Misstanden in Chinese gevangenissen
Azië loopt nog niet
warm voor Oostblok
Indiaas kastenstelsel eist nog altijd slachtoffers
lAfscheiding Sovjet-republieken zet Beijing aan het denken
BUITENLAND
A 7
.324.96 (50 cpm.J.
Regering probeert systeem met modelinrichtingen te verbloemen
S SEXGESPREK
I Vooral de afscheiding van de di-
I verse republieken van de Sovjet-
I unie met een grote islamitische
I minderheid of meerderheid zet
I Beijing ernstig aan het denken.
Voor de Chinese autoriteiten is
,vooral de provincie Xinjiang,
[dat grenst aan de Sovjet-repu-
|blieken Kazachstan, Tadzjikis
tan en Kirgizië, een van de arm-
ste streken van China waar 15
miljoen moslims wonen, een zor
genkind aan het worden. In april
van dit jaar werd in Xinjiang
een separatistische opstand
neergeslagen met een kracht die
gewoonlijk alleen wordt ontwik
keld voor het neerslaan van pro
testbewegingen in Tibet.
VRIJDAG 4 OKTOBER 1991
Door Surya Gangadharari (ips)
Singapore - De fel anti
communistische Zuidoos-
taziatische landen van de
Asean hebben weliswaar
de val van de communisti
sche regimes in Oost-
Europa met volle instem
ming begroet, maar begin
nen nog maar schoorvoe
tend zaken te doen in die
regio.
De onverminderde politieke en
economische instabiliteit, een
wegroestende infrastructuur
en het ontbreken van converti-
bele valuta's zijn slechts drie
van de redenen voor de koud
watervrees van de Asean-lan-
den.
Toch geloven bankiers en in
vesteringsadviseurs dat er wel
degelijk kansen liggen voor al
thans sommige leden van de
Asean, waar Brunei, de Fili-
pijnen, Indonesië, Malaysia,
Singapore en Thailand bij zijn
aangesloten.
Sommige regeringen hebben
in elk geval de eerste stappen
reeds gezet. Zo heeft de Indo
nesische minister van buiten
landse zaken Ali Atalas hulp
gezocht bij Oostenrijk om de
economische banden tussen
Zuidoost-Azië en Oost-Europ'
te verstevigen. Singapore heeft
economische verkenningsmis
sies erop uitgestuurd en is
doende commerciële vertegen
woordigingen te openen. En de
Filipijnen zijn op zoek naar
defensiematerieel uit het voor
malige Oostblok.
Het probleem zit hem vooral
in het gebrek aan informatie.
Informatie was ook precies
waar Atalas bij zijn bespre
kingen in april met Oosten
rijkse leiders in de eerste
plaats op uit was. Oostenrijks
strategische ligging en oude
relaties met Oost-Europa ma
ken het bij uitstek geschikt om
een brugfunctie tussen de twee
regio's te vervullen.
Singapore
Inmiddels probeert Singapore
al een voet tussen de deur te
krijgen. Het door de overheid
gerunde handelshuis Intraco is
ver gevorderd in zijn plan een
vertegenwoordiging in Buda
pest op te zetten. Dit idee kon
werkelijkheid worden na uit
gebreide gesprekken met acht
bedrijven die deelnamen aan
een Hongaarse handelsexpo in
Singapore in februari. „Het
geeft ons een voorsprong bij
het grijpen van commerciële
kansen in Oost-Europa",
meent Intraco-topman Tien
Sing Cheong.
Ook de Singaporaanse Raad
voor Ontwikkeling van de
Handel (TDB) heeft alert ge
reageerd op de nieuwe ont
wikkelingen. Voor de jaarwis
seling zal ook deze een kan
toor in Budapest openen. De
inspanningen richten zich
vooral op Hongarije met het
oog op 'de al twintig jaar oude
Hongaarse ervaring met eco
nomische liberalisering en de
strategische ligging van het
land in het hart van Oost-
Europa', aldus de TDP.
De particuliere sector van Sin
gapore begint ook acte de pre
sence te geven. De spijsolie
producent Hwa Hong heeft sa
men met Oosteuropese part
ners drie gemeenschappelijke
ondernemingen opgezet, die
overigens in de stadstaat zelf
gevestigd zijn. Deze doen za
ken met de Sovjetunie, Tsje-
choslowakije en Joegoslavië.
Maar de drie hebben al de no
dige problemen voor de kiezen
gekregen. Trage betalingen en
on'voorziene veranderingen in
im- en exportbepalingen moe
ten ingecalculeerd worden.
Pas opgerichte bedrijven met
wie men zaken doet, dienen
terdege te worden gescreend
op hun kredietwaardigheid.
Echt gunstige vooruitzichten
zijn er in wezen pas op de lan
gere termijn, beaamt een
woordvoerder van Hwa Hong.
De totale handel van Singa
pore met Oost-Europa blijft
tot nu toe steken op 1,3 mil
jard dollar. Maar het blijft een
feit dat 'niemand om een
markt van 420 miljoen mensen
heen kan', aldus de woord
voerder.
De Filipijnen zijn een ander
soort handel van zins: Manila
hoopt uit Hongarije en Tsje-
choslowakije stalen plaatwerk
te betrekken voor een pantser
voertuig dat het in eigen land
aan het ontwikkelen is. Vol
gens brigade-generaal Manuel
Mariano, hoofd logistiek van
het Filipijnse leger, staan ook
speciale rupsbanden en andere
onderdelen op het boodschap
penlijstje. Nu de Amerikaanse
bases verdwijnen, moet Ma
nila elders zoeken als het zijn
strijdkrachten op het niveau
van de Asean-partners wil
brengen.
Zuid-Korea
Oostaziatische landen buiten
de Asean zijn niet veel voort
varender, al zijn twee Zuidko-
reaanse bedrijven wel al actief
in Oost-Europa. Autoprodu
cent Hyundai zette in 1990 al
tienduizend voertuigen af in
de regio, terwijl elektronicagi
gant Samsung in Tsjechoslo-
wakije een fabriek voor koel-
kastonderdelen aan het bour
wen is.
De handel van Taiwan met
Oost-Europa beliep in de eer
ste vier maanden van dit jaar
194 miljoen dollar, 82 procent
meer dan een jaar geleden.
Ook heeft het land economi
sche steun toegezegd en moe
digt het zijn computerfabri
kanten aan te investeren in de
regio. Maar economen menen
dat Taiwan, waar het midden-
en kleinbedrijf dominant zijn,
niet in een positie verkeert om
grootscheeps geld in de voor
malige communistische landen
te pompen.
De terughoudende Oostaziati
sche respons is een afspiege
ling van de Japanse houding.
Alleen Hongarije heeft het
voor elkaar gekregen kapitaal
uit Japan aan te trekken. Su
zuki bouwt er een auto-assem
blagefabriek en farmaceuti
sche bedrijven uit hetzelfde
land overwegen een aandeel te
nemen in Richter, de grootste
Hongaarse firma op dit ter
rein.
Japanse functionarissen klin
ken bijna verontschuldigend
als deze omzichtige benade
ring ter sprake komt. „Onze
bedrijven kijken te zeer de kat
uit de boom", vindt een diplo
maat. „Ze lopen daardoor
kansen mis".
Maar zolang de situatie in
Oost-Europa niet stabieler
wordt, zullen Japanse bedrij
ven hun activiteiten in dat ge
bied als een aanhangsel van
die in West-Europa blijven be
schouwen. De Zuidoostaziati-
sche firma's lijken daarin mee
te gaan.
- FOTO AP
gelijkheden.
je een sexrelatie
1 LEKKERE meid?
120.320.44
snel SEXKONTAKT!
.ive Afspreeklijn
120.320.55
Nieuw:
•-KONTAKTLIJN,
voor partnerruil
120.320.92
_jt op sexbezoek
John en Petra
{20.320.95
je een hete MEID?
Jan de Tippelbox
120.326.66
URVROUW Chantal
ordinaire Live-sex
320.328.01
Jonge Meisjes bel
=ISJESKONTAKT:
320.328.00
(18) is zo'n lekker
onden tienermeisje
320.328.88
TEASE: Hete Wendy
haar korte rokje..-
>6-320.330.56
'SPRAAKJESviadf
uter, direkt reaktie!.
320.330.79
DIREKT KONTAKT
een afspraakje! Bel de afspreekinn
06.320.320.33
VRIENDIN? «el dm De'1'*
06.320.330.01
x datinglijn. Direkt reageren
06.320.330.41
fiUW: Plezier voor Twee
ste manier om een leuke vriend
ndin te versieren! Altijd succes
06.320.322.05
rugkeer naar de verschrikkingen
uit de middeleeuwen".
In de veertig jaar dat India onaf
hankelijk is hebben talloze ge-
meenschapsoorlogen gewoed die
voortkwamen uit het kastenstel
sel, aan de hand waarvan
iemands plaats in samenleving,
waarin hindoes de meerderheid
vormen, wordt bepaald.
Op het platteland zijn de leden
van de lagere kasten vaak arm
en moeten ze apart wonen van
anderen. Leden van lagere kas
ten mogen geen water drinken
uit de bronnen van de hogere
kasten. Zij die de regels, die nog
stammen uit de eerste eeuwen
van het hindoeïsme, overtreden
staan bloedige straffen te wach
ten.
In India is discriminatie naar
kaste verboden, maar er wordt
zelden tegen opgetreden.
De kasten zijn zo'n 2.500 jaar
geleden ontstaan en de indeling
is gebaseerd op vier beroepsca
tegorieën: priesters, strijders,
kooplieden en arbeiders. Deze
vier hoofdkasten zijn weer on
derverdeeld in duizenden sub-
kasten. Helemaal onderaan, ze
zijn feitelijk niet eens opgeno
men in het kastensysteem, staan
de onaanraakbaren (zij die dooi
leden van de hogere kasten niet
mogen worden aangeraakt of ge
naderd): de lijkverbranders, po-
legers en schoenlappers. Onge
veer 100 miljoen mensen worden
gerekend tot de lagere kasten en
74 74Vi
47 46%
10% 10%
14% 13
25% 25%
55% 53%
44 44%
42 42
60% 59%
29% 30
70% 69%
37 37%
44% 43%
47% 46
101% 99
56% 56
16 16%
62% 60
130 129%
68% 68%
25% 25%
17% 17%
35 35
80% 80%
38% 38%
9% 9%
63% 63%
43 43%
22% 22%
12% 12
29% 29%
150-21,750 per kg
23,350 per kg
215-285 per kg
330 per kg
Door onze correspondent Dirk-Jan van den Bergh
Jinan - Gevangenis nummer 1 van de provincie
Shandong in de Volksrepubliek China is een scha
kel in de keten van inrichtingen voor 'Hervorming
door Arbeid (HdA)'.
Gelegen vlak buiten hoofdstad Jinan ziet het_gebouw er
op het eerte gezicht - met prikkeldraad, hoge muren en
wachttorens - grimmig uit, maar binnenin gaat het er
vrolijk aan toe.
Buitenlandse gasten worden eerst getracteerd op een
kop thee, snoepjes en sigaretten, en krijgen vervolgens
een toespraak van de directeur te horen. Daarna wordt
er een rondleiding door het complex verzorgd.
De cellen zijn vrij ruim en worden door vier personen
gedeeld. Slechts een klein slotje aan de buitenkant van
de deur moet ervoor zorgen dat de gevangenen niet ont
snappen. Een gesprek met een tot twaalf jaar gevange
nisstraf veroordeelde moordenaar wekt de indruk dat
het leven binnen het detentiecentrum aangenaam is.
„We kunnen kiezen uit verschillende cursussen. Calli-
grafie, vioolspelen en schilderen. Verder moeten we in
de werkplaats werken. Maar er blijft genoeg tijd over
voor prettige dingen". 1
Een bezoek aan deze 'modelgevangenis' die in de En
gelstalige China Daily ooit werd omschreven als 'een
aards wonder', staat in schril contrast met het rapport
dat onlangs door Amnesty International werd vrijgege
ven. Hierin is sprake van het willekeurig oppakken en
martelen van miljoenen, vaak onschuldige mensen die
onder meest schrijnende omstandigheden gevangen wor
den gehouden.
Het Chinese gevangenissysteeem was laatst ook al doel
wit van het Amerikaanse weekblad Newsweek dat in sa
menwerking met het CBS-televisieprogramma 60 Minu
tes een felle aanklacht leverde tegen de praktijk van
dwangarbeid binnen Chinese penitentiaire inrichtingen.
Harry Wu, een Chinees die zelf negentien jaar door
bracht in Chinese gevangenissen en instellingen voor
dwangarbeid, keerde tot woede van de Chinese autori
teiten, voorzien van een verborgen videocamera, terug
naar de kampen.
Hij bezocht niet de modelinrichtingen zoals de no. 1 ge
vangenis van Shandong, maar de onbekende kampen,
die naar analogie van het terreursysteem van Stalin als
'De Chinese Goelag' worden omschreven. Hij deed zich
voor als inkoper voor een Amerikaans bedrijf en leverde
het bewijs dat de Chinese Goelag dwangarbeiders ge
bruikt om produkten te maken voor de export, iets wat
bij de Amerikaanse wet streng verboden is.
Is de praktijk van het Chinese gevangenissysteem gru
welijk, in theorie ziet het er allemaal mooi uit. Al vroeg
ontwikkelde Grote Roerganger Mao Zedong de theorie
dat 'een mens kan veranderen. Wanneer het beleid en de
methoden correct zijn dan lukt dat'.
Het idee is dat je misdadigers (en daarmee worden niet
alleen dieven en moordenaars, maar ook vijanden van
het socialistische systeem bedoeld) niet stomweg moet
executeren, en zelfs niet gewoon moet opsluiten of laten
werken. Integendeel. Men moet, volgens de theorie, uit
gebreide studieklassen volgen.
Hier moet een misdadiger eerst begrijpen wat zijn mis
daad is, en vervolgens moet hij leren hoe hij zijn gedrag
moet veranderen om weer in de maatschappij te kunnen
functioneren.
Om dat doel te bereiken moeten de autoriteiten in de in
richtingen voor bijvoorbeld Opvoeding door Arbeid
(OdA's,woornamelijk bedoeld voor jeugdige delinquen
ten, waar een lichter regime is dan in de HdA-inrichtin-
gen) zich houden een de 'san xiang', de 'Drie Gelijkenis
sen: men moet zich gedragen als vader en moeder tegen
over een zoon, als een leraar tegenover een student en
als een arts tegenover een patiënt.
Het is uiterst moeilijk om door de fa?ade heen te dringen
die de autoriteiten van de 'Hervorming door Arbeid'- en
'Opvoeding door Arbeid'-inrichtingen hebben getrok
ken. Een uitgewerkte theorie en wat modelgevangenis
sen is het enige wat een oppervlakkig onderzoek aan kan
tonen.
Maar met de diepgravende rapporten van Amnesty en
ook van de mensenrechtenorganisatie Asiawatch over de
misstanden binnen het Chinese gevangenissysteem lijkt,
tot ongenoegen van de Chinese autoriteiten, een beerput
te zijn opengegaan die niet meer te sluiten zal zijn.
Door Dilip Ganguly (ap)
Mathura - Eerst bonden de
■mannen de handen van de
schoenlapperszoon vast.
Toen staken ze zijn ogen uit
spietsten ze hem op een ij
zeren staaf. Ze bleven de hele
nacht wachten, tot de jongen
tegen zonsopgang stierf.
„Ik hoorde hem schreeuwen en
wist dat hij doodging, maar ik
kon niks doen", zegt Shanti De
vi, de moeder van de jongen, de
21-jarige student Ravinder Ja-
tav.
Shanti Devi en haar familie zijn
onaanraakbaren, de kastelozen
uit het Indiase kastenstelsel, die
geen rechten hebben.
Jatav werd vermoord door man
nen uit een hogere kaste, die
hem ervan beschuldigden een
jonge vrouw uit het dorp Ma
thura te hebben verleid. In het
nabijgelegen Mehrana waren
zo n 500 mensen getuige van het
lynchen van twee mannen uit
een lagere kaste, van wie de een
was beschuldigd van het hebben
van een relatie met een meisje
uit een hogere kaste en de ander
het verliefde paar zou hebben
geholpen weg te lopen.
»En deze gevallen zijn nog maar
j sPreekwoordelijke topje van
de ijsberg", zegt K.G. Kannabi
ran, het hoofd van een burger
rechtenorganisatie uit Andhra
radesh. „Ze zullen de Indiase
geschiedenis ingaan als de te-
de onaanraakbaren.
Mahatma Gandhi, die India naai
de onafhankelijkheid leidde, gal
de onaanraakbaren de naam ha-
rijanen, Burgers van God in he.t
Hindi, in de hoop dat die naam
hen aanzien en waardigheid zou
bezorgen.
Veel leden uit de lagere kasten
komen tegenwoordig, zich dank
zij een opleidingsniveau dat ho
ger ligt dan dat van eerdere ge
neraties bewust geworden van
hun rechten, in opstand tegen
het feit dat hun status wordt be
paald door hun afkomst. Ook de
verstedelijking heeft ervoor ge
zorgd dat het kastenstelsel zich
zelf voorbij is gehold: hoe kan
men immers in een volle stads
bus voorkomen dat men iemand
aanraakt?
Toch blijft het stelsel voortbe
staan. Kranten maken geregeld
melding van kaste-moorden.
Veel moorden worden niet be
kend. De in augustus gepleegde
moord op Ravinder Jatav bij
voorbeeld werd niet gemeld in
de landelijke kranten. Andere,
zoals de ophangingen in Mehra
na, groeien uit tot nationale
schandalen.
De autoriteiten brengen moor
den liever niet in verband met
het kastenstelsel. Hare Krishna,
de hoogste autoriteit in de regio
Mathura, bevestigt de moord op
Jatav, maar zegt: „Ik ben niet
bereid om in te gaan op de
kaste-factor". Volgens de politie
zijn in verband met de moord
twee mensen gearresteerd, van
wie er een op borgtocht is vrijge
laten.
Op moord staat in India levens
lange gevangenisstraf of de
doodstraf. Op het aanzetten tot
vijandigheid op basis van kaste
staat drie jaar gevangenisstraf.
„Maar heel weinig gevallen ko
men voor de rechtbank en zelfs
zaken die wel worden aange
bracht blijven vaak hangen in de
trage procedures van het Indiase
rechtssysteem", zegt de socio-
.oog Niranjan Lal Gupta.
Kannabiran heeft een onderzoek
ngesteld naar de massamoord
ip 6 augustus op 20 boeren uit
;en lagere kaste in de zuidelijke
ieelstaat Andhra Pradesh, die
legon met een ruzie in de bio-'
scoop van het dorp Tsundur. In
iet rapport van Kannabiran
;taat dat de politie heeft gezegd
lat de moordenaars hun slacht
offers in jutezakken stopten, de
zakken vervolgens dichtnaaiden
ai in een diepe irrigatiegeul
gooiden.
„Het zal niet helpen om stren
gere wetten te maken of meer
politie in te zetten", zegt de In
diase minister van Welzijn Sita
Ram Kesri, zelf een harijaan.
„Wat we moeten doen is de men
sen uit hogere kasten duidelijk
maken dat ook het bloed van ha-
rijanen rood is".
Op het platteland in India zijn de leden van de lagere kasten vaak arm en moeten ze apart wonen van anderen.
China vreest nationalisme
s
isteren
320.321.13
320.330.13
bovendien voor gezorgd dat de
levensstandaard in Xinjiang ho
ger is dan over de grens.
In het verleden waren de Chine
zen zeer bezorgd voor een ex
pansionistische politiek van de
Sovjetunie. Volgens Beijing zou
Moskou gebruik kunnen maken
van nationalistische spanningen
in Xinjiang om China binnen te
vallen. Zo'n dertig jaar lang be
schuldigde China de Sovjets er
van tot opstand aan te zetten in
Xinjiang.
Sovjet-dreiging
Echter vanaf het moment dat de
Sovjet-dreiging afnam heeft Bei
jing zich er vanaf 1988 op toege
legd om elke manifestatie van
onrust zo snel mogelijk de kop in
te drukken of zelfs te voorko
men. In die politiek paste bij
voorbeeld de sluiting van de re
ligieuze scholen, die de wieg
zouden kunnen worden van toe
komstige anti-communistische
bestuurders. Ook werden dit
jaar drie boeken over de geschie
denis van Xinjiang en de islami
tische cultuur door de autoritei
ten verboden.
De secretaris van het regionale
Centraal Comité van de commu
nistische partij, Song Hanlin,
verklaarde onlangs op een forum
in Urumqi, de hoofdstad van
Xinjiang, dat de boeken de 'ge
schiedenis van Xinjiang verval
sten en bovendien separatisti
sche ideeën bevatten'.
Beijing is bang voor in Xinjiang
aanwezige krachten die naai
zelfstandigheid voor de provin
cie streven en dat is de reden dat
de buitenlandse pers zo veel mo
gelijk op een afstand wordt ge
houden. Volgens een in Beijing
gestationeerde diplomaat is het
nu voor de Chinese autoriteiten
veel moeilijker geworden om
buitenlandse krachten de schuld
te geven van onrust in Xinjiang.
„Als er nu nieuws uitlekt over
opstanden van de islamitische
bevolking, dan is het voor ieder
een duidelijk dat het om aspira
ties van de bevolking zelf gaat
en niet om een door het buiten
land ingegeven streven".
gen
lex dividend
dividend
laten ex dividend
fl bieden ex dividend
3.40
J1.00
■1.70
4,00
[0,90
4,20
13.00
B 5,20 b
16,20
16.30
11,90
11,20
14,20
11.10
I !,90
1.10
17.30
fk 80
0,30
11,00
I 2,50
10,90
no.oo
I 4,40
1 1,00
9,00
I 3,80
no.oo
0,60
2,60
3,10
I 0,10
315.18
324.16
325.09
323.36
hsex327.56
Pb. 75141 A'dam
hel Lenie privé
.s. Zeer vele
In China krijgen jonge cri
minelen in de gevangenis een
heropvoeding. - fotoanp
I Door Yojana Sharma (ips)
Hongkong - De Chinese
autoriteiten zijn sinds de
mislukte coup in de Sov
jetunie en de daaropvol
gende ontbinding van de
communistische partij
aanzienlijk zenuwachtiger
geworden. Die verhoogde
nervositeit uit zich ook in
I de omgang met de ver
schillende culturele min
derheden in het ruim één
I miljard inwoners tellende
I land.
Beijing probeert nu vooral te
voorkomen dat het nationalisti
sche vuur weer aanwakkert en
in het kader daarvan wordt de
buitenlandse pers de laatste tijd
streng gecontroleerd. Onlangs
werd de Duitse tv-zender ZDF
beschuldigd van het aanzetten
tot 'separatisme', omdat het sta
tion een interview had uitgezon
den met de vice-gouverneur van
het gebied, die toegaf dat in
Xinjiang een sterk anti-Chinees
nationalisme bestaat.
Uitwijzing
Al eerder werd de correspondent
van een Brits dagblad uitgewe
zen, omdat hij op illegale wijze
vertrouwelijke documenten over
de situatie in Xinjiang in bezit
had gekregen. Daarom menen in
Chinese moslims demonstreren in Beijing voor meer religieuze vrijheid. De autoriteiten in China vrezen dat in 'moslim-repu
blieken' de roep om onafhankelijkheid toe zal nemen. - foto anp
Hongkong gevestigde China-
deskundigen dat Beijing bang is
dat er een wereldwijde golf van
sympathie zou kunnen ontstaan
voor de 15 miljoen Turks spre
kende islamitische inwoners van
Xinjiang.
Met de aandacht die de zaak van
het Tibetaanse volk kreeg in de
wereldpers nog vers in het ge
heugen, zijn de Chinese autori
teiten ervan overtuigd dat een
soortgelijke internationale be
langstelling voor Xinjiang ertoe
zou kunnen leiden dat de natio
nalistische beweging de wind
opnieuw in de zeilen zou kunnen
krijgen.
„China probeert nu de nationa
listische beweging in Xinjiang in
de kiem te smoren, voordat ze
kans krijgt zich goed te ontwik
kelen", aldus een in Beijing ge
vestigde diplomaat.
Volgens een aantal westerse his
torici zijn de protesten in Xin
jiang lange tijd meer ingegeven
geweest door anti-Han senti
menten dan door het verlangen
een zelfstandige staat te stich
ten. In China bestaan al eeuwen
lang spanningen tussen de Han-
Chinezen en de diverse minder
heden.
Beijing heeft tot nu toe altijd
volgehouden dat afscheidingsbe
wegingen altijd uit het buiten
land werden geimporteerd. In
het begin van dit jaar zei de gou
verneur van Xinjiang, Tomur
Dawamet, nog dat 'buitenlandse
krachten' steun gaven aan de
nationalistische aspiraties van
de Oejgoeren in zijn provincie.
Daarbij noemde hij met name de
90-jarige Yusuf Isa Alptekin, die
zichzelf heeft uitgeroepen tot
leider van 'de onafhankelijke re
gering van Oost-Turkistan'.
Deze was volgens Tomur Dawa
met een van de hoofdsamen
zweerders.
Isa woont in Istanbul en waagt
zich maar zelden buiten Turkije.
Westerse diplomaten geloven dat
zijn invloed aanzienlijk getaand
is na zijn hoogtijdagen in de ja
ren dertig en veertig. Toch gaan
Chinese leiders ervan uit dat hij
nog steeds een grote invloed
heeft, vooral omdat er tot nu toe
binnen Xinjiang geen charisma
tische nationalistische leider is
opgestaan.
Tomur erkende dat de ideeën
van Isa weliswaar enige invloed
hebben, maar 'verreweg het
grootste deel van volk en rege
ring moet niets hebben van zijn
gedachtengoed'.
De communistische partij be
roemt zich er tevens op dat zij
met haar politiek om minderhe
den op te nemen voor leidende
functies in de partij in Xijiang
aanzienlijk beter geslaagd is dan
in Tibet. Volgens recente rap
porten zou de helft van de par
tijkaderleden in Xinjiang niet
Chinees zijn. in 1978 was dat
nog maar 28 procent. Cijfers
voor deze verhouding in Tibet
ontbreken echter.
In het algemeen zijn de levens
omstandigheden volgens des
kundigen in Xinjiang nooit zo
slecht geweest als in Tibet,
waardoor de onvrede altijd bin
nen de perken is gebleven. De
economische hervormingen van
de afgelopen tien jaar hebben er
