Prijzen omhoog door giraal verkeer
GORBATSJOV WAARSCHUWT LITOUWEN
Hevige rellen Voor deur premier Thatcher9
'Soldaatje pesten' in krijgsmacht structureel
Justitie sluit illegaal
casino in Roosendaal
it Ann
ITEM
AUTOMATISCH OVERSCHRIJVEN NEET MEER GRATIS: BEDRIJVEN BEREKENEN DOOR
Veel doden bij opstand in
van gevangenis Manchester
Boer op de bon
na overtreden
vervoer-verbod
Vekkramp in
Te te ringen
)ode bij ongeval
>p de Maasroute
okker in voor
rder Pakistan
fcj
Merijntje
MOSKOU (AFP/DPA)
- Sovjet-leider Gor-
batsjov heeft het rebel
lerende Litouwen zon
dag voor de laatste
maal gewaarschuwd.
'Rampzalig'
Isolement
ZWAAR LICHAMELIJK GEWELD KOMT MINDER VOOR DAN DEFENSIE DACHT
MAANDAG 2 APRIL 1990
Nieuw licht op raadsel wiegedood
Argentin
bewijst
gelijk
Verbruggen
Ajax
wint
kleurloze
'klassieker'
HET WEER IN ZUIDWEST-NEDERLAND
Ander
weer
opkomst
Protest tegen gifbelt Schonberg
JE HAD'T I
TïJP
UHi
JNNEN LEZEN IN
SPRANG-CAPELLE (ANP)
- De rijkspolitie in Sprang-
Capelle heeft proces verbaal
opgemaakt tegen een boer
lie tien kalveren van de stal
heeft overgebracht naar een
wei.
Sprang-Capelle ligt in het ge
bied waar sinds vorige week
een vervoer-verbod van kracht
is voor de meeste soorten vee in
verband met het uitbreken van
le uiterst besmettelijke var-
respest op een bedrijf in De
Moer.
Sen patrouille van de rijkspoli-
:ie kwam de boer tegen toen hij
net zijn lege veewagen van de
«treffende wei op weg was
raar zijn boerderij.
De politie heeft besloten om de
kalveren in de wei te laten
staan. Terugbrengen naar de
stal zou onnodig extra risico
bpleveren.
Pp het besmette bedrijf in De
doer zijn inmiddels alle var-
:ens afgemaakt. Ook op enkele
indere boerderijen in de buurt
de totale veestapel uit voor-
org afgemaakt. Het gaat alles
iij elkaar om enkele honder
ten varkens.
let onderzoek naar de her-
;omst van de besmetting heeft
ot nu toe niets opgeleverd.
'an onze verslaggever
ETERINGEN - Een 17-jarige
)ngen uit Teteringen is zater-
agmorgen met nekkramp op
enomen in het Ignatiuszie-
enhuis in Breda,
laar omstandigheden gaat het
;oed met hem.
iorig jaar hebben Breda en
rijde omgeving een betrekke-
Ijk groot aantal nekkrampge-
allen gekend.
Dit jaar is het in vergelijking
iet de rest van Nederland,
(ost-Brabant bijvoorbeeld,
(rij rustig geweest", aldus gis-
travond dr. G. v.d. Heijkant
an de GG&GD van het
tadsgewest Breda.
in onze verslaggever
1RHEIJDEN - Een 73-jarige
woner van Rotterdam is zon-
gmiddag bij een verkeerson-
val op de A59 (Maasroute) bij
•rheijden om het leven geko-
Men.
aanrijding ontstond doordat
in auto van achteren werd
ngereden door een andere
agen, bestuurd door een 26-
rige inwoner van Oosterhout.
gevolg van de klap schoot
wagen met het slachtoffer
in de weg, overeen sloot heen
kwam in een weiland te-
cht. Twee andere inzittenden
inden na behandeling in het
ikenhuis in Breda huis-
larts gaan.
politie heeft proces-verbaal
igemaakt tegen Oosterhouter
verband met te gering af-
and houden.
sn onze correspondent
1LAMABAD - De Pakis-
anse luchtvaartmaatschappij
IA overweegt een grote order
plaatsen bij Fokker.
et gaat om de vervanging van
i binnenlandse luchtvloot, die
staat uit bijna 30 jaar oude
)kker-27-toestellen. PIA
eft de Fokker-50 op het oog.
officiële onderhandelingen
et Fokker zijfi overigens nog
et gestart.
at Fokker vooraan in de race
;t komt vooral door de be-
Duwbaarheid van de Fokker
toestellen.
3
Giro:
bank
roof
HILVERSUM - De prijzen van een
aantal goederen en diensten gaan
omhoog als de banken binnenkort
het gratis (automatische) giraal
verkeer afschaffen.
De banken gaan straks voor elke ac
ceptgiro 1,40 gulden in rekening brengen
en voor elke automatische overschrij
ving 60 cent. Dat kost een gezin gemid
deld 120 gulden per jaar.
Vooral nutsbedrijven, ziekenfondsen,
verzekeraars, gemeenten en postorder
bedrijven maken veelvuldig gebruik
van automatische overschrijvingen.
Hun woordvoerders laten al op voor
hand weten dat zij de extra kosten van
giraal verkeer in hun tarieven en prij
zen aan de consument zullen doorbere
kenen.
Dat valt met name slecht bij de
PvdA-fractie in de Tweede Kamer en de
Consumentenbond. De laatste over
weegt een klacht in te dienen bij de
Europese Commissie omdat de maatre
gel van de banken in strijd zou zijn met
de Europese kartel-regeling. Die ver
biedt dat producenten afspraken maken
over het hanteren van dezelfde tarieven.
PvdA-Kamerlid Melkert wil dat zijn
partijgenoten minister Kok (Financiën)
en president Duisenberg van De Neder-
landsche Bank daar een stokje voor
gaan steken.
Voor de Vara-televisie zei Melkert
dat de banken een 'publieke verant
woordingsplicht' hebben.
Volgens hem heeft de consument het
gevoel in een fuik terecht te zijn geko
men. Eerst hebben de banken er voor
gezorgd dat iedereen naar de giro kwam
en nu gaat elke handeling geld kosten.
Volgens berekeningen van het Ge
bruikersplatform Betalingsverkeer, een
belangenorganisatie van grootverbrui
kers van giraal betalingsverkeer, kost
de maatregel van de banken een gemid
delde Nederlander ongeveer 120 gulden
per jaar, terwijl de werkelijke kosten
voor de banken slechts 6,5 cent per over
schrijving bedraagt.
Volgens een woordvoerder van de
nutsbedrijven heeft de Postbank/NMB
de bedrijven al een contract voorgelegd
over het in rekening van brengen van
tarieven voor nu nog gratis giraal ver
keer. In dat contract moeten de nutsbe
drijven de banken machtigen de ge
maakte kosten in rekening te brengen.
Tot nu toe heeft slechts één (klein)
nutsbedrijf het contract met de Post
bank ondertekend. De andere bedrijven
zullen dat voorlopig niet doen.
Volgens Melkert moeten Kok en Dui
senberg met de banken gaan praten en
over een paar maanden het resultaat
daarvan aan de Tweede Kamer voorleg
gen.
Moskou klaar voor actie
Als het land geen eind
maakt aan begin maart
uitgeroepen onafhanke
lijkheid zal dat volgens de
Sovjet-president ernstige
gevolgen hebben.
En om dat dreigement kracht
bij te zetten is het Sovjet-leger
in Litouwen opnieuw ver
sterkt. Zondag trok een ko-
lonne tanks dwars door de Li
touwse hoofdstad Vilnius. Mos
kou is, zo verluidt in militaire
kringen, klaar om in te grijpen.
„De toestand in de republiek
en eromheen heeft een drama
tisch karakter aangenomen",
zei Gorbatsjov in een oproep,
die het persbureau TASS zon
dagavond verspreidde.
„Ik wil herhalen dat de weg
van de afscheiding rampzalig
is en alleen tot een impasse kan
leiden", aldus Gorbatsjov in
zijn dreigendste uiting tot dus
ver aan de kleine republiek aan
de Oostzee.
De Litouwse leiding lijkt
echter niet van plan te buigen
voor de druk van Moskou. Pre
sident Landsbergis noemde de
woorden Gorbatsjov „hard en
wraakzuchtig". Al gingen er in
Vilnius dit weekeinde geruch
ten dat het Litouwse parlement
de declaratie van 11 maart
vandaag in heroverweging wil
nemen. Een medestander van
Landsbergis noemde dit echter
hoogst onwaarschijnlijk.
De binnenrollende tanks wa
ren zondag niet de enige mili
taire activiteit in Vilnius. „Sov
jettroepen hebben een helikop
ter-landingsplaats en een com
municatiecentrum met satel
lietschotels geïnstalleerd",
meldde een woordvoerder van
het Litouwse parlement.
Het Kremlin heeft de druk
op Litouwen gaandeweg opge
voerd. Zo werden vorige week
Litouwse soldaten die uit de
strijdkrachten waren weggelo
pen gearresteerd en gebruikte
Moskou troepen om openbare
gebouwen te bezetten.
Onze correspondent'in Mos
kou meldt intussen dat alle
buitenlandse correspondenten
uit Vilnius zijn vertrokken, ge
hoor gevend aan het bevel van
Moskou.
Hun afwezigheid onderstreept
het isolement van de Litouwse
regering, die in het buitenland
maar niet de erkenning krijgt,
waar zij op hoopt en recht op
meent te hebben.
De verdwijning van de bui
tenlanders heeft in Litouwen
de spanning doen toenemen.
Inwoners van Vilnius melden
per telefoon dat zij zich ook al
ongerust beginnen te maken
over publicaties in Sovjetbla
den, zaterdag, van een wet op
de inzet van de veiligheidstroe
pen.
Die mogen mensen aanhou
den, wijken omsingelen en
huiszoeking doen zonder ge
rechtelijke machtiging en, in
bepaalde gevallen, van vuur
wapens gebruik maken. Ook
knuppel, herdershond en wa
terwerper staan de manschap
pen ter beschikking.
Gorbatsjov kan, na rugge
spraak met de ministerraad,
van deze wettelijke mogelijk
heden gebruik maken.
Gevangen zijn op het dak gekropen.
- foto ap
MANCHESTER (AFP) - Bij
een opstand in de Strange-
ways-gevangenis in het
Britse Manchester zijn gis
teravond veel doden geval
len.
De laatste berichten spreken
van twaalf slachtoffers. Ruim
50 mensen zijn gewond ge
raakt.
De opstand begon met het in
brand steken van de gevange
nis. Volgens de BBC waren zo'n
duizend gevangenen uit hun
cellen gebroken waarna zij her
en der in de gebouwen vuurtjes
aanstaken.
Een aantal gevangenen heeft
zich verschanst op de daken
vanwaar zij politie en gevan
genispersoneel met projectielen
bekogelen.
De politie kon niet bevestigen
of bij de opstand gevangenis
personeel in gijzeling is geno
men. Wel maakte de politie be
kend dat zo'n 500 gedetineerden
inmiddels akkoord zijn gegaan
met overplaatsing naar andere
gevangenissen.
Strangeways is een van dichtst
bevolkte gevangenissen in
Europa. Het stamt uit 1868 en
was oorspronkelijk bestemd
voor 970 gevangen. Momenteel
huizen er ongeveer 1.600 gede
tineerden.
DEN HAAG (ANP) - 'Soldaatje pes
ten' is een structureel verschijnsel
binnen de krijgsmacht.
Dienstplichtige militairen zijn regelmatig
het slachtoffer van pesterijen en lichte
vormen van agressief gedrag.
Maar zwaar lichamelijk of seksueel ge
weld komt binnen het leger minder vaak
voor dan tot nu toe werd verondersteld, in
ieder geval minder dan in de 'normale sa
menleving'.
Dat blijkt uit een studie van het Insti
tuut voor Sociaal Wetenschappelijk On
derzoek in opdracht van het ministerie
van Defensie, waarop de Avro beslag
heeft weten te leggen.
Medewerkers van het instituut hebben
het afgelopen jaar 2.257 militairen onder
vraagd over geweld binnen de krijgs
macht. Alleen al onder deze groep werden
6.500 gevallen van geweld en agressief ge
drag vastgesteld.
Het grootste deel van de klachten gaat
over pesterijen en ontgroeningen, het be
trof daarbij met name militairen bij de
landmacht. Ruim driekwart van de on-
I VANDAAG 2 KATERNEN
ZIE CONSUMENT
I ZIE SPORT 1
Moreno Argentin verslaat
Rudi Dhaenens in de beslis
sende sprint van de Ronde
van Vlaanderen. - fotoanp
Feyenoorder Regi Blinker
wordt van de bal afgehou
den door Peter Larsson
(links) en Aron Winter.
fotoanp
I ZIE SPORT 1
Na een fantastisch mooi weekend, zal het weer een radicale
verandering te zien gaan geven. Vandaag begint de dag
zonnig, maar in de ioop van de dag komt er geleidelijk aan
meer bewolking. Het blijft nog droog. De wind is zwak tot
matig uit zuidelijke richtingen. Maximum 17-19, minimum 7-
^HEN£Im9SI IHRIR
Ruim 130 gewonden, 350 arrestaties en een enorme puinhoop. Dat was het resultaat van hevige rellen in de Londense bin
nenstad. Een betoging van 40.000 mensen tegen de gehate 'poll tax' ontaardde zaterdagavond in geweld toen een deel van de
demonstranten naar de ambtswoning van premier Thatcher wilde optrekken. - fotoap
ZIE OOK BINNEN/BUITENLAND
Van onze verslaggever
ROOSENDAAL - De offi
cier van justitie in Rotter
dam heeft vrijdagnacht het
illegale casino Nieuw
Roosendaal aan de Burg.
Prinsensingel te Roosendaal
gesloten.
Dit gebeurde tijdens een groot
scheepse actie, waarbij meer
dan honderd mensen van justi
tie en belastingdienst waren
betrokken.
Naast het sluiten van het ca
sino deed de politie een inval op
elf adressen in Roosendaal,
Schiedam en Rotterdam. Drie
Rotterdammers, waarvan S.
als hoofdverdachte wordt be
schouwd, zijn aangehouden.
S., een topman in het Rotter
damse gokcircuit, is volgens of
ficier van justitie mr. Bouw
man wel meer met illegale gok
praktijken bezig geweest.
De actie van justitie was goed
voorbereid. Volgens Bouwman
had S. een grote organisatie op
gebouwd. Van heinde en verre
kwamen mensen in het
Roosendaalse casino gokken.
S. wordt ook valsheid in ge
schrifte en het ontduiken van
de belastingen ten laste gelegd.
Vanwege dat laatste was ook
de FIOD, de fiscale opsporings
dienst, bij de actie betrokken.
Over de mogelijke valsheid in
geschrifte en belastingontdui
king zegt Bouwman: „Het gaat
om een illegaal casino. Als
daaruit inkomsten voort
vloeien en men verzwijgt die,
dan is er sprake van valsheid
in geschrifte".
Van onze verslaggever
SCHONBERG - Geen kilo buitenlandse afval meer naar de stort
plaats Schonberg in de DDR. En maandelijks uitgebreide contro
les van het grondwater in de omgeving van de stortplaats.
Dat eisten de milieubeweging uit Lubeck (West-Duitsland) en
Schwerin (DDR) gisteren in een gezamenlijke manifestatie in
Schwerin. Ook Nederland brengt, voornamelijk industrieel, afval
naar Schonberg.
Vorige week publiceerde de Belgische Europarlementariër Staes
een lijst met Belgische en Nederlandse bedrijven en overheidsin
stellingen die een stortvergunning hebben.
ZIE OOK EXTRA OP MAANDAG:
Gifbelt als tijdbom
dervraagden bleek of wel eens getuige, of
zelf slachtoffer te zijn geweest van agres
sief gedrag of geweld.
Hoewel zwaar seksueel geweld volgens
de onderzoekers niet voorkomt, werden 19
soldaten tegen hun zin seksueel lastig ge
vallen en werden van 12 personen com
promitterende foto's gemaakt.
Geen van de ondervraagden heeft mel
ding gemaakt van gedwongen seksuele
handelingen. Ook niet van chantage als
gevolg van seksuele geaardheid (homo
seksualiteit).
Verveling en nutteloos werk zijn de
grote boosdoener als oorzaak voor het
'soldaatje pesten'. Overigens blijkt
drankgebruik een veel kleinere rol te spe
len dan tot nu toe werd aangenomen.
Het onderzoek komt niet uit de lucht
vallen. De Vereniging voor Dienstplich
tige Militairen heeft in de jaren tachtig
zwartboeken over dit onderwerp uitgege
ven en in 1988 besloot de toenmalige
staatssecretaris Van Houwelingen maat
regelen te nemen om geweld binnen de
kazernes terug te dringen.
Verveling en overmatig drankgebruik
waren de belangrijkste oorzaken voor dit
euvel, zei hij toen in de Tweede Kamer.
Hij kondigde aan de opleiding van het ka
der te verbeteren, overmatig alcoholge
bruik aan te pakken en militairen die zich
aan agressief gedrag schuldig maken, te
confronteren met versneld straf- en
tuchtrecht.
Een van de aanbevelingen van de on
derzoekers betreft het natrekken van de
antecedenten van dienstplichtigen, waar
door meer inzicht kan worden verkregen
in hun mogelijke criminele verleden.
Volgens de onderzoekers wordt het ini
tiatief tot het 'soldaatje pesten' steeds
door eenzelfde kleine groep genomen.
Zij vinden dat zoveel mogelijk moet
worden gedaan om raddraaiers uit dienst
te weren. Momenteel worden mensen ge
weerd die een veroordeling van zes
maanden of langer hebben opgelopen.
Het rapport wordt woensdag aangebo
den aan minister Ter Beek (Defensie) en
de leden van de Tweede Kamer.
(ADVERTENTIE)
Een echt Partner Ratler-pen melde naam van uw keuze erin
gegraveerd krijgt u van ons kado als u ons een nieuwe
abonnee opgeeft. De nieuwe abonnee wordt ook hartelijk
verwelkomd, deze krijgt de krant de eerste twee weken gra
tis.
De nieuwe abonnee betaalt het abonnementsgeld per
f 25,10
f 73,25
75,25
De Parkerpen zenden aan:
In de pen moet komen te staan:
(Max 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonne
mentsgeld ontvangen hebben. Stuur deze bon in een open
envetop {zonder postzegel) naar Dagblad De Stem, Ant-
woorónr. 112, 4800 VB Breda.
DE KRANT VOOR IE EIGEN STUK VAN