UITBLAZEN
Strafrecht komt op hellend vlak
even
Islamitische leerlingen moeten gelijk bij rechter zien te halen
INTERN OV
Passagieren
in Bombay
Onrust
DE STEM ACHTERGROND DINSDAG 8 NOVEMBER 1988
DE STEM
BEDENKEN VAN MISDRIJF ALS MISDRIJF AAN TE PAKKEN
CONFLICT IN OOSTERHOUT OVER VERBOD OP DRAGEN HOOFDDOEKJE BIJ GYMLES
Waar?
Haags
Hoogstandje
Boerenpartij
Op de hoogte
Agenda
DE STEM BINNENL/*
Delegatie uit
Smallingerland
naar Van Dijk
DE STEMCQJY
T51
WIM KOCK
VOOR me ligt een
lichtelijk jaloers ma
kend geschrift. Het is
een gelegenheidsblad dat
Extra MarineNieuws heet
en helemaal is gewijd aan
Fairwind 88, de snoep- en
oefenreis naar Australië
van drie van Hare Maje-
steits fregatten, begeleid door
het bevoorradingsschip Zuider
kruis. Het blad staat vol foto's
van passagierende schepelingen
in Cairo, Bombay en Soera-
baya. Er wordt geposeerd met
mohammedaanse vrouwen en
kinderen; onderhandeld over
de prijs van souvenirs bij de pi
ramiden van Gizeh; speelgoed
uitgedeeld aan kinderen in
Bombay; een krans gelegd bij
Nederlandse marinegraven op
een totaal overwoekerd, tro
pisch kerkhof en ook op een zo
te zien keurig onderhouden ere-
veld bij Jakarta.
Ik zie op de foto's dat Jan
nen tegenwoordig in hun 'witje'
mogen passagieren. Een witje is
een wit T-shirt met donker
blauwe zoompjes langs hals en
mouwen. Op de foto's dragen
ze het witje op de lange witte
broek. In mijn tijd mocht het
witje uitsluitend in combinatie
met korte broek worden gedra
gen. 'Kort wit' was voor passa
gieren overdag. Na zonsonder
gang was 'lang wit' verplicht.
Lange broek met tropenhemd
en braniekraag. Aan boord
werd het witje gecombineerd
met de korte kakibroek. Het
tropenhemd met braniekraag
bestaat evenwel nog steeds,
maar wordt blijkbaar alleen
nog bij plechtige gelegenheden
gedragen. Zo zie ik een foto
van een beëdiging waarop een
Jan in lang wit staat te zweren.
Onder het tropenhemd met
braniekraag draagt hij het witje
en mis ik de blauw-wit ge
streepte borstlap. Door een oom
die seiner was m de tijd dat Jo
seph Luns dat ook moet zijn
geweest, heb ik me ooit uit la
ten leggen dat de borstlap het
schamel overblijfsel was van
een dwarsgestreepte trui die
onder het baaien hemd werd
gedragen. Er behoorden, geloof
Uc, zeven streepjes uit te steken
boven het laagste punt van de
diepe V-hals van baaienhemd
of tropenhemd. Een van de eer
ste dingen die we in dienst te
doen kregen was lappen en
naaien. Daartoe behoorde het
aanzetten van knoopjes aan de
schouderbanden van onze
singlets, zoals onderhemden ge
noemd werden. Die knoopjes,
agn iedere bgnd,gen,,moesten
op precies dezelfde hoogte zit
ten anders hing je borstlap, die
je eraan vastknoopte, nogal op
vallend scheef.
Eigenlijk was het aankleden
bij de marine een heel gedoe
want ook de braniekraag moest
in het baaienhemd worden ge
knoopt. Meestal stopten we
hem er los in, maar dan moest
je onderweg regelmatig in een
spiegelruit kijken of de kraag
nog goed zat. Overigens wordt
vandaag de dag het beeld van
de marine niet meer zo sterk
door de braniekraag bepaald.
Alleen jongere schepelingen
dragen hem nog. Vroeger droe
gen 411e korporaals en man- g
schappen dat matrozenpak, on- S
geacht hun leeftijd. Op elk
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllli^
schip had je wel enkele 'ouwe
eersteklassers', veteranen van
voor de oorlog, die jaren in 'de
Oost' hadden gezeten en die
nooit tot de korporaals- of
kwartiermeestersrang hadden
weten door te dringen. Mannen §j
van tegen de vijftig, oud genoeg
om je vader te kunnen zijn, met
braniekragen om. Soms konden E
ze er vanaf door militair werk- gj
man te worden: half burger, E
half militair, maar in elk geval E
voortaan aan de wal geplaatst
en met een 'gewoon' uniform- E
jasje aan. Terwijl ik deze herin- E
neringen ophaal krijg ik waar- S
achtig het gevoel dat ik zelf van E
voor de oorlog ben.
n
Toen we Indië en Nieuw S
Guinea nog hadden was het E
uitgesloten dat iemand het al E
tot commandant van een schip
kon hebben gebracht zonder
één keer de evenaar te zijn ge-
passeerd. Nu kan dat wel en de E
commandant van de Jan van
Brakel was dan ook een van de
vele baaren die op de evenaar
bij Neptunus moesten komen E
om zijn doop te ontvangen. E
Een 'baar' is, zo legt Van Dale E
uit, een onbevaren matroos,
ook wel iemand die voor het E
eerst in Indië kwam, meer in E
het algemeen een nieuweling en E
ook een nog niet ontgroende
student van de KMA. Aan de E
wat rauwe plechtigheid van de E
Neptunus-doop besteedt het E
Fairwind-blad veel aandacht en E
het blijkt nog net zo'n smeer- E
boel te zijn als in 1951, toen ik E
zelf voor het eerst de evenaar E
passeerde en van Neptunus de E
doopnaam Sus Puitaal ontving.
Neptunus deelt altijd uitslui-
tend visachtige namen uit.
Met satanisch genoegen E
smeren de trawanten van Nep- 5
tunus de dopeling in met een E
onbeschrijflijk smerige, stin- E
kende brij. Vervolgens wordt E
hij door de van hun eigen
brouwsel walgende trawanten E
achterover in een geïmprovi- E
seerd bad gedompeld. Pas als
de stinkende dopeling ook nog, E
op de knieën gezeten, een E
glaasje zout water heeft opge- E
dronken wacht hem de verlos- E
sende brandspuit. Het is even
de tanden op elkaar zetten, E
en dat is een troostrijke ge
dachte terwijl je haren met een
harde borstel worden inge
smeerd met smurrie, volgens
door kok en kabelgast bedacht
recept.
Ja en dan nog wat: de reis
naar Australië is natuurlijk niet
alléén maar een lolletje, zoals
de eskader-commandant in het
blad opmerkt. Er wordt flink
geoefend en naar De Schelde in
Vlissingen hoopt worden er
ook nog fregatten verkocht.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans-hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176 Telefax 076-236405.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Telefax redactie 076-236309.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326.
Voor bezorgklachten: 236888.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen bij vooruitbetaling te voldoen:
24,90 per maand; 71,85 per kwartaal of 279,15 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van resp. f 1per maand,
1,90 per kwartaal, 7,60 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor posttoezending geldt een toeslag. Losse nummers: ma. t/m zat. j 1,25.
Service-afdeling abonnementen: 076-236472, ma. t/m vrijd. 8,30-17.00 uur.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Centrale reclame-afdeling 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en
zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Jan van de Ven
Het bedenken van een
misdrijf zou strafbaar
moeten zijn. Aldus advi
seert en commissie onder
voorzitterschap van Van
Veen, een strafrechtge-
leerde. Aanleiding van het
voorstel: het ontvoeren en
doden van Gerrit-Jan
Heijn. Als dit advies se
rieus wordt genomen, be
weegt het denken over
strafbare zaken zich op
een hellend vlak.
Tot dusver is het beramen
van een misdrijf buiten straf
baarstelling gebleven. Het
staat iedereen vrij zijn fanta
sie de vrije loop te laten. In
gedachten mag iedereen een
ander van het leven beroven
of een bank overvallen. Pra
ten over dat soort zaken mag
ook. (Beter gek gesproken dan
gek gedaan, luidt een veel ge
bruikt gezegde). Alleen uit
voeren van een overval of een
ontvoering is strafbaar.
Ook de weg naar een mis
drijf kan strafbare momenten
opleveren. Hinderlijk volgen
van een toekomstig slachtof
fer mag als aanranding wor
den vervolgd. Kopen en koes
teren van schiettuig zonder
vergunning valt onder verbo
den wapenbezit. Meenemen
van (vluchtauto's buiten me
deweten van de eigenaar
wordt als diefstal afgedaan.
Volgens minister Korthals
Altes zijn de strafbare mo
menten op de weg naar een
zwaar misdrijf niet voldoen
de. Hij zou graag denken en
praten (het plannen) ook als
misdrijf willen aanpakken.
En de commissie onder voor
zitterschap van Van Veen
blijkt het nu met hem eens te
zijn. Van Veen en de zijnen
willen op het beramen van
een zwaar misdrijf een maxi-
mum straf stellen, die twee
derde van de straf op een
overval of een ontvoering be
draagt.
De minister heeft in een
emotionele opwelling bedacht,
dat beramen van een misdrijf
strafbaar zou moeten zijn.
Persoonlijke betrokkenheid
bij de zaak Gerrit-Jan Heijn -
de twee waren goede kennis
sen - lag daaraan ten grond
slag. Een minister is niets
menselijks vreemd, maar van
een objectieve commissie Van
Veen mag een andere instel
ling worden verwacht. Komt
die commissie tot een zelfde
oordeel als opdrachtgever
Korthals Altes, dan is het ge
vaar groot dat een emotioneel
element het strafrecht bin
nensluipt.
Beramers van zware mis
drijven plegen over het alge
meen niet met hun plannen te
koop te lopen. De man, die
Heijn ontvoerde en doodde,
was en is een alledaags type.
Niemand kon bevroeden, dat
hij een zwaar misdrijf voor
bereidde en had uitgevoerd.
In de meeste gevallen blijken
misdadigers gewone mensen.
Zij zijn vriendelijk voor kin
deren, lief voor dieren, helpen'
een bejaarde de straat over
steken. Voorkomen van mis
drijven a la geval Heijn bete
kent concreet, dat elke Neder
lander scherp in het oog moet
worden gehouden.
Vanzelfsprekend weet de
politie soms van een te plegen
zwaar misdrijf. Toevallig
heeft de Amsterdamse politie
vorige week nog een groep
bankovervallers ingerekend.
Korthals Altes
FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
Al maanden werd de groep in
het oog gehouden. Nadat zij
hun voornemen hadden uitge
voerd, en volgens de huidige
wetgeving strafbaar waren,
kon de politie ingrijpen. Een
te prijzen staaltje speurwerk.
Voor een bankoverval als
in Amsterdam is het verande
ren van de strafwet, zoals
Korthals Altes en de commis
sie Van Veen voor ogen staan,
niet bedoeld. Zelfs als de mi
nister het voorval aangrijpt
om te kunnen zeggen 'zie je
wel', dan hoeft niemand hem
te geloven.
De politie grijpt geen bende
zware j ongens als zij weet, dat
er een bankoverval in voorbe
reiding is. Wat zou dan de
aanklacht moeten zijn? Ver
boden wapenbezit, diefstal
van een auto, mogelijk het be
ramen van een overval? Als
de politie daarvoor in het ge
weer komt en de bende staat
voor de rechter, dan zal een
lichte straf het gevolg zijn. De
rechter kan immers niet an
ders dan voor een poging tot
overval veroordelen? Hij mag
er niet van uitgaan, dat de
bende een grote buit heeft be
machtigd. In zo'n geval wacht
de politie liever tot een zwaar
vergrijp een zwaardere straf
oplevert. Hoe langer een
bende achter slot en grendel
verdwijnt, hoe prettiger de
politie zich voelt.
Het risico, dat een in het
oog gehouden, met naam en
toenaam bekende bende na
het plegen van een misdrijf
geheel uit het oog verdwijnt,
moet te verwaarlozen worden
geacht. De politie weet met
wie zij te maken heeft, waar
de leden van de bende wonen
of kunnen onderduiken. Mis
lukt de arrestatie na de over
val, dan is het oppakken na
dien er niet moeilijker door
geworden.
Nee, de minister beoogt met
zijn plan het beramen van een
ontvoering in de kiem te smo
ren. Hij wil iemand, die niet
met een crimineel verleden is
belast, van straat kunnen op
pakken. Zo'n beramer hangt
zijn voornemen niet aan de
grote klok. Hij vertelt mis
schien aan een enkeling wat
hij van plan is, maar via het
verklikkerscircuit van de
grote criminaliteit kan hij
niet worden gevangen. Waar
uit wil de minister dan zijn
informatie peuren?
Hij gokt op informatie uit
de samenleving. Iemand ziet
zijn buurman met een auto
van duistere herkomst, met
een pakje waar best een re
volver zou kunnen inzitten.
Iemand hoort van een plan
om een ontvoering op touw te
zetten. Een geintje, een opge
kropt gemoed, een op een re
volver lijkend verjaardagsca
deautje zijn dan voldoende
om naar de politie te lopen.
Vindt de politie in het erg
ste geval een gestolen auto,
een revolver, een plattegrond
van de binnenstad dan moet
zij dus aannemen dat er een
overval wordt beraamd. Ze
ker als er in de buurt geruch
ten gaan over sinistere bedoe
lingen van de bezitter ervan.
Krijgt een gearresteerde gele
genheid om zijn onschuld te
bepleiten? Geloof het niet. Uit
bij de wet verboden omkering
van de bewijslast (je bent in
het bezit van ongeoorloofd
materiaal, dus zul je een over-
val beramen), krijgt een gear
resteerde geen kans. Hij I
wordt mogelijk veroordeeld
voor iets, dat hij zelfs niet van
plan was.
Het gevaar van een op emo-1
tionele gronden aangebrachte
verandering in de strafwet
bestaat uit het ontketenen
van een heksenjacht. In oude
auto's rondrijdende minder-1
heden, een sjofele figuur ach
ter een keurig gekleed per-1
soon, een uitpuilende broek
zak zijn stuk voor stuk aan
leiding om iemand argwa
nend te bekijken en aan te ge-1
ven.
Een emotioneel pleidooi om I
het beramen van misdrijven
ook strafbaar te stellen, leidt
gemakkelijk tot paniek in de
samenleving. Pitbulls achter
de voordeur, burgerwachten I
op straat en na het ontsteken
van de straatverlichting zeker
niet meer naar buiten. Als
Korthals Altes zijn idee wat
beter had doordacht, zou hij
hebben ingezien dat hij op die I
manier voorstander is van de
bange samenleving.
Wil de minister van Justitie I
werkelijk een oplossing voor
zijn probleem, dan moet hjj
met geld over de brug komen.
Geld voor - telkens weer I
wordt hem dat gezegd - meer
politie, beter toegeruste poli
tie, beter betaalde politie. Een I
gemotiveerde agent met ple
zier in zijn werk (daarvan ge
tuigt de Amsterdamse bank
overval ondanks alles ook)
doet zelfs een angstige minis
ter van Justitie versteld
staan.
Door Ad Burger
NIET DE minister van Onderwijs, maar
de rechter zal moeten uitmaken of katho
lieke scholen islamitische meisjes-leerlin
gen van school kunnen wegsturen omdat
ze om religieuze redenen weigeren te vol
doen aan bepaalde kledingvoorschriften.
De vraag of scholen daartoe gerechtigd zijn,
werd afgelopen week actueel op de Ooster-
houtse lbo-scholengemeenschap De Brug. Die
stuurde namelijk twee Marokkaanse meisjes
van school af omdat ze om godsdienstige rede
nen weigerden tijdens de gymles hun hoofd
doekje af te doen.
Dat in dit geval de rechter tot een oordeel
moet komen, heeft te maken met de signatuur
van de betrokken school. De Brug is namelijk
een rooms-katholieke school, en mag om die
reden, zoals alle bijzondere scholen, een eigen
toelatingsbeleid voeren. Ze mag aspirant-leer
lingen leerlingen weigeren, omdat ze niet vol
doen aan de door haar gestelde toelatingseisen
of zich niet naar de regels van de school willen
schikken. Een voorbeeld: een bijzondere school
mag van een leerling eisen dat hij of zij gods
dienstonderwijs volgt. Dat dat niet altijd ge
beurt, is een andere zaak. De vraag is nu of een
school ook eisen kan stellen aan scholieren die
al zijn toegelaten.
De minister van Onderwijs heeft op dit punt
over bijzondere scholen geen zeggenschap. Hij
zou kunnen laten blijken dat hij het met de
handelswijze van de directie van de Ooster-
houtse scholengemeenschap niet eens, maar hij
kan niets dwingend voorschrijven.
Anders is het bij openbaar onderwijs. Open
bare scholen moeten, zo is wettelijk omschre
ven, namelijk „ieders godsdienst of ieders le
vensovertuiging" eerbiedigen. En dus is het op
een openbare school bijna onmogelijk om leer
lingen bij voorbeeld kledingvoorschriften op te
leggen dieJin strijd zijn met hun levensbe
schouwing.
Dat werd in 1989~rrog -duidelijk in Alphen
aan den Rijn. Het openbaar onderwijs aldaar
besloot het islamitische vrouwelijke leerlingen
te verbieden op school hoofddoekjes te dragen
om zo „de islamtische meisjes niet verder geï
soleerd te doen raken in de klas". Het leidde tot
protesten van de plaatselijke islamitische ge
meenschap en tot vragen van het toenmalige
PvdA-Kamerlid Van Ooijen.
De minister van Onderwijs hoefde verder
niet in te grijpen, omdat het gemeentebestuur,
tevens schoolbestuur voor openbaar onderwijs,
de bekritiseerde maatregel al had terugge
draaid. Dat gebeurde met grote instemming
van minister Deetman, die in antwoord op de
Kamervragen schreef dat het „verbieden aan
leerlingen een hoofddoekje te dragen, niet past
in onze huidige samenleving".
Zo'n direct ingrijpen van de overheid is in
dit geval dus niet te verwachten. Maar tegen
standers van de Oosterhoutse maatregel kun
nen nog altijd terecht bij de rechter. Die kan
namelijk onderzoeken in hoeverre de handel
en wandel van de Oosterhoutse school in strijd
is met bijvoorbeeld het algemeen geldende be
ginsel dat in ons land geen onderscheid aan de
hand van levensovertuiging gemaakt kan wor
den.
En daarvoor hoeven de belanghebbenden
niet eens zelf naar de rechter te stappen. Een
aantal ouders'van islamitische leerlingen van
een leao-school in Helmond heeft namelijk al
-de rechtbank in Den Bosch ingeschakeld om
een uitspraak uit te lokken in een soortgelijk
conflict. Ook daar ging het om twee, twaalfja
rige, Marokkaanse meisjes; zij werden door
hun ouders van de gemengde gym- en zwemles
weggehouden, omdat zij het sporttenue te bloot
vonden. Het gevolg: ook deze twee meisjes
werden van school verwijderd.
De uitspraak van de Bossche rechtbankpre
sident, die op 16 november, wordt verwacht, zal
ook in de Oosterhoutse affaire voor een deel
duidelijkheid scheppen. Natuurlijk, de Ooster
houtse zaak zal op onderdelen afwijken van de
Helmondse, maar het principe is hetzelfde.
Ook de koepel van katholieke besturenorga
nisaties kijkt met enige spanning naar dat
vonnis uit. De koepel wordt de laatste tijd
steeds vaker bestookt met vragen over soort
gelijke problemen, maar houdt zich in haar
antwoorden steeds op de vlakte. Aan de hand
van de gerechtelijke uitspraken wil de koepel
een aantal richtlijnen formuleren, die door de
scholen overigens vooral als suggesties moeten
worden gezien. „Want wij kunnen niets dwin
gend voorschrijven, de scholen blijven auto
noom", aldus een woordvoerder.
De Tweede Kamer houdt zich eveneens
voorlopig op een afstandje. Het PvdA-Kamer
lid John Lilipaly, belast met minderhedenbe
leid in het onderwijs, wil eveneens, WSt.de uit-
spiaak van de rechter afwachten voordat hij
hierover bijvoorbeeld vragen stelt. „Dat heeft
te mdfrerim^t de gewoonten iride Kamer, er
worden geen vragen gesteld over zaken die on
der de rechter zijn", aldus de PvdA'er. Hij zal
de zaak echter wel aan de orde stellen wanneer
de Kamer eind dit jaar met staatssecretaris
Ginjaar-Maas (Onderwijs) overlegt over het
minderhedenbeleid in het onderwijs.
En daarbij zullen dan niet zozeer de juridi
sche, maar vooral de onderwijskundige gevol
gen van affaires als in Oosterhout centraal
staan. Want mocht de Bossche rechtbankpresi
dent de Helmondse scholengemeenschap - en
daarmee indirect de Oosterhoutse - juridisch
gelijk geven, de vraag blijft dan of ze ook uit
onderwijskundig oogpunt gelijk hebben.
Immers, het aantal klachten over het grote
aantal 'drop-outs' bij etnische minderheden in
het voortgezet onderwijs is al groot genoeg.
Daarbij hoeven scholen niet nog eens een
handje te helpen.
„WHERE was George?". Die
vraag heeft aan het begin van
de campagne voor de Ameri
kaanse presidentsverkiezin
gen een tijdje centraal ge
staan. De vraag werd geop
perd door aanhangers van de
Democratische kandidaat
Dukakis. Zij wilden op die
manier duidelijk maken dat
Dukakis' Republikeinse te
genstander George Bush in de
jaren dat hij onder Reagan
vice-president was, op de be
langrijke momenten steeds
schitterde door afwezigheid.
Een soortgelijke gewetens
vraag wordt ook gesteld in
het laatste nummer van het
partij-orgaan van de Pacifis
tisch Socialistische Partij
(PSP), 'Bevrijding'. „Waar
was Saar", lijkt de vaste co
lumnist Rutger van Santen
zich hardop af te vragen. En
Saar staat in dit geval voor
Saar Boerlage, ooit een be
kende Nederlander vanwege
haar strijd tegen de komst
van de Olympische Spelen
naar Amsterdam en sinds
bijna een jaar voorzitster van
de PSP.
Boerlage werd destijds vol
gens Van Santen vanuit de
blauwe lucht gebombardeerd
tot kopvrouw van de PSP.
Niet erg kies, vonden veel
partijgenoten. Zij zetten ech
ter hun bezwaren overboord,
gezien het grotere belang
voor de PSP in actiekampioen
Boerlage die de PSP naar
buiten toe weer smoel zou ge
ven en nieuw - niet in de laat
ste plaats - publicitair leven
in de brouwerij zou brengen.
Niets van dat alles, conclu
deert de 'Bevrijding-colum
nist na een jaar Boerlage-be
wind. Onder Boerlages lei
eindredactie
Ad Burger
ding is het aantal wisselingen
in het partijbestuur alleen
maar toegenomen en ook pu
blicitair loopt het nogal los,
vindt Van Santen. „Geen vi
sionaire toekomstplannen,
actiemodellen en prikkelende
interventies in actuele kwes
ties", concludeert Van Santen,
overigens een van de PSP'ers
die een jaar geleden bij de be
stuursverkiezingen tegen
Boerlage stemden.
Kortom: de kritiek is niet
mals. Maar als het met Saar
net zo afloopt als met George,
valt de schade voor de PSP-
voorzitster nog reuze mee.
„MET Ruud Gullit win je eer
der de verkiezingen dan met
collega Hans Kombrink".
(Elske ter Veld, PvdA-ka-
merlid, in Elseviers)
IS de Nederlandse politiek
eerdaags weer een boeren
partij rijk? Herleven de hel
dere beschouwingen van boer
Koekoek? Krijgt rechts Ne
derland een nieuwe keuzemo-
gelijkheid in de vorm van de
Partij voor Ondernemers,
Werknemers en Zelstandigen
(POWZ)?
Johannes Platte uit
Doornswijk op de Veluwe
moet het antwoord weten op
deze vragen. Platte is net
thuis van een inspanning op
zijn landerijen, laat zijn
vrouw telefonisch weten. Ze
gaat 'm ev'n roep'n. Platte is
een van de initiatiefnemers
van de oprichting van POWZ.
„De tijd is rijp voor een
nieuwe boerenpartij. Net zo
als in 1966 toen Koekoek be
gon. De boeren zijn het kind
van de rekening. Het is ook
tijd dat de boeren weer eens
rechts kunnen kiezen, want
de WD laat ons ook in de
steek. De VVD is ook niet
meer vriendelijk voor de
boer", zegt Platte, voorheen
een aanhanger van Hendrik
Koekoek.
Boer Platte ziet zichzelf
nog niet in de groene bankjes
van de Tweede Kamer. Hij is
zelf ook enigszins sceptisch
over het toekomstig resultaat.
Willemsen, de andere initia
tiefnemer, is wat zelfverze-
De Korte:
.op de hoogte.
- FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
kerder; hij denkt dat de
POWZ zeker zes zetels haalt
bij de volgende verkiezingen
•in mei 1990, of zoveel eerder.
Platte laat er geen misver
stand over bestaan dat de
POWZ - „Ik ben niet zo ge
lukkig met de naam, mis
schien wordt het toch weer
Boerenpartij" - erg rechts is.
Een van de programpunten is
ook dat lastige, ontspoorde
jongeren opgesloten moeten
worden in een werkkamp.
Binnenkort gaan de POW-
Z'ers hun verkiezingspro
gram samenstellen. Daarbij
scoren criminaliteit en sala
riëring van de politie hoog.
En natuurlijk het landbouw
beleid. Aan inkrimping van
de veestapel vanwege de ver
zuring van het milieu valt bij
de POWZ niet te denken. Hoe
de verzuring dan wel de we
reld uitmoet, weet Platte nog
niet.
Daar moet'n ze het nog
over hebb'n.
„NEE", zei minister De Korte
afgelopen vrijdag in zijn hoe
danigheid als vice-premier,
„over de zaak Faber-Smal-
lenbroek is niet gesproken en
minister Van Dijk heeft ook
nog geen besluit genomen.
Dat is op zijn vroegst begin
volgende week te verwach
ten".
Faber en Smallenborek
raakten na een avondje stap
pen in Zwolle in een handge
meen met wat jongelui. Vol
gens de jongens omdat de
burgemeesters de door de
jongens gewezen route naar
een seksclub wat lang von-
.den, volgens de burgemees
ters omdat ze op zoek waren
naar de dienstauto van Smal-
Ter Veld:
.Gullit.
FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
lenbroek en waren lastig ge
vallen door de knapen. Het
conflict liep uit de hand toen
Smallenbroek aangifte deed
bij de politie. Van Dijk achtte
vervolgens de tijd rijp voor
een onderzoek door de rijks
recherche.
De Korte sprak zijn profe
tische woorden na afloop van
de wekelijkse vergadering
van de ministerraad, die hij
had mogen voorzitten omdat
premier Lubbers nog met een
jet-lag (hij was net terug van
een dienstreis naar Indonesij
te bed lag.
De plaatsvervangend mi
nister-president hield zijn
persconferentie om half vier
in de middag. Niet veel later
ontving minister Van Dijk
(Binnenlandse Zaken en bur
gemeestersbaas) de beide
burgemeesters op zijn depar
tement om het eindoordeel
over de Zwolse-affaire uit te
spreken. „Miezerig en futiel,
maar U mag blijven zitten".
F11, Pe Korte maar denken
dat hij als plaatsvervanger
ook echt van alles op de
hoogte wordt gehouden.
VOLKSHUISVESTING, ver-
keer en waterstaat en de elec-
triciteiswet zijn de drie on
derwerpen waaraan de 1
Tweede Kamer deze week de
meeste aandacht besteedt. J
Staatssecretaris Heerma I
(Volkshuisvesting) overlegt
met de Kamer over zijn be
groting, minister Smit-Kroes
(Verkeer en Waterstaat) doet
hetzelfde. Aan de orde zullen
ongetwijfeld komen de 400
miljoen vanaf 1990 voor de
verbetering van wegen en
spoor, de tolheffing in Duits
land en de flitstrein. Ten
slotte mogen de ministers De
Korte (Economische Zaken)
en Nijpels (Milieu) de Kamer I
bij de behandeling van de j
elektriciteitswet komen uit
leggen hoe het nu precies zit I
met de kernenergie: wordt
een besluit hierover nu wel of
niet deze kabinetsperiode ge
nomen? De Korte zegt van
wel, Nijpels heeft grote twij
fels.
De Senaat buigt zich van
daag over het verzoek van de
leden Vis (D66) en De Gaay
Fortman (PPR) om minister
Deetman (Onderwijs) op het
matje te mogen roepen over
diens plan om studenten in
het hoger onderwijs niet lan
ger dan zes jaar te laten stu
deren. Een vrij unieke ge
beurtenis: het zou het vierde
interpellatie-debat na de oor
log worden. Als de Senaat ak
koord gaat met het voorstel,
wordt Deetman volgende
week onder meer gevraagd of
hij binnenskamers inderdaad
met aftreden heeft gedreigd
op het moment dat het erop
leek dat 'zijn' CDA zijn voor
stel niet zou steunen.
Van onze Haagse redactie
PEN HAAG - De Wet op de
Basisvorming, waarin het
voortgezet onderwijs op
nieuw wordt vormgegeven,
is in strijd met de Grond
wet. Die wet tast namelijk
de vrijheid van onderwijs
aan.
De regering perst met de wet
het voortgezet onderwijs na
melijk in zo'n strak keurslijf,
dat scholen niet langer zelf
kunnen beslissen over 'inrich
ting en inhoud' van het onder
wijs. Daardoor is de wet in
strijd met artikel 23 van de
Grondwet, waarin het recht op
vrijheid van onderwijs is vast
gelegd.
Uitkt
DEN HAAG (ANP)- Minis
ter Van Dijk van binnen
landse zaken is bereid met
de gemeenteraad van Smal
lingerland over de vertrou
wenscrisis rond burgemees
ter Smallenbroek te praten.
„De gemeenteraad zal in de
eerste plaats duidelijk moeten
maken waarom zij denkt dat
deze burgemeester niet goed
functioneert. Die argumenten
heb ik nog niet gehoord", zei
Van Dijk maandagavond voor
deNOS-tv.
De gemeenteraad van Smal
lingerland nam gisteravond
eenstemmig een motie van af
keuring aan, waarin het ge
drag van de burgemeester
werd afgekeurd.
„Alleen op basis van behoor
lijke argumenten kan een mi
nister ingrijpen in de carrière
van een burgemeester. Ik kan
niet op grond van een motie in
een gemeenteraad ingrijpen in
de positie van een burgemees
ter", aldus de minister.
Hij benadrukte dat een bur
gemeester benoemd is en niet
gekozen en dat een motie van
wantrouwen geen effect heeft
zoals bij een kabinet, dat moet
aftreden als de Kamer een der
gelijke motie aanneemt.
Volgens Van Dijk ligt er in
de affaire-Smallingerland ze
ker een taak voor de Commis
saris van de Koningin en de
minister. Die is gericht op het
oplossen van het probleem, al
dus Van Dijk. Hij zei bereid te
zijn grondig te kijken naar de
zaak en de argumenten van
raad en burgemeester te wegen
„en te zien of aan die zaken
voldoende argumenten te ont
lenen zijn of deze burgemeester
nog langer in Smallingerland
gehandhaafd kan worden".
Toen burgemeester Smallen
broek om tien voor acht onder
gejoel de raadszaal betrad,
werd hij belegerd door tal van
fotografen en cameraploegen.
DAT het goed mis is met de Nederl
ontgaan. Boze politie-agenten hei
van wilde acties hun ongenoegen k
de grote officiële landelijke actie v
komen.
De agenten zijn verontwaardigd,
ontwaardigd omdat ze de afgelopi
meer hebben gehad terwijl hun we
worden. Verbijsterd omdat het kab
zijn plan om agenten in te ruilen v
bindingen. Verontrust over een voc
te laten verhuizen van het stille plat
stad.
De acties hebben totnutoe in zo\
maar weinig Nederlanders zullen
met de onrust die onder de veer
staat. Voor de politie is het antwoor
tot politiek succes zullen leiden, mi
Het antwoord op die vraag is mo
lijken voor de politie op het eers'
plotselinge bondgenoot van de po
Voorhoeve op. Hij vraagt om meer
breictem°et worden 9ebruikt om d
Dan echter volgt de scherpe re£
(Financiën), 's Lands schatbewaar
nadat hij al geld voor milieu en be
afgelopen moet zijn: er kan geen
oen vrijgemaakt, dat is in strijd m<
om de overheidsuitgaven in toom
oeur naar de politie, door Voorhot
narde klap dicht.
ri k3u s is cle WD-fractie weer a
5®.^handeling van de politiebegr
uaoen omzetten en om meer geld
7® 'n de Kamer in ieder geval reke
®.dds een meerderheid). Het zc
ent doen aan de zeer gerechtva
landse politie.
de WD dat, onder druk var
oetekent dat niet alleen dat d(
n(?9 verder zal toenemen, het
voor het image van Joris Voorhc
n '!n zo n geval de ondankbare
Li, art>eidsvoorwaarden voor e
w ®ers en een afdoende bestriji
o?,®1" ongeschikt moeten word
yeiootsbelijdenis van dit kabinet.
