Het verdriet van verzwegen vertalers
Jaloezie tussen vrouwen
Updike en Bellow verdiepen zich in vrouwenlevens
Hoe gelukkig is
het kikkerleven
BEDROEVEND HONORARIUM EN ANONIMITEIT VOOR 'DE TWEEDE AUTEUR'
VERSCHENEN
DE STEM BOEKENGIDS ZATERDAG 18 NOVEMBER 198902
Aanvullend
Vuilnisman
Rushdie
Subsidies
'ISABELLE', THRILLER VAN TESSA DE LOO
Ziekelijk
Huwelijken
Zwakheid
Berlijn
nKSTEM ZAT
JEUGDBLADEN
Yes: veel spu
plus een soft
De Schooltas
l
-
Door Annelet Hamming
„HET is niet voor niets dat
veel vertalers vrouwen zijn,
die het huishouden doen
voor een aardige heer, met
wie ze meestal ook nog in de
echt verbonden zijn." Me
vrouw Houwink-ten Cate,
voorzitster van de literaire
sectie van het Nederlands
Genootschap van Vertalers,
zelf vertaalster en ge
trouwd, bedoelt het niet
eens cynisch. Zij is niet on
tevreden: „Ik hoef er niet
van te leven".
Dat zou ook nauwelijks kun
nen. Nederland is maar een
heel klein taalgebied, vertalen
is uiterst arbeidsintensief en
levert weinig op. Is het werke
lijk een bijbaantje voor ge
trouwde vrouwen? Hoe zielig
zijn vertalers eigenlijk? On
langs werd de discussie over dit
onderwerp in gang gezet door
het Vertaalstersoverleg Am-
sterdam, dat vindt in recensies
ook de naam van de vertaler
vermeld moet worden.
Truus Boot van het Vertaal
stersoverleg wil de brief aan de
pers graag toelichten: „Vaak
wordt de naam alleen maar
vermeld als ze een blunder me
nen te hebben gevonden. Zo
van: 'Hoera, ik heb een foutje
gevonden, hiermee kan ik mijn
talenkennis demonstreren'.
Een fout mag natuurlijk gesig
naleerd worden. Maar als je je
de pieten hebt zitten werken
aan een boek, en de recensent
concludeert dat het 'lekker
wegleest', zou het leuk zijn als
men zich realiseerde dat er
maanden hard werken, en dat
voor een heel laag stukloon,
aan vooraf gegaan zijn."
Of het afdrukken van de
naam de welstand van de ver
taler verhoogt, is nog maar de
vraag. Voorlopig heeft hij (of
zij) alleen houvast aan een
nieuw modelcontract, waarin
het vertaaltarief per woord iets
omhoog is gegaan, van 8,9 cent
naar 9,1 cent. Voor een literaire
vertaling betekent dit, dat een
vertaler voor een gemiddeld
boek van 200 bladzijden met
Ieen gemiddelde van 400 woor
den per bladzij zo'n zevendui
zend gulden verdiend. Geen
vetpot dus, vooral niet als je
beseft dat er minstens een half
jaar werk in zit. In de tech
nisch-wetenschappelijke hoek
gaat het om twintig tot vijftig
cent per woord, bij exotische
talen loopt het op tot veertig
cent.
John Irving wordt in Nederland vertaald door Cees van
den Broek die verzucht: „Je wordt betaald op het niveau van
éen derde van de vuilnisman, die jouw verscheurde manus
cripten komt opruimen.fotoanefo
We moeten streven naar éen
erkenning, zoals ook de ac
countants en de architecten dat
hebben gedaan. Naar mijn idee
wordt er in Nederland goed
vertaald, en ik heb me nooit
ondergewaardeerd gevoeld."
„Je bent scheppend bezig, je
bent een tweede auteur - je
hebt niet voor niets auteurs
recht op je vertaling. Je bent
als vertaler een belangrijke
schakel in de produktie. Er zijn
allerlei kleinere fondsen, zoals
bijvoorbeeld Fiat, maar het is
soms ook mogelijk om via am
bassades aan geld te komen.
Maar dan moet je commercieel
denken en dat doen de meeste
vertalers niet. Met name lite
raire vertalers zijn vaak een
soort kluizenaars, die het liefst
alleen zijn."
De vertaler van de boeken van Konsalik (foto) zit op rozen,
mede door de leenvergoeding van de bibliotheken.
- foto archief oe stem
Mevrouw Houwink van het
Nederlands Genootschap van
Vertalers: ,',Daar kan aanvul
lend dan nog drieëenhalf dui
zend gulden bijkomen van het
Fonds voor de Letteren. Het is
een kwestie van een marktme
chanisme, van vraag en aan
bod. En afhankelijk van aller
lei factoren: kun je snel wer
ken, heb je een auteur al eerder
vertaald etc."
Er is verder de 'leenvergoe
ding', een bedrag voor het aan
tal keren dat een vertaald boek
door bibliotheken wordg uitge
leend. Die vergoeding is inge
steld door het Ministerie van
WVC, en vormt voor sommige
vertalers wel 5 a 10 procent van
hun jaarinkomen. „Als je Si-
menon hebt vertaald, of Kon
salik, zit je gebeiteld, want die
zijn altijd uitgeleend."
„Een vertaler heeft natuur
lijk een enorme vrijheid, die hij
inruiltaivoor een stok maat
schappelijke' 'zekerheid'"; géat
mevrouw Houwink vëFdefi.s,^EiJ
wordt vaak de indruk gewekt,
dat het allemaal heel vreselijk
is met de vertalers. Een zwart
boek (in 1980 samengesteld
door de Vereniging voor Let
terkundigen, red.) werkt daar
ook aan mee. Je moet je beroep
opwaarderen, niet neerhalen.
Vertaler Cees A.G. van den
Broek, die .ondermeer de Ne
derlandse vertalingen van het
oeuvre van John ITving op zijn
naatti'Heeft staan'én" kortgele
den John Updike's' lS.' vertaal
de, kan zich levendig voorstel
len dat 'voornamelijk ge
trouwde vrouwen gaan verta
len: „Als je getrouwd bent met
een rijke tandarts is het aardig.
Je wordt betaald op het niveau
van een derde van wat de vuil
nisman verdient, die jouw ver
scheurde manuscripten komt
opruimen."
„Het vertaalhonorarium als
zodanig is werkelijk bedroe
vend. Ik ben nu 28 jaar bezig
met vertalen en pas sinds een
paar jaar kan ik er redelijk van
leven, door de aanvullende ho
noraria. Vooral de leenvergoe
ding helpt mij enorm, omdat ik
het geluk heb gehad een aantal
bestsellers te vertalen, zodat
die in iedere bibliotheek aan
wezig zijn. Als je pas begint,
mis je dergelijke verrukkingen.
Na 28 jaar zou ik daardoor zelfs
kunnen trouwen, maar dat kon
acht jaar geleden nog niet."
„Ik heb altijd bij familie
kunnen wonen, daardoor heb
ik het gered. De meeste verta
lers gaan iets anders doen. Ik
vind het het op één na mooiste
vak: het mooiste is schrijven en
dat kan ik niet, Vertalen ligt er
dichtbij en je kunt altijd een
ander de schuld geven als het
boek niet verkoopt!", aldus Van
den Broek.
■i -agïewo n rtnir,nai'
De vertaalster van 'de Duivels
verzen' van Rushdie, Marijke
Emeis, is één van de weinige
vertaalsters die meerdere ma
len met naam en toenaam in de
pers genoemd werd. Niet van
wege haar - volgens kenners
briljante - vertaling, maar
vanwege alle consternatie
rondom het boek en het om
streden doodvonnis. Ze moest
zich inlezen in de Islam, maar
dan wel in haar eigen tijd,
want er was geen extra tijd
voor. „Dat kun je je eigenlijk
niet permitteren met wat wij
verdienen". Ze was tien maan
den dag en nacht bezig met
vertalen, voor een bedrag van
8,9 cent per woord.
Peter Bergsma is voorzitter
van de Werkgroep Vertalers,
onderdeel van de Vereniging
voor. Letterkundigen (VVL).
Hij is het eens met de strekking
van de brief van het Vertaal
stersoverleg, en kan ook wel
staaltjes noemen van de mis
kenning van vertalers.
„Laatst las ik een recensie
van een Engels boek, dat ver
taald was in het Nederlands.
De recensist had de Engelse
versie gelezen, en vond het wel
nodig om te vermelden dat het
boek vertaald was, maar hij
had niet de moeite genomefi-'öm
dé 'VeftöaWëltitel erbij te Phk-
ken. Hij had de titel zelf uit de
losse pols vertaald, en dat sloeg
dus nergens op, want het boek
heette in het Nederlands heel
anders."
Bergsma stelt onmiddellijk
dat voor hem de prioriteit ligt
bij het scheppen van gunstiger
voorwaarden voor de vertalers
om hun werk te kunnen doen.
„De onderhandelingen tussen
de VVL en de uitgevers zijn
moeilijk. Zij willen de toch al
minimale honorering mee laten
lopen met het prijs-indexcijfer,
omdat hun boeken anders on
verkoopbaar worden. Wij heb
ben daar wel begrip voor, maar
het is niet altijd reëel en de
souplesse van de uitgevers zou
wat ons betreft toch wel wat
groter mogen zijn."
„Als je kijkt naar Canada of
Frankrijk, daar wordt veel ge
subsidieerd. Dat betekent niet
dat de boeken daar noemens
waardig veel goedkoper zijn.
De vertaler krijgt ook niet
meer, het komt direct bij de
uitgever terecht."
Mevrouw Houwink ziet grote
voordelen in het plan van de
Europese Gemeenschap om
subsidies voor vertalingen te
gaan geven. „Het gaat om een
systeem van afnemende prefe
rentie. Hoe kleiner de taal, hoe
groter de kans op subsidie voor
een vertaling. Wie dus een boek
van het IJslands in het Alba
nees vertaald, krijgt eerder
subsidie dan wanneer het om
een vertaling naar het Engels
gaat. Met de EEG subsidie wor
den allerlei mogelijkheden ge-
creërd. Er is een Franse roman,
een typisch vrouwenboek, dat
ik al jaren wil vertalen. Met
een subsidie zal het misschien
wel lukken om er een uitgever
warm voor te krijgen, want
dan is het risico kleiner."
Bij uitgeverij Meulenhoff
weet men niets van ontevreden
vertalers. Maarten Asscher:
„Wij werken met een vast team
van vertalers, en dat gaat pri
ma. Natuurlijk vinden de ver
talers het jammer als hun
naam niet wordt genoemd,
want ze verdienen die eer ge
woon. Him financiële positie is
niet ideaal, maar dat valt de
uitgevers niet te verwijten. Bij
de literaire vertaling is een op
lage van twee- a drieduizend al
optimistisch.
De overheid heeft dat ook
onderkend en het stelsel van
aanvlillende honoraria in het
eleven geroepen. Daardoor kan
bij die 9,1 cent per woord nog
de helft worden opgeteld. Bo
vendien is er de herdruk royal
ty: wanneer er vijfduizend ex
emplaren verkocht zijn, krijgt
de vertaler een royalty van
twee procent voor paperbacks
en gebonden boeken en van één
procent voor pockets."
Door Paul Merkx
DE beeldschone filmster
Isabelle Amable blijkt van
het ene op het andere mo
ment verdwenen te zijn.
De wereld is geschokt. Hoe
is het mogelijk dat op
klaarlichte dag in een vre
dig Frans dorpje zo'n be
roemdheid als door de
aarde opgeslokt wordt?
Alle opsporingsacties zijn
vergeefs, Isabelle blijft on
vindbaar. Tenslotte berust
iedereen in het onvermijdelij
ke. Althans, bijna iedereen.
Alleen een onverbeterlijke
romanticus als Bernard Buf-
fon, de dorpsonderwijzer, legt
hef hoofd niet in de schoot.
Gedreven door een even rid
derlijke als geïdealiseerde
liefde voor de schone Isabelle
zet hij zijn privé-speurtocht
voort.
De onderwijzer, die zelf
buitenproportioneel dik en
bijzonder onaantrekkelijk is,
vereert Isabelle al sinds ziin
prille jeugd. Toen hij een jaar
of tien was, werd hij namelijk
op een kwade dag door een
groep jongens gevolgd en ge
maltraiteerd, waarna hij -
net op tijd - door Isabelle en
haar vader ontzet was.
Zo intens als Buffon Isa
belle aanbidt, zo hevig haat
Jeanne Bitor, de eigenlijke
hoofdfiguur, haar. Zelf is
Jeanne een toonbeeld van le
lijkheid. De schrijfster van
'Isabelle' beschrijft haar als
een soort van heks. „Zij was
lang, dun en knokig. Waar
schijnlijk had ze zich al in de
puberteit de gewoonte aange
meten haar rug te krommen,
deels om haar lengte minder
in het oog te doen lopen, deels
om haar platte borst te ver
donkeremanen. Boven die ge
bogen rug stak de kop met de
lange neus en de puntige kin -
waartussen de ingevallen
mond met een vermolmd ge
bit in het niet verdween - be
schuldigend als een prie
mende vinger naar voren."
Het zal geen verbazing
wekken dat deze wat haar
uiterlijk betreft zo misdeelde
vrouw een blinde haat is gaan
koesteren tegen al haar mooie
seksegenoten. Want die wor
den wél bekeken en begeerd,
zij krijgen de liefde en aan
dacht die lelijke vrouwen
moeten ontberen zo maar in
de schoot geworpén.
Al snel wordt duidelijk dat
Isabelle het slachtoffer is ge
worden van Jeanne haar zie
kelijke jaloezie. Zij heeft de
filmster die wel in haar
eentje de bergen introk, met
de hulp van haar twee pit
bullterriërs gedwongen mee
te gaan naar haar afgelegen
huis en opgesloten in een be
schimmelde kelder.
Daar probeert zij Isabelle
langzaam maar zeker uit te
hongeren. Met de lugubere
bedoeling de filmster in de
verschillende stadia van ver
val na te schilderen. Ze wil
daarmee aantonen dat alles,
dus ook de schoonheid, ver
gankelijk is.
Jeanne is geobsedeerd door
de dood. „In de herfst, als al
les afstierf, bloeide zij op.
Wanneer ze de geur van rot
tend blad, beschimmelde
houtstronken en paddestoelen
opsnoof, s' "en de le-
Tessa de Loo
- fotoj.ieve blancquaer*
venssappen in versneld
tempo door haar lichaam. In
de schilderkunst was ze zich
meer en meer gaan toeleggen
op het vereeuwigen van de
vergankelijkheid - op het oog
een contradictio-in-terminis,
maar in olieverf een zeer goed
te verwezenlij ke ambitie. Ze
had ontdekt dat de verganke
lijkheid zich het best liet af
beelden in series."
Of Jeanne in haar opzet
slaagt? Het zou het leesgenot
niet ten goede komen, dat hier
te vertellen. In ieder geval
weet Tessa de Loo de span
ning er tot aan de laatste
bladzijde goed in te houden.
Maar 'Isabelle' is veel meer
dan een spannende roman,
het is ook een boek over vrou
welijke schoonheid cq. lelijk
heid, de invloed daarvan op
het karakter en de reacties
van vrouwen en mannen op
dat uiterlijk. Eigenlijk, ver
zucht Jeanne, reageren men
sen per definitie verkeerd, als
ze een vrouw zien. In tegen
stelling tot dieren. „Wat een
voorrecht een dier te zijn en
niet te weten hoe je eruitzag.
Dieren onderscheiden geen
mooie of lelijke exemplaren."
Tessa de Loo: 'Isabelle'. Ultg. De
Arbeiderspers, prijs f 24.90
Door Dirk Vellenga
TWEE vermaarde Ameri
kaanse schrijvers, John Up
dike en Saul Bellow, hebben
een vrouw als hoofdpersoon
gekozen in hun nieuwe boe
ken. Ze verplaatsen zich
knipogend in vrouwenrol
len alsof ze willen zeggen:
wat al 'die succesvolle
schrijfsters van tegenwoor
dig kunnen, kunnen wij
ook.
John Updike houdt zich op
nieuw bezig met een godsdien
stig en filosofisch onderwerp.
Na de theologische discussies in
'Rogers versie' volgen we nu
Sarah Worth, die toetreedt tot
een Bhagwan-achtige com
mune in de woestijn van de
staat Arizona.
We krijgen van alles te ho
ren over karma, shakti, tantra,
vasana, prakhya, nirvana en
avatar in het boek dat dë titel
'S.' kreeg^JJpdike schrijft niet
zomaar over ontwikkelingen
op deze aardbol, hij verdiept
zich erin en wil de lezers bij de
kern brengen.
Dat maakt het boek zo nu en
dan behoorlijk taai, vooral als
je belangstelling voor oosterse
religies niet zo groot is. Maar
daar staat tegenover dat de
vorm van de roman origineel
is: het boek bestaat uit brieven
die Sarah schrijft aan familie
en kennissen en uit bandopna
men, die ze maakt in cle woon
gemeenschap van de Arhat, de
heilige baas van het geheel.
Sarah verlaat haar luxueuze,
maar lege bestaan in New Eng
land, haar villa aan zee en haar
overspelige echtgenoot, die chi
rurg is. Ze blijkt een passende
religie gevonden hebben, want
de Arhat is (net als de Bhag-
wan) gek op aards bezit. Vanuit
de commune regelt ze al haar
geldzaken en zorgt ze ervoor
dat de bezittingen van haar
eigen familie niet in handen
komen van haar man.
Ondanks haar streven naar
verlichting en 'roerloosheid'
blijft ze een burgertrut, een
zeurpiet en een bemoeial. Ze
betuttelt haar moeder, haar
man (die een nieuwe vriendin
krijgt) en haar dochter, die in
Engeland woont en wil trou
wen met een Nederlander. Ze
kankert voortdurend op Ne
derland. „Dat is toch het saai
ste land van het hele continent?
In elk geval het vlakste. Als ik
me die schonkige Nederlandse
vrouwen in badpak probeer
voor te stellen, griezel ik er
van."
In de commune dringt Sarah
door tot allerhoogste, maar die
blijkt uiteindelijk een bedrie
ger te zijn. Ze neemt nogmaals
de benen en kan pas dan begin
nen aan een nieuw onafhanke
lijk bestaan. 'S.' gaat over mo
derne religie en dus vooral over
geld. Updike's visie is wat dat
betreft weinig schokkend,
maar wie houdt van een speels
vrouwenportret wordt door
hem niet teleurgesteld.
Saul Bellow's vrouwenboek is
Saul Bellow
- foto archief de stem
korter (slechts 107 pagina's),
maar niet minder speels. De
hoofdpersoon in het boek 'Een
diefstal' is de zeer rijke Clara
Velde, een vrouw van 'robuuste
aantrekkelijkheid'. Ze heeft in
zaken alles bereikt, maar haar
huwelijken met een psycho
loog, een politicus uit het zui
den, de onbetrouwbare Mike
Spontini en de passieve Wilder
Velde bieden haar weinig
vreugde.
Haar ware liefde is Ithiel
Regler, bijgenaamd Teddy, ad
viseur van het Witte Huis. Van
hem kreeg ze ooit een ring, die
ze plotsling kwijt is. Ze ontdekt
dat die ring haar zwakheid is,
haar evenwicht in dit leven.
„Vier huwelijken lang be
waarde ze hem goed." De ring
maakt haar sentimenteel, maar
de afhankelijkheid beangstigt
haar.
Het zoeken naar de ring
brengt een vleugje spanning in
het verhaal, maar het gaat ook
in dit Bellow-verhaal vooral
om de ironische noten. Echtge
noot Wilder leest populaire
boekjes en daar rekent Bellow
ook John Le Carré toe. Ithiel
Regler vertelt over zijn rol in
Washington: „Als de president
naar het Walter Reed Hospital
moet om geopereerd te worden
en de kranten volstaan met
schetsen van zijn blaas en zijn
prostaat, dan ben ik blij dat er
geen schematische voorstellin
gen van mijn edele delen in de
pers staan en dat het grote pu
bliek niet naar mijn anus zit te
staren."
Onverwacht actueel is deze
opmerking van Saul Bellow:
„Toen John Kennedy zei dat hij
een Berlijner was, had heel
Berlijn kunnen antwoorden:
'Nou en? Wij zijn Newyor-
kers'."
Clara wordt door het Oos
tenrijkse au pair-meisje Gina
op de feiten gedrukt en ten
slotte is er toch ruimte voor
emoties in die dure, eenzame,
door vrouwen gedomineerde
stad New York.
John Updike: 'S.'. Uitg. Agathon,
prijs 32,50.
Saul Bellow: 'Een diefstal'. Uitg. Aga
thon, prijs 17,50.
John Fante: 'Wacht tot het
najaar, Bandini'. Uitg. Meu
lenhoff, prijs 16,90. De poc
keteditie van de roman van
Fante uit 1938 bij de film van
de Belg Deruddere (met Faye
Dunaway) die in aantocht is.
Het is het verhaal van Ita
liaanse immigranten in Colo
rado, vol Italiaanse uitbun
digheid en Amerikaanse
zucht naar het materiële.
Fante leefde van 1909 tot 1983,
had vooral succes met 'Ask
the dust' en 'Dago red', maar
leefde een beetje in de scha
duw van zijn schrijf makkers
in Hollywood, zoals William
Faulkner, Erskine Caldwell
en Dashiell Hammett.
Tobias Schneebaum: 'De
geesten van het oerwoud'.
Uitg. Contact, prijs 34,90. De
auteur zegt de eerste wester
ling te zijn die doordrong in
de Asmat-gemeenschap in
Nieuw-Guinea. Veel aan
dacht is er voor sexuele rela
ties tussen mannen. Voor
Schneebaum is dat 'een per
soonlijke vervulling', maar in
hoeverre dat voor de lezer zo
interessant is blijft de vraag.
Jeffrey Weinberg en Jaap
Hollander: 'Zo word je een
BAP'. Uitg. Nelissen, prijs
19,75. 'Ontdek je eigen aar
digheden en word een Bijzon
der Aardig Persoon', roepen
de zeer positieve schrijvet,
die met speelse voorbeelde»
en Loesje-achtige kreten C
pyschologisch milieu' wj|L|
verbeteren.
Mark Hofkamp en Wim wö
terman: 'Aso's, Bigi's, Ctj'l
mi's'. Uitg. Fontein, Drij' I
14,90. Een jongerentaal. I
woordenboek met moderne I
uitdrukkingen. 'In die bar i
het altijd rete steil' (heel en
leuk). 'Dat is een puf restau',
rant' (goedkoop). 'Koffiezet! I
apparaat' (burgerlijk ^.1
soon). 'Kontakt' (iemand m6j I
contactlenzen). Er staan i
woorden in die niet specif,,
uit de jongerencultuur en nieil
eens uit de jaren tachtig ko-l
men, zoals 'puber', 'pleegezb
'manwijf', 'kletsen' en
luid'. De afbakening van
jongerentaal had veel sche
per gekund.
Inez van Eijk: 'De schrijl.J
hulp'. Uitg. Contact, pri,, 1
22,90. Tips voor mensen dj J
regelmatig iets op papjei|
moeten zetten. Over het be-l
gin, de structuur, de functie!
van alinea's en de interpunt-l
tie en het pakkende slot.
Ron Kaal: 'De Orpheus-m...
chine'. Uitg. De HarmoniJ
prijs 29,90. Beschouwingen!
over het verschijnsel televj.f
sie, eerder verschenen in e
NRC.
uir:
•Kikker is
verliefd'
Door Muriel Boll
KIKKER voelt zich vreemd, hij weet niet of hij gelu
is of bedroefd. Hij moet lachen en huilen tegelijk e
zijn borst klopt het van boem-boem, boem-boem. I
kou, denkt Varkentje, maar Haas stelt aan de handvaiil
de symptomen en met behulp van zijn boek vast dij
Kikker verliefd is.
Woepie! roept Kikker, al
heeft hij nog geen idee op wie.
Hij vermoedt dat het Eend is.
Dat kan niet volgens Var
kentje: „Jij bent groen en zij
is wit", maar Kikker weet het
zeker. Daarmee is hij nog niet
uit de problemen want hoe
trek je de aandacht van je ge
liefde als je te verlegen bent
om haar je liefde te verkla
ren? In het donker schuift hij
een mooie tekening bij Eend
onder de deur door, een an
dere keer legt hij een bos
bloemen op de stoep, helaas
schiet Kikker weinig op met
dergelijke anonieme geschen
ken. Om de aandacht van je
aanbedene te trekken moet je
kennelijk iets heldhaftigs,
iets gevaarlijks doen als het
verbeteren van het wereldre
cord hoogspringen.
Kikker sprint en sprint van
's morgens vroeg tot 's avonds
laSt. Steeds hoger en hoger.
op vrijdagmiddag, om dertien
minuten over twee, maakt
Kikker de hoogste sprong uit
de geschiedenis. Hij verliest
daarbij zijn evenwicht, slaat
over de kop en komt als een
baksteen voor de voeten van
Eend neer. Dan blijkt dat
Kikker zch helemaal niet zo
had hoeven uit te sloven want
Eend houdt allang heel veel
van kikker. „O Kikker! Je
had wel dood kunpen vallen.
Wees toch voorzichtig want
ik houd zouveel van je!" Stot
terend antwoordt Kikker dat
hij ook zoveel van Eend
houdt. Vanaf die dag zijn ze
altijd bij elkaar; groen en wit,
liefde kent geen grenzen!
'Kikker is verliefd' is een ver
schrikkelijk mooi boekje.
Heel subtiel laat Max Velt-
huijs zien hoe hoog Kikker
wel springt door hem boven
een vliegende vogel te laten
uitstijgen, meer zie je niet. Hij
schildert vertederende tafe
reeltjes van een erg groene
kikker in een roze-wit ge
streept boxershort, van
warme huisjes en bootjes op
het water, een wereld om
naar te verlangen. Velthuijs
zei eens tegen me: „Misschien
is het een voordeel om pas
aan kinderboeken te begin
nen als je al wat ouder bent.
Dan weet je wat de werke
lijke waarden van het leven
zijn die zijn meestal h
simpel".,
Innig en met de eenvwl
van een ware kunstenaar la
hij zien waar het in het lew
opaan komt, een boekje»
tot over je oren verliefd op
worden.
Ook de Amerikaan Willi
Steig (1907) is op latere li
tijd boeken voor kinden
gaan maken. Hij
geestige verhalen vol fantai
en maakt daar losse tekent
gen 'bij. Vriendelijke
zonder grote kleureffec
waarop vooral veel dien
staan. Steig geeft ze eén u
gekiende houding waaraan!
precies ziet wat er gebeurt f
'Gorki zweeft' gaat net»
het boek van Velthuys ovej
gelukzalige momenten in«
kikkerleven. Als mijn ouda
weg zijn, mengt Gorki a"
wat hij maar in het keul
kastje kan vinden
aar; doet er cognac en roze
lie bij en het resultaat is
roodgouden vloeistof vol k
letjes, een toverdrank, f"
legt een ring van kiezel
en madeliefjes rond de fte j
gaat in het gras onder!
blauwe hemel liggen wa#j
op de dingen die komen ga'J
De wereld is louter t
en Gorki heeft er nog eenst
ciale fles van in zijn hand'-
een bellelje uit zijn
drank zweeft hij sluimei«
de lucht in. Hij vliegt
heuvels en valleien.
In de tuin van zijn neef
gol maakt Gorki een gevaa'
lijke duikvlucht. Ik weet®
of Steig iets speciaals 1"
bedoeld met de namen
deze Russische schrijf
maar de socialistisch-i
tische Gorki zou enorme s
kerogen opzetten als hiu
zien wat er nu in
Europagebeurt!
Eenzaam hangt 0"
's nachts tussen de ste
Hij wil naar huis, laat de
leeglopen en met de
druppel komt hij ween
aarde terug. Zo gaat da'r1
eenmaal bij kikkers, nwa'l
kennen geluksmoindjj
waarop ze hoog boven t
zelf uitstijgen!
Max Velthuijs: Kikker is
Uitg. Leopold, 21,90.
William Steig: Gorki zweef
Querido, 19,90.
MEISJES die Tina te kinde
achtig vinden, stappen vaa
over op Yes of Flair. Aan i
hoeveelheid advertenties ki
je zien dat de lezers wat oudt
zijn, ik denk tussen de veei
hen en zeventien jaar. D
hebben meer geld te verpa
sen en er staat dan ook be
hoorlijk wat informatie
over kleren, horloges, cosmc
tica enz. Het gaat meer or
het méést modieuze dan oi
het goedkoopste artikel.
In dit blad staan gee
strips zoals in Tina, maar w
iedere week twee verhale
waarvan één aan de licht
erotische kant is, vaak ovt
de eerste keer naar bed gaan
Laat je daar trouwens nii
door verlakken! Denk 'ni<
dat je abnormaal bent als
I op je zestiende nog niet mi
iemand hebt gevreeën. U:
onderzoeken blijkt dat jonge
ren van nu niet eerder me
iemand naar bed gaan da
hun ouders dat deden, en da
was op zijn vroegst zo ron
hun negentiende jaar.
In Yes is er'elke week flin)
wat ruimte voor reportage
over film- of popsterren. Dez
week staat er over twee pagi
na's een poster in van Ton
Cruise, plus twee pagina'
tekst waarin hij vertelt wa
hij allemaal niet over heef
gehad om succes te krijger
Eindeloos repeteren, auditie
doen en kilo's afvallen.
Uit het 'Westhoeks Miniblad
dat gemaakt werd door groej
8 van basisschool De West
hoek uit Oosterhout:
Zesde klas Westhoek vrijaf
De kinderen van de zesde kla:
van de Westhoek hadden gis
teren onverwachts een dagj»
vrij. Hun leraar, de bekend*
Harry van de W. kwam nie
opdagen. In een bui van licht*
overspannenheid was hi,
's morgens vroeg per ongelui
richting Waspik gefietst
Daar trof de politie hem aan
naast zijn fiets in een greppel
kleumend van de kou. Dank
zij de magnetron in het St
Josephziekenhuis werd hi,
snel weer opgewarmd Naai
verwachting zal hij maandag
zijn werk weer kunnen her
vatten.
Lubbers op een rots
ITALIË - Lubbers is gisteren
tegen een van de rotsen vooi
de kust van Italië gevaren.
Het gebeurde omstreeks 14.31
uur voor de kust ter hoogte
van Rome. Lubbers was nel
zijn nieuwe duikboot aan he"
3us/ce en Wiske:
f nu veer
Dal stuh hahni-
baal het ft in m'n
Vedelen
-Jacht dal hete en., verst was
u yi,
ittrnborie
HAAR0J\f W/NT UAirL
/*£7~ Kaarten
\m*ar Hoo/r mé!T~
