door hi
WESTERSE LANDEN ZIEN VLUCHTELINGEN NIET GRAAG KOMEN
Sovjetburgers wijten sterfte van zeesterren aan kernramp
Wild West-Berlijn
e in Kenya
elingsproject
pE STEM EXTRA ZATERDAG 23 JUN11990
Krabben
Negatief
Radioactief
Ramp
i noorden van de Kenyaanse
een droom werkelijkheid.
telbedrijven, het Ameri
kaanse Windsor Hotels In
ternational en het Aber-
crombie and Kent uit
Groot-Brittannie, die zowel
het management als de pro
motie op zich zullen nemen
Het APDF heeft het
vooronderzoek naar de
kansen van het hotel ge
daan en wist de Barclays
Bank van Kenya (BBK) en
de Westduitse Ontwikke-
lings Ondernèming (DEG)
te overtuigen, die vervol
gens besloten geld ter be
schikking te stellen.
Het Kenyaanse hotel is
een van de 53 projecten die
dankzij het APDF in 16
Afrikaanse landen van
start zijn gegaan. In totaal
heeft de ontwikkelingsor
ganisatie 96,8 miljoen dollar
aan investeringen weten
binnen te halen. Kenya
heeft tot nu toe met 27 mil
joen dollar voor een aantal
projecten, het meest gepro
fiteerd van het APDF.
Het APDF werd drie jaar
opgericht als een project
van de ontwikkelingsorga
nisatie van de Verenigde
Naties (UNDP). Het wordt
geleid door de Internatio
nale Financierings Corpo
ratie (IFC), een organisatie
van de Wereldbank die zich
uitsluitend bezighoudt met
de ontwikkeling van de pri-
ve-sector in de Derde We
reld.
Onder de sponsors bevin
den zich de Europese Ge
meenschap, de Afrikaanse
Ontwikkelings Bank (ADB)
en andere organisaties uit
Canada, Japan, Zwitser
land en de Verenigde Sta
ten. Onlangs hebben de do
nors tijdens een bijeen
komst in Parijs nog eens 27
miljoen dollar beschikbaar
gesteld aan het APDF.
Tijdens die bijeenkomst
noemde Sir Walter Rynie,
uitvoerend directeur van
het IFC, het APDF 'een ge
schenk van God' juist nu de
regeringen in Afrika de
ontwikkeling van de parti
culiere sector benadrukken.
„Het is een vitaal element
geworden voor de realisatie
van succesvolle projecten in
Afrika", zo meende Rynie.
(IPS)
R3
Polen in de rij voor visum
■joor Hans Bos
WARSCHAU - Een Pool die
t-Europa bereikt, ver-
Ijient grote waardering. Hij
j^ft de moeilijkste van alle
jrempels genomen: het
jativragen van een visum.
Ijjet is de hypocrisie van de
Westerse landen. Jarenlang
hebben ze geklaagd dat de
Oosteuropeanen door hun
communistische overheden
in eigen land werden vast
gehouden. Nu de bevolking
0p stap mag naar (in hun
ogen) 'het aards paradijs',
laten we ze er liever niet in.
j Dat leidt bij diverse ambas-
in Warschau tot chao-
Itische taferelen.
Bij de Franse ambassade heb
ben de naar schatting drie- tot
Inerhonderd wachtenden een
'rij en-comité' opgericht.
samenstelling wisselt, vroe-
E later komen immers ook
lie leden van het comité aan de
beurt voor een visum. Van
j wee leden wordt verwacht dat
Irn 's nachts de wacht houden
Ibij de ambassade. De Fransen
jennen per dag slechts een
stuk of zestig visa toe en de
volgorde is dus uitermate be-
llangrijk.
Een gegadigde is verplicht zich
dagelijks om 12.30 uur bij de
ubassade te vervoegen. In de
lopenlucht roepen de vertegen
woordigers van het comité
daar de namen af van alle
wachtenden. De lijst wordt da
gelijks korter: aan de ene kant
d»r de zestig gelukkigen die
naar binnen mogen, aan de an
dere kant door het wegvallen
van de Polen die het niet (meer)
jop kunnen brengen om zich een
tuime week in Warschau op te
kouden voor dat administra-
|ieve akkefietje.
r wordt met de lijst gesjoe
meld en gehandeld, terwijl het
dagelijks opnieuw nummeren
Ivan de wachtenden elke keer
weer leidt tot het wijzigen van
allen
dend
kap-
rne-
lijke
'hai-
st in
bied.
et al
nili-
col-
rerkt
:lij ke
i on
goed
mar
end-
de
min
de te
de
Ka-
n de
ïaise
veren
roon.
s net
Is de
do-
altijd
voor
n de
De ambassade wordt overspoeld door Polen die naar Nederland willen
de spelregels. Al dan niet met
een luidgeschreeuwd protest.
Gelukkig hebben de Polen de
nodige ervaring met in de rij
staan.
Krijgt de wachtende een num
mer lager dan 60 toebedeeld,
dan kan hij of zij zich de vol
gende dag naar binnen bege
ven. Dan duurt het nog drie
weken voordat het felbegeerde
visum in het bezit is. Familie
omstandigheden kunnen de
gang van zaken bij de Fransen
niet beïnvloeden. Ambassade
woordvoerder Rainuri acht het
niet nodig om over de gang van
zaken iets te zeggen.
„Wij handelen volgens de
Franse wetten. Die zijn onver-
biddellijk", zegt Rainuri. „Dit
is een mensonterende procedu
re. Ik ben er heilig van over
tuigd dat we er gewoon niet in-
mogen. Ze willen ons in Frank
rijk niet hebben", zegt een van
de oudere omstanders.
Bij de Duitse ambassade in
Warschau is het zo druk dat
commerciële bureaus brood
zien in bemiddeling. Dagelijks
gaat het bij de Westduitsers om
3000 tot 4000 aanvragen en dat
maakt de zaken er niet gemak
kelijker op. De hele vorige
week kreeg vrijwel geen enkele
Pool een Duits visum: volgens
de ambassade werd het compu
tersysteem opnieuw opgezet.
Pech voor al die duizenden Po
len die voor een visum het dub
bele hebben moeten betalen
van de normale prijs als ze zelf
- foto dagblad voor noord-limburg
in de rij gaan staan.
De Nederlandse ambassade in
Warschau moet voor Poolse vi
sumaanvragers het toonbeeld
van triestheid zijn. De wach
tenden staan in weer en wind
in lange rijen voor het gebouw,
dat al enige tijd in de steigers
staat. Bij het toegangshek deelt
een man in een hokje formulie
ren uit. Binnen is niet meer
ruimte dan in een doorsnee
hondehok. De woordvoerder
erkent de deplorabele ont
vangstmogelijkheden, maar
hoopt dat de zaken beter verlo
pen in de nieuwe kanselarij die
over enkele weken wordt be
trokken.
De ambassade wordt over
spoeld door Polen die naar Ne
derland willen. Officieel voor
bezoek aan familie of vrienden,
maar er zullen er ook zijn die
van de gelegenheid gebruik
maken iets bij te verdienen.
Alle aanvragers moeten een
uitnodiging kunnen tonen of
een bankafschrift in dollars dat
voldoende middelen van be
staan garandeert. In 1989 wer
den 65.720 visa verleend en 7000
doorreisvisa, dit jaar ligt het
aantal vermoedelijk twintig
procent hoger.
Als het om de vorming van 'rij-
encomités' gaat, is de Neder
landse ambassade onverbidde
lijk. „We trachten dat zo veel
mogelijk te voorkomen. Met
lijsten werk je in de hand dat
een soort handel in prioriteiten
gaat ontstaan.
Die willen we
zelf blijven beoordelen. Als we
een lijst zien, moet deze eerst
van tafel voordat we verder
gaan met afwikkelen van de
aanvragen", zegt de woord
voerder van de Nederlandse
ambassade.
Op dit moment zit de betrok
ken afdeling aan de top van de
mogelijkheden met 400 tot 700
aanvragen per dag. Was het tot
22 april nog zo dat alle aanvra
gen via Den Haag liepen, nu
mag de ambassade zelf beslis
sen over de aanvragen. Daar
door is de gebruikelijke ter
mijn van 2 tot 12 weken verkort
tot 2 tot 3 dagen.
Wat dat betreft is de Neder
landse aanpak nog heilig ver
geleken met die van de Fransen
en de Duitsers. Overigens, een
visum voor één maand kost de
Polen 48,50 gulden. En dat is
nog altijd een derde deel van
het gemiddelde maandloon.
heuvels'. Toen tijdens de
Tweede Wereldoorlog in Rang
oon een Japans-gezinde rege
ring zetelde, vochten de Karen
aan de kant van de Geallieer
den. Toen Burma na de oorlog
onafhankelijk werd van Groot-
Brittannie, werden beloften dat
de bevolkingsgroep grotere
autonomie zou krijgen ge
schonden.
Na hun aanvankelijke suc
cessen keerde het tij voor de
Karen en werden zij steeds
verder teruggedreven in de r
richting van de Thaise grens-
Behalve het duidelijke over
wicht van de Burmanen speel
den eigen zwakten hun parten-
incompetentie en een zekere
corruptie onder de bejaarde
leiders; het onvermogen orn
een echte guerrilla-oorlog j
voeren; ongelijkheid in macn
en ontwikkeling tussen <j
christelijke bovenlaag van
Karen en het boeddhistische
animistische 'voetvolk'.
In 1984 voerde Rangoon zij
campagne tegen de Karen °-
en drie j aar later verklaarde o
regering dat zij de KNU binn® j
twee jaar zou hebben wegg_
vaagd. Dat is niet gebeurd: 1*
Karen moeten hun la*"L
strijd nog strijden. Maar als K
over de toekomst praten du*
ken de woorden 'donker
'somber' veelvuldig op.
„Ik ben 63 en ik heb
hele leven gevochten. Mijn W»
deren hebben zich nu ook b|J
revolutie aangesloten", zegt p
Thein. „Misschien zal de vo
gende generatie ook nog
ten vechten".
(AP)
IferAnnemarie Heijn
«MEXICO-STAD - Al bijna
twee maanden wachten
grote delen van Mexico op
regen. De thermometer
jgt elke dag weer onver
biddelijk tot boven de veer-
stig graden. Deze hittegolf
kostte al aan bijna 400 men-
Isen het leven - vooral kin-
1 deren en ouderen - en tien
duizenden Mexicanen
poesten worden behandeld
|voor maag- en darmklach-
n. Diarree is bij deze hitte
[levensgevaarlijk.
leder jaar is het weer hetzelfde
liedje. In afwachting van de re
genperiode - die in mei hoort te
[beginnen- wordt een groot
[aantal deelstaten van Mexico
geteisterd door extreem hoge
temperaturen. Maar dit jaar
houdt de droogte wel heel lang
en zijn de temperaturen
j «gekend hoog.
Het ergste hebben de noorde
lijke deelstaten Chihuahua,
Tamaulipis, Nuevo Leon en
[Coahuila, de aan de westkust
;j gelegen deelstaten Jalisca en
jColima en het zuidelijke Cam-
[Peche er onder te lijden.
|He Machinale Veehouders
Hond verklaarde deze deelsta-
|!®i tot rampgebied en waar-
schuwden dat in Nuevo Leon
een „noodtoestand" bestaat.
Nooit eerder was het zo lang zo
heet in Nuevo Leon. De tempe
ratuur steeg er tot boven de 45
graden. Alle landbouwactivi
teit ligt stil. Gevreesd wordt
dat in de landbouwcyclus van
mei-september niets meer ver
bouwd kan worden.
Zo'n 5.000 boeren dienden al
een verzoek in bij het ministe
rie van Buitenlandse Zaken om
bij de Amerikaanse migratie-
dienst te bemiddelen voor een
tijdelijke werkvergunning op
het platteland in de Verenigde
Staten.
De oogst van zo'n 120.000 hec
taren landbouwgrond in Me
xico is al verloren gegaan. De
veehouders verkopen op grote
schaal hun runderen aan de
Verenigde Staten, om in ieder
geval geen verliezen te lijden.
In Nuevo Leon hebben de vee
boeren geen hooi, door de
zware vorst van een half jaar
geleden.
Veertig graden is verschrikke
lijk heet. Een eenvoudige han
deling als het opnemen van de
telefoon wordt bij die tempera
tuur al een enorme inspanning,
gepaard gaand met hevig
transpireren. Maar met een
airconditioning of een ventila
tor in een koel huis, en een kan
fris water binnen handbereik
hoeft het niet de fatale afloop
te hebben die het voor veel Me
xicanen heeft.
Het probleem is echter dat Me
xico, dat in veel opzichten een
heel modern land is, tegelijker
tijd echte derde-wereldproble
men kent. Zo beschikken ruim
26 miljoen Mexicanen niet over
drinkwater, en bijna de helft
van de woningen heeft geen
riolering.
Het zijn bijna altijd de armen
die geen water of riolering
hebben. Die moeten het doen
met het water dat door de ge
meente in tankwagens wordt
rondgebracht. Soms probeert
de chauffeur van de tankwa
gen ook nog een slaatje te slaan
uit de nood, en vraagt een exor
bitant hoge prijs voor het kost
bare vocht. Een ijskast en ven
tilator zijn voor velen luxe-ar
tikelen. Om maar niet te spre
ken over een goed huis.
Het zijn dezelfde mensen die
ondervoed zijn en daardoor
toch al veel vatbaarder voor al
lerlei infecties. Het Rode Kruis
schat dat 55 procent van de Me
xicanen chronisch ondervoed
is, en driekwart van de kinde
ren op het platteland toont vol
gens deze organisatie tekenen
van ondervoeding.
Een laag opleidingsniveau
completeert het beeld. Een nor
male 'geneeswijze' voor een in
gezakte fontanel (een teken
van zware uitdroging) is de
zuigeling op zijn kop hangen of
een rauw ei over zijn hoofd uit
smeren.-,v -
Niemand weet precies hoeveel
mensen er het slachtoffer zijn
geworden van de droogte. De
Mexicaanse regering, als die al
over gegevens beschikt, houdt
die angstvallig achter. Het
nieuws over de hittegolf wordt
mondjesmaat gedoseerd, er
gens op de achterpagina tussen
het provinciale nieuws.
Bekend is dat alleen al in de
deelstaten Sonora en Chihua
hua 22 mensen zijn overleden
en bijna 40.000 mensen met
maag- en darmklachten moes
ten worden behandeld. In de
hoofdstad van de deelstaat Ta-
maulipis zijn dit jaar al 8647
kinderen behandeld.
Om erger te voorkomen wor
den op grote schaal zakjes met
een mengsel dat uitdrogen
moet voorkomen uitgedeeld.
Dat mengsel moet worden op
gelost in gekookt water. Een
vicieuze cirkel, want water is
schaars, en koken kost geld
voor gas of elektriciteit.
Extra triest is dat de komst van
de regen nog geen eind van de
ellende betekent. De regen valt
vaak, plotseling, met bakken
tegelijk en het gevolg is dat ri
vieren overstromen en huizen
instorten of bedolven raken on
der modder en slib. Zo eist ook
de regen elk jaar weer zijn tol
aan mensenlevens.
Door Mary Dejevsky (Times)
MOSKOU - Milieudeskun
digen uit de hele Sovjet
unie zijn opgeroepen om de
oorzaak vast te stellen van
oen ecologische ramp met
^n politiek luchtje.
De afgelopen maand zijn
meer dan vijf miljoen dode
feesterren, een stuk of hon-
erd dode zeehonden, walrus
sen en andere zeedieren aan
gespoeld aan de Witte Zee-
Kust in het Russische verre
noorden.
Vele kilometers strand nabij
Archangel, een havenstad
eren ten zuiden van de noord-
Poolcirkel, ligt bezaaid met
ode zeedieren. De eerste golf
eesterren belandde eind mei
c? a6®.*1 Ktorm op de kust.
sindsdien worden met elk ge-
dode zeesterren op de kust
geworpen. Naar het schijnt
nonen de levende zeezoog-
j„eJen die op het strand wor-
n aangetroffen een abnor
maal gedrag.
ÏÜiu onlan8s ook grote hoe
veelheden dode krabben en
schelpdieren aanspoelden,
waarvan altijd gezegd wordt
dat ze beter bestand zijn tegen
milieuvervuiling, werd door
de regering in alle haast een
onderzoekscommissie in het
leven geroepen.
Uit een onlangs gepubliceerd
rapport blijkt dat vissoorten
zoals kabeljauw, spiering en
hondshaai, verdwenen zijn uit
de wateren rond de baai van
Archangel, terwijl die daar
normaal veel voorkwamen.
Plaatselijke vissers die de
voorbereidingen treffen voor
de jaarlijkse haringvangst,
maken zich ernstige zorgen
dat er dit jaar ook geen ha
ring meer zal zijn.
Officieel heet de oorzaak van
de ramp nog een raadsel te
zijn, maar de Sovjetburgers
denken daar anders over. Het
is voor hen niet nieuw dat de
overheid allerlei zaken voor
hen verzwijgt en daarom
brengen ze de zaak onmiddel
lijk in verband met een eind
vorig jaar gezonken atoomon
derzeeër, de Komsomolets,
vlakbij het schiereiland Kola.
Met de ervaring van Tsjerno-
byl nog in het achterhoofd,
waarvan de vreselijke gevol
gen pas nu bekend worden,
gelooft het Sovjetvolk dat de
enorme slachting langs de
Witte Zeekust maar door één
ding veroorzaakt kan zijn: ra
dioactieve straling.
Er zijn monsters van zeewa
ter, -bodem en plankton naar
gespecialiseerde laboratoria
gestuurd in onder meer Le
ningrad. De onderzoekscom
missie, die is gestationeerd in
Archangel, heeft verschil
lende theorieën onderzocht,
maar tot dusverre waren alle
resultaten negatief.
De eerste theorie was dat een
plotselinge verandering van
de temperatuur of het zoutge
halte van het zeewater ten
grondslag ligt aan de massale
zeedierensterfte. Proeven op
de dode zeesterren sloten deze
mogelijkheid echter uit.
Aanvankelijk verwierp de
commisie de suggestie van ra
dioactieve straling. Nu wordt
dan verteld dat er onderzoek
is gedaan naar radioactiviteit
en dat de uitkomst negatief
was, alhoewel er monsters
naar Moskou en andere labo
ratoria zijn gestuurd voor
verder onderzoek. Twee dode
zeehondenjongen zijn onder
zocht op aangeboren afwij
kingen of infecties, maar ook
dit leverde niets op.
Er bestaat ook nog een va
riant op de hypothese dat de
ramp veroorzaakt werd door
de gezonken atoomonder
zeeër. Volgens deze theorie
werden de vissen gedood
doordat er raketbrandstof in
het zeewater terecht kwam na
een ongeluk met een onde-
zeeër in december vorig jaar.
In een officiële verklaring
weersprak de bevelhebber
van de noordelijke vloot dat
de onderzeeër bij het ongeluk
brandstof had gelekt. Hij zei
wel dat er als gevolg van een
per abuis gelanceerde raket in
december vorig jaar een grote
hoeveelheid gas was vrijgeko
men. Maar dit kon nooit heb
ben geleid tot de sterfte van
zeesterren zes maanden later.
De nieuwste theorie werd be
gin deze week gepubliceerd
door de officiële communisti
sche partij krant, de Pravda.
Die suggereerde dat de boos
doener mosterdgas was, dat
aan het eind van de Tweede
Wereloorlog op de zeebodem
werd gedumpt. Volgens de
krant had het laboratorium in
Archangel een aantal ano
nieme telefoontjes gekregen,
waarin beweerd werd dat er
drie containers met het gas op
de zeebodem lagen. De plaat
selijke KGB verklaarde dat
het in de archieven niets had
kunnen terugvinden over het
dumpen van een gevaarlijke
materie in zee, hetgeen niet zo
verwonderlijk is.
Nieuwe ontwikkelingen in het
onderzoek worden op z'n
vroegst niet voor volgende
week verwacht. Intussen on
derstreept deze nieuwe mi
lieuramp dat er nog een
enorme angst leeft onder de
Sovjetbevolking voor kern
energie in welke vorm dan
ook.
De bewoners van het kustge
bied aan de Witte Zee hielden
protestdemonstraties en
dreigden vorige week met een
algemene staking in een ha
ven vlakbij de Sovjetrussi-
sche havenstad Sovetskaja
Gavan, nadat de autoriteiten
bekend maakten dat ze plan
nen hadden om daar een
schrootverwerkingsbedrij f
voor atoomonderzeeërs te
vestigen. In noord- en mid
den-Rusland is een campagne
gestart om te voorkomen dat
het Noordpooleiland Novaja
Zemlya als nucleair testge
bied wordt gebruikt.
Naar het schijnt is er een re
geringscommissie benoemd
die moet nagaan of het eiland
als opslagplaats van kernaf
val kan dienen. Onder de be
volking bestaat overigens het
vermoeden dat er al geruime
tijd stiekem nucleair afval
wordt gedumpt op Novaja
Zemlya. Regeringsfunctiona
rissen ontkennen dat, alhoe
wel ze toegeven dat er kernaf
val op de zeebodem ligt opge
slagen.
Het gaat daarbij evenwel om
vaste stof. Verder hebben ze
beloofd binnenkort een kaart
te publiceren waarop de op
slagplaatsen exact staan aan
gegeven.
VANDALISME EN KLEINE MISDAAD NEMEN TOE:
Door Tony Allen-Mills (Times)
BERLIJN - Kort voor middernacht zoeft een rode Fer
rari langs de lange rij wachtenden voor de nachtclub
Annabel en stopt onder het oranje schijnsel van een Ber-
lijnse straatlantaarn. De motor wordt afgezet en de por
tieren gaan open. Twee mensen stappen uit en willen
zich aansluiten bij de rij.
Plotseling blijven ze als ver
lamd staan. Om de hoek van
de straat komt een tiental
jongeren. Ze joelen, schreeu
wen en rammen met hun
vuisten op de daken van
langs de straat geparkeerde
auto's. Dan ontdekken ze de
Ferrari en beginnen opgeto
gen te juichen.
De eigenaar van de Ferrari
kijkt hulpeloos toe hoe de
jongeren naar z'n auto toe-
rennen. Eentje springt op de
motorkap. Anderen wrikken
aan de zijspiegels en de por
tieren en schoppen tegen de
wieldoppen. Als ze zich vol
doende hebben uitgeleefd en
doorhebben dat ze de auto
toch niet openkrijgen, gaan
ze er weer vandoor.
Het is weliswaar een klein
voorval, maar dit soort din
gen komt de laatste tijd
steeds vaker voor in West-
Berlijn. De explosieve demo
cratische krachten die de
stad na 30 jaar uit z'n geïso
leerde positie bevrijdden,
luidden ook minder welkome
veranderingen in.
De afgelopen maanden is het
vandalisme en de kleine mis
daad in West-Berlijn sterk
toegenomen. De hartelijke
begroetingen waarmee de
nieuwkomers uit Oost-
Duitsland eerst werden ont
vangen, hebben nu plaatsge
maakt voor hoogoplopende
spanningen tussen de plaat
selijke bewoners en de dui
zenden Oosteuropeanen die
in de veranderde status van
Berlijn een mogelijkheid za
gen om op een snelle, en niet
noodzakelijkerwijs een lega
le, manier geld te verdienen.
Vorige week vaardigde de
politie de waarschuwing uit
dat onwettigheden niet geto
lereerd worden. Sommige in
woners van Berlijn klagen
dat de stad steeds meer gelij
kenis begint te vertonen met
het 'wilde westen'. Verant
woordelijk hiervoor is de
nieuwste rage van jongeren,
vooral onder jongeren van de
Turkse gemeenschap in
West-Berlijn, om straatben
des te vormen.
De straatmisdaad is het af
gelopen jaar met 300 procent
gestegen ten opzichte van
voorgaande jaren. Volgens de
politie komt dit door jeugd
bendes zoals de '36 Jongens',
'de Viking junioren' en de
'Crazy Kick Brothers', die de
metrostations en de pleinen
van de Turkse woonwijk
Kreuzberg onveilig maken.
Elke buurt heeft zo z'n eigen
straatbendes.
Commandant Peter Glaser
van de Westberlijnse politie
zegt dat de enorme toename
van het vandalisme z'n oor
zaak vindt in gevoelens van
machteloosheid, afwijzing en
verontwaardiging onder
minder bevoorrechte jonge
ren. Al lange tijd voordat de
muur werd ontmanteld,
woonden er meer dan 250
duizend buitenlanders in
West-Berlijn. Bijna de helft
waren Turkse 'gastarbei
ders', die in de jaren zestig in
groten getale naar Duitsland
werden gehaald. Andere
grote buitenlandse groepen
waren de Grieken, de Polen
en de Joegoslaven.
De overwegend islamitische
Turkse gemeenschap heeft al
vanaf het begin integratie
problemen gehad en is steeds
het doelwit geweest van ra
cisme en discriminatie. Het
gevoel van vervreemding on
der de Turkèn is met de
komst van de talloze Oost
duitsers, Tsjechoslowaken en
Polen alleen nog maar ver
sterkt, omdat de nieuwko
mers de laagbetaalde, min
derwaardige baantjes inpik
ten die voorheen door de
Turken werden vervuld.
De Turken zeggen dat hun
kans op werk nu helemaal
nihil is en dat ze dus geen
toekomst meer hebben. „Ze
hebben het gevoel dat ze op
de laagste sport van de maat-
schappeljjke ladder staan",
legt Glaser uit.
Zwart-wit gesteld zijn de
Turkse straatbendes de cow
boys en de rol van de india
nen wordt, tegen wil en dank,
vertolkt door de Polen. Een
hooggeplaatste Poolse func
tionaris zei onlangs: „Wij
stonden ook te juichen toen
de muur werd neergehaald.
Maar nu zijn de Westduitsers
bezig een nieuwe muur op te
trekken die de Polen buiten
de deur moeten houden."
Thomas Bartoszewicz heet
die functionaris en hij is het
hoofd van de Poolse douane
dienst. Vorige week bezocht
hij West-Berlijn in verband
met klachten van Duitse
zijde dat de smokkel over de
Poolse grens vreselijk uit de
hand begint te lopen. Met in
gang van juli hebben de Po
len weer een visum nodig om
van Warschau naar West-
Berlijn te reizen, terwijl er
bijna twee jaar lang vrije
doorgang is geweest.
En alsof die straf nog niet
voldoende is, heeft de groot
ste supermarkt keten in Ber
lijn, de Aldi, aangekondigd
dat Poolse klanten niet meer
zulke grote hoeveelheden te
gelijk mogen inslaan, omdat
er anders niets meer over
blijft voor de Duitse vaste
klanten.
Deze maatregelen zijn er'
beide op gericht een eind te
maken aan de kleinschalige
smokkelarij, waarmee even
wel spectaculaire hoeveelhe
den zijn gemoeid. Het epicen
trum van de smokkelhandel
is de 'Ponderosa' bierstal op
de 'Poolse markt'. Deze laat
ste bevindt zich op een stukje
niemandsland vlakbij de
brokstukken van de Ber-
lijnse Muur.
Duizenden Polen verzamelen
zich rond de krakkemikkige
kraampjes om hun bonte
verzameling van waren, die
elke keer varieert, aan elkaar
te slijten. Deze week werden
er Bulgaarse geitekaas, plas
tic toneelkijkertjes, sloffen
Lucky Strike sigaretten, Sa-
mantha Fox T-shirts en
kleurige postzegels aangebo
den.
Er was zelfs een man, die bij
het ontwaren van een Britse
toerist zijn vrouw te koop
aanbood. Maar met het oog
op een strenger politieoptre
den en de op handen zijnde
visumbepaling, zullen Pon-
derosa's gloriedagen spoedig
verleden tijd zijn.
Kapotgeslagen winkelruiten worden bijna een ge
woon beeld in West-Berlijn - fotodpa
