PAGINA'S
A7
EG bevriest economische hulp aan Sovjetunie
EKENDMAKING
Bush gokt op falen coup
Merijntje
Doden bij parlementsgbouw H Nieuw regime wankelt
48
EN DIE
'ER REGELT
OPRUIMING
BIJ FARAW
jan Timman in
de halve finale
Rattenvangers
helpen Vlamingen
Hogere winst
voor VastNed
[Servië wenst
nieuwe grenzen
Russische hoop:
Verdeeld leger
Dick Advocaat
neemt ontslag
üy DEZE KRANT:
Lubbers zoekt namens gemeenschap contact met Gorbatsjov
Koppeling zorgt
voor spanning
in het kabinet
„Zomerse prijzen"
Benzine dnurder
na Sovjet-coup
Steun voor Jeltsin
Informatie sleutel verzet tegen junta
informatie
advertorials
advertenties
DINSDAG 8 OKTOBER, dagblad De Stem
"Herfst in en om het huis" is het thema van
deze special, op weekend-formaat, met als
onderwerpen:
interieur e exterieur e de tuin e
oktober-woonmaand e geldzaken e
HERFST IN EN OM HET HUIS
AH Service lijn: bel gratis
06-0305.
De artikelen In deze advertentie
kunt u In alle AH winkels kopen,
behalve de artikelen waar kleine
cijfertjes bij staan. Die artikelen
kunt u alleen kopen in AH winkels
waar één van die cijfers op de
deur staat.
Reclameprijzen gelden t/m zater
dag 24 augustus a.s.
Alleen: Glnnekenweg 27-29 Breda Tel. 076-212287
^rrrrm11111II11II11II111111 II 11111111 II11IIIII
E STEM
Brussel - Jan Timman heeft gis
teren in Brussel de halve finale
van het kandidaten-toernooi
schaken bereikt.
Timman had in de tweekamp
met Kortsnjoi nog een half punt
nodig en veroverde dat 'halfje'
via een remise. In april van het
lolgend jaar volgt nu de halve
eindstrijd. De winnaar van de
uiteindelijke finale mag wereld
kampioen Kasparov uitdagen.
|ZIE SPORT -Bi
Tementen - Zeeuwse musküs-
rattenvangers gaan hun Belgi-
collega's elpen omdat het
0„. J ratten dat vanuit België
ju Zeeuwsch-Vlaanderen actief
is, ontoelaatbaar hoog is. In Bel
gië is de vangst niet of slecht ge
regeld door de overheid, de
vangstmethoden zijn ouderwets
en er is te weinig geld om vol
doende vangers aan te stellen.
ZIE ZEELAND - C1
- In de eerste zes maan
den van 1991 heeft het vastgoed
beleggingsfonds VastNed een
nettowinst behaald van 11,7 mil
joen gulden tegen 9,3 miljoen
n in de eerste helft van vo-
rig jaar.
"üekening houdend met de con-
ractuele winstdeling zal het to-
Itaal beleggingsresultaat over
■1991 uitkomen op circa 9 pro-
leent, Zonder deze voorziening
Izou het zijn uitgekomen op circa
3j 11 procent.
ZIE ECONOMIE -A6
ado - De republiek Servië
wil dat de grenzen in Joegoslavië
opnieuw worden getrokken.
Montenegro steunt Servië hierin.
Tijdens zware gevechten in
Kroatië zijn de afgelopen twee
iagen tien mensen om het leven
jekomen.
I ZIE BINNEN/BUITENLAND - A3
Moskou - De leiders van de Rus-
sische Federatie hopen dat het
Hode Leger verdeeld raakt. Zo
proberen zij de machtsovername
in de Sovjetunie ongedaan te
maken. Volgens de Russen zijn
legerofficieren niet goed op de
hoogte van de gebeurtenissen in
netland. Sommige Sovjetofficie
ren denken dat een splitsing van
net leger niet tot de mogelijkhe
den behoort.
ZIE SOVJET-CRISIS-A5
Dordrecht - Trainer Dick Advo
caat heeft gisteren ontslag geno-
bij fusieclub SW/Dor-
drecht'90. De Hagenaar ver
huilde van meing met voorzitter
Kees den Braven over de techi-
khe aanpak bij de Dordtse ere
divisie club.
De spelers weigeren nu Hans
•erèl als opvolger van Advocaat
te accepteren. Bij monde van
poelman Joop Hiele beschul-
de spelersgroep Den Bra
wn van onprofessioneel gedrag.
*Z|ESP0RT-B1
VANDAAG 2 KATERNEN
Achtergrond
Binnen/Buitenland
Sovjet-crisis
Economie/beurs
Sport
Zeeland
Gids
"TV-programma's
A2
A3
A4/A5
A6
deel B
deel C
deel D
D2
Kabinet
ontkoppelt
zichzelf
Schoten in Moskou
In Leningrad demonstreerden gisteren zeker 400.000 mensen tegen de staatsgreep in de Sovjetunie.
- FOTOEPA
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Minister-president Lubbers
en minister Van den Broek (Buiten
landse Zaken) proberen namens de EG
contact te zoeken met de afgezette Sov
jet-president Gorbatsjov.
Dat is de uitkomst van een spoeddebat van
de twaalf EG-ministers voor Buitenlandse
Zaken gisteren in Den Haag.
De EG, heeft in felle bewoordingen de 'ordi
naire staatsgreep' veroordeeld. Namens de
Europese Gemeenschap sprak Van den
Broek van een flagrante schending van de
mensenrechten.
De EG legt haar hulpprogramma voor de
Sovjetunie onmiddellijk stil. Dat betekent
dat de kredieten voor aankoop van levens
middelen tot een bedrag van 1,15 miljard
gulden en technische hulp van 930 miljoen
gulden zijn opgeschort. De EG blijft wel hu
manitaire voedelhulp geven, waarvoor 850
miljoen gulden beschikbaar is.
Vrijdagmiddag komen de regeringsleiders
van de EG in Den Haag bijeen. Volgens Van
den Broek zullen daar geen nieuwe beslui
ten worden genomen, maar is de informele
EG-top bedoeld als politiek signaal voor de
nieuwe machthebbers in de Sovjetunie.
De EG roept haar leden op ook de eigen eco
nomische hulpprogramma's stop te zetten.
Volgens Van de Broek heeft geen enkel land
aangekondigd dat het zijn normale hulp zal
voortzetten, maar hij kon ook niet zeggen
welke landen al daadwerkelijk besloten
hebben om de hulp op te schorten.
Voor de start van de ministeriële conferentie
lieten Frankrijk en Duitsland weten niet on
verdeeld gelukkig te zijn met het onvoor
waardelijk opschorten van hulp. Nederland
heeft geen economische hulpprogramma
voor de Sovjetunie.
De twaalf EG-ministers van Buitenlandse
zaken eisten gisteren dat de nieuwe macht
hebbers de grondwettelijke rechtsorde her
stellen en de afgezette president Gorbatsjov
zijn functies en zijn rechten als staatshoofd
teruggeven.
Van den Broek liet weten bezorgd te zijn
over het lot van Gorbatsjov en de gekozen
leiders in de Sovjetunie. Gisteren werd niet
duidelijk hoe Nederland, als EG-voorzitter,
met hen in contact probeert te komen.
EG-commissaris Delors maakte van de gele
genheid gebruik de Westeuropese landen op
te roepen vooral nu Polen, Tsjechoslowakije
en Hongarije te steunen in hun strijd voor
hervormingen.
VERVOLG SOVJET-CRISIS - A5
OEN.
j
Van onze Haagse redactie
Den Haag - In het kabinet is
gisteren de spanning opgelo
pen tijdens de gesprekken
over de vraag of de koppeling
van uitkeringen aan lonen in
1992 moet blijven bestaan.
De CDA-ministers onder leiding
van minister De Vries (Sociale
Zaken) willen liever ontkoppe
len en de minimum-uitkeringen
en laagste inkomens een belas
tingvoordeel geven, zodat die
ongeveer op koopkrachtbehoud
uitkomen. De PvdA-ministers
voelen niets voor ontkoppeling.
Met de al niet minder politiek
beladen discussie over het ver
soepelen van de wao-maatrege-
len op de achtergrond spitste het
debat in het kabinet zich giste
ren toe op de wijze waarop de
laagste inkomens de helpende
hand moeten krijgen. De meeste
inkomens zullen er het volgend
jaar in koopkracht hoe dan ook
op achteruit gaan.
Volgens de PvdA'ers in het kabi
net is de koppeling de goedkoop
ste oplossing om de minima te
helpen. De oplossing van De
Vries om de basisaftrek in de be
lastingen te verhogen en wer
kenden een zogenaamd arbeids
kosten-forfait is duurder dan
handhaving van de koppeling, zo
rekenen ingewijden uit PvdA-
kring voor. Medewerkers van De
Vries bestrijden dat. CDA-krin-
gen gaan ervan uit dat De Vries
moeilijk zal afstappen van zijn
idee om te ontkoppelen.
ZIE ZEELAND - C1
(ADVERTENTIE)
Bankstel kuipmodel in leder 3-2 zits vanaf f. 2495,- Diverse kasten w.o.
broodkasten vanaf f 1495,- Toogkast f. 1995,- Vitrinekast vanaf f 895,-
Salontafels vanaf f. 195,- Eetkamertafels vanaf f. 295,- Bankstel eiken met stof
i (speciale prijs) 3-2 zits f. 1595,- Bankstel kuipmodel in stof 3-2 zits f. 2995,-
i Bankstel 3-1-1 zits in stof vanaf f. 1895,-
DE EIKEN SCHUUR
Strljbeeksaweg 14 - Ulvenhout. Tel: 076 - 612614
- Vrijdag koopavond - Lid interieur Waarborgfonds -
Rotterdam - De prijzen voor
benzine en diesel gaan vandaag
omhoog.
Dat is een indirect gevolg van de
crisis in de Sovjetunie.
Benzine wordt drie cent per liter
duurder, de dieselprijs gaat met
zes cent per liter omhoog.
Oliehandelaren zeggen de ont
wikkelingen maandag nog even
te hebben afgewacht.
Van onze correspondent
Mare de Koninck
Washington - De Ameri
kaanse president Bush is tot
de voorlopige conslusie geko
men dat de staatsgreep in de
Sovjetunie geen lang leven
beschoren zal zijn en dat het
mogelijk is dat de verstoten
president Gorbatsjov in diens
functie van Sovjetleider te
rugkeert.
Die inschatting heeft Bush er toe
gebracht de machtsovername in
de Sovjetunie door Janajev en
diens Comité voor de Noodtoe-
stend 'illegaal' te noemen, expli
ciet het herstel van Gorbatsjov
in de macht te eisen en krachtige
steun aan de Russische president
Jeltsin uit te spreken.
Gewoonlijk neemt de Ameri
kaanse regering na staatsgrepen
in andere landen een afwach
tende en 'realistische' houding
aan, teneinde de weg open te
houden voor goede diplomatieke
en economische betrekkingen
met het nieuwe regime, voor het
geval dat in staat blijkt zijn
macht te handhaven.
Met de verklaringen echter
waarin Bush de staatsgreep in
Een ferme president Bush nam gisteren scherp stelling tegen
het nieuwe regime in de Sovjetunie. - fotoap
de Sovjetunie onwettig noemde
en waarin hij beloofde zich te
onthouden van elke Ameri
kaanse actie die een zweem van
legitimiteit aan Janajev en diens
oude communistische garde zou
kunnen verlenen, maakt Bush
het feitelijk onmogelijk om ooit
een werkbare relatie aan te gaan
met het nieuwe regime.
Volgens waarnemers in Wash
ington waagt de Amerikaanse
president daarmee een grote
gok, die hij echter aandurft na
dat diens veiligheidsadviseurs en
hoofden van de Amerikaanse
spionagediensten hem ervan
hebben overtuigd dat het 'Comi
té' in Moskou niet in staat kan
worden geacht de Sovjetunie in
zijn greep te krijgen.
Het risico dat Bush neemt komt
er volgens waarnemers in Wash
ington op neer dat de Koude
WOENSDAG 21 AUGUSTUS 1991
losse nummers:
maandag t/m vrijdag: 1,40
zaterdag: 1,70
131ste jaargang
I I I I I
Van onze redactie buitenland
Moskou - Even na midder
nacht zijn in het centrum
van de Russische hoofd
stad Moskou gevechten
uitgebroken. Volgens de
eerste berichten zijn daar
bij doden en gewonden ge
vallen.
Het lijkt erop dat troepen, die
trouw zijn aan het nieuwe be
wind in de Sovjetunie, een aan
val zijn begonnen op het gebouw
van het Russische parlement,
waar Boris Jeltsin verblijft.
Volgens ooggetuigen rukken
tanks op in de richting van het
stadscentrum en wordt ook in de
buurt van de Amerikaanse am
bassade geschoten.
Jeltsin, leden van het Russische
parlement en duizenden aanhan
gers hebben zich in het parle
mentsgebouw, dat ook wel het
Witte Huis wordt genoemd, ver
schanst.
Het Russische persbureau RIA
meldt dat een kolonne pantser
voertuigen in de richting van een
barrikade voor de Russische re
geringsgebouwen optrekt. Men
sen proberen de voertuigen te
gen te houden.
Blokkades
Pantsereenheden zijn bezig
blokkades te vormen op de ring
weg rond het historische cen
trum van Moskou. Alle toegan
gen tot Het oude hart van de stad
zouden zijn versperd.
Inmiddels lijkt de positie van de
nieuwe machthebbers uiterst
wankel te zijn.
Massaal protest van de bevol
king wordt ondersteund door de
leiders van de grootste Sovjet
republieken. Bovendien kiezen
honderden soldaten van het
Rode Leger de zijde van het
volk.
Verder lijkt het binnen het 'Co
mité voor de Noodtoestand' niet
te botwen. Gisteravond werd
bekendgemaakt dat premier Pa
vlov, een van de acht leden van
het comité, vervangen is. Hij zou
ziek zijn. Ook het comité-lid en
minister van Defensie Jazov zou
zich wegens 'ziekte' teruggetrok
ken hebben. Gisteravond laat
werd voorts nog bericht dat ook
het comitélid Kroetsjkov afge
treden zou zijn.
De leiders van de republieken
Oekraïne en Georgië hebben gis
teren in navolging van de Russi
sche Federatie de staatsgreep
onwettig verklaard. Dit betekent
dat de drie grootste Sovjet-repu
blieken zich tegen de coup ver
zetten. De regering van de Balti-
sche republiek Estland heeft uit
protest de onafhankelijkheid
uitgeroepen. Ook Kazachstan
verwerpt de machtswisseling.
Ondanks het demonstratiever
bod demonstreerden honderd
duizenden Sovjetburgers giste
ren in Moskou en Leningrad te
gen het nieuwe regime. Het volk
is massaal achter de leider van
het verzet, Boris Jeltsin, gaan
staan.
VERVOLG SOVJET-CRISIS - A5
Boris Jeltsin leidt het verzet tegen de staatsgreep
in de Sovjetunie en krijgt daarbij veel steun.
ZIE DE PAGINA'S SOVJET-CRISIS - A2 - A4 - A5
Met een zwakke tot matige zuidoost tot oosten wind
wordt subtropische lucht eangevoerd.
Het wordt een zonnige en warme dag.
Moskou - „Informatie is op dit moment het sleutelwoord. Het is heel
moeilijk om wat voor vorm van verzet dan ook te organiseren als je
niet weet wat er in de rest van het land gebeurt".
Dmitri Sabov is journalist van Komsomolskaja Pravda, met een op
lage van achttien miljoen de grootste krant van de Sovjetunie. Hij en
zijn collega's werken sinds maandag koortsachtig om zoveel moge
lijk informatie over de coup en het verzet bij elkaar te krijgen. Het
onafhankelijke Moskouse dagblad mag niet meer verschijnen. De re
dactie zendt de artikelen daarom per fax naar kranten in andere re
publieken. Berichten, commentaren, maar ook interviews met voor
aanstaande tegenstanders van het nieuwe bewind als Aleksandr Ja-
kovlev en Edoeard Sjevarnadze. „Gebrek aan informatie werkt on
zekerheid in de hand. Maar sinds het onafhankelijke radiostation
Echo weer in de lucht is, zijn de inwoners van Moskou beter op de
hoogte".
ZIE SOVJET-CRISIS - A4
(ADVERTENTIES)
brengt uw produkten dichter bij de consument in
Brabant en Zeeland. V Bel 076-236349.
Oorlog die als gevolg van de
staatsgreep in de Sovjetunie zou
kunnen terugkeren, nog kouder
wordt dan wanneer Amerika als
supermogendheid haar vroegere
'realpolitik' jegens de Sovjetunie
had volgehouden en zich had
neergelegd bij de feitelijke in
terne gang van zaken in dat
land.
„Nu kiest Bush duidelijk partij
voor de rebellie tegen Janajev. In
wezen spoort hij het gewapende
verzet tegen de coup aan. Dat
kan enorme consequenties krij
gen, voor het geval het tot een
burgeroorlog komt en voor het
geval zo'n oorlog zich tot over de
grenzen van de Sovjetunie zou
.uitbreiden", aldus gisteren ge
zaghebbend politiek analyst prof
David Newman.
De VS zijn geenszins geïnteres
seerd in militaire confrontatie
met het nieuwe bewind in de
SU, maar de ook vanuit Wash
ington opgevoerde politieke
spanning zou het militair-strate
gische 'theater' in Europa weer
het aanzien van confrontatie
kunnen geven.
VERVOLG SOVJET-CRISIS - A5
GRATIS
Een echte Parker Roller-pen met de naam van uw
keuze erin gegraveerd. Dat krijgt u cadeau als u ons
een nieuwe abonnee rijker maakt. De nieuwe abonnee
wordt zelf ook hartelijk verwelkomd. Deze krijgt de
krant de eerste twee weken gratis.
"y.-
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres:
Postcode:Plaats:
Telefoon (voor controle bezorging):..
De nieuwe abonnee betaalt per:
o maand automatischf 26,00
o kwartaal automatischf 75,90
o kwartaal acceptgirof77,90
bank/gironummer:.....
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
Postcode:Plaats:
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ont
vangen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel
naar Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112,4800 VB Breda.
E STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT.
Iad in samenwerking met de Stichting Ideële
Bect*inc