Servië grijpt macht Joegoslavië
Nieuwe
Israël akkoord met uitstel Amerikaanse kredietgaranties
Tudjman: Kroatië zal vechten tot het bittere einde
Tegenspoed is bindmiddel voor Oosteuropese landen
Jap
OAS: Missie naar Haï
'Ho
buitenland KOR]
BUITENLAND
EG bereikt in
Londen akkoord
over hulp voor
de Sovjetunie
fnuiuchtmathtvoeMnevoornd; Buitenlanders in Duitsland opnieuw doelwit van geweld
Polen, Tsjechoslowakije en Hongarije beleggen topconferentie
Europarlementariër Verbeek wil blijven
Zweden heeft nieuwe premier
Belegg
IISS: Sovjetunie is geen supermacht mej QygfJlftniC KH-
Oecumenische patriarch overleden
Thatcher wordt Gravin van Finchley
Vijfde democratische kandidaat VS
Mijnbouw op Antartica wordt verboden
'Pechiney's nee kan
tactische zet zijn'
Winstdeling
voor bijna
eenderde van
werknemers
Uittocl
DE STEM
VRIJDAG 4 OKTOBER 1991
)E STEM
Washington Jeruzalem (ap)
- Israël is akkoord met het
plan van president Bush om
een definitieve beslissing
over Amerikaanse kredietga
ranties van 10 miljard dollar
uit te stellen.
Ook Democratische leiders heb
ben er nu in toegestemd het
Congres pas volgend jaar een
oordeel te laten vellen. Het Witte
Huis zei het geld alleen onder
voorwaarden aan Israël vrij te
zullen geven.
Israël heeft om de garanties ge
vraagd om Sovjet-joden te kun
nen huisvesten. Washington wil
niet dat de emigranten in de be
zette gebieden worden onderge
bracht.
Yossi Ben-Aharon, de belang
rijkste poltieke adviseur van de
Israëlische premier Yitzhak Sha
mir, zei dat Israël het standpunt
van Bush accepteert, maar het
tevens betreurt dat de president
het blijkbaar nodig heeft geacht
de kwestie van de garanties te
koppelen aan het vredesproces
in het Midden-Oosten.
Het Witte Huis is bang dat de
inspanningen om een vredescon
ferentie op poten te zetten op
niets uitlopen als Israël met
Amerikaans geld nederzettingen
zou bouwen in de bezette gebie
den, een doorn in het oog van de
Arabische overlegpartners.
Shamir onderstreepte gisteren
nog eens dat hij voorstander is
van voortzetting van de neder
zettingenpolitiek. In Shaked op
de Westoever zei hij in een toe
spraak tot joodse kolonisten dat
de bezetting van de Arabische
gebieden in 1967 'het land van
Israël' geopend heeft en moge
lijkheden heeft geschapen die al
leen in de verbeelding beston
den. Israël moet doorgaan op het
pad van de nederzettingen,
voegde de premier er aan toe.
De Democraten in het Ameri
kaanse Congres lieten gisteren
weten dat zij hun verzet tegen
het uitstel van de kredietgaran
ties opgeven. Het nieuwe stand
punt werd bekendgemaakt door
Thomas Foley, voorzitter van het
Huis van Afgevaardigden, Ri
chard Gephardt, Democratisch
fractieleider in het Huis, en
George Mitchell, leider van de
Democratische Senaatsfractie.
De joodse lobby, wiens invloed
bij het Amerikaanse parlement
legendarisch is, moet daarmee
een nederlaag slikken.
Het ministerie van Buitenlandse
Zaken in Washington toonde
zich ingenomen met het Demo
cratische besluit en zei dat even
tuele financiële nadelen van het
uitstel aan Israël vergoed zullen
worden.
Het Congres debatteert nu in ja
nuari over de kredietgaranties
aan Israël. De regering-Bush liet
weten dat Israël alleen voor de
financiële hulp in aanmerking
komt als bepaalde 'voorwaar
den' worden geaccepteerd. Het
Witte Huis liet in het midden
welke eisen aan de joodse staat
gesteld zullen worden.
Regeringsfunctionarissen zeggen
dat Washington Israël mogelijk
zal vragen de bouw of uitbrei
ding van nederzettingen in de
bezette gebieden op te schorten.
Van onze redactie buitenland
Belgrado Zagreb - Servië heeft, met hulp van het fede
rale Joegoslavische leger, in feite de macht overgenomen
in Joegoslavië.
Het staatspresidium, dat gisteren louter door vertegen
woordigers van het Servische kamp werd gevormd, be
sloot zich 'bepaalde rechten' van het federale parlement
toe te eigenen, met als reden dat het land wordt gecon
fronteerd met 'de dreiging van oorlog'.
Vice-president Branko Kostic
uit Montenegro, een trouwe
bondgenoot van Servië, deelde
gisteren in een toespraak voor de
televisie mee dat vanaf nu Servië
en zijn drie bondgenoten, Vojvo-
dina, Montenegro en Kosovo, de
zeggenschap over het normaal
uit acht leden bestaande staats
presidium hebben overgenomen.
Hij zei dat het presidium beslui
ten kan nemen die slechts de in
stemming nodig hebben van een
meerderheid van de aanwezige
deelnemers. Tot nu toe was de
aanwezigheid van alle acht le
den noodzakelijk om tot besluit
vorming te komen. Het Servi
sche kamp kan nu dus naar
eigen goeddunken beslissen.
Kostic zei bovendien dat het
staatspresidium de legerleiding
volledig zal steunen in zijn strijd
tegen Kroatië.
Rechten
Het besluit om de rechten van
het federale parlement op te
Londen (rtr) - De Europese
Gemeenschap (EG) heeft gis
teren overeenstemming be
reikt over een 'afdoend' pak
ket humanitaire noodhulp
voor de Sovjetunie. Dat heeft
de Britse premier Major ge
zegd na een onderhoud in
Londen met de voorzitter van
de Europese Commissie, Jac
ques Delors, en premier Lub
bers, die Nederland als EG-
voorzitter vertegenwoordig
de.
Major zei dat de omvang van
het 'rampenpakket' groter is
dan verwacht. Hij wilde geen
exacte gegevens noemen. De
Europese ministers van Fi
nanciën moeten maandag in
Luxemburg nog instemmen
met de hulp. Major leidde de
ontmoeting omdat Groot-
Brittannië momenteel voor
zitter is van de G-7, de groep
van de zeven rijke landen.
Een EG-woordvoerder in
Brussel zei gisteren dat het
akkoord niet veel afwijkt van
het bedrag van twee miljard
dollar (ruim 3,7 miljard gul
den), dat Delors eerder
noemde voor de hulp aan de
Sovjetunie. De hulp zou
voornamelijk bestaan uit
kredietgaranties voor de aan
schaf van voedsel. De Sovjet
unie had de EG gevraagd om
hulp ter waarde van 10,2
miljard dollar (ruim 19 mil
jard gulden).
Major zei tevens dat de Sov
jetunie meer details bekend
moeten maken over de soort
hulp die het wenst. De Britse
premier zei toe na maandag
te zullen overleggen met Ja
pan, de Verenigde Staten en
Canada over de hulp van
deze landen aan de Sovjet
unie.
Zowel Lubbers als Major
verklaarde na afloop van het
beraad dat de meningsver
schillen over de Europese Po
litieke Unie (EPU) niet zijn
besproken. Lubbers liet de
verklaringen over de EG-
hulp voor de Sovjetunie over
aan Major.
schorten werd genomen in afwe
zigheid van vertegenwoordigers
van de andere vier republieken,
Kroatië, Slovenië, Macedonië en
Bosnië-Hercegovina. Aan de zit
ting van het staatspresidium
werd wel deelgenmomen door de
federale minister van Defensie,
generaal Veljko Kadijevic, en
het hoofd van de Joegoslavische
strijdkrachten, generaal Blagoje
Adzic.
President Stipe Mesic had
vooraf al de deelnemers aan de
zitting van het staatspresidium
gekwalificeerd als 'verraders en
putschisten'.
Het leger heeft gisteren zijn of
fensief in de regio's van Dubrov-
nik (aan de Adriatische kust) en
Vukovar (in het oosten van
Kroatië) voortgezet met grond-
aanvallen en intensieve bombar
dementen. Volgens de Kroati
sche televisie zijn daarbij tien
tallen doden gevallen.
Bombardementen
Het federale leger riep de Kroa
tische strijdkrachten - op zich
over te geven of uit Dubrovnik i i i-v i i i i
derde achtereenvolgende dag
bombardementen uit op deze en
andere belegerde havensteden in
Kroatië.
In heel Duitsland was het gisteren onrustig. In Hamburg greep de politie hard in tijdens een demonstratie tegen het toene
mende geweld tegen buitenlanders. - foto epa
In een poging de haven van Za-
dar af te sluiten van de rest van
de republiek viel de luchtmacht
een brug aan die het schier
eiland van Zadar verbindt met
het eiland Pag, de laatste ver
binding met Zadar.
De oproep tot overgave van ge
neraal Andrija Raseta, plaats
vervangend commandant van
het Vijfde Militaire District,
waaronder Kroatië ressorteert,
werd door de Kroatische presi
dent Franjo Tudjman genegeerd.
Hij zei dat zijn republiek zal
vechten tot het einde.
„We hebben de capaciteit om
onze vrijheid, democratie en bo
ven al onze nationale identiteit
te verdedigen", aldus Tudjman
voor de Italiaanse radio.
Berlijn (ap) - Buitenlanders
waren ook gisterem, op de
eerste verjaardag van de
Duitse eenwording, weer het
doelwit van geweld van
rechts-radicalen. Er kwamen
meldingen van gewelddadig
heden tegen buitenlanders
binnen uit 16 steden in zowel
het Westen als het oosten van
het land. Minstens 12 mensen
raakten gewond.
Tijdens een gala ter gelegenheid
van de dag van de Duitse een
wording veroordeelde de Ham-
burgse burgemeester Henning
Voscherau het geweld en de in
tolerantie tegen buitenlanders.
Hij werd in zijn veroordeling ge
steund door Bondsdagvoorzitter
Rita Suessmuth. De SPD-politi-
cus Voscherau bracht het nazi
verleden in herinnering en stelde
dat 'er vooral in Duitsland geen
vreemdelingenhaat, racisme en
geweld tegen mensen uit andere
landen mag zijn'.
Door de media werd gisteren
uitgebreid stilgestaan bij de ver
ontrustende opleving van uitin
gen van vreemdelingenhaat in
het land. In de afgelopen drie
weken hebben zich talloze inci
denten voorgedaan waarbij
asielzoekers en andere buiten
landers het doelwit waren van
vooral neo-nazi's en andere
rechts-extremisten.
Donderdagochtend werd bij een
opvanghuis voor asielzoekers in
Huenxe, een voorstad van Dues-
seldorf, een brandbom naar bin
nen gegooid. Twee Libanese
meisjes van zes en acht jaar lie
pen levensgevaarlijke brand
wonden op. Twee andere kinde
ren hadden rookvergiftiging en
brandwonden aan de voeten. In
de loop van de dag hield de poli
tie vier verdachten in de leeftijd
van 18 en 19 jaar aan. Het open
baar ministerie overweegt hun
poging tot moord ten laste te
leggen.
In Monchengladbach, vlakbij de
Nederlandse grens, keken 'tal
loze voorbijgangers' rustig toe
terwijl een dronken man een 47-
jarige Turk met een mes stond te
bewerken. Het incident deed
zich woensdagavond voor; de
Turk moest met zware verwon
dingen in het ziekenhuis worden
opgenomen.
Ook elders in Duitsland deden
zich van dergelijke incidenten
voor. In de Hamburgse metro
werden niet-Duitse passagiers
aangevallen door een groep
skinheads. In Hamminkeln, even
ten noorden van Düsseldorf,
werden zelfvervaardigde 'gas-
granaten' naar binnen geworpen
bij een opvanghuis voor asiel
zoekers.
Bij een opvanghuis in Bremen
werden brandbommen naar bin
nen gegooid. Gelijksoortige ge
weldplegingen deden zich voor
op het eiland Rügen, in Gelsen-
kirchen, Issum, Strahlen, Ros
tock, Norderstadt, München,
Karlsruhe, Pforzheim, Königs-
bach en Luckenwalde.
In Hamburg en Berlijn demon
streerden duizenden mensen te
gen de opkomende intolerantie.
Na afloop van de demonstratie
in Berlijn richtten honderden
vermomde jongeren, onder wie
veel buitenlanders, vernielingen
aan. In Hamburg moesten tien
tallen auto's het ontgelden. In
Leipzig gingen linkse demon
stranten met leuzen als 'Buiten
landers blijven-Nazi's verdrij
ven' de straat op.
Van onze correspondent
Stevo Akkerman
Praag - Het einde van de
communistische dictatuur
betekende voor Polen, Tsje
choslowakije en Hongarije
ook het einde van van de af
gedwongen onderlinge broe
derschap. Daar hebben deze
landen dankbaar gebruik van
gemaakt door elkaar 'een
tijdje wat minder vaak te
zien'.
Maar nu gebleken is dat ze alle
drie ten opzichte van de Sovjet
unie dezelfde angsten en ten op
zichte van de Europese Gemeen
schap dezelfde frustraties heb
ben, groeien ze langzaam maar
zeker toe naar een nieuwe, een
werkelijke vorm van broeder
schap. Belangrijk moment in
deze ontwikkeling is de confe
rentie die de leiders van de drie
landen dit weekeinde zullen
houden in het Poolse Krakau.
De ontmoeting in Krakau is de
derde in zijn soort; eerder al
troffen de heren Walesa, Havel
en Antall elkaar in Bratislava
(Tsjechoslowakije, begin 1990)
en Visegrad (Hongarije, begin
1991). Was er toen nog sprake
van afwachtendheid en enige re
serve (in Visegrad al minder dan
in Bratislava), intussen is er zo
veel veranderd dat de landen
van Centraal-Europa beseffen
echt niet zonder elkaar te kun
nen.
Dat is in de eerste plaats te dan-
Antall
ken aan de mislukte coup in de
Sovjetunie. Op dat moment be
seften de voormalige vazalstaten
van Moskou eens te meer hoe
zeer ze tussen wal (Oost) en
schip (West) terecht dreigden te
komen. En zonder dat ze daar
lang over hoefden te denken,
wendden ze zich tot elkaar om
raad en bijstand.
Zich wel bewust van het feit dat
het weinig effectief zou zijn elk
op eigen gelegenheid te zoeken
naar een of andere vorm van
permanente militaire bescher
ming, hebben de drie landen de
afgelopen weken druk overlegd
Walesa
over een gezamenlijk diploma
tiek offensief, waarvoor in Kra
kau het startsein moet worden
gegeven. Ze zullen waarschijn
lijk voorstellen de CVSE (Confe
rentie voor Veiligheid en Samen
werking in Europa) zodanig te
hervormen dat deze organisatie
in staat zal zijn in te grijpen bij
militaire conflicten, naar model
van de Verenigde Naties.
Is het veiligheidsvacuüm waarin
ze verkeren de ene reden voor de
Centraaleuropese landen om
elkaar in de armen te vallen, het
economische vacuüm is de ande-
Havel
foto's ap
re. Alledrie kampen ze met
enorme problemen als gevolg
van het wegvallen van de mark
ten in de Sovjetunie, alledrie
staan ze te springen om toegang
tot de markten van de Europese
Gemeenschap. Aanvankelijk
dacht elk voor zich daar de beste
kaarten voor te hebben, maar in
middels beseffen ze dat het ver
standiger is het gezamenlijke
doel met gezamenlijke middelen
te bevechten. In Krakau zullen
ze daarover verdere afspraken
ibaken. Ze zijn het er in elk ge
val over eens dat het plan-
Dienstbier (laat de Westerse
hulp aan de Sovjetunie via Oost-
Europa lopen) nu eindelijk eens
een positief antwoord van het
Westen verdient. Maar onder
geen beding, zo voegen ze daar
aan toe, mag dit plan verward
worden met de entree tot de EG-
markten.
Dat er het gevaar uit het Oosten
en de weigerachtigheid van het
Westen voor nodig is geweest om
Polen, Tsjechoslowakije en Hon
garije nader tot elkaar te bren
gen mag op het eerste gezicht
vreemd lijken, maar is dat van
wege de tamelijk grote onder
linge conflicten niet.
Er bestaat het nodige historisch
zeer: de stichting van de staat
Tsjechoslowakije in 1918 ging in
het noorden gepaard met een in
lijving van een gedeelte van Po
len, in het zuiden met een ge
deelte van Hongarije. Daarnaast,
of misschien wel mede als gevolg
daarvan, is ook de dag van van
daag niet vrij van wrijvingen.
Het heeft bijvoorbeeld tot afge
lopen mei moeten duren voordat
de Tsjechen hun grenzen open
stelden voor hun Poolse buren
(tot die tijd bleef de visumplicht
gehandhaafd) en tussen Tsjecho
slowakije en Hongarije bestaat
een levensgroot conflict over een
dam in de Donau (het Gabci-
kovo-Nagymaros-project). De
wijze waarop de drie landen met
dergelijke meningsverschillen
omgaan, zal bepalend zijn voor
het succes van hun samenwer
king.
Den Haag - Het partijbestuur van Groen Links heeft beslob
dat Europarlementariër H. Verbeek per 1 januari 1992 #j.
langer kan worden beschouwd als vertegenwoordiger J
Groen Links in het Europese parlement.
Verbeek (ex-PPR) weigert zich te houden aan de afspraak n
hij per 1 januari zijn zetel op de helft van de vijfjarige zitting-
periode van het Europees parlement beschikbaar zou stel
aan J. Hontelez (ex-PSP), aldus het partijbestuur.
Stockholm - Het Zweedse parlement heeft donderdag de l
servatieve partijleider Carl Bildt benoemd tot premier. De
jarige Bildt zal een centrumrechtse coalitie van vier partijl
gaan leiden. 1
Voor hem stemden 163 parlementariërs, 147 waren tegen ent
onthielden zich. Met de aanvaarding van het voorstel vanj
Rijksdagvoorzitter krijgt Zweden voor het eerst in meer
zestig jaar een Conservatieve premier.
Tokyo (rtr/upi) - De Japanse
[minister van Financien, Ryu-
karo Hashimoto, heeft giste
ren zijn ontslag aangeboden
aan premier Toshiki Kaïfu.
Hü heeft daarmee de verant
woordelijkheid genomen
voor de schandalen die de
F laatste maanden zijn voorge-
vallen in de financiële wereld
van Japan.
I Hashimoto bood zijn ontslag
aan nadat het parlement een
aantal bepalingen in de wet op
aandelen en effecten had aange-
i scherpt. „Nu een eerste stap is
I gezet om te voorkomen dat der-
I eeliike schandalen zich opnieuw
[■voordoen, wil ik mijn ontslag
aanbieden", zo heeft Hashimoto
rop een persconferentie ver
klaard.
L0p verzoek van premier Kaifu
•blijft de minister nog in functie
I tot hij verslag heeft uitgebracht
van de verg|
reldbank eif
Monetaire
Die vergadil
oktober, tie
ambtstermij
Het vertrek
niet onverwj
dat de beeif
openbarstte,
over zijn on
die de minis'
was dat hij
procent kort
Sinds juni
huizen toeg^
cliënten heb
voor hun ve
gen. Dat wa
Londen - Hoewel de Sovjetunie over het grootste strategist!
kernwapenarsenaal ter wereld beschikt, kan dat land niet n»
als een supermacht worden gekwalificeerd. Dat is de menii
van het Internationaal Instituut voor Strategische Studies;
zijn jaarlijkse rapport inzake de internationale militaire!
lans.
„De republieken worden alleen nog bijeengehouden door
kele dringende gemeenschappelijke belangen op economisch;
militair terrein. Voor de centrale machthebbers in Moskou
het zaak op deze terreinen snel en daadkrachtig te handelt
Dat biedt hoop op ontwapeningsvoorstellen die verder zuil;
reiken dan tot nu toe in akkoorden is vastgelegd", aldus!
IISS. „Voor het Westen zijn de Sovjet-kernwapens de grootsj
bron van zorg", zo staat in het rapport. De meeste kernwapa
zijn ondergebracht in Rusland, maar ook in de Oekraïne, Vl|
Rusland en Kazachstan bevinden zich dergelijke wapens.
Istanbul - De oecumenische patriarch Demetrios I, geestelij
leider van de 250 miljoen oosters-orthodoxe christenen ina
wereld, is in de nacht van woensdag op donderdag overleden]
De patriarch werd maandagavond na een hartaanval opgei
men in een Amerikaans ziekenhuis in Istanbul. Hij is 77 j
geworden.
Demetrios, die in 1972 oecumenisch patriarch werd, wasaj
warm voorstander van de dialoog met andere christelijke 1
ken. Twaalf jaar geleden kwam hij met paus Johannes Paul]
II overeen de banden tussen de oosters-orthodoxen en room]
katholieken te intensiveren.
Londen - Premier Major van Groot-Brittannië staat op 1
punt zijn voorganger Margaret Thatcher te benoemen tot gi
vin. Haar adellijke titel wordt erfelijk. Thatcher zal vermoei
lijk de titel 'gravin van Finchley' kiezen, naar het kiesdistrii
in Londen dat ze sinds 1959 in het Lagerhuis vertegenwo»
digt. Thatcher, die een jaar geleden door haar Conservatiel
Partij tot aftreden gedwongen werd, was de eerste vrouweliji
premier van Groot-Brittannië. Ruim tien jaar lang woonde!
op Downing Street 10.
Little Rock - De gouverneur van Arkansas, Bill Clinton, heti
zich gisteren kandidaat gesteld voor de nominatie van de Dl
mocratische Partij voor- het presidentschap .van de Verenigd
Staten.
In een toespraak waarin hij zijn kandidatuur bekendmaakt
zei Clinton dat de president George Bush het land verdeelds
verwaarloosd.
I
Madrid - De 39 landen die deelnemen aan het Verdrag vod
Antartica zijn donderdag in het Spaanse El Escorial (bij Mi
drid) overeengekomen mijnbouw op Antartica voor vijftig jat
te verbieden. De overeenkomst bepaalt voorts dat de natul
van dit werelddeel, dat een tiende van het wereld-oppervlakli
beslaat en voor 98 procent met ijs is bedekt, wordt beschemi
Het Wereld Natuur Fonds noemt het besluit een overwinniii
voor de mensheid.
In juni leken de partijen al een akkoord te hebben bereikt
maar toen trokken de Verenigde Staten zich op het laatste»;
ment terug. Washington heeft zich nu toch kunnen vinden ij
het besluit.
FVan onze economische redactie
Amsterdam - Met enige vertraging is d<
'automatiseringsdivisie van het nood.
[vdamse havenconglomeraat Internatio e
De drie bedrijven, operend on- de financiëli
der de naam KH-Electronics, der te make:
zijn na ruim een half jaar onder
handelen nu in handen van het
Amsterdamse Getronics.
De lange onderhandelingsduur
'duidt er al op dat de overname
"van de automatiseringsdivisie
van Internatio - die overigens
precies past in het streven van
het havenbedrijf zich te beper
ken tot kernactiviteiten teneinde
Washington Port-au-Prince - De 34 lidstaten van de Oi
nisatie van Amerikaanse Staten (OAS) hebben gisterent
niem een resolutie aangenomen waarin zij eisen dat dei
dreven president Jean-Bertrand Aristide weer aan de iffi
komt in Haïti en dat de democratie in dat land herst
wordt.
De OAS heeft besloten vandaag
een missie naar Haïti te sturen.
De missie van de OAS zal negen
leden tellen en wordt geleid door
de secretaris-generaal van de
OAS Joao Baena Soares, zo staat
in de resolutie die de ministers
van Buitenlandse Zaken van de
OAS-landen tijdens hun spoed
beraad aannamen.
De delegatie moet proberen de
militairen die onder leiding van
generaal Raoul Cédras de macht
in Haïti gegrepen hebben, er van
te overtuigen zich terug te trek
ken.
Ten slotte worden de lidstaten
van de OAS in de resolutie opge
roepen hun diplomatieke, econo
mische en militaire banden met
Haïti te verbreken zolang de mi
litairen er aan de macht blijven.
De militaire junta in Haïti heeft
gisteren alle politieke bijeen
komsten, uitgezonderd die in het
parlement, verboden. De maat
regel moet 'de veiligheid van
mensen en goederen' verzekeren,
aldus de junta die begin deze
week de macht overnam.
De beslissing werd genomen na
dat burgemeester Evans Paul
van Port-au-Prince, een vertrou
weling van de afgezette presi
dent Jean-Bertrand Aristide, in
zijn stadhuis een bijeenkomst
wilde organiseren. Een perscon
ferentie van Paul kon geen door
gang vinden. Het stadhuis was
hermetisch gesloten en in de
buurt patrouilleerden politie en
leger intensief.
Het normale leven in Port-au-
Prince en andere steden kwam
gisteren langzaam weer opq
De winkels waren open
mensen waagden zich w«
straat. De nieuwe machtheli
generaal Raoul Cedras, heef
niet gereageerd op de veros
lingen van zijn machtsgi
door onder meer de Orga®
voor Amerikaanse Staten f
en de Europese Gemeenscha!
Aristide zou vanochtend ij
de Veiligheidsraad van de'
enigde Naties toespreken,
Franse VN-ambassadeur, J(
Bernard Merimee, zei dat tji
de Veiligheidsraad zou a
gen op steun voor de inspant
gen van de OAS, die de mil®
machthebbers tot opstapp®
bewegen. Sommige VN-led®
de staatsgreep zien als ee®
terne kwestie in Haïti, 'z®>!
echter huiverig zijn voor1
krachtige resolutie.
Vrijdag ontmoet Aristide]
Amerikaanse president G®1
Bush. Aan de vooravond
van bedankte de afgezette pS]
dent de Amerikanen en
landen donderdag al, in e
sprek met de commissie van tl
tenlandse zaken van het
van Afgevaardigden, voor
inspanningen om hem in
ambt te herstellen.
Op de Amerikaanse basis G®j
tanamo in Cuba staan bij®]
mariniers klaar voor een fij
tuele evacuatie van AmeriWl
burgers in Haïti. Amerika»]
woordvoerders zeiden do®]
dag dat het er naar uitziet da j
niet meer in actie hoeven tej
men. Er wonen circa 8.000 i»1
rikanen in Haïti.
J VERVOLG VAN VOORPAGINA
J Achter de weigering van Pechi-
ney vermoedt hij ook een takti-
jsche zet. Het jaar 1996 is niet
-meer zo ver weg en sluiting van
je Zeeuwse vestiging zou slecht
;vallen in de provincie.
-Bovendien hebben de aandeel
houders van Pechiney weer
nauwe banden met die van de
verwerkingsfabriek in het
Franse Cap Le Hague.
„Het kan uitdraaien op een hele
juridische toestand en dat kan
inderdaad geld gaan kosten. An
derzijds, in de besprekingen zijn
we nu goed op gang. En er liggen
nog andere mogelijkheden".
Waarbij Eyssens doelt op een zo
genaamd 'matching-fonds' van
het rijk, waarmee bepaalde on
gelijkheden in Europa voor be
drijven kunnen worden wegge
werkt.
Pechiney weigerde gisteren
iedere vorm van commentaar op
het conflict. „Het is nog altijd
een geheim contract. Daar doen
wij geen mededelingen over", al
dus een woordvoerder.
'en Haag (anp) - Bijna een-
erde van de werknemers in
grote en middelgrote bedrij
nen in de marktsector deelde
jein 1988 in één of andere vorm
[Ljn de winst.
De gemiddelde winstuitkering
bedroeg ongeveer 3.300 gulden.
Dat komt overeen met circa 6,5
j procent van het bruto salaris.
Dat blijkt uit een onderzoek van
j(de Loontechnische Dienst van
het ministerie van Sociale Zaken
^onder ruim 1.100 particuliere
ondernemingen met minstens
1 twintig werknemers. In 16 pro-
hent van de bedrijven is er een
formele winstdelingsregeling. In
l(13 procent van de gevallen
s'wordt in de winst gedeeld zon
der formele regeling.
In ruim de helft (53 procent) van
i de bedrijven met winstdeling
F ontvingen in 1988 alle werkne-
mers een winstuitkering. In ruim
I een kwart van de bedrijven ging
v de winstuitkering naar minder
;i dan 25 procent van het perso-
j neel.
Uit de nota 'Fiscale faciliëring
jg.van resultaatafhankelijke belo-
ningsvormen' blijkt dat werkge-
vers, werknemers en de overheid
jr, verschillend denken over de
f] wenselijkheid om winstdeling te
L stimuleren met belastingmaatre-
Ljgelen.
- Werkgevers zijn voor het stimu-
F leren van winstdeling, onder
L meer omdat dit de betrokken-
Ij heid van de werknemers bij het
bedrijf vergroot.
De organisaties van werknemers
zien de winstdeling niet als een
f alternatief voor het gewone loon,
r £8ar a^s een aanvulling daarop.
winstdelingsregelingen zouden
E.daardoor niet leiden tot loonma-
j-j. "ging. De vertegenwoordigers
j, van de overheid vinden juist dat
winst deling zou moeten bijdra-
s,gen aan een beheerste ontwikke
ling van de lonen.
rozen is gegi
Divisie-direi
helemaal nii
plannen moi
harrewar (i"
zelfs aan ti
veld ruimen
rectieleden
moesten hel
hun vertrek
het manager
name gebrok
Het Amsterc
nies heeft n
de voormalij
een flinke vi:
De expansie
wordt flink
volop moge
in landen aj
Portugal.
Ook de col
eigen land
sterkt, aldu
Risseeuw.
sinds 1986 o
Getronics kcj
20 miljoen
Zelf haalde
een omzet v
den.
De aanwinst
beri gecpnso;
denkt dat de
autonome
op 750 a 800;
Het aantal \J
tronies grog
1990 tot bijni
Bij de bedrii
tronies wer
mensen.
Risseeuw w
zeggen hoeve,
name - die
taald - is ger
Getronics is
teresseerd i
Engeland, o
wikkelingen
wereld altij'
rest van Eur<
Echt iets o]
concern ni;
steeds mogel!
De verslecht;'
digheden leii
drijven ziel
is veel te ko<
len nu graa;
len", aldus
.Van onze eci
Den Bosch
miljoen gul
veel wil
W. Overma:
concern C
besparen o
ten. De
ders moete
cent per lit
nen overhoJ
Met dat gege
siedirecteure
Melkunie op
versnelling
reorganisatie
produktieves
velondernemj
volg daarvan
Half decemb,
plannen op
vakbonden ei
nemingsraad
blijft dat e:
ontslagen
voortbestaan
ming in het g
Om een extr
prijs te vern
gevormd was
ten en extra
nen worden
deel is dat
tientallen mi
vat, gevoed
