NCRV wil tien miljoen inzamelen
ACTIE 'DREMPELS WEG' VOOR LICHAMELIJK GEHANDICAPTEN
VervoerJ
Schilder van Brabantse land
iMêr
Bourgondisch Europa
herleeft in tv-serie
f",#1
r-^SSS^J
DONDERDAG 1 DECEMBER 1988
T2
HILVERSUM - Op
nieuw gaat een omroep
actie voeren. Dit keer is
het de NCRV die de ko
mende tweeëneenhalve
maand via radio en te
levisie uitgebreid aan
dacht vraagt voor de
1,3 miljoen lichamelijk
gehandicapten in ons
land.
Verbetering
Marijke
Feesten
en Vervoer,
Den Haag. Dit
iet gratis num-
ij gemeenten en
ook ter inlage,
nvatting ervan
emen bij post'
eek.
nens een groep
|r leveren op het s
nt u zich schrif'
Punt Inspraak, l
Den Haag.
Nieuwe formule
Tien jaar
Griffioen
Eigentijds
•H i-
Is.J Jjfcv
envanow®
opnieuw in de»
e Borden aange-l
Siunimaddv
iPn\zea. j
„Goed luisteren en af en toe maar eens
helemaal niks zeggen maken een pro
gramma vaak spannender
Legien Kromkamp, presentatrice radio en tv
DE STEM
Van onze rtv-redactie
Dat gebeurt onder het
motto 'Drempels weg' in
samenwerking met het
Nationaal Revalidatie
Fonds (NRF). Doel is aller
eerst het geven van voor
lichting. Ook wil de om
roep zo'n 10 miljoen gulden
bij elkaar krijgen.
De NCRV benadrukt dat de ac-
(tie niet zal bestaan uit opge
wonden amusementsprogram
ma's die onder het mom van
het goede doel zichzelf betalen
of ronkende prijzenfestivals.
De bedoeling is meer begrip te
kweken voor de problemen van
gehandicapten en integratie in
de maatschappij soepeler te la
ten verlopen. Daarom is geko
zen voor een langere periode
van actie voeren.
De omroepen mogen sinds
enkele jaren bij toerbeurt dit
soort acties voeren. De NCRV is
zich bewust van het feit dat
wellicht niet alle gehandicap-
;en gelukkig zullen zijn met het
nitiatief. „We zullen bijna drie
maanden lang op eieren lopen,"
geeft voorzitter drs.T. Jansen
toe. „Je doet het bij dit soort
dingen nooit goed. Of je schil
dert de gehandicapten te zielig
af, of je doet je doet er te licht
voetig over. Er zullen best mo
menten komen dat we het
moeilijk krijgen. Daar is op ge
rekend."
Het is uitdrukkelijk niet de be
doeling dat de NCRV geld
overhoudt aan de actie, zo laat
de omroep weten. „Wat dat be
treft onderscheiden we ons van
menig ander omroep-actie. We
zijn ook niet uit op goedkoop en
kortstondig amusement, maar
streven naar een blijvende ver
betering van de positie van ge
handicapten."
Het geld zal worden gebruikt
voor een aantal concrete pro
jecten, in het leven geroepen
door zo'n 240 verschillende or
ganisaties in ons land. „Een
noodzakelijk doel omdat de
overheid nu eenmaal niet in
staat voor allerlei dringend
noodzakelijke voorzieningen
voor lichamelijk gehandicap
ten."
Voor de kijkers en luiste
raars betekent dit dat alle
NCRV-programma's de ko
mende maanden een of meer
dere malen in het teken zuilen
staan van 'Drempels weg'. Dat
geldt voor de informatieve uit
zendingen, zoals 'Hier en Nu',
'Rondom Tien' en 'Welles Nie
tes', maar ook voor de cultu
rele- en sportprogramma's zo
als 'Entree' en 'Liever Sportie
ver' en zelfs voor de speelfilms.
Verder staan drie grote tv-
shows gepland in samenwer
king met de Franse zender An
tenne 2. De eerste is morgen om
23.20. uur op Nederland 1, de
volgende shows op 7 januari en
11 februari. Deze shows wor
den gepresenteerd door Frank
Masmeijer en Marijke Amado
en de NCRV belooft dat er in
ternationale sterren op zuellen
treden. De gehandicapte Si-
mone Poortman treedt op als
'ambassadrice van de actie'.
Vier tv-spotjes zullen regelma
tig worden uitgezonden. Ook de
NCRV-radio doet mee.
De tv-actie 'Drempels weg'
betekent de terugkeer van Ma
rijke Amado op de Nederlandse
tv. De tv-presentatrice is vrij
wel dagelijks te zien in het
luchtige programma WWF-
Club op de Duitse televisie.
Marijke Amado is een ontdek
king van Rudi Carrell die de
Nederlandse tien jaar geleden
voor de Duitse schermen haal
de.
Vier jaar geleden was Ma
rijke voor het eerst op de Ne
derlandse buis te zien toen zij
voor de Tros het middagpro
gramma 'Tijd voor Marijke'
presenteerde. Dat programma
bleek, ondanks een redelijke
kijkdichtheid, geen doorslaand
succes.
Nu heeft de^ NCRV de in
Zwitserland wonende Marijke
Ampdo gevraagd enkele shows
te presenteren. „Ze zijn in Hil
versum hard op zoek naar
nieuwe gezichten," zegt ze.
„Toen kwamen ze bij mij te
recht." Of de shows wellicht
een opstapje vormen tot meer
werk op de Nederlandse buis
kan Marijke zelf niet voorspel
len. „Dat zullen we wel zien."
De tv-presentatrice is de af
gelopen maanden druk bezig
geweest met de voorbereidin
gen van Drempels Weg. „Hoe
meer je eraan werkt, hoe inte
ressanter het wordt," vindt ze.
„Deze shows gaan een stuk
dieper dan de gewone amuse
mentsprogramma's. Ik heb de
afgelopen tijd veel met gehan
dicapten gepraat. Ik weet dat
het een cliché is, maar dan be
sef je écht pas hoe goed je het
hebt als je gezond bérft."
Dick Passchier, Simone
Poortman, Frank Masmeijer
en Marijke Amado presente
ren de NCRV-actie voor ge
handicapten. - FOTO ANP
Aartshertog Maximiliaan van Oostenrijk en hertogin
Maria van Bourgondië. Door hun huwelijk ging Bour-
gondië op in het Habsburgse rijk.
Van onze rtv-redactie
Over de glorietijd van het
Bourgondische rijk heb
ben de Nederlandse NOS,
de Belgische BRT en
RTBF en de Franse FR 3,
Dij on en SETT een ambi
tieuze serie van vier afle
veringen gemaakt. De
BRT begint morgen om 22
uur met 'Het Europa van
het Gulden Vlies'.
De serie behandelt de pe
riode tussen 1360 en 1530,
toen Vlamingen, Braban
ders, Hollanders en Bour
gondiërs economisch en cul
tureel de lakens uitdeelden.
Het begon in het Franse her
togdom Bourgondië, dat zich
door huwelijk, afpersing en
oorlog ontwikkelde tot een
grote mogendheid tussen
Frankrijk en Duitsland. In
1477 ging het gebied op in het
Habsburgse rijk.
De serie 'Europa van het
Gulden Vlies' is geschreven
door de Franse ex-minister
van cultuur Jean-Phiüppe
Lecat en regisseur Jean An-
toine, bekend van o.a. 'Het
Vaticaan' en 'De wereld van
de Barok'. Er werden opna
men gemaakt in het Bourgo-
nische wijngebied, de Hol-
lanse havensteden, het rijke,
Vlaamse laken-gebied, maar
ook in Portugal en Engeland.
Om de serie te verlevendi
gen werden in Brugge scenes
opgenomen met verklede fi
guranten. Historische perso
nages komen tot leven en er
wordt een beeld gegeven van
het dagelijks leven in de late
Middeleeuwen.
„We hadden toegang tot
kostbare documenten", zget
regisseur Jean Antoine. „Het
tijdperk dat wij belichten is
nogal terzijde geschoven
door de historici. Toch gaat
het hier om een hoogtepunt
voor Vlaanderen, dat onver
getelijke kunstenaars voort
bracht, van Van Eyck tot
Breughel."
De makers van de serie
zien het Bourgondische rijk
van Filips de Stoute, Jan
Zonder Vrees en Filips de
Goede als een soort voorlo
per van de Europese Ge
meenschap. De samensmel
ting bracht evenwicht, ver
enigde bloeiende economieën
en liet toch veel bevoegdhe
den aan de verschillende ge
bieden. De hertogen beheer
sten drie talen, Frans,
Vlaams en Engels.
Het hof van Bourgondië
baadde in weelde, in ons
taalgebruik staat 'Bourgon
diër' nog altijd voor iemand
die volop geniet van het
goede in het leven. Men hield
van grote feesten, van span
nende tournooien, maar ver
gat discipline en hoffelijk
heid niet.
In de Bourgonische tijd
ontwikkelde West-Europa
voor het eerst een eigen mu
ziekstijl, literatuur en beel
dende kunst werden door de
hertogen gesteund en bloei
den als nooit de voren. Aan
opvallende kleding werd
veel aandacht besteed, vrou
wen droegen merkwaardige
puntmutsen en mannen lie
pen op puntige schoenen.
«ij
Adolf Geudens, olieverf
op paneel en Dries Vanden-
broeck, aquarel, tempera,
monotype en olieverf. Ga
lerie Jean Rodney,
Nieuwe Ginnekenstraat
20a, Breda. Open: dinsdag
tot en met zaterdag 9.00-
17.00 uur. Tot 15 januari.
Deze galerie is heropend
met een enigszins gewij
zigde formule. Zoals wel
licht bekend exposeerden
Jean Rodney al enige ja
ren kunstwerken in hun
bedrijfsruimten voor haar-
en lichaamsverzorging.
Hoewel zij de kunst vol
doende en mooie ruimte ge
ven, stuit deze wijze van
exposeren toch nog op
weerstanden.
Weerstand bij een be
paalde categorie kunste
naars, die vindt dat zij zich
op deze manier zou enca
nailleren; weerstand bij
het publiek dat zich 'ge
dwongen' voelt en denkt
dat er gekapt, gedronken,
meubels gekocht of wijn
gekocht moet worden ais er
schilderijen hangen in een
kapperszaak, café, meubel
zaak of slijterij.
Wij hebben al eerder ge
zegd dat ons standpunt is:
kunst kan óók in dit soort
ruimten geëxposeerd wor
den, mits dat professioneel
gebeurt en de verkoopbe
geleiding eveneens vak
kundig is. Vooral aan dit
laatste schort het nogal
eens en wordt kunst als
goede sier en trekpleister,
als ondergeschoven kind,
behandeld.
Jean Rodney hebben
nu, naast hun bestaande
zaak, drempelverlagend
een afzonderlijk toeganke
lijke galerieruimte inge
richt. Er wordt naar
remand gezocht die op ver
antwoorde wijze de ver
koopbegeleiding op zich
kan nemen. Twee kunste
naars uit België stellen er
nu hun werk tentoon. Adolf
Geudens hangt in de afzon
derlijke galerieruimte en
Dries Vandenbroeck in de
bedrijfsruimten. Konse-
kwenter zou geweest zijn
om werk van beide kunste
naars in de nieuw galerie
op te nemen.
De beide Vlamingen zijn
in technisch opzicht vak
mensen. Adolf Geudens be
steedt zijn kunnen aan het
schilderen in de naturalis
tische pracht van de Gou
den Eeuw. Stillevens en
geënsceneerde taferelen
met maskers, gordijnen en
ballen worden met een
uiterste precisie gepenseeld
op panelen. Doeken, fruit,
glas, steen e.d. zijn 'net
echt', maar tegelijk ook ta
melijk doods. Het plaatje is
mooi, de innerlijke span
ning is niet groot. Het kan
zijn dat het beeld bekoort,
een kick krijg je er niet
van.
Een deel van het werk
van Dries Vandenbroeck is
ook behept met deze
'Schöngeisterei'. De kun
stenaar is een veelzijdig
man. Bovenal is hij een
goed tekenaar, wat met
name in zijn olieverven en
tempera's tot uitdrukking
gebracht wordt! Er is een
aantal figuren en koppen te
zien, die stoelen op een
goede Vlaamse traditie;
mooi, meewarig en medita
tief. Van een krachtige
schoonheid zijn twee
strandzeegezichten, waar
bij op de verf zand is opge
bracht en ingehouden is
omgegaan met het onder
werp. De monotypes zijn
deels nogal decoratief (Cir-
cuspaardje) en anderzijds
van een ingetogen struc
tuur (Doek Veronica).
HE
Jubileumtentoonstelling
met schilderijen van Di
Maccio en Beniti Cornelis.
De Griffioen, Heiken 23, St.
Leenaerts, Brecht, België,
open vrijdag van 17.00-19.00
uur, zaterdag en zondag
van 14.00-19.00 uur, tot en
met 8 januari.
Tien jaar Griffioen wordt
gevierd met een expositie
van werk van een oude be
kende, de Parijse tekenaar
schilder Di Maccio en van
de eveneens internationaal
bekende Vlaming Beniti
Cornelis uit Mechelen.
Groter tegenstelling is
nauwelijks denkbaar. Di
Maccio met werk waarin
de figuratie van de mens
centraal staat in 'grisaille'-
achtige schilderijen,
waarin nauwgezet obser
veren en klassieke schoon
heid samengaan. Cornelis
met non-figuratieve beel
den, als een lappendeken
intuïtief aan elkaar ge
schilderd en gespat in de
grootst mogelijke kleur
contrasten. Toch kan het in
deze beperkte ruimte, om
dat de schilders in de
kracht van hun werk, elk
aar niets toegeven. Klasse-
werk dus.
Dat laatste is wat Tony Ja
cobs, eigenaar-uitbater van
de galerie, drijft. Met hulp
van vele medewerkers die
dit eerste decennium assis
teerden heeft hij gepoogd
zijn galerie tot een plek te
maken waar hedendaagse
kunstliefhebbers terecht
kunnen. Oorspronkelijk
was De Griffioen(De Garf)
bedoeld om vooral lokaal
en regionaal aan een 'hon
ger naar kunst' te voldoen.
In deze tien jaar is die ver
onderstelde honger een il
lusie gebleken. In dit artis
tieke niemandsland tussen
Rotterdam en Antwerpen
lijken kunstminnaars af
standen en landsgrenzen
geen belemmering te vin
den om een kleine oase als
deze te frequenteren. Men
sen van binnen een straal
van twee kilometer komen
niet.
Oost Brabant kent, in te
genstelling tot West Bra
bant, een traditie van land
schapschilders die hun
eigen omgeving konterfei
ten. Frans Manders (Hel
mond, 1939) zet deze traditie
voort. Dat is te zien op een
overzichtsexpositie onder
de titel 'Tien jaar Vrije Vo
gel', met schilderijen, aqua
rellen, sepiatekeningen en
etsen, in Museum Kempen-
land, aan de St. Antonius-
straat in Eindhoven. De di
recteur van het museum,
Peter Thoben, maakte
daarbij een fraai ogend
boek over het werk van
Frans Manders in de laatste
tien jaar waarin^hij zich als
vrij kunstenaar bewoog.
Behalve een tekst bevat het
een honderdtal goede re-
produkties waarvan een re
delijk aantal in kleur. Het
kost 35,-.
Frans Manders is begon
nen als textieltekenaar en
het tekenen van kalenders,
folders e.d. Hij liep drie
jaar op de academie in
Eindhoven (met onder meer
les van de schilder Kees
Bol), de academie in Den
Bosch (tekenen bij Wim
van de Plas) en de academie
van Rotterdam (bij Otto
Dicke).
In de jaren dat hij zich
als vrij kunstenaar opstel
de, werd de Schijnselse
Frans Manders: boerderijen in Riel bij Eindhoven;
olieverf/paneel 50x60 cm
schilder Dorus van Oor
schot zijn metgezel bij het
schilderen op lokatie. Frans
Manders bezit een grote
vaardigheid om met een
korte driftige beweging
zeer kleurrijk en traditio
neel het Brabantse land te
noteren. Invloeden van ge
noemde leermeesters zijn
speurbaar.
Hij trekt ook naar
Frankrijk en schildert er op
dezelfde manier; alsof het
Brabant is. Ook België en
Griekenland worden op ge
lijke wijze behandeld. De
laatste jaren wordt zijn
streek en vlakbehandeling
wat breder en daardoor
monumentaler; laat hij nog
meer denken aan zijn eer
ste leermeester Kees Bol.
Fijn van karakter en per
soonlijker zijn de sepiate
keningen en een aantal van
zijn etsen waarop het Bra
bant dat aan het verdwij
nen is zeer sfeervol is vast
gelegd. Frans Manders
schildert en tekent populis
tisch. De tentoonstelling is
tot 9 januari te zien van
dinsdag tot en met zondag
van 13.00-17.00 uur.
HE
zijn olieverven hetzelfde
eindeloos genuanceerde
kleurbeeld, dat puur esthe
tisch kijkgenot oplevert in
de klassieke zin.
Dankzij de inhoudelijk
heid overstijgt hij het
mooie plaatje. Zijn antro
pomorfe wezens zijn, in
hun tijdloosheid, nadruk
kelijk aanwezig: ze zitten
ootmoedig ze schreeuwen
of loenzen, maar altijd
staan ze centraal in het
vlak, om niet de vergeten.
De geschilderde collages
van Beniti Cornelis zijn
stemmingsschilderij en.
Muzikaal op de manier van
Kandinsky. Alleen in een
formeel harmonieuze op
bouw vindt Cornelis zijn
bevrediging. Hij heeft een
passie voor het 'opgelapte'
maar naast stiksels en
scheuren kan hij ook niet
zonder bladgoud'.
Speelse schilderijen zijn
het, waarbij in de recentste
werken vanwege het even
wicht, rationeler en be
heerster met vorm en kleur
is omgesprongen dan in het
werk van acht jaar gele
den, toen eigen verruktheid
over de vorm de belang
rijkste beeldbepaler was.
L.R.
„Het zij zo", zegt Jacobs,
die na diverse ludieke ac
ties om daar verandering
in te brengen, zich nu bij
deze realiteit heeft neerge
legd. Hedendaagse kunst
van goede kwaliteit bren
gen was inmiddels al
hoofddoel geworden en
daar komt voor de ko
mende tijd geen verande
ring in.
Vijfhonderd kunstenaars
exposeerden in tien jaar
tijd. Dat waren veel Belgi
sche, een flink aantal Ne
derlandse en een klein aan
tal kunstenaars uit andere
Europese landen. Jacobs
beschouwt het runnen van
zijn galerie als een soort
ziekte, een heilig moeten
dat vreugde en kennis ver
schaft. Door tijd en erva
ring steeds kritischer ge
worden, bouwt hij zijn ex
posities op, waarbij de
enige criteria kwaliteit en
hedendaags zijn. Dat
standpunt betaalt zichzelf,
want tot nu toe heeft Grif
fioen nooit geld gekost. Het
batig saldo van '88 stemt
zelfs tot tevredenheid. Te
vredenheid ook over deze
tentoonstelling.
Di Maccio, die inmiddels
werelpopulariteit geniet en
daarom moeilijk naar hier
te krijgen was, exposeerde
hier ook in 1983. Zijn evolu
tionaire dromen hebben
aan kracht gewonnen.
Beeld en kleur zijn nog in
getogener geworden. Ik ge
bruikte de term grisaille
slechts om kleuropbouw en
-verloop te duiden. Di Mac
cio werkt evenwel bij voor
keur in okers en bereikt zo
wel in zijn pastels als in
Drie Belgen en een
Griek. Stichting Veranne-
man, Vandevoordeweg 2,
Kruishoutem. Open: alle
dagen van 14-18 uur be
halve op zo. en ma. Tot 10
december 1988.
Vier beeldende kunste
naars, van wie drie Belgen
en één Griek, bevolken met
hun werk de expositie
ruimten van de Stichting
Veranneman te Kruishou
tem. De Belgen zijn Phi
lippe Vandenberg, Vic.
Gentils en Robert Droulers,
de Griek is Pavlos, evenals
Vic Gentils een man van
internationale faam.
Philippe Vandenberg zou
men een nieuwe wilde in
het nonfiguratieve kunnen
noemen. Zijn doeken, zon
der uitzondering op groot
formaat, bestaan uit met
vele kleuren volgespatte en
-geklodderde ondergrond,
waarop en waardoorheen
meestal in zwart en andere
donkere kleur een hand
schrift loopt.
Dit laatste het tegendeel
van kalligrafie, eerder een
konglomeraat van onbe
holpen halen en lussen, die
het geheel van zijn doeken
tot een onontwarbare chaos
van lijn en kleur maakt, -
niet onaangenaam om
vooral van grote afstand
naar te kijken, maar toch
ook niet meer dan een ta
melijk willekeurige vlak
vulling. Zoals menig ro
manschrijver als worst
stopper te karakteriseren
valt, zo is Vandenberg een
niet onverdienstelijke
vlakkenvuller. Wie dat ge
noeg is kan met zijn werk
vrede hebben.
Vic. Gentils, de vlaamse
beeldhouwer die zijn beel
den opbouwt met behulp
van houtafval in de breed
ste zin van het woord en
daarmee zo verbazingwek
kende resultaten bereikte
als b.v. het (beste psycholo
gische) portret van de
schilder Paul Delvaux,
toont hier twee gepolycho-
meerde abstrakte plastie
ken en een groot aantal ge
raffineerd gedane minia
tuurtekeningen in zwart
wit en kleur, -fantastische,
surreële voorstellingen, die
bewijzen dat hij tekenkun-
stig tegen de weergave van
om het even welke werke
lijkheid opgewassen is.
Dat de franstalige Belg
Robert Droulers al jaren
lang in de Provence woont
zou men gezien de aard van
zijn werk niet vermoeden.
Hij toont zich bij uitstek
een man van het Noorden,
een mysticus, die ons alle
dingen, voorwerpen en
mensen - voorzover de
laatste aanwezig zijn - als
door een geheimzinnig
waas laat zien; waarbij hij
nu eens van middelgrote
dan weer van uiterst kleine
formaten gebruik maakt.
Zijn doeken munten uit
door grote kleurverfijning
en tedere poëzie.
W.E.