DE STEM
--- U bent winnaar
SmMMO'
ffi\
Voedingspatroon bij ouderen hetzelfde als bij jongeren
Nieuw aardappelras op
de Nederlandse markt
Met Mensendieck veel
minder rugklachten
ANWB: waterscooters
'snelle motorboten'
EN
JF KNAPE
MILJOENEN WINSTBEWIJZEN VOOR ÉÉN HOOFDPRIJS
GangaROOS
CARAVANS
rugzak
I
Trainings/
r vrijetijdspak
HULST
Absdaalseweg 12
ïrtegeriwoordigen
GERJAK VOOR-
zaak GESLOTEN
ig 30 november,
bezoeken??
ïPRITE, ECCLES
ER in AXEL zien
I'el de goedkoopste
rpe-telf. 01156-510
HOEKZAK"
\GE PRIJZEN!!!
Op zeker
Telefoon
is uw nummer goed voor
Gouden bergen
Geheim
Tien
Punt of komma
Landelijk
Tehuizen
VRIJDAG 25 NOVEMBER 1988
Op de Consumentenpagina van maandag:
Tien keer de pil.
S1
A6(
sporttassen en rugzakken van
en. Bijvoorbeeld:
„Normaal-W#)
Poplin in diverse
- kleurkombinaties.
Maten S-XL.
Normaal l&flS
avans-vouwwagens
k/B-verhuurbedrijf
jak- Gottschalk-voortenten
pn reparatie
anciering
e olieverfschilderijen op
trum
straat 1, Oostburg
uze aan: landschappen
landse), zeegezichten,
dsgezichten, stillevens en
ander werk.
ag 26 november a.s.
0.00 tot 17.00 uur.
Door Hans Gulpen
Weer zo'n envelop. Nu eens niet met
een afbeelding van een zinderend tro
pisch palmstrand of een luxe kofferset,
maar van een stoere Mercedes 190. „U
bent winnaar", melden vette rode letters op het om-
Daaronder, achter het adresraampje, staat
MIJN naam. Niet getalmd, denk ik, direct openen.
Ik weet het, ik word in de maling genomen, maar
toch.een degelijke automobiel zou ik best kun
nen gebruiken.
„Ja, U hebt het goed begrepen. U heeft een prijs
gewonnen, familie Hans Gulpen", schreeuwt een
'op naam gesteld certificaat en bewijsstuk'. Op
mijn 'persoonlijke winstnummer', waarvan ik tot
dusverre het bestaan niet vermoedde, blijkt een
prijs te zijn gevallen. Deurwaarder Neve uit Til
burg, die onkreukbaar op de trekking van de num
mers heeft toegezien, staat ervoor in.
Dat alles en nog veel meer schrijft mij, vriendelijk
groetend, mevrouw H. van Es van Boek en Plaat
uit Amsterdam. Veel meer, want haar ronkende en
loeiende relaas neemt geen eind. Mevrouw Van Es
heeft een wirwar van grote, kleine en nog kleinere
lettertjes nodig om me uit te leggen dat het toch
niet zo'n vaart loopt met die Mercedes. „Alleen als
U het winstbewijs instuurt, kan worden vastgesteld
welke prijs bij dit unieke nummer hoort!", tempert
ze de vreugde. Ik heb wel iets gewonnen, maar wat
dat is, dat staat nog te bezien. Het zou ook een
Opel Kadett kunnen zijn, een naaimachine, een fri
tuurpan of een medische vraagbaak vol beklem
mende ziekten.
Ooit wist een postorderfirma mij met een glim
mende Audi 100 tot inzending te bewegen. Twee
maanden later werd mijn naïeve hebzucht bestraft
met een afzichtelijke sleutelhanger. Nu vaar ik op
zeker. Hoeveel kans maak eigenlijk ik op de hoofd
prijs? Die dringende vraag leg ik voor aan me
vrouw Van Es.
„Het spijt me, meneer", zegt de telefoniste van
Boek en Plaat. „Een mevrouw Van Es is mij niet
bekend. Die werkt hier niet."
Pardon? Dé mevrouw Van Es, van Het Prijzen-
feest, is U niet bekend?
„Ik verbind u door".
Mevrouw Van Es is afwezig, meldt een andere me
dewerkster, die in eerste instantie ook niet weet wie
ik bedoel. Wanneer ze terugkomt, valt niet te zeg
gen. Morgen? Volgende week? Geen idee.
Bij onstentenis van de gulle geefster maakt meneer
Bos, project-manager van het postorderbedrijf, me
duidelijk dat mijn kans op de droom-auto uiter
mate klein is. Van het unieke winstbewijs blijken
2,8 miljoen exemplaren de deur uit te zijn gegaan.
„Ja, bijna iedereen met telefoon krijgt er een, be
halve onze leden dan. Die hoeven we niet meer aan
te schrijven", aldus Bos.
Mijn magere winstkans wordt helaas niet groter
naarmate minder Nederlanders hun certificaat in
sturen. Zelfs als ik de enige zou zijn, die de moeite
neemt terug te schrijven, heb ik een kans van 1 op
2,8 miljoen. Het nummer waarop de Mercedes is
gevallen, is namelijk vooraf reeds vastgesteld.
Volgens Boek en Plaat mogen die cijfers echter nie
mand weerhouden. „Er zijn iedere keer weer men
sen die niet insturen omdat ze dit soort festivals
maar onzin vinden. Jammer voor hen, want zo
moesten we de vorige keer de auto bij de dealer la
ten staan, omdat de rechthebbende hem niet had
Oudere mensen vertonen dezelfde voe
dingsgewoonten als jongeren. Dat bete
kent dat zij naar verhouding ook te veel
vet en eiwit gebruiken en te weinig kool
hydraten.
Dit blijkt uit resultaten van een aantal onderzoeken,
onder meer in het kader van het voedingspeilings-
systeem.
Ze werden bekend gemaakt op een symposium
'Voeding voor ouderen' dat de Stichting Voeding
Nederland in Utrecht heeft gehouden. Op het sym
posium waren onlangs ongeveer achthonderd art
sen, diëtisten en voedingsdeskundigen aanwezig.
Bij de resultaten werd wel de kanttekening ge
plaatst dat de aanbevolen hoeveelheden voor oude
ren wellicht aangepast moeten worden. Volgens
drs. ir. M. Löwik van CIVO/TNO kunnen beha-
CONSUMENT
Eindredactie
Hein Sluijter
076-236248
VERGELIJK NU
DIREKT UW NUMMER
MET DE LIJST
IN DEZE ENVELOP
Jursiten zijn het nog niet eens over de aard van dit soort spelletjes.
Alwéér een auto gewonnen
opgevraagd. Was U dat soms...?", vraagt mevrouw
Van Es zich bezorgd af.
Konsumenten Kontakt kan zich bijzonder kwaad
maken over prijzenfestivals. 'Volksverlakkerij'
noemt de consumentenorganisatie ze ronduit in het
oktobernummer van haar blad Koopkracht. „Er
worden U gouden bergen beloofd, maar U wordt
afgescheept met een kettinkje of een ballpoint".
Gooi ze in de prullemand, adviseert KK, of schrijf
antwoordnummer 666 in Amsterdam aan, dan
wordt U in het vervolg gevrijwaard van onge
vraagde post. De organisatie heeft er zelfs een tv-
spotje aan gewijd.
Wat de een volksverlakkerij noemt, ziet de ander
als pakkende en integere reclame. Bos bijvoor
beeld. Van misleiding is volgens hem geen sprake.
Hij wil zijn feestelijke enveloppen zelfs niet eens
suggestief noemen. „Waar we over praten, is ap
preciatie", stelt de project-manager.
„Kijk, je waardeert het of je waardeert het niet.
Grote delen van de bevolking vinden het leuk, die
zijn wel in voor een spelletje. Als de mensen zich
bedrogen zouden voelen, zouden ze niet zo massaal
reageren." Hoeveel inzendingen er dan wel binnen
komen wil Bos niet zeggen. „Ik zou percentages
kunnen noemen, maar dat doe ik niet. Dat is een
bedrijfsgegeven, geheim dus."
Secretaris A. Weening van de Postorderbond, die
36 Nederlandse postorderbedrijven overkoepelt,
schat de respons op 25 tot 30 procent. „Dat is vol
gens onderzoeken althans het percentage mensen
dat deze acties op prijs stelt. Ongeveer zoveel zul
len er dan ook wel reageren."
Tien bij de bond aangesloten postorderbedrijven
bestoken de consument minstens twee maal per
jaar (als de nieuwe prospectussen verschijnen) met
hoera-brieven en prijzenfestijnen. Dat zijn Otto,
Neckermann, Readers Digest, Damart, Lektura-
ma, Keurkoop, Svenson, ECI, Yves Rocher en
Boek en Plaat. Deze bedrijven onderwerpën zich
aan een beperkt aantal procedurele regels die door
de bond voor dit soort acties zijn opgesteld. Uiter
aard opereren er ook niet-georganiseerde bedrijven
op de markt, zoals Postina. Die gaan gewoon onge
geneerd hun gang.
De bond bemiddelt en brengt bindende adviezen
uit in geval van klachten. Zo werd Otto onlangs
door de arbitragecommissie van de bond veroor
deeld tot een boete van 5.000 wegens misleiding.
Te betalen aan een consument, die meende recht te
hebben op een hoofdprijs van ƒ130.000. Otto had
wat al te nadrukkelijk doen voorkomen alsof de ge
adresseerde de prijs zonder enig voorbehoud had
gewonnen. Het bedrijf kwam er, gezien de eis, met
een schijntje van af.
De smaakmakende teksten, waarvan de postorder
firma's zich in hun campagnes bedienen, zijn zo
doortrapt opgesteld dat een oppervlakkig lezer
welhaast moet menen de buit binnen te hebben
zonder dat hij er iets voor heeft hoeven doen. Het
verschil tussen hebben en niet hebben, tussen een
dure ver-weg-vakantie en een prul van een kwartje,
zit soms in een punt of komma. Is dat niet sugges
tief?
„Welzeker", antwoordt Weening. „Het mag ook
suggestief zijn, tot de verbeelding spreken. Wat is
per slot van rekening de functie van reclame? Dat
is verleiden. Niet misleiden, dat spreekt vanzelf,
maar verleiden".
Juristerrzijn het nog niet eens over de aard van het
spel. Zo sprak het gerechtshof in Den Bosch on
langs in hoger beroep Keurkoop vrij, nadat het be
drijf eerder door de rechtbank in Breda wegens een
lottoballen-festival tot een voorwaardelijke geld
straf was veroordeeld. De rechtbank achtte het ge
goochel met de lottoballen in strijd met artikel 1
van de kansspelenwet. Het hof kon er echter geen
gokelementen in ontdekken. Het ziet ernaar uit dat'
het Openbaar Ministerie nu tegen deze uitspraak
in cassatie gaat.
Dat de uitslag al vastligt, betekent overigens dat
het niet nodig om iets bij een postorderbedrijf te
bestellen. Die suggestie wordt wel gewekt. Wie zich
aanmeldt als üd van een boekenclub of op zicht
drie stropdassen bestelt zou een grotere kans ma
ken in de prijzen te vallen. Dat is dus niet zo. De
naam van de winnaar ligt al veilig in de kluis van
de deurwaarder.
melijke veranderingen de behoeften aan energie en
voedingsstoffen wijzigen. Zo zijn er aanwijzingen
dat bij ouderen de behoefte aan energie, eiwit, vita
mine BI, foliumzuur, vitamine A en ijzer lager is;
terwijl de behoefte aan calcium, vitamine D en vi
tamine B6 mogelijk hoger is dan de bestaande aan
bevelingen.
Prof. dr. ir. D. Kromhout maakte de resultaten be
kend van een studie in Zutphen bij mannen van 65
tot 84 jaar. Zij consumeerden relatief veel vet, eiwit
en alcohol.
Vergelijking van de voeding van 65 tot 69-jarige
mannen, die zowel in 1970 ais in 1985 onderzocht
waren, liet zien dat zij minder brood, vlees, eieren.
suikerprodukten, oliën en vetten zijn gaan eten. Ze
gebruikten daarentegen meer rijst, macaroni, peul
vruchten, fruit, vis, kaas, koek, gebak en alcohol.
Ruim een kwart (27%) van de mannen gebruikte
een dieet. Meest voorgeschreven waren het zoutbe-
perkt (11%) en het diabetesdieet (2,5). Het diabe-
tesdieet bevatte veel eiwit en vet en weinig koolhy
draten hetgeen sterk afwijkt van het tegenwoordig
aanbevolen dieet.
De resultaten in Zutphen stemmen overeen met
een onlangs gehouden landelijke steekproef, in het
kader van het voedingspeilingssysteem. Volgens
prof. Kromhout betekent dit dat de Richtlijnen
Goede Voeding ook op ouderen van toepassing
zijn. Dat wil zeggen: minder verzadigd vet, choles
terol, suiker en zout, van meer zetmeel en voe
dingsvezel en een matig gebruik van alcohol.
Ook de voeding van ouderen in tehuizen voldoet
niet aan de aanbevolen hoeveelheden. Ongeveer
7% van de ouderen woont in verzorgings- en ver
pleeghuizen of aanverwante instellingen. Uit re
cente onderzoeken komt naar voren dat ook hier te
veel, te vet, te veel eiwit en te veel suiker wordt ge
geten.
Wat de ouderen eten
foto de stem ben steffen eten de jongeren ook.
Voor de consument is een nieuw aardappelras op de markt ge
bracht: 'Timate'. Het ras is deze maand in de rassenlijst van het
Rivro (Rijksinstituut voor het Rassen Onderzoek) opgenomen.
■1 Bedoeling is, dat Timate het gat zal gaan vullen, dat allengs
ontstaat, nu de belangstelling voor Bintje in binnen- en buitenland
snel terugloopt.
V Timate is een vastkokende aardappel, zodat de pan aardappels
best iets langer mag koken, zonder dat de inhoud meteen pap
wordt. Vanouds werd in Nederland de voorkeur gegeven aan een
kruimige, bloemige aardappel, maar in die traditie komt verande
ring.
In het buitenland met name in de Bondsrepubliek en Zuid-
Europa wordt de voorkeur gegeven aan een vastkokende aardap
pel. Onze aardappel-export is dan ook aan het teruglopen.
Na een teeltperiode van 15 jaar is de Timate goedgekeurd. Hij
is ook gemakkelijk te schillen. De ogen üggen niet diep en de vorm
van de aardappel is mooi ovaal. Het vroeg tot middenvroeg rij
pende ras is resistent tegen de gevreesde aardappelmoeheid en per
hectare wordt een hoge opbrengst gegarandeerd.
In 1987 werd 40 ton Timate (een kruising van Elvira x AM
66-42) geoogst, die in het sterrenrestaurant 'Kaatje bij de Sluis' ex
clusief en met succes op de gasten 'uitgeprobeerd' is.
Voor de oogst van volgend jaar wordt 200 ha bepoot, goed
voor 10.000 ton. Dan zal overal in Nederland de nieuwe soort op
de markt zijn.
De teelt van deze aardappel geschiedt op contract. De kleig
ronden in West-Brabant en de IJsselmeerpolders zijn daarvoor het
beste geschikt.
Van alle patiënten is 85% tevreden over het resultaat van oefenthe
rapie Mensendieck. Ruim 80% heeft aanzienlijk minder pijn na be
handeling met oefentherapie Mensendieck.
Dit zijn de opvallendste resultaten uit een recentelijk afgerond
onderzoek, dat in opdracht van de Nederlandse Vereniging van
Oefentherapeuten-Mensendieck (N.V.O.M.) is verricht aan de
Vrije Universiteit van Amsterdam door drs. C. de Lange en M.
Balm.
M Huisartsen blijken de grootste verwijzers te zijn naar oefenthe
rapie Mensendieck (60%). Neurologen en Orthopaeden vormen de
grootste groep van de verwijzende specialisten. Van de verwezen
patiënten heeft 60% lage rugklachten, daarnaast scoren nek-schou-
derklachten hoog. Meestal bestaan de klachten lang en zijn al ver
schillende therapieën toegepast. Scholieren worden behandeld voor
klachten met betrekking tot houding.
V Oefentherapie Mensendieck moet meer nog dan nu het geval is
preventief worden aangewend. Dit is een van de aanbevelingen van
de onderzoekers. Naar hun oordeel zijn daarmee aanzienlijke kos
tenbesparingen in de gezondheidszorg denkbaar, hetgeen goed past
in het huidige beleid van het ministerie van WVC en bij de doel
stellingen van de commissie Dekker.
Demonstratie met een waterscooter in de branding van de Noordzee.
foto wimkooyman
De ANWB zou er vrede mee hebben als waterscooters in de cate
gorie 'snelle motorboten' vallen. Dan vallen ze onder een registra
tieplicht en worden ze verbannen naar een beperkt aantal plaatsen
in Nederland waar ongelimiteerd hard mag worden gevaren.
Momenteel vallen deze apparaten onder geen enkele categorie.
De ANWB schrijft dit in de Waterkampioen.
„Zwemmers vluchten in paniek het strand op. Het silhouet van
een waterscooter aan de horizon heeft dezelfde uitwerking als de
rugvin van een haai", aldus de ANWB.
V Deze waterscooters ook wel bij de merknamen Wet Bikes en
Jet Ski's genoemd werden ongeveer driejaar geleden voor het eerst
op de Nederlandse wateren gezien. Ze worden voortbewogen door
een waterstraalaandrijving en bereiken snelheden tot zestig kilome
ter per uur. Ze produceren een hoeveelheid lawaai van ongeveer
tachtig decibel, ongeveer vergelijkbaar met het geluidsniveau van
verkeer op de snelweg. Zij kosten tussen de negen- en dertiendui
zend gulden.
De Rijkspolitie te Water in Driebergen weet ook niet goed wat
zij met deze ontwikkeling aan moet. Momenteel treedt de politie
tegen ze op als tegen snelle motorboten. De kantonrechter van
Harderwijk beboette vorig jaar een bestuurder van een water
scooter omdat hij een artikel van het Reglement snelle motorboten
zou hebben overtreden.
Ook de Koninklijke Nederlandse Watersportvereniging juicht
deze opstelling toe. Het is een vaartuig met een motor en het gaat
hard. Een snelle motorboot dus, aldus de vereniging. Het probleem
ligt overigens niet zozeer bij de machines maar bij de mentaliteit
van de mensen die ze kopen. De lol van zo'n ding zit voor deze
mensen vooral in 'de blits maken waar veel mensen bij zijn', aldus
deKNWV.