lHet is een regelrechte ramp voor Sluiskil'
De ereschuld van Don
«affaire
ijnen
-tONTE
nflSTEM BIJLAGE t.g.v. OPENING ZIEKENHUIS DE HONTE DINSDAG 6 DECEMBER 1988_
VERDWIJNEN ZIEKENHUIS TREFT DORP IN HET HART
DEHONTE
'Geen beren'
Verplicht
'JA, DIE POLI IN HULST KOMT ER'
Klok gelijk
Toekomst
Vuist
Harde dobber
EKZIEKENHUIS
UZEN
m m
a m
m
a v m
a
m
S TREEKZIEKENHUIS
TERNEUZEN
Vervolg van vorige pagina
24 januari 1977
- De Ravoz stemt met 14 tegen 6 stemmen voor een nieuw
streekziekenhuis in de Kanaalzone met circa 350 bedden.
2 maart 1977
- Op het departement in Den Haag ontdekken beleidsma
kers dat er in Zeeuwsch-Vlaanderen iets gaande is. Staats
secretaris Hendriks steekt zijn licht op en laat het provincie
bestuur weten dat Zeeland een eigen ziekenhuisplan moet
maken. Landelijk moeten er 4500 ziekenhuisbedden ver
dwijnen. Belangrijk bijkomstigheidje: de Zeeuwsvlamingen
mogen voor medische behandeling ook naar Belgische su
perziekenhuizen
5 maart 1977
- Voorzitter Korbee van de Kanaalzone-ziekenhuizen duikt
op in Middelburg, waar hij voor de statencommissie pleit
voor één ziekenhuisstichting ten zuiden van de Westerschel-
de. Hulst en Oostburg in principe bereid om hierover te pra
ten, maar zij beschuldigen de ziekenhuisvoorzitter van im
moreel en subversief gedrag. Korbee wil volgens statenlid P.
Everaert (CDA) alleen maar eigen plannen realiseren ten
koste van Oostburg en Hulst.
10 juni 1977
- Korbee vreest loopgravenoorlog in Zeeuwsch-Vlaanderen.
Het aantal van 350 bedden in het nieuwe streekziekenhuis
wordt om de discussies te luwen teruggebracht tot 300 bed
den.
23 maart 1978
- Oprichting van de stichting Regionale Ziekenhuiszorg
Zeeuwsch-Vlaanderen. Kort na de oprichting ontstaan in
Sluiskil en Terneuzen conflicten. De ondernemingsraden en
medische staven zijn woedend, omdat zij niet bij de voorbe
reidingen voor de oprichting van de nieuwe stichting be
trokken zijn geweest. Het overleg met de directie van het
Elisabeth-ziekenhuis wordt opgeschort.
13 mei 1978
- Terwijl in de ziekenhuizen de problemen voortwoekeren
vraagt de prille stichting de staatssecretaris een principebe
sluit te nemen voor de bouw van een nieuw centrumzieken
huis met geen 350,325 of 300, maar met maximaal 290 bed
den. De Ravoz steunt dit verzoek.
Diezelfde dag gaat de speciale commissie-Van Leeuwen aan
de slag. Die moet de gerezen hobbels binnen de ziekenhuizen
gladstrijken en de weg effenen voor een 'overall' samenwer
kingsverband.
22 november 1978
- De commissie-Van Leeuwen brengt advies uit over de toe
komstige ziekenhuisopzet in de regio. Het aantal ziekenhuis
bedden in Zeeuwsch-Vlaanderen moet van 618 terugge
bracht worden tot 470 in 1990. In Terneuzen moet een nieuw
ziekenhuis komen met 280 bedden. Hulst moet medio 1990
dicht en Oostburg mag in afgeslankte vorm blijven voortbe
staan als er besloten wordt om samen te werken met de Ka
naalzone-stichting. De Ravoz laat nu eens niets van zich ho
ren.
13 januari 1979
- Het college voor de ziekenhuisvoorzieningen neemt het ad
vies van de commissie Van Leeuwen over.
21 juli 1979
- Staatssecretaris M. Veder-Smit is in principe akkoord met
de bouw van het nieuwe streekziekenhuis met 280 bedden.
1980
- Schijnbare rust aan het ziekenhuisfront. Ravoz kent prio
riteit toe aan bouw streekziekenhuis. GS van Zeeland ma
nen ziekenhuisbesturen aan om samen te gaan werken. De
werkgroep Gezondheidszorg Zeeuwsch-Vlaanderen kondigt
een diepgaand onderzoek aan naar de kwaliteit van de zorg
in de streek. Het college voor de ziekenhuisvoorzieningen
geeft een positief advies met betrekking tot de nieuwbouw
in Kanaalzone. Korbee verwacht dat eind '82 de bouw kan
beginnen.
10 januari 1981
- GS benadrukken dat fusie tussen ziekenhuizen noodzake
lij k is. De staatssecretaris deelt die mening.
6 maart 1981
- Staatssecretaris Veder-Smit keurt het programma van
eisen voor het nieuwe streekziekenhuis in Terneuzen goed.
Om tijdwinst te boeken en geld te sparen reist voorzitter
Korbee van de Kanaalzoneziekenhuizen naar Winterswijk
om daar kant-en klare bouwplannen over te nemen.
1 april 1981
- (Geen grap) De ziekenhuisbesturen van Hulst, Oostburg en
de Kanaalzone komen een nauwe samenwerking overeen.
Voor 1 januari 1982 moet er een beredeneerd plan komen
waarin de organisatie van de nieuwe stichting, het bedden
tal per lokatie, de kostenverdeling en andere kwesties wor
den vastgelegd. Dit plan moet dienen als fusiebijbel.
10 maart 1982
- Het overleg om te komen tot één ziekenhuisorganisatie
wordt opgeschort. Korbee boos, omdat door het opschorten
van het overleg de bouw van het nieuwe ziekenhuis vertra
ging oploopt. 'Nodeloos geld verspillen', moppert hij.
22 opril 1982
- Zeeland moet van minister 200 ziekenhuisbedden inleve
ren.
Mei 1982
- Beredeneerd-plan in concept klaar. D'66 statenlid J. Boog-
erd-Quaak breekt plan tot grond toe af. Vakbondsman J.
van Dongen (Abvakabo) doet dit eveneens. Socioloog Wim
Blok spreekt van 'een slordig opstel'
29 juli 1982
- De ziekenhuizen gaan akkoord met het fusieplan. Uit
gangspunten zijn: een nieuw ziekenhuis in Terneuzen met
280 bedden en twee flankziekenhuizen met 100 bedden elk in
Hulst en Oostburg.
De statenfracties vragen GS zich te bemoeien met de fusie
perikelen in Zeeuwsch-Vlaanderen. De fusiegrondslagen
staan in schril contrast met de Haagse plannen, waarin uit
gegaan wordt van de sluiting van Hulst.
17 augustus 1982
- Gedeputeerde W. Don meent dat het beredeneerd plan niet
spoort met de gedachten die bij de provincie leven.
20 oktober 1982
-De werkgroep Gezondheidszorg Zeeuwsch-Vlaanderen
verzoekt Don om een speciale commissie samen te stellen die
zelf met een beredeneerd plan moet komen.
Vervolg op volgende pagina
jlksgezondheid in
ien jaar geleden een
wichtigheid wordt een
;uw Zeeuws zieken-
'oorziet in drie
i Walcheren,
ivelanden. Die ge
ien het startsein van
et ziekenhuiswezen
ïuisbestuurders, bur-
engen zich in de
/laanderen met
rdt. Een overzicht
van de Zeeuws-
VIJFTIG jaar woont en werkt ze al op de
hoek van de Nieuwe Kerkstraat, op het
punt waar het pontje de westelijke oever
van het Kanaal van Gent naar Terneuzen
raakt. M. Schelstraete stopt er nu mee. Het
verdwijnen van het St. Elisabethziekenhuis
betekent voor haar kleine kruidenierszaak
het einde. De zoveelste kleine kruideniers
zaak op het platteland verdwijnt van de
kaart. Maar toch zit ze er niet zo mee. Vol
gend jaar zou ze toch met pensioen zijn ge
gaan. Ook J. van Steenis, eigenaar van de
Pro Prijsstop supermarkt stopt ermee. Na
acht jaar. Vanwege gezondheidsredenen,
maar ook hij ziet de toekomst van de Sluis-
kilse middenstand vrij somber in.
Door Joep Trommelen
pn het plan op papier
t Zeeuwsch-Vlaanderen
i Oostburg mogen inde
Is geen flankziekenhui-
nhuis (protestants) in
uis (katholiek) in Sluiskil
Besloten wordt om een
mogelijkheden van de
'erbouw van de twee be-
j aar nieuwbouw ge-
oorziening er niet komen
moord en brand over de
de afbraak van het
l. GS weigeren een uit-
in.
>ee komt aan het roer van
Kanaalzone-ziekenhui
uren vart de vier
rond de tafel om te pra-
koepelende organisatie.
:n Terneuzen komt rond.
g voor de bouw van een
e deur uit is.
Jostburg mengen zich in
senten worden moties
ie plaatselijke ziekenhui-
jen vindt dat de zieken
den moeten blijven
g en Hulst gooien de kont
aar de staatssecretaris
ïhuisbestel met drie ge-
t, midden en west. De Ka-
.thouden aan een nieuwe
Istrijd om de meeste bed-
ssie over de ziekenhuizen
>ta presenteert, waarin
uw streekziekenhuis in de
Een confrontatie tussen gedeputeerde Don (links) en RAVOZ-directeur Van Spanje in oktober''86. Van
Spanje overhandigde Don toen een rapport over het plan voor een sociaal-medisch centrum in Hulst. „Bin
nen drie maanden zijn we aan het bouwen", zegt Don nu. - fotodestem/corj. de boer
tal ziekenhuisbedden, nu moeten
we daarvan de vruchten plukken.
Uiteindelijk zal het een voordeel
voor Zeeland blijken te zijn".
Dwingend: „Een nieuw streekzie
kenhuis, zes bejaardenoorden
vernieuwd tegenover drie in de
rest van de provincie. Nee,
Zeeuwsch-Vlaanderen is hele
maal geen achtergebleven gebied,
integendeel. Oostburg straks
dicht? Kom nou. Alle verhalen
daarover wekken de indruk alsof
men verlangt dat het dicht gaat,
maar dat mag natuurlijk niet ge
beuren, zo'n ideale combinatie
met het verpleeghuis".
„Je moet geen beren op de weg
roepen die er niet zijn. Anders
gaan ze misschien nog echt bijten
ook," zegt hij over nog zo'n situa
tie, waarin sommige Zeeuws-Vla
mingen het onheil over zichzelf
lillen af te roepen. Het gaat over
de suggestie dat het posten van
twee ambulances in Hulst wel
eens veel te duur zou kunnen zijn
in de ogen van het Centraal Or
gaan Tarieven Gezondheidszorg.
„Die komen er wel, eenvoudig
vanwege het voorschrift dat am
bulances overal binnen een kwar
tier ter plaatse moeten kunnen
zijn. Om die reden heb je in heel
Zeeland meer ambulances nodig
dan in bijvoorbeeld de Randstad.
Het is duur, akkoord, maar het
Centraal Orgaan zal ons daarin
toch gewoon moeten volgen".
Geen 'beren op de weg'. Zeker
komt het er: het medisch-sociaal
centrum, met polikliniek, in Hulst.
Want het rijk heeft zich verplicht,
en de provincie heeft 'een ere
schuld'. „Binnen drie maanden
zijn we aan het bouwen. Het
schetsontwerp is nu ingediend,
binnenkort is er overleg met Dees
over de hoogte van de financie
ring, maar hij zit er gewoon aan
vast, zo is dat".
Dat Zeeuwsch-Vlaanderen voor
een deel altijd op de hoogwaar
dige ziekenhuizen in België geo
riënteerd zal blijven, vindt Don
ook logisch. „Zeker als je praat
over de top-klinische voorzienin
gen. Harttransplantaties zie ik in
Zeeland nog niet gebeuren. Maar
verder moet je natuurlijk wel
streven naar een goed stelsel van
voorzieningen in deze provincie.
Ik heb het al eerder gezegd: er zou
één stichting Zeeuwse ziekenhui
zen moeten komen, een organisa
tie van duizend bedden, die zou
heel sterk staan. Er kan ook teveel
geld naar België vloeien, wat je
beter in de ziekenhuizen hier zou
kunnen besteden".
Hij wil er 'langzaam de geesten
voor rijp maken', wat met Dons
temperament niet zal meevallen.
Maar ach, de Honte staat er ook.
Glunderend: „En het is mooi ge-
wordjh hoor".
'jta gaat met de post naar
e ziekenhuisbesturen van
le tegennota naar het rege-
ij vig schrijven: drie zie-
en.
it weten dat GS werken
>n.
bij staatssecretaris voor
tuur. Dit om een punt te
d om de 'beddenhegemo-
gdeskundigen mag zich
Zeeuwsch-Vlaanderen. De
.eenen treedt begin augus-
"nissie. Zijn taakopdracht:
itig ziekenhuisbestel in de
jelijkheden met Belgische
ïieuwe ziekenhuismodel
werkzaamheden vast te
ïuisfront laait de strijd
t rapport van de commis-
ikundigen is duidelijk,
s in de Kanaalzone met 320
tellende Oostburgse zie-
1 Liduina een polikliniek,
ïenwerkingsverband tus-
en Oostburg. Voor super-
euwsch-Vlamingen de
baar' uitgesproken. „Com-
haar taak gehouden," me-
cenhuisbestuurders.
ipdracht weer terug aan de
„Er kan geen verantwoord
ran het in de taakopdracht
odel."
Wie houdt er geen kater over aan
fusies? „Wat ik meemaak is dat,
waar moet worden samenge.-
DE gebeten hond, of een gevierde
gedeputeerde? Wim Don, provincie
bestuurder heeft op z'n best een
haat-liefde verhouding met medisch
Zeeuwsch-Vlaanderen. Dat is hij
zich maar al te goed bewust. „Bestu
ren gaat van au..." En: „Wie in de
keuken werkt kan z'n vingers bran
den". In Hulst, waar Don de sluiting
van het Liduina op zijn naam
schrijft, „ligt dus een ereschuld",
zegt hij. Het lijkt voor heel
Zeeuwsch-Vlaanderen op te gaan.
Want, ja, die poli in Hulst komt er,
compleet met dagverpleging en am
bulances; en ja, het nieuwe zieken
huis krijgt anderhalve longspecia
list; en nee, Oostburg gaat niet dicht,
tzt. „Ik kan niet over m'n graf heen 1
redeneren, maar de combinatie daar
met het verpleeghuis is ideaal, een
voorbeeld". Een ongeduldige gede
puteerde op z'n praatstoel.
Door Jan Jansen
van Steenis in wat nu nog zijn Pro Prijsstop is: „Het is een klap voor de winkeliers, maar we moeten proberen er zo goed mogelijk doorheen te
komen" fotodestem/corj. de boer
de gang was, was het doodstil in
Sluiskil. Zo zal het straks ook zijn,
vrees ik. De supermarkt zal toch
wel blijven bestaan, maar het le
ven rond zo'n ziekenhuis brengt
toch een bepaalde sfeer mee. Niet
dat die nou altijd zo prettig was.
Als er 's morgens om acht uur een
ziekenwagen uitrukte, was dat
niet bepaald een mooie manier om
een dag te beginnen. Al dat la
waai. De moeders in de buurt zul
len wel blij zijn nu daar een eind
aan komt. Als de ambulance hier
door de straat rijdt, gaat er altijd
even een rilling door je heen. Wat
is er nu weer aan de hand?"
n
Mevrouw Schelstraete benadrukt
dat ze altijd met zeer veel plezier
in haar winkeltje heeft gestaan.
„Maar ik heb altijd gezegd, als het
ziekenhuis verdwijnt, stop ik er
mee. Nu komt dat goed uit. Je
moet er eens een punt achter zet
ten. ik heb geen zin om de hele dag
te gaan zitten wachten op een of
twee klanten. Ik ben op een leef
tijd dat stoppen niet zo erg is.
Maar als hier iemand in zou staan
die vijftien jaar jonger was, was
het veel erger. Ik denk eerlijk ge
zegd niet dat er nog toekomst is
voor deze winkel. Iedereen zal het
merken hier. Wat denk je.
Ze herinnert zich nog goed de
eerste jaren van de winkel, die
door haar vader is opgezet, in 1928.
De firma Schelstraete zag Sluiskil
groeien en groeide mee. „Dat was
hard werken in die tijd. Er waren
zeven kinderen, en ik was de oud
ste dochter. Je weet hoe dat ging
in die tijd: ik was de opvolgster. Ik
kan me nog herrinneren dat mijn
vader de eerste vleesmachine in
de streek had. hij was er niet zo
tevreden mee. Dat is een ding voor
slagers, zei hij altijd", lacht ze.
„Met de kerst moest ik altijd de
fruitschalen leveren die de kerken
aan de zieken schonken. Een keer
heb ik er vier- of vijfhonderd ge
maakt. Een mooi gezicht was dat.
Ik heb er nog een foto van. Dit
jaar heb ik het niet meer aange
nomen. Al die spullen inkopen,
dat had geen zin meer. Als ik met
een hoop blijf zitten, is dat zonde".
De schappen in haar winkeltje
vertonen nu al lege plekken. Ze is
nu al aan het afbouwen. In april
gaat de deur definitief op slot. De
flessen tweedrank, fruitschalen
en snoepgoed, onderdeel van de
standaarduitrusting van de zie
kenhuisbezoeker, moeten dan de
deur uit zijn.
Van Steenis is lid van de onder
nemersvereniging van Sluiskil.
„Die is eigenlijk opgericht, nadat
bekend werd dat het ziekenhuis
zou verdwijnen. Het is een klap
voor de winkeliers, maar we moe
ten proberen er zo goed mogelijk
doorheen te komen. We hebben
inmiddels al een paar gezamen
lijke acties gehouden. Ook naar de
gemeente Terneuzen toe kunnen
we ons nu veel sterker maken. Hef
was de hoogste tijd dat we samen
een vuist gingen maken".
Een doodslag wil Van Steenis
het niet noemen, maar het dorp
heeft volgen hem de laatste jaren
al genoeg te lijden gehad. Sluiskil-
Oost weg en nu het ziekenhuis.
Het hart van Sluiskil krijgt een
lelijke lege plek. „Het zal moeilijk
zijn ook dit nog te verwerken",
verzucht Van Steenis. Mevrouw
Schelstraete zegt resoluut: „Het is
een ramp voor Sluiskil".
werkt, men deelbelangetjes van
het bestuur, de eigen club, laat
prevaleren boven die van de pa
tiënt. Een medewerker van pro
fessor Leenen zei het al in de ja
ren zeventig: Het is eenvoudiger
een Rus, een Amerikaan en een
chimpansee tot een gezamenlijk
standpunt te brengen dan de zie
kenhuisbesturen in Zeeuwsch-
Vlaanderen". Don kan er nog
woedend om worden. „Men moet
toch beseffen dat, als de klok niet
gelijk was gezet, je in de jaren ne
gentig een achterstand zou heb
ben".
Maar goed, het Liduina gaat
dicht, de Honte staat er al. Hij
verwacht veel voordelen van het
grotere streekziekenhuis. „Een
nieuw gebouw, 250 in plaats van
honderd bedden, dat schept ge
woon meer mogelijkheden. Dub
bele staven bijvoorbeeld, dat is
een vooruitgang. En kijk eens
naar de dependance van het psy
chiatrisch ziekenhuis, en straks
ook van het revalidatiecentrum".
Het bredere draagvlak wordt
bovendien beloond met uitbrei
ding van specialisten. Als staats
secretaris Dees het voorstel van
de provincie goedkeurt, krijgt
Terneuzen anderhalve longspe
cialist, een cardioloog erbij, en
meer ruimte voor reumatologie en
neurologie, waar slechts het ver
lies van een halve internist tegen
over staat. „Wij waren er snel bij
met de vermindering van het aan-
Van Steenis krijgt een opvolger,
de nog jonge H. van Minne. Hij
krijgt een harde dobber aan de
overname. Van Steenis: „De be
zoeker kocht een bosjes bloemen,
het zustertje een pakje sigaretten.
Daar houdt je altijd rekening mee
bij de inkoop. Je hebt allicht klan
ten van het ziekenhuis. Het hele
dorp profiteert daarvan. Toen
laatst die specialistenstaking aan
„AL KWAMEN ze maar een koek
in de week halen, je bent het nu
wel kwijt", geeft J. van Steenis als
voorbeeld. Heel Sluiskil lijdt on
der het verdwijnen van het zie
kenhuis. Zelfs de kapper en de
benzinepomp gaan klanten verlie
zen. Bezoekers, maar ook het zie
kenhuis zelf, vormden een flink
deel van de klandizie. „Ik leverde
de melk, de bakker het brood. Dat
verdwijnt. Ze hebben wel gezegd
dat de leveranciers gewoon door
mogen leveren, maar daar geloof
ik niet zo in. Bovendien, wat heb
ik er aan als ik de melk naar Ter
neuzen moet brengen. Daar ben ik
veel te veel tijd mee kwijt".
„De zusters die hier nu in de
buurt wonen, zullen ook gaan pro
beren in Terneuzen te gaan wo
nen. Van die mensen pik je ook al
lemaal een graantje mee. Maar los
gezien van de gevolgen voor
Sluiskil, denk ik dat de verhuizing
naar Terneuzen voor de zieken
zorg best goed is. De mensen zul
len niet meer zo vaak naar Gent
of Rotterdam moeten", zegt Van
Steenis. „De harttherapie bijvoor
beeld zal nu meer in Zeeuwsch-
Vlaanderen gebeuren. De zieken
zorg wordt volgens mij beter.
Maar als je hier in Sluiskil met de
mensen praat, zullen 99 van de 100
zeggen dat ze willen dat het zie
kenhuis hier blijft".
HIJ houdt van opschieten, zaken
doen, en maakt wel eens brokkea
„Ik ben een ongeduldig mens, te
veel betrokken bij het werk dat ik
doe. Nee, emoties speel ik niet, ik
geloof in mijn werk". Zodat Zee
land over een jaartje of vijf drie
nieuwe ziekenhuizen telt, maar
ook een aantal de deuren heeft
moeten sluiten. Zijn beleid...
„Het moge zo zijn dat men mij
de kwaaie pier noemt, maar als
we straks rond zijn, dan heeft de
gezondheidszorg in Zeeland een
kwalitatieve verbetering onder-
gaaa Let maar op: na de opening
van de Honte, zal men in
Zeeuwsch-Vlaanderen erg blij
zijn met die voorziening".
Maar het gemor van het perso
neel dan, de opstandige specialis
ten? Een lekkere start voor de
Zeeuws-Vlaamse patiënten. „Tja,
alle fusies gaan nu eenmaal met
pijn gepaard, kosten feitelijk een
generatie. Er moeten onaange
name beslissingen vallen. Ik be
treur de probleemgevallen, maar
de provincie kan niet zorgen voor
de kwaliteit van de voorzieningen.
Wij reiken alleen de gereedschap
pen aan. En als het publiek straks
de Honte binnenstapt, komt men
er echt wel overheen".
