HOGESCHOOL)
toeten in
ellen
ilieu en Materialen
ifgelopi
'inst Unilever omhoog, maar problemen in Amerika
mdat toeleverende bedrijven zich onvoldoende ontwikkelen:
Rob Lubbers verdedigt ethiek in bedrijfsleven
FINANCIËN/ECONOMIE
TOEGEGEVEN: HET KOMT DE
AKOESTIEK NIET TEN GOEDE.
NIEUWSOVERZICHT
rfSTEM FINANCIËN/ECONOMIE ZATERDAG 18 ME11991
Pöhl: werkloosheid Oost-Duitsland 40
NOB boekt zwaar verlies over 1990
'Scheld schuld arme landen kwijt'
Negatieve publiciteit snijdt broer premier door de ziel
iljarden
[OTTERDAM - Doordat de aannemers in West
kant in ontwilrkeling achterblijven bij de grote
«etnische bedrijven, verdwijnen er veel pakketten
lerk uit de regio.
Reiskosten
FRANKFURT (KRF) - Nog geen dag nadat hij zijn vertrek aankon
digde heeft de president van de Bundesbank, Karl Otto Pöhl, op
nieuw hard uitgehaald naar de Duitse politiek.
De werkoosheid in de
voormalige DDR bedraagt op dit moment geen 10 procent, zoals offi
ciële Duitse instanties beweren, maar 40 procent, zo heeft Pöhl giste
ren gezegd op een bijeenkomst van de Europese organisatie van ef
fectenbeurzen in Kopenhagen. Volgens Pöhl geven de officiële statis
tieken na de Duitse éénwording geen getrouw beeld meer van de si
tuatie in Oost-Duitsland. De vertrekkende president van de centrale
bank zei verder dat de industriële produktie in de vijf nieuwe deel
staten sinds de hereniging met 50 tot 60 procent is gedaald.
Met Je Jaguar XJ-S Convertible schaft u komt u in liet bezit van een riante open is Jat zo verholpen. In 12 seconJen is uw
zich twee automobielen aan. Allereerst Je sportscar. Met een 12 cilinJer motor, auto- open sportwagen weer een echte limousine.
traJitionele Jaguar. Die high-tecJi combineert matiscbe versnellingsbak Maar belaas Ervaar bet zelf. TijJens
met traJitioneel vakmanschap. TegelijkertijJ ook met een inferieure akoestiek. Gelukkig een kennismakingsrit. J AG U A R
Regionaal Jaguar Centrum
Jaguar House Breda B.V, Takkebijsters 42, 4817 BI Breda. Tel. 076-7165 55.
Verder meent de Japanse orga
nisatie dat de huidige bespre!
kingen tussen Japan en de VS
in juni moeten worden afge
rond en dat de Japanse rege! 1
ring verdere verzoeken voo! j
onderhandelingen van de zijde
van de VS moeten verwerpen
ERDAM (ANP) - Uni-
,er heeft in het eerste
Lrtaal van dit jaar de net-
ïinst zien stijgen met vijf
jcent van 727 miljoen tot
f]65 miljoen.
bedrijfswinst echter daalde
U twee procent van ƒ1,4 mil-
"dnaar 1,38 miljard. Daarbij
Lnt Unilever aan dat in het
,!f kwartaal van 1990 nog
boekwinst van 58 miljoen
was verwerkt.
De concernomzet bedroeg
17,64 miljard tegenover 17,07
miljard in 1990.
In Amerika in het concern op
problemen gestuit. Weliswaar
steeg de omzet nog van 3,31
miljard naar ƒ3,33 miliard.
maar de bedrijfswinst ging sterk
achteruit van 180 miljoen naar
32 miljoen. „Door moeilijke
marktomstandigheden in Noord-
Amerika liep de bijdrage uit dat
gebied aan het totale resultaat
terug", zo verklaarde bestuurs
voorzitter F. Maljers gisteren in
een toelichting.
Unilever had vorig jaar ook al
problemen op de Amerikaanse
markt. In een aantal markten
was er geen groei te bespeuren
door onder meer een recessie.
Verder lieten concurrenten de
Brits-Nederlandse multinational
weinig ruimte. In 1990 werd het
bedrijfsresultaat al negatief be
ïnvloed door een voorziening
voor een omvangrijke herstruc
turering bij Lipton (thee). De
herstructurering was noodzake
lijke geworden door een gebrek
aan groei in sommige marktseg
menten.
De winst voor belasting van
Unilever kon worden opgekrikt
door lagere rentelasten en ho
gere inkomsten uit financiële
vaste activa. De winst voor be
lasting steeg in het eerste kwar
taal met 1 procent van 1.196
miljoen naar 1.205 miljoen. De
nettorentekosten zakten van
245 miljoen naar 224 miljoen.
De inkomsten uit financiële
vaste activa stegen met 8 mil
joen naar 52 miljoen.
In Europa behaalde Unilever ho
gere cijfers. Daar steeg de be
drijfswinst van ƒ899 miljoen
naar 1 miljard en de omzet
trok aan van 10,4 miljard naar
10,65 miljard. In de overige ge
bieden steeg de omzet van 3,36
miljard tot 3,66 miljard en de
bedrijfswinst van ƒ318 miljoen
naar 337 miljoen.
Nederlandse
Omroepproduklle
Bedrijf nv
HILVERSUM (ANP) - Het Ne
derlands Omroepproduktie Be
drijf (NOB) heeft vorig jaar een
verlies geleden van 96,8 mil
joen gulden.
In 1989 leed het NOB nog een
verlies van 5,3 miljoen gulden.
Als het bedrijf er niet in slaagt
de kosten verder te drukken,
moet ook over 1991 rekening
worden gehouden met een
'aanzienlijk negatief resultaat'.
Dit blijkt uit cijfers die het
NOB gisteren heeft bekendge
maakt.
Het verlies van vorig jaar
wordt mede veroorzaakt door
de kosten van een sanerings
programma ter waarde van 45
miljoen gulden. Door de sane
ring verdwijnen 475 arbeids
plaatsen in de periode 1991-
1993.
Ook is in het verlies een bedrag
van 20,3 miljoen opgenomen
als waardevermindering van
produktiemiddelen. Deze af
waardering was nodig om weer in overeenstemming te komen
met de gewijzigde marktverhoudingen.
De omzet daalde vorig jaar met 15 miljoen gulden. Voor 1991
wordt eveneens met een verder daling van de omzet gerekend.
Demonstranten voor het gebouw van ABN Amro maak
ten bezoekers van de aandeelhoudersvergadering gisteren al
duidelijk wat het hoofdthema van de bijeenkomst zou zijn.
- FOTOANF
AMSTERDAM (ANP) - De allereerste jaarvergadering van de
nieuwe bankencombinatie ABN Amro werd gedomineerd door het
schuldenvraagstuk. Honderd mensen met 'zorg voor grote groe
pen mensen in ontwikkelingslanden', zoals bestuursvoorzitter mr.
R.J. Nelissen hen betitelde, hadden elk één aandeel gekocht om
hun stem op de jaarvergadering te laten horen. Zij wensten kwijt
schelding van de vorderingen van ABN Amro in ontwikkelings
landen. Nelissen legde de primaire verantwoordelijkheid voor
schuldvermindering bij de ontwikkelingslanden zelf.
Namens de honderd actievoerders spraken drie hoogleraren op de
vergadering. Eerder, bij de ingang van het gebouw, hadden zij de
aandeelhouders al vergast op muziek en kritische geschriften over
„ABN Amro en de Derde Wereld". De Amsterdamse professor
Goudzwaard legde sterk de nadruk op de ethische kant van het
schuldenvraagstuk. Ontwikkelingslanden kunnen hun verplich
tingen aan rente en aflossing niet opbrengen. Dan houden zij
niets meer over voor hun eigen bevolking. Dus moeten Westerse
banken, waaronder ABN Amro, die schulden kwijtschelden, zo
betoogde Goudzwaard.
(ADVERTENTIES)
De Hogere Technische School in Tilburg start op 1 augustus a.s. met de
studierichting Milieu en Materialen. De studierichting leidt technische
ingenieurs op die in staat zijn materialen en technieken te kiezen die het
milieu niet of minimaal schaden.
Vierjarige HBO-opleiding. Vfereiste vooropleiding HAVO, VWO of MTS,
met wiskunde en natuurkunde en bij voorkeur ook scheikunde.
Toelating beperkt tot een pilot-groep van 25 studenten.
Meer informatie bij drs. F.A.L. Siemons, directeur Onderwijs
ontwikkeling, telefoon 013-63 52 50.
MIDDEN - BRABANT!
Prof. Cobbenhagenlaan 13, Tilburg - Tel. 013-635250
Vice-voorzitter Morita van I
Keidanren: „Ik heb het gevoel I
dat de besprekingen nog Weij
jaren kunnen duren omdat het
onwaarschijnlijk is dat de VS
ooit een punt zullen bereiken!
waarop ze tevreden zullën 1
zijn". Verder zei hij dat de ver
wachtingen van de Ameri
kaanse regering en het Con
gres ten aanzien van het ver
dwijnen van het tekort op
onderlinge handelsbalans
een illusie berusten. Het Ame
rikaanse deficiet in de handel
met Japan bedroeg in 1989
miljard dollar tegen 51 miljard
dollar in 1988.
jul
37,50
576
1,00
jül
130.00
361
1,30
okt
130,00
310
3,40 b
jul
120,00
303
2,50
okt
120,00
317
4,40
okt
85,00
411
3,50 a
okt
75,00
493
2,70 b
okt
55,00
293
2,30
mei
190,00
495
1,25
mei
195,00
333
4,20
mei
230.00
992
43,00
mei
250,00
339
22,50
mei
255,00
234
17,30
mei
260,00
646
12,50
mei
265,00
959
7,90
mei
270,00
697
2,60
jun
270,00
588
6,90
jun
275,00
1148
4,10
jun
280,00
988
2.40
jul
230,00
296
43,00
jul
280,00
250
4,20
mei
270.00
4269
0,40
mei
275,00
1793
2.80
mei
280,00
3632
7,50
mei
285,00
1035
12.50
jun
255,00
348
0,50
jun
265,00
575
2.40
jun
270,00
2336
3,90
jun
275,00
1394
6,50
jun
280,00
1257
9.40
jul
270,00
615
5.40
jul
275,00
408
7.00
okt
25,00
266
1,50
jul
55.00
408
2,80
mei
97,50
1460
4,55 a
aug
97,50
1460
4,60 a
nov
102,00
250
1,35 a
mei
87,00
279
2,95 a
jul
32,50
225
0,70
093
30,00
1695
6,90 b
093
30,00
257
3,50
jul
160,00
477
1,90
okt
160,00
284
4,30
o92
135,00
423
25,70
jul
150,00
305
2,30
mei
500,00
227
1,00
mei
500,00
722
4,00
jun
460.00
390
1,50 a
jun
500,00
484
10,80
jul
150,00
400
1,50
est-Brabant verliest werk
)oor Paul Verlinden
TILBURG - Dat zijn bedrijf regelma-
Igop een negatieve manier in de pu-
jliciteit komt, snijdt Rob Lubbers
®or de ziel. Maar erger nog vindt hij
«et dat de 'onterechte kritiek' ook de
®honderd mensen raakt die bij Hol-
landia werkzaam zijn.
Wclit had Rob Lubbers, broer van de
Nederlandse premier en directeur van
'"kandia Kloos bv, daarom de uitnodi-
l®8 aangenomen om een inleiding te
jouden op een lezing ter nagedachtenis
ffl de vorig jaar overleden ondernemer
rink Sweens (onder andere DAF en AK-
De lezing, die gisteren in Tilburg
wd gehouden op de KUB had namelijk
thema de ethiek van het ondernemen,
aise publiciteit' en 'onterechte kritiek'
«emde Lubbers het zoals zijn bedrijf de
atete jaren in het nieuws kwam. In zijn
thaal leek Lubbers zich te willen recht-
m. voor zijn handelen als onderne-
I«Altijd heb ik het belang van de on
tneming en de mensen die er werken
«ogen gehad", betoogde Lubbers, die
i'i 8®™ woord in ging op dat het fami-
Wdnjf Hollandia eigenlijk pas veel ne-
j* Publiciteit kreeg sinds zijn broer
a begin jaren zeventig minister werd.
over de affaires die het staalbedrijf
et,rePte hij niet, terwijl daar, als het
etnisch ondernemen gaat, toch ten-
wniYU ei*ele vraagtekens bij kunnen
ipnti!11 gezeb Zo leverde begin jaren ze-
oen door minister Lubbers zelf be
regeling hem en zijn broers een
tiirt z tingvoordeel op. En in die zelfde
lestaü?111 naar huiten dat Hollandia via
#ot ra V10r re*atieT weinig geld de staal-
ferWi, T?1 no°dleidende bouwconcern
nbab overgenomen.
wrarvH1? batum is de Kuwayt-affai-
Kuwavt Hohandia met de regering van
linclMao^ betalingsregeling in de
'oedaniffb' TT Ruud Lubbers "i zijn
be20i^gheidals Premier in 1987 Kuwayt
Ie zaai- hii be machthebbers over
eedo ï-an' Daarvoor werd hij door de
omdat hif op het. matie geroepen,
tiu„. 1 staats- en pnvé-belangen dooi
D gehaald zou hebben.
end^S kwam Hollandia nog verschil-
s- o a negatief in het nieuws. Ove-
ett geen enkele van de affaires
Rob Lubbers:
bedrijfscode niet nodig...
- foto Van Eijndhoven
zware consequenties gehad voor het be
drijf, dan wel de broers Lubbers.
Hollandia heeft zich altijd aan de regels
gehouden, maar binnen die regels, for
mele en morele, probeert een goed onder
nemer altijd het maximale uit zijn bedrijf
te halen. Werkgelegenheid en winst staan
daarbij voorop, stelde Lubbers. „Daarbij
kom je wel eens voor dilemma's te staan.
Actueel is bijvoorbeeld de boycot voor
militaire producten tegen Irak. Wellicht
kun je binnen de formele regels een ma
nier vinden om toch spullen te leveren.
Daarbij denkende aan behoud van werk
gelegenheid voor je bedrijf. Voor mij is
het duidelijk dat je hier niet aan toe moet
geven, en verlies aan werk en winst moet
aanvaarden", aldus Lubbers.
Anders ligt het volgens hem als het bij
voorbeeld om babyvoeding gaat. „Als je
een legale omweg vindt om die voeding te
leveren, wat goed is uit menselijk oog
punt, en bovendien je werkgelegenheid en
winst in stand houdt, dan denk ik dat je
als ondernemer moet leveren", aldus Lub
bers.
Waar die scheidslijn precies ligt, gaf Lub
bers niet aan. Mogelijk ook omdat zijn be
drijf een aantal jaren geleden in opspraak
kwam, omdat het meewerkte aan de bouw
van een militaire installatie in Saudi-Ara-
bië, iets wat toen verboden was.
Lubbers was gisteren sowieso niet zo ge
lukkig met het nemen van voorbeelden.
Tijdens de forumdiscussie werd hem door
de NCW-directeur Weitenberg gevraagd
waarom Hollandia geen bedrijfscode ken
de. Volgens Lubbers was dat niet nodig.
Dat het er niet om gaat wat er op papier
staat, maar om wat voor mentaliteit aan
de mensen overgebracht wordt.
„Neem nou het milieu. Je kunt daar wel
mooie dingen over op papier zetten, maar
het gaat erom dat de werknemer zelf een
bepaald milieubewustzijn wordt bijge
bracht", aldus Lubbers. Lubbers had
hierbij ook andere voorbeelden kunnen
noemen, maar opmerkelijk was in dit ver
band dat de vestiging van Hollandia in
Dussen onlangs in het nieuws kwam, om
dat die gemeente de vermoedens uitsprak
dat bij het bedrijf sprake is van ernstige
bodemverontreiniging. Veel tegenspel
kreeg Lubbers overigens niet in de discus
sie, waaraan naast Weitenberg werd deel
genomen door hoogleraar ethiek M. Kim
man, en die geleid werd door Brandpunt
medewerker J. Middelhoff
Mogelijk was de discussie wat steviger ge
weest als KRO-voorzitter Braks niet vlak
voor tijd had moeten afzeggen. De voor
malige minister moest op het laatste mo
ment vervangen worden door Weitenberg
omdat hij nog niet helemaal bekomen was
van een ongeluk eerder deze week, waar
bij hij met zijn auto tegen een overste
kend paard was gebotst.
16%
73%
42
12%
15%
23
64%
42%
41%
57%
32%
71%
37
22
47%
104
57%
13%
49%
118%
66
25
15
28%
82%
37
8%
65%
44%
27
13%
30%
och
ling
ldie
Iger
de
lerk
res-
l en
l De
na-
Irste
(zijn
1 een
ge-
erke
knse
paar
king
van de vraag bij de grootste
delspartners van de VS.
De Business Council acht
noodzakelijk dat de
banken in de VS met een
verlaging van het disconto,
signaal geven voor een
rentedaling. Ook de
keinse Partij, de partij van
sident Bush, meent dat de
omlaag moet teneinde de
mie aan te zwengelen,
woordigers van de partij
tijdens een bijeenkomst van
Business Council weten zich
gen te maken over de kansen
Bush op een herverkiezing
1992 nu de Amerikaanse econ
mie er zo weinig florissant
staat.
zij dat niet doen, zou de
Jeid actiever moeten werven
aannemers naar dit gebied te
ijgen, die complete investe-
jgsprojecten van honderden
ijoenen guldens aankunnen,
fant de aanwezigheid van een
'infrastructuur' van de
136,60
I 70,00
22,80
28,50
57,50
104,00
76,25
63,25
56,80
280.30
81,30
I 41,00
|400.00
j 87,50
1630,00
1300.00
65,50
50,50
0510.00
8,50
68,30
20,50
39,30
4,50
31,75
1.52
64,80
25.00
24.80
57,50
1750,00
I 450,00
590,00
38,60
61,90
37,30
|1280,00
64,00
49,50
f 600,00
30,80
64,50
37,80
35,10
0,66
I 850,00
267,00
17.75
80,00
3,80
32,90
35.50
79,00
26,50
30,20
53,30
57,60
104,00
66,00
52,20
1510,00
8.50
68,80
20,30
30,00
31,60
1.51
65,20
25,70
25,20
57,50
730,00
450,00
62,20
37,30
1280,00
63,00
49,50
31,00
65,20
38,50
36,00
0,66
850,00
267,00
80,50
3,80
35,80
27,00
30,60
54,70
16/05
27
38
36%
52%
24%
14
46%
17/05
28
39
36%
52%
24%
15
46
can.pacific
chevron
chiquita
Chrysler
Citicorp
cons.edison
digit.equipm,
dupont nemours
eastman kodak
exxon corp
ford motor
gen. electric
gen. motors
goodyear
hewlett-pack.
int. bus.mach.
int. tel.tel.
kim airlines
mcdonnell
merck co.
mobil oil
penn central
phj('Rs
piïmerica
royal dutch
sfe-south.pac.
texaco ine.
united techn.
westinghouse
whitman corp
16%
73
41%
12%
15'/<
24%
63
42K
41%
58%
32
71H
36%
22
48%
104%
57
13%
5oy<
119
66%
247<
M
leveringsbranche is een es-
jle vestigingsvoorwaarde
jr grote investeerders,
it is de conclusie van het 'Koe-
ipport'. In dat rapport
irdt de relatie beschreven tus-
chemische concerns die werk
[itbesteden en de toeleveren
de aannemers (bouw, elek-
itechnisch, installateurs). Het
lerzoek is verricht door het
jviesbureau CMG in opdracht
in het Regionaal Werkgelegen-
iids Instituut West-Brabant
KffIN). Het Innovatiecentrum
de Kamer van Koop-
iaudel West-Brabant en de pro-
ncie Noord-Brabant waren
bij het onderzoek be
rokken.
let het rapport wil het REWIN
t relatie tussen uitbesteders en
iveranciers verbeteren. Dat
roet uiteindelijk ertoe leiden
at er meer werk in de regio
Goud
onbewerkt
bewerkt
Zilver
onbewerkt
bewerkt
21,620-22,220 perk
23,820 per
210-280 per kg
320 per kg
vk vorige koers
sk slotkoers gisteren
a laten
b bieden
c ex claim
e gedaan/bieden
d ex dividend
f gedaan/laten
g bieden en ex dividend
h laten en ex dividend
k gedaan en laten ex dividend
I gedaan en bieden ex dividen
li chemische sector is als voor-
jekozen, omdat deze bran-
in Zuidwest-Nederland
lerk is vertegenwoordigd. De
heeft de laatste jaren
miljarden geïnvesteerd,
tav Terneuzen, GE Plastics in
ergen op Zoom en Shell Moer
ijk alleen al besteden jaarlijks
»or tenminste vierhonderd mil-
«a gulden aan werk uit.
e economische redactie
jdat werk in West-Brabant te houden moeten de regio-
jle aannemers meer investeren in eigen kennis voor de
inlete uitvoering van grote projecten.
Behalve met deze bedrijven
werd ook met AKZO Ressins in
Bergen op Zoom en het inge
nieursbureau Fluor Daniel ge
sproken over hun verlangens ten
opzichte van de toeleveranciers.
In het onderzoek wordt onder
scheid gemaakt tussen 'koplo
pers' en 'volgers' onder de uitbe
steders. Bij de laatste categorie
gaat het voornamelijk om de
prijs van het werk: hoeveel moet
de aannemer voor zijn werk
worden betaald.
Maar de koplopers hebben in
middels een andere benadering
van de kosten gekozen. Volgens
de onderzoekers, ir. D. Zijlstra
en drs. J. Korteweg, kijken die
beter naar de totale kosten van
het project, dus inclusief de
voorbereidingskosten. „Dat is
een nieuwe vraagstelling", stelde
Zijlstra gisteren bij de presenta
tie van het Koepelrapport.
„Naast het verlangen van een
behoorlijke aanbod en goed vak
manschap kijkt de koploper
vooral naar de prijs/prestatie
verhouding. De aannemer moet
niet alleen het werk kunnen uit
voeren, maar ook kunnen voor
bereiden. Het chemisch bedrijf
wil zo zelf van de voorbereiding
af".
De aannemer moet dan wel in
vesteren in de eigen organisatie:
er moeten meer (dure) ingenieurs
en tekenaars worden aangetrok
ken om een heel project uit te
kunnen voeren. „Dan komt er
het probleem om de hoek dat de
aannemer onzeker is dat hij in
de loop der jaren steeds werk
voor die employees heeft. Hij
moet in één project drie maan
den tot een jaar werk steken en
De chemie heeft de laatste jaren voor miljarden geïnvesteerd. Shell Moerdijk bijvoorbeeld be
steedt jaarlijks voor miljoenen guldens aan werk uit. - foto de stem ben steffen
dat nog onder mededinging van
concurrenten".
In West-Brabant heeft die bena
dering nog nauwelijks ingang
gekregen bij de aannemers.
„Tussen de ontwikkeling bij de
grote uitbesteders in de chemie
en die bij de aannemers gaapt
een kloof van zeker vijf jaar. En
die kloof wordt steeds groter",
zei Zijlstra.
Dat is er de oorzaak van dat de
meeste aannemers zeer aarze
lend tegenover een uitbreiding
van hun activiteiten staan,
meende Zijlstra. Bij het vergro
ten van de staf neemt de flexili-
biteit bovendien af. Op een aan
tal eenvoudige werken zal moei
lijker kunnen worden ingeschre
ven, omdat de prijs daar bepa
lend is. En met een hogere over
head komt de 'professionele aan
nemer' duurder uit dan zijn tra
ditionele concurrent.
Maar het gevolg van deze 'con
servatieve' benadering is dat
veel werk uit de regio verdwijnt
en wordt ondergebracht bij
grote aannemers in Antwerpen
en het Botlekgebied.
Volgens de voorzitter van de Ka
mer van Koophandel in West-
Brabant, oud-Shell-directeur ir.
P. Teunissen, zou moeten wor
den bekeken of de Westbra
bantse toeleveranciers door een
uitbreiding van hun werkgebied
de sterke pieken in aanbod van
werk kunnen gladstrijken. Om
dat de chemie vaak met inciden
tele, zeer grote projecten werkt,
kan er gemakkelijk leegloop ont
staan in de periode tussen twee
projecten. Maar als de leveran
ciers naast West-Brabant ook de
Antwerpse en Rotterdamse ha
vengebieden en het Sloegebied
tot hun werkterrein kunnen re
kenen, zou er een grotere basis
zijn om te investeren in kennis.
Maar de vraag daarbij is of de
afstand niet te groot wordt. „De
uitbesteders willen graag dat de
leveranciers dicht in de buurt
zitten. Bovendien worden de
reiskosten hoger als ze op af
stand zitten", zegt onderzoeker
Korteweg.
Daarnaast is al gebleken dat de
grote landelijke aannemers een
nationaal netwerk van dochter
bedrijven hebben uitgezet om
dicht bij de grote opdrachtge
vers te zitten. Die dochters zul
len niet worden versterkt, omdat
dan een versnippering van ken
nis en kosten optreedt.
Volgens het onderzoek is het
noodzakelijk dat de markt van
uitbesteding doorzichtiger
wordt. Hoewel moeilijk, zou een
inzicht in de omvang van de in
vesteringen in de chemische sec
tor in Zuidwest-Nederland voor
de komende vijf jaar, noodzake
lijk zijn om de aannemers te be
wegen tot investeringen. De che
mische bedrijven zijn echter zeer
terughoudend bij het geven van
cijfers, want zij vrezen dat daar
mee de prijzen ook meteen op
straat liggen. En dat achten zij
niet in hun belang.
Het Koepelrapport komt uit in
een tijd dat de meeste chemische
concers te kampen hebben met
afnemende rendementen en zich
terughoudender opstellen op het
gebied van investeren. „Maar
dat is voor dit onderzoek niet
belangrijk", zegt drs. P. Nijs-
kens, directeur van het REWIN.
„Hier gaat het om de lange ter
mijn".
In het kader van het project uit
besteden en toeleveren zal het
REWIN in het najaar met een
voorlichtingscampagne onder
het bedrijfsleven beginnen.
Daarna zullen bedrijven die zich
willen ontwikkelen tot zogehe
ten professionele aannemers
deskundige begeleiding krijgen
bij het veranderen van hun orga
nisatie.