25 998 179iqnis| Rn DE STEM De volgeling van Sint Nicolaas WB ll POT SPI AAK T Wibo van de Linde stopt als Avro-directeur TURKIJE «ttvtl T Ed van der Elsken 'straatfotograaf 'De Wind' van Ivens op Filmfestival Rotterdam Zongen alle vrouwen maar als Anita Baker PHILIPS EEN ROLSTOEL A59 WALKMAN GRATIS SPORTPAKKET ZE PHILIPS PRODUKT DROOCTROMMEL 2800 TOEREN CENTRIFUGE ïflun strijk"2?* (I1J2ER lpH»UPS| - - |LUXE "WPT lSCHEER^ IrvteuseIappa HILVERSUM - Wim lbo is er weer. Ver weerd, verschrompeld en grijs, maar nog even olijk en vakbekwaam als in de middeleeuwen van ons televisie- be stel, gaat hij zondag met twinkelende oogjes op zoek naar een le gende (Nederland 3, 21.15 uur). Wie is de echte Sint Nicolaas? Zeemanspet Botten WOENSDAG 30 NOVEMBER 1988 NOS-PORTRET VANAVOND OP TV Marathon Wallen Intens Yazz Samantha Fox Wee Papa Girl Rappers Luther Vandross Deniece Williams Jonathan Butler RONS MAGNETRON type R8170 650 w magnetron- 1500 w hete lucht, magnetron en hete lucht tegelijkertijd te gebruiken. 5 Kookstanden. Draaiplateau. </-v JC7UIGKAP UCHTGENN1CHT ■OUEGEVULDEI RADIATOR GOES Marconistraat 4 naast Torro - tel. 01100-14224 VLISSINGEN Hermesweg 23 in koopcenter Groenendijk tel. 01184-12563 TERNEUZEN Schependijk 9 tel. 01150-12423 MIDDELBURG t.o. trefcenter Beenhouwerssingel 4 tel. 01180-14406 Afbeeldingen kunnen afwijken I helpt waar wettelijke I0T6 ^^okmeer vermogen van 950 Watt ihtregelaar. e stofzak. „Beoefenaars van topsport die er uit eindelijk .zonder duidelijke afwij kingen afkomenhebben geluk gehad Hans van Swol, medicus en ex-sporter ««MS»» W. Van onze rtv-redactie HILVERSUM - Wibo van de Linde treedt terug als di recteur bij de Avro. Hij gaat in plaats daarvan voor deze omroep een Europees tele visie-programma maken. De Avro heeft dit gisteren meegedeeld. Van de Linde trad 1 mei 1984 bij de Avro in dienst. In de af gelopen jaren voerde hij daar een reorganisatie uit die een einde maakte aan de traditio nele scheidsmuren tussen radio en televisie. Hij was binnenge haald door Avro-voorzitter Wallis de Vries om de grijze omroep-top uit te schakelen en de Avro een nieuw gezicht te geven. Van de Linde heeft ver klaard dat hij steeds sterkere prikkels voelde om weer jour nalistiek bezig te zijn. Hij zal nu onder, andere een tv-for- mule ontwikkelen die gericht is op het reilen en zeilen van Europa. Het is de bedoeling dat deze tv-rubriek vanaf oktober volgend jaar op het scherm komt. Hij doet zelf de presenta tie. Het tijdstip van zijn terug treden als programma-direc teur zal nader door de Avro in overleg met Van de Linde wor den bepaald. Hij blijft bij de Avro in vaste dienst. Van de Linde was in 1984 de opvolger van de - inmiddels overleden Siebe van der Zee. Het Avro-bestuur benoemde de van Tros-Aktua afkomstige Van de Linden destijds on danks verzet hiertegen vanuit het Avro-bedrijf. Het bestuur vond de benoeming van nood zakelijk in verband met de da lende kwaliteit en populariteit van de programma's. De aan stelling was onder meer voor de toenmalige chef van Televi- zier Magazine, Jaap van Meek- ren, aanleiding om zijn ontslag in te dienen. De nu 49-jarige Wibo van de Linde werkte eerder van het persbureau United Press, het NTS-Journaal en 'Avro's Tele- vizier'. Hij maakte onder meer de jeugdserie 'Het geheim van Vredenhof' en een omstreden documentaire over het echt paar Van Bemmelen en een euthanasie-poging die een uiterst luguber karakter kreeg. Ook gaf hij korte tijd het week blad 'Deze Tijd' uit. Wibo van de Linde gaat zich richten op de Europese televisie. - fotoanp Door Jan Koesen Om dat te weten reisde de voormalige cabaretier en cabaret-historicus naar Turkije, Italië, New York en Amsterdam, om aan het slot van zijn onderhou dende documentaire te constateren dat hij het nog niet weet. „Een ding staat echter vast," zegt lbo, „de Sint komt niet uit Spanje. Dat is een Nederlands verzinsel." Wim lbo is altijd gefasci neerd geweest door de Goed heiligman. Zelf hulde hij zich jaren lang in mantel en mijter, in stijl voorgetrokken door een koets met twee schimmels, om het geloof te verspreiden onder de kinderen van vrienden en kennissen. „Laatst was ik bij mijn moeder die 96 is en vroeg haar: Hoe heb ik als jongetje op Sinterklaas gereageerd? Ik zei haar toen: Moeder, ik blijf in Hem geloven. Dat heb ik ook altijd gedaan. Met tranen in mijn ogen heb ik elk jaar de in komst van de Sint gezien." lbo kreeg twee jaar geleden het idee een Sint Nicolaas-do- cumentaire te maken toen hij met een vriend op vakantie in Wim lbo: elk jaar weer tranen in de ogen. fotoanp Turkije was. „Op de kaart zag ik de plaats Demre staan en daarachter, tussen haakjes, 'Myra'. Daar komt Sint Nico laas vandaan, zei ik opgewon den tegen mijn vriend, maar die haalde zijn schouders op: Och, die komt toch van de Noordpool vandaan. Toch be sloot ik een pelgrimstocht te ondernemen want ik dacht, verdomme, daar zit een dijk van een verhaal in voor de tele visie. Maar in het begin kreeg ik helemaal niet eens zoveel medewerking van Hilversum. Dat kwam pas later, toen regis seur Almar Tjepkema met de NOS begon te praten." 'Op zoek naar de Echte' begint met een zeilboot voor de Turkse wateren, alwaar lbo met kranige zeemanspet en stormvaste trui de plaats aan wijst waar de royaalste der heiligen in het begin van de vierde eeuw werd geboren uit welgestelde ouders. De gehele reportage door zien we trou wens de verteller in diverse toiletten van modieuze snit op het scherm. lbo komt nog meer in beeld dan de de Sint zelf. Regisseur Tjepkema zei: „Ik heb Wim praktisch moeten smeken om ais verteller zelf in beeld te komen. Daar wilde hij eerst niets van weten." Wie de documentaire xiet, gelooft eer der het tegendeel. Het is alle maal niet erg, want de repor tage blijft van begin tot einde boeiend ondanks alle ijdeltui terij van lbo zelf. De Sint, zo leren wij, ontpopt zich al heel jong als heilige, hoewel de Moederkerk hem nooit officieel in de eredivisie van gelovigen heeft opgeno men. „Het volk heeft hem hei lig verklaard," constateert lbo. Hagios Nikolaos, zoals de Grie ken zeiden, schenkt zijn kapi talen weg, redt jongelingen uit de dood, bespaart drie dochters van een aan lager wal geraakte edelman een lot erger dan de dood (geen huwelijk dus) en blaast rond het j aar 340 de laat ste adem uit. Maar zijn geest zal voortleven. En hoe! Zeven eeuwen gaan voorbij. Italiaanse zeelui trek ken naar het graf van de legen de, en nemen de gezalfde botten mee, benevens enkele kost baarheden. De Sint wordt op nieuw begraven, in een tombe in de Zuiditaliaanse havenstad Bari waar hij later een fraaie basiliek krijgt. Dan verovert Nikolaos postuum de verering ADVERTENTIE) R E 0 R D 1 H 0 P .VEEMARKTSTRAAT 47 BREDA 076-212569 Van onze rtv-redactie HILVERSUM - „Ik heb een curieuze belangstelling voor de zelfkant van de samenleving, voor de buiten beentjes, voor de armen, de misdadigers, de hoeren. Ik ben bestemd voor de 'low society', dat is mijn elite". Met deze woorden karakte riseert de 63-j arige fotograaf Ed van der Elsken de onder werpen die zijn werk door de jaren heen hebben bepaald. De NOS zendt vanavond op Nederland 3 de documen taire 'Straatbeelden' uit, waarin regisseur Jan Bos- driesz in 25 minuten leven en werk van Van der Elsken samenvat. t De aanleiding voor het tv- portret is de uitreiking, ko mende vrijdag, van de David Roëllprijs aan Van der Els ken. Hij is de eerste foto graaf die deze prijs, onder meer een bedrag van 20.000 gulden, krijgt. De David Roëllprijs wordt jaarlijks door het Prins Bernhard Fonds toegekend aan een Nederlandse kunstenaar als bekroning van diens com plete oeuvre. van de Oude Wereld. Hij wordt van zowat alles beschermheili ge: zeelieden, handelsreizigers, pandjesbazen, maagden en prostituées. Zeelui brengen zijn mythe naar Nederland, waar wij hem een nieuwe functie ge ven: kindervriend, alsmede redder van de middenstand. Het verhaal is nog niet ten einde. Opeens zien we lbo in witte smoking temidden van een St. Nicolaas-feestje voor extreem welgestelden in New York, alwaar een parochie be schikt over twee botten van de heilige, die vurig gekust en vereerd worden. Dan begint het verval. Het Amerikanisme grijpt om zich heen. Een bas taardcreatie komt op, Hagios Niloaos wordt Santa Claus en hij wordt abrupt enkele weken verderop in de tijd geplaatst rond Kerstmis. Het heidendom gaat zo ver, dat de oorsprong van de rode ruiter aan de Noordpool wordt gesitueerd, compleet met rendieren en ar- reslede. lbo valt zijn eigen documen taire samen met de zin dat hij het nu nog niet weet. De raad sels rond een man die zestien eeuwen na zijn dood nog popu lairder is dan Maradonna plus Madonna, zullen wel nooit op gelost worden. Sint Nicolaas blijft een geloof. En zo hoort het ook. ROTTERDAM (ANP) - Het achttiende Filmfestival Rot terdam wordt op 26 januari 1989 geopend met 'De Wind', de laatste film van de deze maand 90 jaar geworden cineast Joris Ivens en zijn vrouw en mederegisseur Marceline Lo- ridan. Het werk van de in Parijs wonende Ivens staat de laatste tijd weer sterk in de belangstelling en op het Filmfestival van Venetië werd hij voor zijn gehele oeuvre onderscheiden met een Gouden Leeuw. De film wordt direct na het festival uitgebracht door The Movies. Het Filmfestival Rotterdam 1989 duurt tot en met 5 februari en is een hommage aan de in juli dit jaar overleden oprichter en di recteur Huub Bals. Het programma bevat films die Bals al selec teerde. Het grootste deel van het programma is onder de noemer 'De jaren van Huub Bals' gewijd aan een selectie die de afgelopen achttien jaar belangrijk voor Bals en zijn festival zijn geweest. Zestig regisseurs houden zich momenteel met die selectie bezig. Zij kiezen hun nieuwste film, een klassieker uit het festivalverle den of de film van een 'aanstormend talent'. De inmiddels vertrouwde lokaties aan de Kruiskade zullen on derdak bieden aan het festival. Naast Lumière 1 tot en met 4 en het Luxor Theater, het Hilton Hotel en het Hotel Central wijkt het festival deze keer voor enkele evenementen uit naar de nieuwe Schouwburg, waar het Filmmuseum een speciaal programma zal verzorgen. Van der Elsken zegt zelf dat hij in zijn foto's voortdurend op zoek is naar moed, indivi dualisme en vrijheid. Bos- driesz laaf in 'Straatbeelden' uiteraard foto's zien die daarvoor typerend zijn. Bij voorbeeld de plaat die de cover van zijn nieuwe Ja pan-boek siert, een opname van drie transseksuelen in hartje Tokyo, die meteen uit de blouse gingen toen zij een camera ontwaarden. Het boek is de neerslag van vijf tien reizen die Van der Els ken in dertig jaar tijd naar Japan maakte. „Dit boek is mijn marathon, ik heb in to taal 2 jaar lang in Japan op straat rondgelopen". Van der Elsken is behalve een begenadigd fotograaf ook een smeuïge verteller, die in zijn na een inbraak zwaar gebarricadeerde stu dio herinnering na herinne ring ophaalt. Over de Tweede Wereldoorlog bij voorbeeld, toen hij voor het eerst kennismaakte met de fotografie, door Engelse sol daten die werden ingekwar tierd in het Brabantse gezin, waar hij was ondergedoken, en die de Picture Post, een fototijdschrift, bij zich had den. Zijn eerste baanlje, als foto graaf op de Wallen, be schrijft hij in gloedvolle ter men. Van der Elsken zette zich neer op de Zeedijk, kiekte de boeren die bij de hoeren op schoot gingen zit ten, en verkocht hen de foto's als ansichtkaarten. Als ze gelukt waren tenminste, want de eenvoudige platen- camera waarmee Van der Elsken toen nog werkte, Fotograaf Ed van der Elsken: zelfkant van de samenleving. foto nob wilde het nogal eens laten afweten. Zijn draai vond Van der Elsken in de Parijse wijk St. Germain, waar hij outsiders trof die zijn pessimisme, zijn kwaadheid en zijn haat te gen de wereld deelden. Een kort uitstapje naar de gla mourfotografie, met als enige resultaat 'lullige, knullige foto's' van Orson Welles met een halve duim voor de lens, draaide op een faliekante mislukking uit. Van der Elsken zoekt zijn onderwerpen op straat, in de grote stad, waar het leven intenser wordt geleefd dan op het platteland. Bij voor keur fotografeert hij jonge mensen, bij wie het heilig vuur nog brandt. „Mensen tussen 15 en 23 jaar willen nog laten zien hoe sterk, hoe rebels en hoe poëtisch ze zijn. Later zie je die mensen wegdrijven in burgerlijk heid met een kinderwagen". Van der Elsken maakte wereldreizen met bijeenge schraapt geld en legde deze vast in fotoboeken in zijn eigen 'overdreven melodra matische en tragische stijl', zoals hij het zelf omschrijft. De boeken brengen hem in ternationale erkenning, waardoor hij nu in de lu xueuze positie verkeert dat uitgevers hem carte blanche geven. Uit de korte documentaire blijkt de bewondering die Jan Bosdriesz voor Van der Elskens werk koestert. Bos driesz: „Toen ik mijn eerste eigen kamer inrichtte, hing ik aan de muur een van zijn foto's op. Een foto van Ed van der Elsken is altijd her kenbaar". DE KOMST van moderne computer-apparatuur maakt het er voor de 'ech te' artiesten alsmaar ha chelijker op. Met behulp van de nieuwste technie ken klinkt tegenwoordig immers ieder plaatprodukt instrumentaal perfect. Bo vendien beschikt menige studio inmiddels over ap paratuur, waarmee ook de menselijke stem behoorlijk 'aangekleed' kan worden. Een 'echte' artiest moet het te genwoordig hebben van de heel bijzondere, niet te imite ren stem of van briljante com posities. Is dat niet het geval dan is hij of zij nauwelijks nog te onderscheiden van de goedklinkende nep-platen. De Amerikaanse Anita Ba ker liet op haar vorige elpee 'Rapture' horen dat ze over fe nomenale vocale capaciteiten beschikt. 'Rapture' was en is een fantastische plaat, waarop een van 's werelds beste zan geressen van goede songs iets heel bijzonders weet te ma ken. Anita's onlangs verschenen elpee 'Giving you the best that i got' doet op het eerste gehoor onder voor 'Rapture'. Al luis terend bekruipt je de vrees dat dit keer gekozen is voor al te glad songmateriaal met een tamelijk risicoloze instrumen tatie. Als je 'Giving you the best that i got' echter meer dere malen hebt gedraaid, blijk je een schitterende plaat m je bezit te hebben. De grote kracht schuilt dit keer in de ingetogen sfeer. Wat bij een ander al gauw tot zoetge vooisd gewauwel of tot kunst matige zwoelheid zou leiden, wordt bij Anita Baker schitte rend gezongen, bij vlagen sen suele muziek. 'Giving you the best that i got' is een romantische plaat, maar dan wel een van een zelfbewuste vrouw en niet een van een Barbiepopje of leeg hoofdig nest. Simpelweg weergaloos. HET contrast tussen echte zang en nep kan niet beter hoorbaar gemaakt worden dan door na Anita Bakers plaat de elpee 'Wanted' van de Engelse bonestaak Yazz te draaien. Yazz doet het momenteel in de diverse hitlijsten goed met 'The only way is up' en 'Stand up for your love rights'. Vroe ger betekende het hebben van twee opeenvolgende hits nog wel eens dat de betreffende artiest iets in zijn of haar mars had. In het geval van Yazz lijkt evenwel niets min der waar. Vanuit Engeland wordt het singleskopend publiek mo menteel bestookt met vol strekt eenvormige muziek. Of de artiesten in kwestie nu Rick Astley, Bananarama of in dit geval Yazz heten, het is allemaal de dezelfde deun. En het is een smakeloze deun, want de nummers worden ge- Samanta Fox: platvloers. fabriceerd op basis van suc cesvolle formules zonder dat daar enig compositorisch ta lent of zelfs smaak aan te pas komt. Om te kunnen blijven ver kopen en om overvoering te voorkomen, heb je nieuwe ge zichten nodig en Yazz is niet meer dan een van die vele ge zichten. Misschien moeten we in dit geval wel gezichtslozen zeggen, want figuren als Yazz ontberen elke muzikale per soonlijkheid. Van elpees als 'Wanted' gaan er 144 in een dozijn. SAMANTHA Fox heeft meer volume in haar beha dan in haar stem, maar in dit video tijdperk is dat eerder een voordeel dan een nadeel. Er worden wat deuntjes be dacht en Samantha mag daar wat bij kirren en vooral voor de camera's wat wulps bewe gen. Blijkbaar is daar een markt voor, want Samantha heeft al een derde elpee mogen maken. 'I wanna have some fun' heet die plaat. In onnozelheid wordt Sa- mantha's muziek enkel over troffen door die van nog rond- borstiger types als Italiaanse Sabrina en Duitse acts a la Sandra. 'I wanna have some fun' is doorspekt met geile zinnetjes en gekreun. Dat kan op platen leuk uitpakken, getuige de el pee die Vanity 6 onder leiding van Prince maakte. Bij Sa mantha Fox is het echter alle maal net iets te goedkoop en te hoerig. Er loopt een tamelijk duide lijke lijn tussen erotiek en platvloersheid. Samantha Fox laat op haar platen duidelijk horen dat platvloersheid het best bij haar past. HET LEUKE destijds van de rap-rage was dat er de draak werd gestoken met de geves tigde muzikale orde. Inmid dels is de rap echter zelf ook een muzikaal instituut gewor den en dat levert stapels voor spelbare en vooral vervelende platen op. De Wee Papa Girl Rappers zijn in dat aanbod niet eens het vervelendste voorbeeld. De elpee 'The beat, the rhyh- me, the noise' laat gelukkig nog enig muzikaal inzicht ho ren. Zo wordt er gestoeid met flarden James Brown en is 'Wee rule' een aanstekelijke EINDREDACTIE WIM VAN LEEST mix van reggae en rap. Bo vendien zit er in de teksten re delijk veel typische Engelse humor. Toch is ook in dit geval een hele elpee veel te veel van het goede. De rap-vorm brengt nu eenmaal eenvormigheid met zich mee en enkel wanneer je eentonig werk moet doen als met je blote voeten druiven persen is een hele plaatkant achtereen misschien nog te genieten. Voor de Wee Papa Girl Rappers en voor tal van an dere rap-acts geldt dat je met het kopen van de single of de iets uitgebreidere remix kunt volstaan. Een hele elpee is geldverspilling. Waar Anita Baker geldt als een van de allerbeste zwarte zangeressen, daar is Luther Vandross een van de aller beste zwarte zangers. Van zijn vorige elpee 'Give me the rea son' werden in de VS tegen de 2 miljoen exemplaren ver kocht en dat is voor een zwarte artiest nog altijd be hoorlijk veel. Met Luthers nieuwe elpee 'Any love' zal het wel dezelfde kan opgaan. Verrassend is die nieuwe plaat niet, maar com positorisch peil en produktio- nele afwerking zijn zo enorm hoog dat er verandering voor alsnog weinig zinvol lijkt. ROND Deniece Williams is het een tijdje stil geweest. Na 'Let's hear it for the boy' werd er in de hitparades lange tijd niets meer van haar verno men. Met de elpee 'As good as it gets' tracht Deniece nu een come-back te maken. 'As good as it gets' is een re delij ke plaat, maar wat de Ne derlandse markt betreft, zie ik amper perspectieven. Ik ge loof niet dat veel mensen hier Deniece echt gemist hebben. Bovendien heeft Deniece anno 1988 niks nieuws te bieden of het zou het Michael Jackson- nummer 'We are here to change the world' uit diens voor Disneyland geschreven Captain Eo-project moeten zijn. Maar ook met de uitvoe ring van dat nummer zie ik Deniece nog geen nieuwe fans winnen. VOOR Jonathan Butler lijkt er meer succes weggelegd. Hij is oorspronkelijk Zuidafri kaan, maar hij woont en werkt in Engeland en zijn plaatgeluid sluit redelijk aan bij de huidige Britse soul-ra- ge, waarin groepjes als The Pasedenas en The London Beat actief zijn. Butler debuteerde vorig jaar als zanger met de dubbel- elpee 'Jonathan Butler. De daarvan afkomstige single 'Lies' deed het goed in Ame rika en in Engeland. Een toer- nee met Eric Clapton en een optreden tijdens het Mandela- concert in Wembley waren het gevolg. Jonathans nieuwe elpee heet 'More tha friends' en het is een plaat geworden die er mag zijn. Hij heeft wat van Luther Vandross, van Stevie Wonder en van Earth, Wind Fire zonder dat die invloeden er al te dik bovenop liggen. Jonathan Butler heeft boven dien zijn gezicht en vooral zijn enthousiaste, innemende per soonlijkheid mee, dus een doorbraak naar een groter pu bliek ligt voor de hand. Zijn elpee is in ieder geval prima. De agenda voor de komende weken ziet er als volgt uit: Scorpions, 1 december in Arn hem (Rijnhal) Pasadenas, 1 december in Utrecht (Vredenburg) en 2 de cember in Amsterdam (Esca pe) Paolo Conté, 2 december in Den Bosch (Casino), 3 decem- -ber in Rotterdam (Doelen) en 8 december in Utrecht (Vreden burg) Melanie, 6 december in Til burg (Noorderligt) Lady smith Black Mambazo, 11 december in Rotterdam (Doe len) David Lee Roth, 13 december in Rotterdam (Ahoy) Level 42, 16 december in Den Haag (Statenhal) Sly and Robbie, Maxi Priest en Freddy McGregor, 2 december in Tilburg (Noorderligt) Iggy Pop, 5 januari in Utrecht (Vredenburg) Bros, 17 januari in Rotterdam (Ahoy)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 21