'Minstens evenveel vergaderen als bouwen'
'Het is
De eresc
"Doorgaan met snoeien
kan echt niet langer'
Ziekenhuisaffaire
in grote lijnen
BOUWCOORDINATOR G. KAMERMAN IS TEVREDEN
'JA, DIE POLI II
DE STEM BIJLAGE t.g.v. OPENING ZIEKENHUIS DE HONTE DINSDAG 6 DECEMBER 1988
Zeven miljoen
Bijsturen
Voorschriften
Organisatie
DE BEZORGDHEID VAN HUISARTS ZUIDERBAAN
Stuwmeer
Longarts
Ommezwaai
DEHONTE
HE STEM BIJLAGE
VERDWIJNEN
Harde dob
Klok gelij T
118
HIJ kent het ziekenhuis 'De Honte' inmid
dels van binnen en buiten. Als bouwcoördi-
nator houdt G. Kamerman nog altijd de
vinger aan de pols. Bijna vijf jaar alweer.
In zijn werkkamer, onderdeel van het
bouwbureau dat ondergebracht is in een
van de vleugels van het verouderde St. Eli-
sabeth-ziekenhuis in Sluiskil, liggen tien
tallen mappen. Vol met duizelingwekkende
cijfers. Voor hem zit het er bijna op. Maar
dat wil niet zeggen dat hij straks, bij de
verhuizing van de patiënten, van de ene op
de andere dag uit beeld verdwijnt. Kamer
man denkt zeker nog drie maanden nodig
te hebben om alles goed af te ronden. Bijna
vijfjaar vergaderen, cijferen, veel koffie
drinken, bijsturen en goed keuren. Werk
voor een duizendpoot.
Door Romain van Damme
ALS het moet kan hij alle cijfers
tevoorschijn toveren. „Maar die
cijfers zijn in feite niet zo belang
rijk", zegt G. Kamerman. „Be
langrijk is dat straks iedereen te
vreden is met het bereikte resul
taat".
Toch pakt hij op verzoek het be
steksplan. Zo te zien is daar al va
ker in gebladerd. „Mijn bijbel",
zegt Kamerman. „Hier staat alles
in". Onder andere dat de opper
vlakte van het terrein 60.825 vier
kante meter groot is. Het gebouw
zelf beslaat 23.605 vierkante me
ter. Inhoud, 85.440 kubieke meter.
Exclusief de kruipruimtes. „Die
zijn 1.80 meter hoog. Daar kun je
dus lopen. Maar dat is nauwelijks
te doen. Die kruipruimten liggen
vol met leidingen".
Om misverstanden te voorkomen,
een bouwcoördinator is niet alleen
op de bouw te vinden. Natuurlijk
liggen er van Kamerman vele
voetstappen in het nieuwe streek
ziekenhuis, maar Kamerman deed
veel meer dan het inspecteren van
de bouw. Bijna achteloos haalt hij
een computerprint tevoorschijn.
„Op dit papier staat de nieuwe
medische apparatuur die aange
schaft is. Voor ruim zeven miljoen
gulden. Daarmee waren we er
niet. Want zoals je weet komt er
ook bestaande apparatuur uit de
andere lokaties naar Terneuzen.
Jazeker, ook dat hoort bij mijn ta
kenpakket. De nieuwe apparatuur
uitzoeken en bestellen".
Kamerman had bijna tachtig
miljoen gulden te besteden. Trots
meldt hij binnen het budget ge
bleven te zijn. „Ja, dat doet me
goed. Tot nu toe is me dat bij alle
projecten die ik gedaan heb, ge
lukt. Oostburg, ziekenhuis en ver
pleegtehuis, in Vinkeveen en Box
meer verpleegtehuizen en de ver
bouwing van het Ignatiuszieken-
.V j>. - A .v.;
Oktober 1986: de eerste paal voor het nieuwe ziekenhuis gaat de grond in. Er zouden er nog 915 volgen.
G. Kamerman: „Dit ziekenhuis
is zo totaal anders dan de zieken
huizen die nu dicht gaan. Ie moet
het vergelijken met auto's. Een
auto van nu ziet er totaal anders
uit dan een auto van 25 jaar gele
den - foto's de stem/cor j. de boer
huis in Breda. En Terneuzen dus,
daar heb ik me de laatste tijd mee
bezig gehouden".
Nee, primeurs op medisch gebied
heeft Terneuzen niet te bieden.
Wel staat er de nieuwste appara
tuur. „Dat zijn van die zaken die
je constant moet bijsturen. Dat
gaat zo snel. Neem die computers.
Toen er begonnen werd met de
voorbereiding van deze bouw, was
daar nog geen sprake van. Wat
Terneuzen meer heeft dan de an
dere ziekenhuizen? Dat is zoveel,
nee, dat is niet op te noemen.
Neem alleen de ventilatie in de
operatiekamers. In de ziekenhui
zen die nu dicht gaan, was nog
niet eens mechanische ventilatie.
Nu is de lucht voor 99,9 procent
schoon".
Ruim veertig specialisten vin
den onderdak in 'De Honte'. Zij
kunnen zes operatiekamers, twee
poliklinische en vier klinische, be
mannen. 280 Bedden en tien bed
den voor dagbehandeling telt het
ziekenhuis. Verdeeld over een,
twee en vierpersoonskamers. „Dit
ziekenhuis is zo totaal anders dan
de ziekenhuizen die nu dicht gaan.
Je moet het vergelijken met
auto's. Een auto van nu ziet er to
taal anders uit dan een auto van
25 jaar geleden".
Een ziekenhuis bouwen doe je niet
zomaar. Los van de vele bereke
ningen en de organisatie moeten
ook de vele voorschriften in het
oog gehouden worden. „Dat is echt
een vrachtwagen vol. Los van alle
verordeningen en bouwvergun
ningen zit je aan zoveel voor
schriften vast. Bijvoorbeeld dat er
voor ieder bed 76 vierkante meter
beschikbaar moet zijn. Niet meer,
niet minder. Je kunt niet zeggen,
we halen er daar wat af en doen
er daar wat bij. Nee, zo werkt het
niet".
„Ik zou voor bepaalde zaken wel
tien andere oplossingen kunnen
bedenken. Maar dat gaat niet op.
Voorschriften zijn voorschriften.
En je kent het budget. Daar moet
je je aan houden. En je doet het
goed als je daar het maximale uit
haalt".
Het nieuwe streekziekenhuis
staat op 916 heipalen die samen
6150 meter lang zijn. 1.100.000 met
selstenen waren er nodig. En
72.000 vierkante meter bekisting.
Indrukwekkende cijfers, maar
Kamerman maakte zich over die
berekeningen niet al te druk. „De
organisatie, dat was het moeilijk
ste. Je had met drie lokaties te
maken. Iedereen had een pakket
aan wensen. We moesten de orga
nisatie zo vertalen dat iedereen
tevreden was. Dat lukt niet altijd
nee, iedereen tevreden stellen.
Wat ze willen zo vertalen dat ze
krijgen wat het budget toelaat.
Dat is de kunst".
Nog een paar cijfertjes. 5000
Vierkante meter kozijnen, 7000
vierkante meter gipskarton en
een miljoen kilo staalbeton. 18.000
Vierkante meter vloerbedekking
en 1200 binnendeuren. Dat staat
allemaal keurig op papier. Maar
als Kamerman gevraagd wordt
hoeveel vergaderuren er in de
bouw zitten, moet hij het ant
woord schuldig blijven.
„We hebben het al gehad over
dat bijsturen. Het is ook moeilijk.
Stel maar eens een programma
van eisen op. Zo wil ik het hebben.
Dat is niet gemakkelijk, het moei
lijkste wat er is. Voor je gaat bou
wen, ben je al vijf jaar kwijt. En
dan is het bij ons nog redelijk snel
gegaan. Van het schetsplan naar
besteksklaar duurde dertien
maanden. De wettelijke procedu
res duren lang. Geloof maar dat er
minstens zoveel vergaderd wordt
als er gewerkt wordt op de de
bouwplaats zelf".
Nog een paar maanden en dan
kan Kamerman een punt zetten
achter zijn Terneuzense bouwac
tiviteiten. Tevreden met het be
reikte resultaat. „Zeker wel. Er is
hard gewerkt. Het gebouw is her
kenbaar. Ook binnenin. De con
structie is zo dat je telkens weer
op de grote centrale gang uitkomt.
Dat is als het ware de levensader.
Het gebouw is zodanig neergezet
dat uitbreiding mogelijk is. Die
uitbreiding zal trouwens niet al te
lang op zich laten wachten. We
hebben nu te maken met een ver
schuiving van klinisch naar po
liklinisch behandelen. De gezond
heidszorg is constant in beweging.
Daar moet je altijd rekening mee-
houden".
HANS Zuiderbaan belandde in 1974
na wat omzwervingen in Zeeuwsch-
Vlaanderen. Hij vestigde zich in dat
jaar als huisarts in Terneuzen, juist
op het moment dat in de streek de
ziekenhuisaffaire in alle hevigheid
losbarstte. Uit de krant en via via
volgde hij de 'perikelen in zieken-
huisland'. Luttele dagen voor de in
gebruikname van het streekzieken
huis 'De Honte' geeft hij zijn visie
over zorg in Zeeuwsóh-Vlaanderen
en de bezorgdheid van een huisarts
met een doorsnee praktijk.
Door Conny van Gremberghe
TOEN Zuiderbaan zich in 1974
vestigde als huisarts in Terneuzen
vulde hij een deel van zijn tijd in
die eerste Zeeuwsvlaamse weken
met kennismakingsbezoekjes. Hij
stapte het Julianaziekenhuis bin
nen en trof een deel van de medi
sche staf in de operatiekamer aan.
Gekleed in OK-groen en druk
keuvelend over ditjes en datjes.
Koffie liet men aanrukken en ter
wijl patiënten in de rekoeverka-
mer hun roes lagen uit te slapen,
dronk de nieuwe huisarts met zijn
snijdende confraters voor het
eerst koffie.
„Nu gaat het er heel anders aan
toe en in het nieuwe ziekenhuis
zal het er nog meer gestructureerd
aan toe gaan, maar destijds vond
ik -komende uit de Randstad -
dat kleinschalige een hele verade
ming", zegt Zuiderbaan.
De Terneuzense huisarts mist
het hap-snap-overleg uit de be
ginjaren van zijn praktijk wel een
beetje. „Waren er problemen, dan
kon je als huisarts zo een specia
list aan de jas trekken om de pro
blemen door te praten. Dat was
hartstikke gemakkelijk. Overi
gens moet gesteld worden dat het
contact tussen huisartsen en spe
cialisten altijd goed is geweest.
Ook nu nog. In Zeeuwsch-Vlaan
deren zijn we jarenlang op het ge
bied van beddenhuizen verwend
geweest. Een opname was veelal
binnen twee minuten geregeld. In
grote steden duurt dat soms we
ken. Ik vrees nu dat opnames wat
minder soepel zullen verlopen in
de nieuwe opzet".
De Zeeuwsvlaamse ziekenhui
zen fungeerden in het recente ver
leden ook als tijdelijke opvang
plaats voor oudere hulpbehoeven
den. Mensen die op sociale of me
dische indicatie eigenlijk thuis
hoorden in een verpleeg- dan wel
bejaardentehuis, maar die van
wege plaatsgebrek niet op een ka
mertje in die instellingen konden
rekenen. Deze mensen kwamen
dan in de ziekenhuizen terecht.
„Ik verwacht", zo vervolgt Zui
derbaan, „dat er een 'stuwmeer'
ontstaat. De vergrijzingsproble-
matiek in Zeeuwsch-Vlaanderen
zal de komende jaren actueel blij
ven. Er komen straks, na de ope
ning van het nieuwe ziekenhuis,
wel 20 bedden bij Ter Schorre bij,
maar ik denk niet dat een derge
lijk aantal toereikend is. Het aan-
„Ik zet persoonlijk vraagtekens bij de wijze waarop de politiek blijft
doorbezuinigen op de zorg. Politici zeggen dat de gezondheidszorg zo
duur is, maar wat vergeten wordt is dat mensen hun gezondheid en dus
volksgezondheid voorop stellen - foto de stem/cor j. de boer
kant van de stad moeten reizen.
Het lijkt mij dat niemand daar
ooit bij stilgestaan heeft. Dezelfde
reisproblematiek geldt voor de
bewoners van Oost-Zeeuwsch-
Vlaanderen", benadrukt hij.
tal 80-plussers neemt steeds snel
ler toe. Veel mensen kampen met
chronische aandoeningen. De
doorstroming in de tehuizen is ni
hil, vandaar dat er de komende
jaren meer opvangplaatsen moe
ten komen".
De Terneuzense huisarts is van
mening dat de vergrijzingsproble-
matiek door bestuurders niet te
lichtzinnig mag worden opgeno
men. In dat licht vind Zuiderbaan
de gekozen lokatie van De Honte
ook niet zo ideaal.
„Er zal door de oudere mensen
uit De Veste en het Java heel wat
'gebust' moeten worden. De oude
ren in Terneuzen zitten nu gecon
centreerd rond het Julianazieken
huis. Dat is een groot voordeel.
Straks zullen ze allemaal voor
elke wissewasje naar de andere
Zuiderbaan verwacht niet dat na
de ingebruikname van de nieuw
bouw de zorg kwalitatief sterk
verbeteren zal. „Het ligt gewoon
aan de mensen die in dat gebouw
werken. Normaal gesproken zul
len die hoe dan ook hun best doen
om een goede zorg voor de patiën
ten te leveren. Een gebouw hoeft
daarbij niet in de weg te zitten.
Niettemin geloof ik dat het
nieuwe ziekenhuis als grote voor
deel heeft dat alle functies bij elk
aar zitten. Dat garandeert een be
tere continuïteit", aldus Zuider
baan.
Het nieuwe ziekenhuis mag dan
medio december voor patiënten de
deuren openen, een uitgebreid
pakket aan voorzieningen tellen
en modern zijn ingericht, de
Zeeuwsvlaamse huisartsen mis
sen nog wel degelijk een aantal
medische zaken in de streek. Een
goede longspecialist bijvoorbeeld.
„Die moet er onherroepelijk ko
men", vindt Zuiderbaan, „als men
er in Goes, Middelburg en Vlissin-
gen een kan hebben, dan moet dat
in Zeeuwsch-Vlaanderen ook
kunnen. Een longarts in deze regio
heeft als bijkomend voordeel dat
internisten zich bijvoorbeeld kun
nen gan toeleggen op specifieke
zaken, zoals maag- en darmziek
ten".
De Zeeuwsvlaamse ziekenhuisbe
stuurders mogen dan eventjes in
hoera-stemming verkeren, Zui
derbaan meent dat er - buiten de
opening van De Honte- weinig
reden tot juichen is. De zorgwe-
reld staat onder een geweldige
druk. „Ik zet persoonlijk vraagte
kens bij de wijze waarop de poli
tiek blijft doorbezuinigen op de
zorg. Politici zeggen dat de ge
zondheidszorg zo duur is, maar
wat vergeten wordt is dat mensen
hun gezondheid en dus volksge
zondheid voorop stellen. Er wordt
steeds bezuinigd onder het motto
dat de zorgverlening efficiënter
moet, maar volgens mij is het sta
dium van optimale efficiency al
lang bereikt. Een drastische om
mezwaai van het beleid van de
rijksoverheid is noodzakelijk,
want anders komen we straks in
een situatie verzeild dat medici
tegen patiënten met kanker of
hartkwalen zeggen 'we zouden U
wel kunnen helpen, maar we heb
ben besloten U niet te opereren,
omdat de ingreep veel te duur is'.
Dat accepteert echter niemand.
Hoe dan ook, ik signaleer voor
eerst nog geen beleidswijziging.
Het is nog steeds zo dat de zorg
ook zijn partje inlevert bij Rü-
ding. Er wordt op het gebied van
de volksgezondheid overal op be
zuinigd, behalve op het departe
ment en dat kan echt niet veel
langer meer", aldus de Terneu
zense huisarts.
i
S TREEKZIEKENHUIS
TERNEUZEN
DE Provinciale Raad voor de Volksgezondheid in
Zeeland (Ravoz) maakt dik zestien jaar geleden een
vingeroefening. Met grote voorzichtigheid wordt een
proef-concept-plan voor een nieuw Zeeuws zieken-
huisbestel op papier gezet, dat voorziet in drie
streekziekenhuizen in de regio's Walcheren,
Zeeuwsch-Vlaanderen en de Bevelanden. Die ge-
dachtenspinsels op papier vormen het startsein van
een jarenlange discussie over het ziekenhuiswezen
in de provincie. Politici, ziekenhuisbestuurders, bur
gers en werkenden in de zorg mengen zich in de
strijd, die vooral in Zeeuwsch-Vlaanderen met
zwaar geschut uitgevochten wordt. Een overzicht
van de hoogte- en dieptepunten van de Zeeuws
vlaamse ziekenhuisaffaire.
Door Conny van Gremberghe
30 november 1972
- De inkt waarmee de Ravoz-mensen het plan op papier
hebben gezet is nog niet droog of uit Zeeuwsch-Vlaanderen
klinkt een golf van kritiek. Hulst en Oostburg mogen inde
optiek van de regionale zorgwerkers geen flankziekenhui
zen worden.
9 december 1972
- De besturen van het Julianaziekenhuis (protestants) in
Terneuzen en het Elisabethziekenhuis (katholiek) in Sluiskil
besluiten om te gaan samenwerken. Besloten wordt om een
onderzoek te laten instellen naar de mogelijkheden van de
nieuwbouw van een ziekenhuis of verbouw van de twee be
staande lokaties. Mocht er over een jaar nieuwbouw ge
pleegd worden, dan zal de nieuwe voorziening er niet komen
voor 1982.
19 december 1972
- Zeeuwsch-Vlaanderen schreeuwt moord en brand over de
van over de Westerschelde beraamde afbraak van het
Zeeuwschvlaamse ziekenhuisbestel. GS weigeren een uit
spraak te doen over het concept-plan.
20 december 1972
- De Terneuzense ingenieur J. Korbee komt aan het roer van
de nieuwe beheersstichting van de Kanaalzone-ziekenhui
zen. Een week later scharen de besturen vari de vier
Zeeuwsvlaamse ziekenhuizen zich rond de tafel om te pra
ten over het oprichten van een overkoepelende organisatie.
19 september 1973
- Integratie ziekenhuizen Sluiskil en Terneuzen komt rond.
Korbee laat weten dat een aanvraag voor de bouw van een
nieuw ziekenhuis met 350 bedden de deur uit is.
Maart 1974
- De gemeenteraden van Hulst en Oostburg mengen zich in
de ziekenhuisaffaire. In beide gemeenten worden moties
aangenomen voor het behoud van de plaatselijke ziekenhui
zen
Maart 1974
- Gedeputeerde A. L. van Geesbergen vindt dat de zieken
huizen in Hulst en Oostburg behouden moeten blijven
5 opril 1974
- Ziekenhuisbesturen van Oostburg en Hulst gooien de kont
tegen de kribbe. In een schrijven naar de staatssecretaris
pleiten de besturen voor een ziekenhuisbestel met drie ge-
lij kwaardige voorzieningen in oost, midden en west. De Ka
naalzone-ziekenhuizen blijven vasthouden aan een nieuwe
instelling. Korbee zegt dat een wedstrijd om de meeste bed
den niet gewenst is.
21 september 1974
- Na een stille zomer laait de discussie over de ziekenhuizen
weer op wanneer ir. Korbee een nota presenteert, waarin
nadrukkelijk de wens van een nieuw streekziekenhuis in de
Kanaalzone verwoord staat. De nota gaat met de post naar
Den Haag.
24 september 1974
- Amper drie dagen later sturen de ziekenhuisbesturen van
Oostburg en Hulst een zogenaamde tegennota naar het rege
ringscentrum. Strekking van het lijvig schrijven: drie zie
kenhuizen in Zeeuwsch-Vlaanderen.
14 januari 1975
- Gedeputeerde J. van den Bos laat weten dat GS werken
aan een provinciaal ziekenhuisplan.
29 april 1975
- Het Algemeen Ziekenfonds pleit bij staatssecretaris voor
één Zeeuwsvlaams ziekenhuisbestuur. Dit om een punt te
zetten achter de bestuurlijke strijd om de 'beddenhegemo
nie' in de regio.
5 juni 1975
- Een groep van niet-Zeeuwse zorgdeskundigen mag zich
buigen over ziekenhuissituatie in Zeeuwsch-Vlaanderen. De
Amsterdamse hoogleraar H. J. J. Leenen treedt begin augus
tus aan als voorzitter van de commissie. Zijn taakopdracht:
Maak een plan voor een evenwichtig ziekenhuisbestel in de
streek. Ga de samenwerkingsmogelijkheden met Belgische
instellingen na en probeer in het nieuwe ziekenhuismodel
een functionele verdeling van de werkzaamheden vast te
leggen.
10 juli 1976
- Na een jaar rust aan het ziekenhuisfront laait de strijd
weer op na de presentatie van het rapport van de commis
sie-Leenen. Het advies van de deskundigen is duidelijk.
Bouw een nieuw streekziekenhuis in de Kanaalzone met 320
bedden, handhaaf het 112 bedden tellende Oostburgse zie
kenhuis en maak van het Hulster Liduina een polikliniek.
Verder pleit Leenen voor een samenwerkingsverband tus
sen de Kanaalzone-ziekenhuizen en Oostburg. Voor super-
specialistische hulp moeten de Zeeuwsch-Vlamingen de
grens over kunnen.
12 juli 1976
- In Hulst wordt het onaanvaardbaar' uitgesproken. „Com-
missie-Leenen heeft zich niet aan haar taak gehouden," me
nen de Hulster gemeente- en ziekenhuisbestuurders.
27 augustus 1976
- Commissie-Leenen geeft haar opdracht weer terug aan de
nationale ziekenhuisraad. Reden: „Er kan geen verantwoord
advies worden gegeven op basis van het in de taakopdracht
verwoordde drie-ziekenhuizenmodel."
I Vervolg op volgende pagina
VIJFTIG jaar woont en wei
hoek van de Nieuwe Kerkst
punt waar het pontje de we
van het Kanaal van Gent n;
raakt. M. Schelstraete stopt
verdwijnen van het St. Elis;
betekent voor haar kleine k
het einde. De zoveelste kleir
zaak op het platteland verd
kaart. Maar toch zit ze er ni
gend jaar zou ze toch met pt
gaan. Ook J. van Steenis, ei[
Pro Prijsstop supermarkt si
acht jaar. Vanwege gezondl
maar ook hij ziet de toekom
kilse middenstand vrij soml
Door Joep Tromn
„AL KWAMEN
in de week hale
wel kwijt", geefl
voorbeeld. Heel
der het verdwij
kenhuis. Zelfs
benzinepomp ga
zen. Bezoekers,
kenhuis zelf, ve
deel van de klar
de melk, de bakl
verdwijnt. Ze h
dat de leveranc
mogen leveren,
ik niet zo in. Bc
ik er aan als ik
neuzen moet bre
veel te veel tijd r
„De zusters c
buurt wonen, zu1
beren in Ternei
nen. Van die mei
lemaal een graai
gezien van de
Sluiskil, denk ik
naar Terneuzen
zorg best goed ii
len niet meer zc
of Rotterdam ir
Steenis. „De har
beeld zal nu mc
Vlaanderen geb<
zorg wordt vo'
Maar als je hier
mensen praat, zi
zeggen dat ze w
kenhuis hier blij
Van Steenis kri.
de nog jonge H
krijgt een hard
overname. Van
zoeker kocht eei
het zustertje een
Daar houdt je al
bij de inkoop. Je
ten van het ziel
dorp profiteert
laatst die specia
DE gebeten hond, of een gev
gedeputeerde? Wim Don, pr
bestuurder heeft op z'n best
haat-liefde verhouding met
Zeeuwsch-Vlaanderen. Dat
zich maar al te goed bewust,
ren gaat van au..." En: „Wie
keuken werkt kan z'n vingei
den". In Hulst, waar Don de
van het Liduina op zijn naar
schrijft, „ligt dus een ereschi
zegt hij. Het lijkt voor heel
■Si;: Door Jan Jansen
ong
b
emotie,
w
ja
zo
pier
HIJ houdt van
doen, en maakt
„Ik ben een
veel betrokken
doe. Nee,
geloof in mijn
land over een
nieuwe ziekenh
ook een aantal
moeten sluiten.
„Het moge
de kwaaie
we straks rond
gezondheidszorg
kwalitatieve vi
gaan. Let maar
van de
Zeeuwsch-
zijnmetdie
Maar het
neel dan, de
ten? Een
Zeeuws-
alle fusies
pijn gepaard,
generatie. Er
name
treur de
de provincie
de kwaliteit
Wij reiken
pen aan. En
de Honte
er echt wel overh
ver
c
Honte
•Vlaan
voor;
gem<
opsl
lekkei
-Vlaamse
gaan
ko
n
beslissinge
problee
kan
vam
alleen
als h
binnen
Wie houdt er gee
fusies? „Wat ik
waar moet wc