even
UITBLAZEN
Nederland wil koerswijzing van FAO
Buitenlandse kinderen wel goed in Nederlands
begrote
PAKKUM
President Ge<
Upstairs
downstairs
IDE STEM CO
DE STEM ACHTERGROND DONDERDAG 10 NOVEMBER 1988
pESTEM BINNEN
WIM KOCK
DE Stem
PRILLEVITZ: „MINDER VELDWERK, MEER BELEIDSADVIEZEN"
PAPIER
VOOR UW PEN
Service
Zwammen
Merijntje
Ginjaar-Maas (2)
Hoofddoek
en gym
DEN HAAG - Minister
binnen het kabinet opn
man van Onderwijs ligt
collega Ruding (Financ:
het onderwij bestel.
DE verwoesting die de
orkaan van vorig
jaar oktober heeft
aangericht is in Chilston
Parknet als overal elders
in Kent, nog pijnlijk goed
te zien. Overal op het gol
vende terrein liggen dikke
boomstammen te wachten
om te worden verzaagd tot
planken of haardblokken en
met het vallen van het blad zijn
ook de geschonden kruinen van
de overlevenden, met hun dra
matische stompen van afge
rukte takken, weer zichtbaar
geworden. Het mooie, bakste
nen landhuis spiegelt zich in
een rimpelloos meer waarvan
het water wordt ververst door
een over het landgoed stro
mende beek.
Er knallen geweerschoten
als onze auto voor het zeshon
derd jaar oude huis tot stil
stand komt tussen een Porsche
en een Jaguar. De gasten ver
maken zich met het schieten op
kleiduiven. Het is een van de
sportieve genoegens die Chil
ston te bieden heeft. Je kunt er
ook jagen, vissen of ballonva
ren. Je hoeft de Rentmeester,
zo heet hier de manager, maar
te laten weten welke je liefheb
berijen zijn en hij zorgt ervoor
dat ze kunnen worden gebot-
vierd. Al wil je vliegen.
Met de Rentmeester drin
ken we in de blauwe salon een
Grolsch. Dit Oost-Nederlandse
bier blijkt plotseling enige po
pulariteit te genieten in be
paalde Engelse kringen. De
Rentmeester vindt het 'een
puik bier dat zich onderscheidt
van andere bieren'. Ik geniet er
van omdat ik dorst heb, maar
al proevend kan ik niet uitma
ken of het geïmporteerd
Grolsch uit Nederland is of een
onder licensie in Engeland zelf
gebrouwen lager.
De Rentmeester is niet de
enige in Chilston Park met de
in het hotelwezen wat onge
wone titel. Chilston Park is ook
geen hotel al kun je er wel eten
en logeren. Tegen een fikse be
taling. Je wordt er op je wenken
bediend door parlourmaids en
footmen. Als je wat te klagen
hebt schiet je de butler aan of
de onder-butler. Knechten en
meiden heb je in rangen. Er
zijn ook chambermaids. Kamer
meisjes. Parlourmaids zijn vol
gens het woordenboek 'binnen
meiden'. De laagste knechten
zijn de boots. Die kun je om een
boodschap sturep!.;u Hogerop
heb je de rijknechten. Die rij
den niet, maar serveren maaltij
den in dat deel van de stallen
dat is verbouwd tot eetgelegen
heid met vergaderzaal. In
rijkleding, dat wel.
De footmen, livreiknechten,
lopen er deftig bij, met een rok-
achtig costuum dat niettemin
duidelijk te onderscheiden is
van de eventuele avondkleding
der mannelijke gasten. Waar
schijnlijk helpen ze je bij het
aan- en uitkleden als je daarom
zou vragen. Wat ze ook doen is
elke avond, bij het vallen van
de schemering, tweehonderd
kaarsen aansteken, want in
Chilston Park hebben ze er hun
specialisme van gemaakt de
gasten terug te werpen in de ja
ren van '80 en '90 van de vorige
T5
eeuw. Al het personeel, behalve
de Rentmeester, is gekleed naar
de mode van Downstairs 1888.
Een party- en conferentie
centrum mag je Chilston ook al
niet noemen al kunt je er te
recht met een party of voor een
conferentie, seminar of presen
tatie. Chilston onttrekt zich aan
alle courante horeca-kwalifica-
ties. Een 'normaal' restaurant is
er niet, wel dining rooms van
verschillend formaat. Je kunt er
met je personeel een paar da
gen naartoe, maar ook voor een
paar weken alleen met je
vrouw. Er kan eigenlijk van al
les tegelijkertijd, behalve wan
neer een rijkaard het hele huis
voor exclusief gebruik heeft ge
huurd, want dat kan ook. Over
wie dêt doen is de Rentmeester
uiterst discreet. Er vallen een
paar namen van pop- en thea-
tersterren, van wie iedereen
zoiets toch al verwacht, maar
absoluut geen namen van poli
tici en zakenlieden, 'ook uit
Frankrijk en Nederland'.
De eigenaars van Chilston
zijn Martin en Judith Miller,
geen onbekenden in de interna
tionale antiekwereld. Zij zijn de
uitgevers van onder meer Mil
ler's Antiques Price Guide, een
jaarlijks verschijnende almanak
voor antiquairs. Het huis bevat
de indrukwekkende privé-col-
lectie antiek en kunstvoorwer
pen van de Millers. Op het eer
ste oog maken de kamers een
nogal overvolle indruk, maar
de Rentmeester verzekert me
dat rijke Victorianen er zo bij
zaten in hun dagen, bedolven
bijna onder hun kostbaarhe
den. De Millers hebben er zelf
een tijdje tussen gewoond,
maar ze verkasten nadat ze
hadden besloten hun huis open
te stellen voor betalende logés.
„De kern van onze aanpak
is", zegt de Rentmeester, „dat
onze klanten zich hier moeten
voelen als de privé-gasten van
de heer des huizes". Om dat ge
voel te stimuleren staan overal
waar dat past familiefoto's van
Millers.
Als we hebben geluncht in
een van de kleinere eetkamers,
neemt de Rentmeester ons mee
naar een andere dining room.
De tafel biedt plaats aan twaalf
personen. Er wordt gedekt voor
een diner dat een jubilerende
Nederlandse makelaar zijn per
soneel aanbiedt. Logeren doet
de groep hier niet. Daarvoor
hebben ze de minder preten
tieuze, maar knusse en vooral
portemonnee-vriendelijke
Woolpack Inn te Chilham uit
gekozen. In Chilston Park kan
alles. Je kunt je er wentelen in
Victoriaanse luxe, maar wil je
er slechts even aan ruiken of
van proeven, dan kan dat dus
ook.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinillllllllllfr
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176 Telefax 076-236405.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Telefax redactie 076-236309.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326.
Voor bezorgklachten: 076-236888.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen bij vooruitbetaling te voldoen:
24,90 per maand; 71,85 per kwartaal of 279,15 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van resp. 1,- per maand,
1,90 per kwartaal, 7,60 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor posttoezending geldt een toeslag. Losse nummers: ma. t/m zat. 1,25.
Service-afdeling abonnementen: 076-236472, ma. t/m vrijd. 8.30-17.00 uur.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Centrale reclame-afdeling 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje® 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en
zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447,
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Gerard Kessels
ALS het aan de Neder
landse regering ligt onder
gaat de Wereldvoedsel- en
landbouworganisatie FAO
in Rome een radicale
koerswijziging. De FAO
moet minder veldwerk
doen en zich meer concen
treren op het geven van
goede adviezen aan de re
geringen van de ontwikke
lingslanden. Dat heeft mi
nister Gerrit Braks van
landbouw aan FAO-direc-
teur-generaal Edouard
Saouma laten weten.
Het rommelt bij de FAO. De
organisatie, met ruim 6.000
personeelsleden de grootste
van de instellingen van de
Verenigde Naties, zit op zwart
zaad. Geldgebrek dwingt de
kolos nu tot een herbezinning
op zijn taken. Twee interna
tionale commissies bestude
ren hoe de FAO goedkoper en
misschien ook beter dan tot
nu toe de honger in de wereld
kan bestrijden. Nederland
heeft duidelijke ideeën over
welke kant het uitmoet. Want
momenteel is de FAO niet
goed bezig, zo meent onze per
manente vertegenwoordiger
bij de FAO, ir. Frits C. Pril-
levitz.
„Het veldwerk overheerst
te zeer. De FAO kan geen su
permarkt van projecten zijn
waar elk ontwikkelingsland
maar naar believen uithaalt.
In het hoofdkantoor hier in
Rome zijn de mensen zestig
tot zeventig procent van hun
tijd kwijt met de begeleiding
van veldwerkprojecten. Dat
vinden wij veel te veel."
De FAO moet volgens Ne
derland meer goed doortim
merde landbouwbeleidsad-
viezen gaan geven. „Een aan
tal ontwikkelingslanden is in
ernstige problemen gekomen
door de enorme schuldenlast.
Deze landen krijgen pijnlijke
aanpassingsprogramma's op
gelegd door de Wereldbank en
het Internationale Monetaire
Fonds. De Wereldbank heeft
nu zelfs een speciale afdeling
opgericht om die landen te
adviseren op het gebied van
de landbouw. Maar dat zou
juist de taak van de FAO
moeten zijn. Hier in Rome is
die kennis al. Maar de FAO
versnippert zijn kennis en ac
tiviteiten te zeer. De FAO zou
aan moeten geven hoe landen
hun landbouw op moeten zet
ten tegen de achtergrond van
de economische sanering die
ze door moeten voeren."
De FAO heeft een turbulent
jaar achter de rug. De Ameri
kanen, bezig met een kruis
tocht tegen de grote interna
tionale organisaties, weiger
den hun contributie te beta
len. Zonder die bijdrage kan
de FAO niet veel, want de
Amerikanen zijn goed voor
een kwart van de begroting,
die in totaal zo'n 270 miljoen
dollar bedraagt. Toch hebben
de Amerikanen net als de 157
andere ledenlanden maar één
stem. Ze hebben dus niet meer
te vertellen dan kleintjes als
Luxemburg of de Fiji-Eilan-
den.
Met het dichtdraaien van
de geldkraan hoopten de
Amerikanen ook een nieuwe
herverkiezing van Saouma tot
directeur-generaal te verhin
deren. Maar dat is dus niet
gelukt. Saouma werd vorig
jaar met een ruime meerder
heid herkozen voor een derde,
termijn van zes jaar.
De Amerikanen lijken nu
hun houding een beetje te ma
tigen Ze hebben dit jaar 25
miljoen dollar overgemaakt
aan de organisatie. Het be
treft hier echter oude schul
den. Van de contributie van
dit jaar schijnt nog niets be
taald te zijn. Maar er wordt
tenminste weer betaald, ter
wijl er een jaar geleden zelfs
niet over geld te praten was
met Washington. „Wij hebben
steeds wat tegenstrijdige ge
voelens gehad bij het Ameri
kaanse offensief tegen de
FAO", zegt Prillevitz. „Ze gin
gen er hard tegenaan, maar
van de andere kant hebben ze
de FAO kunnen dwingen tot
een grondige herbezinning op
zijn activiteiten en dat werd
tijd."
Ook Saouma, die vroeger
weinig voelde voor een ingrij
pende verandering van de or
ganisatie, is nu door de bocht.
Hij heeft echter één niet onbe
langrijke eis gesteld. Alle lan
den moeten het eens zijn over
de nieuwe koers. Saouma wil
geen verdeeldheid in huis.
Ook de Amerikanen moeten
dus weer in het gelid. Prille
vitz: „De Amerikanen zullen
volgend jaar toch met de bil
len bloot moeten. Ze hebben
steeds geroepen om ingrij
pende veranderingen. Als die
er straks komen en ook door
hen gesteund worden kunnen
ze hun contributies moeilijk
achter blijven houden". De
Amerikanen zouden van de
FAO het liefst een grote we
reldomvattende databank
maken.
Ondanks alle kritiek op zijn
persoon geldt Saouma als een
krachtig manager, die kei
hard werkt. Volgens Prille
vitz is Saouma, nu hij zijn
aarzelingen heeft overwon
nen, wellicht de meest ge
schikte man om het reorgani
satie-proces tot een goed
einde te brengen. Velen bij
FAO betwijfelen ernstig of de
Afrikaan Moise Mensah, de
tegenkandidaat vorig jaar
van Saouma, daar ooit enige
greep op zou hebben gekre
gen.
Of de opvattingen van Ne
derland het straks gaan win
nen is nog maar zeer de vraag.
Ze worden voor een belang
rijk deel gedeeld door de zoge
naamde Camberley-groep.
Genoemd naar het Engelse
plaatsje waar ze voor het
eerst bijeen kwamen, omvat
deze club dertien landen. Be
halve de Verenigde Staten en
Japan, horen er ondere an
dere ook Nederland, Engeland
en Denemarken bij. Deze
groep stelt ongeveer drie
kwart van de middelen voor
de FAO ter beschikking. Maar
de FAO is een organisatie die
zijn geld krijgt van het we&f
ten, maar waar de ontwikke
lingslanden een sterk stempel
drukken op de besluitvorm
ming.
De ontwikkelingslanden en
Saouma hechten zeer aan het
veldwerk. Zij zeggen dat FAO
juist in staat is regeringen
goede adviezen te geven
dankzij de praktijk die in het
veldwerk wordt opgedaan. Zij
vrezen een burocratisering
van de organisatie en een ver
lies van deskundigheid, wan
neer het veldwerk sterk
wordt verminderd. Volgens
Nederland en veel andere
westerse landen hoeft het zo'n
Nederland: niet teveel veldtverk.
vaart beslist niet te lopen.
Het voorstel van Nederland
is radikaal omdat het hele
beeld van de FAO er door zou
veranderen. Terwijl de We
reldbank en het Internatio
nale Monetaire Fonds (IMF)
een sterk Amerikaans en
westers stempel dragen, heeft
de FAO een duidelijk imago
als een organisatie van de
ontwikkelingslanden. Anders
en wat simpeler gezegd: het
beeld van Wereldbank en
IMF in de ontwikkelingslan
den is vaak negatief, dat van
de FAO positief. Door in het
kielzog van Wereldbank en
IMF te gaan opereren zou
FAO veel van zijn geloof -
- foto ap
waardigheid in de ontwikkel
lingslanden kunnen verliezea
De organisatie zou gezien
kunnen worden als een ver
lengstuk van de rigoureuze
saneerders van beide mach
tige bankinstellingen. Prille
vitz erkent dat dat gevaar
niet denkbeeldig is. „Een der-
gelijke ontwikkeling moet in
elk geval voorkomen worden
De FAO is de enige plek waar
oost en west, noord en zuid
elkaar ontmoeten. Er moeten
garanties komen dat die fo-
rumtaak behouden blijft. Met
het huidige systeem dat elk
land een stem heeft bij
FAO hoeven we daar ook niet
zo bang voor te zijn."
ONDERZOEKERS plegen
over het algemeen de min
der succesvolle loopbaan
van kinderen van sommige
etnische minderheden toe
te schrijven aan een onvol
doende beheersing van de
Nederlandse taal.
En daarmee slaan zij de plank
helemaal mis. Want wat
blijkt er uit het proefschrift
'Taalvaardigheid' en school
succes' van Anne Kerkhof:
veel buitenlandse kinderen
beschikken aan het eind van
de basisschool over een grote
taalvaardigheid in het Neder
lands. In hun taalgebruik ko
men geen fouten voor die niet
ook voorkomen bij kinderen
voor wie Nederlands de moe
dertaal is.
Anne Kerkhof, die morgen
promoveert aan de Katho
lieke Universiteit Brabant
(KUB) in Tilburg deed van
1983 tot 1985 onderzoek op vijf
basisscholen in Tilburg en
Breda. Ze volgde in totaal 179
leerlingen in hun gang van de
vijfde naar de zesde klas en
verzamelde gegevens over
hun onderwijsresultaten, de
vaardigheid in het Neder
lands en hun achtergronden.
door frans van mourik
De onderzochte scholen lig
gen in stimuleringswijken,
gekenmerkt door veel inwo
ners uit vooral het lagere so
ciaal-economische milieu.
Wijken met veel buitenlan
ders, 9 tot 40 procent en bo
vendien wijken die een tame
lijk troosteloze aanblik bie
den, onder meer door veel
leegstand. De klassen uit het
onderzoek zijn daar een af
spiegeling van: 72 tot 86 pro
cent van de leerlingen komt
uit de laagste sociaal-econo
mische milieus.
Waarom die keuze zo kun
je je dan afvragen. Die ligt
voor de hand. Als je naar het
onderwijs kijkt vind je in het
lager beroepsonderwijs (lbo)
een statistische oververtegen
woordiging van Turken en
Marokkanen, in het algemeen
vormend onderwijs (avo) kom
je veel minder buitenlandse
kinderen tegen. Die situatie
lijkt als twee druppels water
op de positie waarin zich de.
kinderen bevinden uit wat
dan plat heet het arbeiders
milieu. Ook die lopen bij de
overgang van basisschool
naar middelbare school een
achterstand op die vrijwel
niet meer kan worden inge
haald.
En waar veel onderzoekers
in hun beschouwingen bleven
hangen in de conclusie dat een
geringere taalvaardigheid de
buitenlandse kinderen wel
parten zou spelen ging Anne
Kerkhof een stapje verder. Zij
zag de overeenkomsten tussen
buitenlandse en Nederlandse
kinderen uit een wat dan heet
het lager sociaal-economisch
milieu.
Ze had daarbij overigens
best het begrip kunnen ge
bruiken dat haar collega-we
tenschapper Jaap Dronkers
van de KUB na aan het hart
ligt: het cultureel kapitaal.
Dat staat voor je hele cultu
rele bezit, voor alles wat je
weet van cultuur in de brede
zin van het woord. Dus niet
alleen een volle boekenkast en
drie keer per week naar de
schouwburg, maar ook je
kennis van en je inzicht in het
functioneren van de maat
schappij. Vaak verworven via
onderwijs maar soms ook via
zelfeducatie. Wie niet be
schikt over voldoende cultu
reel kapitaal, komt op school
met een achterstand en blijft
daarna achter lopen. In het
onderzoek is dat terug te vin
den. Kinderen van ouders met
veel cultureel kapitaal (hoger
sociaal-economisch milieu)
doen het goed, of ze nu bui
tenlands of Nederlands zijn.
Anne Kerkhof ontdekte dat
aan het eind van de basis
school buitenlandse kinderen
vaak veel minder gunstige
adviezen krijgen. Maar 9.6
procent krijgt een avo-advies
en dan nog meestal meestal
mavo, terwijl van de Neder
landse kinderen 25.2 een avo-
advies ontvangt. Overigens
zijn er bij de buitenlandse
kinderen ook weer verschillen
in advisering: Turken en Ma
rokkanen krijgen meestal een
laag advies, Molukse en Suri
naamse kinderen een hoger.
Uit het onderzoek blijkt zo
als gezegd dat buitenlandse
kinderen aan het eind van de
basisschool de Nederlandse
taal voldoende beheersen.
Hun woordenschat is wat
minder dan die van de Neder
landse kinderen, maar ze ma
ken in hun opstellen dezelfde
fouten. En als het gaat om
vorm en inhoud van de taal
doen ze zeker niet onder voor
andere kinderen. De buiten
landse kinderen die niet uit
landen rond de Middellandse
Zee komen, overtreffen hun
Nederlandse klasgenoten
zelfs als het gaat om het ver
beteren van fouten in ander
mans werk.
Verder spittend in de mate
rie ontdekte Anne Kerkhof
dat adviezen voor verder le
ren na de basisschool vooral
gebaseerd worden op de pres
taties bij rekenen. Volgens het
onderzoek worden die echter
niet ongunstig beïnvloed door
de beheersing van de Neder
landse taal. Maar leerkrach
ten van de basisschool houden
er bij hun advisering wel re
kening mee dat Nederlands
voor buitenlandse kinderen
de tweede taal is. Alleen als
het gaat om een vwo-advies
moeten de taalcijfers van bui
tenlandse kinderen even hoog
zijn als die van hun Neder
landse klasgenoten. In dat op
zicht zijn kinderen die van
huis uit een Nederlands dia-'1
lect spreken slechter af, ze
moeten zowel voor rekenen
als taal een hogere prestatie
leveren om een avo- of vwo-
advies te krijgen
Er zijn, zo blijkt, duidelijke
overeenkomsten tussen bui
tenlandse en Nederlandse
kinderen in een achterstands
situatie. Anne Kerkhof vindt
dan ook dat verbetering van
het taalonderwijs in de hoog
ste klassen van de basisschool
ten goede zal komen aan beide
groepen. Daarnaast pleit ze
voor onderzoek gericht op de
schoolloopbaan van zowel
buitenlandse als Nederlandse
kinderen. Beide groepen dus,
om te voorkomen dat je er een
uitpikt en die het stempel op
drukt van 'de kansarmsten
der kansarmen', zoals in het
verleden nog al eens is ge
beurd met de buitenlandse
kinderen.
iop
\Y**>
Ik wil mijn hart luchten
over de abominabele service
van de PTT. Deze instelling,
die monopolistisch is en be
paald niet goedkoop, bestaat
het om op 25 oktober een ka
belbreuk te hebben tussen
Made en het zuiden van
Europa. Deze ongelukken
kunnen voorkomen, maar
het erge is dat op dit mo
ment, een dag later, nog
geen enkele verbinding mo
gelijk is met bijvoorbeeld
België.
Het is duidelijk, het gaat
maar over Made. Maar an
derzijds moet toch duidelijk
gesteld worden dat wij le-
woon' mogen sporten. Oók
op 4-11 verschijnt in een an
dere Brabantse krant het
bericht dat in Helmond twee
leerlingen van school zijn
gestuurd om soortgelijke re
denen. De ouders zijn naar
de rechter gestapt, maar
uitspraken tot en met de
Hoge Raad hebben in het
verleden de eisers steeds in
het ongelijk gesteld. Hoe
kan dit als het nooit eerder
is voorgekomen?
- Tijdens een eerder ge
sprek heeft Aallali gesugge
reerd dat er wel eens iets in
de krant zou kunnen komen,
of een demonstratie van
boze Marokkanen, als deze
leerlingen zouden worden
uitgeschreven. En zie hier:
De Stem laat zich braaf en
ongenuanceerd voor zijn
lang geleden aangekondigde
karretje spannen.
Blijkbaar gaat men volle
dig voorbij aan het veilig
heidsaspect: het dragen van
een hoofddoek bij gym kan
wel degelijk risico's met
zich meebrengen. De school
is hiervoor verantwoorde
lijk. Ik vraag me af hoe de
Marokkaanse 'gemeen
schap' zou reageren als
hierdoor een ongeval zou
plaatsvinden. Bovendien,
moet wat in Marokko zelf
géén probleem is, dat in
Oosterhout wél worden?
Geschokt of doordram-
men? Lange tenen of poging
tot begrip? Hoe dan ook, dit
soort opgeklopte veront
waardiging zal dat begrip
niet bepaald vergroten,
maar naar twee kanten
vooroordeel-bevestigend
werken.
Oosterhout
J.B. Fikkers
Begeleider buitenlandse
leerlingen
S.G. De Brug
In 'Deze tijd' van vandaag
schrijft Merijn dat 'wij Ne
derlanders toch lekker
zwammen'. Waar volgens
Van Dale zwammen bete
kent 'op ondegelijke wijze
eindeloos redeneren' ben ik
het daar roerend mee eens.
Kampioen zwammen van
Nederland vind ik uw me
dewerker van 'De Stem
Commentaar'.
Sas van Gent
W.H.M. Colsen
Weer meent onze beroeps
grappenmaker op de voor
pagina van De Stem 'humor'
op bestelling te moeten le
veren. In Duitsland heeft
een jager een militair voor
een wild zwijn aangezien.
Terwijl de man zwaar ge
wond is en nog in levensge
vaar verkeert, doet onze be
taalde lolbroek zijn gebrui
kelijke duit in het zakje.
Mijn advies: Merijntje ver
dwijn!
Raamsdonksveer
J.Th.M. Kraanen
Volgens een bericht in De
Stem van 29 oktober jl., is
staatssecretaris Ginjaar-
Maas van mening, dat het
met de wachtlijsten in het
Speciaal Onderwijs nogal
meevalt, ondanks de forma
tiestop in juni jl. Zij baseert
haar stelling op een enquête
die door de schoolinspecties
is gehouden.
Ik maak deel uit van het di-
recteurenoverleg van het
Speciaal Onderwijs in het
Stadsgewest Breda (D.O.B.)
en ik wil de volgende kant
tekeningen plaatsen:
Het onderzoek vond plaats
in het begin van het school
jaar (september). Het aantal
'wachtenden' was toen bij
zonder klein. Onderwijsge
venden zijn, zeker in het
Speciaal Onderwijs, geneigd
om meer het kind in nood te
kijken, dan naar hun eigen
werkdruk. Er zijn dus meer
leerlingen toegelaten, dan
strikt nodig was. Het is jam
mer, dat de staatssecretaris
hier niet naar heeft laten
vragen. Duidelijker was het
geweest, om te tellen hoe
veel leerlingen geplaatst
zijn, boven het per school
vastgestelde bevriezingsge
tal.
Er ontstaat ook een on
zuiver beeld, omdat ouders
en verwij zers afzien van een
toelatingsonderzoek voor
een S.O.-school, omdat men
vermoedt, dat er toch geen
plaats is!
In het Stadsgewest Breda
is de werkelijke situatie an
ders dan het rapport sugge
reert. Ons eigen onderzoek
onder 20 S.O.-scholen van 7
oktober jl. toont aan, dat er
voor bepaalde kinderen, op
bepaalde scholen, nog zo'n
40 a 50 plaatsingsmogelijk
heden zijn. Niettemin ston
den er, als gevolg van ver
schil tussen vraag en aan
bod, 41 kinderen op de
wachtlijsten. 95 kinderen
waren op dat moment in on-
Ginjaar Maas
derzoek en 99 kinderen zijn
geplaatst boven het bevrie
zingsgetal. Dat betekent: bij
verlies van de boventallige
leerkrachten (uiterlijk 1
augustus 1990 moeten die
weg zijn!) zullen, volgens de
huidige cijfers, zo'n kleine
200 kinderen in Breda niet
op een school voor Speciaal
Onderwijs geplaatst kun
nen worden. Een school die
voor hen bedoeld is en waar
zij recht op hebben.
Om dan te zeggen, dat de
situatie meevalt, getuigt
mijns inziens van zeer veel
onbegrip en gebrek aan in-'
voelingsvermogen met de
betrokken kinderen, ouders,
verwij zers en leerkrachten.
Breda
N. Kools
In De Stem van 4-11 bracht
u op de voorpagina een wat
paniekerig verslag over een
'geschokt' Oosterhout: twee
Marokkaanse leerlingen
van school gestuurd van
wege een hoofddoek. Helaas
was uw verhaal niet al te
nauwkeurig.
- Beide leerlingen hebben
nooit één gymles willen vol
gen, hoe kunnen ze dan tij
dens de gymles 'weigeren'
hun hoofddoek af te doen?
- Maatschappelijk werker
Aallali lijkt mij onnodig ge
schokt: al in september was
hij (met o.a. de leerplicht
ambtenaar van de gemeen
te) deelnemer aan een ge
sprek over de regelgeving
op onze school. Uw bericht
komt trouwens ruim twee
weken na de gebeurtenis
sen; is hij 'uitgesteld ge-
schokt?'
- Er is uiteraard uitgebreid
contact geweest met de on
derwijsinspectie; geen en
kele school kan 'zo maar'
leerlingen van school stu
ren.
- Aallali meent dat zoiets
nog nooit eerder is voorge
komen, en dat leerlingen in
Breda en Roosendaal 'g^
ven in 1989, dat Europa een
realiteit wordt, en dat tele
foonlijnen in de plaats zijn
gekomen van koeriers te
paard. Wil Nederland blij
ven meespelen in Europa
dan zullen zij misschien
verplicht zijn om hun cen
trales zo om te bouwen dat
dergelijke belachelijke inci
denten niet meer kunnen
voorkomen.
Made
Drs. P.M.F. Slootmans
Van onze verslaggever
RIJSWIJK - De Industrie-
bond-FNV heeft woedend
gereageerd op de cao-voor
stellen van de werkgevers
jn de kleinmetaal (220.000
werknemers).
pe werkgevers gaan de cao-
onderhandelingen in met de
eis, dat de loonkosten de ko
mende twee jaar niet mogen
stijgen. Eisen de bonden toch
een loonsverhoging dan zal dat
ergens anders vandaan ge
haald moeten worden.
Dee
Van onze Haagse redactie
In een brief aan het kabine
dat Deetman dit jaar bijna
dan de begroting van zijn m:
Kringen rondom minister
Deetman, die zelf niet wenst te
reageren op de brief van Ru-
ding, willen echter van geen
begrotingsoverschrijding we
ten. Volgens hen is er geen
sprake van dat de minister van
Onderwijs teveel geld zou uit
geven.
■Te laat. meestal is het kwaad al geschied
|Van Heiist zorgt, dat het van te voren al
veilig is. Hoe' Voor u een vraag, voor
i een weet Vraag ons ernaar
I Erkend Rolluiken
uneto volgens
Beveritgings- richtlijnen
ROMAZO
cERST MAAR de clichévragen:
jeorge Bush, de hakkelende
jende lakei van Ronald Reag.
<an Bush buiten de schaduw v
springen? Kunnen we Bush hi
(Tteer dan de gunst van de twijfel
De Amerikaanse historie in
'ragen niet per definitie ontke.
jelijkertijd moet geconstateerd
aren heel moeilijk zal krijgen.
'ichten een klinkende overwinn
joorlijk werd verzuurd omdat o
iemocraten in de Senaat en he;
e vergroten. Bush zal moeten
iratische meerderheid in een
hum aan politieke speelruimte
'e liberale opvattingen van Dl
Jush gehate liberalisme is met
met dood.
Bush kan echter snel aan pre
ne leider Gorbatsjov een ov
erewapenreducties. Dat prest
e in Amerika zelf in het slop c
eelt voor zijn 'damage manag
jeder geval de steun van het
Bovendien: George Bush is
ES»*! d'e in veel mindere ma
,®^de dan bijvoorbeeld Ronal
'stale hardnekkigheid va
ii™P1?rnissen bereid. Daarom
usn de enorme ideologische
iiet'S ?nts,aan' minstens voor
'at n ad de voormalige ultra-c
nil1 Robertson zijn twijfels o
leuwe Amerikaanse president.
Michael Dukakis heeft tot h
electoraal wonder. Hij he
r een deel te danken aan ee
J ,en aan z'in hardnekkig g<
L van competentie' was. In
«echt begrepen. Die kiezei
1f> ue en sociale veiligheid
inr,ot ?ld' Bovendien was
ai! »LZ bloot te geven, de
*e manifesteren, de angst
■WeeRt^rffu1'6 is nooit een cc
n\bt 1 heeft Michael Duk:
ervaren. Dukakis
taan*! u an van Geor9e Busl
uioenH ezers n°9 steeds bei
iKr8 hheerderheid in het
Zen mi e bewiis- De vraag 1
jen ls'°m in 1992 opnieuv
