Avonturensprookj e voor hele familie Egypteiiaar Mahfouz verrassend winnaar Nobelprijs literatuur Kinderfilmfestival gewijd aan dieren in herfstvakantie Toerisir 'Glasnost' inde misdaad 'PRINCESS BRIDE' IN KOMISCHE SFEER Winnaars Nobelprijs literatuur sinds 1980 Manon-van-de-bronnen vervolg op 'Jean de Florette' VRIJDAG 14 OKTOBEy Een opa (Peter Falk) komt zijn kleinzoontje, dat met griep in bed ligt, voorlezen. Hij vindt er eigenlijk niets aan omdat hij is opge groeid met televisie en computers. Maar dan blijkt het sprookjes boek van grootvader de wonderlijkste figuren in petto te hebben. SPIERBUNDEL ARNOLD SCHWARZENEGGER SPEELT RUS IN RED HEAT TffftTEM EXTRA Sikhs 00K IN DE BIOSCOOP DE STEM T2 Van onze filmredactie Ze komen op verrassende en soms wel heel bizarre manier tot leven in 'The Princess Bride' van Rob Reiner. Een merkwaardig sprookje met scènes die aan komische televi sieseries herinneren, zoals 'Soap'. Niet voor niets is Billy Crystal (als Miracle Max) een van de spelers, samen met o.a. Carol Kane, Peter Cook en de befaamde Newyorkse toneel speler Mandy Patinkin. Het scenario werd geschreven door William Goldman, die beroemd werd door o.a. 'Butch Cassidy and the Sundance Kid' en 'Ma rathon Man'. Goldman bewerkte een fan tasierijk sprookje van zichzelf over Buttercup, de mooiste vrouw van de wereld en de fraaie piraat Westley. Deze beeldschone prinses moet trou wen met de weerzinwekkende graaf Rugen, wiens hofhouding bestaat uit monsters en misda digers. Cary Elwers lijkt als Westley sprekend op die goeie ouwe Errol Flynn in zijn pira- tenrollen. Hij ontziet de mooie dame, zoals het een sprookje betaamt. Maar niet nadat zich eerst vreemdsoortige scènes hebben voorgedaan, die weinig te maken hebben met een tra ditionele sprookjes vertelling. De distributeur van 'The Princess Bride' zal van elk ver kocht kaartje één gulden af staan aan de Ziekenhuisscho- Cary Elwes als de piraat Westley in het ongewone sprookjesavontuur 'The Princess Bride'. - foto vestron pictures len Nederland. Hierin zijn vijf- en hulpmiddelen die niet door het ministerie worden vergoed. De film werd met opzet ingezet tijdens de herfstvakantie. Van onze filmredactie HET VELE geknok en ge knal kunnen nog net niet vervullen dat er in de poli tiefilm 'Red Heat' sprake is van 'glasnost' en 'pere strojka'. De onderwereld van Moskou en Chicago werken voor het eerst in de filmgeschiedenis sa men. Maar voor het eerst ook komt een Russische rechercheur naar Amerika om daar samen met een Amerikaanse collega de misdaad te bestrijden. De Oostenrijkse spierbundel Arnold Schwarzenegger speelt politieman Ivan Danko uit Moskou wiens collega werd neergeschoten door de leider van een Georgische co- caïnebende. Deze vlucht naar Chicago om vandaar uit ver der te kunnen dealen. Danko vertrekt naar Chicago waar zijn Amerikaanse collega Art Ridzik (James Belushi) met dezelfde klus*"bezig is. Zo trekken ze samen op in een rauwe geweldsfilm, waarin James Belushi (links) en Arnold Schwarzenegger als respectievelijk Amerikaanse en Russische smeris in'Red Heat'. - foto carolco voortdurend wordt gevochten en geschoten. Enige aardigheid zit in de manier waarop het zo tegen gestelde duo tegen elkaar wordt afgezet. Art Ridzik is een laconieke grapjas, njaar Ivan Danko blijft een steile Rus, die nooit vergeet dat hij in opdracht van het commu nisme handelt. Schwarzeneg ger met zijn gebrek aan hu mor en lege uitdrukking is redelijk geknipt voor de rol, temeer daar hij natuurlijk met zijn kolossale postuur in al dat geweld met gemak overeind blijft. Voor de eerste maal gaven de Russen toestemming om op het Rode Plein te mogen filmen. De overige Russische scènes werden overigens in Boedapest opgenomen. 'Red Heat' werd geregisseerd door WalterHill, bedreven in het genre, zoals 'The Warriors' en '48 Hours' bewezen. 'Red Heat' van Walter Hill draait in Casino 3 in Breda. STOCKHOLM (AP) - De Nobelprijs voor Literatuur wordt dit jaar uitgereikt aan de 77-jarige Egyptische schrijver Naguib Mahfouz. Mahfouz is de eerste Ara- bisch-talige auteur aan wie de prijs wordt uitgereikt. Volgens het rapport van de Zweedse Academie van Weten schappen krijgt Mahfouz de prijs omdat hij de schepper is van een 'Arabische vertelkunst die de hele mensheid aan spreekt'. Zijn werk is zowel 'rijk aan nuance - soms heider- realistisch, soms suggestief dubbelzinnig'. Het werk van Mahfouz betekent een krach tige stimulans voor de roman als literatuurgenre, en voor het literair taalgebruik in Ara- bischtalige culturele kringen. De reikwijdte is echter groter, en 'spreekt tot ons allen', aldus het rapport. De vroege werken van Mah fouz spelen in de tijd van de Egyptische farao's maar heb ben duidelijke verwijzingen naar de moderne maatschap pij; zijn latere werken spelen zich af in het hedendaagse Cai ro, waar de schrijver zelf ook woont. Zijn belangrijkste werk is de 'Trilogie', een in 1957 vol tooid semi-autobiografisch werk, dat volgens de jury 'zeer duidelijke verwijzingen bevat naar de sociale, politieke, en economische omstandigheden'. Het besluit om de prijs aan Mahfouz toe te kennen past in de tendens bij de jury om schrijvers buiten de traditione le, westers-georienteerde lite raire stromingen te bekronen. In het verleden heeft de Zweedse Academie veel kritiek gekregen omdat de prijs alleen werd uitgereikt aan Ameri kaanse of Europese mannelijke auteurs. De bekroning van Mahfouz komt niet tegemoet aan de kritiek dat veel te wei- DEN HAAG (ANP) - Hierbij een over zicht van de winnaars van de Nobelprijs voor literatuur vanaf 1980, met in het kort de argumentatie van de Zweedse Acade mie. In 1980 wint de Pool Czeslaw Milosz de prijs, omdat hij 'met een luciditeit zonder compro mis uitdrukking geeft aan de conditie van de mens, die is overgeleverd aan een wereld vol scherpe conflicten'. De prijs gaat in 1981 naar de joodse schrij ver van Spaans-Duitse afkomst Elias Canetti. Hij is vooral beroemd geworden door de in 1935 verschenen roman 'Die Blendung', waar van in 1967 een Nederlandse vertaling ver scheen onder de titel 'Het Marty rium'. De winnaar in 1982 is de Colombiaan Ga briel Garcia Marquez. Met de toekenning van deze Nobelprijs heeft de jury in Stockholm be vestigd wat miljoenen lezers in alle delen van de wereld allang wisten. De Brit William Gerald Golding, die in 1983 de Nobelprijs voor literatuur kreeg, is een veelzijdig artistiek begaafde persoonlijkheid. In 1984 wordt de Nobelprijs toegekend aan de Tsjechoslowaakse schrijver Jaroslav Sei- fert. Hij krijgt de prijs voor zijn gedichten die 'met frisse zinnelijkheid en rijke fantasie een bevrijdend beeld geven van de menselijke on buigzaamheid en veelzijdigheid'. Winnaar van de Nobelprijs 1985 wordt Claude Simon. Hij is niet alleen een van de be kendste hedendaagse Franse schrijvers, maar hij staat ook bekend als gerenommeerd histo ricus. Uit handen van Koning Carl Gustaf van Zweden neemt de Nigeriaan Wole Soyinka in 1986 de Nobelprijs voor literatuur in ont vangst. Soyinka wil met het aan de prijs ver bonden bedrag de Nigeriaanse schrijversbond steunen. In 1987 is de prijs voor de Russisch-Ameri- kaanse dichter Joseph Brodsky, voor zijn 'om vangrijke literaire oeuvre, dat wordt geken merkt door grote intellectuele scherpzinnig heid en poëtische intensiteit'. tien stichtingen verenigd die onderwijs verzorgen voor kin deren die wegens ziekte lan gere tijd hun lessen moeten on derbreken. De opbrengst komt ten goede aan specifieke leer- Vooral ook leuk voor volwasse nen. The Princess Bride' van Rob Reiner draait in Cinésol 2 in Breda en Cinmeactueel 1 in Bergen op Zoom. Van onze filmredactie Elf Brabantse filmtheaters vertonen van 16 tot en met 23 oktober het kinderfilmprogramma 'Kinderen en dieren'. Zowel speel- als tekenfilms worden tijdens dit Brabants Kinderfilmfestival gedraaid. In deze regio nemen deel: Film huis Concordia in Breda, De Nobelaer in Etten-Leur, Film huis Oosterhout en 't Schouw in Dongen. Op zondag 16 okto ber vertonen De Nobelaer en op woensdag 19 oktober Filmhuis Oosterhout de Amerikaanse speelfilm 'Jason, de bergleeuw' van Eric Lason. Een spannend avontuur over een jongen die de door hem verzorgde poema moet beschermen tegen zijn vader, die het beest wil neer schieten als hij een bedreiging wordt voor zijn paarden. Senti menten ontbreken niet. 'Snuitje', een Deense teken film met Nederlandse stem men, draait op 17 oktober in Breda. Over een geheimzinnig waterdiertje dat in de grote stad te maken krijgt met riool- ratten. Voor kinderen vanaf vier jaar. 'Sammy en de stropers' is te zien op 18 oktober in Breda en 21 oktober in Oosterhout. Een spannende en komische Ameri kaanse film over een jochie dat de strijd aanbindt met dieren moord. Opgenomen in de vrije natuur met levende dieren. Voor kinderen vanaf vijf jaar. 'Foxy de Vos' draait op 19 oktober in Dongen. Een Hon- gaarse tekenfilm met een rea listisch verhaal over een vos- senfamilie. Voor kinderen, van vier tot twaalf jaar. 'Dumbo, het vliegende oli fantje' is op 20 oktober in Oos terhout en 21 oktober in Breda. De kostelijke, klassieke tekef- nilm uit 1941 van Walt Disney. 'Zes beren en een clown' draait op 19 oktober in Breda. Een Russische lachfilm over een circusclown met zes le vende beren. Geschikt voor kinderen vanaf zes jaar en hun ouders. 'Nieuwe avonturen van Koe- nak' is op 20 oktober in Breda en 21 oktober in Etten-Leur. Een Russische natuurfilm waarin de vriendschap tussen', een lynx en een boswachter centraal staat met als achter grond de strijd om het milieu behoud. Nederlands gesproken. nig vrouwen de prijs hebben gekregen. Sinds de Nobelprijs voor Literatuur in 1901 werd ingesteld, hebben slechts zes vrouwen hem gekregen. De laatste was de Zweedse dichte res Nelly Sachs. Als mogelijke kandidate voor dit jaar werd de Zuidafrikaanse schrijfster Nadine Gordimer genoemd. De jury heeft bijzondere lof voor Mahfouz' 'De kinderen van Gebelawi', dat in Egypte verboden is. Het boek is een verhandeling over goed en kwaad, waarvan de hoofdper sonen nauwelijks verhulde ge lijkenis vertonen met Adam en Eva, Mozes, Jezus, en Moham med. Het werk is volgens de jury 'een allegorie van de his torische bestemming van de mensheid onder de grote mono- theistische grondleggers van de godsdiensten'. Van de 40 romans en verha lenbundels zijn er 12 in het En gels vertaald, en een kleiner aantal is in het Duits, Frans, en Zweeds verschenen. In Neder land zijn zijn boeken op dit mo ment niet te krijgen. Mahfouz heeft ook toneelstukken en meer dan 30 filmscripts op zijn naam staan. Mahfouz werkte lange tijd - net als zijn vader - als ambte naar in Cairo, waar hij zich tot zijn pensionering in 1971 vooral bezighield met de culturele as pecten van het regeringsbeleid. Zijn eerste romans verschenen in de periode van opkomend nationalisme, die voorafging aan de revolutie in 1952 die werd geleid door Gamal Abdul Nasser. Door Marjan Mes IN 'Jean de Florette' van Claude Berri was al te voorvoelen dat de jonge Manon wraak zou gaan ne men op het onrecht haar vader aangedaan. Deze bul tenaar (Gérard Depardieu) stierf aan zijn pogingen om een bron aan te boren in het droge boerenland van de Provence. Daartoe gedwongen door de verra derlijke oude boer Papet (Yves Montand) en zijn domme, maar sluwe neef Ugolin (Daniel Auteil), die hem de kennis omtrent het bestaan van een water bron op zijn eigen land onthielden. In het vervolg op deze fraaie 'streekroman' naar de roman van Marcel Pagnol neemt Manon, de dochter van Jean de Florette, melodramatisch wraak in de film 'Manon des Sources'. De mooie geitenhoedster Manon (Emmanuelle Béart) sluit op haar beurt een bron af die het hele dorp van water voorziet. Met als gevolg dat de woede van de be krompen dorpsgemeenschap zich tegen de oude Papet en zijn domme vazal Ugoln keert. Als in een klassieke tragedie wordt de ware aard van de relatie tussen de sluwe Papet en de goedhartige Jean de Florette onthuld; zij waren vader en zoon. Wat een ellende. Papet sterft na deze mededeling door een blinde bood schapster. En de achterlijke Ugolin verhangt zich omdat de mooie Manon de voorkeur geeft aan de onderwijzer van het dorp boven hem. Net als haar vader laat Manon drei gend harmonicaspel horen op het thema van Verdi's opera 'La forze del destino'. Maar waar het eerste deel (Jean de Florette) bekoorlijk in beeld was gebracht zonder al teveel melodramatische kitsch daar sneuvelt het tweede deel in een overdaad aan ouderwetse noodlotstragiek. Toch is 'Manon des Sources' onmisbaar voor degenen die na het zien van 'Jean de Florette' willen weten hoe het ver der afloopt. En prachtig is de rol van Yves Montand als de verraderlijke Papet. 'Manon des Sources' van Claude Berri draait in Cinésol 2 in Breda. ZATERDAG Barbarosa (USA 1982, Ned. 2, 22.30 uur). Willie I een legendarische outlaw, die een familie tot vijand) omdat hij met een van de dochters trouwt. We Australische regisseur Fred Schepisi. Spetters (Nederland 1980, Ned. 2, 00.10 uur). Nogmaals J Verhoevens visie op de moderne jeugd van acht jaar» den, die voornamelijk geïnteresseerd is in motoren, ge' en sex. Met Renée Soutendijk, Hans van Tongeren, je, Krabbé en Rutger Hauer. Libeled lady (USA 1936, Did. 1,15.45 uur). De hoofdreds;, van een krant gebruikt zijn verloofde om een schadet' van enkele miljoenen te ontlopen. Komedie met Jeanj low en Spencer Tracy. Kiss of the spider woman (USA/Brazilië 1985, Did. uur). In een Amerikaanse gevangenis wordt een homo; eel bij een politieke gevangene in één cel gezet. DeJ moet informatie zien los te krijgen, maar hij reageer;] ders dan de autoriteiten verwachten. Film van Hector| benco naar het boek van Manuel Puig met in de William Hurt. The hound of the Baskervilles (USA 1972, Did. 1, 24.001 De Amerikaanse versie van Conan Doyles bekendste E met Stewart Granger als meesterdetective Sherlock Hoi en Bernard Fox als dr. Watson. Come perdere una mogliere e trovare un'amante (Italië j, Did. 2, 23.35 uur). Twee ongelukkig getrouwde mensen® moeten elkaar op een parkeerplaats. Komedie met Jolj Dorelli en Barbara Couchet. Canon City (USA 1948, Did. 3 WDF, 20.00 uur). TijderJ sneeuwstorm lukt het twaalf zware misdadigers uit dj vangenis te ontsnappen. Verfilming van waar verhaal. No time for love (USA 1943, België 1, 16.00 uur), grafe ontmoet tijdens het maken van een reportage! man. Ze denkt echter, dat hij een arbeider is, omdat] werkkleding draagt. Komedie met Claudette Colber.J Fred MacMurray. ZONDAG Abel (Nederland 1986, Ned. 2, 21.12 uur). Originele del» film van Alex Warmerdam over een 30-jarige jong die nog steeds bij zij n ouders woont en daarde zaak ter seert. Warmerdam speelt zelf de hoofdrol. Olga Zuidert en Henri Garcin zijn de ouders. Umaretewa mitakeredo.(Japan 1932, Did. 3 WDF,; uur). Twee kinderen ontdekken dat hun vader zich laatvJ nederen door zijn baas en ze begrijpen niet waarom. ïj van Yasujiro Ozu, van wie de komende weken een lige cyclus wordt uitgezondea MAANDAG Sophie's choice (USA 1982, Ned. 2,20.29 uur). Meryl Stre^j de met een Oscar bekroonde glansrol van een Poolse grante. Een jonge schrijver leert haar kennen in Newïi als ze een verhouding heeft met een onduidelijke intelle eel. Van beide mensen ontrafelt hij langzaam hun oorlq verleden. Film van Alan J. Pakula naar roman van Wi Styron. Kettevalt mennyezet (Hongarije 1981, Did. 1,23.00 uur), jonge Hongaarse eegft haar werk voor de partij op om ingenieur en zijn drie kinderen te verzorgen. Triest lieli verhaal van Pal Gabor. Franceses (W.-Duitsland 1987, Did. 2, 22.40 uur). Filmi actrice Verena Rudolph over mensen die vertellen overl eigen verwachtingen en onvervulde idealen. DINSDAG In the cool of the day (USA 1963, Ned. 2,16.00 uur), twee ongelukkig getrouwde mensen, die met hun p in Griekenland op vakantie zijn, bloeit een grote liefdei Met Jane Fonda en Peter Finch. Manner in gefahrlichen Alter (W.-Duitland 1953, D 20.15 uur). Een oudere acteur haalt een pleegkind in waarna het met zijn vrijheid en rust is gedaan. Kluchti Hans Söhnker en Liselotte Pulver. WOENSDAG 19-Sai no chizu (Japan 1979, Did. 2,23.25 uur). De eerste vijf moderne Japanse speelfilms bij het ZDF. Een stat met een krantenwij k haat zijn klanten en de wereld. Scarface (USA 1932, België 2, 20.15 uur). Gangsterfilms Howard Hawks over een kleine gangster, die zich opwi' tot een bendeleider a la Al Capone. Met Paul Muni. De" zendt later ook de moderne versie met Al Pacino uit. DONDERDAG Deep end (Engeland 1971, Did. 1, 23.00 uur). Een schucht jongen van vijftien raakt in het zwembad geobsedeerd! oudere vrouwelijke collega. John Moulder-Brown enJi Asher in film van Jerzy Skolimowski. Ivy (USA 1947, Did. 3 WDF, 20.00 uur). Joan Fontaine iij rol van een niets ontziende dame, die van haar man als ze een rijke vent ontmoet. tk WIL reageren op het ar tikel 'Engelse Sarah leeft in India tussen de sikhs' van Henk Egbers. Zelf ben ik -etrouwd met een sikh en heb het boek 'Een Indiase relatie'gelezen. Ten eerste: sikhsisme is een religie en is geen secte. Ten tweede: een nihang is niet per definitie op eigen ambi ts uit om deel te nemen aan het 'religieuze' leger. De sikhs zijn binnen het In diase kastesysteem altijd de beste strijders geweest. Niet uit persoonlijke ambities, maar vanuit hun geloofsbe leving. Dat er zijn die vanuit een persoonlijke ambitie - en waar ter wereld niet - daar aan deelnemen vind ik niet onwaarschijnlijk. De sikhs mogen misschien in de l praktijk een /kastesysteem hebben, het is Indiaas. Fun damenteel is man en vrouw (maar ook in de sociale en maatschappelijke status) gelijk binnen de sikh-reli- gie. Iedereen zit op de grond in de tempel; geen tronen, geen naambordjes e.d. En na de ceremonie wordt er geza- menlijk gegeten. De Gouden Tempel is de enige tempel ter wereld met vier deuren omdat in oost-west-noord en zuid God (dus overal) aanwezig is. En voor iedere oprechte zoeker staat de deur open. De sikhs hebben een sterk gevoel voor ver antwoordelijkheid ten aan zien van de religie en so ciaal-financiële ondersteu ning van elkaar. In India behoren zij tot de rijkste (in geld uitgedrukt) groepering. Maar zoals dat bij elke religieuze groepe ring gaat, dringen er weini gen door in de wortels van de religie. Zij wordt beleden in uiterlijke vormen en dog ma's. Zowel de schrijfster van het boek als uzelve blij - ven te veel in een mense- lijke beschouwing steken en maken conclusies vanuit een persoonlij kheidsbele- ven. Wijsheid komt alleen door directe ervaring met het gekende. De meeste meningen en j kennis die mensen hanteren is tweede- of derdehands en geeft daardoor een verte kend beeld van de werklijk- heid. Sarah Lloyd had net zo goed met een hindoe of bijv. een moslim kunnen leven en had waarschijnlijk dezelfde I problemen ontmoet. Hetzelfde kan een ooster- I ling ervaren wanneer deze I met bijv. de christenwereld geconfronteerd wordt, waar met bepaalde waarden wordt omgesprongen die een kruis in zijn/haar ogen zijn. Over het algemeen i kijkt de mens de wereld in met zijn beperkte waarne mingsvermogen. Ware reli gie staat 'boven' de cultuur, kunst, politiek, tijdsgeest e.d. Zij is onveranderbaar, absoluut aanwezig voor hen die zien. De waarheid is universeel. Het boek geeft weinig in formatie over de sikh-reli gie, maar meer een beeld MMi A 'Coming to America' met Eddy Murphy als Afrikaai prins blijft in Casino 1 in Breda, Roxy 1 in Bergen opW City 2 in Roosendaal en De Koning van Engeland in Hi Leuke sprookjeskomedie met te weinig satire en iets te« voorspelbaarheid. 'A World Apart' van Chris Menges is geprolongeerd int nésol 3 in Breda. Mooie, soms ontroerende film over hek lement van een jong meisje (Jodhi May) wanneer l« ouders slachtoffer worden van de Zuidafrikaanse pol'1 Haar moeder, anti-apartheidsactiviste (Barbara Herstal wordt gevangen genomen. Overeenkomst met 'Cry F" dom'. 'Goodmorning Vietnam' van Barry Levinson gaat verdfl Grand Theater in Breda en Cinemactueel 2 in Berge Zoom. Aandoenlijke tragi-komedie met een prachtigs4 rende Robin Williams als discjockey in Vietnam. 'Frantic' van Roman Polanski blijft te zien in Mignon Breda. Fraaie maar niet verrassende thriller over een® rikaanse arts (Harrison Ford) die in Parijs op zoek 0 naar zijn ontvoerde vrouw. 'Salsa' draait alleen nog in het weekeinde in Cinésol! Breda en verder de hele week in City 1 in Roosendaal,® mactueel 3 in Bergen op Zoom en De Koning van in Hulst. Tieneramusement met zang en dans. 'De ondraaglijke lichtheid van het bestaan' van Kaufman draait nog steeds in Casino 2 in Breda. Mooier scènering van het liefdesverhaal uit de filosofische rd» van Milan Kunders. 'Action Jackson' gaat door in Casino 4 in Breda. Spe» laire actie met veel geweld rond Carl Weathers als w'! politieman en Vanity als verslaafde zangeres. 'De Speurneuzen', Disney-tekenfilm met leuke mu» draait in Casino Breda. 'Crocodile Dundee 2' van Australische komiek Paul Hogan is te zien in de Nu» laer in Etten-Leur en Roxy 2 in Bergen op Zoom De avonturenfilm 'Deadly Pursuit' met Sidney H® draait nog in Centraal 1 in Geertruidenberg en Luxe' Terneuzen. 'Ironweed' met Meryl Streep en Jack Nicholson als W™ zwervers is te zien in City 3 in Roosendaal. Filmhus Concordia in Breda brengt een reprise van Himmel iiber Berlin' van Wim Wenders. Poëtische witfilm met een traag voortkabbelende stroom van bjj en zinnen, waarin de stad Berlijn en zijn ooriogsve'1^ gestalte krijgt. Het is ook het verhaal van de engel DJ (Bruno Ganz), die mens wil worden. Tot en met (19.30 en 22.00 uur). Visserij is nog steeds de beh

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 22