ENS
ntr-
1990 wordt 'Jaar van het Toerisme'
[rekening houden met rechten van palestunen'
Spaanse staking maakt indruk
s nog steeds in verwarring over Gorbatsjovs YN-toespraak
O DIREKTBANK
UCEOT
Surinamer Rodgers: Rensch onze zaak
)VER GELD LENEN GESPROKEN.
BUITENLAND
pEjgTEM BUITENLAND DONDERDAG 15 DECEMBER 1988
bben.
WET ONS OP HET
VAN PEUGEOT.,
CENEVE (AFP-RTR) - De Amerikaanse ambas
sadeur bij de Verenigde Naties, Vernon Walters,
v«ft Israël opgeroepen zich terug te trekken uit
bezette gebieden en rekening te houden met de
iolitieke rechten van de Palestij nen. Walters
[prak voor de Algemene Vergadering van de VN
n Genève.
IJDEAU.
ye^.
BOYS'TALK]
32032035^
PREMIER BEREID MET VAKBONDEN TE ONDERHANDELEN
KIEST U VOOR EEN LOKET
OF VOOR IEMAND DIE U KENT?
NIEUWSOVERZICHT
Zoeken naar slachtoffers gestaakt
Veel martelingen op Filipijnen
Britse salmonella-eieren naar Armenië
Nieuwe arrestaties in Suriname
Mandela behaalt in cel juridische graad
Europese rentetarieven stijgen
Salvador Dali weer naar huis
Politie pakt mogelijke moordenaar Palme
A61<
T21
5?
or.
onze correspondent Frans
gaard
IsOSSEL - Het jaar 1990
|5 in de hele EG het
baar van het Toerisme'. De
T aalf Europese ministers
Ln Toerisme besloten dat
Leren in Brussel op hun
Este formele raadsbijeen-
loinst sinds de oprichting
tn de EG, nu ruim dertig
bargeleden.
0-idee.
1-Kantoor
1. .SvMi
u profiteren van een fan-
icierings aanbod. Een
ling tot ca. 70% van de
met een maximum van
:a Na 30% aanbetaling -
taat veelal de waarde
lauto - rijdt u dus tot 1 juli
rente te betalen of zelfs
e lossen.
iest voor een lening over-1
tegen 7,9%. Dit aanbod
ie 34 uitvoeringen van het
ner. Puur rijplezier dat al
585,-.
i het Grand Gala
een spranke
nbod en toosten
t u op het
ijke jaar van
linalleop-
isend jaar
beklinken
champagne.
HTMETALEN VELGEN TEGEN MEERPRIJS LEVERBAAR
DEN DOOR PEUGEOT TALBOT FINANCIERING
IEBRUIKELIJKE VOORWAARDEN VAN HUURKOOPOVts
EENKOMST. WAARBIJ DE PEUGEOT-ORGANoAi*
DE RENTE/RENTEREDUOIE
VOOR HAAR REKENING NEEMl
Volgens de Nederlandse staats
secretaris Albert-Jan Evenhuis
(Economische Zaken) wil de
EG met haar initiatief het
jeugdtoerisme bevorderen en
een betere spreiding van de ar
rangementen over voor- en na
seizoen in de hand werken.
Verder moeten met prijzen en
wedstrijden de geneugten van
het toerisme in het algemeen
worden onderstreept.
„De toeristische industrie
groeit enorm, veel zuidelijke
landen profiteren daar al van.
Voor ons is van belang dat
mensen uit het zuiden ook naar
ons land komen", aldus Even
huis. Heel wat buitenlanders,
vooral uit zuidelijke landen,
brengen nu al de feestdagen in
Nederland door, maar in de
'slappe' seizoenen zit het me
rendeel van de hotels met een
veel te lage bezetting.
In het algemeen is de toeris
tische balans voor ons land
sterk negatief: Nederlandse
toeristen spenderen in het bui
tenland 12 a 13 miljard gulden
per jaar, buitenlandse toeristen
in Nederland 'slechts' 5,5 mil
jard. „Helemaal rechttrekken
zullen we dat nooit, maar het
kan altijd beter", aldus Even
huis, die ervan overtuigd is dat
de sector zelf er alles aan doet
(meertaligheid, betere keuken)
om dat te bereiken.
Op voorstel van de Europese
Commissie, het dagelijks be
stuur van de EG, besloten de
ministers voor het 'Jaar van
het toerisme' een bedrag van 5
miljoen ECU (11,5 miljoen gul
den) uit te trekken. Een Euro
pese stuurgroep met uit elke
lidstaat twee vertegenwoordi
gers gaat voor de besteding van
dat geld plannen uitwerken.
andrang VS op Israël
«vertegenwoordiger van Washington bij de VN zei dat
«Palestijnen voordat zij de legitieme politieke rechten
bijgen, die zij verdienen en vragen, zij eerst de werke-
Kkheid van het bestaan van Israël moeten accepteren en
iet dat land moeten onderhandelen.
5 de Amerikaanse am-
Badeur zouden alleen di-
Arabisch-Israëlische on-
jtrhandelingen tot een alge-
ine vredesregeling kunnen
Idea Walters riep de Sovjet-
^iie op weer diplomatieke be-
igen aan te knopen met
I joodse staat.
I Walters vroeg beide partijen
pncessies te doen om een op-
ssing van het conflict moge-
Ik te maken. Hij herhaalde
lat de VS blijven streven naar
pi regeling voor het Midden-
osten, maar dat andere grote
igendheden hun banden met
iaël moeten verbeteren. „Het
Itijd dat de Sovjetunie volle-
]ge diplomatieke betrekkin-
i aangaat met Israël en dat
Volksrepubliek China de
ise staat erkent".
De Amerikaanse diplomaat
i dat de keus voor Israël dui-
|lijk, maar moeilijk is. „Ten
ide de veiligheid te verwer-
ndie het land verdient, moet
taël de noodzaak onder ogen
i van terugtrekking uit de
lette gebieden en van aan-
ssing aan de rechtmatige Pa-
iijnse politieke rechten".
|Hij sprak een dag nadat
Meider, Yasir Arafat, de
Igemene Vergadering had
sn. Arafat riep in
|(n speech Israël op samen met
t Palestijnen te onderhande-
n over vrede in het Midden-
Kien. De vergadering was
lar Genève verplaatst nadat
VS hadden geweigerd Ara-
It een visum te geven.
|ngskosten. wijzigingen voorbehi
vr. 1
Walters ging niet met zoveel
woorden in op de rede van de
PLO-leider. Washington ver
klaarde eerder dat Arafats toe
spraak onvoldoende was om
een dialoog met de PLO moge
lijk te maken. Hij zei dat de
Palestijnen zich zouden moeten
aanpassen aan de werkelijk
heid van het bestaan van Is
raël. Ook zouden zij rekening
moeten houden met de eisen
van Israëls veiligheid en moe
ten gaan onderhandelen met
Israël.
Vernon Walters zei dat hij
tegen resoluties zou stemmen,
waarover in Genève wordt ge
sproken. „Onevenwichtige re
soluties zijn geen oplossing.
Laten wij de energie die in deze
vergadering is gestoken, in een
positieve en realistische rich
ting sturen", aldus de Ameri
kaanse VN-vertegenwoordiger.
"T:;
Een van de ontwerp-rësölu-
ties die bij de Algemene Verga
dering circuleren, vraagt de
Palestijnse staat, onder de
naam Palestina, de status van
waarnemer te geven. Op dit
moment bezit de Palestijnse
Bevrijdingsorganisatie PLO de
status van waarnemer en de
resolutie beoogt de status van
de Palestijnse afvaardiging bij
de VN te verhogen.
In een tweede resolutie
wordt gevraagd nieuwe pogin
gen te ondernemen een inter
nationale vredesconferentie,
met de PLO als volwaardige
deelnemer, onder auspiciën
van de VN bijeen te roepen.
Een politieman wilde werkwilligen van een warenhuis in Madrid in de gelegenheid stellen aan het werk te gaan. Hij
kreeg het aan de stok met een stakende werknemer van datzelfde warenhuis. - foto anp
Van onze correspondent Paul van de Voort
BARCELONA - De Spaanse socia=-
listische premier Felipe Gonzalez
ziet geen reden om de verkiezingen
te vervroegen na de algemene sta
king die praktisch alle activiteit in
het land heeft stilgelegd. r
Naar schatting acht miljoen werkne
mers gaven gehoor aan de stakingsop-
roep van de socialistische vakbond UGT
en de communistische georiënteerde
CCOO. De syndicaten protesteren tegen
de economische politiek van het socia
listische kabinet. Volgens de vakbonden
komt die politiek vooral ten goede aan
het bedrijfsleven.
Het succes van de staking was zo
enorm groot, dat de Spaanse kabinets
woordvoerders al vroeg in de ochtend
toegaven dat het economisch leven in
het land aanzienlijk verstoord was. Met
name de grote steden boden de hele dag
de aanblik van een verlaten zondagoch
tend. Met uitzondering van de afgespro
ken minimumdiensten in het openbaar
vervoer lag alle leven plat. Bankgebou
wen, winkels, café's en restaurants ble
ven dicht. De televisiezenders waren ge
blokkeerd.
Enkele warenhuizen in Barcelona, die
de staking wilden breken, moesten al
snel de deuren sluiten onder druk van
de informatiecomité's van de vakbon
den. De protestactie is in het hele land
zonder noemenswaardige incidenten
verlopen.
Premier Felipe Gonzalez verklaarde
in een eerste reactie dat hij bereid is om
met de vakbonden te onderhandelen
over de te voeren economische politiek.
De Spaanse premier beloofde dat hij de
komende dagen met concrete voorstel
len zal komen. De vakbonden van hun
kant onderstrepen het historisch belang
van de staking die door bijna acht mil
joen mensen is gevolgd.
UGT-leider Nicolas Redondo waar
schuwde Gonzalez de komende dagen
concrete plannen op tafel te brengen. De
vakbonden eisen o.a. dat de koopkracht
van de werknemers dit jaar 2 procent
toeneemt en dat de regering het nieuwe
project voor het bestrijden van de
jeugdwerkloosheid intrekt. Redondo
dreigde met nieuwe acties, indien het
socialistische kabinet niet ingaat op de
eisen van het syndicaat.
(ADVERTENTIE)
Bezitters van een eigen huis kunnen verrassend
voordelig lenen bij de Direktbank. Dankzij de
Doorloophypotheek. De overwaarde van uw huis
is de basis. De rente is ongekend laag raraiB*
Uw tussenpersoon kent alle mogelijkheden.
Dan hoeft u niet voor een loket te staan. En u weet
razendsnel wat uw mogelijkheden zijn.
Bel 020-444222 tot 21 uur, zaterdags 10-13 uur.
Of vraag informatie bij uw tussenpersoon.
PARAMARIBO (ANP) -
In
•Rentetarief per oktober '88/Rentewijzigingen voorbehouden.
de Nationale Assemblée, het
parlement van Suriname,
heeft Otmar Rodgers van
het Front voor Democratie
en Ontwikkeling (FDO, de
coalitie) bevriende mogend
heden gewaarschuwd voor
ontoelaatbare inmenging in
aangelegenheden die liggen
op het justitieel vlak.
Rodgers doelde op de belang
stelling die bestaat voor de in
verzekeringstelling van de
mensenrechtenactivist Stanley
Rensch, die verdacht wordt
van samenspanning tegen het
wettig gezag.
Bij de aankomst van Rensch
zaterdag op het vliegveld Zan
derij waren diplomatieke ver
tegenwoordigers van Neder
land, de Verenigde Staten,
Frankrijk, Brazilië en Vene
zuela aanwezig.
Later hebben de regeringen
in met name Washington en
Den Haag blijk gegeven van
bezorgdheid over de aanhou
ding van Rensch.
Rodgers zei geen problemen
te hebben met oprechte belang
stelling, maar voegde er aan
toe dat deze geen afbreuk mag
doen aan het respect voor de
soevereiniteit van de republiek
Suriname.
Hij wees er op dat de rege
ring en de Nationale Assemblée
zich bijzonder sterk maken
voor de beleving van de demo
cratie en de erkenning van de
mensenrechten.
onze correspondent Jo Wijnen
fASHlNGTON - Onmiddellijk
l®Jn.lunch met Sovjetleider
L'*°v' V01"ige week woens-
P8 in New York, vloog de Ameri-
President Reagan terug
p Washington.
Iruf26^0 avon(l sprak hij in de
NKaanse hoofdstad een groep
Sv??eve aanhangers toe, bij ge-
wieid waarvan Reagan zijn ge
il, f*aar voor zijn geld gaf. Hij sloeg
Lt? anti-Russische en anti-com-
asche toon aan en deed alsof er
i «eb noemenswaardigs was
t,,. ,en alsof Gorbatsjovs VN-toe-
*n<wgenaamd niets om het lijf
volgende dag hield Reagan een
«kba eren^e tijdens welke hij zich
irmonü toonde voor Gorbatsjovs
li va„ j conventionele strijdkrach-
Moen Sovjetunie met een half
Km? ?.an te verminderen. Maar
iW gaf Reagan te kennen
Pde 7i n k^e te zijn. En hij wei-
f SovilH rechtstreeks vertrouwen in
en in Gorbatsjov uit te
ns reactie was kenmerkend
voor de twijfel en de verwarring die
Gorbatsjovs spraakmakende VN-op-
treden in Verenigde Staten heeft ge
zaaid. Die verwarring werd de afgelo
pen week weerspiegeld in talloze
commentaren en artikelen die in de
Amerikaanse kranten en tijdschriften
verschenen en die lang niet allemaal
uit de pen van journalisten en be
roepscommentatoren vloeiden, maar
ook afkomstig waren van politici, ge
leerden, deskundigen, kremlinologen
en wat dies meer zij.
Afgelopen zondag vergastte de
Washington Post haar lezers op twee
zeer omvangrijke beschouwingen. De
eerste was van de hand van Charles
Paul Freud die beweerde dat Gor
batsjov de Amerikanen heeft beroofd
van haar traditionele vijandbeeld.
Weliswaar kunnen de VS nu gemak
kelijk claimen dat ze de Koude Oorlog
definitief hebben gewonnen, maar nu
de vijand - de Sovjetunie c.q. het
communisme - is verdwenen heeft
een dergelijk claim geen zin meer en
staan de VS dus met volkomen lege
handen, aldus Freud.
Het tweede artikel was van de hand
van Stephen Sestanowitch, die hoofd
is van de afdeling Sovjet-onderzoek
van het vermaarde Centrum voor
Strategische en Internationale Stu
dies. Hij zegt dat Amerika en het wes
ten niets beter kunnen doen dan ge
woon maar afwachten. Immers Gor
batsjov is kennelijk tot de ene conces
sie na de andere bereid en wacht niet
meer af wat het westen daar tegen
over stelt. Kortom, Gorbatsjov geeft
ongevraagd alle troeven uit handen.
„Gorbatsjov loopt het gevaar dat het
westen eenvoudig geen aandacht
meer besteed aan zijn voorstellen. Dat
gebeurt in feite al", aldus Sestano
witch.
Lawrence J. Brainard, hoofd van
de afdeling internationale en econo
mische analyses van Bankers Trust
Co. schrijft dat het Gorbatsjov alleen
nog maar te doen is om westerse kre
dieten. Hij adviseert daar nog maar
even mee te wachten totdat de VS en
haar bondgenoten precies weten wat
de Russische bedoelingen zijn.
Jonathan Dean, een voormalig
Amerikaans ontwapeningsonderhan
delaar, zegt dat er meer details nodig
zijn, maar dat de NAVO intussen
moet beginnen met het maken van
een diepgaande studie over de conse
quenties van een sterk verminderde
kans op een militaire confrontatie in
Europa.
Dante B. Fascell, de democratische
voorzitter van de commissie voor bui
tenlandse betrekkingen van het Huis
van Afgevaardigden, vindt dat Ame
rika en het westen de door Gorbatsjov
geboden openingen moet benutten,
maar dan wel in ruil voor aanzien
lijke Sovjet-concessies op het stuk
van de mensenrechten.
Professor Ronald Steel van de uni
versiteit van Zuid-Californië, schrijft:
„Gorbatsjov heeft zijn motieven en
wij hebben de onze, maar die vallen
toevallig samen op zeer essentiële
punten. Hij wil de Koude Oorlog
beëindigen om zijn economie te red
den. En wij willen in feite hetzelfde".
Dan is er William H. Webster, de
directeur van Amerika's buitenlandse
inlichtingendienst CIA. Webster is
van oordeel dat het voorstel van Gor
batsjov de Sovjetunie voor een aan
zienlijk deel berooft van de mogelijk
heid van een verrassingaanval op het
westen. Bovendien zegt Webster dat
de Sovjetunie een meer actieve en ef
fectieve speler op het wereldtoneel wil
zijn. Websters woorden zijn al enigs
zins in twijfel getrokken omdat CIA-
onderdirecteur, Robert Gates, enige
tijd geleden liet weten zeer weinig
vertrouwen in de Russische intenties
te hebben.
Uit bovenstaande blijkt dat de
Amerikaanse neiging de Gorbatsjov-
plannen onmiddellijk van commen
taar te voorzien aanzienlijk sterker is
dan de neiging eerst eens rustig over
de consequenties van die plannen na
te denken. De stroom van commenta
ren en beschouwingen bevestigt bo
vendien dat verwarring en twijfel
troef is. En die verwarring geeft ver
volgens weer aan met hoeveel vaar
digheid Mikhail Gorbatsjov de ont
hutste Amerikanen op het verkeerde
been heeft gezet. Dat is overigens zo
wat het enige waarover de Ameri
kaanse commentatoren eensluidend
zijn: dat Gorbatsjov andermaal een
meesterzet heeft gedaan op een ogen
blik dat de Amerikanen het te druk
met zichzelf hebben, dat de Sovjetlei
der het internationale initiatief steeds
meer naar zich toetrekt en dat de
nieuwe Amerikaanse president
George Bush met een formidabele te
genspeler te maken krijgt.
Maar dat is - ook in de VS - al veel
vaker beweerd. Waarmee alleen maar
gezegd wil zijn dat waar men zo veel
vuldig in herhaling valt, de verwar
ring inderdaad zeer groot moet zijn.
Een overlevende van de Armeense aardbeving zit tussen
het puin naast het kistje waarin zijn omgekomen kind zal
liggen. - fotoap
JEREVAN/MOSKOU (DPA/RTR) - Het zoeken naar overle
venden in de vrijwel geheel verwoeste stad Spitak in Armenië
is gestaakt. Vanaf vandaag worden de overlevenden geëva
cueerd en de hulptroepen teruggetrokken. Daarna wordt het
hele terrein geëgaliseerd en wordt Spitak in feite voor eeuwig
kerkhof. Dit besluit van Sovjetautoriteiten viel een week na de
aardbeving die Spitak geheel verwoestte en vele andere plaat
sen in Armenië trof. Bij aanhoudende temperaturen van 15
graden onder nul bestaat er geen hoop meer op overlevenden
onder het puin.
DEN HAAG (ANP) - Filipijnse regeringsmilitairen zorgen dit
jaar opnieuw voor een patroon van martelingen. Dat staat in
een rapport van de mensenrechtenorganisatie Amnesty Inter
national, dat zij mede baseert op recente, gedetailleerde getui
genissen van Filipijnse slachtoffers van marteling, die vaak
ondersteund worden door medische verklaringen. Amnesty
heeft haar bevindingen voorgelegd aan de Filipijnse president
Aquino. Eerdere besprekingen met Aquino en met militaire
leiders leidden nog niet tot vervolging van de daders.
LONDEN - Britse eierproducenten hebben een miljoen met
salmonella besmette eieren per vliegtuig naar het door een
aardbeving getroffen Armenië gestuurd. In Britse supermark
ten zakt de verkoop van verse eieren nog steeds. De Britse on
derminister van Volksgezondheid Edwina Currie heeft nog
maals gewaarschuwd voor het eten van rauwe eieren. Bejaar
den, zieken en zuigelingen zouden ze alleen hardgekookt mo
gen eten. De berg van 300 miljoen niet verkochte eieren groeit
dagelijks met 20 miljoen nieuwe eieren. De kritiek op het ge
baar van de producenten is niet mals; het gebaar van de pro
ducenten zou van een zieke mentaliteit getuigen.
PARAMARIBO/DEN HAAG (ANP) - In de zaak van de Suri
naamse mensenrechtenstrijder Stanley Rensch zijn nog drie
personen gearresteerd. Van twee van hen zijn de namen be
kendgemaakt. Het zijn Johan Bonapart en Walter Samuel, bei
den evenals Rensch bosneger. Rensch zit sinds zaterdag vast.
Medewerkers van het mensenrechtenburea» Moiwana '86,
waarvan Rensch directeur is, zeiden meer arrestaties niet uit
te sluiten. Rensch is nog steeds niet geconfronteerd met al eer
der aangehouden aanhangers van rebellenleider Ronny
Brunswijk. Zij zouden voor hem belastende verklaringen heb
ben afgelegd die moeten duiden op een vermeend misdrijf te
gen het wettig gezag.
JOHANNESBURG (UPI/RTR) - Nelson Mandela heeft door
een schriftelijke studie de hoogste Zuidafrikaanse academische
graad in de rechten behaald. De bekendste Zuidafrikaanse po
litieke gevangene moest zijn zesjarige studie enige tijd onder
breken toen de regering gevangenen verbood rechten te stude
ren. Mandela, die al advocaat was toen hij in 1962 de gevange
nis inging, studeerde in de gevangenissen van Robbeneiland en
Kaapstad en legde zijn laatste examens af in de kliniek waar
hij werd behandeld wegens tuberculose. Het is niet bekend of
de Zuidafrikaanse autoriteiten Mandela toestemming zullen
geven de uitreikingsceremonie volgend jaar jaar bij te wonen.
BRUSSELPARIJS (KRF/RTRANP) - De Franse centrale bank
heeft haar twee belangrijkste rentetarieven met ingang van
vandaag verhoogd. Het interventietarief stijgt van 7,25 naar
7,75 procent en de rente op speciale beleningen met een looptijd
van vijf tot tien dagen gaat van 7,75 naar 8,50 procent. In België
verhoogde de centrale bank het disconto met een kwart procent
tot 7,5 procent, eveneens met ingang van vandaag. Er wordt
alom op gespeculeerd dat er een algehele ronde van
renteverhogingen in aantocht is. De Nederlandsche bank
verhoogde de rente op speciale beleningen gisteren van 5,25
naar 5,5 procent.
BARCELONA (ANP) - De hoogbejaarde surrealistische
schilder Salvador Dali is ontslagen uit een ziekenhuis in
Barcelona. Ruim twee weken geleden werd hij
opgenomen vanwege hartproblemen en bloedpropjes in
zijn linkerlong. Dali, die aan verschillende apparaten
ligt, keert terug naar zijn verblijf in de kustplaats
Figueras. foto anp
STOCKHOLM (RTR/DPA/AFP) - Een procureur-generaal in
Zweden heeft de man die eerder op de dag door de politie was
aangehouden ter ondervraging formeel gearresteerd op
verdenking betrokken te zijn geweest bij de moord op Palme.
De Zweedse premier werd op 26 februari 1986 doodgeschoten
toen hij met zijn vrouw naar huis liep na een bezoek aan een
bioscoop in de hoofdstad Stockholm. De gearresteerde man, die
vele malen met de Zweedse justitie in aanraking is geweest, is
door verscheidene getuigen gezien in de buurt van de plaats
van de moord op Palme. De arrestant was uitsmijter in een
nachtclub dicht bij plaats van de moord en zou zich daar
verstopt kunnen hebben. Hij heeft toegegeven in op de bewuste
dag in de buurt te zijn geweest maar hij ontkent iets met de
zaak van doen te hebben.
