DE STEM
DERDE WERELD ALS
ABATTOIR VOOR
WESTERSE PATIËNT
DESTE
VOOR
IS EN BI
KENNI
B.
INDUSTRIE
DES DOODl
IS ECHTl
BEDRIJFSTAK
JACKIE S
HAAR DAI
IN ANONIMI1
W roi
rouwen uit Bangladesh, die onder
valse voorwendsels naar het buitenland zijn gelokt,
worden opgekocht en van bruikbare organen ont
daan. Ook kinderen uit Derde Wereld-steden worden
opgepakt en leeggeroofd ten faveure van hen, die veel
geld voor een hart of een nier over hebben. De Neder
landse Europarlementariër Nel van Dijk heeft vorige
week in Straatsburg gepleit voor internationale aan
dacht voor en maatregelen tegen deze lugubere prak
tijken.
Onderzoek
Aanbod per brief
ZATERDAG |r
19 NOVEMBER 1988
Privé-klinieken
Machteloosheid
TT1
Charles III
-Churchill, De Gai
ben met elkaar gem
melijk sobere, eeim
anders is het met J(
kaanse president di
werd vermoord. Het
begraafplaats Arlin<
peus, tegen een glc
ven door granietei
meest bevlogen ui
graf zelf brandt een
mensen bezoeken
die, vlak na zijn doo
v
Door Huub van As
Het is geen smakeloze lectuur uit de pen
van een op hol geslagen fantast. Het
heeft niets te maken met vooroorlogse
tijden, waarin weduweverbrandingen
nog tot de hindoestaanse gebruiken be
hoorden. Het is de bittere werkelijkheid
anno 1988 in Bangladesh en India. Een
horrorverhaal in de praktijk gebracht.
In Bangladesh worden vrouwen met
mooie woorden overgehaald een con
tract te tekenen voor werk in de huishou
ding in India of in rijke Arabische sta
ten. Een deel van hen wordt daar echter
nooit te werk gesteld, omdat ze bij ille
gale grensoverschrijdingen worden opge
pakt; zij zijn nog het beste af. Anderen
komen in de prostitutie terecht in steden
als Calcutta en Bombay.
Maar er zijn er ook die van de aardbo
dem verdwijnen na in ziekenhuizen te
Calcutta in opdracht van gewetenloze,
op winst beluste handelaren te zijn ont
daan van de nieren en soms ook van an
dere bruikbare organen als het hart.
Een spoor van deze - overal illegale -
macabere handel heeft inmiddels geleid
naar Westduitsland, waar, zoals alle lan
den in Westeuropa, forse lijsten bestaan
van patiënten die op donororganen
wachten.
De eerste berichten over deze orgaan-
handel zijn een jaar oud. Sindsdien ko
men er uit verschillende bronnen bij eii
vooral de laatste maanden nemen ze in
aantal toe. Maar omdat ze veelal voor 'te
luguber om waar te zijn' worden versle
ten en het moeilijk is de beweringen met
hard bewijsmateriaal te staven, hebben
ze tot nu toe tot weinig meer geleid dan
verwondering.
Vorige week heeft Nel van Dijk, na
mens De Groenen, dan ook in het Euro
pese parlement aangedrongen op een
diepgravend onderzoek door een parle-
mentsdelegatie, en pleitte ze eveneens
voor internationale wettelijke maatrege
len om snel aan de gewraakte praktijken
een eind te maken.
Als zo'n EG-onderzoek op gang komt
en indien dat tot maatregelen leidt, zul
len ook straatkinderen in diverse Derde
Wereld-steden daarvan bescherming on
dervinden. Want ook zij worden van de
straat geplukt om in klinieken aan hun
eind te komen; er is toch niemand die ze
mist. De organen van kinderen uit Brazi
lië en Midden-Amerika komen in de
Verenigde Staten terecht, en die van kin
deren uit Calcutta in, veelal, de oliesta-
ten in het Midden-Oosten.
Een woordvoerster van Eurotrans
plant Nederland in Leiden zegt van de
praktijken van orgaanhandelaren op de
hoogte te zijn. Zij sluit met nadruk elke
betrokkenheid bij deze misstanden uit
van Eurotransplant Internationaal,
waarin Nederland met Westduitsland,
België, Luxemburg en Oostenrijk samen
werkt.
„Om over een zo groot mogelijke
'pool' te kunnen beschikken wisselen we
onderling uit. Het gaat altijd om organen
van overledenen. Er is bij ons altijd
sprake van een zeer zorgvuldige registra
tie: we weten precies van wie een be
paalde nier afkomstig is en ook of de
overledene ooit toestemming voor do
norschap heeft verleend."
Een van de tastbare bewijzen voor de
handel uit winstbejag in organen van
vrouwen uit Bangladesh is in Frankfort
te vinden. Daar heeft een zekere Rainer
Scherer het gat in de nierenmarkt ont
dekt. Zijn bemiddelingsbureau 'Asia
Transplant' biedt rijke patiënten voor
ongeveer 100.000 mark een nieuwe nier
aan. Deze prijs is inclusief een vliegticket
voor twee personen naar India en de
operatie in een privékliniek in dat land.
Volgens de krante-advertenties van
Rainer Scherer zijn de beschikbare nie
ren van Duitse donoren afkomstig, die
daarvoor 30.000 mark betaald krijgen.
Maar op grond van verklaringen van
grenswachten in- Bangladesh en India en
persberichten in Westduitsland en Italië,
zijn de organen met aan zekerheid gren
zende waarschijnlijkheid afkomstig uit
Bangladesh en India.
In Frankfort is ook nog een tweede
In Indiase ziekenhuizen spelen zich soms bizarre talerelen al. Deze vrouw Is in hongerstaking, omdat volgens haar zeggen
haar haar pasgeboren kind werd ontnomen en voor grof geld werd verkocht. - foto ap
De zwarte handel in
menselijke organen
Veel vrouwen In Bangladesh trachten op allerlei mogelijke manieren te
ontsnappen aan de absolute armoede. Geen wonder dus dat veel van slachoffer
worden van louche figuren. - fotoanp
bureau actief dat in orgaantransplanties
bemiddelt. De advocaat Rainer René
Graf Adelmann van Adelmannfelden
heeft in september Westduitse urologen
schriftelijk nieren aangeboden voor hun
vermogende patiënten. Hij vraagt tussen
de 60.000 en 80000 mark per nier.
En alsof het om een eenvoudige zake
lijke transactie gaat: dat is een veelvoud
van het bedrag dat een vrouw uit Bang
ladesh kost. De tussenhandel rekent daar
ongeveer honderd dollar voor.
De graaf, die in Duitsland al bekend
heid verworven heeft met zijn adverten
ties waarin huurlingen voor de Golfoor
log gevraagd werden, heeft zich ditmaal
verscholen achter de 'Organ Spende-
und Human Ersatz Vereinigung'.
Als advocaat heeft de graaf toegang tot
faillissementlijsten en gerechterlijke ver
kopen, hetgeen hem in staat stelde brie
ven te sturen naar mensen die in een fail
lissement verwikkeld zijn. Waarin hij on
der meer schreef: 'U bent voortaan juri
disch gezien een pestlijder. Niet meer en
niet minder dan een aidslijder. Ik bied u
een leven als een vorst aan in ruil voor
een orgaan'.
Een brief van deze strekking is, bij
wijze van waarschuwing, naar buiten ge
bracht door het ministerie van gezond
heid in Bonn.
Experts van het ministerie van Justitie
in Bonn proberen zich al enige tijd in
zicht te verschaffen in de wettelijke kant
van transplantaties van organen uit nog
levende personen. Bureaus als die van
Scherer en Adelmann kunnen voorlopig
ongestraft hun gang gaan, omdat de
Duitse wet slechts regels kent op het ge
bied van organen van overledenen.
De verzekering van de medische we
reld, dat geen enkele zichzelf respecte
rende arts transplantaties met geroofde
organen zal uitvoeren, doet vermoeden
dat deze praktijken zich in het schemer
duister van privéklinieken afspelen. En
dan niet in Duitsland, waar de orde van
medici al twee jaar geleden de handel in
menselijke organen veroordeelde, maar
in (privé-)ziekenhuizen in Calcutta en
Bombay.
Waar de handel in vrouwen uit Bangla
desh zich in ieder geval afspeelt is het
grensgebied tussen Bangladesh en West-
Bengalen (India). Tegenover Bengaalse
en Indiase media hebben grenswachten
verklaard dat er van tijd tot tijd vrouwen
worden aangehouden, die zogenaamd
'onder begeleiding' de grens willen pas
seren.
Een van de eerste berichten over han
del in vrouwen en dan met name hun or
ganen ten behoeve van klinieken betrof
een hotel in Damkal (India), waar meis
jes uit Bangladesh werden verkocht om
even later in het plaatselijke ziekenhuis
van hun nieren en hart te worden ont
daan.
Een douanier van de grensplaats Go-
dagari verhoorde enkele maanden gele
den een vrouw die aan haar moorde
naars wist te ontkomen. Een lijkenwas
ser in een kliniek in Murshidaad (West-
Bengalen) het haar ontsnappen, nadat
hij haar had verteld wat haar in diezelfde
kliniek te wachten stond.
Bekend zijn ook de bizarre belevenis
sen van vier vrouwen uit het grens-
plaatsje Premtali, die vertelden gezien te
hebben dat mensenhandelaren een groep
vrouwen in twee categoriën splitsten: de
jongeren voor verkoop aan bordelen, de
ouderen voor de orgaanhandel in klinie
ken.
De autoriteiten in Bangladesh zeggen
vrij machteloos te staan tegenover de
vrouwenhandel, omdat die niet op het
In 'The city of joy', een niet ironisch
doelde titel van Dominique Lapiejt
wordt het relaas verteld van de rilst,
rijder Hasari Pal in Calcutta. Een wa>
gebeurd horrorverhaal van iemand dj
zijn lichaam verkoopt om aan geld tefc
men voor de bruidsschat van zijn doe;
ter. Een voorbeeld uit Calcutta, een sli
waar de industrie des doods tot de toot
aangevende bedrijfstakken behoort.
Enkele passages:
„Hé vriend", riep iemand me toe toen
mijn hoofd eraf hoestend onderuit gii
nadat ik twee zware dames met kofló
op hun bestemming had gebracht, j
ziet er niet gezond uit". Het verbaas)
me, er zijn in deze onmenselijke stad ui:
veel mensen die je als 'vriend' behande
len. „Wil je zo veel geld krijgen als je;
twee maanden zwetend tussen de
gen verdient, terwijl je er niets voor
te doen vroeg de vreemde.
„Als je mijn bloed wilt dan ben je aa
het verkeerde adres. Zelfs de gieren wil
len het niet. Het is rottend", antwoord;
ik. „Het is niet je bloed dat ik wil, b
zijn je botten", hernam de vreemd
„Kom mee naar mijn baas. Hij koopt
botten voor vijfhonderd rupees. Als jet
pijp uitgaat haalt hij je lichaam op o
neemt je botten".
De man blijkt een schakel in een ha;
del die van India de grootste leveranctt
van menselijke botten maakt. Het
dat Calcutta het centrum van deze l
del is, heeft niets te maken met het hop
sterftecijfer in die stad, maar met de aai
wezigheid van enkele honderden imm
granten uit Bihar, namelijk de do*
Deze zeer lage kaste heeft de taak de dj
den op te ruimen en doet dat door zeit
verkopen.
Dit manier van het kopen van
mens terwijl hij nog rondloopt, lijkt veel
op het houden van een dier voor dt
slacht. Het is even duivels als geniaal
omdat er een ongelimiteerd aanhol
voorhanden is in Calcutta.
Hasari Pal gaat na lang wikken en w
gen in op het aanbod en betreedt een go
bouw dat alleen in de verbeelding
Dante of Dürer kan bestaan. Vol
zorgvuldig geprepareerde en gepoi
skeletten in allerlei maten, met prijs
kaartjes en al.
Aangedaan denkt Hasari Pal: „Zo't
VIP-behandeling hebben die botten mi
gehad toen ze nog leefden". Een werk»
mer van de bottenfabrikant kijkt Pal au
en stelt tevreden vast dat de man het nis
lang zal maken; zo mager als een laten
met een ziekelijke blik. De trai
wordt beklonken. Er worden afsj
gemaakt met de doms die het dichtst bi;
de krottenwijk van Pal wonen.
Pal krijgt een eerste uitbetaling van
150 van de in totaal vijfhonderd rupee.
Zodra zijn gezondheid verdere aftakeling
vertoont, krijgt hij de tweede uitbeta
ling
was
grondgebied van Bangladesh
vindt, maar in India. Reden waarom 4
minister van buitenlandse zaken, Nazin
Islam, de ambassadeurs van India en Pa
kistan gevraagd heeft naspeuringen
verrichten.
Maar volgens de 'Daimik Bangla',
regeringstrouw dagblad in Bangladesh
moeten de mensenhandelaars ook i)
land zelf gezocht worden, zou er
sprake zijn van bendes.
Een vrouw, die toegaf dat ze bij 4
werving van vrouwen behulpzaam
geweest, beweerde zelfs dat enkele
minente textielfabrikanten achter
handel zitten. Het feit dat veel vrouwen
in Bangladesh slechts kunnen kiezen t
leven in absolute armoede of uitbuitin
in een textielfabriek is daar niet vreeffi
aan.
Volgens Abdul Matin, de minister
binnenlandse zaken van Bangladesh,
de regering in de hoofdstad Dhaka dt
handel gaan aanpakken door de ma®'
mumstraf voor mensensmokkel te verho
gen. Tot nu toe staat daar I
jaar gevangenisstraf voor, maar als M
aan Matin ügt komt daarvoor de dood
straf in de plaats.
Verder is er een campagne op
die vrouwen er voor moet waarschuw»
niet in te gaan op advertenties van onbe
kende agenturen, waarin huishoudebj'
werk in het buitenland wordt
den.
Tot slot wordt geprobeerd zoveel
geüjk nachtelijke overschrijdingen
'vrouwencaravanen' via de grensrivii
Padma te voorkomen. En met enig
ces. De laatste maanden zijn ongevf®
driehonderd vrouwen dankzij
douaniers de dans ontsprongen.
■J erst maar even feliciteren. Het
P .kan nog, want het is binnen het
M van z;jn verjaardag. Nou
dan Charles, jongen, van harte gelukge
wenst met je veertigste verjaardag en datje
maar snel koning mag worden. Dat laatste,
daar gaat het om. De trieste paradox in het
leven van Charles is namelijk dat hij, in de
schaduw van een hoogverheven moeder en
een strenge, doch beroepsmatig werkloze
vader, een leeg en nutteloos leven moet lei
den totdat hij, wellicht pas in 2018, als hij
zeventig is, zijn levensdoel, de troon, heeft
bereikt.
Dat lot van een leven in afwachting was
ook Edward VII beschoren, maar deze
maakte, terwijl Victoria niet ophield te re
geren, van het leven een feest. Charles is
daar te ernstig voor. In de gewijde taal die
Britse scribenten reserveren voor analyses
van de toekomst der monarchie bracht An
drew Stephen, geen vreemdeling ten hove,
de essentiële somberte in het bestaan van
Charles als volgt onder woorden:
„Een deel van zijn droefheid is wellicht
te wijten aan die verwrongen Oedipale
nachtmerrie die zijn leven overheerst: de
wetenschap dat zijn levensvervulling af
hankelijk is van de dood van zijn moeder,
die nog wel drie decaden of langer op zich
kan laten wachten."
Koningin Elizabeth is een ijzersterke
vrouw. Een buitengewoon zuinig en sober
leven en een hoge mate van activiteit als
landedelvrouw tussen de paarden zal daar
niet vreemd aan zijn. Er wordt zeer matig
gegeten (voor theaterbezoek een bruin
sneetje brood met een plakje gerookte zalm
of een eitje strapazzata met een zuinig
glaasje Rijnwijn, zo lees ik in Majesty, lijf
blad van Britse monarchisten). De konin
gin-moeder, Mary, is 88 en leeft er lustig op
los. In haar paleis, Clarence House, wordt
van alles gedronken en Mary gaat bij voor
keur in het holst van de nacht naar bed, na
een elegante maaltijd, rond middernacht,
van bijvoorbeeld asperges, kreeft en aard
beien in december. Elizabeth is een tanig
type, als we dat van personen van konink
lijken bloede mogen zeggen.
In een eenvoudig regenjasje en een dun
hoofddoekje heeft zij al vele jaren het
Britse klimaat doorstaan, dat jicht en bron-
chiale brommingen veroorzaakt. Zij zal
zeer oud worden. Als Charles op den duur
op eigen kracht de troon wil bestijgen zal
ook hij moeten voortgaan op de door hem
verkozen weg van matig en gezond eten.
Hij zweert bij honing („de medicijn van
dokter Natuur") en hij drinkt geweldige
hoeveelheden water, naar hij ooit verklaard
heeft om de inwendige systemen goed uit te
spoelen. Het feit dat het bestaan van Char
les leeg moet zijn totdat hij koning wordt is
het overheersende probleem in zijn leven.
Dat disco-Di giechelt waar hij peinst en
dat het prinselijke huwelijk volgens hofkij-
kers is afgekoeld naar niveaus van onver
schillige tolerantie, dat is nog tot daar aan
toe. Er zijn in de ganse geschiedenis der
Britse monarchie maar weinig gelukkige
huwelijken en veel matrimoniale puinho
pen aan te wijzen. Charles heeft vooral een
goede baan nodig. Hij begint zich naar de
smaak van Thatcher al te zeer met sociale
vraagstukken bezig te houden en, als
een beetje tegen zit, ontwikkelt hij zich tol
Charles de Goede of Charles de Rode,
Keerlen God.
Voor Charles de Sombere zou het l'
verneurschap van Hong Kong, tot aan
dekolonisatie in 1997, worden overweg®
Hij zit nu maar al te vaak een beetje op
land te wroeten, tegen de bloemen te spre
ken, te Vissen en te denken over Mar*,
filosoof Jung, exotische goeroes en het nM'
terialisme waaraan het westen slechts j®
onder kan gaan. Die jongen moet aai»®'
werk. Ook in het belang van onze Wme®
Alexander zal de ontwikkeling in de Wu®
sordynastie op de voet moeten worden
volgd. Want onze kroonprins is in 201
misschien ook nog werkloos, terwijl
Abraham al heeft gezien.
D
DoorJo Wijnen
Er zijn vliegvelden, musea, thea
ten, pleinen, wolkenkrabbers, s
lanceerstations voor ruimtev
naar Kennedy genoemd. Alleei
eerste drie jaar na zijn dood, v
ettelijke honderden boeken ove
De belangrijkste daarvan w
schreven door zijn naaste met
en vertrouwelingen zoals Ai
Schlesinger, Theodore Sorensei
Salinger. Zij behoorden tot ht
van 'briljante, jonge intellectu
Kennedy grotendeels aan de
University in zijn thuisstad Bo
gerecruteerd en dat later met
grote ijver bijdroeg aan de n
ming ie het beeld van de echt
Kennedy grotendeels heeft vert
De tijd heeft intussen stevig
onaantastbaar lijkende beeld
-zoals hij werd genoemd-
En de geschiedenis heeft ziel
haar kenmerkende ijver geze
ontmanteling van de onaantas
kende Kennedy-mythe.
John F. Kennedy was niet
gedreven, welbespraakte, kna
idealist, hij was ook een man
en bloed en vooral van politiek
selijke zwakheden. De waarhf
bepaald geen geweld aangedaa
hem een 'vrouwenjager' en e
meur' noemt op wiens huwe
zijn vrouw Jacqueline bepaald
kon rekenen. Er zijn hem relat
dicht met vrouwen als Marilyn
zoals zijn vader een relatie is t
met Gloria Swanson. Men heef
schuldigd van contacten met t
bieuze figuren. Zijn gebrek aar
heeft zonder twijfel bijgedrage
aantal politieke blunders en mi
gen waarvan het grote publiel
veel later rekenschap is gaan ge
Kennedy was de zoon van d<
bitieuze, steenrijke en weini
leuze Joe Kennedy, een van 1
granten stammende Bostoniai
pokt en gemazeld uit het keih:
tieke bedrijf van zijn geboor
voorschijn trad. De oude Kern
m de oorlog nog Amerika's am
in Londen was - werd verteerd
brandende ambitie: het 'groc
van zijn negen kinderen. Het
bele vermogen van Joe Kenn
dan ook ingezet om de onver
van
sue-
w ijna zestic
Jacqueline Bouvier nu. Ze
werkt in New York, bezoe
®n dan een bijeenkomst ve
,Lvan de stad, trekt ziel
rftt® tijden terug in haar b
n New Jersey, duikt een hc
keef op in de meed
.Pdael rubrieken van de ve
ebladen die Amerika rijk
Rekent bij tijd en wijle ei
h°0r een goed doel en voo
°ud van het stadsschoon.