Voorwoord
Herinneringen van een pionier
Jos Carpentier moet zijn route verleggen
'Naar huisnummers kijk ik niet zo'
:e terneuzen
InESTEM DINSDAG 28 ME11991
inder bijtelling.
Gemoedelijker
Koeien
Jeroen Lakerveld bezorgt in Terneuzen
Wandelpark
IN ONZE huidige demo
cratie heeft de pers een
belangrijke taak. Sommi
gen noemen de pers 'de
waakhond van onze de
mocratie'. Ik vind dit
laatste weliswaar te sterk
uitgedrukt, er zit echter
wel een kern van waar
heid in.
Een goed functionerende
pers houdt dagelijks ogen en
oren wijd open, om, naar de
lezers of luisteraars toe, te
melden of te signaleren als er
nieuws is waar zij in geïnte
resseerd zijn. De taak van de
krant is alle feiten die
nieuwsfeiten bevatten te pu
bliceren. Daartoe heeft ze
een informerende en corrige
rende taak uit te oefenen, die
onmisbaar is voor het goed
functioneren van de demo
cratie.
Onze pers heeft het vaak
niet gemakkelijk. Ik denk
4 dat dagelijkse afwegingen
plaats moeten vinden, waar
bij steeds de vragen 'Publi
ceren we het en hoe doen we
het?' aan de orde komen.
Ook de gemeentelijke
overheid wordt regelmatig
geconfronteerd met dat di
lemma, waarvoor de pers
zich op gezette tijden ge
plaatst ziet. Een krant of een
omroep die met dit probleem
goed weet om te gaan ver
dient zeker een pluim, er zijn
immers voorbeelden genoeg
bekend waarvoor we niet an-
Burgemeester R. Barbé.
ders kunnen doen dan onze
schouders ophalen. Goede
persmensen (die zijn er ge
lukkig heel wat) voelen feil
loos aan wat kan en wat niet.
Jammer genoeg komen we er
zo nu en dan ook tegen die
kenneüjk dat gevoel niet
heoben.
Ik wens dagblad De Stem
toe dat hun medewerkers in
het nieuwe pand in Terneu
zen vlot 'hun draai zullen
vinden'. Ik hoop dat de on
derlinge sfeer bij alle mede
werkers onder invloed van
die nieuwe behuizing tot in
- foto de stem/corj.de boer
de lengte van jaren goed mag
zijn. Goede onderlinge ver
houdingen komen immers
het werk ten goede en het is
dat werk waar vele lezers
dagelijks mee in aanraking
komen.
Gefeliciteerd met dit nieuwe
Stern-kantoor en veel succes
met al Uw activiteiten bin
nen onze gemeente en daar
buiten!
16 mei 1991,
Drs. K.C.E. Barbé,
burgemeester
van Terneuzen.
Van onze verslaggever
TERNEUZEN - Je kon er
de klok op gelijk zétten.
Vijfmaal per week, van
dinsdag tot en met zaterdag.
Om precies tien over half
een 's middags stond Jos
Carpentier (50 jaar) uit
Oostburg voor de vitrine
van De Stem in de Nieuw-
straat.
Jaar in jaar uit was dit een
rustpuntje in zijn lunchpauze,
snel even kijken wat de krant
aan nieuws bood. „Vooral het
streek- en het sportnieuws in
teresseert mij", zegt Jos, die
Jos Carpentier: 'Na de middagpauze
kan ik ook meepraten'.
- foto de stem/corj.de boer
werkt bij een opticien in de
Noordstraat.
Eigenlijk nam hij tussen de
middag een voorproefje, want
's avonds leest hij De Stem nog
eens van voor tot achter, ,,'s
Morgens krijg ik de kans niet.
Dan heeft mijn moeder de
krant. Maar je bent toch
nieuwsgierig. Je hoort mensen
's morgens in de winkel praten
over bepaalde zaken en daar
weet je dan het fijne nog niet
van, want je hebt de krant niet
gelezen. En na de middagpauze
ben ik op de hoogte, dan kan ik
ook meepraten".
En dat kon hij nagenoeg
iedere middag. „Het moet echt
al heel slecht weer zijn, wil ik
tussen de middag niet even de
benen strekken. Steeds een
vaste route. Vanaf de zeedijk
de Nieuwstraat in, stoppen bij'
at 59
94912
1731 Rayon 't Westen
13857 Rayon Oost-Zvl.
lotoren (nieuwe Saab 900 2,1 liter
6V injektiemotor van 140
03 kW) en een grote verrijking
'an de basisuitvoering.
Maakt u snel eens een proeft'*-
)an ervaart u dat er binnen
udget nu wezenlijk meer
ast.
Saab
■aan.
neuzen, tel. 01150-18888
De Stem en dan om 13.00 urn-
weer aan dé slag".
Dat De Stem gaat verhuizen,
vindt hij een begrijpelijke zaak,
zeker toen hij voor dit vraagge-
sprekje ook het inwendige van
het pand mocht aanschouwen.
„Maar voor mij en een hoop
andere mensen is het eigenlijk
wel vervelend. Je bent er zo
aan gewénd om tijdens de
pauze even de krant te lezen."
Jos zou dan zijn route moe
ten verleggen. „Jullie nieuwe
kantoor ligt echter wel iets ver
der weg van de Noordstraat. Ik
weet niet of ik dat kan halen.
Dan moet ik eigenlijk een
krantje kopen. Maar dat is
eigenlijk dubbelop, want thuis
heb ik De Stem al. Ik probeer
wel of jullie nieuwe locatie in
mijn wandelschema past", be
looft hij.
GEORGE WIJNE (81) is
van 1954 tot juni 1983 cor
respondent geweest van De
Stem. Hij begon zijn cor
respondentschap op het
moment dat De Stem de
eerste full-time redacteu
ren naar Zeeland 'uitzond'
en de krant de helft van
het huidige aantal abon
nees (55.000) had. Zijn ver
halen schreef hij nog met
de hand. Zijn kopij ging
met de bus - 'als de chauf
feur het niet vergat' - naar
Breda. George heeft lange
tijd vanuit het rayonkan
toor aan de Nieuwstraat
gewerkt. Een terugblik van
een veteraan in ruste.
Door George Wijne
EIND JANUARI 1954 zette ik
mijn eerste schreden op het pad
van de journalistiek. Noodge
dwongen moet ik in verband
daarmee een paar dingen over
mijzelf vertellen. Mijn eerste
'optreden' was de verslagge
ving van de Temeuzense ge
meenteraadsvergadering, nadat
ik enkele dagen tevoren door
De Stem-redacteur Marten
Groen als correspondent voor
Terneuzen was aangenomen.
„Als je een vergadering ver
slaat," zei Groen, „dan moet je
altijd met het voornaamste be
ginnen. En dat kan best een
bijna onopvallend punt in de
rondvraag zijn."
Als voorbeeld noemde hij de
wateroverlast in oud-Terneu-
zen na zware regenbuien. De
bewoners van de Vlooswijk-
straat, Grenulaan en omgeving
hadden daar veel last van,
want in de kortste keren ston
den hun kamers, gangen en
kelders onder water.
„Kijk, zo bedoel ik dat," zei
Groen ten overvloede. Voor de
rest moest ik het zelf maar uit
zoeken. De man had er ook
geen tijd voor, want mijn werk
voor de krant deed ik uitslui
tend in mijn vrije tijd. Wat die
raadsvergaderingen van toen
verder betroffen, moet men er
zieh niet al te veel van voor
stellen. Langer dan een half
uur duurden die bijna nooit.
In het licht van de herinnerin
gen ga je gemakkelijk idealise
ren. Daarom zou ik, na 37 jaar,
geneigd kunnen zijn te zeggen
dat toen alles veel gemoedelij
ker ging. Terneuzen had onge
veer 12.000 inwoners, van sa
menvoeging van gemeenten
had nog niemand gehoord en
iedereen kende iedereen. Tij
dens mijn werk voor de krant
heb ik maar weinig echt verve
lende mensen ontmoet.
Soms moest je de naam van
de krant maar even verzwijgen,
want De Stem was een Roomse
George Wijne: 'Met de telex veranderde er een heleboel'.
- foto de stem/corj.de boer
krant (kwam die niet uit Bre
da?) en er waren in die tijd nog
wel mensen die van 'dat
Roomse gedoe' niets moesten
hebben. Sommigen zeiden het
openlijk: dan wist je tenminste
hoe de zaken erbij stonden.
Veel ging er wel gemoedelij
ker aan toe. Vooral vóór de ja
ren zestig, toen 'Terneuzen nog
niet was opgenomen in de vaart
der volkeren'.
Mijn gedachten springen een
beetje van de hak op de tak.
Aan sommige dingen kon je
toen nog zien dat Terneuzen
een eenvoudige plattelandsge
meente was. Op zomeravonden
zag je Jan of Kees Dieleman
met een stuk of zes koeien
vanaf de Scheldedijk door de
Burgemeester Geillstraat gaan
op weg naar huis, een soort
keuterboerderijtje op de plaats
waar nu Zeeman is gevestigd:
dus achter Eigen Haard. Als je
de koeien zelf niet zag, dan kon
je nadien gemakkelijk zien
waar ze gelopen hadden. Voor
de omwonenden was dat boer
derijtje, vooral zomers, een
plaag van stank en vliegen,
want vlakbij hadden zij de
mesthoop.
In die tijd beschouwden de
niet al te talrijke katholieken
zich een beetje als een aparte
groep en ook de niet-katholie-
ken dachten er min of meer zo
over. Dat was duidelijk te mer
ken aan sommige particuliere
en enkele overheidsbedrijven.
Over het algemeen werden
daarin weinig katholieken aan
getroffen.
Tekenend voor die mentaliteit
Van onze verslaggever
TERNEUZEN - De zestien
jarige Jeroen Lakerveld uit
Terneuzen bezorgt De Stem
vanaf september. Sinds kort
de trotse bezitter van een
brommer spaart hij nu door
voor een motor. En dan ko
men de extra verdiensten
goed van pas.
Jeroen brengt de krant rond in
de binnenstad. In totaal 85
stuks. In een klein uurtje liggen
alle kranten op de mat. Zwaar
vindt hij het werk niet. „Ach,
met slecht weer valt het wel
eens tegen. Vooral als het glad
is. Met je fiets over die gladde
stenen. Dat is wel eens uitkij
ken. Maar voor de rest gaat het
prima".
De zestienjarige heeft ook
geen moeite met vroeg opstaan.
„Nee hoor, tussen 06.00 en
06.15 uur sta ik naast mijn bed.
Want de kranten moeten voor
zeven uur 's morgens in de bus
liggen".
Als je hem vraagt naar de
huisnummers van 'zijn' wijk
blijft hij het antwoord schul
dig. „Natuurlijk ken ik er een
paar maar ik heb herkennings
punten/Die brievenbus ziet er
zo uit en die voordeur heeft dat
kleurtje. Naar huisnummers'
kijk ik niet zo".
Jeroen Lakerveld: 'Met
slecht weer valt het wel eens
tegen'. - fotodestem/corj.deboee.
was het volgende voorval. Voor
De Vrije Zeeuw heb ik een
tijdje het 'katholieke nieuws'
verzorgd, omdat er onder de
Temeuzense katholieken men
sen waren die die krant lazen.
Op een keer had ik zes berich
ten als plaatselijk nieuws. Op
een bedrijf, waar naar mijn we
ten maar één katholiek werkte,
werd hem gevraagd of De Vrije
Zeeuw een roomse krant was
geworden. Ik probeerde die si
tuatie zo eerlijk mogelijk te
schetsen, want zwart-wit was
het natuurlijk niet.
De katholieken gaven er zelf
enige aanleiding toe, want bij
voorbeeld het terrein waar de
pastorie, de kerk en het patro
naatsgebouw op stonden, was
door een hoog hek afgesloten.
Dat veranderde in de kortste
keren toen 3 september 1953
wijlen pastoor Van Campen
naar Terneuzen kwam. Dat hek
was al gauw verdwenen. Zijn
motto was: 'Kerk en pastorie
moeten voor ieder welwillend
mens dag en nacht open staan'.
Tot 27 november 1960-hij
overleed plotseling in de nacht
van zaterdag op zondag -
streefde hij er naar katholieken
en andersdenkenden dichter tot
elkaar te brengen. Wat nog
nooit vertoond was: op zater
dagmiddag wandelde hij de
Noordstraat op en neer, groette
iedereen en maakte met som
migen een praatje. Al gauw
was hij ook bij andersdenken
den een vertrouwd figuur. Toen
algemeen bekend werd dat hij
plotseling overleden was, werd
daar in de hervormde en in de
gereformeerde kerk in de
Noordstraat aandacht aan be
steed. Een van de predikanten'
zei toen: „De dood van pastoor
Van Campen is niet alleen een
verlies voor Terneuzen, maar
voor de gehele Kanaalzone."
Terneuzen werd 'opgenomen in
de vaart der volkeren', zoals
dat toen zo mooi heette. Er
kwamen nieuwe fabrieken en
bestaande werden uitgebreid.
Het kanaal werd verbreed en
veel oude vertrouwde en soms
mooie dingen, zoals het wan
delpark, verdwenen.
De Stem begon met een kan
toor in de Noordstraat, waar
nu Toin Fassaert is gevestigd.
Daarna werd onderdak gevon
den in drukkerij Van de Sande
en tenslotte verhuisde de krant
naar Nieuwstraat 9.
En toen nam de techniek een
vlucht. We kregen een telex en
daarmee veranderde er een he
leboel. Tot dan moesten mijn
berichten via de bus naar Bre
da. Uren heb ik weer en wind
op de bus gewacht. Berichten
doorbellen, zoals nu, was er
niet bij. Een postzegel was
goedkoper.