergen is inmid
dels telefonisch bedreigd. Dat
zou verband houden met de
Putse kwestie.
Bergen op Zoom - Chemie-gi-
gant GE Plastics in Bergen op
Zoom is niet ontevreden over de
gang van zaken in 1991. Direc
teur Wascher hoopt echter wel
op een snelle economische ople
ving, omdat er anders wel eens
banen verloren kunnen gaan.
(ZIE ECONOMIE A5
Jeruzalem - De dagen van de Is
raëlische regering van premier
Shamir zijn geteld, meldt onze
correspondent in Jeruzalem. Nu
de regering bereid is te onder
handelen over Palestijnse auto
nomie zullen twee uiterst rechtse
partijen zondag uit het kabinet
stappen. Shamir verliest dan de
meerderheid in het parlement.
Er zullen dan waarschijnlijk
nieuwe verkiezingen moeten
worden uitgeschreven.
(ZIE ACHTERGROND - A2
Algiers - Algerije heeft weer een
andere raad die het land be
stuurt. De Hoge Veiligheidsraad,
die in het weekeinde de macht
overnam, richtte gisteren een
nieuwe Staatsraad op. De raad
bestaat uit vijf leden en wordt
aangevoerd door Mohamed Bou-
diaf, een held uit de onafhanke
lijkheidsstrijd. De raad blijft tot
december 1993 aan de macht.
ZIE BUITENLAND-A4
Melbourne - Richard Krajicek is
de Open Australische tennis
kampioenschappen perfect be
gonnen. Met driemaal 6-3 kwam
de Duitser Saceanu er nog zeer
genadig van af. Voor de Neder
landse vrouwen was het geen
beste dag. Alleen Nicole Muns-
Jagerman bereikte de tweede
ronde.
ZIE SPORT -BI
Amsterdam - Er worden dit jaar
beduidend minder huizen, kan
toren en fabrieken gebouwd dan
het afgelopen jaar. Dat voorspelt
directeur Buur van het Econo
misch Instituut voor de Bouw
nijverheid. Hij denkt echter dat
de teruggang - die uiteraard in
vloed heeft op de werkgelegen
heid -van korte duur zal zijn.
ZIE BINNENLAND-A3
VANDAAG 2 KATERNEN
Achtergrond A2
Binnenland A3
Buitenland A4
Economie A5 A6
Beurs A6
sPort deel B
Zeeland deel C
Gids deel D
RT V-programma's D2
Niemand aan
de kant?
En Sint dan?
s Kok
..opgetogen..
foto de stem/johan van gurp
Van onze verslaggevers
Den Haag - Het rapport van
een PvdA-eommissie over de
toekomst van de verzorgings
staat krijgt geen goed ont
haal.
De vakcentrales vinden het rap
port 'bruikbaar', maar hebben
op onderdelen forse kritiek.
De werkgevers vinden dat de so
ciaal-democraten 'oude ideeën'
van stal halen, waarmee nie
mand is gediend.
Alleen PvdA-leider Kok is opge
togen.
Het rapport van de commissie
onder leiding van PvdA-eeo-
noom Wolfson concludeert dat
het bestaande sociale stelsel niet
verder uitgekleed hoeft te wor
den. Voorwaarde is wel dat er
dan jaarlijks 70.000 tot 90.000
banen bij komen.
Het rapport is uitgangspunt voor
de discussie die het PvdA-con
gres in maart voert over de toe
komst van de verzorgingsstaat.
De FNV vindt het rapport een
'bruikbare bijdrage' aan h^t
maatschappelijk debat over de
toekomst van de verzorgings
staat. Maar de grootste vakcen
trale is niet te spreken over het
feit dat de commissie de wao-
maatregelen van het kabinet niet
ongedaan wil maken.
Het CNV onderschrijft de doel
stelling van de commissie, dat
zoveel mogelijk mensen aan de
slag moeten worden geholpen.
Maar de christelijke vakcentrale
zet grote vraagtekens bij de ma
nier waarop de commissie dat
wil bereiken.
De vakcentrale voor middelbaar
en hoger personeel MHP vraagt
zich af of de PvdA-commissie
nog wel 'met beide benen in deze
wereld staat'.
Als het aan de PvdA ligt gaat het
weer de kant op van verkleining
van inkomensverschillen en las
tenverzwaring voor mensen met
midden- en hogere inkomens, al
dus de MHP.
VERVOLG BINNENLAND - A3
De voormalige Sovjet-pre
sident Michaïl Gorbatsjov is
gisteren voor het eerst als ge
woon burger naar z'n werk
gegaan. Overigens geen 'ge
wone' baan, want hij ontving
op z'n eerste werkdag al de
Amerikaanse oud-minister
van Buitenlandse Zaken Kis
singer. Gorbatsjov is voorzit
ter van het fonds voor socio-
politiek onderzoek, door hem
zelf opgericht toen hij nog
president was. - foto ap
(ADVERTENTIES)
15 exclusieve
collecties
zijn nu binnen.
Bruidsmodehuis
Oudenbosch
01652-12004
Massief eiken bankstellen met rundlederen kuipkussens
vanaf 2495,-. Salontafels vanaf 250,-.
Eiken eetkamerstoelen vanaf 150,-.
Eiken wandmeubelen vanaf 950,-,
en nog vele voordeel aanbiedingen.
Strijbeekseweg 14
Ulvenhout Tel: 076-612614
Vrijdag koopavond *Lid Interieur Waarborgfonds
Washington (anp) - Staatsse
cretaris Van Voorst tot
Voorst (Defensie) heeft met
de Amerikaanse onderminis
ter van Defensie Atwood in
beginsel overeenstemming
bereikt over het modernise
ren van de F-16 van de lucht
macht.
De modernisering, die 2,1 mil
jard gulden kost, wordt samen
met Denemarken, België en
Noorwegen uitgevoerd bij de
Amerikaanse vliegtuigbouwer
General Dynamics en moet in
1999 zijn afgerond. Het gaat in
totaal om 170 straaljagers.
Het akkoord houdt in dat de
Europese afnemers in beginsel
voor 80 procent bij de moderni
sering zullen worden betrokken.
Voor Nederland betekent dat ex
tra orders voor Fokker en Daf.
Compensatie kan op twee ma
nieren: Fokker en Daf nemen
zelf deel aan de modernisering
of worden bij andere projekten
van General Dynamics ingescha
keld.
Het is overigens nog lang niet
zeker dat Europese bedrijven
voor 80 procent compensatie-or
ders krijgen.
Amerika staat op het standpunt
dat Amerikaanse ondernemin
gen voorgaan als de Europese
bedrijven te duur blijken te zijn.
In dat geval zal de Europese in
breng hooguit 58 procent bedra
gen.
De staatssecretaris zal tijdens
zijn bezoek aan de VS ook
Boeing aandoen. Die heeft een
gevechtshelikopter in de aanbie
ding. Nederland wil 40 van die
helikopters kopen en nog eens 20
tot 25 transportheli's.
Van onze redactie buitenland
Moskou - De sociale en
politieke onrust in de
voormalige Sovjetunie
neemt snel toe. De roep om
het aftreden van de Russi
sche president Boris Jelt
sin wordt ook steeds lui
der.
Diens economische hervor
mingsbeleid is er de oorzaak van
dat vooral de voedselprijzen de
pan uit rijzen en de economische
chaos groeit.
Voor de voorzitter van het Rus
sische parlement, Roeslan Chas-
boelatov, kunnen Jeltsin en zijn
regering maar beter opstappen.
„Het parlement is niet van plan
een situatie toe te staan waarbij
het beleid van de regering de ba
sis kan gaan vormen voor een
dictatuur", aldus Chasboulatov.
Ook de ondervoorzitter van het
parlement, Vladimir Sjoemeiko,
wil snel veranderingen. Hij
voorspelt ernstige sociale onrust
als Jeltsin er niet iii slaagt de
prijzen te beheersen.
In Irkoetsk is 40 procent van de
bevolking bereid in opstand te
komen uit protest tegen de prijs
stijgingen, blijkt uit een opinie
peiling.
De voormalige Sovjet-president
Michaïl Gorbatsjov geeft Jeltsin
nog tien dagen. Verandert de si
tuatie niet dan moet de Russi
sche regering aftreden, vindt hij.
Gorbatsjov is het eens met de
groeiende kritiek op Jeltsin en
voorspelt dat de Russische presi
dent wel eens snel tot aftreden
kan worden gedwongen.
Jeltsin zelf peinst er niet over
om op te stappen of zijn hervor
mingsbeleid af te zwakken. Hij
trekt momenteel door Rusland
om zijn politiek bij de burgers te
verdedigen en de stemming te
peilen.
Hij maakt zich meer zorgen over
de onrust die op straat kan ont
staan dan over de kritiek in het
parlement, waar hij vooralsnog
blijkbaar nog genoeg populari
teit geniet.
De eerste onheilspellende teke
nen komen uit de steden in het
Koeznetsk-bekken, het grootste
kolenmijnengebied van Rusland.
Een vakbondsleider in de Koez-
bass vreest voor spontane sta
kingen en protesten tegen Jelt
sin.
In de republiek Kazachstan ligt
al de helft van de kolenmijnen
stil wegens een staking. De
mijnwerkers protesteren tegen
de forse prijsstijgingen van de
laatste weken en eisen een forse
loonsverhoging.
Door Riet Pijnappels
Breda - Er is een schrikba
rende groei in de vraag naar
psychische hulp in Zuidwest-
Nederland.
Dat blijkt uit dè voorlopige jaar
cijfers van 1991.
Het afgelopen jaar meldden zich,
net als in de rest van Nederland,
vele duizenden nieuwe cliënten
bij geestelijke gezondheidsin
stellingen in de regio.
Het waren vooral jongeren en
bejaarden die in geestelijke nood
raakten. De Riagg's, psychiatri
sche ziekenhuizen, internaten en
verpleeghuizen zitten tot de nok
toe vol. De instanties klagen dat
ze het niet kunnen bolwerken.
Directeur P. Schreurs van het
psychiatrisch instituut 'Het
Hooghuys' in Etten-Leur: „Voor
ons is de vraag: hebben we altijd
te weinig capaciteit gehad of is
het het aanbod dat de vraag op
roept".
Stuk voor stuk vinden ze het
moeilijk om voorbeelden te ge
ven. De directeuren van de hulp
verleningsinstanties halen hun
schouders op en trekken een ge
zicht alsof het allemaal toch
zonneklaar is.
Voorbeelden zijn er immers in
overvloed? Relatieproblemen, fo
bieën, faalangsten, incest, een
zaamheid, onzekerheid, seksuele
problemen, noem maar op.
Er zijn talloze oorzaken die de
menselijke geest kunnen
kwetsen en verwarren. En tal
loze mogelijkheden om hem
weer te genezen.
Directeur A. Friesen van het
Riagg Westelijk Noord-Brabant:
„We worden met z'n allen indi
vidueel minder weerbaar. Er is
geen probleem of er wordt wel
een stichting voor in het leven
geroepen. Dat leidt ertoe dat je
zelf niet meer zo hoeft na te den
ken over een oplossing van je
probleem".
Uit statistieken van het Neder
lands Centrum Geestelijke
Volksgezondheid blijkt dat het
aantal patiënten en cliënten in
de geestelijke gezondheidszorg
landelijk sinds 1980 bijna is ver
dubbeld. En dat naar verwach
ting tot het jaar 2000 de groei
zich stevig zal voortzetten.
Een regionaal voorbeeld. Het
Riagg (regionale instelling voor
ambulante geestelijke gezond
heidszorg) in Breda telde vorig
jaar 6000 cliënten, twaalf pro
cent meer dan het vorige jaar.
Het Riagg van Westelijk Noord-
Brabant in Roosendaal had afge
lopen jaar maar liefst 4500
nieuwe inschrijvingen.
„Een inhaal-effect", verklaart
directeur Friesen. „Vroeger za
ten we ver beneden het lande
lijke gemiddelde. De mensen
hier gingen niet zo snel naar een
psychiater. Je liep zogezegd niet
met je problemen te koop. Nu
stijgen we uit boven het lande
lijke gemiddelde".
Een dramatische toename van
psychiatrische patiënten zit on
der de bejaarden, de psychoge
riatrische patiënten, zoals ze in
vakjargon worden genoemd.
Ze zijn vaak dement en een
zaam. Kunnen het verlies van
hun partner niet verwerken en
raken het contact kwijt met hun
familie, vertelt directeur A.
Keijzer van het Riagg Breda.
Vooral in Brabant is het pro
bleem groot.
Hij legt uit dat de forse toename
deels te wijten is aan een dub
bele vergrijzing. Er zijn meer
ouderen en ze leven langer.
Maar de situatie is 'schrijnend',
aldus Keijzer. De hulpinstanties
zitten behoorlijk met deze pa
tiënten in hun maag. Er is een
groot tekort aan opvangplaatsen
De BBC gaat in een
tv-serie op zoek naar
de waarheid over
Winston Churchill,
symbool van de
Britse onverzette
lijkheid in de Tweede
Wereldoorlog,
Verborgen gebleven
filmbeelden en
getuigenissen van
familieleden en
bedienden tekenen
pijnlijk duidelijk de
man achter de I
sigaar.
ZIE GIDS-01
I.
min- f
max.
Het blijft voorlopig elke dag zo ongeveer hetzelfde weer. Amper wind,
droog en een kleine kan» op wat zon.
Van onze verslaggevers
Den Haag - Aan de voor
avond van het gesprek van
staatssecretaris Simons
(Volksgezondheid) en de par
ticuliere verzekeraars over de
ziektekostenpremies is de
chaos over de kosten van de
gezondheidszorg compleet.
De ontwikkelingen van gisteren
op een rijtje:
politieke bronnen in Den
Haag melden dat de verzeke
raars overwegen de ziektekos
tenpremies voor particulieren
alsnog te verlagen en wel met
ongeveer 7,5 procent. (Simons
ziet ruimte voor een verlaging
van 20 tot 30 procent).
de Consumentenbond heeft
uitgerekend dat die premies de
afgelopen jaren maar liefst vier
keer hadden moeten worden ver-
het CNV wil dat werkgevers
de collectieve contracten met
ziektekostenverzekeraars opzeg
gen als die blijven weigeren, de
premies te verlagen.
in april zal de Europese mi
nisterraad besluiten het octrooi
recht op medicijnen te verlen
gen. Als gevolg daarvan kunnen
de prijzen van geneesmiddelen
op 1 januari 1993 fors omlaag.
de ziekenfondsen, die eerder
hun premies op gezag van Si
mons verlaagden, kampen met
grote verliezen. Ze voorzien voor
volgend jaar een forse premie
verhoging om de volgens de
fondsen explosief stijgende ge-
Simons
- foto de stem/johan van gurp
zondheidskosten te kunnen op
vangen.
de premies voor de 60.000
particulier verzekerde Philips-
werknemers wordt met 10 pro
cent verlaagd.
In Haagse kringen verluidt dat
de verzekeraars morgen Simons
zullen voorstellen de premie als
nog te verlagen met 7,5 procent,
hoewel ze blijven vasthouden
aan hun opvatting dat de kosten
zo stijgen, dat een premieverla
ging hoogst ongewenst is.
Vooral het negatieve beeld dat
de verzekeraars krijgen door
hun halsstarrige weigering de
premies te verlagen, zou de re
den zijn om alsnog (iets) door de
knieën te gaan.
Van onze verslaggevers
Den Haag/Breskens - Minis
ter Bukman (Visserij) over
weegt het gebruik van de ta
chograaf in de visserij ver
plicht te stellen.
Daarmee wil Bukman de con
trole op de visserij in de 12-
mijlszone verbeteren. Kotters
die binnen die zone vissen mo
gen niet meer motorvermogen
hebben dan 300 pk. Deze beper
king moet voorkomen dat tijdens
het vissen het net te snel wordt
voortgesleept en er zodoende te
veel vis wordt gevangen.
De controle van het motorver
mogen, die op volle zee moet ge
beuren, is echter een gecompli
ceerde en kostbare zaak, aldus
Bukman. Daarom wil hij een ta
chograaf, die het vermogen
meet, aan boord verplicht stel
len.
De Zeeuwse belangenvereniging
van vissers Zevibel staat niet af
wijzend tegenover de invoering
van een tachograaf voor kotters.
Volgens voorzitter De Baare is
Zevibel al een jaar in bespreking
over de invoering van de tacho
graaf.
(ADVERTENTIE)
A.Keijzer
- foto de stem/oick de boer
en de bejaarden worden 'van het
kastje naar de muur' gestuurd.
VERVOLG BINNENLAND - A3
ZIE OMMEZIJDE
Een echte Parker Roller-pen met de naam van uw keuze erin gegra
veerd. Dat krijgt u cadeau als u ons een nieuwe abonnee rijker maakt.
De nieuwe abonnee wordt zelf ook hartelijk verwelkomd. Deze krijgt
de krant de eerste twee weken gratis.
i.
E STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT.
I
L-J
