Oostburg is niet bang
voor de concurrentie
'In Tholen werkt het'
KUUROORD DOMBURG VOLGEND JAAR KLAAR
Verbindingsdienst van
politie gaat straks
naar Bergen op Zoom
PLAATSELIJK NIEUWS
JAARLIJKS VESTIGEN ZICH VIJFTIEN TOT TWINTIG NIEUWE BEDRIJVEN
Grijpstuiver
B en W ontkennen gebrek
aan bluswater op Tholen
Troeteldag
in tehuis
Middelburg
Luisteren en kijken naar
vogels in natuurreservaat
DE STEM VAN ZEELAND 4 WOENSDAG 19 APRIL 1989
Doelgroep
Niet bang
Bungalows
Samenleving
Overleg
V erzamelgebouw
Pendelaars
Europa '92
Aardenburg
ZEEUWS STEUNPUNT OPGEHEVEN
Bibliotheekdag
op Tholen
T20
Een paar weken geleden werden de plannen van het kuuroord in Cadzand offi
cieel bekend gemaakt. Maar wanneer er met de daadwerkelijke bouw wordt ge
start is nog een groot vraagteken. In Domburg zijn ze een flinke stap verder. Daar
zijn de graafmachines en bulldozers al volop in beweging. Het kuuroord daar
staat onder auspiciën van de gemeentelijke Stichting Badplaatsenbelangen Dom
burg (SBD). Deze stichting geeft ook de financiële injectie van vijftig miljoen gul
den. Als alles meezit wordt het kuuroord Domburg volgend jaar april geopend.
„Wij waren al bezig met het uitzoeken van de tegeltjes toen Oostburg pas met een
voorzichtige opzet op de proppen kwam", aldus de Domburgse wethouder L. La-
bruyère.
Door Frank van Cooten
DOMBURG - Voor 12,50 kun
nen de gasten zich voor een
paar uur laten verwennen in
diverse baden, fitnessruimten
en sauna's. Ook kan men te
recht voor een partijtje squash
of bowling. Want volgens de
wethouder moet ook de Dom
burgse inwoner in het kuur
oord uit de voeten kunnen. Er
wordt gerekend op 2.400 bezoe
kers per dag. Het hele jaar
door.
Met de spoedige realisatie van
het project Hof Domburg lijkt
het Walcherse dorp in het
vaarwater van Oostburg te zit
ten.
Het kuuroord in Cadzand-Bad
staat nog maar net in de stei
gers en het zal nog zeker twee
jaar duren voordat de eerste
gasten worden ontvangen. Het
kuuroord in Domburg is dan al
een jaar geopend.
De Domburgse wethouder L.
Labruyère meent dat beide
projecten elkaar geen vliegen
afvangen. Ondanks het feit dat
de vakantieganger in de toe
komst kan kiezen tussen twee
gelijksoortige kuuroorden.
„Het Domburgse heeft een an
dere doelgroep", aldus La
bruyère. „Wij krijgen veel gas
ten uit de Duitse deelstaten
Hamburg, Nieder-Sachsen,
Rheinland-Pfalz en Nordr-
hein-Westfalen. De Neder
landse toerist komt vooral uit
de provincies Brabant, Gelder
land en Utrecht. Cadzand richt
zich vooral op het zuiden van
Duitsland en België. Wij krij
gen maar heel weinig Belgen
over de vloer. Dat is zo'n twee
procent van ons totale toeris
tenbestand".
De Oostburgse wethouder, J. de
Vries is dezelfde mening toege
daan. „Ik ben niet bang voor
concurrentie. In Cadzand ko
men andere mensen dan in
Domburg. Dat het kuuroord in
Domburg eerder wordt ge
opend, is een bijkomstigheid.
De ontwikkelingen rondom het
kuuroord in Cadzand gaan ge
woon door. We moeten niets
overhaasten. Er is geen druk
van Domburg".
Volgens wethouder La
bruyère is ook de filosofie van
het Domburgse kuuroord an
ders. „De gehele gemeenschap
moet er wel bij varen. Anders
zou de gemeente niet de nek
uitsteken om het project moge
lijk te maken. „De gemeente is
daar al vanaf 1980 mee bezig. In
'85 hebben we definitief de
knoop doorgehakt. In Domburg
komt de nadruk op het gezond-
heidstourisme te liggen. Maar
niet overdreven. In Cadzand
wordt het een heel park. Een
soort Center-Pare met hotels
en appartementen. Maar wel in
de meest gunstige zin van het
woord. Ons kuuroord is klein
schaliger. Dat moet ook wel,
want dat is het karakter van
het dorp. Ons grootste hotel
heeft niet meer dan veertig ka
mers. Dat is aan de ene kant
goed, maar je moet aan kwali
teitsverbetering doen om de
boot niet te missen".
Daarom komen er bij het kuur
oord 170 bungalows. Dat zegt
volgens de Oostburgse be
stuurder niet dat iedere bezoe
ker van het kuuroord in een
bungalow overnacht. „Er zijn
altijd mensen die liever een ap
partementje in het dorp huren.
Die zien het grootschalige bun
galowpark niet zo zitten. Van
het kuuroord gaat zodoende
een wisselwerking uit. Daarom
zit het ingeklemd tussen de
kern Domburg en de camping
Domburg. Het wordt een ge
heel. Dit in tegenstelling tot
Cadzand. Daar is het kuuroord
meer een geheel op zich".
De gemeente Domburg wil
deze wisselwerking zo snel mo
gelij k in de praktijk brengen.
Een delegatie gaat langs de
deuren van de ondernemers om
het kuurooord aan de man te
brengen. „De meeste bezoekers
huren een hotel of appartement
in het dorp. Zodoende profite
ren alle Domburgse onderne
mers van het project. Het
kuuroord is pas geslaagd als
alle hotels in de gemeente
Domburg daarvan profiteren.
Anders hadden wij als ge
meente de plannen nooit zo fa
natiek gesteund".
De directeur van de SBD, J.
van Asseldonk beaamt dit.
„Het totale produkt moet wor
den gedragen door de gehele
samenleving van Domburg.
Wethouder De Vries-
niet bang
FOTO DE STEM/CORJ.DE BOER
Het mag geen attractiepark
worden. Iedereen moet er wat
van zijn gading kunnen vinden.
Het verblijfstoerisme wordt
flink bevorderd. Daarom bou
wen we er bijvoorbeeld ook een
theater bij. Klein weliswaar,
maar uitstekend geschikt voor
koffieconcerten of toneeluit
voeringen".
De nadruk ligt volgens Van
Asseldonk niet op het zwaar
medisch kuren. „Dat vind ik
een enge gedachte. Iemand zou
dan op medisch voorschrift
naar een kuuroord gaan. Dat is
bij ons niet de bedoeling. Het
past ook niet bij de doelgroep.
Wij richten ons op gezinnen
met kinderen, 45-plussers en de
groepen boven-modaal. Dat
zijn trouwens mensen die al
eerder hun voorkeur voor
Domburg uitspraken. Dus
Oostburg hoeft echt niet bang
te zijn dat wij klanten afsnoe
pen. Onze gasten voelen zich
wel aangesproken door de mo
gelijkheid van het meer spor
tieve relaxen. Uiteraard heb
ben we aparte behandelruim
ten, waar een fysiotherapeut
actief is. Daar wordt medisch
gekuurd. Denk aan een zout-
waterbad, de behandelruimten
op het gebied van de ademha
ling of de massage. Voor ieder
is er wat wils".
De Stichting Badplaatsenbe
langen Domburg beheert naast
het kuuroord de Domburgse
stranden en exploiteert verder
de camping Domburg, een
openluchttheater en vier ten
nisbanen. Door de realisatie
van het kuuroord wordt de
camping teruggebracht van 975
tot 540 standplaatsen. Deze ver
kleining gaat volgens Van As
seldonk niet ten koste van de
camping.
„Er komen bungalows bij.
Onze camping blijft nog steeds
onze sterkste troef. Die is altijd
winstgevend geweest. Tekorten
in de exploitatie van het strand
zijn altijd opgevangen door de
opbrengsten van de camping.
De gemeente heeft nooit bijge
sprongen. Dat is toch een
unieke situatie. In het geval
van het kuuroord gaat dezelfde
formule op. Als we met dit pro
ject een slecht jaar draaien,
kunnen we dat gelukkig door
deze constructie opvangen.
Maar daar gaan we natuurlijk
niet van uit. We hebben niet
voor niets een grondig haal-
baarheidsondezoek laten ver
richten".
Voor dat onderzoek is het bu
reau Hospitallity Consultance
ingeschakeld. Hetzelfde bureau
waar OOstburg gebruik van
heeft gemaakt. „Dat onderzoek
leverde stapels raporten op.
Oostburg heeft daar geen ge
bruik van gemaakt. Ze voerden
liever zelf een onderzoek uit.
Dat is hun volste recht", aldus
wethouder Labruyère. „Maar
het is toch frappant datje bij
het kuuroord in Cadzand de-
In goed een uur gaat de
telefoon een keer of tien.
Ondernemers met be
langstelling voor Tholen.
Gemeentelijk acquisiteur
Kees Nuijten spreekt met
hen over hectaren en ar
beidsplaatsen, over in
vesteringsbedragen en
een problematische inrit.
Vraagt of het redelijk is
als dat binnen een week is
opgelost. Ze zijn er onge
twijfeld, de met acquisitie
belaste ambtenaren in
gemeenten elders, die van
stoel zouden willen rui
len. Want 'In Tholen
werkt het'. Daar vestigen
zich aan de lopende band
bedrijven.
Door Joyce Ernest
De slogan 'In Tholen werkt
het'-te lezen op allerhande
promotiemateriaal - is inge
geven door Amsterdam 'dat
het heeft'. De kreet haalde de
landelijke pers toen hij op een
heurs onder die van Amster
dam werd gehangen. „Je
moet soms een beetje stun
ten", zegt Nuijten.
Het is nog maar een jaar of
vijf geleden dat het in Tholen
helemaal niet werkte. 26 Pro
cent van de beroepsbevolking
was werkloos, een percentage
oat anno '89 tot zeven is te
ruggedrongen. De vooruit
zichten waren begin jaren
mchtig somber. Een tijd van
doemdenken. De Tholenaren
wenstep daaraan niet mee te
doen. Integendeel, men stelde
dat de situatie noopte er hard
tegenaan te gaan.
Gemeentelijk acquisiteur Kees Nuijten: 'Je moet soms een beetje stunten'.
In
een gemeentelijke be-
eidsnotitie werd gestructu-
aangegeven hoe de pe-
mhele positie kon worden
verbeterd. Geen ellenlang
discussiestuk, maar snel te
ealiseren mogelijkheden.
»Het college en de gemeente-
aad hebben het belang on
erkend en met woord en
rf ondersteund" zegt Nuij-
n over de politici. Die durf-
n hun nek uit te steken en
niet bang om een
waren
grijpstuiver uit te geven.
Het gemeentelijk aanbod:
een lage grondprijs, de moge
lijkheid van een gemeente
lijke premie van twintig pro
cent, een tamelijk uniek ge
meentelijk fonds voor de ver
strekking van een risicodra
gende financiering, de instel
ling van één loket en goede
afspraken met banken en ac
countants. Dit garandeert de
ondernemer een totaal pakket
en een snelle procedure. Nuij
ten zegt met voorbeelden bij
de hand: „Het komt regelma
tig voor dat we vandaag een
gesprek hebben en de onder
nemer drie, vier weken later
start".
Tholen heeft nu het grootste
bedrijfsverzamelgebouw van
Nederland. Beginnende on
dernemers kunnen er snel en
voordelig terecht en later
naar een eigen locatie door
stromen. Kleinschalige be
drijven. Vaak met originele
produkten zoals de pinda
branderij, de uienspecialitei-
ten of de sorbetfabriek die
louter natuurlijke ingrediën-
ten verwerkt.
Wekelijks melden zich
nieuwe geïnteresseerden. „Of
het maar doorgaat? In die zin
dat wij mikken op het klein
en middenbedrijf. De groot
schalige industrie komt niet
naar Tholen. Laten we geen
illusie hebben. De groten in
vesteren voor miljoenen. Die
vragen of wij IPR-gebied (in
vesteringspremieregeling,
red) zijn, waarin ze 25 procent
van hun investeringen van de
staat terug krijgen. Dat kun
nen wij niet bieden. Daar
naast willen wij de industrie
op de Tholense schaal en
maat houden".
Als je Nuijten vraagt waar
door het Tholen lukt bedrijf
na bedrijf binnen te halen,
zegt hij dat het een kwestie is
van het boerenverstand ge
bruiken. Ervan overtuigd zijn
dat geïnvesteerde energie ooit
rendement oplevert. Incalcu
leren dat niet alles lukt.
„In het begin waren er tegen
vallers en nu nog. De risico
dragende gemeentelijke fi
nanciering is niet gekoppeld
aan zekerheid, maar in ver
trouwen in de ondernemer.
Klapt een bedrijf dan kun je
naar je centen fluiten. Met de
Deense koekjesfabriek gin
gen we de mist in. Die kreeg
problemen met de houdbaar-
heid van het koekje. Dat is all
in the game".
„Ook in ander opzicht heb
je tegenvallers. Ondanks de
leuke contacten die we met
bedrijven hebben, scoor je
niet met allemaal. Je mag blij
zijn als er van de twintig
geïnteresseerden twee, drie
doorgaan. Maar als je de ba
lans opmaakt, is die meer dan
positief. We kunnen jaarlijks
gemiddeld vijftien tot twintig
bedrijven aan het Tholense
toevoegen".
Ondanks de positieve ontwik
keling is het niet allemaal bo
tertje tot de boom. Uit cijfers
van de Gewestelijke Arbeids
Bureaus bleek onlangs dat
zestig procent van de Tho
lense beroepsbevolking over
kortere of langere afstand
pendelt. Vooral de lange-af-
standpendelaars baren de ge
meente zorgen. Bij een econo
mische neergang gaan die het
eerst eruit.
„Ons doel voor de komende
jaren is die zestig procent te
rug te brengen tot vijftig of
veertig. Daarvoor wordt het
huidige beleid voortgezet,
maar moeten ook nieuwe
subsidiestromen worden aan
geboord. En we moeten voort
durend alert zijn: welke be
weging is er op de markt, wie
heeft nieuwe plannen en wil
investeren? Wie zit klem?"
De ontwikkelingen in
West-Brabant houdt Tholen
nauwlettend in de gaten.
Geen gelegenheid wordt door
het gemeentebestuur nagela
ten om aan te dringen op
- FOTO DE STEM DICK DE BOER
spoedige totstandkoming van
de Zoomweg.
Tegelijk is de blik gericht op
Europa '92. Volgens professor
Van der Zwan, die onlangs
sprak op een ondernemers
avond in Tholen, krijgt het
bedrijfsleven dan een extra
dimensie. Er zal een algemeen
optimisme ontstaan. De eco
nomische groei zal langer du
ren dan normaal. Tholen
speelt ook daarop in. Er is een
beleidsnotitie in de maak:
Tholen na(ar) 2000.
„Deze gaat in op de jaren
dat we bezig zijn. We moeten
nu onze positie bepalen. Zijn
we inderdaad op de goede
weg? Hoe moeten we verder?
Wat moeten we daarvoor
doen? Het is goed te kijken
waarmee we bezig zijn en
waar we eventueel tekort
schieten. We gaan zeker niet
met de armen over elkaar zit
ten. Dan glijd je af en is het
proces niet meer te stuiten. Je
moet nooit arrogant zeggen:
ze komen wel op me af. Je zal
zelf heel actief moeten blij
ven".
Aardenburgse brandweer in
De Stem van dinsdag 18 april.
COLLECTE - De collecte voor
de Nederlandse Hartstichting
heeft 1786,10 opgebracht. IJzendijke
BRANDWEER - De Aarden- J
burgse brandweerman P. de
Smet is bevorderd tot hoofd
brandwacht. Zijn collega J.
Verploeg is sedert afgelopen
weekeinde brandwacht eerste
klas. Beide bevorderingen
waren abusievelijk niet ver
meld in het bericht over de
BOLLING - Bolclub Molen-
zicht hield op haar banen een
puntenbolling. 52 Boilers
streden om de hoogste eer.
Willy Cornelis pakte de eerste
plaats. Uitslag: 1. Willy Cor
nelis, 2. Herman Goossens, 3.
Rinus Scherbeyn.
Een maquette van het toekomstige kuuroord in Domburg.
Links het bungalowpark, daarnaast komt het eigenlijke
kuuroord (het witte gebouw midden op de foto). Ook is voor
zien in een groot aantal parkeerplaatsen (uiterst rechts).
zelfde ideeën terugziet waar
wij in het begin van de jaren
tachtig over spraken".
Ondanks het aparte onder
zoek is er wel het nodige over
leg tussen beide gemeenten ge
weest. „Je moet niet bepaalde
zaken copiëren", aldus wethou
der Labruyère. Je rijdt elkaar
dan in de wielen. De plannen
moeten op elkaar zijn afge
stemd. In de contacten tussen
Oostburg en Domburg bestaaat
geen wanklank. Ook de provin
cie was volledig op de hoogte
van onze plannen en juichten
deze toe. Voor Domburg is dat
een logische zaak. Wij hebben
een bepaalde traditie in het ge-
zondheidstoerisme. De realise
ring van het kuuroord is daar
een logisch gevolg van. Daarom
heb ik een beetje het idee dat
het hele gezondheidsidee van
Oostburg meer een gedachte
van de projectontwikkelaar is
en niet zozeer van de gemeente.
Maar over deze gedachtengang
moet ik uiteraard voorzichtig
zijn".
Wethouder Labruyère ziet de
toekomst al voor zich. De Dom
burgse hotelhouders, die in de
folders een driewekelijks ar
rangement aanbieden met een
weekje kuuroord. „De onderne
mer mag zelf weten of hij zijn
arrangement op het kuuroord
afstemd of niet. Wij laten hem
vrij in zijn keuze. Maar ik ben
ervan overtuigd dat de Dom
burgse ondernemer het kuur
oord bij zijn arrangementen
betrekt. Zo'n elkweervoorzie-
ning is een prima aanwinst. En
vooral Duitsers zijn zeer ge
voelig voor het gezondheidstoe-
risme. Dat is een echt 'kuur-
volk', alhoewel het de laatste
jaren wel wat afneemt. Ons
kuuroord is wel op de Duitse
toerist afgestemd. Het voldoet
aan alle strenge Duitse eisen.
En dat zijn er nogal wat".
Van onze verslaggever
THOLEN - Volgens het college van B en W van Tholen is
er geen sprake van dat de brandweer op het eiland door ge
brek aan bluswater branden niet adequaat zou kunnen be
strijden.
De SGP-raadsleden Dijke en
Heijboer trokken dit in twijfel
bij een brand in februari in een
woonschuur aan de Krokkeweg
in Scherpenisse. In een brief
aan het college vroegen de
raadsleden zich tevens af of er
in de omgeving en in het Tho
lense buitengebied in het alge
meen wel voldoende brandkra-
nen zijn.
B en W antwoorden dat er
bij de desbetreffende brand
geen gebrek aan bluswater is
geweest. De brandweer consta
teerde al meteen dat het blus
water uit de sloten ontoerei
kend zou zijn en liet daarom
een tankwagen aanrukken.
Het is wel zo, zeggen B en W,
dat er in het buitengebied niet
bij elke woning een brand-
kraan is en er dus in wezen te
weinig zijn. Daarmee is reke
ning gehouden door afstem
ming van het brandweermate
riaal. De Tholense brandweer
beschikt over een tankwagen,
tankautospuiten en de moge
lijkheid om deze over grote af
stand water te laten pompen.
Uitbreiding van het aantal
brandkranen moet gebeuren in
combinatie met een verzwaring
van het leidingnet. Maar daar
hangt volgens het college een
stevig prijskaartje aan.
BERGEN OP ZOOM - In het nog te bouwen nieuwe poli
tiebureau van Bergen op Zoom wordt over enkele jaren
ook de politieverbindingsdienst voor West-Brabant (tot en
met Tilburg) en Zeeland ondergebracht. De regionale
steunpunten, die deze dienst nu heeft in Zeeland en bij
Rotterdam, worden dan opgeheven.
De politieverbindingsdienst
heeft te maken met alle com-
municatie-apparatuur van de
politie, zoals mobilofoons, por
tofoons, telex, fax en dergelij
ke. De dienst, die werkt voor
zowel de rijks- als de gemeen
tepolitie, heeft de laatste jaren
met steeds meer apparatuur te
maken gekregen.
In eerste instantie wordt het
nieuwe politiebureau aan de
Zwarteweg te Bergen op Zoom
gebouwd voor de Bergse ge
meentepolitie, die in het hui
dige bureau al jarenlang veel
te krap zit. Begin volgend jaar
gaat voor de nieuwbouw de
eerste spade de grond in. Over
ongeveer twee jaar volgt de in
gebruikname.
Het is de bedoeling dat de
politieverbindingsdienst dan
400 vierkante meter van het
nieuwe gebouw krijgt. Een
aantal voorzieningen wordt
dan door deze dienst samen ge
bruikt met de gemeentepolitie
van Bergen op Zoom. Het gaat
hier bijvoorbeeld om de recep
tie, de kantine, vergaderloka
len en dergelijke.
1
Van onze verslaggever
THOLEN - In de bibliothe
ken in Tholen en St. Anna-
land worden tijdens de lan
delijke bibliotheekdag op
zaterdag 22 april tal van ac
tiviteiten gehouden.
De bibliotheek in Tholen is van
13.00 tot 16.00 uur open. Er
wordt onder meer een poëzie-
werkplaats 'Tholen dichter bij'
gehouden, waarbij men kan
spelen met taal. Men kan zich
hiervoor tot 21 april opgeven.
De bibliotheek in St. Anna-
land is open tussen 11.00 en
16.00 uur. Een blazersgroep van
Accerando, leerlingen van de
Zeeuwse Muziekschool en een
Jazz balletgroep treden op.
P. Markus, commissaris van
politie in Bergen op Zoom, ziet
het medegebruik van het
nieuwe gebouw door de verbin
dingsdienst best zitten.
„We maken regelmatig ge
bruik van deze dienst. En als ze
bij ons zitten hoeven we straks
niet meer zover te lopen. Geke
ken is nog naar het apart huis
vesten van deze dienst. Maar
dat is veel duurder dan deze
oplossing."
Van onze verslaggever
MIDDELBURG - Het
personeel van Huize De
Veerse Singel schaart
zich achter het protest
van het verplegend
personeel dat alweer
weken vecht voor een
betere cao.
Huize De Veerse Singel is
een tehuis voor moeilijk
lerende kinderen. „Wij
vormen een klein deeltje
van het personeel dat on
der de ziekenhuis-cao
valt", zegt een woordvoer
der van het tehuis. „Wij
willen duidelijk maken
dat we de acties onder
steunen".
Het personeel doet dat
door donderdag uit te roe
pen tot troeteldag. „Het
woord zegt het al, we ver
troetelen de kinderen ex
tra. Ontbijt op bed en we
brengen ze naar school, 's
Middags doen we allerlei
spelletjes. Het is een van
de weinig manieren om te
laten zien dat we het eens
zijn met de eis van vijf
procent".
Van onze verslaggever
KNOKKE - Natuurliefhebbers die het observeren van
zangvogeltjes en het luisteren naar de vogelzang hoog op
hun verlanglijstje hebben staan, kunnen binnenkort weer
terecht in het natuurreservaat Het Zwin.
Maandag 1 en maandag 15 mei
(tweede pinksterdag) worden
er in Het Zwin twee 'vroeg-
morgen-wandelingen' gehou
den. Onder deskundige leiding
trekken de belangstellenden
dan in alle vroegte het natuur
reservaat in. Om vijf uur wordt
begonnen met de rondgang.
Plaats van samenkomst is de
ingang van Het Zwin.
Door het zeer zachte weer
begon de broedperiode in Het
Zwin dit jaar heel vroeg. In de
reigerskolonie die zich in de
duinbosjes bevindt, zijn al heel
wat jongen uit het ei gekropen.
De laatste weken heeft Het
Zwin een paar opmerkelijke
gasten kunnen noteren. Zo is de
zeldzame zwartkopmeeuw te
ruggekeerd. Op 27 maart vlo
gen er tussen de duizenden
kokmeeuwen twaalf zwartkop
meeuwen. Beheerder Guido
Burggraeve ontdekte verder
twee bokjes, veertig ijsgorzen
en twee boomleeuwerikken.