'Minstens evenveel vergaderen als bouwen' 'Het is De eresc "Doorgaan met snoeien kan echt niet langer' Ziekenhuisaffaire in grote lijnen BOUWCOORDINATOR G. KAMERMAN IS TEVREDEN 'JA, DIE POLI II DE STEM BIJLAGE t.g.v. OPENING ZIEKENHUIS DE HONTE DINSDAG 6 DECEMBER 1988 Zeven miljoen Bijsturen Voorschriften Organisatie DE BEZORGDHEID VAN HUISARTS ZUIDERBAAN Stuwmeer Longarts Ommezwaai DEHONTE HE STEM BIJLAGE VERDWIJNEN Harde dob Klok gelij T 118 HIJ kent het ziekenhuis 'De Honte' inmid dels van binnen en buiten. Als bouwcoördi- nator houdt G. Kamerman nog altijd de vinger aan de pols. Bijna vijf jaar alweer. In zijn werkkamer, onderdeel van het bouwbureau dat ondergebracht is in een van de vleugels van het verouderde St. Eli- sabeth-ziekenhuis in Sluiskil, liggen tien tallen mappen. Vol met duizelingwekkende cijfers. Voor hem zit het er bijna op. Maar dat wil niet zeggen dat hij straks, bij de verhuizing van de patiënten, van de ene op de andere dag uit beeld verdwijnt. Kamer man denkt zeker nog drie maanden nodig te hebben om alles goed af te ronden. Bijna vijfjaar vergaderen, cijferen, veel koffie drinken, bijsturen en goed keuren. Werk voor een duizendpoot. Door Romain van Damme ALS het moet kan hij alle cijfers tevoorschijn toveren. „Maar die cijfers zijn in feite niet zo belang rijk", zegt G. Kamerman. „Be langrijk is dat straks iedereen te vreden is met het bereikte resul taat". Toch pakt hij op verzoek het be steksplan. Zo te zien is daar al va ker in gebladerd. „Mijn bijbel", zegt Kamerman. „Hier staat alles in". Onder andere dat de opper vlakte van het terrein 60.825 vier kante meter groot is. Het gebouw zelf beslaat 23.605 vierkante me ter. Inhoud, 85.440 kubieke meter. Exclusief de kruipruimtes. „Die zijn 1.80 meter hoog. Daar kun je dus lopen. Maar dat is nauwelijks te doen. Die kruipruimten liggen vol met leidingen". Om misverstanden te voorkomen, een bouwcoördinator is niet alleen op de bouw te vinden. Natuurlijk liggen er van Kamerman vele voetstappen in het nieuwe streek ziekenhuis, maar Kamerman deed veel meer dan het inspecteren van de bouw. Bijna achteloos haalt hij een computerprint tevoorschijn. „Op dit papier staat de nieuwe medische apparatuur die aange schaft is. Voor ruim zeven miljoen gulden. Daarmee waren we er niet. Want zoals je weet komt er ook bestaande apparatuur uit de andere lokaties naar Terneuzen. Jazeker, ook dat hoort bij mijn ta kenpakket. De nieuwe apparatuur uitzoeken en bestellen". Kamerman had bijna tachtig miljoen gulden te besteden. Trots meldt hij binnen het budget ge bleven te zijn. „Ja, dat doet me goed. Tot nu toe is me dat bij alle projecten die ik gedaan heb, ge lukt. Oostburg, ziekenhuis en ver pleegtehuis, in Vinkeveen en Box meer verpleegtehuizen en de ver bouwing van het Ignatiuszieken- .V j>. - A .v.; Oktober 1986: de eerste paal voor het nieuwe ziekenhuis gaat de grond in. Er zouden er nog 915 volgen. G. Kamerman: „Dit ziekenhuis is zo totaal anders dan de zieken huizen die nu dicht gaan. Ie moet het vergelijken met auto's. Een auto van nu ziet er totaal anders uit dan een auto van 25 jaar gele den - foto's de stem/cor j. de boer huis in Breda. En Terneuzen dus, daar heb ik me de laatste tijd mee bezig gehouden". Nee, primeurs op medisch gebied heeft Terneuzen niet te bieden. Wel staat er de nieuwste appara tuur. „Dat zijn van die zaken die je constant moet bijsturen. Dat gaat zo snel. Neem die computers. Toen er begonnen werd met de voorbereiding van deze bouw, was daar nog geen sprake van. Wat Terneuzen meer heeft dan de an dere ziekenhuizen? Dat is zoveel, nee, dat is niet op te noemen. Neem alleen de ventilatie in de operatiekamers. In de ziekenhui zen die nu dicht gaan, was nog niet eens mechanische ventilatie. Nu is de lucht voor 99,9 procent schoon". Ruim veertig specialisten vin den onderdak in 'De Honte'. Zij kunnen zes operatiekamers, twee poliklinische en vier klinische, be mannen. 280 Bedden en tien bed den voor dagbehandeling telt het ziekenhuis. Verdeeld over een, twee en vierpersoonskamers. „Dit ziekenhuis is zo totaal anders dan de ziekenhuizen die nu dicht gaan. Je moet het vergelijken met auto's. Een auto van nu ziet er to taal anders uit dan een auto van 25 jaar geleden". Een ziekenhuis bouwen doe je niet zomaar. Los van de vele bereke ningen en de organisatie moeten ook de vele voorschriften in het oog gehouden worden. „Dat is echt een vrachtwagen vol. Los van alle verordeningen en bouwvergun ningen zit je aan zoveel voor schriften vast. Bijvoorbeeld dat er voor ieder bed 76 vierkante meter beschikbaar moet zijn. Niet meer, niet minder. Je kunt niet zeggen, we halen er daar wat af en doen er daar wat bij. Nee, zo werkt het niet". „Ik zou voor bepaalde zaken wel tien andere oplossingen kunnen bedenken. Maar dat gaat niet op. Voorschriften zijn voorschriften. En je kent het budget. Daar moet je je aan houden. En je doet het goed als je daar het maximale uit haalt". Het nieuwe streekziekenhuis staat op 916 heipalen die samen 6150 meter lang zijn. 1.100.000 met selstenen waren er nodig. En 72.000 vierkante meter bekisting. Indrukwekkende cijfers, maar Kamerman maakte zich over die berekeningen niet al te druk. „De organisatie, dat was het moeilijk ste. Je had met drie lokaties te maken. Iedereen had een pakket aan wensen. We moesten de orga nisatie zo vertalen dat iedereen tevreden was. Dat lukt niet altijd nee, iedereen tevreden stellen. Wat ze willen zo vertalen dat ze krijgen wat het budget toelaat. Dat is de kunst". Nog een paar cijfertjes. 5000 Vierkante meter kozijnen, 7000 vierkante meter gipskarton en een miljoen kilo staalbeton. 18.000 Vierkante meter vloerbedekking en 1200 binnendeuren. Dat staat allemaal keurig op papier. Maar als Kamerman gevraagd wordt hoeveel vergaderuren er in de bouw zitten, moet hij het ant woord schuldig blijven. „We hebben het al gehad over dat bijsturen. Het is ook moeilijk. Stel maar eens een programma van eisen op. Zo wil ik het hebben. Dat is niet gemakkelijk, het moei lijkste wat er is. Voor je gaat bou wen, ben je al vijf jaar kwijt. En dan is het bij ons nog redelijk snel gegaan. Van het schetsplan naar besteksklaar duurde dertien maanden. De wettelijke procedu res duren lang. Geloof maar dat er minstens zoveel vergaderd wordt als er gewerkt wordt op de de bouwplaats zelf". Nog een paar maanden en dan kan Kamerman een punt zetten achter zijn Terneuzense bouwac tiviteiten. Tevreden met het be reikte resultaat. „Zeker wel. Er is hard gewerkt. Het gebouw is her kenbaar. Ook binnenin. De con structie is zo dat je telkens weer op de grote centrale gang uitkomt. Dat is als het ware de levensader. Het gebouw is zodanig neergezet dat uitbreiding mogelijk is. Die uitbreiding zal trouwens niet al te lang op zich laten wachten. We hebben nu te maken met een ver schuiving van klinisch naar po liklinisch behandelen. De gezond heidszorg is constant in beweging. Daar moet je altijd rekening mee- houden". HANS Zuiderbaan belandde in 1974 na wat omzwervingen in Zeeuwsch- Vlaanderen. Hij vestigde zich in dat jaar als huisarts in Terneuzen, juist op het moment dat in de streek de ziekenhuisaffaire in alle hevigheid losbarstte. Uit de krant en via via volgde hij de 'perikelen in zieken- huisland'. Luttele dagen voor de in gebruikname van het streekzieken huis 'De Honte' geeft hij zijn visie over zorg in Zeeuwsóh-Vlaanderen en de bezorgdheid van een huisarts met een doorsnee praktijk. Door Conny van Gremberghe TOEN Zuiderbaan zich in 1974 vestigde als huisarts in Terneuzen vulde hij een deel van zijn tijd in die eerste Zeeuwsvlaamse weken met kennismakingsbezoekjes. Hij stapte het Julianaziekenhuis bin nen en trof een deel van de medi sche staf in de operatiekamer aan. Gekleed in OK-groen en druk keuvelend over ditjes en datjes. Koffie liet men aanrukken en ter wijl patiënten in de rekoeverka- mer hun roes lagen uit te slapen, dronk de nieuwe huisarts met zijn snijdende confraters voor het eerst koffie. „Nu gaat het er heel anders aan toe en in het nieuwe ziekenhuis zal het er nog meer gestructureerd aan toe gaan, maar destijds vond ik -komende uit de Randstad - dat kleinschalige een hele verade ming", zegt Zuiderbaan. De Terneuzense huisarts mist het hap-snap-overleg uit de be ginjaren van zijn praktijk wel een beetje. „Waren er problemen, dan kon je als huisarts zo een specia list aan de jas trekken om de pro blemen door te praten. Dat was hartstikke gemakkelijk. Overi gens moet gesteld worden dat het contact tussen huisartsen en spe cialisten altijd goed is geweest. Ook nu nog. In Zeeuwsch-Vlaan deren zijn we jarenlang op het ge bied van beddenhuizen verwend geweest. Een opname was veelal binnen twee minuten geregeld. In grote steden duurt dat soms we ken. Ik vrees nu dat opnames wat minder soepel zullen verlopen in de nieuwe opzet". De Zeeuwsvlaamse ziekenhui zen fungeerden in het recente ver leden ook als tijdelijke opvang plaats voor oudere hulpbehoeven den. Mensen die op sociale of me dische indicatie eigenlijk thuis hoorden in een verpleeg- dan wel bejaardentehuis, maar die van wege plaatsgebrek niet op een ka mertje in die instellingen konden rekenen. Deze mensen kwamen dan in de ziekenhuizen terecht. „Ik verwacht", zo vervolgt Zui derbaan, „dat er een 'stuwmeer' ontstaat. De vergrijzingsproble- matiek in Zeeuwsch-Vlaanderen zal de komende jaren actueel blij ven. Er komen straks, na de ope ning van het nieuwe ziekenhuis, wel 20 bedden bij Ter Schorre bij, maar ik denk niet dat een derge lijk aantal toereikend is. Het aan- „Ik zet persoonlijk vraagtekens bij de wijze waarop de politiek blijft doorbezuinigen op de zorg. Politici zeggen dat de gezondheidszorg zo duur is, maar wat vergeten wordt is dat mensen hun gezondheid en dus volksgezondheid voorop stellen - foto de stem/cor j. de boer kant van de stad moeten reizen. Het lijkt mij dat niemand daar ooit bij stilgestaan heeft. Dezelfde reisproblematiek geldt voor de bewoners van Oost-Zeeuwsch- Vlaanderen", benadrukt hij. tal 80-plussers neemt steeds snel ler toe. Veel mensen kampen met chronische aandoeningen. De doorstroming in de tehuizen is ni hil, vandaar dat er de komende jaren meer opvangplaatsen moe ten komen". De Terneuzense huisarts is van mening dat de vergrijzingsproble- matiek door bestuurders niet te lichtzinnig mag worden opgeno men. In dat licht vind Zuiderbaan de gekozen lokatie van De Honte ook niet zo ideaal. „Er zal door de oudere mensen uit De Veste en het Java heel wat 'gebust' moeten worden. De oude ren in Terneuzen zitten nu gecon centreerd rond het Julianazieken huis. Dat is een groot voordeel. Straks zullen ze allemaal voor elke wissewasje naar de andere Zuiderbaan verwacht niet dat na de ingebruikname van de nieuw bouw de zorg kwalitatief sterk verbeteren zal. „Het ligt gewoon aan de mensen die in dat gebouw werken. Normaal gesproken zul len die hoe dan ook hun best doen om een goede zorg voor de patiën ten te leveren. Een gebouw hoeft daarbij niet in de weg te zitten. Niettemin geloof ik dat het nieuwe ziekenhuis als grote voor deel heeft dat alle functies bij elk aar zitten. Dat garandeert een be tere continuïteit", aldus Zuider baan. Het nieuwe ziekenhuis mag dan medio december voor patiënten de deuren openen, een uitgebreid pakket aan voorzieningen tellen en modern zijn ingericht, de Zeeuwsvlaamse huisartsen mis sen nog wel degelijk een aantal medische zaken in de streek. Een goede longspecialist bijvoorbeeld. „Die moet er onherroepelijk ko men", vindt Zuiderbaan, „als men er in Goes, Middelburg en Vlissin- gen een kan hebben, dan moet dat in Zeeuwsch-Vlaanderen ook kunnen. Een longarts in deze regio heeft als bijkomend voordeel dat internisten zich bijvoorbeeld kun nen gan toeleggen op specifieke zaken, zoals maag- en darmziek ten". De Zeeuwsvlaamse ziekenhuisbe stuurders mogen dan eventjes in hoera-stemming verkeren, Zui derbaan meent dat er - buiten de opening van De Honte- weinig reden tot juichen is. De zorgwe- reld staat onder een geweldige druk. „Ik zet persoonlijk vraagte kens bij de wijze waarop de poli tiek blijft doorbezuinigen op de zorg. Politici zeggen dat de ge zondheidszorg zo duur is, maar wat vergeten wordt is dat mensen hun gezondheid en dus volksge zondheid voorop stellen. Er wordt steeds bezuinigd onder het motto dat de zorgverlening efficiënter moet, maar volgens mij is het sta dium van optimale efficiency al lang bereikt. Een drastische om mezwaai van het beleid van de rijksoverheid is noodzakelijk, want anders komen we straks in een situatie verzeild dat medici tegen patiënten met kanker of hartkwalen zeggen 'we zouden U wel kunnen helpen, maar we heb ben besloten U niet te opereren, omdat de ingreep veel te duur is'. Dat accepteert echter niemand. Hoe dan ook, ik signaleer voor eerst nog geen beleidswijziging. Het is nog steeds zo dat de zorg ook zijn partje inlevert bij Rü- ding. Er wordt op het gebied van de volksgezondheid overal op be zuinigd, behalve op het departe ment en dat kan echt niet veel langer meer", aldus de Terneu zense huisarts. i S TREEKZIEKENHUIS TERNEUZEN DE Provinciale Raad voor de Volksgezondheid in Zeeland (Ravoz) maakt dik zestien jaar geleden een vingeroefening. Met grote voorzichtigheid wordt een proef-concept-plan voor een nieuw Zeeuws zieken- huisbestel op papier gezet, dat voorziet in drie streekziekenhuizen in de regio's Walcheren, Zeeuwsch-Vlaanderen en de Bevelanden. Die ge- dachtenspinsels op papier vormen het startsein van een jarenlange discussie over het ziekenhuiswezen in de provincie. Politici, ziekenhuisbestuurders, bur gers en werkenden in de zorg mengen zich in de strijd, die vooral in Zeeuwsch-Vlaanderen met zwaar geschut uitgevochten wordt. Een overzicht van de hoogte- en dieptepunten van de Zeeuws vlaamse ziekenhuisaffaire. Door Conny van Gremberghe 30 november 1972 - De inkt waarmee de Ravoz-mensen het plan op papier hebben gezet is nog niet droog of uit Zeeuwsch-Vlaanderen klinkt een golf van kritiek. Hulst en Oostburg mogen inde optiek van de regionale zorgwerkers geen flankziekenhui zen worden. 9 december 1972 - De besturen van het Julianaziekenhuis (protestants) in Terneuzen en het Elisabethziekenhuis (katholiek) in Sluiskil besluiten om te gaan samenwerken. Besloten wordt om een onderzoek te laten instellen naar de mogelijkheden van de nieuwbouw van een ziekenhuis of verbouw van de twee be staande lokaties. Mocht er over een jaar nieuwbouw ge pleegd worden, dan zal de nieuwe voorziening er niet komen voor 1982. 19 december 1972 - Zeeuwsch-Vlaanderen schreeuwt moord en brand over de van over de Westerschelde beraamde afbraak van het Zeeuwschvlaamse ziekenhuisbestel. GS weigeren een uit spraak te doen over het concept-plan. 20 december 1972 - De Terneuzense ingenieur J. Korbee komt aan het roer van de nieuwe beheersstichting van de Kanaalzone-ziekenhui zen. Een week later scharen de besturen vari de vier Zeeuwsvlaamse ziekenhuizen zich rond de tafel om te pra ten over het oprichten van een overkoepelende organisatie. 19 september 1973 - Integratie ziekenhuizen Sluiskil en Terneuzen komt rond. Korbee laat weten dat een aanvraag voor de bouw van een nieuw ziekenhuis met 350 bedden de deur uit is. Maart 1974 - De gemeenteraden van Hulst en Oostburg mengen zich in de ziekenhuisaffaire. In beide gemeenten worden moties aangenomen voor het behoud van de plaatselijke ziekenhui zen Maart 1974 - Gedeputeerde A. L. van Geesbergen vindt dat de zieken huizen in Hulst en Oostburg behouden moeten blijven 5 opril 1974 - Ziekenhuisbesturen van Oostburg en Hulst gooien de kont tegen de kribbe. In een schrijven naar de staatssecretaris pleiten de besturen voor een ziekenhuisbestel met drie ge- lij kwaardige voorzieningen in oost, midden en west. De Ka naalzone-ziekenhuizen blijven vasthouden aan een nieuwe instelling. Korbee zegt dat een wedstrijd om de meeste bed den niet gewenst is. 21 september 1974 - Na een stille zomer laait de discussie over de ziekenhuizen weer op wanneer ir. Korbee een nota presenteert, waarin nadrukkelijk de wens van een nieuw streekziekenhuis in de Kanaalzone verwoord staat. De nota gaat met de post naar Den Haag. 24 september 1974 - Amper drie dagen later sturen de ziekenhuisbesturen van Oostburg en Hulst een zogenaamde tegennota naar het rege ringscentrum. Strekking van het lijvig schrijven: drie zie kenhuizen in Zeeuwsch-Vlaanderen. 14 januari 1975 - Gedeputeerde J. van den Bos laat weten dat GS werken aan een provinciaal ziekenhuisplan. 29 april 1975 - Het Algemeen Ziekenfonds pleit bij staatssecretaris voor één Zeeuwsvlaams ziekenhuisbestuur. Dit om een punt te zetten achter de bestuurlijke strijd om de 'beddenhegemo nie' in de regio. 5 juni 1975 - Een groep van niet-Zeeuwse zorgdeskundigen mag zich buigen over ziekenhuissituatie in Zeeuwsch-Vlaanderen. De Amsterdamse hoogleraar H. J. J. Leenen treedt begin augus tus aan als voorzitter van de commissie. Zijn taakopdracht: Maak een plan voor een evenwichtig ziekenhuisbestel in de streek. Ga de samenwerkingsmogelijkheden met Belgische instellingen na en probeer in het nieuwe ziekenhuismodel een functionele verdeling van de werkzaamheden vast te leggen. 10 juli 1976 - Na een jaar rust aan het ziekenhuisfront laait de strijd weer op na de presentatie van het rapport van de commis sie-Leenen. Het advies van de deskundigen is duidelijk. Bouw een nieuw streekziekenhuis in de Kanaalzone met 320 bedden, handhaaf het 112 bedden tellende Oostburgse zie kenhuis en maak van het Hulster Liduina een polikliniek. Verder pleit Leenen voor een samenwerkingsverband tus sen de Kanaalzone-ziekenhuizen en Oostburg. Voor super- specialistische hulp moeten de Zeeuwsch-Vlamingen de grens over kunnen. 12 juli 1976 - In Hulst wordt het onaanvaardbaar' uitgesproken. „Com- missie-Leenen heeft zich niet aan haar taak gehouden," me nen de Hulster gemeente- en ziekenhuisbestuurders. 27 augustus 1976 - Commissie-Leenen geeft haar opdracht weer terug aan de nationale ziekenhuisraad. Reden: „Er kan geen verantwoord advies worden gegeven op basis van het in de taakopdracht verwoordde drie-ziekenhuizenmodel." I Vervolg op volgende pagina VIJFTIG jaar woont en wei hoek van de Nieuwe Kerkst punt waar het pontje de we van het Kanaal van Gent n; raakt. M. Schelstraete stopt verdwijnen van het St. Elis; betekent voor haar kleine k het einde. De zoveelste kleir zaak op het platteland verd kaart. Maar toch zit ze er ni gend jaar zou ze toch met pt gaan. Ook J. van Steenis, ei[ Pro Prijsstop supermarkt si acht jaar. Vanwege gezondl maar ook hij ziet de toekom kilse middenstand vrij soml Door Joep Tromn „AL KWAMEN in de week hale wel kwijt", geefl voorbeeld. Heel der het verdwij kenhuis. Zelfs benzinepomp ga zen. Bezoekers, kenhuis zelf, ve deel van de klar de melk, de bakl verdwijnt. Ze h dat de leveranc mogen leveren, ik niet zo in. Bc ik er aan als ik neuzen moet bre veel te veel tijd r „De zusters c buurt wonen, zu1 beren in Ternei nen. Van die mei lemaal een graai gezien van de Sluiskil, denk ik naar Terneuzen zorg best goed ii len niet meer zc of Rotterdam ir Steenis. „De har beeld zal nu mc Vlaanderen geb< zorg wordt vo' Maar als je hier mensen praat, zi zeggen dat ze w kenhuis hier blij Van Steenis kri. de nog jonge H krijgt een hard overname. Van zoeker kocht eei het zustertje een Daar houdt je al bij de inkoop. Je ten van het ziel dorp profiteert laatst die specia DE gebeten hond, of een gev gedeputeerde? Wim Don, pr bestuurder heeft op z'n best haat-liefde verhouding met Zeeuwsch-Vlaanderen. Dat zich maar al te goed bewust, ren gaat van au..." En: „Wie keuken werkt kan z'n vingei den". In Hulst, waar Don de van het Liduina op zijn naar schrijft, „ligt dus een ereschi zegt hij. Het lijkt voor heel ■Si;: Door Jan Jansen ong b emotie, w ja zo pier HIJ houdt van doen, en maakt „Ik ben een veel betrokken doe. Nee, geloof in mijn land over een nieuwe ziekenh ook een aantal moeten sluiten. „Het moge de kwaaie we straks rond gezondheidszorg kwalitatieve vi gaan. Let maar van de Zeeuwsch- zijnmetdie Maar het neel dan, de ten? Een Zeeuws- alle fusies pijn gepaard, generatie. Er name treur de de provincie de kwaliteit Wij reiken pen aan. En de Honte er echt wel overh ver c Honte •Vlaan voor; gem< opsl lekkei -Vlaamse gaan ko n beslissinge problee kan vam alleen als h binnen Wie houdt er gee fusies? „Wat ik waar moet wc

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 16