gramma Plaatstekort voor TBS-gestelden ietunie zoekt Nederlandse steun voor verbeteren landbouw PPR wil verplicht leerlingenstatuut J% AbvaKabo FNV wil per bedrijf een milieuverslag LubbersPvdA wil riskant beleid j BEHANDELING IN NEDERLANDSE INRICHTINGEN DUURT STEEDS LANGER Openlucht-tentoonstelling op kademuur Speciaal onderwijs Werknemers in de bejaardentehuizen in actie BINNENLAND DE STEM COMMENTAAR I >ral de rechtsradicale en rechts- me partijen en de bonden van •evenen uit vroeger Duitse gebie- iouden vast aan de grenzen van Om hun de wind uit de zeilen te n verklaarde deze zomer nog de hitter van de in Bonn meerege- Beierse christelijke partij CSU, Waigel, dat er nog steeds Duitse wraken bestaan op door Polen en vjet-Unie geannexeerde vroegere e gebieden. Bondskanselier Kohl t eraan te pas komen om de poli gemoederen tot bedaren te bren- n Waigel, die tevens minister van |ciën in Bonn is, het zwijgen op te DE STEM BINNENLAND DONDERDAG 31 AUGUSTUS 1989 MAASTRICHT - Er is een vast maandelijks te kort van 80 plaatsen in Nederland voor veroor deelde mensen die wegens ernstige psychische problemen ter beschikking van de regering zijn gesteld. Inleveren wapen kan reisje naar Parijs opleveren Vakbond voor werknemers in de bejaardentehuizen NIEUWSOVERZICHT GAK zou zieke werknemers benadelen Japanner opereert 50 kankerpatiënten Management-opleiding Erasmus de beste Aanbod lager beroepsonderwijs gehalveerd Vanaf voorjaar varkensvlees duurder PSP'er voorzitter van Groen Links Nieuwe ingreep tegen rugklachten Meer mensen in wao door 'licht werk' Ontwijken herkiezingen Tweede Kamer o5 CD Vijand denken groei nog wat meer (minder dan 2,25 procent groei) tegen valt. Maar ook bij een lagere economische groei leidt het Groen Links-programma tot extra milieubeleid omdat de lagere overheidsinkomens worden gecompenseerd door een hogere groentax (tot 7,3 miljard gulden). De conclusie ligt voor de hand. Het milieu in ons land is kennelijk goed af met een Groen Links-beleid. Maar is dat Groen Links-programma tegelijk ook zo goed voor de andere sectoren in onze sa menleving, voor de concur rentiepositie van ons land of voor het in de pas blijven lo pen met de andere landen in Europa? Daarover zijn de meningen nogal sterk verdeeld. Zelfs demilieuorganisaties Natuur en Milieu en Milieudefensie hebben in hun 'vergelijkend warenonderzoek' de nodige twijfels. Groen Links scoort dan wel hoog op de 'groentax' maar 'toch geven wij u hier mee geen stemadvies', aldus de milieuorganisaties. „Milieu is wezenlijk, maar niet het enige in de wereld". Czaja wijst er voorts op dat het jsverfassungsgericht heeft vast- d dat de Bondsrepubliek zich in Indragen met de Oostblokstaten leerplicht heeft, iets na te laten e vertegenwoordiging van de be lande posities tot het moment van vredesverdrag. n ie |n ir s, ik rs. Ie AZT is nog steeds het enige - en peperdure - medicament, dat de verwoesting door aids- besmetting in je lijf remt. Ook bij seropositieven (wel besmet met het HIV-virus, maar - nog - niet ziek) vertraagt het de ziekmakende werking van HIV. Dat laatste is recent uit Amerikaans onderzoek geble ken, al werd het allang ver moed. Maar ook in ons land kan AZT alleen nog voorge schreven worden aan patiën ten die al ziek zijn door aids: experimenteel en mondjes maat. Opnieuw: omdat deze aids- 'remmers' schaars en peper duur zijn, kunnen ze niet meehelpen, de ziekte echt in te dammen. AZT is er slechts voor de 'happy few'. Veel be smetten weten ook niet eens, dat ze seropositief zijn. Hoe hard de medische/ pharmaceutische wetenschap ook werkt aan middelen tegen aids, middelen die immers goudgeld opleveren, roem en dank van de geschokte mens heid, een beschermend vaccin wordt niet voor 1995 ver wacht. Op het gebied van de 'remmers' worden wel meer vorderingen gemaakt; die zijn al tamelijk effectief. ;r nog uit een hogere stand, iuders' hebben immers het beste iet hun kinderen voor. Mr. S.v.d.Goor, die in opdracht van ;t ministerie van WVC een rapport ihrijft over ethisch omstreden aagstukken in de gezondheidszorg, |omt tot de niet omstreden bevin- ing, dat het familierecht, het af- immingsrecht en het adoptierecht le nodige aanvulling behoeft. Waar e belangen van het kind in wordt ;eregeld, gaat de wetgever uit van n natuurlijke conceptie en van be- taande kinderen. Gaan sperma en eicel buiten het chaam een verbinding aan en blijkt le celdeling zich te voltrekken, dan u naar heersende opvatting de me- ;che wetenschap de reserve-em- jryo's - die uitsluitend zijn bestemd im mislukkingen op te vangen - ;een eigen waarde mogen toekennen. In het balanceren met het embryo ussen 'zaak' en 'persoon' staat echter liet vast bij welke van de twee ■echtsbegrippen het mensje-in-wor- ling zal uitkomen. Dat hangt mede if van het opgang makende zelfbe- ichikkingsrecht van patiënten. Vol- assenen hebben een zwaarder we ende stem over eigen leven of dood. In ouders beschikken (in samen- ipraak met behandelende artsen) iver leven of dood van onmondige 'nderen. Draaien ouders en 'ouders in po- mtie' er de hand niet voor om van het embryo een 'ding' te maken, dan levert die zienswijze voor weten schappelijke ontwikkeling van de ethiek nog vele kopzorgen. MORGEN: EMBRYO VERNIETIGEN OF INPLANTEN' T28 DEN HAAG (ANP) - Dr. Boerlatski, lid van de Opperste Sovjet van de Sovjetunie, heeft Nederland om hulp gevraagd bij de verbe tering van de landbouw. In de eerste plaats gaat het om het verhogen van de land- bouwproduktie rond Moskou. Van Nederlandse zijde is in beginsel de bereid heid uitgesproken de gevraagde steun te geven. Deskundigen van beide landen praten hierover de komende maanden verder. Volgens Boerlatski bevindt de landbouw in zijn land zich in een dramtische situatie. „De autoriteiten realiseren zich dat buitenlandse hulp noodzakelijk is om de ontoereikende resul taten van deze sector te verbeteren en denken daarbij in de eerste plaats aan Nederland". Het lid van de Opperste Sovjet heeft zich de afgelopen weken uitvoerig laten informeren over de Nederlandse landbouw. Zo bezocht hij begin deze maand de Flevopolders. Bij die gelegenheid sprak hij niet alleen zijn bewondering uit voor de productiecijfers van de Nederlandse landbouw, maar ook over het Ne derlandse pachtsysteem en het coöperatieve systeem. Volgens hem zijn dit goede voorbeel den van hoe de landbouw in zijn land in de toe komst georganiseerd zou moeten zijn. De Sovjetunie kende tot voor kort alleen staats- en collectioeve boerderijen. Recent is be sloten boeren een grotere mate van zelfstandig heid te geven. In het gebied rond Moskou wil de Sovjetunie naar Nederlands voorbeeld familie bedrijven een kans geven. Hét grote probleem van de landbouw in de Sovjetunie is de opslag en distributie van land- bouwprodukten. Daarbij treedt een verlies op, dat in sommige gevallen oploopt tot bijna 50 procent. Daarnaast ligt de gemiddelde produk tie per hectare of dier zeer laag in vergelijking met de produktie in ons land. Zo bedraagt de ge middelde melkproduktïe per koe nog geen 3.000 kilogram per jaar, minder dan de helft van de gemiddelde produktie van de Nederlandse koe. Een aantal Nederlandse bedrijven, vooral toe leveranciers in de landbouwsector, heeft de laatste jaren al zaken gedaan met de Sovjetunie. Het betrof onder meer de leveranties van com plete kippeslachterijen, champignonkwekerijen, en glastuinbouwbedrijven. Tot voor kort was vooral de financiering van dergelijke projecten een probleem. Voor de financiering van het pro ject rond Moskou hoopt de Sovjetunie in Neder land een half miljard gulden te kunnen lenen. Van onze verslaggever Dat komt doordat de behandeling van die mensen in de TBS-inrichtingen steeds langer duurt, waardoor per saldo minder behandelingen afgesloten worden. Eind 1988 zouden op grond van de verschillende strafrechte lijke regelingen 532 mensen op genomen moeten zijn, terwijl er maar plaats was voor 460 mensen. Op grond daarvan zijn er plannen om tegen 1992 extra ruimte voor honderd TBS- klanten te maken. VALKENSWAARD (ANP) - Wie bij de politie in Val- kenswaard de komende maand een wapen inlevert dat vanaf volgende maand in het kader van de nieuwe wet Wapens en Munitie verboden is, maakt kans op een gratis reisje naar Parijs. Een woordvoerder van de Val- kenswaardse politie heeft dit meegedeeld. In het kader van de nieuwe wet zijn met ingang van 1 sep tember tal van wapens verbo den waarvan het bezit nu nog niet strafbaar is. Het gaat on der meer om werpsterren, mes sen, windbuksen stroomstoot wapens en dergelijke. In de maand september kun nen die wapens worden ingele verd op de politiebureaus. Het ministerie van Justitie stelt daarvoor een vergoeding be schikbaar die varieert van een kwartje tot 75 gulden. De Valkenswaardse politie wil het inleveren stimuleren. Daarom krijgt iedereen die een daarvoor in aanmerking ko mend wapen inlevert een at tentie. Dat kan zijn een boek over de Valkenswaardse politie, een gratis excursie in het PSV-sta- dion in Eindhoven of een abon nement op het plaatselijk zwembad. Bovendien mag iedereen meedoen aan een lote rij met als inzet een driedaagse vliegreis naar Parijs. Die reis en de boeken worden door de politie zelf betaald. De overige attenties heeft de politie aan geboden gekregen. Van de overheid en met name het ministerie van Justi tie kan dus niet gezegd worden, dat ze zich het lot van die vaak zwaar gestoorde patiënten niet aantrekt. Met dat pleidooi verdedigde zich gistermorgen de landsad vocate mevr. mr. C.G. Breed- veld-de Voogd tegen de eis van een in Maastricht gedetineerde man om zo snel mogelijk in een TBS-kliniek opgenomen te worden. Sinds 14 april wacht de man, die wegens zware mishande ling en diefstal door de recht bank naar een dergelijke kli niek werd verwezen, op opna me. Reden voor zijn raadsman mr. Pfeil om in kort geding die opname af te dwingen, omdat onderhandelingen met Justitie op niets zijn uitgelopen. Een van de belangrijkste punten van meningsverschil tussen de beide advocaten was de vraag of de staatssecretaris van Justitie nog steeds gebon den is aan de vuistregel uit 1963, dat een TBS-gestelde in elk geval binnen 12 weken op zijn of haar plaats moet zijn. Uit de toelichting van de landsadvocate bleek dat enkel het zoeken van een geschikte inrichting voor de man al meer dan 12 weken heeft geduurd. Pas op 1 oktober wil Justitie eventueel een noodmaatregel overwegen om de man elders op te nemen. Dat betekent dat op dit mo ment de Nederlandse overheid in plaats van de eerder toege zegde 12 weken een maximale wachttijd van ongeveer 24 we ken hanteert. Op grond daarvan was mr. Pfeil van mening dat Neder land al een kwart eeuw in ge breke blijft om TBS-gestelden tijdig op te vangen en een be handeling te geven. „Het gaat om de zwaksten van de samenleving, die drin gend hulp en verpleging nodig hebben. Bovendien speelt hier bij ook de bescherming van de maatschappij tegen mogelijk gevaarlijke mensen een rol. Al met al is dat eigenlijk al te zot voor woorden," aldus mr. Pfeil. In Naarden is wel een heel uitzonderlijke oplossing gevonden voor een tentoonstellingsruimte. Naar aanleiding van '150 jaar foto' wordt morgen in Naarden een fotofestival geopend. De gemeente heeft voor die gelegenheid geen grote expositie ruimten hoeven huren, maar heeft de enorme foto's gewoon op de kademuur gehangen. De plaatselijke ganzen bewaken tot die tijd de tentoongestelde werken. DEN HAAG - PPR-Kamerlid Lankhorst heeft gisteren een wetsvoorstel ingediend dat alle scholen voor voortgezet on derwijs verplicht een leerlingenstatuut in te voeren. (ADVERTENTIE) AAN DE DISCUSSIES rond de bezuinigingen in het speciaal on derwijs is voorlopig een eind gekomen. De Tweede Kamer heeft staatssecretaris Ginjaar-Maas gesommeerd af te zien van de 2 tot 3 procent personeelskorting die zij op het oog had. De uitspraak van de Tweede Kamer is een regelrechte bevesti ging van de pijnlijke nederlaag die Ginjaar-Maas in deze kwestie heeft geleden. Het drama begon met de afkondiging van een per soneelsstop in het speciaal onderwijs. Ginjaar-Maas had geen boodschap aan de ravage die zij hiermee dreigde aan te richten. De president van de Haagse rechtbank achtte de maatregel van Ginjaar-Maas in strijd met de wet en verbood haar tot uitvoering over te gaan. De staatssecretaris liet echter zien over een verbazingwekkende hardnekkigheid te beschikken door op dezelfde dag haar kor tingsmaatregelen aan te kondigen. De opzet was duidelijk: wat de rechter haar had verboden, probeerde Ginjaar-Maas via een ach terdeur alsnog binnen te loodsen. Het is terecht dat de Tweede Kamer zich tegen de kortingsplan nen van Ginjaar-Maas heeft gekeerd. Het zou tot onwerkbare toestanden in het speciaal onderwijs hebben geleid. Ontslag voor 375 leerkrachten en veel te grote klassen zouden het gevolg zijn geweest. Het speciaal onderwijs mag zich gelukkig prijzen met de geluk kige afloop van het debat, maar daarmee zijn de problemen nog 'ang de wereld niet uit. De groei van het speciaal onderwijs is niet meer te hanteren. Het is een illusie om te veronderstellen dat op korte termijn meer geld zal worden uitgetrokken. Minister Deetman (Onderwijs) en zijn staatssecretaris Ginjaar-Maas zitten nu al tegen een forse over schrijding van het onderwijs-budget aan te hikken. Er zal een oplossing moeten worden gevonden die de kwalita tieve begeleiding van de leerlingen voor het speciaal onderwijs niet aantast, maar wel remmend werkt op de ongebreidelde groei van het leerlingen-aantal. Het plan om tot regionale samenwerkingsverbanden te komen tussen reguliere scholen en scholen voor speciaal onderwijs heeft de goedkeuring van de volksvertegenwoordiging. De 'nor male' scholen moeten in dat geval de verplichting op zich nemen' om zoveel mogelijk leerlingen vast te houden. Een dergelijk selectief beleid lijkt onvermijdelijk. Het mag echter niet ten koste gaan van de kwaliteit van het onderwijs voor de be trokken leerlingen. Wanneer straks de samenwerkingsverbanden worden aangegaan, moet die garantie overeind blijven. In dat statuut moet vastgelegd worden hoe de „goede gang van zaken" binnen de school ge handhaafd wordt, hoe geschil len worden geregeld, hoe pri- vacy-gevoelige gegevens be schermd worden en hoe de kwaliteit van het onderwijs be waakt wordt. Het gaat daarbij om ruim omschreven minimum-eisen, die scholen naar eigen inzicht kunnen aanscherpen. De vrij heid van onderwijs pleit tegen een gedetailleerde invulling van het statuut, aldus indiener Lankhorst. „Daar komt bij dat op school zelf beter bekeken kan worden hoe ver het statuut kan gaan en hoe gedetailleerd het moet zijn om te kunnen aansluiten op de sfeer en situa tie op school", aldus het PPR- Kamerlid in zijn toelichting op het initiatief-wetsvoorstel. Volgens Lankhorst biedt het statuut leerlingen „minimale duidelijkheid" op de regels waaraan zij en de leerkrachten zich te houden hebben of een beroep op kunnen doen. Op een groot aantal scholen is zo'n sta tuut op vrijwillige basis al in gevoerd. Het PPR-Kamerlid, dat gis teren het eerste exemplaar van zijn wetsvoorstel aanbood aan het Landelijke AktieKomitee Scholieren (LAKS), erkent dat een dergelijk statuut geen ga rantie biedt voor de verbete ring van de positie van leerlin gen. Het is echter wel, meent Lankhorst, „een voorzet, die de leerlingen zullen moeten be nutten. Alle leerlingen worden op die manier geholpen hun rechten en plichten duidelijk te krijgen". Het initiatief-wetsvoorstel gaat ervan uit dat de medezeg genschapsraad van de school - waarin leraren, leerlingen, ouders en niet-onderwijzend personeel zijn vertegenwoor digd - het statuut moet goed keuren. Het moet bovendien iedere twee jaar opnieuw wor den vastgesteld, „zodat het niet veroudert en elke generatie leerlingen betrokken wordt bij het vastleggen van rechten en plichten". De lonen van de mensen die in de bejaardentehuizen werken zijn veel te laag. De werkdruk is veel te hoog. Daardoor wordt de kwaliteit van de zorg aangetast. Daarom voeren de werknemers nu actie voor een betere CAO-Bejaardentehuizen. Zij willen: 5% voor loonsverhoging en vermindering van de werkdruk, invoering van de functiewaardering. Kom op 4 september naar de landelijke manifestatie in Den Haag (Congresgebouw, 13,00 uur). AbvaKabo steunt de werknemers in de bejaardentehuizen. SITTARD (ANP) - De Industriebond FNV in het district Lim burg beschuldigt de medische diensten van het GAK ervan di verse werknemers ernstig financieel nadeel te hebben berok kend. Het GAK zou zieke werknemers geadviseerd hebben op medische gronden zelf ontslag te nemen en hen tegelijkertijd weer arbeidsgeschikt verklaren. Via deze methode, volgens het FNV, komen deze werknemers niet langer voor een wao-uitke- ring in aanmerking maar slechts voor een veel lagere ww-uit- kering. Woordvoerders van het GAK in Heerlen en Maastricht deelden mee dat de zaak nader zal worden onderzocht. LEIDEN (ANP) - Dr. M. Sasako, een vooraanstaand Japans specialist in de behandeling van maagkanker, zal de komende vier maanden in Nederland ongeveer 50 patiënten opereren. Dat gebeurt in het kader van een onderzoek naar de behande ling van maagkanker volgens een Japanse operatietechniek. Sasako is tot eind 1989 in ons land om deze techniek te leren aan chirurgen in 8 academische en 40 algemene ziekenhuizen. Bij de behandeling van maagkanker is de laatste vijftig jaar weinig of geen vooruitgang geboekt. In Japan worden betere resultaten geboekt omdat er niet alleen de maag wordt verwij derd, zoals in de meeste Europese landen, maar ook de lymfklieren in de omgeving ervan. ROTTERDAM (ANP) - Op de 'top tien' van Europese manage- ment-opleidingen staat de opleiding van de Erasmus Universi teit/Rotterdam School of Manangement in Rotterdam nummer één. De kwaliteitsvergelijking is uitgevoerd door het marke tingbureau Cox Communications Consultants uit Frankfurt op verzoek van het bedrijfsleven. Dat wil weten welke opleidin gen op dit gebied, die de laatste jaren als paddestoelen uit de grond schieten, nou wel en niet de moeite waard zijn. VOORBURG - Het aantal leerlingen, dat bij het verlaten van de basisschool kiest voor het lager beroepsonderwijs, is in een tijdsbestek van tien jaar gehalveerd. In 1977 gingen nog 89.000 kinderen naar het lager beroepsonderwijs. Vorig jaar waren dat er nog slechts 40.000. Dat is onder andere een gevolg van de terugloop van het aantal geboorten. Daarnaast kiest een steeds groter percentage voor mavo/havo/vwo: in 1977 64 procent, in 1988 77 procent. DEN HAAG - Varkensvlees is vanaf februari tot begin augus tus veel duurder geworden. In het voorjaar betaalde de groot handel ƒ3,80 per kilogram. Begin augustus was dat 4,80. Het Produktschap voor Vee en Vlees verwacht dat de prijsstijging zal doorzetten tot begin volgend jaar. Over enkele maanden stijgt de prijs nog naar 5,00 per kilogram. De consument zal niet voor die hele stijging opdraaien. Dat komt omdat de prijs voor de groothandel slechts één kostenpost is, naast bijvoor beeld arbeidsloon en verwerkingskosten. Betaalde de klant be gin dit jaar voor een kilo varkensvlees van gemiddelde kwali teit 10, dan betaalde hij daar begin augustus 11,50 voor. Die prijs zal nog verder stijgen tot mogelijk 12,50. DEN HAAG (ANP) - De PSP'er Leo Platvoet is voorlopig aan gewezen als de voorzitter van de politieke groepering Groen Links. Vice-voorzitter is Elli Izeboud (CPN) en Job van Keulen (PPR) is secretaris. Het partijbestuur bestaat uit tien leden: twee van elke deelnemende groepering (PPR, PSP, CPN, EVP en de vereniging van onafhankelijken). Het bestuur heeft een voorlopig karakter. Begin volgend jaar wordt een Groen Linkse Raad ingesteld. Deze raad kiest een nieuw bestuur. SITTARD - In het Sittardse Maaslandziekenhuis is voor de eerste keer in Nederland een operatie uitgevoerd, die patiënten binnen korte tijd van ernstige en vaak jarenlange rugklachten afhelpt. Bij de nieuwe operatie-methode wordt een zoge naamde discus-prothese tussen twee ruggewervels geplaatst. Die kunststof kogel vervangt de spons-achtige substantie, die de rug eigenlijk soepel moet houden. Veel rugklachten zijn te rug te voeren op het feit dat die substantie in de loop van de j a- ren verhardt en barst. De nieuwe methode is niet geschikt voor hernia-patiënten. UTRECHT (ANP) - Beroepsgebonden ziekten komen verhou dingsgewijs meer voor bij mensen die werk met een lichtere fysieke belasting hebben gedaan, zoals schoonmaak-, maga zijn- en winkelfuncties. Het gaat dan om vrouwen tussen 35 en 55 jaar die door een ziekte aan het bewegingsapparaat arbeids ongeschikt raken. Tot nu toe ging men ervan uit dat vooral mannen die zwaar werk verrichten in bijvoorbeeld de bouw en de metaalindustrie beroepsgebonden ziekten oplopen. Uit een wetenschappelijk onderzoek van de GMD komt een genuan ceerder beeld naar voren. In het onderzoek (een analyse van een representatieve steek proef onder 380 wao'ers) is ook nagegaan welk verband er be staat tussen functie en ziekte. Mensen die geestelijk belastend werk hebben gedaan zijn yerhoudingsgewijs vaak u^gevallen door een psychische ziekte of door een hart- en vaatziekte. Wa o'ers die zwaar lichamelijk werk hebben verricht in vooral de industrie, hebben te maken met hart- en vaatziekten of ziekten van het bewegingsapparaat. DEN HAAG - Heï FNV vindt dat bedrijven jaarlijks een milieuverslag moeten maken. In dat verslag zou rekenschap moeten worden gegeven van de milieubelasting door de be drijf sproduktie en van de maatregelen die het bedrijf daartegen heeft genomen. Zo reageerde de vakbond gisteren op de presentatie van de notitie bedrijfsinterne mi lieuzorg door minister Nijpels (Milieu). Volgens die notitie moeten alle grotere bedrijven die het milieu belasten in 1995 beschik ken over een zogenaamd mi lieuzorgsysteem. Het gaat in totaal om ongeveer 12.000 be drijven. Ook de kleinere onder nemingen (ongever 250.000) moeten in dat jaar duidelijk stappen hebben genomen om de milieuvervuiling te beper ken. Het milieuzorgsysteem komt niet in de plaats van de milieu vergunningen. Invoering van een milieuzorgsysteem is een eigen verantwoordelijkheid van de bedrijven. De werkgeversorganisaties NCW en VNO zijn blij dat de overheid de eigen verantwoor delijkheid van de bedrijven op dit punt erkent. De milieuorganisaties Na tuur en Milieu en Milieudefen sie zijn helemaal niet blij met de notitie die in hun ogen veel te vrijblijvend is. Daarmee wordt geen enkele garantie ge geven voor handhaving van de milieuvoorschriften door de bedrijven, aldus de organisa ties. CDA-lijsttrekker Lubbers is gistervond fel van leer ge trokken tegen de Partij van de Arbeid. Hij verweet Kok 'een riskant beleid' uit te dra gen. Ook verweerde hij zich tegen de uitlating van Kok dat 'Lubbers met een blanco che que' door het land trekt. Het beleid van de PvdA is volgens Lubbers riskant om dat de sociaal-democraten in totaal een lastenverzwaring hebben ingeboekt van 3,5 miljard gulden. Het Centraal Plan Bureau heeft dat op verzoek van CDA uitgere kend. Lubbers ging in Amers foort frontaal in de aanval. „Kan Kok garanderen dat de vakbeweging en de werkge vers reëel uitzicht zullen bie den op voortgezette loonma tiging bij een dergelijke las tenverzwaring? Kan hij ga randeren dat men bereid zou zijn mee te doen in de aanpak van het milieu wanneer de PvdA de helft van de belas tingverlaging wil terugdraai en". Lubbers vervolgde: „Ik weet het antwoord. Later zal blijken dat het zo niet ge beurt. Later zal de PvdA tot de conclusie komen dat dat beleid te riskant is. Ik vind dat dat beter nu gezegd kan worden". „Ik heb nooit gezegd dat daar bovenop én de BTW om laag kan én er meer heffin gen zouden kunnen komen om de C02-uitstoot verder te verminderen én er nog meer belastingverlaging mogelijk is. We moeten gezamenlijk een keuze doen. Maar een feit is dat de PvdA die 2 miljard al heeft uitgegeven." Aan het slot van zijn rede ging Lubbers weer op de ver zoenende toon. „De PvdA zegt dat het tijd is voor een ander beleid. Zij wil herstel van de koppeling. Hogere kinderbij slag. Strenge aanpak van het milieu. Het staat allemaal ook op onze agenda van de toekomst. We hebben veel ge meen en kunnen en hebben veel samen te doen". PvdA-lijsttrekker Kok be schuldigt' zijn CDA-collega Lubbers er op zijn beurt weer van de PvdA-kritiek over het uitgeven van ongedekte che ques te ontwijken. Volgens Kok is nog steeds niet duide lijk hoe Lubbers de beloftes van de laatste dagen - btw- verlaging en extra milieu maatregelen tegen luchtver vuiling - wil betalen. Kok bagatelliseerde gister avond in een overvolle zaal in Emmen zijn 'publiek me ningsverschil' met zijn CDA- fn H 0 hl 1 opponent. „Dat is goed voor de duidelijkheid bij verkie zingen", aldus Kok, die Lub bers' verwijt van een 'ver keerde toonzetting' naast zich neerlegde. De politieke wereld schrok zich gisteren een ongeluk.Dat was te danken aan CDA-mi- nister Onno Ruding, die vol gens Het Parool gezegd zou hebben in een volgend kabi net op zijn post te willen blij ven. Zelfs als dat kabinet er een met de PvdA zou zijn. Eerder had Ruding - die zich geen kandidaat voor het 'gewone' kamerlidmaatschap heeft gesteld - laten weten niet meer in de markt te zijn voor de post van Financiën. Sommigen - ook in zijn eigen CDA-kring - lieten daar geen traan om. Eerder was enige opluchting merkbaar. De Vries: ,,'t Zal wel een grapje zijn. Het klinkt toch wel erg merkwaardig dat uitgerekend hij in een kabi net met de PvdA zou willen zitten. Het zou best eens kun nen dat Ruding alleen maar wat heeft willen treiteren." Dat is het dan ook. 's Minis ters woordvoerder verzekert nogmaals dat Ruding niet langer 'in' is. Een grapje dus. Een treiteraar. Minister Van den Broek (Buitenlandse Zaken) gaat nog steeds uit van het oude vijand denken waarbij de Sovjetunie en het Oostblok worden gezien als de vijan den. Maar in deze tijd van ontspanning tussen Oost-en West begint dat vijand-den- ken meer en meer achter haald te raken. Dat zei PvdA-lijsttrekker Kok gistermiddag in het cul tuurcentrum De Oosterpoort in Groningen. Kok reageerde op uitspra ken van minister Van den Broek een dag eerder in het Oost-Groningse Midwolda. Volgens Van den Broek mag er niet worden bezuinigd op Defensie om daarmee geld vrij te maken voor een scho ner milieu omdat niemand weet of Gorbatsjov slaagt met 'zijn ontspanningspoli- tiek.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1989 | | pagina 3