DE STEM
'Lij men/Het Been' nu als hoorspel
NEDERLANDS-BELGISCHE BEWERKING VAN BOEKEN VAN ELSSCHOT
V t l f
De onontkoombaarheid
van de Pet Shop Boys
John Hiatt maakt laatste, maar
opwindende tocht langs kleine zalen
Ma ja Eksteen brengt 33EIMEDI
lichtvoetige cultuur
Beethovens Tiende
snel op de plaat
nederland 3
HILVERSUM - Het literaire hoorspel, door de
TROS zo grondig opgezet dat deze omroep daar
dit jaar de Zilveren Reissmicrofoon van de radio
critici voor ontving, bloeit zo welig dat nu de
klassieker 'Lijmen/Het Been' van de Belgische
auteur Willem Elsschot aan de beurt is.
Slachtoffers
Erkenning
Duran Duran
WOENSDAG 26 OKTOBER 1988
LAATSTE INTERVIEW FRENKEL FRANK
Hartewens
Anoniem
pESTEM gids
DUITSLAND 1
uske en Wiske:
ïambone
„Met film kun je niet rijk worden,
tenzij j e smartlappen maakt
Jan Vrijman, cineast en journalist
T2
Door Jan Koesen
TROS, KRO, BRT, NOS en de Nederlandse Taalunie
hebben de handen ineen geslagen. Vrijdag 4 november
start het eerste van de drie delen (23-24 uur, Radio 4), en
de vervolgen komen datzelfde weekend (5 en 6 november,
zelfde uur en zender).
In 1987 kreeg Louis Houet, toen
nog aan de KRO verbonden,
tijdens een autorit met Reiss-
winnares en regisseuse Marlies
Cordia, het idee deze monster-
produktie op te zetten. Walter
van den Broeck werd aange
zocht om Elsschots innemende
verhaal over de berouwvolle
oplichter Boorman in radio-
vorm te gieten en hij is daar
uitnemend in geslaagd. Hij
heeft de prachtige Elsschot-
tiaanse zinnen onverlet gelaten
en Marlies Cordia en de haren
kozen voor de rollen terecht
Vlaamse acteurs uit.
Elsschot schreef weliswaar
niet in het Vlaams - voorname
lijk in het Nederlands - maar
zijn boeken zijn zo doordrenkt
van Vlaanderen dat Hollandse
kelen de sfeer zouden vermoor
den.
Willem Elsschot. - foto tros
'Lijmen' verscheen in 1923 in
De Vlaamse Gids en werd een
jaar later gewijzigd tot roman.
'Het Been' is een vervolg dat
Willem Elsschot 15 jaar later
schreef. De twee boeken wor
den altijd als eenheid gezien.
Het is een schelmenroman vol
ironie dat model heeft gestaan
voor de betere satire. Boorman
is de dynamische directeur-ge
neraal van het Algemeen We
reldtijdschrift voor Financiën,
Handel, Nijverheid, Kunsten
en Wetenschappen. Achter
deze titel schuilt een eenmans
bedrijf, al heeft de hal vijf deu
ren met ieder een naamplaat:
Directie, Administratie, Re-
daktie, Kas en Museum van In
landse en Uitheemse Voort
brengselen.
Het tijdschrift kent geen
abonnees en het is ook vol
strekt niet de bedoeling dat het
gelezen wordt. Het moet alleen
verkocht worden. Boorman is
immers koopman in bedrukt
papier. Hij pikt een leerling op,
Laarmans geheten, die in keu
rig pak gestoken met een lede
ren aktentas met hem mee
moet, en slechts af en toe bij
pijnlijke stiltes 'zeer interes
sant' mag mompelen.
Dan gaat Boorman Laarmans
lessen geven in het lijmen van
de clientele. Laarmans scrupu
les wordt stuk voor stuk uitge-
Ugo Prinsen (links) en Mare Steemans vervullen de rol van de Verteller en Laarmans in de
hoorspelserie "Lijmen/Het Been' naar de romans van Willem Elsschot. - foto tros
wist. Hij zal een goede tove
naarsleerling worden. Een van
hun slachtoffers is de liftenfa-
briek van Lauwereysen, be
heerd door een dommige smid
en diens zwaarlijvige, energie
ke, maar door pijnlijke benen
gekwelde zuster: de ziel van
het bedrijfje.
Boorman en Laarmans sla
gen er in met hun schone ver
haal de firma te bewegen tot de
aanschaf van 100.000 exempla
ren van het Wereldtijdschrift,
in aangename termijnen te be
talen. Dan moet er betaald
worden. Het tweetal krijgt
wroeging. Maar mevrouw Lau
wereysen is onverbiddelijk. Zij
zal en moet betalen en brengt
aldus gloeiende kolen op de
hoofden van het tweetal aan.
In 'Het Been' ontmoeten de
twee op de groentemarkt hun
voormalige slachtoffer, dat nu
een houten been heeft. Boor
man wordt door wanhoop
overweldigd. Als hij haar des
tijds niet opgelicht had, had ze
misschien het geld gehad om
haar zieke been te redden. Met
ondernemingslust en volhar
ding probeert hij de vrouw te
bewegen het geld terug te ne
men, en schakelt hij hiervoor
zelfs de rechter in.
'Lij men/ Het Been' is van een
grote schoonheid. Elke zichzelf
respecterende boekenkast dient
het te hebben. Erkenning voor
zijn unieke oeuvre kreeg de
schrijver pas laat. Het was de
Nederlandse criticus Ter Braak
die Elsschot opdracht gaf een
vervolg op 'Lijmen' te schrij
ven. Karei van het Reve meent
dat over een jaar of twintig,
dertig, Elsschot erkend zal
worden als onze grootste
schrijver sinds Multatuli.
Maarten Biesheuvel vraagt
zichzelf af na het schrijven van
een zin: „Zou Elsschot hiermee
genoegen nemen? Als het ant
woord nee is, gooi ik mijn ver
haal weg."
Elsschots stijl is zakelijk, on
opgesmukt, nog steeds een ver
plichte school voor iedereen die
echt wil leren schrijven. Hij
hoont hiermee de snelle jon
gens van de handel die altijd
hebben rondgewaard en onuit
roeibaar zijn. Hij valt de bluf
aan, het loze taalgebruik in de
reclame. Zijn boeken lees je
met de grijns der herkenning.
Er zijn nog vele Wereldtijd
schriften en Boormannen op
deze wereld. Dit is satire die
ook na vele decennia onver
minderd hard aankomt.
Een bewerking van boeken
van deze maestro tot hoorspel
is natuurlijk vragen om pro
blemen. Maar Marlies Cordia
en Walter van den Broeck heb
ben deze klippen in liefde voor
de literatuur zo goed mogelijk
omzeild. Zij hebben vele zinnen
van de schrijver onverlet gela
ten en de aankleding van het
hoorspel is sober. De scènes
worden voorafgegaan door
pianowerk van Beethoven,
waar Elsschot zo van hield. De
Vlaamse stemmen, die overi
gens hoog-Nederlands spreken,
zijn warm en passen na enig
wennen heel goed bij de sfeer.
Je moet als luisteraar de be
reidheid hebben om je over te
geven aan dit on-Elsschot-
tiaanse medium, maar dan
krijg je er heel genoeglijke
uren voor terug. Bij de hoor
spel-serie hoort een brochure
die bij de dienstdoende omroe
pen aan te vragen is. Het lite
raire hoorspel lijkt zich een
vaste plaats te hebben verwor
ven in onze medium-cultuur en
daar mogen alle deelnemers
voor geprezen worden. Er is
heus wel leven na de televisie.
(ADVERTENTIE)
f
I D f H 0 F
VEEMARKTSTRAAT 47 BREDA 076-212569
IK HEB me een aantal el
pees lang proberen te ver
zetten tegen de Pet Shop
Boys. Ik weigerde te val
len voor de verveelde syn
thesizer-pop die Chris
Lowe en Neil Tennant op
de platen 'Actually', 'Dis
co' en 'Please' lieten horen.
Ik vrees dat de Pet Shop Boys
me met 'Introspective' alsnog
op de knieën krijgen. Er zit
iets onontkoombaars in de
plaat en of je nu wilt of niet,
de muziek nestelt zich in je
hoofd. Voorheen wist ik met
dergelijke probleempjes nog
wel raad, dan draaide ik ge
woon een paar echte platen
en weg was de stoorzender.
Met 'Introspective' lukt me
dat echter niet en hoe langer
ik die muziek hoor nasudde-
ren in mijn hoofd, hoe minder
erg ik dat vind. Want 'Intros
pective' is een hele sterke el
pee. Binnen het immer her
kenbare en op het eerste ge
hoor voorspelbare Pet Shop
Boys-sound worden heel ver
fijnd muzikale patronen ge
weven die zeker in ritmisch
opzicht de moeite waard zijn.
Waar de vorige platen een
juiste balans tussen deun en
emotie mankeerden, daar is
'Introspective' een afgewogen
geheel dat niet nalaat indruk
te maken. - Tennants zang
klinkt op het eerste gehoor
lui, maar als je de moeite
neemt om goed te luisteren
dan ervaar je haast hypnoti
sche zaken. De huidige hit
'Domino dancing' is daarvan
een uitgesproken voorbeeld.
In eerste instantie denk je dat
de Pet Shop Boys weer eens
het zoveelste singletje hebben
gemaakt, maar nadere bestu
dering leert dat het een fraai
gestructureerde compositie is
vol met knappe stijlcitaten en
soms verrassende instrumen
taties.
Bij het horen van Pet Shop
Boys op 'Introspective' heb ik
zo nu en dan het gevoel door
een volstrekt onbekend hi-
techlandschap te lopen. Er is
geen muzikaal houvast meer,
maar erg is dat niet, want als
je los durft te lopen dan valt
er veel te genieten.
'Introspective' biedt naast
'Domino dancing' ook nog de
hits 'I'm not scared' en 'Al-
NP
SPR
AAK
EINDREDACTIE WIM VAN LEEST
ways on my mind' die in iet
wat afwijkende versies op
deze elpee terecht zijn geko
men. Ze zijn ingepast in een
op het oor eenvormige plaat
die juist door zijn herhalende
karakter zo indringend en
onontkoombaar is.
'DO you believe in shame?',
zingt Simon LeBon aan het
begin van de tweede plaat
kant van de nieuwe Duran
Duran-elpee 'Big thing'. Du
ran Duran gelooft zelf kenne
lijk niet in die schaamte,
want de muziek van 'Do you
believe in shame?' is voor een
belangrijk deel een schaam
teloze kopie van 'Suzie Q', het
nummer dat destijds vooral
via Creedence Clearwater
Revival bekend werd.
'Big thing' komt 2 jaar na
'Notorious' en laat een iewat
veranderend geluid horen.
'Big thing' is, en dan vooral op
de tweede plaatkant, want
contemplatiever van aard
(een nummer als 'Palomino'
doet zelfs aan Japan denken)
en muzikaal wat rijper.
In compositorisch opzicht is
de groep er zeker op vooruit
gegaan. Werden voorheen de
nummers nogal eens gecon
strueerd rondom kreten, nu is
er veel meer sprake van
songs. In zekere zin ontdoet
Duran Duran zich daarmee
van het image een teenager
bandje te zijn. De muziek
klinkt volwassener en dien
tengevolge onvermijdelijk
pretentieuzer.
De eerste plaatkant is ta
melijk rommelig van aard. Er
is een hang naar vroeger,
maar de gewilde dansnum-
mers 'Big thing' en 'I don't
want your love' halen het peil
van 'Wild boys' of 'The reflex'
niet. Bijkomende, maar niet
temin belangrijke factor is
dat het succesgeluid van toen
inmiddels door de muzikale
mode al ruimschoots is ach
terhaald en daardoor zo nu en
dan zelfs oubollig klinkt.
'Big thing' is zeker geen
overdonderende plaat gewor
den, maar je kunt zeggen dat
Do you believe in shame?
Duran Duran vooral op de
tweede plaatkant poogt om
nieuwe muzikale wegen te
bewandelen. Er worden wat
perspectieven geboden, maar
ik vraag me toch af of ik wel
op Duran Durans uitwerking
daarvan zit te wachten. Eige-
lijk niet dus.
foto anp
Door Wim van Leest
DE concerttoernee die
John Hiatt vanaf morgen
avond door ons land on
derneemt, zou wel eens de
laatste gelegenheid kun
nen zijn om deze Ameri
kaan in een tamelijk
kleine zaal te zien. Gezien
de overweldigende be
langstelling voor Hiatts
concerten (alle 6 nagenoeg
uitverkocht) zit het er dik
in dat Hiatt een volgende
maal in een zaal als Ahoy
zal staan.
Dat valt bij voorbaat te be
treuren. Wie maandagavond'
het concert van John Hiatt in
Noorderligt in Tilburg zag,
weet nu wat het is als een ar
tiest direct contact heeft met
zijn publiek. Hiatts concerten
worden prachtige gebeurte
nissen op momenten wanneer
er sprake is van die intieme
sfeer die een wisselwerking
tussen artiest en publiek mo
gelijk maakt. Een zaal als
Noorderligt biedt daar alle
gelegenheid toe. De Tilburgse
zaal werd aanvankelijk al te
klein geacht voor de huidige
toernee, maar omdat er in
eens een extra concert werd
aangeboden, kwam Noorder
ligt alsnog in aanmerking. De
rechtgeaarde Hiatt-fan kan
daar alleen maar blij mee
zijn.
De bezoekers van het Til
burgse concert (een soort
'voorpremière' op de komende
toernee) hebben maandag
avond een uitstekende Hiatt
en de voortreffelijke begelei
dingsgroep The Goners aan
het werk gezien. Het ge
speelde materiaal bestond uit
werk van de elpees 'Bring the
family' en 'Slow turning',
twee nieuwe nummers ('Dig it
or ditch it' en 'Real fine love')
en het van vorige concerten
bekende slotnummer 'Ring a
bell'. Op het podium werd de
plaatkwaliteit ruimschoots
overtroffen en zo langzamer
hand wordt het tijd om eens
een live-plaat te overwegen.
John Hiatt heeft immers op
het podium echt iets te vertel
len en zijn live-versies zijn
zoveel rijker dan zijn studio
opnamen dat zo'n live-album
zeer de moeite waard is.
De nadruk lag op de coun-
tryrock-kant van John Hiatt.
Dientengevolge kon het pu
bliek uitgebreid genieten van
het fantastische gitaarspel
van slide-gitarist Sonny
Landreth en een Hiatt die
veel nummers inluidde met
breedvoerige, grappige anek
dotes.
Vorig jaar was er bij de
concerten nog sprake van
John Hiatt met een begelei
dingsband. Dit keer was er
veel meer sprake van een
goedgeoliede eenheid. Hiatt
The Goners bezitten het ver
mogen om zowel loeihard als
tot het uiterste ingehouden te
spelen en dat komt John
Hiatts podiumpresentatie ten
goede. Hij heeft naast zich
muzikanten nodig die hem tot
het uiterste dwingen c.q. tot
grote hoogten stuwen.
John Hiatt is beter in vorm
dan ooit te voren en hij staat
meer in de belangstelling dan
ooit te voren. Wat Nederland
betreft staat hij op de drem
pel om door te breken naar
Ahoy- of misschien zelfs wel
stadion-roem. Dat John Hiatt
dergelijke massa's aan kan,
heeft hij al bewezen op Pink
pop en Torhout/Werchter.
Het betekent echter wel dat
dan de nu nog volop aanwe
zige intimiteit voorgoed ver
loren zal gaan. Leg aan pak
weg 10.000 mensen maar eens
uit wat je met 'a belt buckle
polisher' bedoelt als je 'Icy
blue heart' gaat zingen en
probeer bij zo'n ingetogen
nummer het geroezemoes van
bars en t-shirtstalletjes maar
eens te overstemmen.
Het is de tol van de roem
die je als toeschouwer moet
betalen. Zeker wat John Hiatt
betreft is dat jammer, want
hij is een van de laaste arties
ten die er nog lol in hebben
om zonder allerlei elektroni
sche poespas goudeerlijke
muziek te brengen. Die gou
deerlijkheid zal ook straks in
grotere zalen ongetwijfeld
aanwezig zijn, maar de mas
saliteit zal er dan een wat
blikkerige klank en klater-
gouden schijn aan geven.
De agenda voor de komende
weken ziet er als volgt uit:
Everly Brothers, 29 oktober in
Rotterdam (Ahoy) en 3 no
vember in Den Bosch (Maas
poort)
Duran Duran, 22 november in
Rotterdam (Ahoy)
Robert Cray Band, 30 en 31
oktober en 1 november in Rot
terdam (Ahoy)
George Benson, 28 oktober in
Rotterdan (Ahoy)
Salt 'n Pepa, 9 november in
Amsterdam (Jaap Edenhal)
Wet Wet Wet, 6 november in
Rotterdam (Ahoy)
John Hiatt, 27 oktober in Rot
terdam (Doelen) en 28 oktober
in Utrecht (Vredenburg).
Sade, 11 november in Rotter
dam (Ahoy)
Bon Jovi, 21 november in Rot
terdam (Ahoy)
Willie DeVille, 8 november in
Tilburg (Noorderligt)
Eek a Mouse, 12 november in
Tilburg (Noorderligt)
Chicago Blues Festival, 13 no
vember in Tilburg (Noorder
ligt)
Fripp Toyah, 24 november
in Tilburg (Noorderligt)
T*Pau, 16 november in
Utrecht (Vredenburg)
Proclaimers, 16 november in
Tilburg (Noorderligt)
Fela Kuti, 3 november in
Utrecht (Vredenburg)
Martha Reeves The Van-
dellas, 30 oktober in Den
Bosch (Willem II)
EO Jongeren-
dag 1988
luizenden jongeren hebben
[gelopen zaterdag aan de
O-Jongerendag in Utrecht
^ïgenomen. In een ander-
jlf uur durende special
rengt de EO verslag uit van
eK jaarlijkse bijeenkomst,
hema van de dag was 'Leve
toekomst'. In de special
eeft Henk Binnendijk een
esprek met ds. Arie van der
'eer en de Amerikaanse ex-
evangene Harold Morris.
Maya Eksteen komt vanavond om 21.05 uur met haar
eerste programma op Nederland 2. - foto veronica
Door Mart van der Sanden
HILVERSUM - Maya Eksteen, de presentatrice van
Radio Romantica, krijgt vanaf vandaag een eigen
show op televisie. In 'Maya', zoals het Veronica-pro-
gramma heet, brengt zij op een lichtvoetige manier
informatie over cultuur en andere aangename zaken.
Het is niet de bedoeling, zo
laat Maya Eksteen meteen
weten, in het programma
lange gesprekken te voeren.
De informatie moeten de
kijkers zelf voor het grootste
deel peuren uit de optredens
die ze voorgeschoteld krij
gen.
Drie kwartier lang ont
vangt Maya Eksteen gasten
en publiek in het nostalgisch
ingerichte theater 't Zonne
huis in Amsterdam. Daar is
een decor opgebouwd dat
doet denken aan het Ber-
lijnse uitgaansleven van de
jaren twintig. Sjiek geklede
dames en heren beoefenen
het stijldansen op de tonen
van een 'levend' orkest. Op
de tafels staan telefoons,
waarmee de bezoekers elk
aar ten dans kunnen vragen.
Het publiek is een gezellig
avondje uit en cabaretiers,
zangers en acteurs treden
op. „Het geheel moet de
sfeer uitademen van een
waarop je mensen
hebt uitgenodigd die je zelf
ook leuk vindt en die elkaar
op allerlei manieren amuse
ren", aldus Maya Eksteen.
Met de nieuwe show, waar
van voorlopig zes maande
lijkse uitzendingen zijn ge
pland, is een hartewens van
Maya Eksteen in vervulling
gegaan. „Dit heb ik vanaf
het begin graag willen doen
en ook als er kritiek op
komt, kan ik die met opge
heven hoofd dragen, omdat
ik zelf achter het pro
gramma sta. Ik wil laten
zien dat het leuk is om uit te
gaan, om naar het toneel te
gaan, naar dansles of naar
de kroeg. Daar ontmoet je
andere mensen en dat ver
rijkt je leven". Een uit
gangspunt dat wonderwel
past in de horeca-reclame
'Uit, goed voor u'. „Maar we
worden niet door hen ge
sponsord", verdedigt Maya
zich meteen.
De enige keer dat Maya
tot nu toe op televisie te zien
is geweest, was in Veilig
Vrijen, een informatief be
doeld programma over het
gevaar om tijdens de vakan
tie aids op te lopen. Van
nogal wat kanten werd het
programma als 'puur porno
grafisch' bekritiseerd van
wege de niets verhullende
vrijscènes. Onzin, vindt
Maya. „Veilig Vrijen was
duidelijk. Als bepaalde scè
nes dan ook nog opwindend
zijn, is dat alleen maar mooi
meegenomen".
Op de radio presenteert ze
wekelijks Radio Romantica,
een programma waarin
luisteraars opbellen ovet
perikelen die met de liefde
te maken hebbea In eerste
instantie opperde Veronica-
directeur Rob Out op televi
sie iets te gaan doen a la Ra-,
dio Romantica. Maar dat
heeft Maya Eksteen afgewe
zen, omdat die formule op de
televisie niet werkt. Veel
mensen bellen in Radio Ro
mantica anoniem op om hun
problemen te bespreken en
dat kun je natuurlijk niet ol
nauwelijks in leuke tv-beel-
den omzetten. Bovendien
zou Maya met een dergelijk
programma helemaal het
stempel opgedrukt krijgen
dat ze alleen met perikelen
rond de liefde bezig is.
Maya wordt van tevoren
opgenomen, maar tijdens de
opname wordt wel live op
getreden. De gasten in de
eerste uitzending zijn de
popgroep London Beat, de
acteur Peter Faber (over
zijn rol in het toneelstuk
Over de Grens), het cabare
teske duo Echte Mannen en
de operazangeres Bianca
Castafiore (inderdaad, die
uit Kuifje).
Verder zit er een kort ge
sprekje in met de onlangs
overleden Dimitri Frenkel
Frank, die samen met Ro
bert Long de musical Tsje-
chov heeft geschreven. „Ik
had er zelf wel wat moeite
mee dat erin te laten zitten",
zegt Maya, „maar de familie
van Frenkel Frank wilde
per se dat we het zouden uit
zenden. Vandaar".
17.45
Green
peace
en jaar geleden organi-
eerde Veronica een grote ac-
j voor Greenpeace. De
es uitaten van deze dag wor-
vandaag nader bekeken,
actie 'Scholieren maken
hoon schip' zorgde voor
inderdduizend nieuwe do-
ateurs. Van hun bijdragen
de Finse ijsbreker 'De
iking' worden gekocht,
jnd september is het schip
aar Nieuw-Zeeland ver
rokken, van waaruit expe-
naar Antarctica zullen
orden ondernomen.
22.30
Fitrace
et vorige seizoen trachtte
ona Hofstra de Nederlan-
:rs in beweging te krijgen
iet de fitheidskaravaan. De
amende maanden zal zij het
inieuw proberen met 'Fi-
ace'. Onder deze titel
rengt Veronica zeven pro-
ramma's over diverse soor-
s port beoefening. In de
:rste aflevering staat de
uursport centraal. Gasten
het programma zijn de
ad wereldkampioen schaat-
;n Harm Kuipers en de na-
onale triathlonkampioenen
rma Zwartkruis en Ben van
ilst.
20.29
Cello en
contrabas
<de serie 'Vlaamse drama's'
rengt de NOS vanavond
'ello en contrabas', geregis-
«rd door Vincent Rouffaer.
et scenario is opnieuw van
udy Geldhof. Jacky Morel
teelt een eenvoudige we-
uwnaar, die zich alles ont-
gt om zijn zoon (Warre
trgmans) een cello-studie
laten volgen. Zoonlief
geelt echter liever contrabas
een nachtclub.
a het tv-spel 'Notwehr' op
et eerste Duitse net vecht
n vrouw voor het leven van
aar kind. Kathe Lauer is
2n jonge ongetrouwde ver-
leegster met een klein doch-
irtje. Op een morgen vindt
a op het hoofdkussen van
aar kind een volgezogen
ek.
Van onze correspondent Roger Simons
LONDEN - Het Londense Royal Symphony Orchestra
heeft zijn uitvoering van Beethovens door een Brit gere
construeerde 'Tiende Symphonie', die vorige week in de
Royal Festival Hall van de Britse hoofdstad haar lang aan
gekondigde première beleefde, al op de plaat gezet. Het is
een CD die binnen afzienbare tijd zal worden verkocht in
Britse platenwinkels. Zijn label zegt dat dit werk meer dan
160 j aar onvindbaar was gebleven.
Toen Beethoven in 1827 dood
ziek werd in Wenen, was hij zo
arm als Job. De Royal Philhar
monic Society van Londen
stuurde hem uit sympathie een
cheque van 100 pond, wat in die
tijd veel geld was. Beethoven
vond dit gebaar zo vriendelijk,
dat hij beloofde er een nieuwe
symfonie voor te zullen schrij
ven, zodra hij weer beter was.
De eerste uitvoering van zijn
Tiende moest beslist plaatsvin
den in Londen, zei hij.
Maar de muzikale groot
meester stierf en de wereld kon
alleen maar gissen dat hij vóór
zijn dood toch nog aan die
'Tiende Symfonie' had ge
werkt. Er werd fel gespecu
leerd, maar tot in de helft van
de jaren dertig was geen enkele
musicoloog bereid uit de noti
ties die Beethoven had nagela
ten ook maar iets te erkennen
als mogelijk onderdeel van de
mythologische Tiende.
Dr Barry Cooper (31), als
musicoloog verbonden aan de
universiteit van het Schotse
Aberdeen, is er echter aan de
hand van Beethovens aanteke
ningen die hij bestudeerd had
in Berlijn en Bonn en dankzij
zijn grondige kennis van Beet
hovens muzikale stijl in ge
slaagd een - volgens vele spe
cialisten zeer acceptabele - re
constructie te maken van het
eerste deel van de verloren
Tiende. Het was de eerste
openbare uitvoering van dit
merkwaardige werk die vorige
week plaatsvond in Londen.
Sommige aanwezigen in de
Royal Festival Hall vertoonden
tekenen van laaiende geestdrift
en bewondering omdat volgens
hen de muziek die ten gehore
werd gebracht zo 'echt Beetho
ven' klonk. Anderen waren bit
ter teleurgesteld en vonden de
gereconstrueerde versie maar
niks.
20.15
Notwehr
tn ■y.o