DE STEM
Kwaliteit gelukkig opperbest
Slechts weinig verband
tussen keukenzout
en te hoge bloeddruk
Duur uit gaan eten is
lang niet meer zo in
MEELDAUW EN KOU SLOEGEN VRIJWEL OVERAL TOE
Vriens
Autocenter b.v.
Occasions
BOVAG-garantle
BMW 72811986
vsn Rijen auto't I
KLEINTJE
VRIJDAG 9 DECEMBER 1988
Op de Consumentenpagina van maandag:
Bij oma onder de kerstboom.
TS&tm
Meeldauw
[Tabel
-• ''"Hi -V
Beaujolais Primeur
Geen invloed
Opmerkelijk
Onmogelijk
Fiat Panda 34
Ford Escort 1100.
Ford Escort 1600
diesel CL
Mazda 626
Mazda 323 aut
Mitsubishi Lancer
1500GLX
automaat, 88.000 km.
Toyota Carina IIc,|
Opel Kadett Combo 1
1600D87|
Opel Ascona18S'm'
Opel Ascona84t/n|«j
Opel Kadett83 t/m jj
Opel Corsa83t/mj7
Peugeot 505GLD Van., w
Renault 11GTL"2
Volvo 340 Special55
Isuzu Trooper Turbo
diesel (grijs kent.)j
Mogelijk tot
1 jaar garantie
Kom en bekijk
de speciale aanbieding
in onze showroom
Biesdonkweg 31
Tel. 076-r~'
Laagstraat 2b, Rijen. Tul
01612-6259.
Ford Escort GL J
drs.Bravo i.st.v.nw.apk fjl
VW Passat GL 5S 5 bak
v.extra's heel mooi apk.,821
VW Scirocco 1.6 Gil
coupé i.p.st. apk modei..8o I
VW Golf L Diesel hetil
mooi apk tggl
Honda Prelude aut. ron&l
om spoilers APS vlg.apk I
Honda Civic 6 wagon USAI
heel mooi apk
Mitsubishi Colt GLX 5 dril
i.z.g.st. apktcl
Saab 99 GLS heel goM|
apk t711
Renault 4gtl i.p.st.apk t..82|
VW Derb.gls apk iz.gst...7tl
geopend 11.30-19.30. Vrij-1
dag tot 21.00 u.
Een
plaatsen: resultaten boe-1
ken.
MITSUBISHI Galant, lil
■80, LPG, APK tot apr. 911
vr.pr. 2000,-.
01612-3371.
Teil
MITSUBISHI Galant!
1.8GLX TD, sept. '87, mil
vele extra's, 65.000 kni.|
01653-4094.
OPEL Ascona diesel, bi.l
eind '86, pr.n.o.t.k. Teil
01682-2181.
begint al aardig in de keist-
j]k maar naar de geweldige
oor u klaar staan. Elk met
extra's. Maar de tijd begint
>no v.a. 19.245,-
de Seat Ibiza Crono. Dub-
van extra's,
co v.a. 16.395.-
geluidsbarrière met deze
ard o.a. vootzien van een
unkt stereo radio-cassette-
tt speakers,
jr van de Importeur
dalaga, de Seat Ibiza 1.5 en
it een tijdelijk importeurs-
retouc
i% rente
rijgt als klap op de vuurpijl
g een financieringsaanbod
eat-dealer vertelt u er graag
in het VW-concern.
mm
w/mj/mmiii
lie wijnoogst in Champagne in volle gang. Ook hier werd een stuk minder geoogst dan normaal.
OPEL Ascona 1600 L3,2-1
drs., blauw met., 53.00(1
km. bj. '85 weg. omstl
9.750,-. tel. 076-220292 f
OPEL Ascona 1.9, bj.'7t,|
i.z.g.st. Apk gek 1450,-.I
Tel. 076415890.
OPEL Kadett 1800 LS, 6-1
drs., 26.000 km., blatml
met., bj. 26-9-'87, wtjl
omst. 17.750,-, tel. 07fr|
149204.
OPEL Kadett 12S bj.'ltl
36.000 km. Pr.n.0.t.k. Trtl
01608-22530 na 18.00 UW f
OPEL Kadett HB, LPG, bj I
'85, APK, 73000 kml
12.750,-. 0162660699.
OPEL Kadett, '80, APKl
met. blauw 4500,-. O16061
32453 tussen 9-12 uur.
OPEL Kadett 1.60 Sedat
eind '86, rood, nw. txw|
i.z.g.st. Tel. 01680-25125.
OPEL Kadett autom., '79.I
APK, i.st.v.nw. Valkenier-|
slaan 100, Breda.
OPEL Rekord 20S, bj. 'M.
nw. mod., APK 5-89, vr.pr.
8250,-. 04168-1151.
Bijna overal in Europa hebben de wijn
gaarden dit jaar beduidend minder drui
ven opgebracht dan in 1987. En dus is er
minder wijn geproduceerd. In sommige
en, zoals in Portugal, is de opbrengst ten op-
hte van vorig jaar zelfs gehalveerd. Voor de men
en die daar van wijn moeten leven, is dat een regel
rechte ramp.
Voor de export naar Nederland heeft deze situatie
atuurlijk gevolgen. Veel wijnen zullen duurder
orden. Boeren en producenten moeten nu te
liecht gaan bij hun voorraden uit eerdere jaren.
He zullen in veel gevallen dikker moeten worden
etaald.
i als ze niet zo gelukkig zijn om over zo'n voor-
adje te beschikken, dan zal de prijs van een fles
jnog verder omhoog schieten. Eenieder immers zal
proberen om op zijn minst evenveel geld voor zijn
ogst te vangen als in voorgaande jaren. Maar geen
kele wijnliefhebber hoeft te wanhopen. Er zal,
lover het geheel genomen, voldoende wijn van 1988
i Nederland te koop zijn. En wat belangrijker is:
(te kwaliteit is overal goed tot zeer goed. In Bor
deaux wordt zelfs gesproken van een Groot Jaar,
oral voor de Sauternes, een zoete witte wijn met
bijzonder karakter omdat deze nectar steeds
kt wordt van verschrompelde en deels door
dele rotting (pourriture noble) aangetaste druiven,
wzaak van de niet zo bijster rijke oogst is het
•eer. Dat was nogal koel en nat. Uitzonderlijk nat
lagje wel zeggen. Zelfs in gebieden waar het bijna
"oil regent, heeft het gegoten.
Europa oogst minder wijn
In totaal is er in de Europese Gemeenschap dus 35
miljoen hectoliter minder uit de wijnpersen geko
men. Op zich een gigantische hoeveelheid. We kun
nen ons in dit geval gerust tot de EG beperken om
dat 99% van de wijn die in Nederland gedronken
wordt, daaruit afkomstig is.
Irijf Kees Vermeulen B.V., Beatrijsweg
intse Automobiel Centrale, Wöuwseweg
r in samenwerking met onze finan^jjfl
een op nieuwe pereonenauto's, bij
regens hebben ervoor gezorgd dat er op tal
Pm plaatsen meeldauw ontstond. Dat is een
Miimmelziekte die de bladeren van de wijnstok
Mtast en trouwens ook wel bij andere planten
*>rkomt. Hebben de schimmels zich eenmaal
1 aan de plant gehecht dan komt er een proces
waardoor de druiven barsten in nog on-
Pjpe staat. En dan helemaal ongeschikt zijn voor
^wijnproduktie.
e meeldauw heeft vooral toegeslagen in gebieden
'doorgaans in de zomer droog zijn en waar men
«t gewend is de ziekte te bestrijden. Zoals bij-
fwrbgdd in grote delen van Spanje en in heel Por-
[W vooral in het noorden. Daar waar men elk
heel alert is op het verschijnsel, is de schade
>«kt gebleven. In het totale produktieproces
1 de wijnboer dit jaar dus een grote rol ge-
^Id. Reden waarom wijnkopers in Nederland
spreken van het 'Jaar van de wijnboer'.
pswaardigerwijs springen binnen de EG-lidsta-
«est-Duitsland en Luxemburg eruit, want
's méér geproduceerd. Griekenland wist quite
f enD'n Spanje lijkt de toestand bijna even erg
t# m, rtuêab maar er is niets aan de, hand in de
J* belangrijkste gebieden: Jerez (sherry) in het
en en Rioja (rode en witte wijn) in het noor-
ijk n'êende tabeUetje maakt het allemaal duide-
I.J Ue geproduceerde hoeveelheden zijn aangege-
111 veelvouden van een miljoen hectoliter.
v i.
Vers geplukte, gezonde druiven gaan de wijnpers in.
FOTO'S JAAP RITSEMA
In Frankrijk zit de pijn vooral in het zuidweste
lijk gelegen Charente, waar wijn wordt gemaakt
voor het stoken van cognac. Er was hier 20%
minder wijn. Verder hebben we, over heel het
land gezien, te maken met 13% minder eenvou
dige tafelwijn. Maar overal is de kwaliteit veel
beter dan in 1987. Uitstekende wijnen komen uit
het zuidwesten: Cahors, Beam en Tam.
In Bordeaux hoor je heel optimistische geluiden.
De druiven waren wel kleiner dan gewoonlijk.
Ook hadden ze een zeer dikke schil. Maar dat is
gunstig. Het betekent een mooie belofte want
van zulke druiven komen krachtige, goed te be
waren en kleurrijke wijnen.
Italië76,0 68,5
Frankrijk69,5 62,0
Spanje40,0 24,0
Portugal10,0 5,0
West-Duitsland8,5 9,0
Griekenland5,0 5,0
Luxemburg0,14 0,16
Totaal 209,0 174,0
Hetzelfde verschijnsel deed zich voor in Bour
gogne met hetzelfde te verwachten resultaat. In
het zuidelijke deel van dit gebied komen we de
Beaujolais tegen en daar is uitzonderlijk vroeg
geoogst. Dat is ook alweer een gunstig teken. De
wijnen hebben dit jaar minder zuur dan gewoon
lijk.
De Primeur is, hoe weinig pretenties die ook elk
jaar weer heeft, van een beste kwaliteit. Ik laat
daarover graag even Marcel Laplanche aan het
woord. Hij is een gezaghebbend persoon binnen de
groep van producenten die hun wijnen het predi
kaat 'Beaujolais Villages' mogen meegeven en hij
beweert: „Vol, harmonieus, genereus, evenwichtig
en typisch Frans".
Daar zou ik aan toe willen voegen dat de Primeur
van 1988 fruitig is, zoals hij elk jaar ook behoort te
zijn, dat hij naar frambozen ruikt maar dat dit alle
maal minder aanwezig is dan vorig jaar. Hij is ook
wat minder fris. De afdronk is, ook weer zoals ge
woonlijk, nul komma nul.
Er wordt in de Beaujolais, als gevolg van de min
dere opbrengst, voor de niet-primeur-wijnen (de
betere dus) een prijsstijging verwacht van 5%, maar
waar boeren en producenten wat voorraden had
den opgebouwd zal dat percentage lager zijn.
VERVOLG OP PAGINA CONSUMENT 2
Door Hein Sluijter
Er komen, steeds meer aanwijzingen dat het consumeren van zout
geen of nauwelijks invloed heeft op de bloeddruk noch op het ont
staan van een ongezonde verhoging daarvan. Zout en te hoge
bloeddruk zouden weinig met elkaar te maken hebben.
Dit in weerwil van de overtuiging van heel wat artsen en nog veel
meer leken. Het eerste immers dat bij een geconstateerde te hoge
bloeddruk meestal meteen verboden wordt, is het gebruik van zout.
Het ziet er naar uit, dat dit verbod, 'althans in ongenuanceerde
vorm, zal verdwijnen.
Dat blijkt uit twee publikaties in het medische blad British Medi
cal Joumal. In het ene worden de resultaten weergegeven van een
wereldwijd onderzoek van de Intersalt Study Group en in het an
dere geeft prof. J.D. Sales van het Department of Medicine van de
Leicester Royal Infirmary daar commentaar op. Het een en ander
wordt gesignaleerd in de jongste uitgave van het VoedingsMagazi-
ne, een tweemaandelijks tijdschrift van het Nederlands Zuivelbu-
reau.
Volgens Sales bestaat er slechts een zwak bewijs voor de kwade rol
die zout zou spelen bij een verhoogde bloeddruk. Hij ziet dat be
wijs zelfs vrijwel de mist in gaan nu het probleem steeds meer
wordt onderzocht.
Volgens het British Medical Journal heeft de Intersalt Study
Group onderzoek verricht op 52 plaatsen in 32 landen, verspreid
over de gehele wereld. In totaal is bij 10.079 mensen de bloeddruk
en de ingenomen hoeveelheid zout gemeten. Het eind van het bedje
was, dat er nauwelijks verband tussen die twee is gevonden.
De gecombineerde gegevens van verreweg het merendeel van de
onderzoekcentra (48) brengen zelfs geen enkele invloed van zout
op de gemiddelde bloeddruk aan het licht. Merkwaardigerwijs be
staat er wel een relatie tussen die twee in afzonderlijke onderzoek
centra. En ook speelt de zoutinname een rol bij de snelheid waar
mee de bloeddruk toeneemt bij het ouder worden.
In de resterende vier van die 52 oorden was er iets bijzonders aan
de hand. Daar bevond zich bijna geen zout in het voedsel. De
Yanomamo-indianen bijvoorbeeld blijken per etmaal maar 0,2
mmol natrium (keukenzout is een verbinding van het metaal na
trium en het gas chloor) in de urine uit te scheiden. Een mmol is
een milligrammolecule ofwel het duizendste deel van zoveel gram
van een stof als het moleculair gewicht aangeeft.
Veel meer natrium dan bij deze Braziliaanse indianen is te vinden
in de urine van Westeuropeanen: 150 mmol. Welnu, in die vier on
derzoekcentra werd een opmerkelijk lage gemiddelde bloeddruk
vastgesteld. Die druk nam daar ook niet toe bij mensen van oudere
leeftijd. In het VoedingsMagazine wordt dan ook de mogelijkheid
geopperd, dat het vrijwel achterwege büjven van zout in de voe
ding, een lage bloeddruk tot gevolg heeft. Maar dat is natuurlijk
iets anders dan de stelling dat veel zout een te hoge bloeddruk ver
oorzaakt.
Zo'n lage zoutconsumptie als bij de Yanomamo-indianen zou trou
wens in West-Europa, de Verenigde Staten of in bijna alle andere
culturen in de praktijk onmogelijk te bereiken zijn. Swales zegt, dat
in West-Europa de zoutopname ten hoogste met 100 mmol vermin
derd zou kunnen worden en dus tot 50 mmol zou kunnen dalen. En
komt tegelijkertijd tot de conclusie dat dit geen effect van beteke
nis op de bloedruk van de consument zal geven, noch op de boven-
noch op de onderdruk.
Als de bloeddruk te hoog is, worden we vaak nog terstond gestraft met
zoutarme maaltijden. Mogelijk is dat straks anders.
FOTO THEO VAN ZWAM
De horeca wil weten waarom de consument de laatste tijd steeds
minder geld uitgeeft in luxere restaurants. De vraag: „Is de verso
bering een trend of een incident?" zal centraal staan op een sympo
sium tijdens de Horecava op 10 januari.
V De laatste twee jaar hebben de omzetten in het duurdere res
taurantbedrijf zwaar onder druk gestaan, zo büjkt uit recent onder
zoek. In ruil daarvoor stijgen de bedrijfsomzetten van de goedko
pere maaltijdverstrekkende bedrijven. Tijdens het symposium zul
len sprekers uit het restaurantbedrijf en het zakenleven reageren op
een aantal nog te formuleren stellingen, die de teruggang moeten
verklaren.
V Het bedrijfsresultaat van de luxere restaurants liep in één jaar
met 3,8 procent terug. Bij een gemiddelde omzet van 3,2 miljoen
per jaar bedraagt het bedrijfsresultaat nu 15.000, terwijl de da
lende tendens zich voortzet en het aantal restaurantbedrijven
groeit, aldus woordvoerder P. den Heijer van de werkgeversorgani
satie Horecaf.
V Per eind 1987 waren er in Nederland 14.793 maaltijdverstrek
kende bedrijven. In tien jaar tijd betekent dit een toename met 56
procent. In 1987 zelf kwamen er nog 700 bedrijven bij, overigens
voor het merendeel in de sector cafetaria's en bistro's.
Den Heijer: „Tijdens het symposium in januari zal moeten blij
ken of de horeca-consument ook blijvend een voorkeur heeft voor
goedkoper eten."
