ORT
uwers halve
in Breskens
'General Electric tast schorren Land van Saeftinghe verder aan'
PROVINCIALE WATERSTAAT: GROTE KLAP MOET NOG KOMEN
Groedse kinderen vermaken zich op het strand
Vreugdekreten over
Moerdijk voorbarig
Koopcentrum St-Niklaas
zorgt voor verdeeldheid
Personeel bejaardencentrum is huidige CAO beu
i voetbalamateurs
0-4 in Zeebrugge
SPORT IN HET KORT
Zwemmen
AXEL/VLISSINGEN/BERGEN OP ZOOM -
Honderden vogels en vissen zijn afgelopen dagen
het slachtoffer geworden van botulisme of (bij de
vissen) zuurstofgebrek.
Braks
bezoekt regio
DONDERDAG 27 JULI 1989
GRONDYERKOPEN NAAR RECORD
POFFERTJES EN SPELLETJES VOOR DE BEWONERS VAN DE BLIDE
Ultimatum
Kopje koffie
O VERZICHT
[lamslag-Axel, AZW-HW'24, Hoek-
i uur), STEEN-Biervliet, Koewacht-
13 (19.30 uur).
(luiskil-IJzendijke, Com Boys-Combi-
(19.00 uur), Breskens-Terneuzense
Vogelwaarde-Aardenburg, STEEN-
ek-Sluiskil (19.00 uur), Sluis-Biervliet
erneuzense Boys-Com Boys, Biervliet-
2, Philippine-Zaamslag, Cadzand-
l>i Groot Hulst voor eerste elftallen bij
ge-Hoensbroek, Vogelwaarde-Goes,
Al, Groede-Hansweertse Boys, Hon-
ondijke, SDO-Koewacht, Hoofdplaat-
llwaarde 3, Rijsbergen-RIA (14.30 uur),
|oor tweede elftallen bij W Graauw
xel-Koewacht, AZW-Sluiskil, IJzen-
e-Biervliet, SDO-Hontenisse 2,
I uur), Hoofdplaat-Zaamslag, Middel-
llJzendijke (19.30 uur).
I: Breskens-Veere, Temeuzense Boys-
|9.00 uur),
s: AZW-Axel (19.00 uur), Rillandia-
Hoofdplaat-Aardenburg, Com Boys-
fcpine-Oostburg (19.30 uur), Vogelwaar-
|(20.00 uur).
Zaamslag-STEEN, Hulsterloo-Verre-
[19.30 uur).
Terhole-Spui (14.30 uur), SDO-SVD
[ïnburg (15.30 uur), Com Boys-Wippel-
CO-Hoek (17.00 uur), Sluiskil-Terneu-
|Oogsttoemooi Schoondijke voor lagere
t Hulst bij W Graauw voor tweede elf-
pervliet-Watervliet, Groede-Knesselae-
uur), Oogsttoemooi Schoondijke voor
oi Sluis voor eerste elftallen, toernooi
lauw voor eerste elftallen (12.30 uur),
pom Boys-Maccabi (Hoboken), Groede-
2-Sluis (19.00 uur), SDO-Philippine
slag (19.30 uur).
Vogelwaarde 2-Graauw (19.30 uur)
voor eerste elftallen met Clinge-Ter-
xel-IJzendijke, Temeuzense Boys-Phi-
l (19.00 uur), Hidsterloo-Eksaarde (19.30
[jden toernooi Hoofdplaat met deelname
11, Breskens en Biervliet, toernooi W
|en met Axel-IJzendijke (19.00 uur).
AZW-Zaamslag (13.00 uur), Cadzand-
en (14.00 uur), Kruiningen-Com Boys
nvang 14.30 uur), Graauw-Temeuzense
recht (15.00 uur), Bruse Boys-STEEN
|e (18.00 uur).
Hontenisse-Luctor'88, Vogelwaarde-
r), finales toernooi Hoofdplaat, finales
liervliet-Terneuzense Boys, Hulsterloo-
bpine (19.00 uur), Schoondijke-Cadzand
Oostburg-Breskens (19.30 uur),
s: Groede-Breskens 2 (19.00 uur).
perhole-STEEN 2 (19.00 uur).
de tweede wedstrijd van de Zeeuws-
ne van de Rotterdamse ere-divisieclub
dgische Zeebrugge een 0-4-zege geboekt
provinciale FC Knokke.
e Spartanen met 0-1 door een doelpunt
s. Na de pauze werd de voorsprong uit-
fen van Peter Houtman en tweemaal door
de toeschouwers een aantrekkelijke en
|n technisch veel beter Sparta. Toch kon-
verdedigingswerk de score beperkt
reedt Sparta aan in Westdorpe tegen de
^reniging RIA. De aanvang van deze
Sparta in het Zeeuws-Vlaamse land is
J£ uit Sas van Gent reed in het Belgische
ar een vijfde plats. Zijn plaatsgenoot
'K eindigde in Maldegem-Kleit als der-
Leenhouwers heeft in het tennis-
de halve finale bereikt bij de heren-
>eg hij Peter vaiï Veldhoven. Leen-
revanche te nemen op zichzelf.
e Sluis
»escha-
in het
enburg
berei-
Tony
oemooi
kruisen
Jeroen
ndete-
nadat
m van
)e eerst
3uekel-
in de
0 6-0
t
:queline
de eer-
e finale
game
oeg zij
-06-0.
je lijkt
leer ka-
sren-Dl
rwartfi-
verwin-
Bennie
deze
h bij de
ohn Tol
iet.
eerste
Jberghe-
Mark Boeckhout 6-0 6-0, Jeroen
Everling-Menno Leeuwenburg 6-4
6-2. Kwartfinale: Mario Leenhou
wers-Peter van Veldhoven 6-16-0.
Damesenkel D kwartfinale: Jac
queline de Bliek-Rianne van Wan-
rooy 6-0 6-0.
Damesenkel D 35+ eerste ronde-
Joke van Quekelberghe-Yolanaa
Wisse 6-4 4-6 7-6.
Herenenkel Dl eerste ronde: Costei
Sistermans-Steven Marteijn 6-2 b-,
3, Bart van der Windt-Joop oe
Rechter 6-1 6-0, Ab Dieleman-
Mike van Pamelen 6-4 4-6 6-0.
Tweede ronde: Timothy Popp®"
Cor Baas 6-0 6-4, Bennie Lamp-
aert-John Tol 7-5 6-4.
Herenenkel D2 tweede ronde: Muw
van Pamelen-Charles van Leeu
wen 3-6 6-2 6-2, Johan Pielaat-
Paul Hubregtsen 5-7 6-4 6-2.
Herenenkel D 35+ eerste ronde.
Gijs Kamermans-Wil van Hees o-v
6-3, Piet Brakman-Amold yff'
meire 6-2 6-3. Tweede ronde: Won
Nijsse- Jaap Oppeneer 6-4 6-2, K»r
Wissing-Bemard Ingels 6-4 6-1-
EUROPEES kampioen 200 me
ter vrij, de Zweed Anders HoJ-
mertz, heeft bij de nationale
kampioenschappen het num
mer gewonnen in 1 minuut
48,15 seconden, de beste tve-
reldprestatie van dit seizoea
letstekoop
Met een ..kleintje" in Oe Stem heelt u absoluut
het meeste succes.
Immers vele tienduizenden Stemlezers/leze-
ressen (ruim 6 van de lO) hebben speciale be
langstelling voor onze ..kleintjes"-rubriek
..Te koop aangeboden"
DE STEM
VAN ZEELAND
T27
Van onze verslaggever
BERGEN OP ZOOM - De schor
ren van het Verdronken Land
van Saeftinghe zullen verder
worden aangetast als de vergun
ning aan General Electric (GEP)
in Bergen op Zoom voor het lozen
van afvalwater op de Wester -
schelde niet wordt aangescherpt.
Dat is de mening van het gemeen
teraadslid L. van der Kallen
Bergse Sociaal-Democraten) uit
Bergen op Zoom.
Hij is bij de Raad van State in beroep
gegaan tegen een door Verkeer en
Waterstaat afgegeven beschikking
die GEP nodig heeft in verband met
de uitbreiding van twee fabrieken.
Het gaat om een chlooralkalifabriek
en een bisphenol-aceton fabriek. Het
lozingspunt van GEP ligt in het Ver
dronken Land van Saeftinghe.
De beschikking is volgens Van der
Kallen in strijd met het Ontwerp Wa
terkwaliteitsplan Zuidelijke Delta
wateren, dat de periode van 1984 tot
1994 bestrijkt. In het waterkwaliteits
plan worden van Dow Chemical in
Terneuzen, de cokesfabriek in Sluis
kil, Total in Vlissingen en de afval
waterleiding Westbrabant hogere of
fers dan van GEP verlangd. Het gaat
dan met name om de aanwezigheid
van fenolen in het afvalwater.
Van der Kallen verbaast zich er
over dat bij de andere fabrieken de
fenollozing bijna volledig is gesa
neerd terwijl GEP nagenoeg vrij spel
krijgt. Alhoewel uit de weinig be
schikbare gegevens niet te berekenen
valt om welke hoeveelheden het gaat
schat Van der Kallen dat het de 28 ton
per jaar benadert. Bijna net zoveel als
de inmiddels gesaneerde afvalwater
leiding Westbrabant rechtstreeks op
de Westerschelde loosde.
Van der Kallen maakt in zijn be
roepschrift ook bezwaar tegen de vol
gens hem te vrijblijvende omschrij
ving van de aard en de toegestane
hoeveelheden chemische stoffen in de
koelwatertoevoegingen.
Van der Kallen wil dat aan GEP
dezelfde lozingseisen worden gesteld
als aan de andere vervuilers. Gebeurt
dat niet dan gaat de waterkwaliteit
van de Westerschelde nog verder ach
teruit.
Het Bergse raadslid wijst er in zijn
beroepschrift op dat de vegetatie van
het getijdegebied als broed- en rust
gebied dient voor vele eenden, ganzen
en steltlopers. De gehele Wester
schelde fungeert als broedkamer voor
veel soorten zeedieren, zoals tong,
schol en garnalen. „Aan de basis van
de voedselketen staat het microbiolo
gisch leven en juist deze levensvor
men worden in de basis door deze lo
zingsbeschikking verder bedreigd",
aldus Van der Kallen.
Botulisme maakt slachtoffers
Van onze verslaggever
Elke dag krijgt het centrale meldpunt voor botulisme in
Zeeland (Provinciale Waterstaat in Middelburg) nieuwe
meldingen van dode vogels of vissen.
Op meer dan tien lokaties is nu
al botulisme geconstateerd. Het
merendeel van de meldingen
betreft vijvers en andere (stil
staande) watertjes. Alleen in
Vlissingen al zijn er vier loka
ties aangemeld.
De grootste sterfte tot nu toe
geconstateerd in het gebied
Zoommeer/ Krammer/ Volke
rak. Geschat wordt dat daar al
meer dan vijfhonderd vogels -
waaronder de waardevolle
kluut - het loodje hebben ge
legd. Deskundigen zijn er vrij
wel zeker van dat het hierbij
om botulisme gaat, hoewel het
Diergeneeskundig Laborato
rium daar binnenkort defini
tief uitsluitsel over kan geven.
„De temperatuur is de grote
boosdoener", zegt coördinatrice
Jeanette Vermue van Provin
ciale Waterstaat Zeeland. „En
ik verwacht dat de grote klap
nog moet komen. Wat betreft
het botulisme zijn de weers
voorspellingen ongunstig. Hoge
temperaturen, dus hoge water
temperaturen. En elke plaats
waar nu nog in kleine aantal
len dode vogels worden aange
troffen is een potentiële be
smettingsbron. Hoe langer het
weer aanhoudt hoe meer plaat-
TERNEUZEN - Dinsdag 29
augustus is het de Zeeuwse
CDA-dag. Bij die gelegenheid
brengt minister Braks een be
zoek aan Zeeuwsch-Vlaande
ren.
's Middags bezoekt hij de Ce-
have in Axel, het bedrijf van
Van der Bilt in Sluiskil en de
Landbouwpraktijkschool in
Schoondijke. Daar praat hij
met topmensen uit de Zeeuws-
Vlaamse landbouw, 's Avonds
is Braks bij de CDA-bijeen-
komst in Middelburg.
sen er zullen komen. Het kan
zich alleen maar uitbreiden".
De waterbeheerders (rijks-
en provinciale waterstaat, ge
meenten en waterschappen)
hebben inmiddels van het
Meldpunt Botulisme een brief
gekregen met het verzoek
waardevolle vogels, die nog le
venstekenen vertonen, over te
brengen naar asiels die in elke
regio aanwezig zijn. „Tot nu toe
gaat het vooral om kokmeeu
wen, bergeenden, maar ook
kluten. Vooral voor de laatste
vogelsoort is het eigenlijk
doodzonde", zegt Vermue.
Bij de nieuwe meldingen gis
teren ook die van dode zee
meeuwen op een stuk Wester
schelde, tussen Terneuzen en
De Griete en de Vinkenisser
Kreek op Zuid-Beveland.
Verder werden in het water
van Smitschorre tientallen
dode vissen aangetroffen. Gis
teren al was door Staatsbosbe
heer geconstateerd dat er zuur
stofgebrek in dit water heerste.
De brandweer van Axel werd
ingezet om water uit een er
naast gelegen watergang met
veel geweld in de Smitschorre
te pompen om zo te proberen
het zuurstofgehalte op te voe
ren. „Een moeizame zaak", zegt
een woordvoerder van Staats
bosbeheer. „Bij dit weer zou je
dat constant moeten doen en
dat is in feit onmogelijk. De
dode vissen zijn overgebracht
naar een destructiehokje. Ze
mogen niet begraven worden
want het kan om botulisme
gaan", zo werd gisteren gezegd.
Provinciale Waterstaat doet
een beroep op de bevolking zo
gauw ergens een dode vogel of
vis wordt aangetroffen hiervan
melding te maken via telefoon
01180-35920. „Dan kunnen we
zaak zo snel mogelijk oprui
men, want we moeten blijven
proberen de gevolgen van bo
tulisme binnen de perken te
houden".
En nu maar wachtem tot het deeg bruin wordt.
FOTOW1M KOOYMAN
Van onze verslaggever
GROEDE - Ruim tweehonderd kin
deren en ouders bevolkten gisteren
middag het strand bij de Groedse
duintjes in Groede. Het stokbrood-
bakken stond namelijk op het pro
gramma tijdens de derde dag van
de kindervakantieweek.
De dorpsvereniging had dertig kilogram
deeg en honderd stokken laten aanruk
ken om iedereen van dienst te zijn. Maar
de stokken waren al op voordat er een
kwartier was gebakken. Voorzitter
Ruud Kiburg schakelde een plaatselijke
aannemer in. „Gelukkig had hij nog
eens honderd stokken in voorraad. Toch
een bewijs dat veel mensen op de 21e
stokbrood-middag zijn afgekomen".
Als een volwaardig marktkoopman
hanteerde Kiburg de megafoon om
maar iedere strandganger op te hoogte
te brengen van deze unieke gebeurtenis.
„Dit is een uniek evenement, dat moet je
meemaken", waren zijn uitnodigende
woorden. „Voor maar 2,50 kun je een
broodje bakken". Ook in het Duits deed
hij zijn verhaal.
Het verkooppraatje wierp zijn vruch
ten af. Over heel het strand stonden
groepjes kinderen en ouders geconcen
treerd te kijken of het deeg wel de juiste
bruine kleur kreeg. Dat de meesten juist
zwart werden mocht de pret niet druk
ken. Om het beste resultaat te bereiken
waren er kuilen in het zand gegraven.
Daar ging hout in, dat werd aangesto
ken. Wat nog restte was een hoop ge
duld. „Een voorbijganger vroeg me nog
of dat wel was toegestaan, een vuurtje
stoken", aldus Kiburg. „We doen dit al
voor de 21e keer. Er kan niets fout gaan.
We letten goed op. Waken er bijvoor
beeld voor dat het vuur niet wordt om
ringd door stenen. Want die kunnen
springen. Gelukkig doet de dorpsvereni-
ging en de vele vrijwilligers goed werk.
En dat voor een klein dorp als Groede".
Van onze verslaggever
SINT-NIKLAAS (B) - In
het Belgische Sint-
Niklaas zijn de meningen
over de uitbreiding van
het overdekt koopcen
trum Waasland verdeeld.
Het stadsbestuur van de
Oostvlaamse stad is be
reid de uitbreiding onder
bepaalde voorwaarden
door te laten gaan. In de
ogen van het Stadskern
comité van Sint-Niklaas
vindt een en ander echter
geen genade.
Volgens voorzitter L. Le-
naerts van het comité is het
schepencollege van Sint-
Niklaas niet bevoegd om een
beslissing te nemen over het
al dan niet uitbreiden van
het koopcentrum. Het comi
té vreest dat door de uitbrei
ding het evenwicht tussen
het handelscentrum in de
stadskern en het koopcen
trum verstoord worden.
Ook de middenstanders in
de omringende dorpen en
gemeenten, zoals Beveren,
Temse en Lokeren, zouden
negatieve invloeden van het
plan ondervinden. Lenaerts
vindt dat het overdekt koop
centrum momenteel al veel
sterker in de schoenen staat
dan de Sint-Niklase stads
kern, vanwege de ruime
parkeergelegenheid en het
feit dat bezoekers geen hin
der ondervinden van ver
keersdrukte. De voorzitter
van het Stadskemcomité
zegt ook niet te geloven in de
positieve uitwerking die de
uitbreiding zal hebben op de
handel in het stadscentrum.
Een ander plan rond het
koopcentrum Waasland
stuit eveneens op verzet van
het comité. Er zijn boven
dien ontwikkelingen aan de
gang om in het koopcentrum
een groots bioscoopcomplex
te realiseren. Een bioscoop
in het koopcentrum is vol
gens Lenaerts allebehalve
ideaal, omdat een dergelijke
voorziening, die niet in het
centrum ligt, naar zijn me
ning buiten de 'filmuren'
een dode voorziening wordt.
HET GAAT goed met
Moerdijk. Na een jaren
lange strijd slaagt het In
dustrie- en Havenschap
Moerdijk (IHM) er nu in
om grote lappen grond te
verkopen. De Raad van
Bestuur wil zelfs versneld
grond terug krijgen van
het Rijk om aan de vraag
te kunnen voldoen. Maar
uit de rode cijfers is Moer-
dij k voorlopig nog niet.
Door Willem Reijn
'MOERDIJK RAAKT vol'
schreef een landelijke krant
deze week wat voorbarig. Dat
er na bijna twintig jaar ellende
eindelijk grond wordt verkocht
is echter duidelijk. In de eerste
helft van dit jaar verkocht het
IHM 14.4 hectare industrie-
grond en dat is al méér dan de
13 hectare die in 1985 als uit
gangspunt was genomen.
Dat akkoord van '85 regelde
de sanering van de schulden
van het IHM, die toen al tot 260
miljoen gulden waren opgelo
pen. Het kabinet Lubbers droeg
109 miljoen gulden bij in de
schulden en verstrekte een ren
teloze lening van 20 miljoen
gulden, de deelnemers in het
IHM (Zwaluwe, Klundert, Ze
venbergen, Breda en de pro
vincie Noord-Brabant) droegen
70 miljoen gulden bij. Het Rijk
kreeg een flink stuk terrein te
rug voor zijn bijdrage. 460 hec
tare gingen over naar de Do
meinen, het schap hield 132
hectare grond in eigen beheer
die in tien jaar van de hand zou
moeten gaan.
Met die 132 hectare lijkt het
nu snel te gaan. Nadat in '86, '87
en '88 totaal slechts 8,4 hectare
in dat gebied werd verkocht, is
nu in een half jaar 14,4 hecare
aan de man gebracht Een van
de verkopen is geschied aan
Felix-Bonzo-producent Qua
ker Oats. Dat bedrijf geldt nu
Van onze verslaggever
TERNEUZEN - De bewo
ners van bejaardencentrum
De Blide in Terneuzen kre
gen gisteren van het perso
neel pofferfjes voorgescho
teld. Ook werden er zowel
binnen als buiten spelletjes
gedaan. Een sjoelbak stond
bijvoorbeeld opgesteld en er
werd gekaart. Dit alles in
bet kader van de eerste zon
dagsdienst van het perso
neel, werkzaam in De Blide.
Het bejaardencentrum is hier
mee de eerste in Zuidwest-Ne
derland die in actie komt voor
fen betere CAO-bejaardente-
nuizen. De mensen eisen vijf
Procent loonsverhoging. „Het is
met zo dat die vijf procent di-
red in het loonzakje komt",
vertelde Peter Verschragen
van de AbvaKabo gisteren
morgen tegen het personeel en
de bewoners van De Blide.
uaarbij waren ook vertegen
woordigers van bejaardencen-
j uit onder andere Hulst,
(aamslag, Sas van Gent, West-
erpe en Schoondijke op de bij
enkomst afgekomen. „Er is in
e afgelopen jaren een flinke
toterstand opgelopen. We
lser> 2,5 procent om die achter-
Poffertjes bakken tijdens de 'zondagsdienst'.
stand in te lopen. Verder is nog
eens 1,5 procent nodig om het
loon daadwerkelijk te verho
gen en één procent voor bij
voorbeeld onregelmatig werk".
De bond legde deze eis op 5 juli
voor aan de Vereniging Neder
landse Bejaardenoorden
(VNB). Een ultimatum werd
gesteld. Maar de VNB heeft
niet binnen de door de Abva
Kabo gestelde termijn onder
handeld. „Ons rest daarom één
ding, actievoeren. Het kan zo
niet langer", aldus Verschra
gen. „Wie wil op deze manier
nog in de bejaardenzorg wer
ken. Er is geen goed personeel
meer te vinden. De werkdruk
neemt alleen maar toe. Ik roep
daarom het personeel van de
bejaardencentra op om actie
comités te formeren voor een
goede coördinatie van de ver
schillende activiteiten".
Afgevaardigden van vijftien
bejaardencentra in Zuidwest-
Nederland kwamen afgelopen
maandagavond in het rayon
kantoor van de AbaKabo in
Bergen op Zoom bij elkaar om
te praten over de manier van
actie-voeren. Daar kwam ook
de werkdruk ter sprake.
Door de verhoging van de
werkdruk kan het personeel
immers niet meer alle aan
dacht schenken aan de bewo
ners. „De bewoners zien ons
maar voorbijvliegen. Een
praatje en een kopje koffie is er
nauwelijks meer bij", zegt Ber-
nadette Menu van het actie-co
mité van De Blide, dat uit vier
mensen bestaat. „En dat is voor
die mensen zo belangrijk. Maar
ja, daar is geen tijd meer voor.
Er zijn zodoende een heleboel
zaken die actievoeren waard
zijn. Let wel, we gaan niet sta-
Actie-poffertjes voor de bewoners van De Blide.
ken. Dat kan niet in de bejaar
denzorg. De bewoners zijn van
dns afhankelijk. Daarom heb
ben de acties een zeer vriende
lijk karakter. De spelletjes en
de poffertjes zijn daar een goed
voorbeeld van".
Het personeel is ontevreden.
Ook over de lange wachtlijsten.
„De boel zit hopeloos vast Er is
geen doorstroming naar bij
voorbeeld het verpleeghuis",
aldus Menu. Daar zit alles ook
vol. De bewoners die voor een
verpleeghuis in aanmerking
komen verzorgen wij nog. Die
mensen hebben nog eens extra
aandacht nodig. En daar is zo
weinig tijd voor".
Volgens Peter Verschragen
krijgt de VNB tijd tot 4 septem
ber. Dan volgt er weer overleg
tussen de werkgevers en bon-
- FOTO'S WIM KOOYMAN
den. „Als de onderhandelingen
opnieuw stuklopen voeren we
waarschijnlijk hardere acties.
Tot die tijd doen we het rustig
aan met zondagsdiensten waar
alleen het hoogst noodzakelijke
wordt uitgevoerd".
Het bejaardencentrum De
Blide draait nog een zondags
dienst op woensdag 16 augustus
en op woensdag 30 augustus.
als het paradepaardje van
'nieuw Moerdijk', nadat Shell
Moerdijk jarenlang als trek
pleister heeft gegolden. Van de
132 hectare 'eigen grond' is er 40
hectare verkocht, 22 hectare in
optie gegeven en voor 30 hec
tare is offerte uitgebracht. Dan
blijft 40 hectare echt verkoop
baar.
Het IHM mag echter ook Do
mein-gronden verkopen tot een
bedrag van ƒ75 miljoen netto.
In dat gebied, waar vroeger
nog plaats werd gemaakt voor
kerncentrales en kernafval, is
nu een milieucentrum uit de
grond gestampt, waar naast
Brabant en Zuid-Holland ook
Zeeland haar verontreinigde
grond opslaat. Daar zijn be
drijven als Heijmans op afge
komen om die grond te reingen.
De grote Wappers moeten
nog komen. De elektriciteits-
produktie-maatschappij van
PNEM en PLEM, de EPZ,
waarin binnenkort ook de
PZEM deelneemt, heeft een op
tie op 100 hectare. Een groep
bedrijven verenigd in de Em-
tech wil een grote huisvuilver
brandingsinstallatie bouwen,
waarvoor twintig hectare no
dig is. Daarnaast lopen nog
eens onderhandelingen voor
totaal dertig hectare. De grond
raakt op, niet op Moerdijk,
maar binnen de mogelijkheden
van het IHM. Vandaar dat de
Raad van Bestuur al in Den
Haag is gaan vragen om meer
grond van Domeinen terug te
krijgen, omdat er straks nog
'neen' aan kandidaten zou
moeten worden verkocht.
Prachtige verkoopresultaten
maar ze brengen Moerdijk nog
niet uit de rode cijfers. Vooral
de hoge rentekosten zijn daar
de oorzaak van. Die kostten in
1988 Moerdijk bijvoorbeeld vijf
miljoen gulden meer dan be
groot omdat banken hebben
geweigerd oude leningen tegen
elf of twaalf procent vervroegd
af te laten lossen. Per saldo
heeft 1988, ondanks de hogere
verkopen en opties, een verlies
van 4.7 miljoen gulden ople-
verd. Een half miljoen méér
dan begroot.
Bovendien verdient Moerdijk
niets aan de grondverkopen in
het 'eigen' terrein. Bij een ver
koopprijs van ƒ55 nemen de
schulden wel af, maar Moer
dijk houdt er geen cent aan
over voor oude schulden.
Aan de vestiging van Quaker
Oats heeft het IHM bijvoor
beeld niets verdiend. Het
nieuwe paradepaardje van
Moerdijk kocht tien hectare
voor de bouw van een grote fa
briek voor katte- en hondevoer.
Maar het IHM heeft aan een
spoorlijntje, wegen en een kade
zo'n vier miljoen moeten uitge
ven. De boekprijs van de grond
is weliswaar 5.5 miljoen gul
den, maar omdat het IHM Qua
ker Oats zo graag als trekpleis
ter op Moerdijk wilde krijgen,
heeft het bedrijf gegarandeerd
minder betaald. Het betekent
overigens wel dat als naast QO
nieuwe bedrijven komen de in
frastructuur al klaar ligt.
Dat is typerend voor de hele
financiële gang van zaken rond
Moerdijk. De bestuurders heb
ben (verstandig) gekozen om te
zorgen klaar te zijn voor
nieuwe bedrijven. De infra
structuur is verbeterd en
nieuwe vestigingen kunnen
echt geld opleveren. In plaats
van een incidentele lastenver
lagingen voor gemeenten en
provincie is gekozen voor in
vesteringen. Pas als de opties
worden omgezet in verkopen
en de onderhandelingen met
andere bedrijven concrete re
sultaten opleveren, kan op
Moerdijk de vlag uit
