ROLLER PU
KADO u
Rijnberjgg^^^
Justitie doet inval in Brabants bedrijf
De eerste van de acht
'Uitkeringen hooguit
drie procent hoger'
Rapport: Bezem moet door omroepland
REKENKAMER: GEBREKKIGE INVOERING STUDIEFINANCIERING
Scholier (16) gedood
bij botsing brommers
HFINNTAX
Meri]ntje
Kantoorbei
Voor goed ^^^Pelbvj
kantoorgoed
rouw komt om
jij brand
flats in Breda
MOGELIJK ONDERDELEN VOOR SUPERKANON IRAK GELEVERD
DEN HAAG - De uiterst gebrekkige invoering
van de Wet Studiefinanciering eind 1986 en de
daaruit voortvloeiende problemen met de uitvoe
ring hebben de schatkist bijna 800 miljoen gulden
teveel gekost.
MPO-'88
munt-postzegel
beurs
OOK ALS LONEN MÉÉR STIJGEN
ingo woensdag
en LAGE ZWALUWE
Goederenvervoer
langs Breda
ordt uitgebreid
TELEK0DER
A1084-Spi
MONITOR
SETPRIJS
Onrechtmatig
Misbruik
BONDEN VREZEN VERLIES VAN ZEKER DUIZEND BANEN
DONDERDAG 20 DECEMBER 1990
Gorbatsj'ovs
geduld met
republieken
raakt op
Seirawan
wint
tweekamp
Akzo moet
voor
vervuiling
betalen
Bouw: zware
cementzakken
de deur uit
Overleefd
Sociale advocaten
gaan week staken
NEDERLANDS GROOTSTE ANTIEKHALLEN
3000 m2 expositieruimte
WIE BEANTWOORDT UW TELEFOON
DE KOMENDE FEESTDAGEN?
JE HAD'T KUNNEN LEZEN IN.
Noordstraat 78 - Terneuzen
Tel.: 01150-30307 fax 14954
DE STEM
jjpste jaargang Kantoren: Breda - Bergen op Zoom - Etten-Leur - Goes - Hulst - Oosterhout - Roosendaal - Terneuzen - Vlissingen. Losse nummers ma. t.m. vrijd. 1.35 en zat, 1.60.
w onze verslaggever
rEDA - Bij een brand in
tie portiekflats aan Johan
/jllem Frisolaan in Breda
gisteravond een bewoon-
er om het leven gekomen.
jet slachtoffer kon volgens de
oordvoerder van de politie
- niet worden geidentifi-
■d.
brandweer had de brand
;eliswaar snel onder controle,
iar er bleven nog tot laat in
avond een paar brandhaar-
jn smeulen.
ut belemmerde zowel de
landweer als de politie bij het
aderzoek naar mogelijk nog
neer slachtoffers en naar de
«zaak van de brand,
ermoedelijk alle andere be-
oners van de zes aan het
jlfde portiek gelegen flatwo-
n konden snel onderge-
racht bij omwonenden of
nerden ze opgevangen in het
alitiebureau.
Eerder dit jaar zijn in Grieken
land onderdelen voor het sduperka-
non in beslag genomen. - fotoap
Van onze verslaggever
HOOGERHEIDE - Justitie in
Breda onderzoekt of het munitiebe-
drijf Franerex in Hoogerheide be
trokken is bij de illegale levering
van raket-onderdelen voor het su
perkanon, waarmee Irak chemi
sche ladingen kan afvuren.
De onderdelen zouden via Finland en
Griekenland naar Irak zijn vervoerd.
Begin deze week nam de Economische
Controle Dienst de administratie van
Franerex in beslag.
Directeur J. Verweij ontkent dat er
produkten de deur zijn uitgegaan die
geschikt zijn om raketten van te ma
ken.
„Ik ben me van geen kwaad bewust",
zei hij gisteren in reactie op aantijgin
gen in Vrij Nederland van deze week.
Franerex heeft volgens VN raketvaten,
kruitvaten en ladingen voor het ver
schieten van granaten geleverd aan
ATI, een dochteronderneming van het
Griekse filiaal van Geralds Bulls Space
Research Corporation (SRC) in Brussel.
Officier van Justitie mr. J. Bijvoet be
vestigde gisteren de lezing van Vrij Ne
derland. „Dat verhaal klopt. Franerex
wordt verdacht van de levering van
strategische goederen aan Irak".
Het onderzoek van Justitie draait om
de vraag om Franerex vooraf wist of de
goederen voor Irak waren bestemd.
„Dat staat nog geenszins vast", aldus
Bijvoet.
Verweij zegt dat zijn bedrijf door de in
val van de controledienst lam is gelegd.
„De fabriek draait nog wel maar de ad
ministratie ligt helemaal stil. Ze heb
ben zelfs mijn telefoonklapper meege
nomen".
Welke gevolgen dat op korte termijn
voor de bedrijfsvoering heeft is nog on
duidelijk.
VERVOLG FINANCIËN/ECONOMIE
Deetman verspilde geld
Van onze Haagse redactie
Niet het stijgend aantal studenten maar het falend beleid
van de toenmalige minister van Onderwijs Deetman,
thans Kamervoorzitter, was de voornaamste oorzaak van
de financiële tegenvallers.
op woensdag 26-12 in 4
Brabanthallen, O. EnS-
lenseweg 1, Den Bost
van 10.00-17.00 uur. J
en reserv.: 05120-311"
Marco van Basten, die op bovenstaande foto met op
geheven vingertje wegloopt na zijn en Nederlands eer
ste doelpunt, vertolkte een glansrol in het Nederlands
elftal in de met 0-8 gewonnen EK-kwalificatie-wed-
strijd tegen Malta.
De AC Milan-spits maakte niet alleen vijf treffers,
waarvan twee 'juweeltjes', maar toonde zich ook de
grote leider die de rest op sleeptouw nam.
De resterende treffers van Oranje, dat weinig tegen
stand kreeg, kwamen op naam van Dennis Bergkamp
(2) en Aron Winter. - fotoanp
ZIE SPORT-1
idonksveer, 5 pers. in 1 auto1
.-Wagenberg-Made, 076-219»"
V oor bereidingsbesluiteo
(art.22WR0)
eeft in zijn vergadering van 1'
bereidingsbesluiten genomen als
1 van de Wet op de Ruimtelijk
oek. gem. Hooge en Lage Zw«iu'
126, gelegen nabij Loonsedijk
>ek. gem. Hooge en Lage Zwato'
15, gelegen nabij Steenweg 2le
i treden in werking op 20 decs'"'
datum liggen de voorbereiding'"
ieder op de afdeling RuimtellJ
intoor Openbare Werken), Korte'
luwe, ter inzage.
'an onze Haagse redactie
JEN HAAG - De Nederlandse
ipoorwegen zullen op korte
'tmijn mogelijkheden schep-
ffl voor uitbreiding van het
Werenvervoer van Rotter-
lam naar Venlo via Breda, de
irabantiijn.
'at heeft minister Maij-Weg-
ien (Verkeer) gezegd bij de be-
■•mdeling van haar begroting
Ne Tweede Kamer,
dierenvervoer over spoor
Peft prioriteit in het kabinets-
Weid. Daarom wil Maij de Be-
•elijn uitbouwen,
«dat realisatie daarvan pas
'gen het einde van de jaren
negentig is te verwachten,
neet de Brabantlijn de groei
Van het goederenvervoer over
de komende jaren opvan-
jtogelijk gaat dat ten koste van
J®t personenvervoer over de
'■abantlijn, waarschuwde
'hij de Kamer.
'u nog vindt goederenvervoer
(«namelijk 's nachts plaats,
uitbreiding moet overdag wor-
gezocht.
(ADVERTENTIE)
(i Commodore'
met
BREDA, MARKENDAALSEWEG 121
TEL. 076 - 200202
S. Ook gevestigd in:
^BERGEN OP ZOOM en ROTTERDAM
ZIE ADVERTENTIE ELDERS IN
DEZE KRANT
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - De sociale
uitkeringen mogen volgend
jaar met niet meer dan drie
procent omhoog. Premier
Lubbers is niet van plan 'er
meer geld bij te leggen'.
In een interview met 'Elsevier'
zegt de premier letterlijk: „Wij
hebben onze lijn getrokken en
ik zou niet graag het misver
stand willen voeden dat het ka
binet ten aanzien van de kop
peling een aanpassend beleid
voert, dat wij de uitkeringen
wel aanpassen als de lonen met
meer dan drie procent stijgen.
Nee, wij leggen er geen geld
meer bij. En ook met het oog op
werkgelegenheid en gemeen
schapsvoorzieningen is dit be
drag de grens; klaar".
Volgens Lubbers houden PvdA
en CDA niet zozeer vast aan de
koppeling, maar aan een ver
antwoorde loonontwikkeling.
„Zonder dat is er geen koppe
ling. Het kabinet heeft de gren
zen aangegeven en ik heb geen
enkele aanwijzing dat enige
minister de neiging heeft te
gaan morrelen aan die gren
zen".
D66-fractievoorzitter Van
Mierlo heeft in de uitspraken
van de premier aanleiding ge
vonden om hem uit te nodigen
vandaag in de Kamer tekst en
uitleg te verstrekken.
Dat zou moeten gebeuren tij
dens het voortgezette debat
over de najaarsnota, waarin
minister Kok een overzicht
geeft van de financiële stand
van zaken van de overheid.
Volgens Van Mierlo heeft de
premier 'opmerkelijke uitspra
ken' gedaan die op deze manier
nog niet eerder te horen waren.
VERVOLG OP BINNENLAND
ZIE OOK COMMENTAAR
Tot dit vernietigende oordeel
komt de Algemene Rekenka
mer in een vandaag te ver
schijnen rapport over de be
heersing van de uitgaven voor
de studiefinanciering.
Het rapport bevat de resultaten
van een onderzoek dat op ver
zoek van de Tweede Kamer is
verricht.
De Rekenkamer komt tot de
conclusie dat het beleid niet
deugde, de coördinatie ernstig
tekort schoot en de begrotingen
nooit bleken te kloppen.
„Het ministerie heeft vooraf de
problemen bij de uivoering on
derschat en de eigen mogelijk
heden overschat", aldus het
rapport.
De toename van het aantal stu
denten in de jaren 1985 tot en
met 1989 verklaart voor slechts
234 miljoen gulden de over
schrijding van de uitgaven.
In totaal beliep de overschrij
ding bijna 1,1 miljard gulden.
Daarvan was 200 miljoen gul
den het gevolg van de bewust
genomen beslissing om de kin
derbijslag voor bepaalde groe
pen studenten te handhaven.
Maar 300 miljoen gulden aan
overschrijding was niet voor
zien.
De wetgeving die in de praktijk
'niet eenvoudig, ondoorzichtig
en niet doelmatig' was èn de
keuze om de studiefinanciering
gecentraliseerd uit te voeren,
leidden ertoe dat er in 1988 en
1989 bijna 440 miljoen gulden
onrechtmatig werd uitgekeerd.
Daarom moest Deetman van
jaar op jaar het beleid bijstel
len en bezuinigen.
Pas in de begroting van 1989 -
toen de overschrijding 541 mil
joen gulden beliep - werd voor
het eerst voldoende rekening
gehouden met het te verwach
ten aantal studenten.
De Rekenkamer concludeert
dat er ondanks alle inspannin
gen tot verbeteringen nog
steeds problemen zijn bij de in
vordering, controle en aanpak
van misbruik en oneigenlijk
gebruik. Het begrip 'daadwer
kelijk studeren' blijkt niet con
troleerbaar.
Al direct na de invoering van
de studiefinanciering staken
geluiden de kop op over dis
functioneren van het systeem.
Dat had vooral te maken met
het feit dat de toenmalige Di
rectie Studiefinanciering in
Groningen volstrekt niet was
voorbereid op het verwerken
van gegevens van 550.000 stu
denten.
Deetman wees die klachten
lange tijd als incidenten van de
hand. Het uitlekken van een
interne notitie waarin een top
ambtenaar waarschuwde tegen
een te snelle invoering, bracht
daarin verandering.
Maar de uitvoering van die
maatregelen verliep aanzien
lijk trager dan bij de opstelling
van de begroting werd veron
dersteld. Daardoor namen de
tegenvallers steeds in omvang
toe.
Altijd wel
geweten dat
die Deetman
niet kon
rekenen
Van onze rtv-redacteur
HILVERSUM - In een bui
tengewoon hard rapport
heeft het bureau McKinsey
advies uitgebracht aan de
omroepen over hun toe
komst.
Intensieve samenwerking, drie
nieuw ingedeelde zware netten,
meedogenloos efficiënt zjjn en
nadruk op kwaliteit zijn de
wapens om de strijd tegen
commerciële televisie niet te
verliezen.
Het is 5 voor 12, volgens
McKinsey. Gebeurt er niets
dan gaat Hilversum een arme
toekomst tegemoet.
De omroepen kunnen het rap
port terzijde schuiven, maar
eerste reacties wijzen erop dat
de waarschuwingen en aanbe
velingen zeer serieus worden
genomen.
Boze vakbonden hebben laten
weten voor 1000 arbeidsplaat
sen te vrezen.
McKinsey stelt concreet voor:
meer Nederlandstalig drama,
spraakmakende actualiteiten
rubrieken, uitstekende sport
verslaggeving en films en
amusement waarvoor de kijker
thuis blijft
Geen programma's in de
avonduren waar weinigen naar
kijken. Horizontale program
mering.
In de avond halvering van de
jeugdprogramma's. Minder let
ten op het eigen belang, want
dit is slecht voor allen.
Drie gelijkwaardige zenders
met een zogeheten zendercoör
dinator die echt de baas is.
Een sterke NOS-leiding die op
kan treden als een Raad van
Commissarissen en die met
sancties de omroepen kan
straffen.
Vermindering van de autono
mie van de zuilen. Altijd er
voor zorgen dat twee van de
drie zenders op een (middel)
groot publiek gericht zijn en de
derde op een kleiner, maar niet
extreem klein publiek.
Gezamenlijk aankopen en
huisvesting. Vermindering van
personeel. Cursussen en min
derheidsprogramma's ver
schuiven naar het weekeinde
overdag. Populaire program
ma's verpakken in de sand-
wich-formule zodat ze het
meeste publiek trekken.
Om dit alles te bereiken zijn
middelen en een aangepaste
wet nodig. McKinsey wil zon
dagsreclame per 1 juli volgend
jaar, uitbreiding van de STER
per dezelfde datum en uitbrei
ding van de zendtijd om de
kleintjes naar het weekeinde te
verschuiven.
Verder: combinaties van zend
gemachtigden die elkaar lig
gen. Een evenwichtige verde
ling van de zenders en niet een
ratjetoe als nu waarbij vooral
het derde net uit de boot valt.
Als het tegenvalt, desnoods
verhoging van de omroepbij
drage, verschuiven van radio-
geld naar televisie en een zen
der de ruimte geven om binnen
het publieke bestel commer
cieel te worden.
De STER dreigt binnen een
paar jaar 100 miljoen gulden
kwijt te raken.
RTL-4 ronselt kijkers bij het
leven.
Als er niets gebeurt, hebben de
3 Hilversumse netten in 1993
samen slechts 41 procent van de
kijkers, tegen RTL-4 en een
eventuele tweede commerciële
zender samen 44 procent. Nog
in september vorig jaar haalde
Hilversum moeiteloos de 80
procent.
Voorlopig is voor de sanering
150-200 miljoen nodig.
ZIE OOK GIDS-1
Geen plaats voor kleintjes
I VANDAAG 4 KATERNEN
ZIE BUITENLAND
-I-C
<*■11
ZIE SPORT 2
FINANCIËN/ECONOMIE
ZIE REGIO
HET WEER IN ZUIDWEST-NEDERLAND
KANS OP
SNEEUW
Vandaag eerst veel bewolking mei kans op ijzel of lichte sneeuw.
Laler enkele opklaringen.
Van onze verslaggever
BREDA - De 16-jarige Bre
dase scholier S. S. is gister
morgen door verbranding
om het leven gekomen na
een frontale botsing tussen
twee bromfietsen op een
fietspad in de wijk Haagse
Beemden in Breda.
De bestuurder van de andere
bromfiets, een 17-jarige scho
lier uit Breda, is in kritieke
toestand overgebracht naar het
brandwondencentrum in Rot
terdam.
Volgens de politie zijn beide
bromfietsers door nog onopge
helderde oorzaak in volle vaart
frontaal op elkaar geredea
De botsing gebeurde vermoe
delijk rond tien over half ne
gen Het fietspad was op het
moment van de botsing glad
door ijzel.
De sporen wijzen uit dat er on
middellijk na de botsing brand
is ontstaan
Een werknemer van een be
drijf langs het fietspad aan de
Emerparklaan zag rond die tijd
iets branden op het fietspad.
Terwijl collega's de brandweer
waarschuwden is hij naar de
plaats van de brand gegaan.
Hij kon de 17-jarige scholier uit
de brandhaard trekken De
GGD bracht de scholier eerst
naar het Ignatiusziekenhuis.
Van daaruit is hij overgebracht
naar in Rotterdam.
Het fietspad ter plaatse is be
stemd voor fiets- en bromfiets-
verkeer in twee richtingen De
vraag of een van de twee op de
verkeerde helft heeft gereden
is nog onbeantwoord.
Op aandringen van de Tweede
Kamer liet de minister een
commissie van externe des
kundigen een onderzoek instel
len. Die kwam in november
1987 tot de conclusie dat het
nieuwe beurzenstelsel in prin
cipe wel deugde, maar dat de
invoering volstrekt onverant
woord was gebeurd.
„Het is zoiets als een klein kind
een mooie fiets geven, maar er
vergeten bij te vertellen hoe hij
moet fietsen", aldus commis
sievoorzitter De Hart.
Deetman nam een groot aantal
aanbevelingen van de commis
sie over. Een 'management
team' onder leiding van top
ambtenaar In 't Veld haalde de
bezem door de Groningse orga
nisatie en in 22 studentenste
den werden regionale steun
punten opgericht.
De minister kon ach onder de
kritiek maar nauwelijks hand-
haven. Precies drie jaar gele
den - in december 1987 - over;
leefde de bewindsman, dank zij
de steun van zijn eigen CDA-
fractie, ternauwernood een de
bat in de Kamer.
DEN HAAG (ANP) - De sociale
advocaten gaan eind januari
een week lang in staking.
Dat houdt in dat de kantoren
van de sociale advocaten dan
zijn gesloten. Voor absolute
noodgevallen wordt een oplos
sing gezocht.
De sociale advocaten zijn 'ab
soluut ontevreden' over de fi-^
nanciële steun, die het kabinet
hen heeft toegzegd en kiezen
daarom voor hardere actiemid
delen.
De staking wordt gehouden
van 23 tot 30 januari. In hoe
verre ook andere raadslieden
mee doen is nog niet duidelijk.
(ADVERTENTIES)
Hollandse, Duitse en Engelse meubelen.
Brons - Beelden - Lusters - Klokken
Klein antiek.
SCHANSDIJK 26 - ZEVENBERGEN
TEL. 01680-29705 G
Diverse merken beantwoorden en doorkiezen vindt u bij:
VOOR AL UW TELECOMMUNICATIE
SHOWROOM: LISSENVELD15
(Indus. Dombosch II) RAAMSDONKSVEER
TELEFOON 01621-19111
Een echt Parker Roller-pen met de naam van uw keuze erin
gegraveerd krijgt u van ons kado als u ons een nieuwe
abonnee opgeeft. De nieuwe abonnee wordt ook hartelijk
verwelkomd, deze krijgt de krant de eerste twee weken gra
tis.
Noteer als nieuwe abonnee ingaande:
Naam:
Adres
Postcode Plaats
Telefoon voor controle bezorging
De nieuwe abonnee betaalt het abonnementsgeld per
O maand automatisch
25.10
O kwartaal automatisch
1 73,25
O kwartaal acceptgiro
1 75.25
bank/gironummer
De Parkerpen zenden aan
Naam:
Adres
Postcode Plaats
In de pen moet komen te staan: (Max. 15 letters)
x
Jn
3
x
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonne
mentsgeld ontvangen hebben. Stuur deze bon in een open
envelop (zonder postzegel) naar Dagblad De Stem, Ant-
woordnr. 112,4800 VB Breda.
