Een koninkrijk begon op 't strand
30 NOVEMBER GROOT HERDENKINGSFEEST LANDING WILLEM I
AANTAI
De nasleep van Patricia
Rosiers vrijwillige dood
Bevalling thuis is net zo veilig
Man zwaar*
'DE STEM EXTRA OP MAANDAG 21 NOVEMBER 1988
Napoleon
Laf
Gezwollen
'Ouwe plunje'
AMERIKA'S MEEST
BESPROKEN FAMILIEDRAMA
Euthanasie
James Randi Esg,
Three Quarks
for Karl Max
Zoekplaatjes
Dank
MEDISCHE
RUBRIEK
middelburg -
nog niet alle ge
'over de streep' zij
Gedeputeerde Stal
van Zeeland de
markeringsboot va
(Directoraat-Gener
Scheepvaart en M
zaken) alvast gesch
maken voor rampe
ding op de Westerse
Phillipine
Dronken zeei
valt van de ti
T48
175 JAAR geleden landde
de prins van Oranje op het
strand van Scheveningen.
Dat was het, nog onofficië
le, begin van het Konink
rijk der Nederlanden.
Anno 1988 reden om rond
die bewuste datum 30 no
vember een groot herden
kingsfeest te houden in de
aloude Nederlandse vis
sersplaats. Hoogtepunt van
het feest is het naspelen
van de landing van Prins
Willem, een openlucht
spektakel met 250 figuran
ten.
Door Paul de Schipper
„DE natie is opgestaan. Zij
draagt uw kleuren, zij roept uw
naam uit. De notabelen sluiten
zich bij het volk aan, terwijl
alle partijgeest vergeten is. De
rust is volkomen, er is vreugde,
orde overal. Ongelukkig ge
noeg weten we niet waar Uwe
Hoogheid zich bevindt en
daarom zenden wij een officier
om te zoeken. Uwe Hoogheid
kan niet te vroeg komen". Ge
tekend Karei van Hogendorp.
Op 21 november 1813 leest prins
Willem Frederik van Oranje
deze brief in zijn ballingsoord
Engeland. Willem Frederik is
de zoon van de in 1805 overle
den stadhouder Willem V.
Eigenlijk staat hij de op de lijst
om ooit stadhouder Willem VI
te worden
Het schrijven uit Nederland
is hem gebracht door kolonel
J.Fagel als boodschapper van
Van Hogendorp en Van der
Duyn van Maasdam. Dit duo
hoogmogende heren heeft zich
rond 18 november uitgeroepen
tot de tijdelijke bewindhebbers
van Nederland.
Met hun stille staatsgreep
vullen ze het gezagsvacuüm op,
dat is ontstaan na het wegtrek
ken van de Franse bezetting.
Eén beeld van de festiviteiten in 1938 toen de landing ook uitgebreid werd herdacht.
Even een kort stukje vader
landse geschiedenis. In de jaren
1780 tot 1795 is het kommer en
kwel in het vaderland. Stad
houder Willem V en de staten-
generaal regeren, maar de ze
ven gewesten zijn verzwakt
door de onderlinge verdeeld
heid en Willem V laat iedereen
maar wat aanmodderen. De
Franse overheersing die in 1795
begint maakt een einde aan het
burgerlijk gekrakeel.
Ins onze geschiedenisboekjes
heet de achttien jaar durende
Franse bezetting 'een donkere
periode', maar lang niet alle
Nederlanders van die tijd erva
ren dat zo. Integendeel. In 1810
wordt Nederland ingedeeld bij
het Franse keizerrijk en in 1811
bezoeken Napoleon en zijn
vrouw de lage landen. Ze wor
den overal enthousiast ontvan
gen. Slechts enkelen, zoals
Gijsbert Karei van Hogendorp
blijven thuis.
De inlijving bij Frankrijk
heeft onmiskenbare voordelen,
vooral in de bestuurlijke en ad
ministratieve sector. Strenge
toepassing van het Continen
taal Stelsel heeft de Hollandse
handel echter gekneveld en het
is om vanwege die aanslag op
de negotie dat velen wachten
op het verbreken van de band
met Frankrijk. Een beetje dub
belhartige houding dus. Lang
niet iedereen wil de de Franse
kokarde ruilen voor het staat
kundig nogal dubieuze Oranje
van voor 1795. Eigenlijk wilde
men wel de Franse instellingen
behouden, maar de Fransen
zelf moesten eruit. Kort voor de
defintieve aftocht van de Fran
sen presenteert zich een bewe
ging die de bevrijding van Ne
derland nastreeft. De Engelse
minister Bathurst zegt in die
dagen: „Als de Nederlanders
passief blijven, zullen we hun
land als veroverd gebied be
schouwen".
Op 14 en 15 november verlaten
de Fransen Den Haag en Am
sterdam. In de hoofdstad wor
den wat douanehuig es in
brand gestoken. Er vormt zich
een Voorlopig Bestuur, maar
wel voorzichtig, op het laffe af.
Zo is het verboden om een
oranje vlag uit te steken.
Dan op 17 november ver
schijnen de graaf Van Limburg
Stirum en de zonen van Van
Hogendorp met oranje getooid
in de straten van Den Haag.
In Scheveningen is Jacob
Pronk een van de eersten die
zich met oranje op straat durft
te laten zien. Pronk, een ge
kende oranjeklant heeft in 1795
een belangrijke rol gespeeld bij
het vertrek van stadhouder
Willem V naar Engeland. Nu is
hij een van degenen die de te
rugkeer van de dynastie helpt
organiseren.
Op 30 november 1813 doemen
voor de kust van Scheveningen
twee Engelse oorlogsschepen
op uit de ochtendnevel. In de
mast van een van de schepen
hangt een oranje vlag: het af
gesproken teken. Er komt een
sloep naar de wal geroeid. Aan
boord is ondermeer kolonel Fa-
gel. Eenmaal op het strand her
kent hij Jacob Pronk die tussen
de toegestroomde nieuwsgieri
gen staat. Pronk en Fagel fluis
teren wat en Pronk hoort dat
de prins zich op het Engelse
schip de Warrior bevindt en
dat Fagel er op uit is gestuurd
om te kijken of te kust veilig is.
Dan vertrekt zoon Arie Pronk
met een oranje vlag om het lijf
gebonden te paard naar Den
Haag om gouverneur Van Lim
burg Stirum op de hoogte te
brengen.
Op de Warrior wacht de als
energiek bekend staande prins
van Oranje de reactie niet af.
Met een barkas vaart hij naar
het strand. Jacob Pronk en 24
andere Scheveningse vissers
houden de boot recht op de gol
ven terwijl de prins in een boe
renwagen stapt. Hij kan dat ta
melijk gerust doen, want Sche
veningse vissers hebben tevo
ren al Engelse mariniers aan
wal gesmokkeld.
De Scheveningse voerman
Van Duyne drukt de prins als
eerste de hand. Van Duyne
rijdt met z'n adellijke vracht
naar de pastorie van dominee
Faassen waar de prins wat op
verhaal komt. Simon Blok, een
tachtigjarige kapitein van de
Scheveningse schutterij houdt
een korte toespraak: „Allen
voelden dat de vurig verlangde
vrijheid nooit werkelijkheid
zou worden zonder Oranje.
Wat een voorrecht u weer te
mogen zien op de plaats van uw
vaderen".
Nu, 175 jaar later klinkt het
allemaal wat gezwollen, maar
volgens ooggetuigen van des
tijds moet het een enthousiast
welkom zijn geweest.
Op het moment dat hij op het
Hollandse zand stapt, denkt
Willem nog niet aan een ko
ninkrijk. Eerder kiest hij voor
een herstel van het stadhou
derschap, zij het in gewijzigde
vorm. Al snel blijkt dat de Ne
derlanders liever geen stad
houder meer zien, maar dat ze
een monarchie willen. Twee
dagen na de landing neemt
Willem in Amsterdam de titel
van souverein vorst aan. Dat is
het formele begin van het ko
ninkrijk der Nederlanden.
In het oranjebolwerk Scheve
ningen is het nadien een tradi
tie geworden om 'de landing
van de prins' elke 25 jaar na te
spelen. Dat gebeurde voor het
laatst in 1963. Nu, anno 1988,
vindt de landing plaats op za
terdag 26 november vanaf 10
uur.
Er zijn enkele honderden fi
guranten in klederdracht aan
getrokken. „Wie op die dag
naar Scheveningen komt als
bezoeker zal alleen op het
strand worden toegelaten als
hij in vroeg negentiende
eeuwse kledij is gestoken. Dus
allemaal in je ouwe plunje", al
dus Willem den Heijer, een van
de betrokkenen bij de organi
satie van het spektakel.
De hoofdrollen in het toneel
spel worden, naar goede tradi
tie, waargenomen door Scheve
ningse notabelen. De marine
zorgt voor het varend mate
rieel. Tijdens de festiviteiten
krijgt de marine trouwens
aparte aandacht omdat ons
natte verdedigingskorps dit
jaar ook 175 jaar bestaat. In dat
verband wordt op 26 november
in Scheveningen ook het boek
'175 jaar Koninklijke Marine
gepresenteerd'.
Parallel aan het landingsge-
beuren is er in het Schevenings
Museum een tentoonstelling
'Herdenking landing van de
Prins - 175 jaar Koninklijke
Marine'. Deze tentoonstelling
duurt 11 maart 1989.
BEELDEN van een
paar maanden. Een
smalle straat vlak bij
mijn huis. Aan beide zijden
geparkeerde auto's,
daartussen een
smalle doorgang
voor het verkeer.
Midden op straat
een grote bloed
vlek en een kinder
schoentje, de stille
getuigen van wat een
vreselijk verkeersongt
val moet zijn geweest.
Rondom de plek drommen
nieuwsgierigen, zachtjes pratend
alsof ze in een kerk zijn.
Eveneens op fluistertoon en
druk gebarend vertelt een ge
tuige aan twee carabinieri wat
hij heeft gezien. De juistheid van
mijn vermoeden over de toe
dracht wordt bevestigd door een
groepje Romeinen. Een spelend
kind stak tussen twee dicht op
elkaar geparkeerde auto's de
straat over en werd gegrepen
door een auto. De bestuurder
kon het kind niet meer ontwij
ken, maar hij reed veel te hard.
Het jongetje, een jaar of zeven,
leefde nog, maar daar was dan
ook alles mee gezegd.
Een paar dagen later. Een zij
straat van de Corso, de grote
winkelstraat die Piazza Venezia
met Piazza del Popoio verbindt.
Glas en afgescheurde onderde
len van een motor en overal
bloed. Het slachtoffer is al afge
voerd. Een paar passanten blij
ven staan, de anderen lopen
haastig door. Als ik er een uur
later opnieuw voorbij kom is al
les weg, behalve de bloedresten.
Het Romeinse verkeer raast er
weer overheen alsof er niets ge
beurd is.
Weer iets later. De dochter
van een collega belt op. Haar
vader is aangereden op Piazza
Venezia. Midden op de zebra
nota bene. 's Morgens zo tegen
half elf. De man sterft kort na
opname in het ziekenhuis.
Het Romeinse stadsverkeer is
moordend, letterlijk. Neder
landse toeristen die de stad be
zoeken maken zich vooral druk
om hun centen. Wilde indianen
verhalen hebben in Nederland
de mening post doen vatten dat
er ter wereld geen onveiligere
plek is dan het centrum van Ro
me. In plaats van er op uit te
trekken zoals tweeduizend jaar
geleden om andere volken te on
derwerpen en te beroven zouden
de Romeinen nu rustig wachten
tot iedereen deze kant uitkomt.
Dat spaart benzine.
Vorig jaar ben ik in het hoog
seizoen eens een dagje in de
wachtkamer van het Nederlands
consulaat in Rome gaan zitten
om te zien hoeveel gedupeerde
landgenoten deze toevluchtsha-
ven aanlopen. Ze waren op de
vingers van een hand te
Twee wisten niet eens of
stolen waren of dat ze hun Spij
len gewoon ergens hadden 4
liggen. Een van hen was
vrouw van een Nederlandse
rechaussee. De man
tegen me: „Meneer, wat
hier? U kunt beter naar
dam gaan".
Moordend Verkeet
Door Gorard KosmIi
Nee mensen, veel meer i
dan uw geld loopt in Rome
leven gevaar. De straat overste,
ken is een koene daad, die
goed overwogen moet wot...
Vooral zebra's zijn gevaat!
Het wit is vaak zover we
ten dat daaruit alleen aTbli
welk belang aan deze verkew
voorziening wordt toegekeni
Zebra's zijn dodelijk omdat
meestal zijn aangebracht
plekken waar het stadsverkee
weer wat gas kan geven. Ends
doen de Romeinen dan ook l
de optiek van de Romein is 4
stad er voor de auto's. Wie it
als voetganger, laat staan sl
fietser, door het centrum be
weegt stelt zich aan ongel
risico's bloot.
Zo mogelijk nog gevaarlijke
dan de gewone zebra's zijn d
'bewaakte' voetganger»!
steekplaatsen. Wee uw leven al
u zich midden op de overstee
bevindt wanneer het groei
'Avanti' plaats maakt voor Ik
rode 'Alt'. Het grommende je
motoriseerde verkeer krijgt (5
hetzelfde moment groen en be.
gint aan te stormen. De bij ont
gebruikelijke ontruimingstijd
hier een onbekend verschijnsel
Een Romein kan niet begrijpen
waarom een ogenblik lang ieder
een rood zou moeten hebben."
het Romeinse stadsverkeer geld
eigenlijk maar één regel: voor
rang heeft degene die de meest
vaart heeft. Wie stilstaat is en
rechteloze donder.
Dus Nederlandse toerist, hoe
wel het enigszins tegen uw land
saard indruist, denk in Ront
eerst aan uw leven en da
uw centen. Dan hoeft de eeu
wige stad niet het voorportai
tot de eeuwigheid te zijn.
nfllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Van onze correspondent
Jo Wijnen
WASHINGTON - Patricia
Rosier, een 43-jarige dok
tersvrouw uit St. Peters
burg (Florida), verkoos op
14 januari 1986 te sterven.
Ze had twee jaar kanker en
was niet meer te genezen.
Haar doktors hadden haar
verteld dat ze hooguit nog
een paar dagen te leven had.
Ze nam afscheid van haar
kinderen Elisabeth (21) en
Jacob (19) en van haar man,
de arts Robert Peter Rosier,
en haar stiefvader Vincent
Delman. Daarna ging ze
naar bed en nam 20 slaap
pillen in.
Dat was het begin van Ameri-
ka's meest besproken familie
drama dat zich afspeelde in het
schemergebied tussen moord,
zelfmoord en euthanasie en
waarvoor Robert Rosier zich
nu voor de rechter moet ver
antwoorden.
De zaak heeft intussen een
uiterst bizar karakter gekregen
omdat, als gevolg van allerlei
onvoorziene omstandigheden,
Patricia's man van moord is
beschuldigd. Maar zo Patricia
Rosier al om het leven is ge
bracht om haar uit haar lijden
te verlossen, heeft niet haar
man, maar haar stiefvader
Vincent Delman dat gedaan.
Delman gaat evenwel vrijuit
Toen justitie besloot de zaak-
Rosier te onderzoeken, ver
leende ze Vincent Delman ge
rechtelijke immuniteit in ruil
voor diens getuigenis. Pas na
dat hem die immunitiet -op
grond waarvan hij buiten ver
volging staat- was verleend,
verklaarde Delman dat hij zijn
stiefdochter door verstikking
om het leven had gebracht.
Patricia Rosier werkte voor
haar dood mee aan een serie te
levisieprogramma's waarin ze
probeerde andere kankerpa
tiënten te bemoedigen. Aldus
had ze in een bepaald gebied
van de staat Florida een zekere
naam gekregen. Na haar dood
besloot haar man Robert Ro
sier daarom volledig opening
van zaken te geven over haar
sterven. In een tv-interview
vertelde hij dat zijn vrouw
voor een vrijwillige dood had
gekozen en dat hij haar daarbij
had geholpea
De justitie in Florida keek
evenwel anders tegen de zaak
aan en arresteerde de arts en
beschuldigde hem vervolgens
van moord. Om te achterhalen
wat er precies was gebeurd
verleende ze Patricia's stiefva
der Vincent Delman immuni
teit. Toen dat was gebeurd
kreeg justitie het volgende ver
haal te horen, aan de juistheid
waarvan - ook al op grond van
uitvoerige getuigenissen- nie
mand twijfelt: Patricia Rosier
nam op haar eigen verzoek 20
slaaptabletten in. Ze overleed
evenwel niet, maar geraakte in
coma. Haar man diende haar
daarop een hoeveelheid mor
phine toe die ook niet onmid
dellijk haar dood tot gevolg
had. Enkele uren later kreeg
Patricia bezoek van haar stief
vader Vincent Delman en twee
stiefbroers. Delman legde zijn
hand op de mond en de neus
van de nog slechts zwak ade
mende vrouw, die daarop vrij
wel onmiddellijk overleed.
De rechter in St.-Petersburg
staat nu voor de vrijwel onmo
gelijk opgave te beslissen over
een zaak die in feite zelfmoord
is, maar die ook kan worden
uitgelegd als moord of een
vorm van euthanasie. Zijn be
slissing wordt nog bemoeilijkt
omdat - als hij de zaak als een
moord wenst te zien - de feite
lijke dader immuniteit heeft
gekregen. De openbare aankla
ger in St. Petersburg heeft Ro
bert Rosier van moord be
schuldigd en dat is, althans
volgens juridische deskundi
gen, een aanklacht die hij niet
overeind kan houden.
Ziet de rechter de zaak-Rosier
niet als een moord, dan zal hij
een uitspraak moeten doen
over de vraag of er sprake is
van zelfdoding en of het fami
lieleden is toegestaan daarbij
actieve hulp te verlenen. Ten
slotte kan de rechter ook tot de
conclusie komen dat hier in
feite sprake is van euthanasie.
Aangezien euthanasie wette
lijk niet is toegestaan in de VS,
kan de rechter de schuld voor
Patricia Rosiers dood ander
maal in de schoenen van haar
man schuiven.
Hoe dan ook: de zaak-Rosier
kan enig juridisch licht werpen
op een aantal zaken die in de
VS hoogst omstreden zijn na
melijk: hulp bij zelfdoding en
euthanisie. Of Robert Rosier
daarvoor het gelag zal moeten
betalen, hangt volledig van de
rechter af.
De heer James Randi is Ame-
rika's grootste 'debunker' dat
wil zeggen: ontkullen van
flauwe kul. Hij loopt nog
steeds rond met een cheque
van $10.000 die hij heeft uitge
loofd voor een ieder die een
paranormaal verschijnsel
kan demonstreren onder goed
geregistreerde en gecontro
leerde omstandigheden, zo
lees ik in Elseviers Weekblad
van 6-8-'88.
Niks voor U? Zelfs bij de hui
dige koers van de dollar toch
nog een leuk bedragje. Buig
eens een lepel voor James. Zie
eens helder. Punctuur eens
een acu. Lees eens uw buur-
vrouws gedachten. Verdelg
eens egn sprinkhanenhorde
met een Voedoe ritueel. Ge
nees eens met gebed een Aids
patiënt. Kijk eens in de toe
komst via koffiedik of gla-
zenbol. Krijg eens een beeld
door van een juist ingevuld
voetbalpoolformulier. Met
dat laatste zou ik beginnen
als ik u was. Lukt het dan
hebt u die cheque van James
niet nodig en de $10.000 kimt u
dan storten op de postbankre
kening van uw tipgever John
O'Mill.
Nee, fout! De juiste tekst in
'Finnigan's Wake' van James
Joyce luidt niet: Three
Quarks for Karl Max, maar
Three Quark for Muster
Mark. Ik vermeld dit hier
maar even opdat u geen fi
guur slaat op het verjaar
dagsfeest van Tante Truus.
De vertaling in Televizier van
25-5-'88: 'Jezus komt spoedig'
van de Engelse gospelsong:
'Surely Jesus Is Coming', deed
me denken aan De Negerhut
van Oom Tom, de vertaling
van het vermaarde boek Un
cle Tom's Cabin. Dit zijn
zoekplaalj esvertalingen.
Waar zit de neger in Uncle
Tom's Cabin, waar zit dat
'spoedig' in Surely Jesus is
coming?
De deskundigen onder mijn
lezers betuig ik hierbij mijn
dank voor het oplossen van
mijn taalproblemen. Wat
korrekt Nederlands is weet ik
nu dank zij zij (ik bedoel dan
zij hen, of hun, hullie, ze, zul-
lie of toch zij?)
poUÖTKitl
Door Jan Paalman
DAT twee jonge dokters,
Geert Berghs en Esmeralda
Spanjaards, vorige week op
een gezamelijk proefschrift
promoveerden, was niet zo
vreemd. Dat gebeurt tegen
woordig wel meer zo. Nee,
echt opzienbarend was het
feit dat de promotie über
haupt had kunnen plaatsvin
den.
De jonge doctors hebben
namelijk willen uitzoeken
wat nu precies een normale
zwangerschap is, en of na zo'n
normale zwangerschap de be
valling beter thuis dan wel in
het ziekenhuis kan plaatsvin
den. Daarvoor hadden ze de
medewerking van huisartsen,
vroedvrouwen en gynaecolo
gen nodig. Die kregen ze en
dat was een wonder, want al
jaren verkeren deze drie par
tijen met elkaar op voet van
oorlog over deze kwestie.
Thuis of in het ziekenhuis?
Alle vroedvrouwen en de
meeste huisartsen zijn voor
de thuisbevalling, maar de
gynecologen (vrouwenartsen)
zijn in meerderheid tegen, of
in ieder geval niet enthou
siast voor. Om met de argu
menten te beginnen die je zel
den in de wetenschappelijke
bladen zult aantreffen. Kort
samengevat: broodnijd en de
schoorsteen moet roken. In
1960 gebeurde het leeuwen
deel van de bevallingen -
meer dan 80 op de 100 - thuis.
De voedvrouw deed daarvan
de ene, de huisarts de andere
helft.
De rest, liever gezegd het
restje, werd de gynecoloog
toegeworpen. Sindsdien is de
situatie drastisch veranderd.
Al in 1975 deed de gynecoloog
al zoveel bevallingen dat men
moest vrezen dat binnen niet
al te lange tijd alle bevallin
gen in het ziekenhuis zouden
plaatsvinden. Toen sloeg de
tijdgeest toe: een golf van
kritiek daalde neer op de
hoofden van de verbaasde gy-
necologen. Ze zouden vrou
wen als niet meer zien dan
'zwangere buiken' en van
zoiets normaals als een beval
ling een medische ingreep
hebben gemaakt. Als ik me
goed herinner werden ze rond
1980 zelfs collectief door een
Vrouwentribunaal veroor
deeld.
Hoe dan ook, het aantal be
vallingen thuis stabiliseerde
zich. Toch werd de concuren-
tie alsmaar feller omdat het
aantal gynecologen sindsdien
fiks toenam - en dat van de
vroedvrouwen iets minder -,
terwijl het aantal klanten,
zwangere vrouwen dus, flink
daalde tot 175.000 per jaar. De
huisarts was allang als ver
loskundige praktisch opzij
geschoven, die doet op dit mo
ment nog geen 17 procent van
de bevallingen, tegen de
vroedvrouwen 41 en de gyne
cologen 42 procent.
Men had natuurlijk ook
zijn wetenschappelijke argu
menten. Vroedvrouwen, huis
artsen en de gezondheids Bo
bo's van Nederland, hebben
altijd met trots gewezen op
het feit dat in Nederland heel
weinig kinderen tijdens de
bevalling sterven. Zowat het
laagste cijfer van de hele we
reld, op Zweden na. Dit, en
dat is een belangrijk argu
ment, terwijl overal in de
Westerse wereld vrouwen
bijna uitsluitend in zieken
huizen bevallen. Thuis beval
len is dus zo slecht nog niet.
Ja maar, zeggen de gynecolo
gen. Kinderen zijn meer dan
vroeger een kostbaar bezit,
want ze worden zorgvulig ge
pland en ook nog in kleinere
hoeveelheden.
Ook bij een normale beval
ling kan er iets uit de hand lo
pen, en dan kan in het zieken
huis ogenblikkelijk een kei
zersnede worden gedaan,
waarna een horde opgepiepte
kinderartsen het kind snel en
adekwaat kan verzorgen om
sterfte of handicaps te voor
komen. In 1987 brak er nog
een fikse rel uit over de zoge
heten lijst Kloosterman, een
lijst waarop staat aangegeven
bij welke afwijkingen of
ziekten de vroedvrouw en
huisarts de zwangere vrouw
naar de gynecoloog kunnen
sturen. In dat geval vergoedt
het ziekenfonds de schade.
Tot op heden wijzen de gyne
cologen de nieuwe versie van
de lijst af: niet streng genoeg.
Dat zo'n lijst een andere
dan medische betekenis kan
hebben blijkt wel uit het feit
dat het percentage zwanger
schappen dat op medische in
dicatie gebeurt varieert van
30 tot liefst 70 procent.
Geen wonder dat Berghs en
Spanjaards stevig moesten
onderhandelen om gynecolo
gen, huisartsen en vroed
vrouwen te bewegen aan hun
onderzoek mee te doen. Thuis
of in het ziekenhuis? daar
ging het dus om. Ze hielden
het onderzoek onder 1034
vrouwen die een normale
zwangerschap hadden gehad,
waarvan 268 hadden gekozen
voor een bevalling door de
gynecoloog in het Radboud-
ziekenhuis in Nijmegen, en de
overige 766 thuis door huis
arts of vroedvrouw.
Ze gingen bij alle vrouwen
na hoe de bevalling was ge
weest en vergeleken dat met
de resulaten van neurologisch
zenuw) onderzoek van de
pasgeborene. De hersenen
zijn erg gevoelig voor een te
kort aan zuurstof, een situatie
die kan optreden als het kind
het benauwd krijgt in de
baarmoeder. In het zieken
huis kan dan direct worden
ingegrepen, door een keizers
nede bijvoorbeeld, terwijl een
ander kind eerst nog naar het
ziekenhuis zou moeten wor
den overgebracht. Als dat een
belangrijk voordeel is dan
zou dat moeten blijken uit
verschillen in de neurologi
sche test bij de ziekenhuis- en
thuiskinderen.
Dat bleek helemaal niet het
geval te zijn. Kinderen die
thuis ter wereld waren geko
men, of haasje repje naar het
ziekenhuis waren doorge
stuurd, bleken het net zo goed
te doen als hun ziekenhuis
collegaatjes. Een belangrijk
resultaat, omdat dit het ver
moeden van de meeste verlos
kundigen eindelijk eens met
betrouwbare cijfers staafde.
Dus hoe het beleid ook is tij
dens de bevalling, hoe ver
schillend ook, voor de conditie
van het kind maakt dat na de
bevalling weinig of niets uit
Een van die verschillen in de
behandeling thuis en in het
ziekenhuis, en een verkoopar
gument van de gynecoloog, is
de voortdurende elektroni
sche bewaking van moeder en
(ongeboren) kind in het zie
kenhuis met een apparaat dat
alsmaar de weeën en - van
het kind - de hartslag regi
streert
Op het gebruik van dit ap
paraat bij normale bevallin
gen is in de internationale
vakpers de laatste jaren veel
kritiek omdat het de arts eer
der tot een keizersnee zou
verleiden. En inderdaad. K
gynecologen besluiten in dit
onderzoek twee keer zo snel
tot een kunstverlossing (ook
knippen ze twee keer zovaak
in), maar dat zou niet hele
maal aan het apparaat te wij
ten zijn. Afgaand op de resul
taten zien de onderzoekers
geen reden om het gebruik
van het apparaat af te raden
maar aanraden doen ze ook
niet. Het ding, aldus een stel
ling 10 van Berghs, is na een
normale zwangerschap net»1
betrouwbaar als de aloude
houten toeter van vroed
vrouw en huisarts.
Ze stellen het provini
voor 50.000 gulden op t?
Van onze correspondente
TERNEUZEN - Mt
passend rijm en eer
kend belsignaaal nai
terklaas zaterdagn
in Sas van Gent de r
licht- en geluidsinst
in gebruik van de
ting Verfraaiing Kot
trum Sas van Gent.
Gevolgd door flink w
deren en hun ouders
de Sint daarnaast de 1
veerde Westkadepron
om vervolgens een wai
te maken door het
koopcentrum.
Kort voor het ver
van zijn officiële take
veerde de Sint per boo
en meerde hij af bij ht
gangerbruggetje. Hij
opgewacht door de ki
en harmonie De Ve
Vrienden, om vervolg
koets richting stadhui!
den. Daar werd hij
wacht door burgemet
van Rest en vertegent
gers van de middensta
handen van de Zwarte
kregen de Sasse kinde
knutselboek uitgereik
namiddag werd de
jeugd getrakteerd op e
dertheater.
Sinterklaas had z,
nog heel wat andere ve
tingen. In verscl
plaatsen stonden de k
al reikhalzend op zijn
te wachten. Sint
maakte zoals gew
weer gebruik van
vervoermiddelen en v
regen en natte sneeuv
hier en daar de rondr
den ingekort.
Burgemeester Van R
de Sint zelfs twee 1
hand schudden. Deze
namelijk ook een bez
Philippine, waar hi;
Meerpaal werd verw
door L. Segers van c
denstandsvereniging.
Van onze verslaggever
YERSEKE - Zaterda
dag omstreeks half
werd de 24-jarige H.
H. uit Kruiningen b
eenzijdig verkeersoi
ernstig gewond.
De man moest door de 1
weer van Kruiningen i
wrak van zijn voertuig
bevrijd. Hij werd per
lance overgebracht
Oosterschelde
Goes.
na;
ziekenhi
Van onze verslaggever
De
opvs
No
afgen
Ol
zaten
aan
)Nor
TERNEUZEN -
rige Noor E. H.,
van het aan het
gendok in het Ternei
Havengebied
Zweedse schip
in de nacht van
zondag bij het
gaan van het vaartui
een trap gevallen,
Hij viel twee meter
hen en brak da
ter onderbeen.
ambulance overgebrach
net Elisabeth ziekenh
Sluiskil. Volgens de
keerde de''zeeman
vloed.
naai
daarbij zijr
Hij we
one