Jongbloed en Van der
Togt gaan naar TV-10
BOEK OVER INDISCHE ROCK-PIONIERS IN NEDERLAND
'Komst commerciële
tv is onvermijdelijk'
tdiitr
APPORT
The Real Stallions bij
vlagen hartverwarmend
Over tango's, stenen en andere vreemde klanken
JK NIEUWS
*KTEN
Diefstal
Sas van Gent
Hoofdplaat
eke klok
ven tikken
rrit
ejonge
axel
WOENSDAG 28 JUNI 1989
Dierentuin
Pension
Gratis
Jackjes
Mies Bouwman
Verbroedering
MEDIACOMMISSARIAAT:
Stevie Ray Vaug-
han
Stephan Micus
Middeleeuws
Ralph Towner
Keith Jarrett
Abercrombie
Terje Rypdal
nield. Het ongeval kon gebeu
ren doordat de automobilist
H. G. uit Koningswinter
(Duitsland) achteruit een uit-
voegstrook kwam uitgereden.
De bestuurder van de andere
auto, A. C. uit Oostburg, kon
de Duitser niet meer ontwij
ken.
CADZAND-BAD - In de
nacht van maandag op dins
dag zijn vanaf het terrein van
de strandhotel te Cadzand-
Bad vijf vlaggen gestolen,
waarde ruim 600 gulden. Bo
vendien werd een ruit ver
nield door er een steen door te
werpen, schade ongever 300
gulden. De eigenaar H. G.
deed hiervan aangifte bij de
rijkspolitie in West-
Zeeuwsch-Vlaanderen.
HENGELWEDSTRIJD
Vandaag houdt de hengel
sportvereniging De Platzak
de tweede kampioenswed
strijd 'match-hengelen' aan
het viswater De Molenkreek.
Het beginsignaal klinkt om
18.30 uur en om 21.30 uur kun
nen de visspullen opgeborgen
worden.
ANJERCOLLECTE - In de
periode van 12 tot en met 25
juni is door het Anjercomité
Sas van Gent een bedrag van
ƒ2.221,63 opgehaald. Gedeel
telijk komt de opbrengst ten
goede aan de in het plaatse
lijke comité vertegenwoor
digde verenigingen.
SJOELEN - Ineke de Poorter
is nog steeds de beste sjoelster
van de Hoofdplaatse sjoelclub
'148'. Met 315-wedstrijdpun-
ten pakte zij de wisselbeker.
Ook vorig jaar was de wissel
beker voor haar. De tweede
plaats was voor C. Temmer
man en M. Rijckaert werd
derde. Rijckaert gooide het
afgelopen seizoen de 'hoogste
bak'. Zij gooide in een beurt
de meeste punten, 140. De
hoogste serie werd gegooid
door W. Verstraete. Verdeeld
over vijf bakken gooide Ver
straete 600 punten, een nieuw
clubrecord. Vijf september
start het nieuwe sjoelseizoen
in Hoofdplaat.
Verheule, 6. J. van de Lijcke, 7. en
9. M. van de Bussche, 10. P. Pie-
laet.
De Getrouwe Duif Cadzand met
252 jonge duiven, 1493.66 mpm: 1.
Aart Vasseur, 2. en 8. A. de Put
ter, 3. J. Kools, 4. D. van Houte, 5.
A. Fremouw, 6,9. en 10. Abr. Vas
seur, 7. P. Goossen. Met 65 oude
duiven, 1490.08 mpm: 1. D. van
Kerkhoven, 2. A. van Houte, 3. en
4. J. van de Plasse, 5. J. Kools.
De Snelvliegers Oostburg met 253
jonge duiven, 1473. 12 mpm: 1,2,3.
en 6. T. de Jonge, 4. en 5. C. Bron,
7. en 8. J. van de Neste, 9. en IQ. J
de Krijger en zoon. Met 26 oude
duiven, 1492. 46 mpm: 1. W. Pre-
nen, 2. en 3. J. de Smet.
De Hoop Biervliet met 278 jonge
duiven, 1466.81 mpm: 1. P. We^da,
2. en 7. C. de Regt-Bracke, 3, A.
Provoost, 4. J. Moens, 5. en 6, A.
de Boever, 8. en 10. Herman de
Dobbelaere, 9. P. Jansen. Met 77
oude duiven, 1523.78 mpm: 1. J.
van Ee, 2,4. en 5. A. Provoost, 3.
70 Herman de Dobbelaere.
rn Strijd in Vrede Groede met 338
'e, jonge duiven, 1482.96 mpm: 1, 2.
en 8. mevrouw Buijze, 3. en 10.
p, Chr. Verhage, 4. H. Simpelaar en
2, zoon, 5. O. de Zutter en zoon, 6. J.
s- van de Wege, 7. Jac. Wille, 9. D.
;n Verherbrugge. Met 31 oude dui
ven, 1476.39 mpm: 1. O. de Zutter
a- en zoon, 2. G. Dusarduijn, 3. M.
Elfrink.
:.6
2. Nog Sneller Breskens met 292
t- jonge duiven, 1489.20 mpm: 1. H.
:k, Blaakman NS, 2. Mulken-Mook-
le. hoek, 3. P. den Dekker en zoon, 4.
(n: en 9. J. van de Velde, 5. A. van
O. Oeffelen, 6. J. Notebaert en zoon,
de 7. en 8. gebroeders Pijcke, 10. I.
den Dekker. Met 60 oude duiven,
15 1493,13 mpm: 1. H. Mookhoek en
en zoon, 2. W. Daansen, 3. J. van de
2. Velde, 4. I. de Jonge, 5. J. Note-
ie- baert en zoon.
CRTENTIE)
„Vakantie is voor mij een
ontdekkingsreis. Hoe ziet een
supermarkt er in Span j e uit? De
levensomstandigheden ontdekken,
daar gaat het om."
Ad Visser, tv-medewerker
DE STEM
TZ
'Het waren echte showbinken'
Door Dirk Vellenga
INDO'S en Ambonezen brachten
de rock roll in het stijve, koude
Nederland aan het eind van de ja
ren vijftig. Uit de gezinnen die
tussen 1949 en het begin van de
jaren zestig uit Indonesië naar
ons land kwamen, stammen de
roek-pioniers en de artiesten die
een hoofdrol zouden spelen in de
lichte muziek in Nederland: de
Tielman Brothers, de Blue Dia
monds, Anneke Grönloh, Sandra
Reemer en Jack de Nijs.
Over dat fenomeen heeft Lutgard
Mutsaers het boek 'Rockin' Ramona'
geschreven, 'een gekleurde kijk op de
bakermat van de Nederpop', dat door
SDU in Den Haag is uitgegeven. Het
boek bevat interviews met betrokke
nen en veel foto's uit particuliere col
lecties. Achterin is een complete dis
cografie van de 'Indorock' en 'Indo
pop' opgenomen.
Lutgard Mutsaers heeft geen we
tenschappelijke beschouwing ge
maakt over de botsing van twee cul
turen, ook al komen in de interviews
en de citaten uit kranten gevechten
tussen 'pinda's en 'blanda's' en de ge
scheiden cafetaria's en dancings aan
de orde. Het gaat haar om een recon
structie van het uitgaansleven tussen
1958 en 1965. Daarbij komen wel twee
vragen aan de orde: hoe kon het dat
de Indische musici zo op voorgrond
traden, en: kregen ze wel genoeg kan
sen in Nederland?
De eerste vraag wordt in het boek
op verschillende plaatsen beant
woord. In Indonesië spelen muziek en
dans een belangrijker rol in het dage
lijks leven dan in Nederland, waar
werd neergekeken op simpele amuse
mentsmuziek. Toch was er bij de Hol
landse jeugd behoefte aan opwin
dende klanken en daarin werd gretig
voorzien door buitenstaanders, die
toch al moeilijk in 'degelijke' banen
terecht kwamen.
De Indo's waren al in Indonesië in
aanraking gekomen met Ameri
kaanse muziek vanuit Australië en de
Filipijnen. De melodieuze Hawaii-
muziek was er erg populair en ook de
country-muziek met de van oor
sprong Hawaiiaanse speel-gitaar.
Toen veel Indische jongens gingen
varen en anderen zich vestigden in
Californië, werden regelmatig de
niewste Amerikaanse roek-platen op
gestuurd naar Nederland.
De Indische bandjes ontwikkelden
in Nederland een eigen stijl. Gitaar
licks waren afgeleid van favoriete
steel-gitaar-loopjes en gitaristen en
bassisten lieten hun vingers pijlspel
van de ene noot naar de andere gaan,
alsof ze de mandoline bespeelden.
Soms bewerkten ze oude krontjong
liedjes. Zo onstond de 'Indorock' die
grotendeels instrumentaal was. Mut
saers schrijft: „Het gitaarrockgeluid,
waarop de Indische groepen het pa
tent hadden, was moeilijk te imiteren
door blanke bands. Indorock was bo
ven alles een gevoel."
Vooral in Den Haag floreerde de In
dorock. In de Haagse Dierentuin, een
vervalllen gebouw, kregen de nieuwe
bands hun kans op Indische avonden.
De Hot Jumpers, De Black Dynami
tes, Oety and the Real Rockers en de
Crazy Rockers deden de Nederlan
ders versteld staan.
De Apeldoornse Lydia (Tuinen-
burg) was in 1959 een van de eerste
Indische Nederlanders met een grote
hit, de country-song 'Send me the pil
low' (ze liet het daarbij en emigreer
de), de Blue Diamons uit Driebergen
haalden wereldroem met hun 'Ramo
na', maar de echte pioniers waren de
Tielman Brothers, geformeerd rond
Andy Tielman.
De Tielman Brothers trokken na
een optreden in 1958 op de Wereldten
toonstelling in Brussel naar de clubs
in Duitsland, waar Amerikaanse mi
litairen en Duitse meisjes (er was na
de oorlog een vrouwenoverschot)
snakten naar pittige dansmuziek. Ze
vonden er vele jaren emplooi en wer
den gevolgd door verschillende an
dere 'Indonesische Kapelle' uit Ne
derland.
In het boek is een lang interview op
genomen met Andy Tielman. Hij ver
telt over zijn eerste Hollandse erva
ringen: „In 1957 gingen we naar Ne
derland. Aan boord hebben Loulou,
Reggy, Jane, vader en ik voor de pas
sagiers muziek gemaakt. In Holland
aangekomen, werden we in Breda on
dergebracht in pension Smolders op
de Baronielaan."
Maar Breda was koud en vreemd.
„We kenden niemand uit Breda. Toen
kwam er een Indische jongen op de
fiets langs. Hij draaide zich om, zag
ons daar staan, met van die kous
handschoenen aan. We hadden geen
De Tielman Brothers op een pro
motief oto uit 1959 - FOTO SDU
geld voor sigaretten, dus hij rolde si
garetten voor ons, leende ons zijn fiets
en leerde ons patat eten. Dat was Edu
Schalk. Hij zei, je moet vrienden zoe
ken, bij Indische mensen op bezoek
gaan. Maar ja, iedereen was nog erg
stijf hè!"
Een baantje in een fabriek of een ga
rage leek Andy Tielman niks, hij
wilde muziek maken. Hij ging met
een paar broers naar een muziekwin
kel. „Hij had nog wel een oude gitaar
met maar vier snaren, die mocht ik
dan wel eventjes proberen. Toen zijn
we daar 'Bye bye love' gaan zingen.
Zijn vrouw en kinderen kwamen
naar beneden en stonden voor ons te
klappen. Prompt mochten we alle gi
taren gaan proberen en dezelfde dag
nog kregen we instrumenten mee om
te oefenen. Gratis, we mochten later
afbetalen. Een maand daarna hebben
we opgetreden in Hotel de Schuur in
Breda."
Breda speelt, naast naturlijk Den
Haag, een belangrijke rol in 'Rockin'
Ramona'. De schrijfster ging te rade
bij de d oor Andy Tielman al ge
noemde Edu Schalk en Gerard Luy-
bregts, die uitgebreid vertellen over
het 'gekleurde' uitgaansleven in Bre
da. Luybregts vergaapte zich destijds
aan de opvallende kleding van de In
do's: „Zij konden kleren dragen, die
wij gewoon niet konden dragen. Zij
kwamen als allereesten met die
schoenen met witte bovenstukken en
die jackjes. Het waren echte showbin
ken en dat was heel wat voor ons, dat
maakte grote indruk."
De Indische bands speelden met
oude radio's als versterkers in de
Bernhardzaal en bij Huiskens in Bre
da. Edu Schalk haalt herinneringen
op: „Huiskens, dat is wat nu een soort
disco genoemd wordt. Huiskens was
een 'kwartjestent'. Daar werden al
leen maar grammofoonplaten ge
draaid en voor een verzoekje moest je
een kwartje betalen door een luikje.
Je kon ook je eigen plaat meenemen
en die voor een kwartje laten draaien.
Er werd ge-jived, ge-rock&rolld. Het
mooiste vond ik dat de blanken die in
dancing kwamen zich net zo gingen
gedragen als de Indo's."
De Indobandjes werden slecht be
taald en radio en televisie hielden
zich opvallend afzijdig. Toch had dat
waarschijnlijk meer te maken met de
muziek die ze speelden, rock roll
was barbaars en zou de jeugd te
gronde richten. Andy Tielman heeft
nog een verhaal over de houding van
de media in het begin van de jaren
zestig: „Veel oudere artiesten en men
sen als Willem Duys vonden het vre
selijk dat wij die muziek zo 'ver
krachtten'. Wij waren de eersten die
zo'n 'lawaai' maakten. Alle andere In
dische jongens speelden nog heel
sloom, maar wij speelden keihard.
Mies Bouwman kraakte ons op de te
levisie helemaal af. Toen zei ik tegen
mijn broers: ik moet Holand niet
meer. Want Holland moet ons niet."
Peter Koelewijn, die pas na de eer
ste Indische roek-golf scoorde met
'Kom van dat dak af', is duidelijk in
zijn oordeel: „Dat ze nooit echt zijn
doorgebroken, komt omdat ze niet
origineel waren. Discriminatie, kans
arm, allemaal bullshit. Ze werden in
derdaad weinig op de radio gedraaid,
maar iedereen die rock roll maakte
werd weinig gedraaid."
Wetenschappers in de sociaal-cultu
rele hoek kunnen misschien cijfers op
tafel leggen die wel degelijk wijzen op
discriminatie en zij ergeren zich mo
gelijk ook aan gebruik van het
(scheld-)woord 'Indo' in het boek.
Lutgard Mutsaers heeft zich gecon
centreerd op de rol van de muziek, die
in ieder geval zorgde voor verbroede
ring tussen blank en bruin in Neder
land. Ze heeft daarvoor de juiste me
thode gevolgd: praten met de mensen
die erbij betrokken waren. 'Rockin'
Ramona' is een vertederend docu
ment voor iedereen die de 'Indorock'
van nabij heeft meegemaakt.
Het boek laat ook nog zien hoe be
kende artiesten hun opleiding kregen
in de Indo-bandjes. Roosendaler Jack
de Nijs maakte in 1960 zijn eerste
plaatje, maar kreeg later succes met
Nederlands repertoire. Rudy de Quel-
joe startte in zijn woonplaats Middel
burg en werd later sterspeler in 'Dra
gonfly'.
Ook blanke muzikanten maakten
hun debuut in gekleurde bandjes. Kaz
Lux was o.a. zanger bij de Savages uit
Oosterhout en de Rhythm Brothers
uit Tilburg voor hij bekend werd met
Brainbox. Harry Muskee kreeg zijn
training bij vrienden uit het Ambone
zenkamp in Assen en gebruikte die
ervaring in zijn eigen band 'Cuby and
the Blizzards'.
Lutgard Mutsaers: 'Rockin' Ramona'.
Uitg. SDU, prijs 34,90.
Van onze rtv-redactie
HILVERSUM - TV-10
gaat deze weken onver
stoorbaar verder met het
aankopen van tv-mede-
werkers, die nu nog hun
emplooi vinden bij de om
roepen. Hans van der Togt
verlaat de AVRO na 13
jaar. Hij gaat op alle
werkdagen voor TV-10
een kwis presenteren.
Jaap Jongbloed wordt pre
sentator van het luchtige
journaal dat TV-10 elke
avond rond kwart voor acht
gaat brengen. Joop van den
Ende is ook in onderhande
ling met andere nieuwslezers
van het NOS-Journaal. De
namen van Harmen Siezen en
Hugo van Rhijn worden ge
noemd.
Ondertussen krijgt de sa
menwerking tussen TV-10 en
de TROS gestalte. Jaap Jong
bloed blijft, ondanks zijn ver
trek naar TV-10, met Astrid
Joosten het populaire vrij
dagprogramma van de TROS
presenteren. De TROS krijgt
ook de beschikking over een
aantal afleveringen van de
Mini-playback-show van
Henny Huisman en mogelijk
ook over een reeks shows met
Jos Brink.
De andere commerciële tv-
zender, Véronique, opereert
tot nu toe veel bescheidener.
Enige tijd geleden werd Patty
Brard aangetrokken voor een
soort Banana Split en onlangs
tekende Dieuwertje Blok bij
het Luxemburgse zusje van
Veronica.
BAARN (ANP) - „De komst van de commerciële op Neder
land gerichte televisiezenders TV10 en Veronique is onver
mijdelijk. De Nederlandse wetgever kan het vergeten deze
twee zenders uit de lucht te schieten". Dat zei mr. A. Geurt-
sen, voorzitter van het commissariaat voor de media (het
toezichthoudend orgaan van de omroep) gisteren tijdens de
presentatie van het eerste jaarverslag in Baarn.
Volgens Geurtsen is er geen
wijziging van de mediawet (ar
tikel 66) mogelijk die de zen
ders effectief zal tegenhouden.
„Zelfs al slaag je erin een slui
tende definitie te geven van het
begrip buitenlandse zender, zo
danig dat TV10 en Veronique
erbuiten zouden vallen, dan
zullen zij zich snel aan de
nieuwe constructie aanpassen",
zo verwacht hij.
fi'l! 1 i,i
Maar, zo voegt hij eraan toe,
je kan geen commerciële tele
visie toelaten voor een enke
ling. Iedereen zal dan in de mo
gelijkheid moeten worden ge
steld om hetzij via een aardse
zender, hetzij via het kabelnet
commerciële televisie te bedrij
ven. De Nederlandse wetgever
kan daar dan weer regels aan
stellen.
Volgens Geurtsen hoeft de
komst van commerciële televi
sie geen gevaar op te leveren
voor de publieke omroepen, als
zij maar gezamenlijk een front
vormen. Daarnaast kan ook de
wetgever het nodige doen ter
bescherming van hun positie,
zoals het invoeren van een
langjarig concessiesysteem.
Daarmee is de publieke omroep
tevens verlost van de strijd om
de kijkcijfers en de ledentallen.
(ADVERTENTIE)
R 0 I
I H 0 P
VEEMARKTSTRAAT 47 BREDA 076-2I2S69
ëi- 140. Frambozen doos 200 gr, 790
kg, ds, kl. I 110-140, kl. II 90. Glen
►de Glova doos 200 gr, 2420 ds, kl. I
62. 100-158, kl. II 80-90. Frambozen
I glas doos 150 gr, 130 ds, kl. II 90.
180 Witte bessen doos 200 gr, 70 ds, kl.
;en 1210. Totaal aantal colli 3810.
f30.
1. I
200 AMSTERDAM, 27 j uni - Aardap-
bes pel termij nmar kt: In Bintje
00- 50mm opwaarts werden 1054 con-
20 tracten verhandeld voor levering
sen april 1990 tegen ƒ35,30 tot ƒ32,50
be- per 100 kg. De stemming was
20- nauwelijks prijshoudend.
IN een moment van argeloos
heid dacht ik bij het zien van
de naam Real Stallions op een
affiche in Breda dat het om
een Spaanse voetbalclub ging
die NAC een lesje kwam le
ren. The Real Stallions zijn
echter geen voetballers, maar
een club muzikale vrienden
die er eer in scheppen de
beatmuziek van de jaren '60
zo authentiek mogelijk te
vertolken.
Daartoe worden dezelfde
instrumenten en apparatuur
gebruikt die de Beatles des
tijds gebruikten en tijdens
concerten wordt zelfs de kle
ding op die tijd van toen afge
stemd.
Omdat de muziek van The
Real Stallions muziek is die
het best tot zijn recht komt
tijdens concerten, werd beslo
ten de eerste elpee van de
groep live op te nemen. Zon-
doende werd vorig jaar in het
Bredase café de Bommel een
concert op band gezet en het
resultaat is nu als 'Live' ver
schenen.
'Live' staat boordevol met
pop- en rock 'n' roll-klassie-
kers. Of het bewust is gedaan
weet ik niet, maar hier en
daar klinkt de plaat redelijk
kneuterig en dat geeft veel
charme aan deze muziek.
Het gaat op deze plaat
vooral om de sfeer en The
PfP
SPI
AAI
EINDREDACTIE WIM VAN LEEST
Real Stallions weten die sfeer
van toen heel goed te pakken
zonder in vervelende imita
ties te vervallen. De hits van
toen worden niet krampach
tig nagespeeld, nee ze krijgen
een eigen interpretatie en die
interpretatie mag er zijn.
DE laatse keer dat ik Stevie
Ray Vaughan zag, was een
jaar of wat geleden in een in
terview op een van de Engelse
satelliet-zenders. Hij sprak
toen openhartig over zijn
drank- en drugsverslaving en
zijn pogingen om daar defini
tief vanaf te komen.
Of het allemaal gelukt is,
weet ik niet. Feit is wel dat
hij er op de hoes van de
nieuwe elpee 'In step' beter
uitziet dan ten tijde van bij
voorbeeld 'Soul to soul'. De
huidige muziek klinkt boven
dien krachtiger en vooral
compacter dan voorheen.
'In step' is alweer de vijfde
langspeler van Texaanse gi
tarist Stevie Ray Vaughan. In
'83 debuteerde hij met zijn
groep Double Trouble met
'Texas flood'. Dat was een
ruige plaat die onversneden
zuidelijke blues, R&B en
boogie liet horen.
De volgende elpees
'Couldn't stand the weather'
en 'Soul to soul' lieten horen
dat Stevie Ray een fenome
nale gitarist was die soms, zo
als met een overbodige kopie
van Jimi Hendrix' 'Voodoo
chile', rare dingen deed. De in
'86 verschenen dubbele live-
Stevie Ray Vaughan: krachtiger en compacter - fotocbs
plaat 'Live alive' sloot min of
meer een tijdperk af.
'In step' laat geen radicale
koerswijzigingen horen, maar
toch is de plaat een stap voor
waarts. Meer nog dan voor
heen klinken de eigen compo
sities als een klok en kunnen
ze de concurrentie aan met de
paar op deze plaat aanwezige
oude nummers van blues
grootmeesters Buddy Guy en
Willie Dixon.
'In step' klinkt ruig en
energiek en kent alleen in het
mijmerende instrumentaaltje
'Riviera paradise' een mo
ment van verstilling. 'In step'
is een plaat die het moet heb
ben van de lange adem: hoe
meer je 'm draait, hoe meer je
aan 'm gaat hechten. Het
overdonderende van 'Texas
flood' is er uiteraard af, maar
in pure kwaliteit kan 'In step'
in alle opzichten met die de
buutelpee wedijveren.
De agenda voor de komende we
ken ziet er als volgt uit:
Black V'huru, 28 juni in Tilburg
(Noordertigt)
Lou Reed, Pixies, Tanita Tika-
ram, Robert Cray, REM, Nick
Cave and the Bad Seeds, Joe
Jackson, Elvis Costello en Texas,
1 juli in Torhout en 2 juli in
Werchter.
Kaba Mane, Abbyssinians, Joe
Arroyo y la Verdad, Wllfrldo
Vargas y su orquestra en Gran
Zaiko Wawa, 1 juli op Open Tro
pen-festival in Turnhout (Raads-
herenpark vanaf 13.30 uur, en
treeprijs 35 gulden)
Little Feat, 3 juli in Rotterdam
(Ahoy
Eric Clapton, 6 en 7 juli in Den
Haag (Statenzaal)
Pink Floyd, 10 juli in Nijmegen
(Goffert-stadion)
Simple Minds, 14 juli in Rotter
dam (Feyenoord-stadion)
Gilberto Gil, Pardesi Music Ma
chine, Remmy Ongala en Cheb
Khaled, 29 juli in Boechout, Bel
gië (Sf inks-festival)
Chi-Kin-Chee Akwaaba, Mu
sicians of the Nile, Chief Com
mander EbenezerObey en Zouk
Machine, 30 juli in Boechout
(Sfinks-festival)
BIJ de aanduiding Latijns-
amerikaanse muziek denk je
al gauw aan uitbundige Bra
ziliaanse, Cubaanse of Mexi
caanse klanken. Bijna altijd
is is dat vrolijke muziek die
door zijn opzwepende ritme
tot dansen aanzet. Toch her
bergt het Zuidamerikaanse
continent ook een van de al-
lerweemoedigste muziekvor
men: de Argentijndse tango.
Die tango doet mij steevast
denken aan onbeantwoorde
liefdes, aan onmogelijke ver
houdingen en bekoelde be
trekkingen. De tango heeft
iets hoogmoedigs, maar tege
lijkertijd iets diep ontroe
rends.
De Amerikaanse pianist
Evan Lurie (hij zat samen
met zijn sax spelende broer
John Lurie in de Lounge Liz-
zards) is op zijn onlangs op
Les disques crepuscules ver
schenen plaat 'Pieces for ban
doneon' een combinatie aan
gegaan met de Argentijnse
bandoneonist, zeg maar ac
cordeonist Alfredo Pederne-
ra. Begeleid door een bas, een
gitaar en een viool nam het
tweetal in de studio live met
een tweesporen-recorder op.
Het resultaat is indrukwek
kend. 'Pieces for bandoneon'
bevat muziek om stil van te
worden. De onopgesmukte
klanken van accordeon, piano
en viool bezorgen je doorlo
pend kippevel en niet zelden
is de muziek zo melancholiek
en ontroerend dat je meege
sleurd wordt in deze onder
koelde passie.
'Pieces for bandoneon' be
vat muziek voor gewijde zon
dagochtenden of voor mistige
middagen vol mijmeringen
en overpeinzingen over het
leven in het algemeen en ver
loren liefdes in het bijzonder.
Een uitmuntende plaat kort
om.
Stephan Micus is een klan
kenfanaat annex buitenge
woon rqusicus. In het verle
den deed hij van zich spreken
met platen die in het teken
stonden van bijzondere
akoestiek.
Voor zijn bij ECM versche
nen elpee 'The music of sto
nes' ging Micus op wel heel
bijzondere wijze te werk. In
de kathedraal van het West-
duitse Ulm werden door de
beeldhouwer Elmar Daucher
vervaardigde blokken steen
geplaatst. Die blokken waren
op mathematische wijze in
vierkante staven gezaagd en
als ze met stokken bespeeld
werden gaf dat een heel
merkwaardige resonantie.
Micus ging die resonerende
stenen 'te lijf' met de Japanse
shakuhachi-fluit, de Ierse tin
whistle en Chinese stenen
klokken. De resonerende
blokken, de klanken van de
instrumenten en de adembe
nemende akoestiek van de
kerk zorgden voor ongehoord
mooie muziek.
'The music of stones' is
uiterst meditatief van sfeer
en zo indringend dat je er stil
van wordt. De plaat is experi
menteel van opzet, maar het
experiment pakt zo goed uit
dat er sprake is van een
prachtige, volstrekt unieke
elpee.
HET is hier al eerder betoogd;
het ECM-label is niets te dol.
Zo laat de elpee 'Rosensfole'
van Jan Garbarek en Agnes
buen Garnas middeleeuwse
Noorse volksmuziek horen,
althans dat wordt beweerd.
Agnes is een Noorse zange
res, Jan is een van origine
Tsjechische saxofonist die
zijn sporen verdiende op
eigen ECM-platen en op die
van o.a. Egberto Gismonti,
Keith Jarrett en Jack DeJoh-
nette.
'Rosensfole' laat verstilde,
ingetogen liedjes horen met
een sobere ritmische begelei
ding. Het Noorse zit 'm vooral
in de zang, het middeleeuwse
kan ik zo gauw niet ontdek
ken. Zo hoor je hier en daar
tabla's en bij mijn weten heb
ben de Vikingen die niet van
hun verre strooptochten mee
terug naar Noorwegen ge
bracht. Ook de per synthesi
zer gereproduceerde snaar
klanken doen nauwelijks
middeleeuws aan. 'Rosensfo
le' klinkt mooi, maar is tame
lijk saai. Het gebodene is ta
melijk eenvormig dus na een
paar nummertjes weet je het
wel.
GROTE hoogten worden er
wel bereikt op de elpee 'City
of eyes' van gitarist Ralph
Towner. 'City of eyes' valt
uiteen in nummers vol solis
tisch akoestisch gitaarspel en
in stukken waarin Towner op
synthesizer samen met bla
zers Markus Stockhausen en
Paul McCandless, bassist
Gary Peacock en drummer
Jerry Granelli stevige expe
rimentele jazz weg zet.
Towner en begeleiders im
poneren van de eerste tot en
met de laatste noot en bij vla
gen is 'City of eyes' het predi
kaat fenomenaal waardig.
PIANIST Keith Jarrett was
en is het paradepaardje van
de ECM-stal. Hij maakte een
hele reeks platen voor het la
bel. Jarrett grossiert in con
certen en concert-platen.
Vaak gaat het om solo-platen,
vaak ook wordt er met een
groep gewerkt.
Op de onlangs verschenen
elpee 'Personal mountains'
staat muziek die Jarrett sa
men met saxofonist Jan Gar
barek, bassist Palle Daniels-
son en drummer Jon Chris-
tensen in 1979 in Tokio opna
men. 'Personal mountains' is
min of meer de plaat die de
20e verjaardag van ECM
markeert, maar de vraag is of
dat met 10 jaar oude opnamen
had moeten gebeuren.
Het gebodene is ontegen
zeglijk virtuoos en bij vlagen
klinkt het geïnspireerd, maar
'Personal mountains' voegt
geen wezenlijk nieuwe ele
menten toe aan het al zo om
vangrijke Jarrett-oeuvre.
GITARIST John Abercrom
bie heeft van zijn recentste
ECM-plaat maar eens een li
ve-elpee gemaakt. Samen met
bassist Mare Johnson en
drummer Peter Erskine laat
hij op de naar hen drieën ver
noemde plaat muziek horen
die een jaar of 12, 13 geleden
het label 'jazzrock' opgeplakt
zou hebben gekregen.
Wie vroeger Return To Fo
rever, Mahavishnu, Jean-Luc
Ponty of Al diMeola gehoord
heeft, zal bij na horen van een
kant van 'John Abercrombie,
Mare Johnson, Peter Erskine'
eerder die vroegere platen
willen horen dan de andere
kant van deze elpee. Aber
crombie en companen komen
met oude koek die knap melig
smaakt.
ER ZIJ roek-gitaristen die
zich plotseling te goed voor
het genre achten en zich te
buiten gaan aan solo-platen
vol experimenteel gefreak en
ander oninteressant gefiedel.
Terje Rypdal legt min of
meer de omgekeerde weg af.
Hij staat bekend als een
avant garde-gitarist die op
zijn ECM-platen veelal ruim
telijke gitaarmuziek liet ho
ren. Op de elpee 'The singles
collection' (die titel is ironisch
bedoeld) kiest Rypdal voor
simpeler rockmuziek. De lief
hebber van een stevig stukje
gitaarmuziek mag daar blij
om zijn.
'The singles collection' is
een merkwaardige, maar zeer
genietbare mengeling van
historische gitaarflarden van
groten als Hank Marvin, Jimi
Hendrix, Prince en Frank
Zappa. Rypdal past die cita
ten in een stevig rockende
composities. Die composities
verraden door hun complexe
structuur wel iets van Ryp-
dals experimentele jazz-ver
leden, maar ze blijven niette
min zeer de moeite waard.
