COLLEGE WIL VANAF 1 JANUARI RIOOLRECHT HEFFEN
Nieuw bedrijf in Sas 'redelijk uniek9
Sluise burgemeester
wijst kritiek D66 af
BESTECH BV RICHT ZICH OP PROCES-AUTOMATISERING
Bresj es
Reorganisatie
welzijnssector
Terneuzen zo
goed als rond
'Ouderen moeten jeugd kennis bijbrengen'
MARKTEN
Sint-Nicolaas bezoekt Sluis
De beste kant
van Jamasj
Spuit elf
DE STEM VAN ZEELAND 4 ZATERDAG 26 NOVEMBER 1988
T20
AARDENBURG - Het Aardenburge
college wil met ingang van 1 januari
1989 een rioolrecht invoeren en de
reinigingsheffingen en precario
rechten duchtig aanpassen.
Vogelexpo Terneuzen
PROJECT VOOR ZES LEERLING-STRAATMAKERS IN ST.-KRUIS
Verschil
Niemand
Probleem
'COLLEGE HEEFT WÈL VISIE'
Serieus
Vraagtekens
DE STEM VAN ZE
Zwinmuseum
CDA EN PVDA IN RAAD TERNEUZEN:
'Bouwgolf nauwlettend volgen'
Tarieven Aardenburg omhoog
Van onze verslaggever
Een rioolrecht van 90 gulden per woning
is in de ogen van het dagelijks betuur
noodzakelijk om de ingrijpende investe
ringen die voor de deur staan (gedeelte
lijk) te financieren.
In de zeer nabije toekomst moet zeker 1,4 mil
joen worden uitgegeven wat een jaarlijkse last
van ruim 130.000 gulden met zich brengt. Mo
menteel vertoont de riolering al een exploitatie
tekort van bijna 220.000 gulden. Het invoeren
van een structureel rioolrecht, dat jaarlijks
110.000 gulden oplevert is in de visie van het col
lege dan ook dringend noodzakelijk.
Sinds 1 januari 1982 zijn in Aardenburg de ta
rieven van de reinigingsheffing niet meer geste-
gea In verband met de financiële toestand van
de gemeente en de gestegen koeten van de op
haaldienst is aanpassing van het tarief noodza
kelijk. Voorgeschreven is dat tarieven voor
dienstverlening zoveel mogelijk kostendekkend
zij a
Voor verwidjering van huis- en bedrijfsa-
val moet het tarief minstens 85 procent van de
ko6ten dekken. En dat is het in Aardenburg bij
lange na niet Het dekkingspercentage is rond 66
procent. Dat verschil is volgens het college niet
in één keer in te ahlen want dat betekent een te
forse verhoging. Voorgesteld wordt daarom drie
jaar achtereen het reinigingsrecht met tien gul
den per jaar te verhogen. Daarnaast wil men het
gebruik van containers in Aardenburg stimule
ren. Geschat wordt dat in 1989 de verhoging on
geveer 28.000 gulden in de kassa brengt.
Ook de precariorechten zijn sinds begin tach
tiger jaren niet meer aangepast Die gaan, pro
centueel gezien, fors omhoog: plus 66 procent
Alleszins verantwoord volgens het college, ge
zien het zoveel jaren ongewijzigde tarief en de
kosten die heffing en invordering met zich bren
gen. Geschat wordt een meeropbrengst van rond
drieduizend gulden per j aar.
Tot slot wil men de begraafrechten in Aar
denburg verdubbelen. B en W wijzen erop dat
die sinds 1980 niet meer zijn aangepast Dc com
missie financiën bespreekt dinsdagavond 29 no
vember vanaf 19.30 uur de voorstellen.
Van onze verslaggever
TERNEUZEN - De reorga
nisatie van de welzijnssec
tor in Terneuzen is zo goed
als rond. Volgende maand
wil het gemeentebestuur de
subsidierelaties met de
Centrale Stichting voor So
ciaal Kultureel Werk en de
stichting Welzijn voor
Ouderen beëindigen.
In plaats van aan deze stichtin
gen zullen na 1 januari 1989 de
gemeentelijke subsidies te
rechtkomen bij de nieuwe
stichting Welzijn Terneuzen.
Binnen het nieuwe welzij ns-
bestel, dat gericht is op een
grotere inbreng van vrijwilli
gers, is plaats voor vijf full
time en een part time mede
werker. Daarnaast kunnen
voor de eerstkomende twee ja
ren twee extra krachten wor
den ingezet om de reorganisa
tie verder af te ronden.
Voor de afwikkeling van de
reorganisatie heeft de ge
meente een bedrag gereser
veerd van dik 344.000 gulden.
Die extra uitgave vindt het
gemeentebestuur op zijn
plaats, aangezien toch een forse
bezuiniging van 1,2 miljoen
gulden is gerealiseerd. De com
missie welzijnszaken buigt zich
woensdag 30 november om
16.00 uur over de reorganisatie
voorstellen.
TERNEUZEN - Vandaag
(zaterdag) houdt de vogel
vereniging De Vogelvrien
den uit Terneuzen een grote
tentoonstelling in de boven
zaal van café Du Commerce
op de Markt.
Daar zijn er tussen 10.00 en
20.00 uur zo'n vierhonderd vo
gels te bezichtigen. Daaronder
de bekende witte mussen van
Sjaak van Doorn uit Hoek,
maar ook onder meer tropische
soorten, parkieten, kleur- en
zangkanaries.
De 400 vogels werden inge
zonden door 39 liefhebbers.
Van onze correspondent
ST.-KRUIS - Burgemeester
E. Jongmans en wethouder
J. de Ridder van Aarden
burg brachten gisteren, ver
gezeld van enkele ambtena
ren en vertegenwoordigers
van de Stichting Samen
werkingsverband Praktijk
opleidingen regio
Zeeuwsch-Vlaanderen een
werkbezoek aan het leerlin
genproject voor straatma
kers in St.-Kruis, waar mo
menteel de Dorpsstraat op
nieuw wordt bestraat.
„Jonge mensen willen best wel
werken, hoewel sommigen
daar anders over denken", zei
ir. J. Leenhouts van het gelijk
namige aannemingsbedrijf.
„We moeten ze echter wel de
mogelijkheid bieden. De oude
ren moeten de jongeren de
vaardigheden bijbrengen. Door
een goede brede opleiding krij
gen ze meer vertrouwen in
zichzelf en in de toekomst".
Volgens de heer Leenhouts
wordt er vaak onterecht ge
kankerd op het beroepsponder-
wijs. „Het beroepsonderwijs
zorgt voor vakmanschap. Het
opleiden van jonge mensen is
een niet eenvoudige en zeer
kostbare zaak en als bedrijf is
het bijna onmogelijk om dat al
leen te doen. Vandaar het sa
menwerkingsverband van alle
wegenbouwbedrijven in
Zeeuwsch-Vlaanderen".
Het samenwerkingsverband
(SPG) heeft onder andere als
doel het dringend tekort aan
straatmakers het hoofd te bie
den en de continuïteit voor de
leerlingen te waarborgen. „Bij
minder werk voor de leerlingen
kunnen ze worden overge
plaatst naar een ander bedrijf",
zei de heer J. van Oort, oplei
dingscoördinator van het SPG
gistermorgen. „Is er geen of
weinig werk dan kunnen de
leerlingen aan de slag in de
praktijkwerkplaats in Terneu
zen".
Kruis verloopt voorspoedig. De
leerlingenploeg van zes leerlin
gen is in dienst van het SPG en
staat onder leiding van leer
meester Koekkoek. Het project
wordt uitgevoerd onder auspi
ciën van het lidbedrijf Leen
houts uit Sluis. De leerlingen
hebben een leerovereenkomst
van twee jaar, gevolgd door een
examen leerling-straatmaker.
„Een opleiding via de leer
lingenploeg geeft de beste re
sultaten", aldus de heer Ham
ming van de Stichting Beroeps
opleiding Weg- en Waterbouw.
„Oud-leerlingen van de lts,
mavo en mts krijgen via de
leerlingenploeg een betere in
troductie. De overgang naar de
bedrijfstak verloopt veel soe
peler. Dank zij de leermeester
maakten de leerlingen al ken
nis met de pittige cultuur die er
in de bouw toch heerst". De
leermeester besteedt veel tijd
aan het individu". Vooral
dankzij de medewerking van
enkele gemeenten en instanties
kan er aan de leerlingen conti
nuïteit worden aangeboden.
Ook burgemeester E. Jong
mans was zeer te spreken over
het leerlingenproject in St
Kruis. „Wij hebben al enkele
malen hiermee gewerkt zoals
BESTECH BV is een nieuwe onderne
ming in de Zeeuws-Vlaamse Kanaalzone.
De naam is afgeleid van het vakgebied
waarin het bedrijf zich beweegt: bestu
ringstechniek. Meer specifiek alles wat te
maken heeft met industriële procesauto
matisering. Het bedrijf betrekt per 1 de
cember het voormalige pand van de NMB
in Sas van Gent Van daaruit gaat Be-
stech zich niet alleen richten op
Zeeuwsch-Vlaanderen, maar ook op de
Belgische, Midden-Zeeuwse en Westbra
bantse industrieën. Initiatiefnemer en
toekomstig directeur R. van Gorp uit IJ-
zendijke schat dat er in het eerste jaar
zo'n man of tien voor het bedrijf werk
zaam zullen zijn. Of dat aantal nog zal
groeien is volgens hem eerder afhankelijk
van het aanbod van deskundige mensen,
dan van het aanbod van werk.
Door Ronald Verstraten
DOOR DE stijging van prijzen van grond
stoffen en energie en door de toename van
concurrentie, is in de procesindustrie de
noodzaak van een meer optimale bedrijfs
voering toegenomen. De produktieproces-
sen moeten efficiënter, er moet dichter bij
de 'grenswaarden' worden gewerkt.
De ontwikkelingen op het gebied van "meet- en
regeltechniek' - Van Gorp: 'zo heette dat vroe
ger, 'besturingstechniek' is nu misschien een be
tere benaming' - hebben niet stilgestaan. De
mechanische regelaars werden opgevolgd door
hydraulische en pneumatische, om tenslotte een
nieuw broertje te krijgen in de vorm van elec-
tronische digitale regelsystemen. Met behulp
van de computer dus.
Van Gorp - hij omschrijft zichzelf als 'tech
neut' - zit al dertig jaar in het vak, werkte voor
Amerikaanse bedrijven en de laatste jaren voor
Dow in Terneuzen. Zijn vakgebied is volgens
hem altijd "vaag' gebleven. „Er is altijd een te
kort geweest aan mensen. Dertig jaar geleden
was er helemaal geen opleiding. Nu is er langza
merhand wel wat, maar op verschillend niveau.
Vroeger leerde men wel wat in de praktijk,
maar dat is nu niet meer mogelijk. Het vak heeft
zich zowel in de breedte als in de diepte enorm
uitgebreid. Er zijn veel meer specialisaties geko
men. Je kunt stellen dat, zoals dat voor de hele
automatiseringswereld geldt, er sprake is van
een 'overspannen markt'."
Een ander spanningsveld is volgens hem dat
tussen de theorie en de praktijk. „Er wordt wel
opgeleid aan de universiteiten, maar die kennis
wordt niet toegepast. Iemand met zo'n opleiding
kun je geen ontwerp voor een fabriek laten ma
ken, want ze hebben geen idee van de praktijk.
Ze hebben nooit geleerd om rekening te houden
met tijdsdruk of met geld. Want dat blijft toch
waar het om gaat: geld." En dat is volgens hem
ook het grote verschil met automatisering op
administratief gebied. Hij vergelijkt het met de
computer van een bank. Als daar wat misgaat,
komt je bankafschrift gewoon een dag later.
„Maar als er in de procesindustrie iets misgaat
heb je geen produkt. En geen produkt betekent
geen geld. Daarom hebben de meeste fabrieken
ook dubbele systemen."
De komst van de electronische regeltechnieken
hebben de zaak niet alleen sneller en overzich
telijker gemaakt. „Je krijgt een concentratie
van informatie op meterslange meetpanelen.
Dat heeft allerlei effecten. Extra gegevens, veel
1
Oprichter R. van Gorp van Bestech: 'Er is
een groot tekort in deze sector'
FOTO DE STEM/CORJ.DE BOER
meer informatie van de computer. Dat is na
tuurlijk prettig, maar het moet ook verwerkt
worden. Belangrijk is dan: hoe gedraagt zich het
proces binnen een fabriek. Je kimt veel sneller
zien dan vroeger of Je binnen je gestelde grenzen
blijft. En dat wordt steeds meer verfijnd, met als
gevolg een heel andere manier van bediening."
Die loopt paralel aan het gebruik van computers
op ander terreinen en is voor velen 'even wen
nen'. Van Gorp: „Traditioneel wordt een fabriek
ontworpen door een ingenieursbureau. Maar die
hebben dit aspect ook nog niet kunnen 'oppik
ken', ze kunnen dat niet aan. Sn er is wat dienst
verlening op dit terrein betreft praktisch nie
mand bezig. In de hele wereld is er maar een
klein aantal gespecialiseerde bedrijven. In
Europa kun je ie op de vingers van misschien
niet één, maar toch zeker niet op die van meer
dan twee handen tellen. Er is een groot tekort in
deze sector. En op dat toepassingsgebied gaan
we ons specifiek richten. We zijn dus redelijk
'uniek'."
Bestech wil zich vanuit dat gegeven ook bezig
houden met training van personeel. „Stel, een
bedrijf wil automatiseren. Dan willen wij graag
het totaal-project doen: vanuit de basiseisen ko
men tot een systeem. Daar hoort ook training
van de gebruiker bijde operators, maar ook het
management en de onderhoudsmensen. Ze moe
ten als het ware de 'gebruiksaanwijzing' leren."
Het bedrijf gaat zich, zoals gezegd, in Sas van
Gent vestigen. Maar het heeft wel wat voeten in
de aarde gehad, voor een geschikt pand kon
worden gevonden. „Huisvesting, dat was hier in
Zeeuwsch-Vlaanderen een praktisch probleem.
Daar was ik nogal verwonderd over, want je
hebt hier een concentratie van bedrijven, maar
nauwelijks kantoorfaciliteitea Ik kom uit de
Randstad en daar heb je allerlei kantoorgebou
wen. Maar hier is er - met uitzondering van het
Schuttershof, en dat zit ook propvol - eigenlijk
niets. Daar zou toch eens iets aan moeten gebeu
ren, want ik ben natuurlijk niet de enige die op
dat probleem stuit."
AMSTERDAM, 25 november -
Aardappeltermij nmarktIn
bintje 50 mm, oogst 86, werden 88
contracten verhandeld voor leve
ring april bij een prijs van 27,50
tot 27,20 per 100 kg en 30 con
tracten levering mei tegen f 28,10
tot 28,00. De stemming was
prijshoudend.
KAPELLE, 25 november - Krul
andijvie: k!2 A 58. Andijvie na
tuur: kil A 170-180, kl2 A 70.
Bloemkool natuur: kl2 08 150,0
130, -10 40. Boerenkool: kil u
Breekpeen: kil 20 30-33,40 40, lij
20 28. Spruiten ongeschoond: kil
A 71. Witlof: kl2 A 210-220, B 14}.
180. Prei: kl2 A 62-90. Rode kool
kil Al 17, BI 12. Savooie kool: kj
A 43. Witte kool: kil B 17. Ui»,
kg: kl2 MI 13. Peterselie bos: kl]
74-75. Selderij bos: kil 71. Kno|.
selderij met blad st. kl2 20 li
Knolselderij zonder blad kg: k||
31 Late aardappelen: kil BO n
MI 13, kl2 BO 18, MI 8-18.
'Wc moeten soms net zo
hard werken als volwaseen
stratema kers', vinden de
leerlingen die in St-Kruis
de Dorpsstraat opnieuw be
straten
TOTO DE STEM/C0RJ8EB0CR
bij de Kaaipoort en de toren.
Wij zijn er mee gediend, maar
de vakleerling in spé ook. Er is
nog veel weg- en waterbouw in
Aardenburg te verzetten. Een
leerling-bouwplaats, waar jon
geren vakbekwaam worden
gemaakt, voorziet in een
streekbehoefte".
Daarna bracht het gezel
schap een bezoek aan de werk
plek, waar met veel verschil
lende materialen wordt ge
werkt „We moeten soms net zo
hard werken als volwassen
stratemakers", aldus een van
de leerlingen. Het karwei dient,
ijs en weder dienend», binnen
tweeëneenhalve maand gereed
te zijn.
Van onze verslaggever
SLUIS - „Uit de begroting
1996 en de daarbij beho
rende investeringslijst
blijkt dat er wel degelijk vi
sie en beleid heerst bij het
dagelijks bestuur van de
gemeente."
Burgemeester M. Everaers van
Sluis wees donderdagavond
laat, tijdens de begrotingsbe
handeling, de in de algemene
beschouwingen van D66 geuite
kritiek dan ook van de hand. H.
Maaclée (D66) had bij het be
sturen van de gemeente een ze
kere matheid bespeurt, overi
gens ook bij zichzelf zoals hij
zei. „Het gemeentebestuur is
niet herkenbaar voor de bur
ger", merkte hij op.
Everaers begreep dit niet hele
maal. „Wij laten niets aan ons
voorbijgaan. Elk collegelid is
aanspreekbaar voor de burger
en elke suggestie of vraag
wordt door ons serieus behan
delt". Wat betreft de alertheid
van het college wees Everaers
erop dat afgelopen jaren door
Sluis flink wat subsidies zijn
binnengehaald. „Wij moeten
ons wel realiseren dat wij een
kleine gemeente zijn en moeten
oppassen dat niet op een be
paald moment wordt gezegd:
daar heb je Sluis weer".
Voorbeeld voor de gang van
zaken elders geld aan te trek
ken voor Sluise zaken is de
noodzakelijk aanpassing van
de basisschool in Retranche-
ment. De prognoses van het
leerlingental, van 40 nu naar 29
straks, zijn voor de onderwijs
inspectie in ieder geval reden
niet bij te springen in de beno
digde vijftig mille. Geprobeerd
wordt nog om uit de pot voor
het kleine kernenbeleid hier
voor geld binnen te halen. „En
anders zullen wij met de raad
moeten beslissen het geld uit
eigen zak te betalen", zei Eve
raers.
Verschillende fracties hadden
vraagtekens gezet bij de 20
mille die jaarlijks wordt ge
stopt in de stichting Promotie
Sluis. D66 sprak in dit verband
van een 'onduidelijke onderne
ming' en vroeg op men hier
geld in moet blijven pompen en
CDA-woordvoerder T. Tas
vond dat eerst maar afgere
kend moest worden voor dé ge
meente tot uitbetaling over
gaat.
Everaers wees erop dat de
stichting bij tal van activiteiten
betrokken was, dat ze - zoals
elke vereniging - in het begin
van het diensljaar een voor
schot krijgt dat wordt verre-
Burgemeester
Itf. Everaers..wèl visie..
- FOTO DE STEM/CORJ OEBCel
kend na vaststelling van dij
Jaarrekening. Overigens z
hij een gesprek tussen raad
«tichtinf toe.
De raad kan overigens del
mouwen opstropen. Er komen]
diverse voorstellen en notities]
in zijn richting. Zo wordt de I
parkeerproblematiek onder de
loep genomen en staat recon
structie van de Hoogstreit I
hoog op het verlanglijstje. Die
reconstructie vindt plaats in
overleg met de betrokken be j
woners, die hun zegje tijden! j
een inspraakavond mogen
doen.
Binnenkort valt ook de beslis- j
sing over het in te richten I
Zwinmuseum waarvoor de I
aankoop van een fiks aai
vogels op het programma staat I
Desgevraagd door WD dacht
burgemeester Everaers dat het
museum was te realiseren voor
rond 250.000 gulden.
Het Streeklandbouwmu-
seum blijft nog even een zor
genkindje. „Er zijn subsidia
mogelijk om het museum op tl
knappen maar dat zal ook een I
fikse financiële inspanning
vereisen van Aardenburg
Oostburg."
Vsn onze correspondent
SLUIS - Vandaag, zaterdag 26 november, bezoekt
Sint-Nicolaas Sluis. Vanuit België zal hij omstreeks
14.30 uur arriveren op het parkeerterrein aan de
Sint-Annastraat.
Na een rondrit van een uur en een kwartier door Sluis
wordt hij met enkele Pieten in het stadhuis verwacht. Bur
gemeesters Everaers zal de goed-heilig-man daar ontvan
gen in he bijzijn van de jongste Sluizenaar3. De kinderen
van 1 tot en met 3 jaar ontvangen daarvoor een uitnodi
ging. Tijdens de rondrit wordt de Sint vooraf gegaan door
het plaatselijke muziekgezelschap Apollo.
Wegens de grote drukte op 5 december zal de Sint op 1
december de openbare en christelijke school bezoeken. De
volgende dag staat de RK basisschool in de agenda van
Sint-Nicolaas.
Van onze verslaggever
TERNEUZEN - De fracties
van CDA en PvdA in de
Terneuzense gemeenteraad
zijn van mening dat het col
lege de bouwontwikkelin-
gen in de Scheldestad
nauwlettend in het oog
moeten houden en waar
mogelijk zijn invloed moet
laten gelden.
De CDA-fractievoorzitter P.
Hamelink vroeg het college otn
de raad periodiek op de hoogte
te houden van de ontwikkeling
aan de Scheldeboulevard, over
de herverdeling van de velden
in het Zuidersportpark en op
het terrein van het JulianwiH
kenhuis dat onlangs door «>1
projectontwikkelaar werd a»n'
gekocht
Hamelink zei te vrezen vo»l
de invulling van de plannen Q
het ziekenhuisterrein,
willen daar absoluut
tweede kabouterdorp," beW'l
drukte Hamelink. Wethou<*'|
W. Gosselaar (openbare w^T
ken) toonde zich bereid om f®1
vinger aan de pols te houd®|
maar wist geen repliek te PI
ven op Hamelinks kabouW' I
land omdat hij niet wist L
dat lag. De CD A-er bracht ui<j I
komst door te vertellen d*t™|
het bungalowwijkje aan
Oesterputten bedoelde.
HOEZO ZIJN jongerencentra
voor de brave burgers een
steen des aanstoots? Nergens
voor nodig. Dat bewees jonge
rencentrum Jamasj in Ter
neuzen vorige week, door een
optreden van een groep in het
Acid House genre af te zeg
gen.
The Cassandra Complex
een van de vaderlandse groe
pen die zeer bedreven zijn in
dit psychedelisch electronisch
dansgeweld, zou zaterdag 1£
november in Terneuzen op
treden. Alles was geregeld
Toen kwamen volgens eer
persbericht van Jamasj 'op
het laatste moment met de be
lachelijke eis dat ze alleen op
en muziekinstallatie met eer
vermogen van 4000 watt wil
den spelen. Wij hebben ge
weigerd om hier aan toe te ge
ven, omdat wij dit onze bezoe
kers, de buurt en onszelf nie'
wilden aandoen'. Ter vergelij
king meldt Jamasj dat hei
Zuidlandtheater slechts ovei
een installatie van 750 wat
beschikt.
Toch slaagden de vrijwilli
gers van het jongerencentrunr
erin een goede vervanger tt
krijgen. De Belgische New
Beat formatie Vomito Negrc
(zich bewegend in het zelfdt
muzikale veld als The Cas
sandra Complex) werd bereic
gevonden naar Terneuzen tt
komen. Opnieuw sloeg he
noodlot toe. De zanger van dt
band brak zijn voet, zodat hei
concert moest worden uitge
steld. Tenslotte greep Jamas;
terug op het lang niet zo mo
dieuze hardcore-punk genre
Met kleinere installaties
maar zeker zo luid klinkende
namen, maakte ze er voor dt
liefhebbers toch een ge
slaagde avond van.
Ze zingen: 'Wien, Wien nur dJ
en 'Aan de Amsterdamse grac
Maar jij mijn dorpje fijn,
bent altijd in mijn gedachten.
Eeuwig in beweging in de eb e
van het doodgewone dagelij k
voel ik het kloppen van je brui
voel ik wat je nam en wat je h
Want onder dat machtige hei
van zonlicht en grauwe, donkc
ligt mijn oude dorpje te pratei
een taal, die alleen een Bressie
De taal van de zee, de dood en
van liefde en haat, van oorlog
de taal, die de moeders hun ki
en die vader spreekt, als hij
Schelte van Jelgershuis
BIJ BRAND kunnen er geei
helpende handen genoeg zijr,
Dat moet burgemeester F. Ja
cobs van Hulst dinsdag ge
dacht hebben toen de rodi
haan kraaide vanaf de voor
malige Levensschool. De bur
gervader greep dan ook he
eerste het beste waterkano:
dat hij tegenkwam en brach
het meteen in stelling om d
vlammenzee te lijf te gaar
Maar verder dan dat ging d
Prille carrière als pompie:
Burgemeester F. Jacobs sv