Vooral het bedrijfsleven profiteert van ontwikkelingshulp
JUSTITIE: 3000 OVERTREDINGEN DOOR VEEBOEREN
I jesrelHd
K E IM'abrikant maakt flinke kans
op paspoort-order uit buitenland
DE STEM COMMENTAAR
De zaak-Jolanda
Binnenkort oplossing
voor gifschip in de Waal
Cao-gesprek
in de bouw
zit muurvast
BINNENLAND
DE STEM BINNENLAND DINSDAG 6 DECEMBER 1988
AMSTERDAM (ANP) - Het Openbaar Ministerie
heeft dit jaar 3000 veehouders in Nederland be
keurd wegens het overtreden van de wet rond de
mestboekhouding.
Roozemond
burgemeester
Smallingerland
NIEUWSOVERZICHT
Vrouw zwaar gewond bij gasexplosie
Investeringsimpuls voor grotere gemeenten
Helft vrachtwagens fout bij controle
Bestandsvervuiling arbeidsbureaus blijft
Treinbotsing bij Gouda
T28
DEN HAAG (ANP) - De Neder
landse ontwikkelingshulp komt
maar voor een zeer gering deel te
recht bij de groep waarvoor zij is
bedoeld: de allerarmsten.
Dat komt omdat te weinig rekening
wordt gehouden met de behoeften
van het ontvangende land en te veel
met de wensen en mogelijkheden van
het Nederlandse bedrijfsleven.
Dat concludeert de politicoloog
Paul Hoebink in een proefschrift over
de Nederlandse ontwikkelingshulp
aan Tanzania en Sri Lanka. Hoebink
promoveert morgen aan de Katho
lieke Universiteit Nijmegen (KUN).
Hij is docent aan het Derde Wereld
centrum van de KUN.
Volgens Hoebink spelen binnen
lands politieke motieven een essen
tiële rol in het ontwikkelingsbeleid.
Steun aan in crisis verkerende secto
ren en bedrijven is belangrijker dan
de doelstellingen die in tal van nota's
worden beleden, concludeert hij. Ge
zien de teruglopende export van dat
bedrijfsleven naar dé Derde Wereld
en wegens de vele mislukte projecten
moet men zich afvragen of het Neder
landse bedrijfsleven wel in staat is in
te spelen op de behoeften van ontwik
kelingslanden, vraagt Hoebink zich
af.
De slechte kwaliteit van de Neder
landse hulp ligt volgens hem ook aan
de kwaliteit van het ambtenarenap
paraat op het directoraat-generaal
internationale samenwerking van het
ministerie, de afdeling voor ontwik
kelingssamenwerking. Hoewel het
hulpbudget de afgelopen jaren snel is
toegenomen, is het ambtenarenappa
raat nauwelijks uitgebreid.
Tanzania heeft in de loop van de
jaren zo'n 1,5 miljard gulden aan hulp
gekregen. Die ging vooral naar de
suiker- en de cementindustrie, lucht
vaart, kunstmest en de import van
belangrijke goederen. Volgens Hoe
bink is het met bijna al die projecten
en leveranties slecht gelopen. In de
veeteelt steunde Nederland vooral
grootschalige veebedrijven die er nu
troosteloos bijliggen.
In Sri Lanka is de hulp volgens de
promovendus wel beter terechtgeko
men dan in Tanzania, maar daar
kwam slechts zes a zeven procent er
van ten goede aan de allerarmsten.
'Wet mestboekhouding aalt
Voor veel veehouders is die wet zo ingewikkeld dat het
invullen van formulieren daaromtrent hen boven de pet
gaat.
Dit bleek maandag in Amster
dam, waar de economische po
litierechter, mr. W. van der
Schroeff, acht Noordhollandse
veehouders tot 500 gulden boete
veroordeelde wegens het niet of
te laat invullen van de betref
fende formulieren rond de
meststoffen. Dit bedrag is ge
lijk aan de boete voor veehou
ders, die wel ingingen op het
schikkingsvoorstel van het
Openbaar Ministerie en het dus
niet tot een rechtzaak lieten
komea
De mestboekhouding werd
ingesteld door de overheid met
als doel de meststoffenproble-
matiek binnen de perken te
houden. Via formulieren moe
ten veehouders opgeven hoe-
LEEUWARDEN (ANP) -
C.M.L. Roozemond wordt
vanaf 1 januari 1989 waar
nemend burgemeester van
de gemeente Smallinger
land. Dat heeft commissaris
.van de Koningin van Fries
land, Wiegel, maandagmid
dag bekendgemaakt.
Roozemond is oud-burgemees
ter van Alkmaar.
De wethouders en fractie
voorzitters van de gemeente
Smallingerland zijn erg 'tevre
den over deze keuze van Wie
gel. „Roozemond is een daad
krachtig, man die de problemen
in de gemeente prima zal kun
nen oplossen", aldus loco-bur
gemeester drs. G. Lammers.
Het is nog niet bekend of de
in opspraak geraakte burge
meester Smallenbroek dinsdag
de gemeenteraadsvergadering
in Smallingerland zal voorzit
ten. „We hebben hem de drin
gende raad gegeven om niet te
komen. Maar als hij wel komt,
sturen we hem niet weg. Op die
manier willen we extra proble
men voorkomen", aldus Lam
mers die zei te verwachten dat
per 1 juni 1989 een nieuwe bur
gemeester van Smallingerland
wordt benoemd.
veel mest hun dieren produce
ren. Komt die hoeveelheid bo
ven een bepaald maximum,
dan wordt daarover een hef
fing geheven. Uit de opbrengst
wordt onder meer onderzoek
naar oplossingen van de mest
problematiek gefinancierd.
Sinds vorig jaar kregen vee
houders formulieren in de bus,
waarop zij die hoeveelheden
mest moesten noteren. Voor fe
bruari dit jaar moesten die for
mulieren teruggestuurd zijn.
Veel veehouders echter begre
pen niets van de papierwinkel,
die zij ineens toegestuurd kre
gen. Te laat versturen omdat
eerst inlichtingen moesten
worden ingewonnen bij des
kundigen van de Algemene In
spectiedienst was het resultaat.
Justitie echter bleek onver
biddelijk: te laat insturen bete
kende een proces verbaal met
het schikkingsvoorstel van 500
gulden. Wie dat niet snel be
taalde werd gedagvaard.
„Ik begrijp dat de boeren
klagen, maar er is geen andere
mogelijkheid om de meststof -
fenproblematiek aan te pak
ken. Wie als zelfstandig land
bouwer wil werken zal des
kundig genoeg moeten zijn dit
alles te begrijpen. Het drastisch
terugbrengen van de veestapel
zou anders de overmijdelijke
andere oplossing zijn geweest",
aldus economisch officier van
justitie mr. Fransen.
„Als de boeren niet meewer
ken aan die boekhouding, zal je
als overheid meer rigoreuze
stappen moeten gaan nemen.
Het gevaar is anders niet denk
beeldig dat er een situatie ont
staat als rond de visserij-wet
geving", waarschuwde hij.
Met het verhaal van de vee
houders zelf, die geen advocaat
hadden, werd tijdens de zitting
nauwelijks rekening gehoudea
Wie zei op tijd het formulier te
hebben ingestuurd, moest dat
maar zelf aantonea
Een ander, die met twee
koeien nu niet bepaald een hoer
genoemd kon worden, kreeg
geen gehoor. Voor allemaal
gold dat zij de paperassen on
duidelijk en moeilijk hadden
gevonden. Van het schikkings
voorstel van 500 gulden begre
pen zij evenmin iets of vonden
dit bedrag veel te hoog.
HET IS MISSCHIEN wrang, maar 'Jolanda' is de zwakzinnigen
zorg in Nederland goed van pas gekomen.
Jolanda Venema. De aangrijpende foto van de naakte vrouw, met
een riem vastgebonden aan de muur. Een Middeleeuws beeld,
oat geïnspireerd zou kunnen zijn op paranoïde scènes in de
schilderijen van Jeroen Bosch, heeft op de lezers van deze krant
van gisteren een diepe indruk gemaakt.
Een voor de hand liggende vraag: Is dit Nederland 1988? Het
simpele antwoord moet zijn: Ja, dit is óók Nederland van 1988.
in onze maatschappij van overvloed, van knappe technologie
en hoog peil der medische wetenschap, wordt de zaak-Jolanda
as schokkend ervaren. En zeker met een gevoel van 'dat zou niet
mogen gebeuren' en 'dat zou niet mogen kunnen'. Tegelijkertijd
worden talloze 'oplossingen' aan de hand gedaan, die alle om
I?, 9 draaien: meer geld voor de zwakzinnigenzorg.
Natuurlijk, er zal best meer geld nodig zijn voor die tak van
zorg, maar de suggestie die van de zaak-Jolanda uitgaat als zou
ae zwakzinnigenzorg in Nederland schrikbarend slecht zijn, is
®'pg met de feiten, zeker als we ons niveau van zwakzinnigen-
°[9 vergelijken met dat van de ons omringende landen.
Hoeveel geld we ook in de zwakzinnigenzorg zullen steken en
oe perfect we de begeleiding van zwaar geestelijk gehandicap-
®n °°k inrichten, één ding zullen we moeten accepteren. Er zul-
en altÜd mensen zijn zoals Jolanda, een onberekenbaar en
£eSSlef mens>die zichzelf bij tijd en wijle probeert te verminken,
wangmaatregelen zullen bij psychotische aanvallen en ge
weldsexplosies van mensen nodig zijn.
naah en Schrikwekkend beeld van menselijke kwetsbaarheid
onert komt' schrikken we. Onnodig eigenlijk, want als we
sam rladenken' weten we dat die mensen er ook zijn. Maar de
«menieving heeft die mensen verdrongen, opgeborgen in insti-
ien, weggestopt tussen de bossen.
teit 2aak"Jo|anda zal de discussie in Nederland over de kwali-
2a',van de zwakzinnigenzorg doen oplaaien. Dat is een goede
axen zij zal de mensen die met diep-zwakzinnigen omgaan op-
zaaXM0tiveren door te 9aan met het vaak ondankbare werk. De
waar- a za' zeker ook het begrip vergroten voor de realiteit
van h een aantal diep-zwakzinnigen verkeert en voor de realiteit
men ïenseliike onvolmaaktheid, die met geld niet weg te ne-
n is. Daarom moet de discussie, die de zaak Jolanda oproept,
yaan over méér dan geld.
Het schip in de Waal bij Beuningen.
BEUNINGEN (ANP) - Het
ministerie van volkshuis
vesting, ruimtelijke orde
ning en milieubeheer ver
wacht dat begin volgend
jaar een oplossing wordt ge
vonden voor het gifschip
Naviter.
Het voormalige bunkerschip is
geladen met 600 ton chemisch
afval en ligt al sinds 1985 in de
Waal bij Beuningen.
Tegen de eigenaar van het
schip, Alpha Oil in Weurt werd
proces-verbaal gemaakt we
gens het overtreden van de wet
chemische afvalstoffen. Het
schip zou zonder vergunning
chemisch afval aan,boord heb
ben.
In januari van het volgend
jaar moet Alpha Oil voor de
economische politierechter in
Arnhem verschijnen op ver
denking van overtreding van
de wet chemisch afval. Het mi
nisterie gaat ervan uit dat de
eigenaar van het schip wordt
veroordeeld. Volgens mr. C.J.
van Velzen van de directie af
valstoffen van het ministerie
kan het schip dan snel worden
opgeruimd. Hij verwacht dat
de Naviter enkele weken na
een gerechtelijk vonnis al kan
worden verwijderd.
De kerngroep Nijmegen van
Milieudefensie heeft afgelopen
week bij het ministerie aange
drongen op een snelle oplos
sing. Volgens Milieudefensie is
er sprake van een onhoudbare
en uiterst riskante situatie en
dreigt er een milieuramp als
het gif in de Waal terecht komt.
Met de naderende winter en
daardoor de kans op ijsgang
zijn de risico's bijzonder groot,
aldus Milieudefensie. Ook de
directie afvalstoffen heeft bij
justitie om een snelle afhande
ling gevraagd omdat een
nieuwe winter gevaren voor
het schip kan opleveren.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - De Schie-
damse drukkerij Elba, ver-
antwoordelijk voor het
KEP-paspoortboekj e,
maakt kans op een deel van
de orderportefeuille van een
aantal gerenommeerde bui
tenlandse paspoort-produ
centen.
Dat heeft de interim-manager
van KEP, H. van Dijk, gisteren
tegenover deze krant meege
deeld.
Het gaat om buitenlandse
bedrijven die werken in op
dracht van niet-EG-landen die
zelf niet in staat zijn een goed
paspoort(boekje) te produceren.
Een aantal van die bedrijven
kan op dit moment de vraag
naar paspoortboekjes niet aan.
Zij zijn momenteel op zoek
naar een drukker aan wie ze
een deel van hun orderporte
feuille kunnen uitbesteden.
Volgens Van Dijk heeft Elba
(slechts een van de deelnemers
in het KEP-prject) de laatste
weken regelmatig bezoek ge
had van technici van buiten
landse concerns. Die waren
volgens de interim-manager
'zeer onder de indruk' van de
kwaliteit van de door Elba af
geleverde visumboekjes.
De jongste trammelant
rondom het KEP-paspoort, dat
volgens het ministerie van Bui
tenlandse Zaken van geen kan
ten deugt, is volgens Van Dijk
niet van invloed op de buiten
landse belangstelling. De kri
tiek geldt namelijk het totale
KEP-paspoort (kaart, boekje
en administratieve afhande
ling), terwijl Èlba alleen het
paspoortboekje vervaardigt.
KEP-interim-manager Van Dijk.
- foto anp
„De kwaliteit van het pas
poortboekje staat ook in de
laatste onderzoeksrapporten
niet ter discussie", aldus Van
Dijk.
Eerder al werd bekend dat
drukker Elba ook in de markt
is voor de produktie van de
OV-jaarkaart, waarmee 550.000
studenten met ingang van me
dio 1989 'gratis' gebruik kunnen
maken van tram, trein, metro
en bus.
Geruchten als zou ook KEP
met buitenlandse bedrijven on
derhandelen over samenwer
king en/of overname, wijst
Van Dijk resoluut van de hand.
„Er is alleen sprake van con
tact tussen het buitenland en
Elba. En dat Elba deel uit
maakt van het KEP-consor-
tium, betekent niet dat er dus
ook automatisch buitenlandse
contacten met KEP zouden
zijn".
De Tweede Kamer debat
teert morgen met verantwoor
delijk minister Van den Broek
(Buitenlandse Zaken) over de
recente ontwikkelingen in de
paspoort-affaire. Van den
Broek verbrak vorige week de
samenwerkingsovereenkomst
met KEP, omdat het bedrijf
(nog) niet in staat bleek een
fraudebestendig reisdocument
af te leveren. KEP vecht die be
slissing aan; het bedrijf gaat
door met het ontwikkelen van
het paspoort en hoopt voor 1 ja
nuari een definitief exemplaar
te hebben afgeleverd dat alle
internationale toets der kritiek
kan doorstaan.
WOERDEN (ANP) - De
cao-onderhandelingen in de
bouwnijverheid (250.000
werknemers) verlopen zeer
moeizaam.
Op hoofdzaken liggen werkge
vers en vakbonden mijlenver
uit elkaar. Ze zijn elkaar nog
geen millimeter genaderd, zo
lieten woordvoerders van
werkgevers en bonden maan
dag weten na afloop van de
tweede onderhandelingsronde
in Woerden.
Donderdag waagt men op
nieuw een toenaderingspoging
maar beide partijen rekenen
erop dat er langdurige onder
handelingen voor de deur staan
en dat men er pas na de jaar
wisseling uit zal komen.
Werkgeversonderhandelaar
C. de Fouw zei dat de bonden
bij voorbeeld geen enkel begrip
hebben getoond voor het ver
langen van de werkgevers te
komen tot een flexibeler invul
ling van de arbeidstijdverkor
ting. De werkgevers willen af
van het huidige systeem van
roostervrije dagen maar de
bonden willen daar niet van
weten.
De werkgevers op hun beurt
hebben de bonden te verstaan
gegeven dat verdere arbeids
tijdverkorting - met name de
FNV-bouwbond wil een werk
week van 36 uur (nu 37) - onbe
spreekbaar is. De Fouw: „De
werknemers in de bouw zijn
door die roostervrije dagen
maar 165 dagen per jaar inzet
baar. Dat moet veranderen en
in dat kader is verder arbeids
tijdverkorting volstrekt onbe
spreekbaar", aldus de werkge
versonderhandelaar.
Ook op het punt van de lonen
houden de werkgevers staande
dat ze zich geen loonsverhogin
gen kunnen permitteren. De
bonden op hun beurt stellen dat
het in de bouw weer aardig
gaat en dat er best wel wat kan.
-J
i/ e/ i?
IK ben waarschijnlijk gewoon te dom om bepaalde dingen echt
te kunnen gebruiken. Neem nou zo'n idee van minister Laks,
eh, Braks om de koeien voortaan 's nachts op stal te zetten om
zo de verzuring tegen te gaan.
De achterliggende gedachte is dat die nachten het weiland
niet bescheten wordt. Mooi, denk je in eerste instantie.
Maar wat ik nou niet snap is: wat doen ze op de boerderij
met de 's nachts geproduceerde koeievlaaien?
Is die poep, in een overdekte stal uitgekakt, minder schadelijk?
Is de opvang en verwerking ervan makkelijker? Slagen de boe
rinnen er bijvoorbeeld in om de vrijkomende ammoniak op te
vangen in flesjes en hebben ze zo een leuke bijverdienste met
de boerderij-verkoop van schoonmaak-ammoniak?
Volgens Braks kan er in die stallen door middel van een
ventilatiesysteem voorkomen worden dat er schadelijke
stoffen in het milieu komen. Als die ventilatoren net zo
goed zijn als die in de varkensmesterijen dan vrees ik het
ergste.
Volgens mij is heel het idee van die Braks alleen maar een ver
plaatsing van het probleem, een soort koehandel met een pro
blematiek die daardoor niet opgelost wordt. Door dergelijke
praatjes moeten we onze niet laten koeioneren.
Er moet in ieder geval rap iets aan die giftige stront gedaan
worden, anders stevenen we af op een regelrechte kakastro-
fe.
MERIJN
Een bejaarde man wordt door de politie weggebracht na
de explosie in de woning. - fotoanp
MAASTRICHT - Bij een gasexplosie in Maastricht is maan
dagmiddag de 35-jarige bewoonster van een woning aan de
Glacisweg ernstig gewond geraakt. De vrouw liep derdegraads
brandwonden op aan haar gezicht en handen. Aardgas dat zich
in de kelder van het huis had opgehoopt, ontplofte toen de
vrouw het licht in de kelder aandeed. Haar tweejarig doch
tertje dat in de woonkamer boven de kelder zat, werd door de
kracht van de explosie naar buiten geslingerd. Het kind ligt
met brand- en snij wonden in het Maastrichtse ziekenhuis. De
vrouw zelf werd overgebracht naar het brandwondencentrum
in Beverwijk. De 36-jarige vader van het gezin Kievits en het
vierjarig zoontje, die ook thuis waren, liepen een shock op. De
ravage in de woning was groot.
DEN HAAG (ANP) - Staatssecretaris De Graaff-Nauta (bin
nenlandse zaken) zal niet terugkomen op haar beslissing de zo
geheten investeringsimpuls uit het Gemeentefonds alleen toe
te kennen aan de gemeenten met meer dan 10.000 wooneenhe
den. In een maandag gehouden mondeling overleg met leden
van de commissie voor binnenlandse zaken uit de Tweede Ka
mer, bestreed zij de opvatting dat de beschikbare gelden (50
miljoen over 1989) aan alle gemeenten ten goede moet komen.
„We moeten oppassen voor versnippering", zo hield de staats
secretaris de Kamercommissie voor. Zij noemde de nu gekozen
doelgerichte toedeling aan de grotere gemeenten van indirect
belang voor omliggende gemeenten. Met de keuze voor de gro
tere gemeenten wordt het beste tegemoet gekomen aan de be
hoefte, zo zette de staatssecretaris uiteen.
ROTTERDAM (ANP) - Tijdens een controle van de verkeers
politie van Rotterdam en de rijkspolitie Dordrecht in Baren-
drecht van vrachtwagenscombinaties, bleek meer dan de helft
van de combinaties in overtreding te zijn. Dat maakte een
woordvoerder van de Rotterdamse politie maandagmiddag be
kend. Er werden 61 combinaties gecontroleerd tussen zeven
uur en twaalf uur maandagochtend. Tegen 32 chauffeurs werd
proces-verbaal opgemaakt. Vier processen-verbaal werden ge
geven wegens technische gebreken, en 28 wegens overbelading.
Van deze 28 moesten er 15 ter plekke een gedeelte van hun la
ding afladen waarna deze werd overgeladen in andere vracht
wagens. De woordvoerder van de politie noemde het 'schanda
lig' dat de combinaties zo zwaar overbeladen waren.
DEN HAAG (ANP) - Het lukt de arbeidsbureaus niet goed om
de vervuiling van hun werklozenbestanden terug te dringen.
De arbeidsbureaus wordt daarom gevraagd met speciale actie
plannen te komen om de vervuiling - meer werkzoekenden ge
registreerd dan er zijn - aan te pakken. Dit blijkt uit een ver
slag van minister De Koning (sociale zaken) over de gang van
zaken in de werkgroep werkloosheidscijfers. In 1987 werd ge
schat dat ongeveer een derde van de ingeschreven werkzoe
kenden onterecht in de bestanden was opgenomen. De arbeids
bureaus hebben er al van alles aan gedaan om de vervuiling
van hun bestanden te verminderen. Er is meer contact tussen
de werkzoekende en het arbeidsbureau, de verlengtermijn van
de inschrijving is teruggebracht, bij ingeschrevenen wordt
erop aangedrongen veranderingen direct door te geven aan het
arbeidsbureau, er zijn eenmalige schoonmaakacties geweest.
Maar het resultaat van al die inspanningen is niet hoopgevend.
UTRECHT (ANP) - Op het stationsemplacement van Gouda
zijn maandagavond twee reizigerstreinen frontaal op elkaar
gebotst. Volgens een woordvoerder van NS gebeurde het onge-,
luk met vrij geringe snelheid. Volgens de woordvoerder was er
één gewonde die met botbreuken in een ziekenhuis is opgeno
men. De stoptrein uit Boskoop botste frontaal op de stoptrein
die net was vertrokken naar Rotterdam. Treinverkeer van*
Gouda naar Rotterdam en Den .Haag was gisteravond niet mo-,
gelij k. De NS liet op de traj ecten bussen rij den.