J
Campina Melkunie sluit 10 bedrijven, 800 banen weg
EG-leiders tevreden over top
'Erkenning Kroatië leidt tot verheviging oorlog'
UNITED COLOR5
OF BENETTON.
Merijntje
Russische president vraagt Gorbatsjov af te treden als Sovjet-president
TELEKODER
Politie mag georganiseerde
misdaad in het vervolg
afluisteren met microfoons
NU NOG MEER KORTING
'Rijksgeld voor
veiliger wegennet'
Ajax naar
kwartfinale
Natuurijs-primeur
'in Fries dorp
Alle leden kiezen
leider Groen Links
Bank SU wil
krediet van G-7
PvdA is boos
op het CDA
Honecker terug
aar Duitsland
IN DEZE KRAIMT:
Hypermoderne fabriek in Zevenbergschen Hoek moet eind 1993 dicht
Eurotop
RIJBEWIJZEN
BINNEN 8 DAGEN
SABA DRIVING
ORGANISATION
Vakbond voor
apen opgericht
■I Alternatieven
voor
Champagne
X 56
terneuzen hulst
Noordstraat 91 Steenstraat 34
sluis
Grote Markt 7
I
I
Middelburg - Het Rijk stelt in de
jaren negentig ongetwijfeld geld
beschikbaar om het wegennet in
Zeeland veiliger te maken. „Ik
ben daar niet eens zo pessimis
tisch over," zei topman Saeys
van rijkswaterstaat in Zeeland
gisteren in Middelburg.
|ZIE ZEELAND - Cl
Düsseldorf - Ajax blijft zwakke
resultaten in de competitie ca
moufleren met goede scores in
internationaal verband.
In Düsseldorf werd gisteren te
gen Osasuna de zesde Europese
wedstrijd op rij gewonnen. Berg-
kamp scoorde voor rust de enige
treffer. Daarmee werd een plaats
in de kwartfinales, na de winst
in Pamplona (1-0) van twee we
ken eerder, zeker gesteld.
zie SPORT -b1
Den Haag - Het Friese dorp
Uilesprong, onder de rook van
iïeerenveen, heeft vanmiddag de
primeur van een schaatswed
strijd op natuurijs. Op het pro
gramma staat een korte-baan-
wedstrijd voor jongens tot en
met zestien jaar. Vanavond
wordt in Nijelamer op natuurijs
een korte-baanwedstrijd voor
mannen gehouden.
Den Haag - Het bestuur van
Groen Links wil het mogelijk
maken dat de lijsttrekker bij de
verkiezingen voor de Tweede
Kamer door alle partijleden door
middel van een referendum
wordt aangewezen. Dat is een
voorstel dat het bestuur van
Groen Links voorlegt aan het
partijcongres, dat vrijdag en za
terdag in Amsterdam wordt ge
houden.
ZIE OOK ACHTERGROND - A2
Moskou - De Sovjetbank voor
buitenlandse economische be
trekkingen wil het krediet van
de G-7 aanspreken. De bank
denkt anders de rente over de
buitenlandse schulden van de
Sovjetunie niet meer te kunnen
aflossen.
ZIE ECONOMIE - A6
Den Haag - De PvdA is boos op
coalitiegenoot CDA. De chris
ten-democraten hebben gisteren
gepleit voor een bevriezing van
het miniumloon. En dat is tegen
het zere been van de PvdA.
IZIE BINNENLAND - A3
loskou - De vroegere DDR-lei-
der, Erich Honecker, wordt door
Russische regering uitgewe-
i. Hij moet vrijdag Moskou
hebben verlaten. Duitsland heeft
•v...J® z'jn uitlevering gevraagd om
KiCA I te kunnen berechten, onder
lmeer in verband met het bevel
om op vluchtende Oostduitse
burgers te schieten.
ZIE BUITENLAND -A5
VANDAAG 4 KATERNEN
Achtergrond
Binnenland
Eurotop
Buitenland
Economie
Beurs
Sport
Zeeland
Consument
Gids
RTV-programma's
A2
A3
A4
i. A5
A6/A7
A7
deel B
deel C
deel D
deel E
E2
Witte
motor
hapert
Van onze verslaggevers
Zevenbergschen Hoek
Campina Melkunie gaat bin
nen drie jaar 10 bedrijven
sluiten en een aantal vesti
gingen afslanken. Deze reor
ganisatie kost bijna 800 ba
nen.
De hypermoderne boter- en
melkpoederfabriek van de zui-
velcoöperatie in Zevenbergschen
Hoek gaat eind 1993 dicht. 190
mensen verliezen daardoor hun
huidige baan.
De werknemers in Zevenberg
schen Hoek werden gistermid
dag ingelicht door een lid van de
hoofddirectie. Zijn bericht sloeg
in als een bom. „We wisten dat
het concern het moeilijk heeft en
dat dat ook hier te merken zou
zijn, maar dit had niemand aan
zien komen. We stonden per
plex", aldus voorzitter Johan
van Ginneke van de Bedrijfsle-
dengroep van de Voedingsbond
FNV.
Campina, waar op dit moment in
totaal 6800 mensen werken, zegt
gedwongen ontslagen te willen
voorkomen en de werknemers in
de resterende Campina-bedrij-
ven te herplaatsen. Maar het be
drijf geeft daarvoor geen abso
lute garanties.
De vakbonden hebben geschokt
gereageerd op de omvang van de
reorganisatie en eisen meer dui
delijkheid over de noodzaak van
het snoeiplan.
Het Campina Melkunie-concern
wordt getroffen door een gigan
tische terugloop van het melk-
aanbod, deels door de melkquota
van de EG maar vooral door het
vertrek van aangesloten boeren.
Die kunnen bij andere zuivel-
producehten tot twee cent per
kilo melk meer krijgen.
Om een verdere uittocht te voor
komen moet de vergoeding aan
de boeren omhoog. Dat kan vol
gens het concern alleen wanneer
de (personeels)kosten dalen en
Campina zich concentreert op de
meest winstgevende produkten:
consumptiemelk, kaas en 'Mona-
toetjes'.
Zevenbergschen Hoek moet
dicht omdat daar de verkeerde
produkten worden gemaakt.
Campina trekt zich geheel terug
uit het melkpoeder, een produkt
waarmee weinig of niets te ver
dienen valt en waarbij de inter
nationale concurrentie Campina
de baas is. De boterproduktie
Leger achter Jeltsin
Premier Lubbers was na twee dagen lang soebatten in Maastricht het vergaderen gisteren nog
lang niet moe. Ruim een kwartier voordat gistermiddag het debat in de Tweede Kamer over de
Eurotop zou beginnen, liep de minister-president de Kamer al binnen. - foto anp
Op een speciale pagina over
de afloop van de Europese
top in Maastricht kunt u
verder lezen:
Kamer positief over akkoord
Major vol trots in Lagerhuis
Maastricht begin van Europa
met 'vier snelheden'
ZIE PAGINA A4
(ADVERTENTIES)
auto, motor, vrachtwagen, bus
0P DE NEDERLANDSE ANTILLEN
Bel voor info of kom langs
maandag t/m zaterdag 9-20 uur
Beukelsdijk 59 Rotterdam
Tel'010-4761506/4761359
Fax: 010-4765909
System/1
Model 241
80286 10 Mbz
1Mb geheugen
40 Mb/3.5
Muis
VGA kleur
Breda, Markendaalseweg 121
Tel. 076 - 20 02 02
Ook gevestigd in Bergen op Zoom en Rotterdam.
Den Haag (anp) - De leiders
van de EG-lidstaten zijn gis
teren tevreden teruggekeerd
naar hun land na het ak
koord van de EG-topconfe-
rentie in Maastricht.
Maar in eigen land wachtten hen
in hun parlementen critici die
veel vraagtekens bij de uitkomst
zetten.
In Nederland was de Tweede
Kamer vol lof over de inspan
ningen van de Nederlandse mi
nisters bij het sluiten van de
unieverdragen. Tegelijk maakten
de meeste fracties zich wel grote
zorgen over de democratische
controle in het 'eenwordende'
Europa.
In Duitsland glom kanselier Hel
mut Kohl van tevredenheid over
de resultaten van de topconfe
rentie, maar in de Bondsdag
moest ook hij zich verdedigen
tegen verwijten over te geringe
vooruitgang bij de democratise
ring van de Europese instellin
gen.
Premier John Major sprak kraai
end van 'game, set en match
voor Groot-Brittannië', terwijl
in het Britse Lagerhuis opposi
tieleider Neil Kinnock conclu
deerde dat Groot-Brittannië 'uit
de EG is getreden'.
In de Franse ministerraad
roemde minister Roland Dumas
van Buitenlandse Zaken het
'spectaculaire resultaat', waar
mee de 'weg naar een gezamen
lijke munt, gezamenlijke defen
sie en buitenlands beleid voor
goed is ingeslagen'.
Buiten de EG werd de uitkomst
van de top verwelkomd. De
Europese Vrijhandels Associatie
(EVA), een vroegere rivaal van
de EG, juichte het succes toe
maar riep op tot snelle onderte
kening van het gezamenlijke
verdrag over de Europese Eco
nomische Ruimte, waarbij een
uitgestrekte gemeenschappelijke
markt zal worden gevormd.
De EVA-lidstaten die zich bij de
EG willen aansluiten zeiden te
hopen op'een spoedig begin van
de onderhandelingen.
In het economisch sterke Japan
werd ook tevredenheid geuit
over de akkoorden over de Euro
pese economische en de politieke
unie, maar klonk hier en daar
zorg door over een protectionis
tisch ingesteld 'fort Europa'.
De Verenigde Staten begroetten
de 'historische besluiten' maar
riepen de EG op niet in protec
tionisme te vervallen. Witte-
Huiswoordvoerder Fitzwater
verklaarde dat de akkoorden
'nieuwe vitaliteit' beloven voor
Europa en nieuwe markten voor
Amerikaanse produkten.
De akkoorden van Maastricht
werden in het algemeen verwel
komd in Spanje. Maar bij de te
vredenheid over de aanvaarding
van zijn eis tot cohesie - waarbij
gelden naar de armere lidstaten
worden gesluisd om hen te hel
pen hun economieën te moderni
seren - klonk zorg door over de
moeilijke taken die hen wachten
om de rijkere EG-partners in te
halen.
Leiden (anp) - In leiden
is deze week een 'vak
bond' voor apen opge
richt. De stichting, die de
naam Pro Primates
draagt, wil de belangen
van apen gaan beharti
gen.
Volgens de vakbond worden
veel apensoorten bedreigd
door ontbossing, jacht en
handel. Daarnaast leven
veel apen in gevangenschap.
Om apen daadwerkelijk be
scherming te bieden, dienen
de dieren rechten te krijgen,
vindt Pro Primates. Deze
réchten zouden moeten
worden opgesteld naar het
voorbeeld van de Rechten
van de Mens en de Rechten
van het Kind, aldus de
bond.
Pro Primates wil bewerk
stelligen dat er een verbod
komt op de commerciële
handel in apen. Daarnaast
wil de bond onderhandelen
met laboratoria over experi
menten die op apen worden
uitgevoerd. Ook wil Pro Pri
mates gaan praten met die
rentuinen over verbetering
van huisvesting en welzijn
van de dieren in gevangen
schap. Voor apen die in be
slag zijn genomen zouden
programma's moeten wor
den ontworpen om de die
ren opnieuw uit te zetten in
het thuisland.
f
Zagreb (rtr/dpa/afp) - Waar
nemers van de Europese Ge
meenschap in Joegoslavië
stellen dat internationale er
kenning van Kroatië kan lei
den tot'verheviging van het
conflict en uitbreiding van de
strijd naar de republiek Bos-
nië-Hercegovina.
„Het is het standpunt van de
hoofden van de diverse delega
ties dat erkenning zou kunnen
leiden tot uitbreiding van de mi
litaire activiteit in Kroatië", ver
klaarde gisteren Ed Koestal, de
Nederlandse woordvoerder van
de EG-waarnemersteams in Za
greb.
„Het gevolg zou meer slachtof
fers en vluchtelingen kunnen
zijn. Wij neigen er naar tamelijk
pessimistisch te zijn", aldus
Koestal. De EG-ministers van
Buitenlandse Zaken ontmoeten
elkaar maandag om te spreken
over erkenning van Kroatië en
de naburige republiek Slovenië,
die zich op 25 juni onafhankelijk
hebben verklaard.
De republieken die zich hebben
afgescheiden zijn nog door geen
enkel groot land erkend. Maar
Duitsland heeft aangekondigd
daar rond de kerst toe over te
gaan en volgens Kroatië zullen
een tiental landen dit voorbeeld
volgen.
De EG-waarnemers vrezen de
reactie van Servië. „Wanneer
Duitsland Kroatië en Slovenië
erkent, zullen de Serviërs zich
met de rug tegen de muur voelen
staan", verklaarde Koestal. „Het
leger zou dan kunnen' zeggen
zich niet gebonden te voelen aan
afspraken met Kroatië. Het zou
kunnen optrekken door Slavonië
(Oost-Kroatië) en naar de ha
venstad Zadar".
Kroatië hoopt dat het na erken
ning wapens in het buitenland
zal kunnen kopen. Nu is er een
internationaal wapenembargo
tegen Joegoslavië ingesteld.
Maar: „Wij zijn helemaal niet
overtuigd dat erkenning het ant
woord is dat Kroatië meent dat
het is. Zelfs als het betekent dat
andere landen wapens gaan le
veren, dan zal Kroatië toch te
weinig manschappen en wapens
hebben", stelt Koestal.
Volgens hem kan een ander ge
volg van erkenning de uitbrei
ding van de strijd naar Bosnië-
Hercegovina zijn. „Die republiek
zou definitief worden gedestabi-
vV
losse nummers:
maandag t/m vrijdag: 1,40
zaterdag: 1,70
131ste jaargang
wordt geheel in Den Bosch ge
concentreerd.
In Middelburg wordt een distri
butiecentrum gesloten. Dit kost
11 banen. Verder moeten fabrie
ken in Gouda, Boekei, Dor
drecht, Bodegraven, Opmeer,
Den Bosch, Alkmaar en Amster
dam binnen twee jaar de poorten
sluiten.
De vorige directeur in Zeven
bergschen Hoek, A. Ooien, ver
klaarde een maand geleden bij
zijn afscheid nog dat deze vesti
ging de eerstkomende jaren niets
had te vrezen.
VERVOLG OP ECONOMIE - A6
DONDERDAG 12 DECEMBER 1991
Consumenten die
speuren naar
alternatieven
voor (te) dure
champagne kunnen
hun voordeel
doen. In Spanje
maken ze op precies
dezelfde
wijze als in de
Champagnestreek
een feestelijke
belletjeswijn, die
tegenwoordig
vaak net zo goed
van kwaliteit
is en veel
goedkoper.
ZIE CONSUMENT DEEL-D
I I I I I
Van onze redactie buitenland
Moskou - De leiding van
het Sovjetleger heeft de
kant gekozen van de Rus
sische president Boris Jelt
sin. Het leger staat achter
diens plan om met de Sla
vische republieken, Rus
land, Witrusland en de
Oekraïne, een Gemenebest
van onafhankelijke staten
op te richten.
Dat bleek gisteren na een ont
moeting tussen Jeltsin en com
mandanten van de strijdkrach
ten in Moskou.
Jeltsin heeft, na zich van de
steun van het leger verzekerd te
hebben, Sovjet-president Gor
batsjov gisteren gevraagd af te
treden.
Dat heeft een Russische afge
vaardigde gisteren bekendge
maakt.
Gorbatsjov zou het voorstel van
Jeltsin rustig ter kennisgeving
hebben aangenomen. Volgens
Jeltsin begint Gorbatsjov 'de
werkelijkheid in te zien'.
Middelen
De gesprekken tussen Jeltsin en
de legerleiding voltrokken zich
'in een sfeer van wederzijds be
grip', zei de Russische vice-pre
mier Gaidar tegen het onafhan
kelijke persbureau Interfax.
Jeltsin en de legerleiders hebben
volledige overeenstemming be
reikt over het doel van het Ge
menebest, om één strategisch de
fensiesysteem te handhaven, al
dus Gaidar. Ook de comman
danten van de strijdkrachten
zien volgens hem de stichting
van een nieuwe statenbond als
een uitweg voor de crisis.
Volgens een onofficiële bron
rond Jeltsin stelde de president
voor extra financiële middelen
toe te kennen aan het leger. Dat
heeft met enorme materiële pro
blemen te kampen door de te
rugtrekking van troepen uit de
vroegere satellietstaten in Oost-
Europa.
Sovjetpresident Gorbatsjov had
een dag eerder een onderhoud
met de militaire leiders, aldus
het Sovjetpersbureau TASS. Dit
was voorgesteld als een routine-
gesprek over 'kwesties betref
fende de militaire structuur' met
Gorbatsjov in zijn hoedanigheid
als opperbevelhebber van de
strijdkrachten. Maar een woord
voerder zei later dat er ook over
de toekomst van het land is ge
sproken.
Met hun respectievelijke ge
spreksrondes zijn Jeltsin en Gor
batsjov feitelijk de strijd om het
leger aangegaan. De militaire
structuur is haast het enige
machtsmiddel dat Gorbatsjov
nog in handen heeft. Maar hoge
Russische functionarissen zijn er
van overtuigd dat de meeste of
ficieren meer voor Jeltsin voelen.
VERVOLG OP BUITENLAND A5
Het wordt vanaf vandaag minder koud. Het blijft droog, naait wolken
velden ook perioden met zon. De wind is matig.
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De politie krijgt de mogelijkheid verdachten van
criminele activiteiten in afgesloten ruimten af te luisteren.
Het kabinet buigt zich binnenkort over een wetsvoorstel hier
over van minister Hirsch Ballin (Justitie).
De bewindsman wil de politie
meer instrumenten in handen
geven in de strijd tegen de zware
georganiseerde misdaad. Eerder
dit jaar stuurde Hirsch Ballin al
een voorstel naar de Kamer voor
de strafbaarstelling van mensen
die zware misdrijven voorberei
den. Het wetsvoorstel 'richtmi
crofoons' is nog in de maak.
Het afluisteren van gesprekken
via verborgen microfoons of an
dere apparatuur is nu niet toege
staan. Wel mag de politie de te
lefoon aftappen voor opspo
ringsonderzoek en mogen inlich
tingendiensten gebruik maken
van richtmicrofoons.
Bij de treinkaping in De Punt.bij
het Drentse Glimmen eind jaren
zeventig was het gebruik van
richtmicrofoons door de mili
taire inlichtingendienst cruciaal
doordat zo het tijdstip bekend
werd waarop de kapers met elk
aar overlegden, zodat militaire
eenheden de kapers op dat mo
ment konden verrassen.
Het ministerie van Justitie en de
Centrale Recherche Informatie
dienst (CRI) wilden gisteren
geen toelichting geven op het te
verwachten wetsvoorstel.
Volgens Dick Offringa van de
firma Personal Security Systems
in Amsterdam, het toonaange
vende bedrijf in Nederland voor
afluisterapparatuur, zal de poli
tie niet al te veel nut hebben van
de mogelijkheid om richtmicro
foons in te zetten.
„Het nadeel is dat ze erg groot
zijn en daardoor nauwelijks voor
onopvallend onderzoek hanteer
baar", aldus Offringa. De laser-
richtmicrofoon is ideiner, maar
heeft weer als nadeel dat hij zeer
precies op de geluidsbron moet
worden gericht. Ook de zogehe
ten bionic-ear-microfoon, een
soort verrekijker, is niet vol
maakt. „Bij slecht weer of omge
vingslawaai, werkt het apparaat
nauwelijks", zegt Offringa.
(ADVERTENTIES)
Regenmantels JMT-99.95
Skibroek (grijs, zwart, ecru)J>9T-29.95
René Frères pantalons 69.95 2 VOOr 100.-
EN 00K HOGE KORTINGEN OP ONZE FEESTCOLLECTIE
St. Josephstraat 12A
Bergen op Zoom
Halstraat 7
Breda
liseerd en dit zou leiden tot het
uitbreken van vijandelijkhe
den".
Op het slagveld werden woens
dag zware gevechten gemeld
rond steden in het oosten van
Kroatië. De wapenstilstand aan
de Adriatische kust leek te hou
den, zelfs rond de nog altijd be
legerde havenstad Dubrovnik.
De dinsdag begonnen grote ruil
van krijgsgevangenen stokte gis
teren. Nog maar vijftig procent
van de afgesproken 1.633 gevan
genen is daadwerkelijk vrijgela
ten. Beide zijden beschuldigden
elkaar van de vertraging.
VUL
Een echte Parker Roller-pen met de naam van uw keuze erin gegra
veerd. Dat krijgt u cadeau als u ons een nieuwe abonnee rijker maakt.
De nieuwe abonnee wordt zelf ook hartelijk verwelkomd. Deze krijgt
de krant de eerste twee weken gratis.
X
m»
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres:
Postcode:
Plaats:
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per:
kwartaal acceptgiro77.90 kwartaal automatisch... 75.90
maand automatisch26.00 bank/gironr
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
- Plaats:-
Postcede:
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ont
vangen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postze
gel naar Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda.
L_
E STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT.
- J
