ze vis'
Zetten
ibeleid
'Geen export revolutie'
SWAPO weigert terug
te trekken uit het
noorden van Namibia
Solidariteit na 7 jaar eindelijk erkend
IEHEHï Vietnam eind september uit Kampuchea
TIJDELIJK: 4 VERSCHILLENDE
ROLLEN DROSTE PASTILLES,
WAARVAN 1 ROL GRATIS.
BUITENLAND
ft
SOVJET-LEIDER TREKT IN CUBA VAN LEER TEGEN VS
DE STEM BUITENLAND DONDERDAG 6 APRIL 1989
DIEFSTAL
HAVANA (IPS) - De
Sovjetrussische partij
leider Michail Gorbats
jov vindt dat militaire
interventies in Nicara
gua moeten worden ge
staakt „waar ze ook
vandaan komen".
Gorbatsjov heeft dit ge
zegd in de toespraak die hij
gisteren hield voor de Cu
baanse Nationale Vergade
ring in Havana.
De Sovjet-leider zei bezorgd te
zijn over de 45 miljoen dollar
niet-militaire hulp die het
Amerikaanse Congres opnieuw
heeft uitgetrokken voor de
anti-Sandinistische guerrille-
ros. Hij onderstreepte dat
Washington een belangrijke rol
kan spelen in de terugkeer van
vrede op het continent.
NIEUWSOVERZICHT
'Verdachte moord Palme aangeklaagd'
Paus fel tegen amerikaans feminisme
Kapitein 'Exxon Valdez' meldt zich
Meer RAF-gevangenen in hongerstaking
Bonn: ambassadeur terug uit Roemenië
Duitsland onderschept valse dollars
Pakistan wil VN-posten in grensgebied
President Kosovo afgetreden
T48
T21
A
s er plaats voor 80 j on
een wachtlijst. Een van
;ers: „Net als in een ge-
gaat bij ons ook wel
s. We zijn niet altijd lie-
ar met de groepsleiders
e praten. Natuurlijk heb
ar, met de een kun je be
ten dan met de ander.
Eeesten van ons hebben
1 een uitstekerfd contact
entor. Soms mag je die
We krijgen zakgeld,
n naar school, kunnen op
zwemmen en paardrij-
:en regelmatig uitstapjes,
;t buitenland."
roorde: „Met de middelen
oeschikking staan, probe-
te ervan te maken. Ik ben
tuigd dat we een nuttige
üjn in Nederland. Zonder
i heel wat jongeren uit de
h. Ik overdrijf niet.
Met 18
len de pupillen hun eigen
»n, dan ben je tegenwoor-
prderjarig. Juist onze be-
ebben het daar soms erg
pee. Veel vragen dan ook
i een half jaar of een jaar
Pr mogen blijven."
iben betaald, profiteren
it van het plan-Brady, hoe-
ze in veel gevallen stuk-
armer zijn dan de La-
amerikaanse landen, die
il aan hun trekken zullen
men. Dat wordt 'een premie
wanbeleid' genoemd.
'Die landen vrezen boven-
pn dat het plan-Brady zo
iel geld van IMF en Wereld-
ink opslokt, dat er voor fi-
mciële steun aan hun ont-
ikkelingsprojekten weinig
eer overblijft. Of de fondsen
m beide intestellingen zou-
sn meer dan verdubbeld
oeten worden. En daar is
einig kans op.
Het straatarme Afrika ten-
otte mag hopen dat er nog
at kruimels van de IMF-ta
il in Washington vallen. Veel
oden zal dat niet aan de dijk
etten.
Als er ergens in de wereld
ïassaal schulden zouden
loeten worden kwijtgeschol-
en, dan is het wel daar, zo
oncludeerden afgelopen
veekeinde honderden parle
nentariërs op een bijeen
komst in Amsterdam.
Maar Amsterdam ligt nu
lenmaal ver van Washington
!n ach, moet men daar ge-
lacht hebben, parlementa
riërs moeten voor hun achter-
)an nu eenmaal hoog van de
oren blazen. Ministers van
inanciën, presidenten van
:entrale banken en bankiers
lebben een andere verant
woordelijkheid: macht uitoe-
:enen. Verdelen en dus heer-
Door Ton Gerrits KAMPUCHEA VRAAGT TOEZICHT POLEN, CANADA EN INDIA
BANGKOK - Premier Hun
maken van een 600 man tel
lende commissie die moet
toezien op het terugtrekken
van de resterende 50.000 tot
70.000 Vietnamese militai
ren in Kampuchea.
Voorts nodige Hun Sen een
vertegenwoordiger van de se
cretaris-generaal van de Ver
enigde Naties uit alsmede de
voorzitter van de Organisatie
van Ongebonden Landen, de
Zimbabweaanse premier Ro
bert Mugabe, en de Indone
sische minister van Buiten
landse Zaken, Ali Alatas, om
zitting te nemen in de interna
tionale toezichthoudende com
missie.
Vietnam kondigde gisteren
met een dramatische politieke
manoeuvre aan dat het alle
troepen eind september uit
Kampuchea terugtrekt. Het
vredesinitatief van Vietnam en
Kampuchea staat of valt bij de
reactie van de uitgenodigde
landen.
India en Polen erkennen de
regering van premier Hun Sen.
Maar Canada erkent evenals
de Verenigde Naties de coali
tieregering in ballingschap van
prins Norodom Sihanouk,
waarvan ook de Rode Khmer
deel uitmaakt.
De Vietnamese minister van
Buitenlandse Zaken, Ngyuen
Co Thach zei gisteren dat de
volledige terugtrekking van
het leger de weg vrijmaakt
voor het normaliseren van de
betrekkingen met China, de
Verenigde Staten en interna
tionale hulporganisaties, zoals
de Wereldbank, die de hulp aan
Vietnam hebben gestaakt sinds
de Vietnamese inval in 1978.
Hanoi maakte met de invasie
een eind aan het terreurbewind
van Pol Pots Rode Khmer.
Sihanouk verklaarde dat China
zijn wapenleveranties aan de
Rode Khmer pas staakt als de
troepenterugtrekking is geve
rifieerd door de Verenigde Na
ties.
Vietnam en Kampuchea zet
ten met de terugtrekking van
het leger het Kampucheaans
verzet voor een voldongen feit
om Sihanouk te bewegen een
politieke oplossing te aanvaar
den. Eerdere vredesbesprekin
gen tussen premier Hun Sen en
prins Norodom Sihanouk in
Parijs en Djakarta, hebben de
partijen eerder verder uit elk
aar gedreven dan dichter bij
een politieke oplossing ge
bracht.
Sihanouk eist de ontbinding
van de huidige regering in
Kampuchea, maar premier
Hun Sen zei gisteren: „Zij heb
ben niets te bieden en willen
alles. Alleen het Kampuche-
aanse volk heeft het recht om
via verkiezingen de regering te
ontmantelen." Hun Sen onder
streepte de noodzaak om mili
taire hulp aan de Rode Khmer
te stoppen om te voorkomen
dat Pol pot opnieuw de macht
grijpt en een schrikbewind
vestigt. Onder het bewind van
de Rode Khmer in de tweede
helft van de jaren '70 zijn naar
schatting anderhalf tot twee
miljoen mensen om het leven
gekomen.
Hun Sen noemde gisteren
naast China met name Thai
land dat het de Rode Khmer
toestaat om zijn grondgebied te
gebruiken als springplank voor
zijn guerilla-activiteiten in
Kampuchea. Hun Sen neemt
het risico dat de burgeroorlog
oplaait, maar volgens de giste
ren uitgegeven verklaring
heeft „Kampuchea het recht
andere landen om hulp te vra
gen om het Kampucheaanse
volk te verdedigen", als buiten
landse mogendheden de mili
taire hulp aan de guerilla's niet
stopzetten.
(ADVERTENTIE)
Maar zijn veroordeling van
militaire interventies in alge
mene termen slaat ook op Cu
ba, dat de Sandinistische rege
ring en de linkse rebellen in El
Salvador onder meer met mili
taire adviseurs steunt. Het
zelfde geldt voor zijn opmer
king dat hij tegen „export van
revoluties en contra-revolu
ties" is.
Voor Nicaragua moet een re
gionale oplossing komen, zon
der inmenging van buitenaf,
stelde hij.
Gorbatsjovs redevoering
was op de keper beschouwd een
samenvatting van het beleid
dat Moskou ten aanzien van
Latijns-Amerika wil voeren.
Niet alleen de gewapende con
flicten, ook de buitenlandse
schuld kwam aan de orde. De
Sovjet partijleider waar
schuwde dat de regio niet de
arena van Oost-West confron
taties moet worden. „Mijn land
is niet uit op politieke of finan
ciële voordelen in Latijns-
Amerika. Moskou is niet geïn
teresseerd in militaire bases of
kernwapens ergens in de re
gio", aldus Gorbatsjov.
Hij vroeg de westerse naties
zich ook te onthouden van der
gelijke ambities zodat Latijns-
Amerika het evenwicht kan
hervinden en zijn problemen
oplossen. De Latijnsameri-
kaanse naties riep hij op tot een
internationale conferentie
waar het zuidelijk deel van de
Atlantische Oceaan, de Stille
Oceaan, Midden-Amerika en
de Cariben tot kernvrije zone
worden verklaard.
Castro en Gorbatsjov gingen ook gisteren harde confrontaties uit de weg.
Ten aanzien van de buiten
landse schuld kondigde Gor
batsjov aan dat zijn land voor
debiteuren in de Derde Wereld
een eenzijdig moratorium op
aflossing en rentebetaling wil
overwegen. Hij stelde de op
richting voor van een speciaal
agentschap binnen de VN dat
zich moet bezighouden met de
schuldencrisis.
Gorbatsjov heeft geen duide
lijke uitspraak gedaan over ge
heel of gedeeltelijke kwijt
schelding van de miljarden
schuld die Havana heeft. Daar
over is veel gespeculeerd. De
Cubaanse president Fidel Cas
tro ontweek de afgelopen da
gen vragen daarover: „De
schuld van Latijns-Amerika is
een probleem; die van Cuba
niet," zei hij.
In zijn toespraak maakte
Gorbatsjov duidelijk dat er
geen sprake van is dat Moskou
de steun aan Havana vermin
dert. Wel gaf hij aan dat Cuba's
economie, nog sterk centraal
geregeld, efficiënter moet wor
den.
Gisteren tekenden beide lei
ders een 25-jarig vriendschaps-
en samenwerkingsverdrag. Dat
paste uitstekend bij de verdere
sfeer van het bezoek, dat van
ochtend ten einde loopt. Zowel
Gorbatsjov als Castro ontwe
ken confrontaties en onder
streepten het stabiele karakter
van hun vriendschap en het
wederzijdse begrip.
HARARE (RTR/DPA) - De leider van de Namibische be
vrijdingsbeweging SWAPO, Sam Nujoma, heeft geweigerd
zijn guerrillastrijders terug te trekken uit het noorden van
Namibia.
De afgelopen dagen zijn bij ge
vechten tussen strijders van de
Zuidwestafrikaanse Volksor
ganisatie en Zuidafrikaanse
politie-eenheden ongeveer 200
doden gevallen.
Nujoma beschuldigde de
vredesmacht van Verenigde
Naties in Namibia (UNTAG)
van nalatigheid en Zuidafrika
van pogingen de onafhanke
lijkheid van Namibia tegen te
houden. Naar aanleiding van
het VN-verzoek de SWAPO-
strijders terug te trekken zei
hij„Wü vechten al 23 jaar in
Namibia...het is een belediging
van onze intelligentie".
De regering van Zuidafrika
heeft de nationalistische guer
rillastrijders in het noorden
van Namibia opgeroepen de
wapens neer te leggen en hen
een vrijgeleide aangeboden
voor een veilige aftocht naar
Angola. Een zegsman zei dat de
Zuidafrikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Roelof
'Pik' Botha, het voorstel heeft
gedaan in een brief aan de se
cretaris-generaal van de Ver
enigde Naties, Javier Perez de
Cuellar, en in een uitzending
van de Namibische radio.
Botha heeft de VN gevraagd
speciale posten op te zetten
waar de opstandelingen van de
Namibische bevrijdingsbewe
ging Swapo hun wapens kun
nen inleveren en vanwaaruit
zij over de grens kunnen wor
den begeleid naar hun bases in
Angola.
De Verenigde Staten en Ca
nada hebben ondertussen aan
geboden een luchtbrug te orga
niseren om sneller VN-troepen
naar Namibia over te brengen,
zo meldde VN-secretaris-gene-
raal Javier Perez de Cuellar op
zijn beurt.
WARSCHAU (ANP/RTR) - Het onafhankelijke Poolse
vakverbond Solidariteit, de eerste niet-officiële vakbewe
ging in een communistisch land, heeft gisteren na een ze
ven jaar durende lange mars van vervolging en onder
drukking de weg kunnen inslaan naar een wettige status.
Met de leider van Solidariteit,
Lech Walesa, die in de Oostzee
haven Gdansk mede aan de
wieg stond van het verbond,
sloot de Poolse minister van
Binnenlandse Zaken, generaal
Czeslaw Kiszczak, een akkoord
over economische en sociale
hervormingen in ruil voor een
zekere democratisering van de
Poolse samenleving.
De aanleiding to-, de in fe
bruari begonnen „i'onde-tafel-
besprekingen" die uitmondden
in het akkoord, was de zware
economische en sociale crisis in
het land. Polen kent een grote
buitenlandse schuld, regelma
tig werden stakingen gehouden
tegen de lage levensstandaard
(een arbeider verdient rond 150
gulden per maand), de volksge
zondheidsdiensten zijn van het
niveau van een Derde-Wereld
land, en de diep gelovige ka
tholieke bevolking keerde zich
af van het communistische be
wind.
Deze zaken speelden reeds
een grote rol toen in augustus
1980 door geheel Polen stakin
gen uitbraken tegen de prijs
verhoging van vlees. Arbeiders
onder leiding van Lech Walesa
bezetten de Lenin-scheepswer-
ven in de noordelijke haven
stad Gdansk en rebelleeerden
openlijk tegen hoe de commu
nistische staat werd geleid.
Op 31 augustus 1981 teken
den de stakers in Gdansk en de
regeringsonderhandelaar,
vice-premier Jagielski, een 21
punten tellende overeenkomst,
waarbij het recht op vrije vak
bonden en het recht op staken
werd erkend. In oktober kreeg
het onafhankelijke vakverbond
Solidariteit een wettelijke sta
tus en zei het tien miljoen leden
te hebben.
De oplopende crisis leidde er
"echter toe dat partijleider Ja-
ruzelski op 13 december 1981 de
staat van beleg afkondigde. So
lidariteit werd verboden ver
klaard en duizenden aanhan
gers, maar ook Lech Walesa,
werden gevangen gezet. Een
jaar later besloot de regering
na hevige rellen Walesa vrij te
laten.
Op 22 juli 1983 hief Jaru-
zelski de staat van beleg op en
werd een gedeeltelijke amnes
tie van kracht voor politieke
gevangenen.
In weerwil van het verbod op
vakbondswerk kondigde Wa
lesa in september 1986 de op
richting aan van de Voorlopige
Raad van Solidariteit, die
Lech Walesa heeft na zeven
zware jaren 'zijn' vakbond
door het vuur weten te slepen.
- FOTO AP
openlijk vakbondsactiviteit in
bedrijven door heel Polen be
gon.
Een nieuwe golf stakingen
en rellen brak uit in april vorig
jaar na een reeks door de rege
ring doorgevoerde prijsverho
gingen. De arbeiders eisten dat
Solidariteit door het bewind in
Warschau werd erkend.
Eind augustus stelde de
Poolse regering voor „ronde-
tafelbesprekingen" te voeren
met de oppositie op voor
waarde dat Walesa er in
slaagde de stakingen te helpen
beëindigen. Walesa had de
grootste moeite de aanhangers
van Solidariteit te overtuigen
van de noodzaak de stakings
acties te beëindigen. Een nieuw
fenomeen deed zijn intrede;
jonge radicalen, die Walesa te
toegevend vinden en met vér
gaande eisen de straat op gaan.
Eind november 1988 kreeg
Walesa voor het eerst gelegen
heid op de Poolse televisie een
debat te voeren met de leider
van de officiële vakbonden.
Walesa hield zich staande,
maar terwijl zijn populariteit
onder de bevolking daalde,
nam het vertrouwen bij de
autoriteiten toe.
Op 6 februari van dit jaar
begonnen in Warschau dan
eindelijk de 'ronde-tafelbe
sprekingen'. De besprekingen
en de bereidheid van het be
wind in Warschau te praten
over beëindiging van het
machtsmonopolie van de com
munistische partij hadden vol
gens bronnen in Warschau de
goedkeuring gekregen van de
Sovjet-partijleider, Michail
Gorbatsjov.
Voor Solidariteit eindigde
gisteren de lange en zware weg
naar officiële erkenning met de
ondertekening van het ak
koord. Solidariteit krijgt de ge
legenheid de stem van de
Poolse oppositie te vertegen
woordigen in de media, met een
eigen dagblad, weekbladen en
dertig minuten televisie per
week.
STOCKHOLM (RTR/AFP/DPA) - Een 42-jarige Zweed die vo
rig jaar december werd gearresteerd in verband met de moorc
op de Zweedse premier Olaf Palme op 28 februari 1986 wordt
door het openbaar ministerie in staat van beschuldiging ge
steld. Er is nu voldoende bewijs verzameld om het tot eer
rechtszaak te laten komen. Het openbaar ministerie heeft ge
vraagd om de gevangenisstraf van de verdachte met nog eens
twee weken te verlengen. In de tussentijd wordt de aanklacht
opgesteld, aldus het openbaar ministerie. De verdachte heeft
steeds ontkend dat hij Palme heeft vermoord. Hij heeft altijd
verklaard dat hij op de avond van de aanslag in een nachtclub
vertoefde, zei zijn advocaat.
WASHINGTON (NCNS) - Paus Johannes Paulus II heef
scherpe kritiek op het 'radicale feminisme en de polarisatie' die
hij onder de Amerikaanse religieuzen heeft waargenomen. De
religieuzen zijn volgens de paus mede verantwoordelijk vooi
de afneming van het aantal roepingen, omdat zij er niet in sla
gen volgens hun roeping en identiteit te leven. Bovendien is dt
gezagsuitoefening binnen sommige orden te slap. Dat blijkt ui
een brief van de paus aan de Amerikaanse bisschoppen. D(
brief geeft de resultaten weer van een studie naar de religieuze
orden en congregaties van een pauselijke commissie onder lei
ding van aartsbisschop John Quinn van San Francisco.
HAUPPAUGE/NEW YORK (DPA/UPI) - Joseph Hazelwood,
de kapitein van de in de Prince Williamsbaai in Alaska aan de
grond gelopen supertanker 'Exxon Valdez', heeft zich gisteren
in Hauppauge in de staat New York gemeld bij de autoriteiten.
Hazelwood, die vorige week vrijdag door de oliemaatschappij
Exxon werd ontslagen en sedertdien voortvluchtig was,
meldde zich bij officier van justitie Patrick Henry in het dis
trict Suffolk. De kapitein wordt ondermeer beschuldigd van
dronkenschap terwijl hij het commando over het schip voerde.
BONN (DPA) - In de Bondsrepubliek is gisteren het aantal le
den van de extreem linkse groepering Rote Armee Fraktion
(RAF) dat in hongerstaking is, met vier uitgebreid. In Nordr-
hein-Westfalen sloten zich drie RAF-leden en in de gevangenis
in West-Berlijn één aan bij de actie, waarmee zij willen berei
ken dat zij in grotere groepen samen worden ondergebracht.
De regeringswoordvoerder Friedhelm Ost herhaalde het
standpunt van de regering in Bonn „dat onze democratische
rechtsstaat zich niet mag laten chanteren".
BONN (AFP) - De Westduitse regering heeft besloten haar
ambassadeur in Roemenië terug te roepen voor overleg. Met
deze stap wil Bonn uiting geven aan zijn bezorgdheid over de
situatie van de mensenrechten in dat land. Ook hebben de
Westduitse autoriteiten besloten een voor deze week afgespro
ken bijeenkomst af te zeggen van de Duits-Roemeense econo
mische commissie.
FRANKFURT (RTR/AFP) - De Westduitse politie heeft drie
mannen aangehouden in verband met de vondst van valse 100-
dollarbiljetten ter waarde van 25 miljoen gulden. De valse
Amerikaanse bankbiljetten werden gemaakt in een werk
plaats in het gebied Odenwald ten zuiden van Frankfurt. Ze
werden gedrukt op papier van hoge kwaliteit dat vanuit Oost-
Europa was betrokken. Slechts honderd valse biljetten van
honderd dollar zijn in de Bondsrepubliek, Hongarije, Israël en
de VS in omloop gebracht. Ze konden als vals worden herkend
floor dat ze te licht van kleur waren en kleine drukfouten ver
toonden.
Een niet ontplofte bom op de grens tussen Pakistan en
Afghanistan
De regering van Pakistan heeft zich bereid verklaard bespre
kingen te voeren over het installeren van grensposten van de
Verenigde Naties langs de grens met Afghanistan. Dit heeft
een woordvoerder van het Pakistaanse ministerie van Buiten
landse Zaken verklaard. De woordvoerder zei dat zijn regering
instemt met de VN-posten, hoewel daarin niet is voorzien in
het akkoord van Genève. Kabul heeft Pakistan herhaaldelijk
beschuldigd van steun aan de mujaheddin en eiste daarom zes
waarnemersposten van de VN om de vluchtroutes van de op
standelingen naar Pakistan beter te kunnen controleren.
BELGRADO (RTR/AFP) - De president van de Joegoslavische
zuidelijke provincie Kosovo, Remzi Koljgeci, is gisteren afge
treden in een nieuwe fase van de politieke zuiveringen na de
etnische rellen onder Albanese inwoners. De 41-jarige Koljgeci
is het jongste politieke slachtoffer na de felle onlusten in maart
onder Albanese inwoners van Kosovo, die protesteerden tegen
de beperking van het zelfbestuur van de provincie. Daarbij
kwamen zeker 24 mensen om het leven. Koljgeci erkende giste
ren in een verklaring zijn „objectieve en persoonlijke verant
woordelijkheid" voor de rellen tussen demonstrerende inwo
ners van Kosovo en Joegoslavische veiligheidstroepen. De
campagne tot inperking van de autonomie van Kosovo, een
provincie in de republiek Servi'e, werd geleid door de Servi
sche partijleider, Slobodan Milosevic.
