h reven alië Auto kost samenleving minstens 6 miljard per jaar HELFT VAN ALLE CRIMINALITEIT TEN LASTE VAN OVERHEID Geschenk van gepensioneerden ADM Moordenaars van morgen zullen nooit rust vinden I )esre|ya VOOR DE WERELDSPELEN GEHANDICAPTEN ASSEN. BINNENLAND VAN TITO DE STEM COMMENTAAR Bomen staan te rotten Oude liefde roest niet ZUID NEDERLANDSE BEURS pE STEM BINNENLAND ZATERDAG 22 OKTOBER 1988 T28 ROTTERDAM (ANP) - De kosten van de veilig heidszorg - de zorg ter voorkoming, opsporing, berechting en bestraffing van crimineel gedrag - bedroegen voor 1985/1986 bijna 5,6 miljard gul den. WIESENTHAL OVER EFFECT VAN NAZI-JAGEN twijgpnDe we9en in ons 'ancl ziin immers vol genoeg. En dan 'N ANDERE KIJK OP MODE af- NIEUWSOVERZICHT CDA en WD verdeeld over adoptie-nota Nederland heeft meeste uitzendkrachten Medicijnen ziekenfonds 8 procent duurder Bisdom Breda laat Acht Mei niet vallen Steeds meer Nederlanders met donorcodicil Gestolen schilderijen teruggevonden Kijk donderdagavond 27 oktober, 20.30 uur AVRO-tv Nederland 2. T5 apparaat zou binnen een half jaar met eenderde moeten worden ingekrompen. Doch de leden van het Centrale Co mité, die voor een deel zelf tot de gedupeerden zouden beho ren, wilden van het een niet weten en van het andere slechts inzoverre horen, dat een commissie moet gaan on derzoeken of het ambtenaren apparaat wellicht gestroom lijnd kan worden. Maar om dat dit betekent dat er aan het werklozenleger van 1,2 mil joen weer een regiment zou moeten worden toegevoegd, zal dat er wel niet van komen. Staande voor de skupstina, het bondsparlement, wijst dé Servische collega op de twee omhoog springende bronzen paarden die de ingang flanke ren. „Vroeger golden die als het symbool van de vooruit gang; nu verzinnebeelden ze nog slechts de steigerende in flatie." Joegoslavië bevindt zich inderdaad in een waan zinnige geldontwaardings spiraal die dichter bij de drie honderd dan bij de tweehon derd procent ligt. Begin van dit jaar kreeg je voor honderd gulden 70.000 dinar, nu, nog geen tien maanden later, is de koers gestegen tot ruim 171.000 dinar. De prijzen stij gen uiteraard navenant en dat maakt Joegoslavië tot een schijnwereld. Want er is wel van alles te krij gen en de win kels puilen zelfs uit. „Maar dat is geen teken van over vloed, doch juist van armoe. De mensen kunnen voor him dinars niets kopen", legt de econoom Dragomir Bacevic uit. Hij heeft pas een onder zoek afgesloten naar het be stedingspatroon van werklo zen in de Joegoslavische hoofdstad. „Daar wordt echt honger geleden. Een gezin met een kind kan van een uitke ring absoluut niet rondko men. Wanneer de koopkracht van deze grote groep zou stij gen zouden de winkeletalages binnen de kortste keren heel wat leger zijn." Onderzoeken, analyses en ideeën worden in overvloed geproduceerd, maar alle studies, brainstor mings en artikelen hebben tot nu toe niet kunnen voorko men dat de crisis groter en groter wordt. vengrondse opslag in hun ge meente slechts één van de op ties is, en ook opslag op ge ringe diepte, berging in be- staande mijnen of in diepe geologische formaties nog worden bestudeerd. Maar te gelijk stuurt hij zo hard aan op bovengrondse opslag, dat geen van de vijf burgemees ters de staatssecretaris op dit punt au sérieux neemt. Intus sen begint voor Deworme de tijd te dringen, want uiterlijk in de tweede helft van het volgend jaar moet hij de knoop doorhakken. Dat geeft hem maar weinig gelegenheid meer om de vijf burgemees ters en hun bevolking, die het Transnuklear-schandaal nog niet vergeten zijn, van ge dachten te doen veranderen en hen toch voor een periode van minstens driehonderd jaar licht-stralend afval in de maag te splitsen. Denert: „Particuliere bedrijven zijn alleen uit op winst, en de overheidsbedrijven zijn cor rupt. Daarom kunnen we dat kernafvalbeleid nooit aan vaarden." is Australië een blank bolwerk is in de jaren zestig begon de rege- ioriteit dat immigranten het liefst ten zijn te wijzigen. In die jaren ent van de immigranten blank. In antig kwam nog steeds ruim vijftig ,uropa en nu komt al ruim 32 pro immigranten uit Azië. Niet minder ionaliteiten hebben inmiddels een azocht op het kleinste bewoonde tot op heden is veertig procent king niet in het land zelf geboren, ddelde inkomen per hoofd van de een van de hoogste ter wereld, de, levensduur een van de langste. Het ie is uiterst klein en 70 procent van is huizenbezitter. Voorwaar geen aat voor een nog jong land dat 200 voorbestemd leek het menselijke an het Britse imperium te worden, joen inwoners leven voornamelijk langs de vruchtbare oostkust tus- e en Brisbane. De grootste stad is ruim drie miljoen inwoners ge- Üelbourne met bijna drie miljoen, ■n procent van de Australische be- 000 zielen, bestaat uit Nederlandse Koningin Beatrix zal tijdens het verscheidene ontmoeting hebben met leden van ïdse gemeenschap 'Down Under'. Der zal de vorstin het Holland Fes- ïey aandoen, waar ongeveer 15.000 Nederlandse afkomst worden ver dag later reist het koninklijk paar lederland. DELFT (ANP) - Naast de kosten die autobezitters zelf hebben, vergt dit vervoer middel van de samenleving minstens 6 miljard gulden per jaar. ne grootste post is de verkeers onveiligheid (2 tot 2,2 miljard). De luchtverontreiniging, die de auto veroorzaakt, kost de sa menleving 1,2 tot 1,7 miljard gulden per jaar. Andere kosten die als gevolg van het autoverkeer moeten worden gemaakt ter bescher ming van het milieu (geluid hinder en bodemverontreini ging) belopen al gauw een mil jard gulden. Verder moet de overheid extra geld uittrekken voor het ruimtebeslag, de in frastructuur en de vertraging in het beroepsvervoer (0,7 tot 1,5 miljard). Dit heeft het Centrum voor Energiebesparing en Schone Technologie in Delft berekend in opdracht van het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Het onderzoekcentrum bena drukt in zijn rapport 'Waarde ring van negatieve externe ef fecten van het autoverkeer' dat het hier om minimale bedragen gaat. De kosten van de aantasting van de natuur en het landschap door stikstofoxiden en de uit stoot van kooldioxide, die het zogenoemde broeikaseffect veroorzaakt, zijn niet meegere kend. Ook het menselijk leed vanwege verkeersongevallen is niet in geld uit te drukken, al dus het onderzoekcentrum. Als gevolg van de maatrege len die nu worden genomen om de auto 'schoner' te maken, zul len de kosten ter bestrijding van de luchtverontreiniging tot het jaar 2010 dalen van 1,2 a 1,7 miljard tot 200 a 610 miljoen per jaar. Ook het bedrag dat te gen die tijd nodig is ter bestrij ding van de geluidhinder, de bodemverontreiniging en de verwerking van het afval, zal aanzienlijk lager zijn. De kosten voor de verkeers veiligheid zullen echter stijgen van 2 a 2,2 tot 2,6 a 2,9 miljard gulden per jaar. De totale ex terne kosten van het autover keer zullen daardoor in het jaar 2010 3,5 tot 5,5 miljard gul den bedragen. Misdaad kost 35 miljard De kosten van criminaliteit bedroegen in die periode circa 35 miljard gulden. Ongeveer de helft van de totale schade als gevolg van criminaliteit wordt geleden door de overheid. Fraude is hier de belangrijkste oorzaak. Dit blijkt uit een rapport van het Nederlands Economisch In- stituut (NEI) in Rotterdam. Het rapport, 'Naar een economische benadering van criminaliteit en veiligheidszorg', is gemaakt opdracht van de Stichting Maatschappij en Politie (SMP). Met het rapport wil de SMP een bijdrage leveren in de dis cussie over de sterk toegeno men criminaliteit en de kosten om haar te voorkomen dan wel te bestrijden. In de totale kosten van de veiligheidszorg komt circa 60 procent (3,4 miljard gulden) voor rekening van politie en justitie. Hiervan maken de uit gaven ten behoeve van politie veruit het grootste deel uit (62 procent). Circa de helft van de politietijd wordt besteed aan misdaadbestrijding. Het aandeel van de uitgaven aan rechtspraak en rechtshulp in de totale uitgaven van poli tie en justitie bedroeg bijna acht procent in 1970 en is geste gen tot ruim elf procent in 1986. De totale uitgaven aan poli tie en jusitie zijn in de periode 1912-1986 toegenomen met bijna 69 procent, namelijk van 1,5 miljard gulden in 1970 tot circa 6,5 miljard in 1986. De kosten van criminaliteit beperken zich in het onderzoek van het NEI tot gewelds-, ver mogens- en slachtofferloze misdrijven. Er werd gekeken naar de schade voor de slacht offers en/of voor de maat schappij als totaal. De opstellers van het rapport benadrukken dat niet alle kos ten in geld kunnen worden uit gedrukt. „Dit geldt bij voor beeld voor de psychische kos ten voor de slachtoffers". De overheid lijdt de grootste schadepost: 16,4 tot 20,4 miljard gulden. Dit is vooral te wijten aan de zogenoemde ISMO- fraude, een verzamelnaam voor belasting-, premie-, steun- en subsidiefraude (11 a 15 miljard gulden) en de schade als gevolg van vandalisme (1,4 miljard gulden). De kosten van bodemreiniging bij milieude licten bedragen 4 miljard gul den. De samenstellers van het rapport voegen er aan toe dat het schadebedrag voor de over heid waarschijnlijk een mini mumraming is omdat de groot ste schadepost - fraude - slechts in beperkte mate wordt ontdekt en de kostenramingen zijn gebaseerd op de bekend geworden zaken. Het bedrijfsleven ondervindt als gevolg van criminaliteit een schade van 3,6 miljard gulden. Voornamelijk vandalisme is hier debet aan. De schade voor gezinshuis houdingen bedraagt 3,3 miljard gulden, vooral veroorzaakt door kleine criminaliteit (dief stal, inbraak en dergelijke). Dertig procent van de totale kosten van criminaliteit betreft de omzet op illegale markten (opiummarkt, illegale gok- markt, prostitutie): ongeveer 9 a 10 miljard gulden. Ook hier onderstrepen de onderzoekers dat de geraamde schade als ge volg van criminaliteit is geba seerd op zeer onvolledig mate riaal en dat veel ramingen niet meer zijn dan globale indica ties. De onderzoekers conclude ren in hun rapport dat de totale schade als gevolg van crimina liteit in een bepaald jaar vele malen groter is dan de bedra gen die worden besteed aan veiligheidszorg in datzelfde jaar. 'Hieruit mag niet worden afgeleid dat om die reden de uitgaven aan veiligdheidszorg zouden moeten worden ver hoogd. Er is meer aanvul lende informatie nodig over de effectiviteit van het optreden van de diverse onderdelen van de veiligheidszorg', zo staat in het rapport. Gisteren is het ADM mo nument in Amsterdam- Noord onthuld. Het kunst werk is een geschenk van de gepensioneerden van de voormalige Amsterdamsche Droogdok Maatschappij. - foto anp (ADVERTENTIES) POLITIEK IS een kwestie van kiezen. Kiezen in de politiek dreigt vaak verengd te worden tot een kwestie van geld. Zeker onder de kabinetten-Lubbers lijkt dat de enig mogelijke keus te worden. Niet wat we willen, maar wat we kunnen, is het heilige vertrek punt. Maar er is nu geld genoeg, dus gaat het om de keuze wat we daarmee doen. CDA en WD willen uitdelen voor particuliere consumptie en groei. De bomen staan te verrotten van de zure regen, maar ze boeten nog wel even de hemel halen. De PvdA wil het geld be steden aan zaken als werk, milieu, vervoer en verkeer. CDA en WD onderschrijven het belang van die zaken maar zeggen dat er geen geld is. Baarlijke nonsens. Er is wèl geld, maar CDA en WD "toeten anders kiezen dan de PvdA omdat ze gevangen zitten in een rigide regeerakkoord. Ze proberen hun frustraties af te rea geren op de PvdA. Ze vinden de keuze van de socialisten 'niet realistisch', daarmee suggererend dat zij zelf het monopolie op realisme hebben. Een doorzichtig en vals politiek spelletje waarin arrogantie van de macht een ergerlijke boventoon voert. Met oe oude Henry Ford zeggen CDA en WD tegen de socialisten: luilie mogen elke kleur auto kiezen als-ie maar zwart is. EEN TREFFEND voorbeeld van slecht kiezen levert deze week minister Smit-Kroes. Hoewel zij eerder ruiterlijk toegaf zich te ™mg bekommerd te hebben om trein, bus en tram, stelde zij be dtijden voor deze takken van openbaar vervoer in het vooruit- ricnt. Niemand verwachtte veel, want iemand die zich wel voelde de vriendelijke omarmingen van de autolobby en de 'blij dat ik tractie' van harte ondersteunde, zou haar echte liefde nooit ver schenen. i Maar zie, de minister lijkt bekeerd. Zij gaat immers vanaf 1990 rinn 225 mi|i°en gulden extra steken in de aanleg en verbete- n9 van trein- en tramverbindingen. Dat lijkt veel geld, maar het oen ,tei'e heel weinig. Nog altijd steekt het budget voor investerin- j aln het openbaar vervoer mager af tegen de vele miljarden die iJftaanle9 van wegen worden gepompt. De oude liefde van de nister Smit-Kroes roest kennelijk niet. Zij mag pas echt voor Ui°Penbaar vervoer gewonnen worden verklaard als zij een bus Van de we9en-miljarden verschuift naar trein, tram en don™!! -oes zelf heeft het openbaar vervoer in de prut gereden voer 'aren te verwaarlozen. De kwaliteit van die tak van ver terit ls .a"esbehalve goed. Er is sprake van een behoorlijke ach- vonrh Verwacht had mogen worden dat het kabinet meer geld u het openbaar vervoer zou hebben vrijgemaakt. Het kabinet Door onze verslaggever UTRECHT - „De zin van mijn werk is geweest dat de moordenaars van morgen, die misschien vandaag ge boren worden, zullen weten dat ze nooit rust zullen vin den, dat er geen plaats ter wereld is waar ze veilig zul len zijn. Als we die waar schuwing niet mogen of kunnen uitspreken dan zijn miljoenen voor niets gestor ven." Met die getuigenis besloot de nazi-jager dr. Simon Wiesen- thal gisteren zijn toespraak tot de jaarvergadering van het Nederlands Historisch Genoot schap. In zijn betoog over de 'Jo denvervolging en het na-oor- logse proces' verdedigde Wie- senthal de stelling dat de holo caust niets met de oorlog te maken had. Omdat de nazi's zoveel Europese landen bezet ten, konden zij het aantal slachtoffers opvoeren. Maar de uitroeing had honderden kilo meters van het front plaats. Het een had niet met het an dere te maken. De duivelse haat van Hitier tegen de joden is 'waarschijnlijk eenmalig, al dus Wiesenthal, die met in stemming de woorden van Bondspresident Von Weiszac- ker citeerde dat de wandaden van de nazi's met niets vallen te vergelijken. Wiesenthal betoogde dat de nazi's de oorlog hebben verlo ren „maar wij de 'Nackkrieg', de periode na de oorlog, omdat er teveel handicaps waren om de vervolging van de nazi's ef fectief te doen zijn. Direct na de oorlog sloop volgens Wiesen thal 'de grote leugen' binnen, die gestalte kreeg in het woord 'Kriegsverbrecher', oorlogs misdadiger. Maar de misdaden van de bad ondubbelzinniger kunnen en moeten kiezen voor die be- -'"-lUUUt lieu. Rijgen we nog maar over de gevolgen voor hét kwetsbare mi- Vlnr. Dr.G. Hirschfeld, historicus, de Duitse ambassadeur in Nederland, Von der Gablentz, Dr. L. de Jong, historicus en S. Wiesenthal, nazi-jager. - fotoanp (ADVERTENTIE) Albino Gardin, Browngreen, Closed,Gianni Bugli, Marc O'Polo, Mulberry, Reporter,You&Me Ridderstraat 17 Breda Telefoon 076-147789 nazi's hadden niets met de oor log van doen, aldus Wiesenthal. In zijn visie werd de jacht op en de berechting van de nazi's ge handicapt door drie omstan digheden: een algemene reactie van 'het is allemaal al zo lang geleden' ('Verharmlosung'), de koude oorlog waarin het vrije westen de Bondsrepubliek in clusief een eigen militair appa raat nodig had - 'en dus gingen de generaals vrijuit en konden nazi-misdadigers ontkomen' - en de onmacht van het recht om passende straffen toe te passen op de 'schrijftafel moordenaars' De jaarvergadering van het Historisch Genootschap stond in het teken van de voltooiing van Lou de Jongs levenswerk, de geschiedschrijving van Ne derland in de Tweede Wereld oorlog. In dat kader sprak ook de ambassadeur van de Bondsre publiek in ons land, Von der Gablentz. Hij stak zijn bewon dering voor het werk van De Jong niet onder stoelen of ban ken. „Zijn boodschap is dat de geschiedenis vandaag begint. Hij schreef gedreven door een morele impuls. Anders kun je zo'n werk niet schrijven. Het lijkt mij onmogelijk dat een historicus in de toekomst nog zo iets presteert." Von der Gablentz stelde vast dat De Jong zijn werk kon doen omdat hij gedragen werd door een 'grote nationale consensus' over het verleden. „Hij begon toen de Nederlandse natie be vrijd was. Voor ons Duitsers lag dat anders. Onze bevrijding betekende de totale ineenstor ting van onze natie. Als het ooit mogelijk zal zijn onze geschie denis te schrijven dan zal dat langer duren omdat bij ons de consensus nog pas aan het groeien is. Maar ook wij kun nen de geschiedenis niet laten rusten, eenvoudig weg omdat, om de woorden van Willy Brandt aan te halen, de ge schiedenis nooit rust." De Westduitse ambassadeur verzette zich tegen de opvat ting van Wiesenthal dat 'wij' de naoorlogse periode verloren hebben. Hij ziet de oorlog en zijn einde als het begin van een ommekeer, die winst gebracht heeft. Een ommekeer naar gro tere samenwerking tussen de europese volkeren, een over winning op nationalistische tendensen." EINDHOVEN in de Evenementenhal 37e familiebeurs van 21 t/m 30 oktober Geopend van 13.00 - 22.30 uur zondags van 11.00 -18.00 uur J JX V5 Weet u wat ons wagenpark jaarlijks kost aan de samenleving? 6 Miljard In totaal 6 miljard door verkeersonveiligheid, ver vuiling wegen en parkeerplaatsen. Er rijden iets meer dan 5 miljoen auto's in Nederland dus dat betekent dat die auto's ons per stuk meer dan 1000 gulden kosten. Van zo'n bedrag zou een uitkeringstrekker een aardig nog door de APK te loodsen tweedehandsje voor kunnen kopen. Bij die 6 miljard zitten niet eens de kosten die een autorijder zelf aan zijn wagentje heeft. De 6 miljard gaan helemaal op aan heilige-koehandel. Van die 6 miljard zou je, ik noem maar iets, 200.000 minima een jaarlijkse uitkering van 30.000 gulden netto kunnen ge ven. Nu betalen we dus met zijn allen 6 miljard om zure regen, ge luidshinder, ruimtegebrek en ongelukken enigszins te beteuge len. Enigszins, want het is natuurlijk de vraag of die maatrege len effect hebben. Aan het milieu zie je het in ieder geval niet 6 Miljard, daarmee zou je 6 miljoen mensen een jaar lang gratis strippenkaarten kunnen verstrekken of voor half geld met de trein laten reizen. Nu is het zo dat bus en trein straks duurder worden, omdat er geen geld is om dat openbaar vervoer goedkoper te maken. Het wagenpark van Nederland is een autonome staat gewor den, in de meest letterlijke betekenis van het woord. Het wordt tijd dat we minder auto nemen en nog veel minder van de auto pikken. MERIJN DEN HAAG - De regeringspartijen CDA en WD zijn hopeloos verdeeld over de nota 'Adoptie, anders dan door een echtpaar' van minister Korthals Altes. Die verdeeldheid zal maandag tij dens een vergadering van de commissie van justitie in de Tweede Kamer tot uitdrukking. Het CDA wil adoptie alleen toestaan aan gehuwde echtparen. De WD staat lijnrecht te genover de eigen minister. Deze fractie vindt, evenals de PvdA dat adoptie ook mogelijk moet zijn voor samenwonenden, waarbij geen enkel onderscheid mag worden gemaakt tussen homoseksuele en heteroseksuele paren. BRUSSEL (ANP) - Nederland heeft, verhoudingsgewijs, het grootste aantal uitzendkrachten ter wereld. Dat blijkt uit gege vens die de ESIF heeft verstrekt. Die organisatie heeft becij ferd dat twee procent van de totale Nederlandse actieve bevol king als uitzendkracht werkt. 70 procent van de ondernemin gen maakt regelmatig gebruik van uitzendkrachten. In de Europese gemeenschap plaatsen 15.000 uitzendbureaus dagelijks een miljoen tijdelijke krachten. Alle uitzendbureaus in de EG hebben samen zes miljoen potentiële werknemers in hun gegevensbestanden opgeslagen. Tweederde van de uit zendkrachten is j onger dan dertig j aar. UTRECHT (ANP) - In de eerste helft van 1988 hebben de zie kenfondsen 8,1 procent - bijna 90 miljoen gulden L meer aan geneesmiddelen uitgegeven dan in het eerste half jaar 1987. De Vereniging van Néderlandse Ziekenfondsen meldt dit in een brief aan staatssecretaris Dees van Volksgezondheid. De VNZ baseert deze cijfers op de gegevens van 29 ziekenfondsen waar bij 72 procent van alle ziekenfondsverzekerden is aangesloten. In september meldde de VNZ al een stijging van 7 procent, het 'saldo' van een daling bij de apotheekhoudende huisartsen van 2,9 en een stijging bij de apothekers van 8,2 procent BREDA - De Diocesane Missieraad van het bisdom Breda meent dat de Acht Mei Beweging (AMB) de Nederlandse bis schoppen voorlopig beter kan laten voor wat ze zijn en geen energie steken in wat de raad 'oppositie op hoog niveau' noemt. De Acht Mei Beweging moet volgens de Bredase raad gewoon op haar ingeslagen weg voortgaan. Dit heeft de raad de Acht Mei Beweging laten weten als reactie op de oproep van de bisschoppen aan alle AMB-participanten om hun betrokkenheid bij de beweging nader te bezien nadat de bisschoppen het contact hadden verbroken. DEN HAAG (ANP) - Ongeveer twee miljoen Nederlanders hebben op het ogenblik een donorcodicil ingevuld. Dat bete kent bijna een verdubbeling vergeleken bij 1982. Slechts de helft van hen heeft het codicil echter ook daadwerkelijk bij zich. ENSCHEDE/EDE (ANP) - In het huis van een 62-jarige vrouw in Arnhem is vrijdag het schilderij teruggevonden dat woens dag uit het Rijksmuseum Twenthe in Enschede was gestolen. Tijdens de huiszoeking in de woning van de vrouw is ook het schilderij aangetroffen dat 25 juni uit het Rijksmuseum Kröl- ler Muller op de Hoge Veluwe is ontvreemd. De Arnhemse is aangehouden. De politie van Enschede heeft dit vrijdagmiddag bekend gemaakt. SAMEN

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 3