Etnische politie goed DE STEM ACHTERGROND ZATERDAG 18 NOVEMBER 1989
voor beter begrip
van 'buitenlanders'
'Verkiezingen in Namibia waren indrukwekkend1
'V A
Economisch systeem is de achilleshiel van het Oostblok
BOUW-W"
BEVEILI
Acht mensen gaan miljoenen tonnen vervuilde grond te
5e smalle ma
NEDERLANDSE PARLEMENTARIËRS TEVREDEN TERUG VAN WAARNEMING
OJ. MO H
SERVICE CENTRUM GRONDREINIGING (SCG) GAAT SANERING COÖRDINEREN
DE STEM CO
J3ESTEM.
RADICALE HERVORMINGEN ZULLEN HET EINDE DE VAN DE IDEOLOGIE BETEKENEN
PARTEM BINNEf
DEN HAAG (ANP) -
Bouwbedrijf (AVBB) b
president in een brief h
kent dat het bouwbedri,
de voornemens het reis
te verminderen en bovj
werkafstand te bevriezi
Door Cees Manders
ONZE SAMENLEVING wordt steeds kleurrijker. Een
snel groeienddeel van de bevolking is allochtoon of van
niet-Nederlandse herkomst. Één op de vijf inwoners
van de vier grote steden komt al uit 'het buitenland',
Marokko, Suriname, de Antillen, Turkije en ga zo maar
door.
Hoe we met die allochtone
medemensen om moeten
gaan, kunnen we leren van de
politie. Van de politie? „Ja
van ons", meent de Amster
damse politiecommissaris
Nordholt. „Iedereen kijkt
naar de politie. Wij hebben
ook een vertöuwensfunctie.
Daarom moet de politie de
toon aangeven als het gaat
om een goed minderheden
beleid.'^
Een hele dag praatten onze
politiecomissarissen, korps
chefs en districtscomman
danten gisteren in Rotterdam
over 'De politie in multira-
ciaal Nederland', gedurende
de laatste uurtjes zelfs in het
bijzijn van de splinternieuwe
minister van politie Dales. Op
het programma stond ze zelfs
nog vermeld als burgemees
ter van Nijmegen.
Zulke conferenties zijn
zwanger van goede voorne
mens, resoluties, maar of er
echt iets moois van komt, we
ten we pas 'in een later sta
dium' en dikwijls nooit.
Velen in de zaal knikten
braaf bij de verwijzing naar
de voortrekkersrol van de po
litie in onze m'ulti-raciale en
multi-culturele samenleving.
Maar voorlopig worden de et
nische minderheden door de
politie nog maar heel karig
bedeeld met arbeidsplaatsen.
In ons land lopen nog geen 200
allochtonen in politie-uni-
form rond, van wie alleen al
150 in Amsterdam, Rotterdam
en Den Haag.
Er moeten veel meer 'bui
tenlanders' bij de politie,
daarover is iedereen het eens.
Maar hoe? De werving en se
lectie de opleiding en begelei
ding van hen is moeilijk en
kostbaar. Je kunt aan een
Marokkaanse die bij de poli
tie wil natuurlijk niet de
zelfde <eisen stellen als aan
een meisje uit Rotterdam.
Andere cultuur, andere oplei
ding, ander milieu,-andere li
chaamsbouw zelfs.
„Pas die eisen aan hen
aan", bepleitte de Rotter
damse korpschef Ottevanger,
de organisator van de confe
rentie. „Zet de deur voor hen
open, maar verhoog op het
zelfde moment niet de drem
pel. Want dan kunnen ze er
nog niet ia"
Allochtonen die zich opge
ven voor de politie moeten
aangepaste geestelijke en li
chamelijke testen krijgen, en
na aanstelling een eigen be
geleider of mentor, een eigen
beoordelingssysteem. En
waarom kan er bij de organi
satie van de politiediensten
geen rekening gehouden wor
den met islamitische of hin-
doestaanse gebruiken?
„Zorg ook eens voor een
uitheemse variatie in het as
sortiment in de politiekanti-
ne", zei de Rotterdamse
korpschef. Cous-cous, rjjst-
en-curry op het menu getuigt
van respect voor de alloch
tone collega, maaris ook leer
zaam voor de boerkool-Hol-
lander.
Meer allochtonen bij de po
litie is een doeltreffende ma
nier gebleken om meer begrip
te kweken tussen de verschil
lende bevolkingsgroepen. De
110 'buitenlanders' bij de Am
sterdamse politie worden
door de 'echte' Amsterdam
mers goed geaccepteerd en
daardoor is er bij hen ook
meer begrip gegroeid voor die
andere medebewoners van de
hoofdstad.
De interessantste bijdrage
op de conferentie was die van
John Murray, politieinspec-
teur in dé Londense immi
grantenwij k Brixton. Brixton
is in het recente verleden het
toneel geweest van bloedige
rassenonlusten, een gevolg
van wantrouwen en haat je
gens de politie.
Nu is het rustig in Brixton.
Murray vertelde hoe zijn
team erin geslaagd is het ver
trouwen van de zwarte bevol
king te herwinnen. De angst
voor en afkeer van de politie
zijn voor een groot deel weg
genomen door te werken met
'lay-visitors': leken, burgers,
die het vertrouwen hebben
van de bevolking en van ons
op elk moment de cellen op
het politiebureau mogen be
zoeken.
De 'burger-bezoeker' krijgt
als het ware zelf een sleutel
van het bureau. „Zo zien ze
met eigen ogen dat wij de ar
restanten goed behandelen,
dat er op het bureau geen
stemming wordt gekweekt
tegen de zwarte bevolking,
kortom dat het gewoon niet
waar was wat er in de wijk
over de politie werd gezegd."
Een uitstekend middel vol
gens Murray. „De mensen in
de wijk wier aartsvijanden
we eerst waren'hebben nu
wat meer begrip voor ons. Ze
komen bij ons en wij gaan
naar hen toe. Maar we heb
ben op het bureau ook heel
duidelijk afgesproken: met
welk probleem de mensen ook
naar ons toe komen, we doen
er altijd iet» mee. We zeggen
nooit dat we geen tijd heb
ben."
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteur.
Hoofdkantoor: Spfnveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
«.076-236911 Telex 54176 Telefax 076-236405.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452'.
Sportredactie 076-236236.
Telefax redactie 076-236309.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326.
Voor bezorgklachten: «076-236888.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, «01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, «01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45,01650-37150.
Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, «01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur:
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen bij vooruitbetaling te voldoen:
per maand 25,50; per kwartaal 73,50 of per jaar 285,00.
Abonnees die automatisch betalen ontvangen een korting van
resp. 1,- per maand, 2,00 per kwartaal, 7,50 per jaar.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Losse nummers: ma. t/m vrijd. 1,30; zat. 1,50.
Service-afdeling abonnementen: 076-236472, ma. t/m vrijd.
9.00-12.30 en van 13.00-16.00 uur.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Centrale reclame-afdeling 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje «076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Rdnlfpoldtioc
Postgiro>114111 ABN rek. 520538447.
Door Frits Kemperman
„DE VERKIEZINGEN in Namibia waren indrukwek
kend", zegt het Bredase PvdA-Kamerlid Josefien Ver-
spaget. Ze heeft samen met Jaap de Hoop Schef-
fer (CDA) en Benk Korthals (WD) de verkiezingen van
vorige week als waarnemer bijgewoond en is volledig
tevreden over het verloop ervan.
Verspaget is samen met ver
tegenwoordigers van een
overkoepelende organisatie
van de kerk naar het noorden
van Namibia geweest. In dit
gebied, Ovamboland, heeft de
Swapo de meeste aanhang,
het is tevens het dichtst be
volkte gebied in het lege Na
mibia, het dunst bevolkte
land ter wereld na Mongolië.
In dit grote land was het
moeilijk alle kiezers te berei
ken, daarom waren er veel
stemlokalen nodig en waren
er zelfs mobiele stembureaus,
bij ieder stemlokatie waren
leden van de speciale VN vre
desmacht aanwezig om toe te
zien op een eerlijk verloop.
Volgens Verspaget is er alles
aan gedaan om iedereen te
bereiken, maar kwamen er
wel 'onregelmatigheden' voor.
„Vooral de eerste dag liep
het storm bij de stembureaus
en moesten mensen vaak
urenlang in de barre zon
wachten voordat ze hun stem
konden uitbrengen."
Verspaget trok iedere dag
met een jeep langs de stembu
reaus om te kijken hoe, en
vooral hoe eerlijk, het stem
men geschiedde. „De eerste
dag ontdekte ik dat er in mijn
gebied te weinig stembiljetten
waren. Ik heb meteen stappen
ondernomen en bij de autori
teiten erover geklaagd. Die
zelfde nacht Werd er inkt en
papier overgevlogen en wer
den er onder streng toezicht
10.000 extra biljetten ge
drukt."
Ook kwam ze bij een stem
bureau waar voor de deur zes
Swapo-leden met grote mes
sen 'de wacht hielden'. „Die
kerels vroegen aan iedereen
waarop ze gingen stemmen -
het was je reinste intimidatie.
Ik ging toen boos naar de or
ganisatie van het stembureau
Verspaget
- foto de stem johan van gurp
en die stuurden de mannen
meteen weg." Maar dat was
de enige kritiek die Verspaget
op het verloop van de verkie
zingen heeft. „Van meer van
dat soort gevallen heb ik in
mijn waarnemersgroep niets
gezien of gehoord", zegt Ver
spaget.
Iedereen werkte mee om al
les nefjes te laten verlopen.
„Je zag dat blank en zwart
goed kunnen samenwerken
als ze willen. Zo werden de
stembussen 's nachts bewaakt
door een gemengd team. De
stembus werd in een auto be
waard. Bovenop de auto sliep
een lid van de VN-macht,
naast de auto een Namibische
politieman en eronder een lid
van de Swapo.
Het analfabetisme was
geen groot probleem. In een
land waar bijna de helft van
de mensen niet kan lezen of
schrijven is daarom alles ge-
jk 'JV V
Swapo heeft de laatste weken voor de verkiezingen
'stemles' gegeven aan de analfabeten onder de Namibische
bevolking - fotoanp
daan om de mensen toch een
eerlijke kans te geven geheim
te stemmen. Swapo heeft en
kele weken voorlichting gege
ven over hoe je een stembiljet
moet lezen en invullen en bij
ieder stembureau waren 'offi
cials', Zwarte Namibiërs di'e
de mensen hielpen bij het in
vullen van de partij van hun
keuze". Op de vraag of daar
niet mee gesloemeld kan wor
den, antwoordt Verspaget re
soluut 'nee'. „Die officials ga
ven eerlijk hulp. Er was soms
onduidelijkheid over het her
kennen van eèn partij op het
biljet."
In een dorpje maakte Ver
spaget het mee dat een oude
man die ging stemmen de
symbolen van de partijen niet
herkende. „Hij riep 'ik wil op
Sam (Sam Nujoma, president
van Swapo, red.) stemmen,
Sam is mijn man'. Het was
wel moeilijk hem te overtui
gen dat het symbooltje van
Swapo, het symbool van de
partij van Nujoma was, maar
ik heb nergens gezien dat dit
tot oneerlijke praktijken leid
de. Wel is er vanuit het zuiden
gemeld dat de DTA de grote
rechtse oppositiepartij) de
kiezers vertelde dat je het
hokje van DTA moest invul
len als je op Nujoma wilde
stemmen."
Het zuiden staat nog sterk
onder invloed van Zuidafrika
en er wonen veel rijke groot
grondbezitters. „Daar kwam
het voor dat een rijke boer
aan een dienstmeisje vroeg
waarop ze had gestemd. Toen
het meisje antwoordde 'mijn
stem is mijn geheim' werd ze
op staande voet ontslagen.
Maar het blijven incidenten",
benadrukt Verspaget. „We
moeten de verkiezingsuitslag
erkennen en zo snel mogelijk
onderzoeken of we diploma
tieke betrekkingen kunnen
aanknopen en met ontwikke
lingshulp kunnen beginnen."
„We moeten een kleine di
plomatiek postje in de hoofd
stad vestigen, vooral vanwege
de steun in de strijd tegen de
apartheid in Zuidafrika. Daar
zien ze dan dat wij het serieus
nemen wat er gebeurt en zal
Zuidafrika zich niet meer met
het land bemoeien zoals het
dat in het verleden met een
leger in Angola heeft gedaan.
Ontwikkelingshulp is even
belangrijk. Zonder steun van
buiten verarmt het land en
treedt er destabilisatie op. De
tegenstanders van het nieuwe
regime zouden dat dan uit
buiten en het gekozen bestuur
omverwerpen, daarom is het
heel belangrijk dat het land
op weg wordt geholpen."
Het grote probleem voor
Swapo zijn de klachten over
marteling in kampen net over
de grens. „Als Swapo gaat re
geren zal het een officieel on
derzoek van Amnesty en het
Rode Kruis, twee neutrale or
ganisaties, moeten toestaan.
Zo niet dan komt interntio-
nale steun aan Namibia
losse schroeven te staan. ft
nieuwe regering kan hierna
veel goodwill winnen."
Volgens Verspaget is hei
een 'moreel dilemma' wat
met steun aan Namibia moei
gebeuren. Er moet dan een ge.
Coördineerde actie van de
noren' komen en het land
moet zijn blazoen zuiveren"
Verspaget trekt de vergelij.
king met Suriname en China.
„Toen daar mensen door de
regering werden ged
heeft Nederland de betrek
kingen opgeschort, we moeter,
die norm gelijk houden." Nu-
joma ontkent in alle toonaar.
den dat Swapo zich schuldig
heeft gemaakt aan martelin.
gen, maar volgens bronner,
van Verspaget moet Nujonu
hiervan op de hoogte zijn g
weest.
Over de rol van de VN ig
Namibia is Verspaget een en
al lof. Dit is volgens haar een
'voorbeeld van hoe de VN ef
ficiënt ingezet kan worden
De Nederlandse marechaus
sees krijgen enorm veel waar
dering vanwege hun goede
leidinggevende capaciteiten
maar vooral hun goede
tact met de bevolking, ft
taalverwantschap is
enorm voordeel en de meeste
Nederlanders kunnen makke
lijk praten met de Zuidafri
kaans sprekende Namibiërs.
Verspaget pleit dan ooi
voor verlenging van het ver
blijf van de Nederlandse ma-
rechaussees in Namibia. Maar
vergelijkbaar werk in andere
landen is ook een goede taak
voor Nederlandse marechaus-
Verspaget heeft door
ervaringen in Namibia ver
trouwen in de toekomst van
het land. Swapo heeft op haar
kieslijsten de namen van de
militante leden weggelaten en
Verspaget denkt dat er
gematigde en haalbare poli
tiek zal komen. Het onderzoek
naar de schendingen van de
mensenrechten zal echter
cruciaal zijn voor de toekomst
van Afrika's laatste kolonie.
rö-w-». x. 1 -*■ c- a* »c - - 1-5" if Cf? I n
Door Frpns van Mourik
TOEN BURGEMEESTER
Momper van West-Berlijn
deze week gevraagd werd
of de hele Berlijnse Muur
gesloopt moest worden,
antwoordde hij dat het op
dit moment - alleen maar
belangrijk is dat mensen
vrij kunnen reizen. Maar
hij voegde er meteen aan
toe dat de muur veel meer
is dan een betonnen
scheidslijn tussen de bur
gers van twee staten. Het
is, zo zei hij, vooral de
grenslijn tussen twee eco
nomische systemen. Naar
mate burgers die grens va
ker passeren,, zal de druk
op het Oostblok toenemen
om de economie radicaal te
veranderen.
Momper legt de vinger op de
zere plek. In de hele juich
stemming over het tempo
waarin het Oostblok zelf
bressen schiet in Berlijnse
Muur en IJzeren Gordijn, zou
wellicht vergeten worden, dat
communisme 'meer is dan de
wijze waarop een volk, al of
niet gedwongen door zijn lei
ders, politiek denkt. Net als in
de zogenaamde kapitalisti
sche landen is de economie de
kurk waarop het politieke
systeem drijft.
Dat is tevens de achillishiel
van het communisme. Zou
bijvoorbeeld Oostduitsland
economisch het roer radicaal
omgooien, dan vervalt tege
lijk de belangrijkste grond
voor het bestaan van een an
der, communistisch Duitsland
aan gene zijde van de Muur.
De Oostduitsers mogen in
staat worden geacht, het blij
ven tenslotte Duitsers, om het
Wirtschaftswunder dunnetjes
over te doen. En wie zal er dan
aan het eind van de rit nog
onderscheid kunnen maken
tussen twee Duitslanden.
Zo'n radicale economische
verandering zal veel tegen
stand opwekken bij de hardli
ners in Oostduitsland, die na
tuurlijk niet verdwenen zijn
nu er een paar betonblokken
aan de grens zijn weggehaald.
De bureaucratische baasjes,
die jarenlang dank zij hun
vele privileges onevenredig
veel gevreten hebben uit de
staatsruif, geven hun positie
niet zonder slag of stoot prijs.
Sovjet-president Gorbats-
jov heeft ervaren dat wie pre-
strojka zaait, storm zal oog
sten en niet alleen omdat zijn
hervormingen voedsel geven
DDR-burgers massaal op weg naar Westduitsland via het station in Leipzig.
- foto de stem/ben steffen
aan nationalistische gevoe
lens in de afzonderlijke repu
blieken.
Afgelopen week moest zijn
economische top-adviseur
Abalkin ervaren dat de con
servatieven nog volop aanwe
zig zijn. Op een topconferentie
waar hij met 1400 economen,
politici en arbeidersvertegen
woordigers de economische
toekomstplannen besprak,
was er onverwacht veel te
genstand. Een van de promi
nente conservatieve opponen
ten, Wladimir Yakusjev, zei
daar dat de huidige economi
sche en politieke crisis in de
Sovjetunie een rechtstreeks
gevolg is van de poging om
het communisme af te schaf-
iliïi jiJ iab n
fen. Of zoals hij het stelde:
'het bankroet van de gedachte
dat je planning moet combi
neren met markteconomie'.
Eten vrijere economie, zoals
het Kremlin nastreeft, arbei
ders die baas zijn over hun
eigen arbeid, effectenbeurzen
en privé'-bezit zijn een vloei
in de ogen van collectivistisch
denkende orthodoxe marxis
ten. Voor hen betekent dat öe
teloorgang van een jaren ta
nig gekoesterd systeem.
De economie van een land
is zowel de exponent van het
politieke systeem als de on
dersteuning ervan. Die dub
belrol speelt de Oostbloklan
den op dit moment hevig par
ten. Overigens voelen niet al
leen communistische landen
een hevige aanvechting om
hun landsgrenzen en dus die
van hun nationale economie
te bewaken. Hoe groter de te
genstellingen tussen aan elk
aar grenzende economieën,
hoe strenger de grenscontrole
van de regeringen, inclusief
de democratische.
Daarom bewaken bijvoor
beeld de Verenigde
hun zuidgrens veel strenge'
dan hun noordgrens. De Ame
rikanen hadden al lang door
waar de Oostbloklanden nu ze
mee zitten te worstelen.
UTRECHT (ANP) - De uil
spraak waarin het Amstei
damse gerechtshof onlang
de uitzetting van zes Tamil
rechtmatig noemde, was ge
baseerd op onjuiste infor
piatte-
nie onjuiste informatie kwar
van de Nederlandse Staat, di
daarmee het Hof dus op ht
verkeerde been heeft geze
Deze beschuldiging komt va
Vluchtelingenwerk.
De vereniging zegt vrijda
een brief te hebben gekrege
van het hoofdkwartier van ht
jjoge Commissariaat voor
Om
Het AVBB schreef de br
werkgeversorganisaties in
die geloven dat de maatre
voor de bedrijfstak als geh
al jaren een specifieke reis!
tot tevredenheid werkt'.
Het is een 'traditionele bijzon
dere aanpak' die specifiek i:
voor het bouwbedrijf omdat di
werknemers in deze bedrijfs
tak vaak op' wisselende plaat
sen werken. Ook zijn de meest»
bouwwerken niet per openbaai
vervoer bereikbaar mede dooi
het tijdstip waarop gewerk'
wordt. Verder wijst de AVBB
er op dat het „uitgesloten" is
dat gereedschap en materieel
per openbaar vervoer wordt
meegenomen naar de werk
plek.
Volgens het verbond blijft
het noodzakelijk dat meerdere
op andere plaatsen woonach
tige werknemers gezamenlijk
naar de werkplek kunnen rei
zen. Het gezamenlijk reizen,
zoals in de bouwnijverheid ge
bruikelijk is, betekent volgens
de AVBB ook dat er uit milieu
oogpunt al een bijdrage wordt
geleverd.
De Hout- en Bouwbond CNV
is het eens met het regerings
besluit oijj de belastingvrij ei
reiskostenvergoeding voor het
woon-werkverkeer bij afstan
den boven dertig kilometer af
te toppen, maar vindt dat
bouwvakkers daar buiten moe
ten vallen.
In het rapport van de werk
groep Brokx over het reiskos
tenforfait staat dat er rekening
moet worden gehouden met
werknemers voor wie open
baar vervoer of verhuizen geen
werkelijk alternatief is, zo zei
de bond.
Het Samenwerkingsorgaan
Belangenverenigingen van Mi-
DEN BOSCH 073-14 441
BREDA 076-14 3986
EEN LAND dat al onder de zeespiegel ligt
nog verder afgraven. De inpolderaars uit
de vorige eeuw zouden er zo hun beden
kingen bij hebben.
Voor de acht medewerkers van het Service
Centrum Grondreiniging (SCG) ligt de zaak
eenvoudiger: de Nederlandse bodem is op
tienduizenden plaatsen ernstig vervuild. Af
graven en reinigen is geboden, juist om de
'multifunctionaliteit' van de bodem zeker te
stellen.
Na vier jaar intensieve voorbereiding is het
SCG nu van start gegaan. De nieuwe onderne
ming, waarvan de verschillende overheden
alle aandelen in handen hebben, gaat de reini
ging coördineren van jaarlijks zo'n miljoen
ton vervuilde grond.
„Als het lukt om in 25 jaar tijd de bodem
weer schoon te krijgen, mogen we onze han
den dichtknijpen", zegt W. Hagemeijer, een
van de medewerkers van het SCG. De over
heid noemt dit jaartal als streven in haar sce
nario Bodemsanering. „De totale vracht is nog
niet geïnventariseerd, maar in 25 jaar de boel
schoon, dat zou wel heel erg snel zijn".
Medio volgend jaar zal de Interimwet Bo-
demsanëring moeten opgaan in de Wet Bo
demsanering. Vanaf dat moment geldt zowel
voor overheden als voor bedrijven (de zogehe
ten saneerders) een meldingsplicht van ver
vuilde grond. Indien die grond te reinigen is,
dan zijn de saneerders wettelijk verplicht hun
vervuillde bodem bij het SCG aan te bieden.
Het SCG op zijn beurt verplicht zich dan tot
reiniging.
Met deze opzet wil de overheid ook voorko
men dat vervuilde grond naar het buitenland
verdwijnt. „Tot nu toe hebbén we enorme lek
stromen", zegt Hagemeijer, doelend op de si
tuatie waarin de overheid 'geen goede kijk'
heeft op de verblijfplaatsen van vervuilde be
drijf sgrond.
Met name het chemisch afval, dat als residu
overblijft na reiniging van de grond, gaat
nogal eens de grens over. Met de komst van
het SCG, dat zich ook voor de residuën verant
woordelijk stelt, moet dit grotendeels verleden
tijd worden.
Pas indien reiniging anderhalf maal zo
duur blijkt als storten in het buitenland, kan
tot het laatste worden besloten. Hagemeijer
verwacht niet dat dit vaak het geval zal .zijn.
„Onze reinigingskosten zijn wat dat betreft
flink concurrerend."
Sanering van de bodem zal naar verwach
ting in totaal circa 50 miljard gulden kosten.
De helft van deze kosten wordt gemaakt bij
het eigenlijke reinigingsproces, de andere
helft bij zaken als planontwikkeling, afgra
ving en het betalen van schadevergoedingen.
Het streven bij de reiniging is om dg ver
vuilde grond weer 'algemeen inzetbaar' te ma
ken. Dat betekent bijvoorbeeld dat eenmaal
vervuilde bedrijf sgrond later in principe ook
geschikt moet zijn voor de aanleg van een kin
derspeelplaats.
Zover zal het in lang niet alle gevallen ko-|
men. Zo zal grond, waarvan bij de reiniging 20
procent onverwerkbaar afval zou overblijven,
niet worden schoongemaakt. Dergelijke grond
dient in principe in Nederland gestort te wor-|
den. Om die reden is bij het SCG de werk
maatschappij Top Grondbeheer gevoegd.
Top staat voor 'tijdelijk opslagplaats'. Ne
derland kent op dit moment zeven grote op
slagplaatsen, zoals bij Moerdijk, bij Maas
tricht en in de provincie Utrecht. Hagemeijer
verwacht dat naast de twee bestaande opslag
plaatsen bij Moerdijk er nog één zal bijkomen.
De enorme hoeveelheid verontreinigde
grond maakt het onmogelijk de gehele sane
ring in één keer ter hand te nemen. Zo zal yan
de circa 100.000 vervuilde bedrijfsterreinen
waarschijnlijk slechts tien procent onmiddel
lijk worden aangepakt.
Voor het overgrote deel geldt dat de proble
men eerst 'beheersbaar' worden gemaakt. Dit
gebeurt bijvoorbeeld door het 'immobiliseren'
van de verontreiniging, het voorkomen dat de
vervuiling zich verder verspreidt dan over het
oorspronkelijk verontreinigde terrein.
Grote vraag bij de meldingsplicht van ver
vuilde grond blijft of met napne de bedrijven
'spontaan' gewag zullen maken van de veront
reiniging op hun terreinen. Het Service Cen
trum Grondreiniging heeft daarop geen zicht
„Controle en handhaving", zegt Hagemeijer.
„blijven natuurlijk taken van de verantwoor
delijke overheden, de provincies en gemeen
ten".
Een bedrijf mag ook besluiten zelf de reini
ging ter hand te nemen. Het is daarbij wel ge
bonden, omdat het tegenover het SCG moe'
bewijzen dat tegen een lagere kostprijs mini
maal hetzelfde 'reinigingsresultaat' te bete
ken is. Blijkt dit resultaat niet, dan kan het
SCG het betreffende bedrijf alsnog wijzen op
de meldingsplicht.
Al met al krijgt het SCG een behoorlijk®
monopolie-positie in het reinigen van Neder-
lands vuile bodems. Hagemeijer en de zijnen-
„u begrijpt dat we met ons achten bijzon®'
enthousiast van start zijn gegaan" - zijn een
ter niet uit op de macht en het grote geld.
„Wij zijn een stichting en in handen van»
overheid". Mocht er al wat verdiend worden,
dan treden vanzelf de statuten in werking-
eventuele baten vloeien terug naar het mi®*'
terie van VROM. Het geld zal 'algemeen inzf'
baar' zij n voor de verdere sanering van de Ne
derlandse bodem.
(ANP)
EEN spreekbeurt heeft WD-
'steravond de nieuwe minister
m zijn zuinigheid. De toespelinc
'ei; de ironie ligt er duimendik bi
iet komt ook enigszins merkwa
naerhandelaar voor de PvdA
iieuw beleid, halveert dat bedr;
teg-
lr«|en voor de bezuinigheid
envaiier voor volgend jaar. De
an was gepland. Kok tracht dat
en op de begrotingen van Binr
eiwijs, Sociale Zaken, Cultuur
m fl|n opvallende operatie gei
'dijken van de lijn van zijn v
ng. Het terugdringen van het
°k min of meer heilig verklaard
~tn 'Startbrief' - de minister
- te n*se voor de Dnanoiële gev
tv-»61Kok eveneens een plafi
ju?'P'hite. in tegenstelling tot
amh. eau 9aat Kok er vanuit
nr 'enaren in relatie tot de ont
onvoldoende is. Kok rekent
(L maar hij zegt er nog iets bi
stijgen, dan wordt de 1
)at 'ssen en de uitkeringsgerec
lome, 5punt wordt hem door
Ho Jr?- ^ij zijn van oordeel dat h
ontwikkelingen op de loonrr
e*; werknemers legt. De krit
erech» "nemers legx. ue Krii
oonte7. de regeringsverklarin
)S^^kelin9en door vriie or
e wa^hi or he' verloop van
'omen is het risico van ee'
)etSil?«'9e 'nzet van Wim Kok gJ
WaarSWe kabinet zijn. Deskui
ekpn£ wd-ln het regeerakkoc
in|pj Jn9 gehouden. Wanneer di
)e nieuwTld<?elli'k worden bijge:
die vorp 5 minister van Financit
"lenrio orde,iikheid n'et uit
dank Vlef Jaar vaker moet ingi
'8rnipn,0r n afgenomen. De k
owing' verliezen dan snel I
