Wijn en bier van eigen bodem AGTIE 'REDT DE SCHELDE' STEEDS INTERNATIONALER Waterwingebied in Sint Jansteen voor deel verontreinigd Zeeuwse duivenkampioenen gehuldigd 'Rechtszekerheid van bouwval iker onder de maat' imarara Canadese veteranen bij herdenking bevrijding LEASING CENTRUM JANSEN B.V. rrw<; VAN EYSDEN Dichter bij de dichter TQan&titfta-5 sistente bacteriën op MAANDAG 31 OKTOBER 1988 jOES - Met een groots opgezette jcheldemars, van de monding naar je bron van de vervuilde rivier, Hijgt de actie 'Redt de Schelde' vol gend jaar een nieuw elan. 'EEN GOEDE COMPETITIE BEVORDERT DE KWALITEIT' Appels Juryrapport Persoonlijks Proeven BIJ OPSLAG OLIEPRODUKTEN DISTRICTSBESTUURDER FNV: EG nooit om geld gevraagd voor brug/tunnel over Westerschelde Oud-gedeputeerde Schlingemann (74) plots overleden gepriegel in de twee door Ger- rit Komrij verzamelde delen: '1000 en enige gedichten' per stuk en elk een vette 1.300 pa. gina's dik. Verrukkelijke bun dels, maar niet voor de begin- ner. Die moet om aan de smaak te wennen gedichten liefst een beetje hapklaar voorgeschoteld krijgen. Toch krijgt ieder kind de paplepel ingegoten: er komt een muisje aangelo pen zo in kindjes hals gekropen kiele-kiele-kiele. De eenvoud is hier slechts schijn; bij nadere beschou wing blijken rijm en metrum je Pje- let- tno- ijze van onverwoestbare kracht. Dit kietelvers stamt uit het baby-tijdperk. Van iets latere datum, box of kinderstoel, is het eveneens klassieke: naar bed, naar bed zei Dui melot eerst nog wat eten zei Likke pot Lievelingsgedicht van on telbare kinderen. Inspiratie bron ook voor zelfs de aller grootsten onder de dichters. Hoe anders zou Tachtiger Kloos op het idee gekomen zijn van die nadrukkelijke herhaling 'de zee, de zee'. Net zo min als Dikkertje Dap op z'n trap zou zijn gekommen, als er niet eerst 'Aaltje zat op 't paaltje' was geweest. Aan de basis zit het dus goed. Hogerop loopt het mis. Neem die 2.500 pagina's vol vier eeuwen Nederlandse dichtkunst. Geen Duimelot- Likkepot, Aaltje-Paaltje of kriebelige muis. Zelfs schuitje-varen of slaap-kind- je-slaap halen niet het ver eiste niveau. Omdat de dich ter niet bekend is en niemand weet wanneer ze gemaakt zijn? Dit soort gedichtjes is juist van iedereen en van alle tijden. En van een diepe di rectheid: Jan, die sloeg Lijsje, en Lijsje die sloeg Jan, al met de koekepan. O, wat een ongeluk! de koekepan was stuk. Watvoor ei dat weet hij niet, De diocliet is kierewiet. De lijspreuk van Opa, (de grijsaard is kinds) Waar je ook loopt, jong, loop steeds bovenwinds en als je wilt trappen, dan steeds in een plas, maar houd je bij alles goed vast aan het gras. fëénuviari4,-6 Wat de ketter op de brandstapel zei, en u niet voor mogelijk houdt was weer je reinste kette rij: 'Heer, staat uw Bokma koud?' JOHN O'MILL In de diepgevroren lichamen van nakwamen tijdens een poolexpedi- troffen die resistent blijken te zijn ;r dan een eeuw later werden ont- i dat de mannen door loodvergiftiging wordt nu gekeken of het mogelijk is metalen een rol kan spelen bij het re- rwekkers tegen antibiotica. Tot dusver te veel gebruiken van antibiotica heeft die tegen die antibiotica bestand zijn. steilte bacteriën is een groot probleem Derde Wereld, waar ziektes vaak wor- eed spectrum aan antibiotica, omdat irecies te bepalen welke bacterie een roestammen resistent geworden voor en tetracycline. Antibiotica die in de ikt zouden verantwoordelijk zijn voor ;sistente salmonella bacterie die voed- veroorzaakt. Parade Partner in Autoleasing Leasing Centrum B.V. Mechelaarstraat 11 4903 RE Oosterhout Tel. 01620-32953 DE STEM VAN ZEELAND T15 Scheldemars' naar de bron De klein begonnen Breskense actiegroep leeft zich inmiddels zo vertakt dat men [enkt duizenden mensen op de been te (rijgen voor de wandeltocht van Breskens jaar Noord-Frankrijk. De mars staat op het programma in de zomer maanden, niet alleen vanwege het weer, maar ook omdat dan meer jongeren en toeristen mee kunnen lopen. Het gaat om een 430 kilometer lange tocht, waarvoor de actiegroep achttien tot twintig dagen denkt nodig te hebben. Een vaste kern loopt het hele traject, anderen kunnen aan sluiten waar en wanneer ze maar willen. Per dag wordt zo'n 25 kilometer afgelegd. De Scheldemars is deels de vrucht van de in middels gelegde internationale contacten. Onder de 23.000 handtekeningen die de actiegroep heeft verzameld voor een schone Schelde, zijn er veel van Belgen. Pastores, plaatselijke actiegroepen en milieu-organisaties in Vlaanderen hebben het Breskense initiatief van harte omarmd. Om dat internationale karakter te onderstre pen, is in het draaiboek van de mars een plech tigheid opgenomen aan de grens bij Doel. Nder- landers en Belgen tekenen daar - 'omdat de re geringen het niet doen' - een waterverdrag, en de van het begin af aan bij de actie betrokken Bres kense pastor/beeldhouwer Omer Gielliet onthult er een beeld. „Dit is niet eerder vertoond in de geschiede nis," denkt Maria Hamelij nek uit Breskens, die zaterdag de plannen ontvouwde op een contact dag van industriepastores in Goes. De actievoer ster van het eerste uur vertelde er hoe ze op het idee van de actie kwam, toen ze zieke vis op haar bordje kreeg. „Van die lekkere ondermaatse ton getjes, waar je je echt op verheugt; en dan snij je het vlees er af, blijken ze allemaal ziek te zijn. Toen hadden we gegeten en gedronken, het was de druppel." Maria Hamelij nek rekent op een grote deel name omdat veel mensen er inmiddels achter zijn hoe zwaar de (Wester)schelde vervuild is. In november overlegt de actiegroep, ook gesteund door de Zeeuwse Milieufederatie, met Belgische sympathisanten. Voorafgaand aan de Schelde mars laat de groep ook in december alweer van zich horen. Dan worden, hoogstwaarschijnlijk op een symposium in Antwerpen, de 23.000 hand tekeningen aangeboden aan de verantwoorde lijke Nederlandse en Belgische ministers. Er heerst een gewijde stilte in de met tafeltjes bezaaide zaal van ont moetingscentrum De Vroone in Kapelle. Op de tafels glimmende flessen met alcoholische versna peringen: wijn en bier. Achter de tafel keur meesters- en meesteres sen. Her en der wordt voorzichtig een fles ont kurkt, een deel van de in houd in een glas gegoten, gedraaid, tegen het licht gehouden en daarna peinzend genuttigd. Hoe wel niet helemaal: even later verlaat het brouwsel de mond. De keurmees ter/es neemt een slokje water, een stukje brood en even later herhaalt zich het ritueel. Het Zeeuws Amateur Wijnmakers en Bierbrou wers Gilde houdt zijn jaarlijkse wedstrijd. Wie mag zich de beste ama teur wijnmaker/bier brouwer van Zeeland noemen? Door Rein van der Helm „Het is een schitterende hob by. Iets fantastisch. En crea tiefs. Je kunt je er het hele jaar mee bezighouden. En uiteindelijk ook veel mensen er nog een pleziertje mee doen". Juryvoorzitter H. Wagenaar (74) is een van de nestors van het nu veertien jaar oude gil de. Samen met zijn vrouw wordt de hobby wijnmaken dag-in dag-uit beoefend. En tussen de bedrijven door pro pageert hij als een fanatieke Peinzend worden de brouwsels geproefd zendeling zijn liefhebberij. En hij kan en mag er met recht over spreken, want behalve geoefend wijnmaker is hij ook gediplomeerd keurmees ter, evenals zijn vrouw trou wens. „Als je hiermee eenmaal bent besmet, kom je er nooit meer vanaf. En het mooie is, het hoeft geen dure hobby te zijn.". Met een weids gebaar wijst hij naar het aanpalende Kapelle. „We leven in het land van de appels, dus grondstof voor wijnen uit deze vrucht is volop aanwe zig. Desnoods raapje ze zelf". Maar niet alleen de appel dient als grondstof. „In prin cipe zijn alle vruchten ge schikt. Bramen, bessen, drui ven. Noem maar op. En heb je - foto willem mieras een diepvries dan kun je bij wijze van spreken in januari aalbessenwijn maken". Het leuke van de hobby vinden Wagenaar en zijn 150 medeleden van het Gilde, dat dankzij je eigen creativiteit lekkere drankjes gebrouwen kunnen worden. Een ge heimpje wil hij wel onthullen. „Van een kist James Grieve appels en een mandje mus kaatdruiven maak ik een wijn die zo uit het Rijnland lijkt te zijn weggelopen". Om hun kennis op peil te houden en zelfs te verrijken, zijn de jaarlijkse wedstrijden onmisbaar. Je wilt als wijn maker of bierbrouwer weten waar je staat. En omdat er na de keuring altijd gelegenheid is om met de jury het rapport van de ingezonden wijnen en bieren te bespreken leer je er altijd van. Of van je mede clubleden. Presentatie, kleur, helder heid, aroma, bouquet en smaak krijgen allemaal een aparte beoordeling. En dat al les kan ertoe leiden dat je op de feestavond, als de traditio nele mosselen begeleid wor den door de zelfgemaakte wijnen en bieren, een ere-me- daille of zelfs een beker krijgt overhandigd. „Het eerste criterium voor zelfgemaakte wijn is: vind ik hem lekker? Dan vraag je je af hoeveel mensen in je om geving hem lekker vinden en dan doe je mee aan een wed strijd. Want een goede com petitie bevordert de kwali teit", zegt Wagenaar. Drinkt de gemiddelde ama teur wijnmaker nu meer dan de gemiddelde Nederlander? Uitsl3£ Voor M. Sentse is dit een te suggestieve vraag. „Als iemand deze hobby uitoefent om goedkoop aan zijn alcohol te komen, kan hij beter een fles sterke drank bij de slijter halen. Waar het om gaat is dat je in deze tijd, waarin al les in geld wordt uitgedrukt, je iets persoonlijks maakt, wat je weer kunt weggeven. Net als een tekenaar het leuk vindt een prent weg te geven. En wat dat drinken betreft: ik kan zeggen dat wij zelfs voorzichtiger zijn dan de gemiddelde Nederlander. We weten waar we mee bezig zijn. En valt op een avond een drankje verkeerd, en dat kan altijd, dan hebben wij als clubleden voldoende sociale controle op elkaar. Dan wordt gezorgd dat zo iemand niet in zijn auto stapt. Nee, wij zijn een echte vriendenclub. De prestaties van de wijnma kers worden ook in eigen kring nauwlettend gevolgd. Familieleden en kennissen blijken maar al te bereid weer eens een creatie te proe ven. „En alles en iedereen weet dat dit je hobby is", zegt een hoge functionaris van de WMZ, die in zijn vrije tijd niet met water bezig is. „Toen wij een paar jaar geleden veel water door lekkage kwijt raakten en dat op het radio nieuws kwam, zei een neefje van mij tegen zijn vader: Oom Wim heeft er zeker wijn van gemaakt". Tegen 17.00 uur waren de inzenders samengedromd. De uitslag, via de computer ver werkt, zat eraan te komen. Uiteindelijk werden de win naars in de dertien verschil lende klassen op het podium geroepen, waar ze hun bekers of medailles in ontvangst mochten nemen. Waarna het feest pas echt begon. Wijnmaken: 1 en Zeeuws kam pioen: C. van Eykeren, Bieze- linge; 2. H. Wagenaar, Middel burg, 3. De Pijper, Rockanje. Biermaken: 1 en Zeeuws kam pioen: T. de Bruin, Oost-Sou burg; 2. W. de Blok, Clinge 3. A. Schoenmakers, Goes. Van onze verslaggever SINT JANSTEEN - Op vier van negen onderzochte locaties in het waterwingebied Sint Jansteen, waar olieprodukten worden of werden opgeslagen, is bodemverontreiniging aangetroffen. he verontreinigingen, soms in kleine sterke concentraties, soms in geringe mate, vond ®en na een indicatief bodem onderzoek op de terreinen van het voormalige benzinestation aan de Gravenstraat 369 en de Petroleumtank en -pomp aan jfe Gravenstraat 356 in Clinge; het vroegere transportbedrijf ha Letter aan de Wilhelmina- straat in Sint Jansteen en de dieselpomp en tanks aan de Ju- 'ianstraat 32 in Heikant. On duidelijkheid bestaat over het tankstation aan de Ellestraat 6 iu Heikant. Op deze vijf plaat sen zal een beperkt vervolgon- deroek worden ingesteld. Geen vervuilingen werden aangetroffen in de bodem van het transportbedrijf De Bock in Vjinge, transportbedrijf Van Geyt in Kapellebrug, het vroe gere bedrijf Nachtegaal in Hei kant en het terrein Juliana- straat 20 in Heikant. Gedeputeerde Staten van Zeeland hadden ook een onder zoek willen instellen op het ter rein Gentsevaart 61, waar voeger een transportbedrijf was gevestigd. Door de pachter werd echter medewerking ge weigerd. Omdat hier vroeger echter een eigen opslag voor dieselolie aanwezig was, gaan GS nu een oriënterend bodem onderzoek laten uitvoeren in het kader van de Interimwet Bodemsanering. Een gedempte sloot achter het benzinestation aan de Gentsevaart 24 in Kapellebrug blijkt op enkele plaatsen ver vuild met olie, zo bleek uit een onderzoek van een oliemaat schappij. Volgens haar kan die verontreiniging niet veroor zaakt zijn door het benzinesta tion en voelt men zich ook niet verantwoordelijk. Ook hier la ten GS een vervolgonderzoek instellen. Op korte termijn wil het provinciebestuur nagaan of op andere plaatsen in het water wingebied, waar olie is opge slagen, sprake is van bodem verontreiniging. Het gaat om 22 landbouwbedrijven, 13 bedrij ven en twee particuliere wo ningen die na de actie Tankslag nog een olietank houden. Te vens wordt nagegaan of de op slag volgens de geldende voor waarden plaatsvindt. (ADVERTENTIE) gedipl. orthopedisch schoentechnicus GESPECIALISEERD IN Iedere donderdag orihop. SPREEKUUR schoenen Volgens afspraak semor °rttaP- tel. 076-148168 schoenen steunzolen en inlays voor alle sport- en trimschoenen Teteringsedijk 60, Breda Grote Zwanenstraat 21, Hulst (Z.-VI.) I Van onze duivensportmedewerker KLOOSTERZANDE - In hotel De Linde te Kloosterzande werden zaterdagavond de kampioenen van de afdeling Zeeland van de Zuidnederlandse Bond van postduiven- houders gehuldigd. Tevens werd de aan Adri Thijs uit Heikant op de Zeeuwse derby-Orleans voor jonge duiven gewon nen personenauto overhandigd. De kampioenendag stond deze keer ook in het te ken van een afscheid van het dagelijks bestuur van het provinciaal sportcomité. Voorzitter Piet Goossen uit Westdorpe en secretaris Herman Berkelmans uit Hulst achtten de tijd gekomen hun functies beschikbaar te stellen voor de jon geren. Beiden mochten als blijk voor het vele werk gedaan ten behoeve van de Zeeuwse dui vensport behalve lof ook enkele tastbare atten ties in ontvangst nemen. Voorzitter Goossen zegt niet weg te gaan met pijn in het hart. Eerder trad hij af als voorzitter van de kring Midden Zeeuwsch Vlaanderen, binnenkort ook als tweede voorzitter van de Fondclub Zuid Nederland en in januari 1989 zal hij zijn bestuursfunctie bij de afdeling Zeeland beschikbaar stellen. Datzelfde doet ook Berkel mans omdat hij ook de tijd daarvoor rijp acht. Beiden blijven echter de duivensport nog beoefe nen. De provinciale kampioenendag in De Linde trok een grote belangstelling. Muzikale mede werking werd verleend door de Boerenkapel uit Terhole. GOES - De rechtszekerheid van bouwvakkers laat volgens districtsbestuurder H. Lenting van de Bouw- en Houtbond FNV zeer te wensen over. De bond heeft 'dagelijks handenvol werk' om naleving van de CAO te garanderen. Lenting illustreerde het zaterdag op een bijeen komst van de bond in Goes met een veelzeg gend cijfer: via de klach tenbehandeling heeft het districtsteam het afgelo pen jaar in het zuidwes ten meer dan zes miljoen gulden 'boven water ge tild'. Dat bedrag bestaat grotendeels uit niet na gekomen betalingsver plichtingen door de werkgevers. Niet voor niets, zei Lenting, heeft het team gemiddeld 800 klachtendossiers in be handeling. „Het geeft aan dat er nog veel moet verande ren," vond de bondsbe- stuurder, die dat trou wens ook van toepassing verklaarde op het 'ge zond en veilig werken in de bouw'. Door onder meer de 'actie cementzak' is er wel wat verbeterd, maar er zijn nog te veel werkgevers die het niet zo nauw namen met de CAO. Lenting toonde zich zaterdag aanzienlijk minder optimistisch over de werkgelegenheid in de bouw dan het kabinet. Hij wees erop dat de bouw afhankelijk is van een 'evenwichtig over heidsbeleid' en daar mankeert het aan. Het kan betekenen dat de bouw in de toekomst weer 'forse klappen op loopt'. Als voorbeeld noemde Lenting de af name van de sociale wo ningbouw tot 1993, in Zeeland van 859 naar 637 woningen. Oud-strijders bij het monument in Eede. - foto wim kooijman AARDENBURG - Zaterdag werd in Eede en Aardenburg het feit herdacht dat deze gemeente 44 jaar geleden door de Canadezen werd bevrijd na een wekenlange strijd bij het Leopoldkanaal. De kampioenen van de diverse wedstrijden en klassementen bijeen in Kloosterzande - foto wim kooi jman In zijn toespraak tijdens die herdenking in Eede wees bur gemeester mr. E. F. Jongmans op de ruim 600 Canadezen die in die strijd gevallen waren en op de meer dan 500 burger slachtoffers in West- Zeeuwsch-Vlaanderen, waar onder 40 inwoners van de ge meente Aaardenburg. Aarden- burgs burgemeester roemde de daden van de jonge Canadezen van destijds voor een land dat zij nauwelijks van naam ken den. De plechtigheid in Eede werd omlijst door de befaamde Pipes and Drums Europe. Bij het ge denkteken voor de gevallen Canadezen werden bloemen gelegd door de twee aanwezige veteranen die bij de strijd in West-Zeeuwsch-Vlaanderen betrokken waren, Kinn Harper en Victor Billet, de burgemees ter van Aardenburg en het voormalig verzet. Ook de Bel gische vaderlandse vereni gingen waren vertegenwoor digd. Na een mars door Aar- Van onze correspondent BRUSSEL - De Neder landse regering heeft bij de Europese Commissie in Brussel nooit geïnformeerd naar de mogelijkheden om voor de brug/tunnelverbin- ding over de Westerschelde een financiële tegemoetko ming van de EG te krijgen. De Nederlandse autoritei ten hebben zelfs de plannen voor een vaste oeververbin ding niet bij de EG aange meld. Dat blijkt uit antwoorden van de EG-commissaris voor Ver voer, de Brit Clinton Davis, op schriftelijke vragen van de li berale Nederlandse Europarle mentariër Florus Wijsenbeek. Hij had zich afgevraagd of er voor dit al jarenlang slepende project geen Europese steun mogelijk was, nu de Neder landse regering haar bijdrage wil beperken van 34 miljoen tot 27 miljoen gulden. Clinton Da- vis zegt bij gebrek aan infor matie over het project op die vraag geen antwoord te kun nen geven. Evenmin is hij op dit moment in staat om te be oordelen welke mogelijkheden de Europese Investeringsbank heeft. denburg werden de Canadese gasten in het stadhuis ontvan gen waar burgemeester Jong mans hulde bracht aan de twee veteranen. Als herinnering aan de gemeente Aardenburg bood hij hen een stropdas met het gemeentewapen aan. De Cana dese delegatie bood de ge meente Aardenburg een foto boek over Canada aan. Na het spelen van de volkslie deren van Canada, Nederland en België, volgde een geani meerde receptie en een nieuwe tocht door Aardenburg met Pi pes and Drums. Zowel in Aar denburg als in Eede had men op grote schaal gehoor gegeven aan de uitnodiging van het ge meentebestuur om zaterdag de nationale vlag uit te steken. Mr. J. Schlingemann. - foto de stem/corj.oe boer Van onze verslaggever OOSTBURG - Op 74-jarige leeftijd is gisteren plotse ling overleden de oud-gede puteerde voor de VVD mr. J.G. Schlingemann. De heer Schlingemann, die na zijn pensionering in Retran- chement ging wonen, reed met zijn auto op de Zuidzandseweg in Oostburg en werd getroffen door een hartverlamming. De onbestuurbaar geworden auto belandde in de sloot naast de weg. Er deden zich verder geen persoonlijke ongevallen voor. Jarenlang was Schlinge mann een van de provinciebe stuurders die zijn stempel drukte op het Zeeland van de zestiger en zeventiger jaren. Voor zijn politieke carrière was de heer Schlingemann onder meer secretaris van de zuide lijke landboüwmaatschappij. Na zijn pensionering is hij nog jarenlang voorzitter geweest van de Dorpsraad in Retran- chement.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 5