DESTEM
MODEL
DOORSNEE BELASTINGBETALER SNAPT HET NU HOPELIJK BETER
Nieuwe fietsverlichting
Nieuw model girobetaalkaart
Hoe de vijftigers
mooi fit blijven
Meeste buikpijn psychisch van aard
Boekje over wat te doen
tegen inbraak in je huis
Als nieuwe wet er komt
gaat OGB stuk omhoog
V erzamelaarsjaarmarkt
in Utrechtse Jaarbeurs
W-'~
mïêk'-
Rood
Huis
Handtekening
Hokjes
Helder
Stap
POS
K
betaalkaart
89x3 ha lootuoude
geldig t/ro oa-91 nr
Géén loopstoeljes
VRIJDAG 18 NOVEMBER 1988
Op de Consumentenpagina van maandag:
Het was poeder als je de was deed.
FORSE KRITIEK CONSUMENTENBOND
Aangiftebiljet een stuk duidelijker
Door Peter Munnix
Het nieuwe en verbeterde aangiftebiljet
van de belastingdienst, dat binnenkort
heel wat Nederlanders in de brievenbus
zullen vinden, was wel heel hard nodig.
Want met het biljet oude stijl kon het gros van de
Nederlanders geen kant uit Het nieuwe biljet is
ook meer klantgericht, tenminste als je de belas
tingbetaler als klant van de fiscus mag betitelen.
Het biljet is in een ander jasje gestoken en ziet er
met de kleuren groen en blauw voor het belasting
jaar 1988 een stuk aantrekkelijker uit dan de biljet
ten die de belastingbetaler voorheen kreeg toege
stuurd. De meeste mensen struikelden bij het in
vullen over de onlogische indeling van het biljet en
het zeer ambtelijke taalgebruik. Met name aan
deze punten hebben de ontwerpers van het biljet
nieuwe stijl de nodige aandacht besteed. De inde
ling is overzichtelijker geworden en de taal is meer
aan de doorsnee Nederlander aangepast.
Vroeger stonden vragen over rente en eigen huis
kris-kras door het hele biljet verspreid. Nu niet
meer. Alle vragen over het hebben van rente en di
videnden staan nu bij elkaar met als sluitstuk de
vraag over de rente- en/of dividendvrijstelling.
Voor het eerst heeft de fiscus ook de populaire
term 'rood staan' gebruikt. Wie rente over een ge
wone bankrekening krijgt, moet die rente opgeven.
Wie 'rood' heeft gestaan, moet hiervoor aan de
bank een bepaald bedrag aan rente betalen. Deze
negatieve rente mag niet met de positieve verre
kend worden. In de nieuwe toelichting staat duide
lijk dat rente voor 'rood staan' onder de post 'rente
van schulden' vermeld moet worden. „Op de ban-
kafrekening wordt deze rente (ten onrechte) soms
met 'kosten' aangeduid", zo besluit de toelichting
op dit punt.
Helemaal onder aan het lijstje van de inkomsten is
de vraag over de inkomsten van het eigen huis (ne
gatief of positief) opgenomen. En dat is heel anders
dan vroeger. Voor veel mensen is dit bedrag uit
sluitend negatief. De andere posten op de verza-
melstaat inkomsten zijn alleen maar positief. Veel
mensen gingen bij het oude biljet ongewild in de
fout. Zij telden hun negatieve huisinkomsten op bij
bun andere inkomsten in plaats van ze af te trek
ken. Om te voorkomen dat mensen zich tekort
doen, is de post eigen woning het sluitstuk van de
lijst met inkomsten. Zo kunnen telfouten in het na
deel van de klant normaal gesproken niet meer
voorkomen. Een hele verbetering dus.
Het aantal pagina's van het A-biljet is terugge
bracht van tien naar acht. Het grijze inlegvel voor
tweeverdieners is namelijk verdwenen.
Voor mensen die hiervoor in aanmerking komen,
zit er een apart model in de toelichting. Dat model
moet indien nodig bij het biljet gevoegd worden.
Vroeger waren de pagina's van het biljet aan elkaar
gelijmd. Die lijmrand gaf nogal wat problemen bij
het in een schrijfmachine draaien van het biljet. De
eerste pagina van het biljet is iets smaller (ongeveer
de helft) dan de andere pagina's. En wat opvallend
is: de 'klanten' moeten hun handtekening aan de
voorzijde zetten. Vroeger prijkte die handtekening
aan de achterzijde. Nogal wat mensen vergaten het
biljet te ondertekenen. De belastingdienst contro
leert altijd of de mensen getekend hebben. Met vijf
miljoen biljetten betekent dit vijf miljoen keer een
biljet omdraaien. Dat hoeft voortaan niet meer.
Het betekent een fikse tijdsbesparing.
Wat is nog meer nieuw bij het biljet? De invulhok-
jes zijn wit uitgespaard, zodat iedereen meteen ziet
waar de getallen terecht moeten komen. Alle eind-
totalen moeten overgebracht worden naar een zo
geheten verzamelstaat om zo het onzuivere en het
belastbare inkomen te kunnen berekenen. De hok
jes van die einddtotalen zijn groen gekleurd. Om
mensen die kleurenblind zijn te gerieven, zijn deze
hokjes ook nog van een rand voorzien. Bij de no
dige vragen is in de marge ook nog een keer in het
kort aangegeven wat precies bedoeld wordt. Een
voorbeeld: in de marge van de vraag over premies
voor lijfrenten staat: „Er is een maximumbedrag,
zie blz...". Mensen die meer informatie wensen,
worden dus keurig verwezen naar de toelichting.
Ook aan de toelichting heeft de belastingdienst ge
sleuteld. De taal is helder en meer afgestemd op de
spreekgewoonten van de burgers. Er worden zelfs
al vragen gesteld en beantwoord. De toelichting
nieuwe stijl begint al met de vraag: „Geld terug?
Vraag voorrang! Hoe u dat moet doen staat op blz.
2." Mensen hebben inkomsten uit tegenwoordige
en/of vroegere arbeid. In de toelichting wordt nu
precies uit de doeken gedaan wat inkomsten uit
vroegere arbeid zijn. Daar gaat ie: pensioen (ook
wegens invaliditeit; wachtgeld; uitkeringen VUT,
AOW/AWW, NWW, WAO, AAW, IOAW, VOV,
WWV en algemene bijstandswet; lijfrenteuitkerin
gen waarover loonbelasting wordt ingehouden; uit
keringen Stichting 40-45 en kostwinnaarsvergoe-
dingen dienstplichtwet. Wie inkomen uit een van
bovengenoemde bronnen, geniet mag een vast be
drag van 200 als kosten aftrekken.
Er zijn natuurlijk meer voorbeelden op te sommen.
Waar het echter om gaat is dit: de fiscus wil de
burger meer duidelijkheid verschaffen. Biljet en
toelichting nieuwe stijl zijn een stap in de goede
richting. Of de burger dit ook vindt, zal pas vol
gendjaar blijken als de aangiften over 1988 zijn in
gevuld. Hoe het ook zij, één ding is zeker: veel
mensen zullen het invullen van hun biljet toch nog
altijd büjven beschouwen als de worsteling met de
beer.
Er is een opmerkelijk nieuwtje op fietsgebied Uw fietslamp kan voortaan ook branden als uw voertuig stil
staat.
Dat belooft de Nederlandse fabrikant van deze Zwitserse vinding. Onder de naam Cordo Danimo (f79,50)
komt het apparaatje in de handel. Het gaat hier om een combinatie van een fietsdynamo en een accu. Ge
garandeerd wordt een constante lichtopbrengst onder alle omstandigheden.
Fietsers, vooral kinderen, denken vaak dat de verlichting van hun fiets bedoeld is om zelf meer zicht te
hebben. Maar, aldus de fabrikant, dat is een misverstand Gezien worden bevordert de veiligheid van de
fietser en van het andere verkeer. fotoanp
néderi&nd pays-bas
Met ingang van 21 november van dit
jaar neemt de Postbank een nieuw mo
del girobetaalkaart in gebruik.
Deze nieuwe girobetaalkaart is volgens
<!e modernste druktechnieken vervaardigd en biedt
naar de huidige maatstaven een maximale beveili
ging tegen fraude in het betalingsverkeer.
Met de introduktie van deze nieuwe girobetaalkaart
is een nieuwe stap gezet in het kader van de fraude-
preventieve maatregelen die de Postbank tot nu toe
genomen heeft
In 1987 zijn in totaal 234,5 miljoen girobetaalkaar
ten uitgeschreven met een totale waarde van 16,7
miljard gulden. Daarvan werden er 158 miljoen
met een totale waarde van 15 miljard gulden via
detaillisten aangeboden en 6,5 miljoen girobetaal
kaarten met een totaal bedrag van 1,7 miljard gul
den door toeristen verzilverd op postkantoren in
het buitenland.
Zeventig miljoen girobetaalkaarten werden via de
binnenlandse postkantoren verzilverd met een to
tale waarde van 12,3 miljard gulden.
Degenen die
regelmatig girocheques ontvangen hebben op ver
zoek van de Postbank in groten getale ultra-vio
lette (uv-)lampen aangeschaft ten einde eventuele
falsificaties meteen te kunnen ontdekken. Ook bij
deze nieuwe betaalkaart blijft controle via een uv-
lamp, ondanks de maximale beveiliging van de
kaart, toch een goede extra waarborg.
grk
SPECIMEN
|~ySTjtiedf39
vso
te
t? a wan dijk
528t19<9234567<
MOD EL
haodjpkening signature
933456?' datum-date
gtropas - carte de garantie
h<ert jvtfiq.&cKfijvöft pg et dcwA».
21
In de cheque zijn de nieuwste druktechnieken verwerkt.
'Pit zijn en blijven' is een nieuwe bro
chure van het Voorlichtingsbureau voor
Voeding bestemd voor de zogenaamde
'jongere ouderen', mensen die de vijftig
„-r„seerd.
Blj het ouder worden verandert er het een en ander
m het leven. De grote drukte is dan vaak voorbij;
hinderen zijn meestal de deur uit, het werk be-
pnt nogal eens weg te vallen en er komt waar
schijnlijk meer ruimte om aandacht aan jezelf te
besteden. In deze levensfase treden in het lichaam
b°k veranderingen op.
Met een goede voeding is het mogelijk langer vitaal
,e hlijven. Daar is dus zelf iets aan te doen. 'Ieder-
wil oud worden, maar niemand wil oud zijn'.
'Fit
het
zijn en blijven' geeft veel praktische tips voor
samenstellen van een gezonde, dagelijkse voe-
In de brochure is onder andere veel aandacht
^°or het inkopen en het bewaren van voedingsmid-
Aan bod komen ook het gezellig tafelen, het
gewicht en osteoporose (bot-ontkalking).
et is een fleurig geïllustreerde brochure van 36
Pagina's.
Debrochure 'Fit zijn en blijven' kost 4.75 en is te
Jgen bij-het Voorlichtingsbureau voor de Voe-
"810 Den Haag, tel. 070-503777.
iê
Voeding voor wie
de 50 is gepasseerd
De speelse voorzijde van het boekje.
Meer dan voeding of maag-darmstoor
nissen zijn psychische factoren bepalend
voor buikklachten. De Eindhovense in
ternist H J. van Wijk is tot deze conclu
sie gekomen na een vergelijkend onderzoek.
De resultaten staan in het proefschrift 'Het irritable
bowel syndroom, een multifactoriële benadering'
waarop hij op 24 oktober aan de Rijksuniversiteit in
Utrecht is gepromoveerd.
Van Wijk heeft bij een groep patiënten die last
hebben van een spastische dikke darm zowel het
dieet en de motorische activiteit van het maag
darmkanaal bekeken, als de psychische factoren.
Hij deed hetzelfde bij een groep vergelijkbare men
sen zonder buikklachten en zette de resultaten
naast elkaar. Volgens hem blijkt het wereldwijd
aangehangen idee dat een prikkelbare darm de ver
oorzaker is niet te kloppen: psychische aspekten
zijn de boosdoeners.
Een op de vijf Nederlanders heeft ooit last van
buikklachten. Die klachten doen zich vooral vaak
voor bij jonge mensen tussen de twintig en dertig.
Slechts een klein deel van de mensen die er last van
hebben, gaat naar de dokter. Of iemand zich tot
een arts wendt, wordt volgens Van Wijk uiteinde
lijk ook bepaald door psychische factoren en niet
door de ernst van de lichamelijke klacht.
Mensen die wél komen, zo zegt hij in het bulletin
van de RUU, zijn vaak angstiger, depressiever en
tobberiger dan anderen. Ze denken gauw dat er
iets ernstigs met hen aan de hand is. Daarom moe
ten artsen deze patiënten ook vragen waarom ze
juist op dat moment bij hen aankloppen. En bij
voorbeeld ook uit wat voor gezin ze komen. „Is die
persoon opgevoed met buikpijn als smoes om be
paalde dingen gedaan te krijgen? Zodat je niet naar
die akelige tante hoeft?"
Overigens meent Van Wijk dat artsen de klachten
serieus moeten nemen. Vaak zijn de buikklachten
vaag. Een goede diagnostiek is een eerste vereiste.
„Alle middelen die je geeft, helpen bij zestig pro
cent van de mensen, of het nu een foppil is of een
onschuldig laxeermiddel".
De Stichting Consument en Veiligheid
raadt iedereen sterk af om voor een jong
kind een zogenaamd loopstoeltje aan te
schaffen. Onderzoek in het buitenland
heeft namelijk aangetoond dat het hier om een ty
pisch kind-onveilig produkt gaat.
De kans op een ongeluk is groot en bovendien
remt het stoeltje de natuurlijke ontwikkeling van
het kind.
Vooral komt het vallen over drempels en tapij
ten of van de trap veel voor.
'Hoe houd ik inbrekers buiten?' Op die vraag probeert Uitgeverij
Quint Publicaties uit Soest het antwoord te geven in het boekje:
'Inbraak: te voorkomen?'
V De maatregelen lopen uiteen van heel simpel 'geen ramen of
deuren open laten staan' tot het monteren van degeüjk hang- en
sluitwerk. Alle inbraakgevoelige punten van een woning worden
bekeken en de daarbij passende beveiligingsmaatregelen belicht.
Verschillende typen sloten en sleutels en nuttige adviezen om
trent de toepasbaarheid ervan komen uitgebreid aan de orde, voor
zien van duidelijke tekeningen. Ook allerlei vernuftige elektroni
sche beveiligingsapparatuur wordt doorgelicht.
De uitgever heeft al eerder soortgelijke boekjes gemaakt. Toen
ging het om spreekwoorden, tuinieren zonder vergif, eten en ons
homeopathisch gedrag. Voor de kleuters werd een kleurboekje ge
maakt.
Het boekje is te verkrijgen voor ƒ9,95 bij Quint Publikaties in
Soest.
Er kleven heel veel bezwaren aan het wetsontwerp onroerend-
goedbelasting (OGB) dat de regering op 1 januari 1989 als wet wil
invoeren. Vooral in 'arme' gemeenten met betrekkelijk goedkope
woningen kan het maximale tarief voor de burger flink stijgen.
Dit blijkt uit een onderzoek dat de consumentenbond publi
ceert in de Consumentengids van november. De nieuwe maximale
verhouding tussen het eigenaren- en gebruikersdeel leidt waar
schijnlijk tot een stijging van de woonlasten van huurders. Stijgin
gen in de OGB tot 76 procent zijn mogelijk als de wet doorgang
vindt. De bond heeft zelf een alternatief voorstel naar de Tweede
Kamer gestuurd.
V In de nieuwe wet mag de totale opbrengst van de OGB niet
meer zijn dan gemiddeld 475 per woning. In een 'arme' gemeente
als Schiedam met betrekkelijk goedkope woningen komt het maxi
male tarief 3,5 maal hoger uit dan in een 'rijke' gemeente als Was
senaar. Hoe hoger de gemiddelde waarde van de woningen in een
gemeente, des te lager valt het maximale tarief uit. Volgens de
Consumentenbond is het bedrag van 475 te hoog vastgesteld. Er
zit een marge in van 55 om de gemeenten te compenseren voor
het wegvallen van de winstmogelijkheden bij dienstverlening (riole
ring, huisvuil e.d.).
V Volgens de bond hoort de winst op overheidsdiensten aan de
burger terug te worden gegeven.
Hl Daarnaast staat in de bijna afgeronde Elektriciteitswet dat er
vijf jaar lang nog eens 75 op het vaste bedrag van de OGB moet
komen. Dat komt op 550 per woning en vergroot de kloof tussen
rijke en arme gemeenten nog verder.
De onroerend-goedbelasting (OGB) bestaat uit een eigenaren-
heffing en een gebruikersheffing. De huidige Gemeentewet bepaalt
dat de totale opbrengst van de eigenarenheffing niet meer mag zijn
dan vijftien procent van de uitkering uit het gemeentefonds die
iedere gemeente van het rijk ontvangt. Voor het gebruikersdeel
geldt eenzelfde wettelijke limiet van twaalf procent. In het wets
voorstel mag het eigenarendeel niet meer zijn dan 150 procent van
het tarief voor gebruikers. Uit het onderzoek blijkt dat hierdoor het
gebruikersdeel in 45 gemeenten met meer dan 20.000 inwoners om
hoog moet, willen deze gemeenten evenveel geld ontvangen als in
het verleden.
De Consumentenbond heeft het voorstel gedaan om een maxi
male aanslag van drie promille voor eigenaren en twee promille
voor gebruikers (huurders) te berekenen. Deze promillages kunnen
volgens de bond worden aangepast als de ontwikkeling van de hui
zenprijzen uit de pas gaan lopen met het besteedbaar inkomen.
Volgens de bond neemt dit voorstel de bezwaren weg en legt het
een directer verband tussen de waarde van de woning en de aan
slag.
Wie wat dan ook verzamelt, kan zijn hart ophalen op zaterdag 19
en zondag 20 november van 10.00 tot 17.00 uur in de Utrechtse
Jaarbeurs. Daar wordt dan de verzamelaarsjaarmarkt gehouden.
V Die markt is het jaarlijkse ontmoetingspunt waar verzamelaars
op allerlei gebied hun goederen te ruil en te koop aanbieden. Er
worden de meest uiteenlopende collecties van meer dan duizend
hobbyisten uitgestald. Twee dagen lang worden de voorwerpen ge
koesterd, geprezen, vergeleken en, tot vreugde van de nieuwe eige
naar, uiteindelijk verhandeld.
V Natuurlijk zijn op de verzamelaarsjaarmarkt de traditionele
'collector items' zoals postzegels, munten, lucifersdooosjes en sui
kerzakjes te vinden. Maar met de groei van het aantal verzame
laars, voor een groot deel te danken aan de toenemende vrije tijd,
worden er steeds meer uiteenlopende dingen verzameld. Denk aan
een verzameling diepgevroren tropische vlinders of aan een collec
tie computers van vlak na de oorlog.
Het geheel is meer dan de som der delers, zegt men wel. En dat
geldt zeker voor verzamelaars. Het is net die ene postzegel, dat ene
grammofoonplaatje, die zeldzame dierenschedel, die de verzame
ling in zijn geheel tot een heel bijzondere maakt. Een verzamelaar
wordt wel eens gezien als iemand met een flinke tic, maar een we
reld zonder hem of haar zou erg saai zijn.
Ook dit jaar komt de verzamelaarsjaarmarkt tot stand in nauwe
samenwerking met de vereniging 'De Verzamelaar'.
M Als extra dimensie wordt aan de verzamelaarsjaarmarkt '88 de
tentoonstelling 'Museum Museum' toegevoegd. Dertig musea uit
stad en provincie Utrecht stellen zich hier voor aan de bezoeker.
Uiteenlopende musea treft u aan: van het Centraal Museum, met
zijn 150-jarige geschiedenis, tot musea als het Bijenteeltmuseum en
het Waterleidingmuseum. Een unieke presentatie die aandacht
vraagt voor de Utrechtse musea, die gedurende de maand decem
ber in het kader van de actie 'Nederland Museumland' extra actief
zijn.