RANSE AUTORITEITEN: ZONDER RISICO VOOR PERSONEN
>p de
'BNA
Antilliaanse politie kampt met personeelstekort
R I EL UIT
is van
wilt
1-575911
roeiende kritiek
Israël op
>olitieke leiders
BUITENLAND
Zeesleper verspeelt boorplatform en redt bemanning
Armeniërs willen niet van huis af
Toppost voor Andriessen in nieuwe EG-Commissie
IDINGEN
BUITENLAND ZATERDAG 17 DECEMBER 1988
Tl VLIEGENDE STORM VEROORZAAKT GROTE PROBLEMEN
-LAURENT/DEN HAAG (ANP) - De Franse
toriteiten in Frans Guyana, een Frans gebieds-
el, wijzen elke week ongewenste Surinamers
naar het buurland Suriname.
iformatie
riÏBÖN- i
iWdichterbujI
- 4
Optreden
itleg
OUTIEK ISOLEMENT DOORBREKEN
«hen.
eneur
Onbegrip
Edwina
NIEUWSOVERZICHT
Ontslag na rel over eieren
John Tower in VS op defensie
Nederlandse krijgt zes jaar voor moord
T21
ROTTERDAM (ANP) - De opvaren
den van de Nederlandse zeesleper
Smit London hebben met enkele
snelle acties gistermiddag de 27 inzit
tenden van een vluchtcapsule van het
Amerikaanse boorplatform Rowan
Gorilla I in veiligheid gebracht.
Het schip vertrok op 8 december uit Hali
fax met het boorplatform op sleeptouw.
Na vier dagen in een vliegende storm -
kracht 11 met een golfhoogte tot 15 meter
- brak donderdagmiddag de sleeptros,
waarna het driepotige boorplatform om
sloeg en zonk. De Rowan Gorilla I kostte
honderden miljoenen guldens.
De Smit London-bemanning heeft een
tijdelijk iets rustiger zeegang met een
golfhoogte tot vijf meter benut om alle in
zittenden in groepjes naar de Smit Lon
don over te brengen, aldus een woord
voerder van Smit. Hij vertelde dat de rub
berboot waarmee die operatie werd uitge
voerd daarbij total loss is geslagen op de
zeesleper. Persoonlijke ongelukken heb
ben zich niet voorgedaan.
Alle 27 inzittenden van de reddingscap-
sule zijn vermoeid, zeeziek en door de ge
weldige klappen van hun capsule in de
woeste zee licht versuft, maar overigens
in goede gezondheid. Ook een suikerpa
tiënt onder hen, die door een urenlang ge
mis aan insuline in een ernstige toestand
was geraakt, lijkt weer aan de beterende
hand, aldus de woordvoerder.
De Smit London heeft met de 18 eigen
bemanningsleden en de 27 geredde be
manningsleden, onder wie 25 Canadezen,
een Nederlander en een Amerikaan, de
terugtocht naar Halifax aanvaard. Ver
wacht wordt dat de zeesleper de ruim dui
zend kilometer naar de Canadese oostkust
zondag zal hebben overbrugd. De Cana
dese marine zal de vluchtcapsule bergen.
Surinamers uitgewezen
leen wanneer een betrokkene door eerdere politieke
iviteiten risico loopt na terugkeer in Suriname, ver-
jden de Franse autoriteiten een uitwijzing. Dat zei de
der-prefect van Frans-Guyana, Jean-Pierre Jeissou,
nuitde grensplaats StLaurent.
sbiiU
~tr-
'JUS ,1 1
jn deze maand werden vier
gewezen Surinamers bij
tomst in Paramaribo gear-
teerd. Zij hebben verklarin-
legd, die voor de men-
nrechtenactivist Stanley
nsch belastend waren. In
tamaribo werd vervolgens
justitieel onderzoek inge-
Id' tegen Rensch. De mili-
re politie heeft Rensch vo-
e week gearresteerd toen hij
keerde van een plechtig-
ter gelegenheid van het
ertigjarige bestaan van de
iversele Verklaring van de
chtenvandeMens.
itegenwoordigers van de
i grote fracties in de Tweede
mer hebben, naar aanlei-
van deze zaak, minister
n den Broek van Buiten-
idse zaken om informatie
it het Franse uitwijzingsbe-
i gevraagd. Uit de antwoor-
van Van den Broek blijkt
de Franse autoriteiten, na
igen van Den Haag, hierover
enstrijdige verklaringen
iben afgelegd.
wijs verzekerde dat er de
elopen twee en een halve
and geen personen zijn uit-
everd aan Suriname, maar
prefectuur in Cayenne
Jdde dat de vier wel degelijk
de grens zijn gezet. Het
om politiek niet-relevante
Kanen gaan, die bovendien
t tegen hun uitwijzing heb-
geprotesteerd, aldus Jeis-
vNGE ROVER
NS
GW-Basic T.6
atieverzorging S.1
.IJKE PBNA
2l 6,6828 CT Arnhem
t gratis informatiepakket i
de computeropleiding:
HBO
I
i
9652
zonder postzegel) naar:
er 1500,6800 WC Arnhem.
I
er van Onderwas en Wetenschappen op flror>d
vraagd over de verschillende
antwoorden uit Cayenne en
Parijs.
De uitzetting geschiedt vol
gens Jeissou hetzij per korjaal,
vanuit St-Laurent naar Albina
- aan de andere oever van de
grens-rivier-, hetzij per vlieg
tuig van Cayenne naar Para
maribo. Hij onderstreepte dat
Frans-Guyana kampt met een
groot aantal delinquenten,
waaronder veel Surinamers,
die zich volgens hem vaak wei
nig gedisciplineerd gedragen.
woordvoerster van het mi-
taie van Buitenlandse za-
verklaarde dat Nederland
Frankrijk uitleg heeft ge-
'RUZALEM (RTR) - De Israëlische politieke leiders
n van alle kanten onder druk komen te staan om zo
mogelijk het internationale politieke isolement van
ael te doorbreken en zelf met een nieuw vredesplan te
'ar na de Amerikaanse er-
»®g van de PLO als part-
'hi) toekomstige vredeson-
„delingen, lieten advi-
wvan Preinier Yitzhak
aar weten dat de premier
nieuwe initiatieven is die
ar,gaa" dan wat hij al ja-
oorstelt: rechtstreekse, bi-
e onderhandelingen met
u„.™che buurlanden en
met de PLO.
At b overduidelijk dat Is-
«at het vredesproces be-
l au van strategie en tak-
L 1 veranderen," ver-
de een functionaris van
L^terie van buiten-
lï^entaren in de Israëli-
ïirSou"legden de verant-
an.1 ^eid voor de Ameri-
®e erkenning van de PLO
«w 3fllS<?he regering. De
ij K ^.as algemeen dat de
men ki lmtjatief had kunnen
fevan Hê8i k aan adequate
0«u4kantvanIsradl.
Snamirs Likud werd
Het Likud-
ementshd Ehud Olmert zei
„Frankrijk is een soeverein
land. Wanneer vreemdelingen
de wet niet eerbiedigen, wor
den zij uitgewezen.", zei de on
der-prefect, die stelde dat het
Franse uitwijzingsbeleid niet
veranderd is. „Er zijn wel be
tere middelen beschikbaar, die
het mogelijk maken krachtiger
op te treden", aldus de onder
prefect, die onder andere wees
op meer hulp van de marine.
Jeissou zei de positie van het
junglecommando van Ronnie
Brunswijk goed te kennen.
„Wij kunnen niet accepteren
dat die mensen hun conflict
naar de andere kant van de
grens verplaatsen, omdat zij
daar minder risico's lopen". Hij
wees erop dat de spanningen
onder de Franse bevolking in
Frans-Guyana oplopen en dat
de verwerping van de massale
aanwezigheid van Surinaamse
vluchtelingen steeds duidelij
ker wordt. In Frans-Guyana
verblijven ongeveer 10.000
vluchtelingen, voornamelijk
bosnegers uit Oost-Suriname
die zijn gevlucht voor de strijd
tussen het junglecommando
van Ronnie Brunswijk en het
nationale leger.
VELE Armeniërs trachten tegen het beleid van de Sovjet-autoriteiten in terug te keren naar het, inmiddels door militai
ren afgesloten, rampgebied om daar verder te zoeken naar vermiste familie en vrienden of om 'thuis' te zijn. De enige manier
om een beetje warm te blijven in de vrieskou, is een vuurtje op straat. - fotoanp
WILLEMSTAD (ANP) -
Het politiekorps in de Ne
derlandse Antillen kampt
de komende jaren met een
ernstig tekort aan perso
neel. Dat heeft de Antil
liaanse minister van justi
tie, mr. W. Knoppel, be
kendgemaakt tijdens de be
handeling van de begroting
1989 in de Staten (parle
ment).
De minister verklaarde tevens
niets te zien in het aantrekken
van Nederlandse agenten om
het tekort op te vangen. Slechte
ervaringen uit het verleden
hebben de minister van deze
mogelijkheid doen afzien.
Voor 1989 wordt gerekend op
een tekort van circa 600 man.
Om dit tekort via werving en
andere maatregelen aan te zui
veren zal een bedrag van 30
miljoen gulden Antilliaans no
dig zijn. Knoppel heeft echter
nog geen idee waar hij dit geld
vandaan zal moeten halen. Mo
menteel zijn op alle eilanden 47
agenten in opleiding, terwijl
ruim 100 zijn toegelaten tot de
opleiding.
De minister maakte verder
bekend dat de regering een
wetsvoorstel heeft ingediend
om de maximumstraf op de
handel in verdovende middelen
te verhogen van 10 naar 30 jaar
cel. Medio volgend jaar komt
de regering ook met een wets
voorstel voor de verbeurd
verklaring van opbrengsten uit
de drugshandel.
Minister Knoppel maakte
ook melding van het grote aan
tal buitenlanders in de Antil
liaanse gevangenissen. Op Cu
rasao alleen is bijna 25 procent
buitenlander, de meesten af
komstig uit Colombia. Het gaat
veelal om personen die zijn ge
straft voor handel en/of ver
voer van narcotica.
Om aan de abnominabele ge
vangenissituatie op Sint Maar
ten een einde te maken wordt
nu een nieuwe gevangenis ge
bouwd. De kosten van ruim 7,5
miljoen gulden worden betaald
uit Nederlandse ontwikke
lingshulp.
in een vraaggesprek met de Is
raëlische radio dat Israël de
Palestijnen eenzijdig autono
mie moest geven. Shamir wil,
evenals Peres, verkiezingen
onder de Palestijnen in de be
zette gebieden organiseren. De
Palestijnen geloven daar niet
meer in, nadat de gekozen ver
tegenwoordigers van vorige
verkiezingen door Israël aan de
kant werden geschoven en
soms zelfs werden gedepor
teerd.
Het idee van eenzijdige auto
nomie zou ook bij Shamir op
tafel zijn gelegd door een ander
invloedrijk Likudlid, Moshe
Arens. De woordvoerder van
Shamir zei niet te begrijpen
waarom Israël het initiatief tot
iets zou moeten nemen. Don
derdag had hij gezegd dat Is
raël de touwtjes van het spel
nog steeds in handen heeft. De
commentator van de Jerusalem
Post verweet Shamir zijn bun
kermentaliteit en schreef: „Met
een vijand als Yitzhak Shamir
heeft de PLO geen vrienden
nodig."
Van onze correspondent Frans Boogaard
BRUSSEL - De Nederlandse EG-
commissaris mr. Frans Andriessen
krijgt in de nieuwe Europese Com
missie de zwaarste post na die van de
voorzitter, de Fransman Jacques De-
lors.
Na vier jaar Concurrentie en betrekkin
gen met het Europees Parlement, gevolgd
door vier jaar Land- en bosbouw, worden
de Buitenlandse Betrekkingen en Han
delspolitiek zijn nieuwe werkterrein.
Andriessen, die in januari 1981 zijn po
litieke carrière in Nederland opgaf voor
een Europese loopbaan, moet in zijn
nieuwe functie de komende jaren het
'Europa van de twaalf' vertegenwoordi
gen in alle belangrijke contacten met de
VS, Japan en de Europese niet-EG-lan-
den. Hij wordt daardoor de eerste onder
handelaar voor de EG in de GATT-be-
sprekingen over de liberalisering van de
wereldhandel. Daarnaast maakt de Ne
derlandse EG-commissaris een goede
kans eerste vice-voorzitter van de Com
missie te worden. Als zodanig zou hij met
Delors de Commissie moeten vertegen
woordigen op de halfjaarlijkse topbijeen
komsten van de EG-regeringsleiders. 'Ge
woon' vice-voorzitter van de Commissie
was Andriessen (59) al sinds zijn aantre
den in Brussel, nu bijna acht jaar terug.
De nieuwe Commissie, die officieel 6 ja
nuari van start gaat, was gisteren verras
send snel rond met de nieuwe portefeuil
leverdeling. In het Waalse Villers-Le
Temple waren dankzij goed voorberei
dend werk de nieuwe taken in krap een
uur verdeeld. Delors was er veel aan gele
gen om urenlange touwtrekkerijen, die
het beraad bij voorgaande gelegenheden
Frans Andriessen
FOTOANP
de benaming 'nacht van de lange messen'
opleverde, te voorkomen. Delors zelf en de
twee nieuwe vrouwelijke EG-commissa-
rissen, de Griekse socialiste Vasso Papan-
dreou en de Franse liberale Christiane
Scrivener, hebben een sleutelpost op het
vlak van de Europese eenwording.
Delors, nu al voorzitter van een werk
groep van Nationale Bank-presidenten,
stelt zich verantwoordelijk voor de mone
taire eenwording, die moet uitmonden in
een Europese centrale bank. Papandreou
neemt de sociale eenwording voor haar
rekening, Scrivener de harmonisatie van
de indirecte belastingen (BTW en accijn
zen). De Interne markt in het algemeen
wordt, zoals verwacht, het domein van de
Westduitse' liberale oud-minister van
Economische Zaken Martin Bangemann,
die wellicht over twee jaar Delors opvolgt
als Commissievoorzitter.
In Brussel werd gisteren over het alge
meen met instemming gereageerd op de
nieuwe taakverdeling, die vrij algemeen
de kwalifikatie 'evenwichtig' meekreeg.
De Deen Henning Christophersen, alom
gewaardeerd als Begrotingscommissaris,
gaat zich in de nieuwe Commissie bezig
houden met Economische Zaken en met
de structuurfondsen, waarmee de zuide
lijke landen hun economische achterstand
kunnen wegwerken. De Westduitse oud
commissaris Schmidhuber neemt zijn Be
grotingsportefeuille over. De Ierse nieuw
komer MacSharry komt op Landbouw, de
Spaanse oud-commissaris van Sociale Za
ken Marin op Ontwikkelingssamenwer
king en Visserij.
Minder duidelijk is waarom de Ita
liaanse Cultuurcommissaris Ripa di Mea-
na, die veel kritiek kreeg en wiens terug
keer lange tijd onzeker is geweest, met de
steeds zwaarder wordende Milieuporte
feuille is belast. De twee Britse commissa
rissen, Leon Brittan en Bruce Millan, zijn
verantwoordelijk gesteld voor Concur
rentie en Regionale Politiek. De Belgische
socialist Van Miert, die zijn liberale land
genoot Willy De Clercq opvolgt, krijgt in
de nieuwe Commissie Transport. De leden
van de Europese Commissie hebben een
ambtsperiode van vier jaar. De voorzitter
en vice-voorzitters worden steeds voor
twee jaar gekozen, maar kunnen worden
herbenoemd.
Onderminister Ed
win a Currie (46)
heeft de dood van
honderdduizenden onschul
dige Britse kuikens
leghennen op haar
geweten. Inten
sieve pluimveehou
derijen vergassen
hun kippen (of
draaien ze gewoon
de nek om) omdat
de markt van eieren in
elkaar is gestort. De on
verkoopbare voorraad be
draagt al meer dan 400 miljoen
bruine eitjes. Dit zijn de gevol
gen van wat men tegenwoordig
noemt het Currie-effect. Edwina
doet een opgemerkte uitspraak
en de Britse wereld staat op
haar kop. Sedert ze kortgeleden
verklaarde dat praktisch alle
Britse eieren besmet waren met
salmonellabacteriën, lusten de
meeste eilanders plotsklaps geen
zachtgekookte eitjes meer. Ed-
wina's betwistbare mening kost
de producenten een fortuin. Eén
firma doet minister Cunie al
een proces aan. Haar eis tot
schadeloosstelling loopt in de
miljoenen. Ondertussen zit de
regering-Thatcher er erg over in
dat de producenten zoveel leg
kippen vermoorden. Als het zo
doorgaat zal op de duur grote
schaarste aan eieren ontstaan.
Thatcher en haar ministers zijn
nu ernstig van plan er 10 mil
joen pond tegenaan te gooien
om het huidige surplus af te ko
pen van de producenten en de
eieren in koelhuizen te stoppen,
tot de storm geluwd is. Maar de
onverwachte uitgave van 10,5
miljoen pond (het half miljoen
vertegenwoordigt ée kosten van
de regeringscampagne in lande
lijke kranten om het diep ge
schokte vertrouwen van de
Britse Jan Modaal een beetje op
te krikken) zou Edwina Currie
vroeg of laat haar baan kunnen
kosten. Misschien neemt ze wel
vanzelf ontslag. Edwina deed tot
nu toe alsof ze zich de herrie
niet aantrok, want het was niet
de eerste keer dat haar ontslag
werd geëist. Currie ligt praktisch
doorlopend met iedereen over
hoop. Ze vindt dat kennelijk
reuze fijn. Haar bureau op het
departement van volksgezond
heid is als het ware een schrijn
vol souvenirs van haar veldsla
gen. Aan de ene wand hangt een
bord vol kranteknipsels, alle
maal gewijd aan Madame Cur
rie. De wand daar tegenover is
bedekt met ingelijste originele
Edwina Currie-karikaturen. De
Britse cartoonists zijn gek op
Edwina. Die flapuit is voor hen
een praktisch onuitputtelijke
bron van kostelijke inspiratie.
Afgelopen januari zei ondermi
nister Currie dat de Britse Jan
Modaal zijn tweede vakantie in
het buitenland maar moest afbe
stellen. Dan kon hij het geld ge
bruiken voor een niet-urgente
operatie. „Wacht nog even om
je huiskamer opnieuw te behan
gen", zei ze. „Laat voor die uit
gave je tanden verzorgen." Er
stak een storm van verontwaar
diging op, want de modale Brit
is nu eenmaal grotendeels koste
loze gezondheidszorgen gewend.
In maart jongstleden merkte
Edwina op dat pakweg de helft
van de gepensioneerde Britten
een eigen huisje had. Aangezien
het slecht gaat met de Britse Na
tionale Gezondheidsdienst,
waarvoor nooit genoeg geld ter
beschikking wordt gesteld, zei
mevrouw Currie dat de gepen
sioneerden hun woning maar
moesten verkopen om eventuele
gezondheidszorgen te kunnen
bekostigen. Het tumult dat deze
opmerking veroorzaakte, was
van die aard dat Edwina zich
wekenlang niet meer in het
Door Rogor Simons
openbaar kon vertonen. Afgelo
pen september gaf ze de oudjes
van Reading wijze raad voor
goede beschermingsmiddelen te
gen de naderende winterkou.
„Koop lange onderbroeken", zei
Edwina. „Haal je dikste sokken
en warme kruiken voor de dag,
brei wollen handschoenen en
dikke halsdoeken en zeg tegen je
kleinkinderen dat ze je een
warme slaapmuts cadeau moe
ten geven." Onderminister Cur
rie van volksgezondheid is abso
luut zeker dat bejaarden die
haar raad volgen van de winter
niet zullen dood vriezen, zelfs
wanneer ze niet genoeg geld
hebben om hun kamers te ver
warmen. Net vóór haar conflict
met de 800 producenten van
verse eieren verkondigde Ed
wina dat als zij het maar voor
het zeggen had, de traditionele
kinderbijslag meteen zou wor
den afgeschaft. Minister Currie
heeft zo doorlopend van die ge
niale sociale invallen waarmee
ze de Britse kiezers op stang
jaagt. De regering-Thatcher
werd door Edwina al ontelbare
keren ernstig in verlegenheid ge
bracht. Maar hoewel de meesten
van haar mannelijke ambtgeno
ten telkens haar bloed wel zou
den kunnen drinken, bleef pre
mier Thatcher tot nu toe Edwi-
na's beschermengel. Beschouwt
Thatcher deze dame als haar
mogeüjke opvolgster? Thatchers
wegen zijn ondoorgrondelijk.
Edwina heeft in elk geval een
aantal pluspunten. Ze is gebo
ren in Liverpool, op 13 oktober
1946. Dit betekent dat ze precies
dezelfde geboortedatum heeft
als de huidige bazin van Dow
ning Street 10. Edwina Currie
laat trouwens zelden na dit -
volgens haar uiterst belangrijke
punt - nadrukkelijk te onder
strepen. Ze is een dochter van
Simon Cohen, die in Liverpool
herenkleding verkocht. Ondanks
haar orthodox-joodse afkomst
huwde Edwina een christen. Zij
liet zich dopen in de Kerk van
Engeland. Haar man is een ac
countant. De religieuze en etni
sche breuk met haar eigen fami
lie was van 't begin af compleet.
Mensen die Edwina Currie goed
kennen, vinden haar na Marga
ret Thatcher de meest ambi
tieuze vrouw van het Verenigd
Koninkrijk.
LONDEN (AFP/RTR/DPA) - De Britse staatssecretaris van
volksgezondheid, Edwina Currie, heeft haar ontslag ingediend
na de nationale rel die zij twee weken geleden uitlokte door in
een televisie-interview te beweren dat de meeste Britse eieren
waren besmet met salmonella-bacteriën die voedselvergifti
ging veroorzaken. De verkoop van Britse eieren liep tot de helft
terug en de eierenbranche heeft daarom enkele schadeclaims
bij de regering ingediend. Currie wordt opgevolgd door Roger
Freeman, die tot nu toe onderstaatssecretaris van defensie was.
Freeman wordt vervangen door Michael Neubert
WASHINGTON (AFP/DPA/REU
TER/UPI) - John Tower, een 63-ja-
rige ex-senator uit Texas, wordt de
volgende minister van defensie van
de Verenigde Staten (foto). Tower,
die als een havik in defensiezaken
geldt, beschikt over veel ervaring.
Hij heeft 23 jaar in Washington ach
ter de rug. Vier jaar geleden stelde
hij zich niet herkiesbaar voor de Se
naat. In de negentien jaar dat Tower
lid was van de Senaatscommissie
voor de Strijdkrachten steeg het be
drag aan defensieuitgaven waaraan
het comité zijn fiat gaf, van 15 tot 211
milj ard dollar per jaar.
ROME - Diane Beyer, het zeventienjarige meisje uit Rotter
dam, heeft van de rechter in Ancona een gevangenisstraf ge
kregen van 6 jaar en 6 maanden voor haar aandeel in de moord
op Annarita Curina. Het openbaar ministerie had geen straf
geëist. Uit het psychiatrische rapport was immers gebleken dat
het Nederlandse meisje onder dwang had gehandeld van haar
34-jarige Italiaanse vriend, Filippo De Cristofaro. In juni van
dit jaar hadden Diane en Filippo de eigenares en tevens schip
per van een catamaran vermoord om met de zeilboot te vluch
ten naar een Polynesisch eiland. Dat meisje werd puur bij toe
val opgevist uit de Middellandse Zee en de daders werden later
aangehouden in Tunesië. Diane had meteen schuld bekend bij
die gelegenheid, maar later bleek dat haar vriend de plannen
had beraamd en het minderjarige meisje onder zware druk
had gezet om de misdaad uit te voeren. Hij zelf bracht overi
gens de genadeslag toe aan Annarita Curina.
