ide in DE STEM WEEKEND uclcs 6 m/v >AN EEN OM MET KUNNEN...! DE IDEALEN VAN 'LIBERAL' MCGOVERN al) i wij praktijkge- ige- maar zeker et de pretentie om ;ers met verant- om te werken voor aetekent ook nog: inzicht en affiniteit minder belang da d via een interne norering verwac eNIBM. 2tje stuurmans- e kunnen! eit en de bereidheid ke sollicitatie» te ttentie van cü heer Slechte conditie Angst Minimumloon Vijandigheid Schok Aan de top Jerwerken. Medewerkers in ïreld dragen bij aan de I vele Van Melle produkten. Iroemd. Ibebedrijf onderdeel uit van tan de produktieorganisabe terkers tellende Technische rnische Dienst de volgende lis hoofdzakelijk belast met (storingen binnen onze afhankelijk van de urgentie, In elders in de organisatie. Irzaam en ressorteert onder «orden mensen met een ■gelegenheid gesteld zich te neden op elektrotechnisch |opleiding en/of ervaring op dige richting. Gezien de [unctionaris te werk gesteld i een pré. hoofdzakelijk belast met alle fieden op elektrotechnisch gebied van PLC-techniek en de functionaris ingeschakeld i aan alle elektrotechnische i opleiding en/of ervaring op Bng. Hij heeft een aanvullende lek of procesautomatisering. Ivakgebied is bereidheid tot ovengenoemde functies kunt I na het verschijnen van deze 120,4815 HK Breda, t.a.v. telschef. |ze functies kunt u tijdens I.J. van Roosmalen, Sector Itel 325. n zijn 69e levensjaar is George McGovem nog altijd een onvervalste 'liberal', een progres- sieveling die vol overtuiging de dingen zegt die door de tijdgeest zowat taboe zijn verklaard. De voormalige Democratische presi dentskandidaat, die in 1972 ver loor van Richard Nixon, aarzelt niet zijn patriottische landgenoten met de neus te drukken op een te leurstellende werkelijkheid: „Het gaat slecht met Amerika. Zeer slecht". Zo slecht gaat het dat de VS in de ogen van de voormalige senator uit South Dakota eindelijk wel eens rijp zou kunnen worden voor verandering. Als zijn eigen Democratische Partij eindelijk maar eens de moed zou krijgen om voluit ten strijde te trekken te gen George Bush. En hebben zijn partijgenoten die moed niet, dan is de veteraan eventueel ook zelf nog bereid om in 1992 opnieuw naar het Witte Huis te dingen... George McGovern met zijn vrouw Eienore in 1972 toen hij een gooi deed naar het presidentschap en verloor van de Republikein Richard Nixon. - fotoupi De Democraten zijn veel te laf' George McGovern: „De Democraten zijn timide geworden. Ze durven niet meer op te komen voor de oude progressieve ideeën, zoals gesubsidieerde woningbouw en collectieve gezondheidszorg, de traditionele bronnen van Democratische kracht". - fotoap Door Mare de Koninck In het centrum van Washington houdt George McGovern kantoor als direc teur van de Amerikaans-Arabische Raad, een wetenschappelijk instituut dat meer begrip wil kweken in de VS voor onder meer de rechten van het Pa lestijnse volk. McGovern is een paar dagen geleden teruggekeerd uit het Midden-Oosten. Moet hij, nu de voor heen onmogelijk geachte vredesconfe rentie in Madrid toch werkelijkheid is geworden, niet erkennen dat George Bush, die samen met minister van Bui tenlandse zaken Jim Baker déze onmo gelijkheid heeft verricht, een groot pre sident is? „Nee, hij is geen groot president. Hij doet het in het Midden-oosten beter dan ik verwacht had, maar dat is nage noeg het enige terrein waarop ik hem een voldoende geef. Hij faalt in zijn eigen Amerika. Wij zijn nog wel het rijkste en machtigste land ter wereld, maar die macht wordt verwaarloosd. Bush blijft vragen om een 300 miljard dollar Pentagon-begroting per jaar, ter wijl er geen Sovjet-dreiging meer is! Die defensie-begroting moet gehal veerd. En de besparing moet dringend besteed aan onze problemen-thuis: ge zondheidszorg, betaalbare huizen, ver nieuwing van wegen, bruggen en tun nels". Maar zo lang is de Sovjetunie nog niet verdwenen; het duurt toch even voordat je een koude-oorlogseconomie kunt om vormen „Ja, maar het duurt te lang. Het begin had al gemaakt moeten zijn. Gorbatsjov kwam vijf jaar geleden al met ver gaande ontwapeningsvoorstellen. Bush is nu drie jaar aan de macht en er is nog nauwelijks enige verschuiving in aan dacht naar binnenlandse problemen. Het gemiddelde Amerikaanse gezin heeft vandaag in reële termen een lager inkomen dan dertig jaar geleden. Welk geïndustrialiseerd land is in zo'n slechte conditie? Ik zeg niet dat Amerika op het punt van de ineenstorting staat, maar we zouden zoveel beter kunnen presteren". Moet Amerika zich militair totaal terug trekken uit Europa? „Ja. We zouden er een klein contingent kunnen houden, bij wijze van symboli sche identificatie met Europa. Maar mi litair gesproken zie ik geen enkele noodzaak meer. Het geld om honderd duizenden Amerikanen in het buiten land in stand te houden is hier hard no dig". Zou dat geld niet besteed moeten wor den aan afbetaling van Amerika's enorme nationale schuld en aan de ver laging van het even kolossale begro tingstekort, in plaats van het meteen weer te besteden? „Nee, als je het weghaalt bij Defensie en niet elders besteedt, zak je in een economische depressie. Dan zou Karl Marx, op het moment dat het commu nisme is gestorven, nog gelijk krijgen niet zijn bewering dat het kapitalisme niet kan overleven zonder oorlogsin dustrie. Defensie-bezuinigingen vor men de bron bij uitstek om honderddui zenden Amerikanen aan het werk te zetten in de wederopbouw van onze in frastructuur en sociale voorzieningen. Die investeringen zullen zichzelf snel terugbetalen. We hebben nu 7 procent werkloosheid, een sterk verouderd we gennet en 38 miljoen Amerikanen zon der enige vorm van ziekteverzekering. Het is duidelijk waar de prioriteiten lig gen". George McGovern was in het Midden- Oosten toen Amerika en de wereld in een soort geboeide afschuw naar de Se- naats-hoorzitting keek waarin beoogd opperrechter Clarence Thomas zich verdedigde tegen de beschuldiging door Anita Hill van ongewenste intimiteiten. „Ik kon het daar volgen op CNN. Wat er fout is gegaan? De fout was de be noeming van Thomas door Bush. De man was niet gekwalificeerd voor het Hooggerechtshof. Maar Bush was sluw en koos een ultra-conservatieve kandi daat waar progressieve Democraten niet tegen zouden durven stemmen om dat hij zwart is. En de Democraten had den inderdaad niet de moed. Daarom is er tenslotte een zwarte vrouw gevonden met seksistische bezwaren tegen de rechter. Maar men had puur tegen Tho mas moeten stemmen omdat de man gewoon te rechts is". Vanwaar die lafheid van de Democra ten? „Die lafheid, niet alleen inzake Thomas maar op alle terreinen, is ons grootste probleem en duurt al zeker tien jaar. De Democratische Partij is gedemorali seerd door de populariteit van Reagan en Bush, terwijl beiden een uiterst rechtse strategie volgen. Links bestaat niet in de VS, dus als je erin slaagt het geluid van rechts te versterken, dan be geeft het centrum zich in die richting. En blijf je, zoals ik, in het centrum, dan word je relatief links. De Democraten zijn timide geworden. Ze durven niet meer op te komen voor de oude pro gressieve ideeën, zoals gesubsidieerde woningbouw en collectieve gezond heidszorg, de traditionele bronnen van Democratische kracht". Is die aarzeling niet terecht? De kiezers geloven toch niet meer in wat in Europa de maakbaarheid van de samenleving heet? „Dat is niet waar. De enquêtes tonen aan dat de meerderheid van de Ameri kanen zulke initiatieven steunt. Het probleem nu is dat het geld er niet meer voor is. Omdat de Democraten, uit angst voor Reagan, in de jaren '80 ak koord gingen met belastingverlaging en met tegelijk sterke verhoging van de Pentagon-uitgaven. Waarom hebben ze dat gedaan? Ze hebben zelf de finan ciële grond weggeslagen onder de pro gressieve regeerprogramma's. Dat be gon al 25 jaar geleden, toen de Demo craten de opvoering van de strijd in Vietnam gedoogden, zonder dat er een oorlogsbelasting werd ingevoerd". Hoe komt Amerika ooit van haar mis daadprobleem af? De criminaliteitscij fers hier zijn onvergelijkbaar met welk land in Europa ook. „De misdaad is geconcentreerd in de zwarte en hispanic gemeenschappen, hetgeen een direct verband met ar moede aantoont. Ik weet wel dat je hier voor slappeling doorgaat als je iets an ders voorstelt dan meer gevangeniscel len, maar we hebben in Amerika al meer mensen achter de tralies dan in enig ander modern land. De oplossing is: hoop bieden aan de mensen in de armste wijken. Een kind dat nu 100 dol lar per dag kan verdienen door drugs te verkopen, moet alternatieven krijgen. Een andere manier om misdaad te be strijden is er niet". Toch hoor je in Amerika steeds meer het geluid, ook van Democraten en zelfs van zwarte leiders, dat armen zelf ook verantwoordelijkheid dragen voor de misdaad en voor een van de mogelijke oorzaken daarvan: de verdwijning van het tweehoofdige gezin als de normale op voedingsomgeving. „Dat is helemaal waar. Dat is de andere kant van het probleem. Uiteindelijk is iedereen zelf aansprakelijk. Jesse Jack son beklemtoont dat ook, die verant woordelijkheid van zwarte vaders voor hun partner en hun kinderen. Maar dat moet samengaan met meer kansen. Als je die buurten ingaat en preekt over het gezin en over verantwoordelijkheid en het daarbij laat, dan zul je niet ver ko men. Ik zou willen dat de overheid iedereen minstens van een baan tegen minimumloon verzekert. En als mensen dat niet willen, dan moet je ernstig - overwegen of ze dan nog voor bijstand in aanmerking komen". Het nieuwste, angstaanjagende, feno meen in Amerika is David Duke, de neo-nazi die kans maakt om gouverneur van Louisiana te worden. „Duke is gevaarlijk. Maar zijn bood schap is niet veel anders dan die van George Bush. Ik wil niet zeggen dat PETER VAN STRAATEN (ZüM J)t NOC EVEN ME£ /V^WR. B>QV£M Fop KüFpi£ l?R(MK1=A/ VOtO'gJNS"* Bush een racist is, maar hij is cynisch genoeg om in zijn uitspraken en wets voorstellen te speculeren op dezelfde sentimenten in de blanke middenklasse als David Duke doet. Er is wel degelijk een racistische ondertoon bij Bush. In zijn vorige verkiezingscampagne kwam hij niet toevallig op de proppen met Willy Horton, de zwarte man die een blanke vrouw had verkracht tijdens proefverlof in Massachusetts, de staat waar Bushs tegenkandidaat Dukakis gouverneur was. En Bush beweert dat de Democratische anti-discriminatiewet een quotawet was, die zwarten op de arbeidsmarkt bevoordeelt boven blan ken. Dat is niet waar. Duke zegt: ik ben Republikein, ik wil hetzelfde als Bush. Daar zit enige waarheid in". Misschien is George McGovern en zijn de Democraten in het algemeen stiekum wel blij met Duke. „Misschien wel ja. Republikeinen zijn blij met militante zwarten en militante feministen, want die maken de progres sieve zaak extremistisch. En zo mogen Democraten graag zien dat Republikei nen in verlegenheid komen door David Duke". Slechts vijftig procent van de kiezers in Amerika pleegt bij presidentsverkiezin gen naar de stembus te komen. Bij Con gresverkiezingen nog veel minder. Wat zit er fout? „Er is een groeiend gevoel dat het niets uitmaakt of je op een Democraat of een Republikein stemt. Het verschil tussen beide partijen is te gering. Er was wel veel verschil tussen Richard Nixon en George McGovern. Toen was de op komst iets hoger. Maar toen was de De mocratische Partij verscheurd door Vietnam. Tegenwoordig is er zelfs veel vijandigheid onder het Amerikaanse publiek jegens de politiek in het alge meen. Ik denk dat de financiering van verkiezingscampagnes door bedrijfsle ven en belangengroepen daar mee te maken heeft. Men voelt dat politici meer naar hun sponsors dan naar de ge wone mensen luisteren. Ik ben voor een systeem zoals hier en daar in Europa, waar geld en tv-zendtijd meer gelijk worden verdeeld". Is George McGovern, Midden-Oosten specialist en pleitbezorger voor de Ara bische zaak, optimistisch over 'Madrid'? „Zeker. In Madrid zal er brede over eenstemming zijn tussen Arabieren, Amerikanen en Sovjets om Israël onder druk te zetten de bezette gebieden op te geven. En in Israël is een groot deel van de bevolking het daarmee eens. Premier Shamir loopt uit de pas met zijn eigen volk. Hij leidt een zeer wan kele regering, dankzij de steun van ex treem rechts. De regering Shamir lijkt te zullen vallen, of ze nu wel of geen concessies doet". Moet Israël alle bezet gebied opgeven? „Ja, op misschien een smalle grens strook na. Ik denk niet dat het te laat is voor een Palestijnse staat. Nog maar ze ven tot acht procent van de oppervlakte van het bezet gebied wordt feitelijk door Israeli's bewoond. En ik zie niet in waarom ze daar niet zouden kunnen blijven wonen, onder enige vorm van Jordaans-Palestijns bestuur". Toch identificeert de Amerikaanse be volking zich nog altijd veel meer met jo den dan met arabieren. „Ja, maar dat is aan het veranderen. Amerikanen hebben arabieren als me demensen ontdekt in de Golfoorlog, waar we schouder aan schouder ston den met Saoudi's, Syriërs en Egyptena- ren. Terwijl het belangrijkste wat Israël kon doen, was: erbuiten blijven. Ameri kanen hebben gezien hoe Israëlische soldaten Palestijnse jongeren met ste nen de armen braken. Dat was een schok. En Bush staat op tegen de zoge heten Joodse lobby in Amerika. Dat is voor het eerst in de geschiedenis. En tenslotte: er gaat 3 miljard dollar per jaar naar Israël. Die Amerikaanse vrij gevigheid zal niet blijven bestaan nu Is raël niet meer het westerse bastion is tegen Sovjet-invloed in het Midden- Oosten. De gemeenteraad van Detroit zal zeggen: waarom geen 3 miljard voor ons?" George McGovern heeft afgelopen lente na enig aarzelen besloten niet opnieuw naar het Amerikaans presidentschap te dingen. „Inderdaad. Ik heb het ernstig overwo gen", zegt hij met een verlegen glim lach. „Maar ik vond dat misschien een jongere kandidaat, met een nieuw ge zicht, meer kans zou hebben. Sedert dien echter vraag ik me dat af. Ik heb mijn ziel weer onderzocht, want ik krijg zoveel brieven en telefoontjes van men sen die me aansporen om mijn besluit te heroverwegen. Blijkbaar zijn veel mensen ontevreden over het Democra tische veld dat nu gestalte krijgt. Dat verklaart mogelijk ook de honger naar Mario Cuomo. Hij is zeker de meest ta lentvolle Democraat, komt uit de grote staat New York en kan fondsen verwer ven". Wie van de huidige Democratische gega digden heeft McGoverns voorkeur? „Ik weet niet of ik een voorkeur heb. Tom Harkin is het duidelijkst in zijn progressieve principes. Dus ik denk dat in naar hem neig. Ik denk dat Bob Ker rey mogelijkheden heeft, en Bill Clin ton. Die drie maken de beste kans het tot de Democratische conventie te brengen". Maar geen van die drie maakt kans te gen George Bush. „Dat is waarschijnlijk waar. Een van de redenen waarom ik er zelf weer aan denk is dat iedere Amerikaan weet wie ik ben. Ook al ben ik controversieel voor sommige Amerikanen, de grote massa is vertrouwd met me en ik zou een kans kunnen maken tegen Bush. Ik denk dat als Cuomo en Jesse Jackson het niet doen, ik meteen aan de top sta van alle Democratische kandidaten. In een recente Gallup-enquête onder ge registreerde Democratische kiezers kwam ik na Cuomo en Jackson op de derde plaats, ver voor al die mensen die zich nu aandienen". En ten afscheid zegt George McGovern, terwijl zijn glimlach iets on deugends krijgt: „Voor het einde van deze maand zullen we weten wat Cuomo doet en hoe mijn finale beslis sing zal uitpakken".

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1991 | | pagina 27