tmtfyof
Leegstand gaat als een vlek over Sas
;0LLEGE OOSTBURG WIL KNOOP ALSNOG DOORHAKKEN
Gevaarlijke tankauto in brand Samen Beter verwacht
'e Vries: Sluiten
ad Schoondijke
s onvermijdelijk
De groene gids maakt overuren
chaos na
actie van specialisten
Belgische verkoper
van telefoons
snapt de wet niet
VERSE WILDGERECHTEN
ltt
tt
VRIJDAG 14 OKTOBER 1988
VAN REST: 'MEER DAN EEN STINKEND INDUSTRIESTADJE'
'FRITS BOM GEBRUIKT ZE OOK'
MARTIN WIERSMA BRENGT ZEEUWEN MILIEUBESEF BU
Statiegeld
Scheurtjes
Imet teletekst en draad-
I Donker getinte 39 cm
I et een beeldschermdla-
I voorkeurzenders. Bruto
Ivisie met draadloze
pker getinte 39 cm FSQ-
en beeldschermdlame-
feurzenders. Leverbaar In
fering. Bruto adviesprijs
n
|sie. Donker getinte 39 cm
met een beeldscherm-
I) Voorkeurzenders. Bruto
UW SPECIALITEITENRESTAURANT
HEEFT NU WEER VOLOP
kW
Oosterhoutseweg - Teteringen - 076-713381
Culinair niveau - vriendelijke prijzen
DE STEM
VANZEELAND
MIDDELBURG - De
eegloop die Sas van Gent
je laatste jaren treft heeft
,olgens burgemeester J.
wn Rest ernstige gevolgen
)P allerlei terreinen. De
eegstand die begon in de
mjk Sint Albert, breidt zich
■Is een vlek uit over het in
dustriestadje. Naar winkels,
zelfs ook naar het stads
vernieuwingsgebied, waar
gas zoveel werk van maak-
[e.
je burgemeester bracht dat
isteravond naar voren op een
)rumavond over leegstand in
de Zeeuwse bibliotheek in Mid
delburg. Haar zwartgallige
verhaal ging nog verder. Door
de leegstand komt de Sasse wo
ningbouwvereniging in zulke
grote financiële problemen dat
men geen kans ziet de be
staande huizen kwalitatief op
peil te houden. Vorig jaar ging
een verbeteringsprogramma
om die reden niet door. „Ter
wijl het juist zo hard nodig is",
aldus mevrouw Van Rest. Zij
wees ook op de sociale spannin
gen in een leeglopende wijk,
waar op den duur maar één be
paalde groepering overblijft.
Sas, zo benadrukte de burge
meester heeft vooral werkgele
genheid nodig om er weer bo
venop te komen, na de recente
sluiting van de CSM-suikerfa-
briek. Zij vestigde haar hoop op
de ontwikkeling van de Axelse
vlakte. „Want", illustreerde ze
de malaise, „zoals het er nu bij
staat verliezen zelfs de Sasse
restaurants omzet".
De gemeente zelf kan vol
gens haar iets doen door de
woonomgeving op te knappen.
Daar is trouwens al een begin
mee gemaakt. Verder hecht de
burgemeester zeer aan een be
ter image van haar gemeente:
„Het is meer dan een stinkend
industriestadje".
Gisteravond maakte ze van
de gelegenheid gebruik om -
'gek genoeg' - de provinciever
tegenwoordigers te vragen om
premie A-woningen. Ook dat
kan Sas, Zeeuws koploper wat
de leegstand betreft, een beetje
T27
opkrikken.
Provinciewoordvoerder D.
Kruis kwam haar in zijn inlei
ding in het algemeen een beetje
tegemoet: „Een beperkt selec
tief nieuwbouwprogramma
blijft nodig in aanvulling op de
voorraad en inhakend op
woonvoorkeuren, die anders
tot vertrek leiden". Hij waar
schuwde echter ook: „Bovenal
is een voortdurende doorlich
ting en aanpassing van de wo
ningvoorraad nodig". Dat werd
gisteren in Middelburg alge
meen gezien als de beste reme
die om het probleem van de
leegstand uit de wereld te hel
pen.
i j
Rabo mag Ledel toch kopen
ïan onze verslaggever
OSTBURG - Het college van Oostburg wil als-
iog het Ledeltheater in Oostburg verkopen aan
Ie Rabobank West-Zeeuwsch-Vlaanderen. B en
leggen de raadsleden volgende week donder-
lag tijdens de openbare vergadering dit 'nieuwe'
foorstel voor.
ee weken geleden kreeg J. de Waard, directeur van de
nog van de gemeente telefonisch te horen dat zijn
op het Ledeltheater onaanvaardbaar was.
lat B en W nu toch nog het Le- steed "worden aan tijdelijke
aanpassingen in sporthal De
MIDDELBURG - De 36-jarige P. van W. uit het
Belgische St. Gillis Waas stond terecht omdat hij
in november in Hulst in het bezit was geweest
van tientallen draadloze telefoons, waarvoor hij
geen machtiging had. Hij had de voorraad in
zijn bezit als exportartikel, hoewel er wel enkele
telefoons in Nederland waren verkocht.
Van W. betoogde dat hij Vooral ook omdat bij-
niet had geweten dat dit
type toestellen in Neder
land niet wordt toegela
ten, vooral ook omdat ze
in bonafide vaktijd
schriften open en bloot
ter verkoop worden aan
geboden. Ook zijn raads
man vroeg zich af 'waar
we in Nederland nu toch
mee bezig zijn'. Het blijft
'dweilen met de kraan
open', aldus mr. de Rech
ter, 'want tegenhouden
kunnen we deze ontwik
keling toch niet Boven
dien kunnen niet goedge
keurde toestellen met
machtiging wel worden
verkocht en daarom is er
zeker voor een buiten
lander geen touw meer
aan vast te knopen', zo
betoogde de raadsman.
voorbeel in België Ver
boden waar' alleen maar
'stiekum' wordt verkocht,
terwijl dat in Nederland
gewoon in alle openheid
gebeurt „Zelf Frits Bom
verschijnt met zo'n ding
op de televisie", zo be
sloot mr. De Rechter.
Maar politierechter
mr. Nomes was niet te
vermurwen. „Naar Frits
Bom kijk ik niet en wat
uw cliënt heeft gedaan
mag nu eenmaal niet", zo
concludeerde hij, waarna
hij de Belg overeenkom
stig de eis van de officier
van justitie veroordeelde
tot een verbeurdverkla
ring van de in beslag ge
nomen apparatuur met
een totale waarde van
ƒ20.000.
deltheater en de daarbij beho
rende woning wil verkopen,
volgens wethouder J. de
[Vries niet aan het geld.
De Vries: „We hebben geen
loger bod gehad. Het ligt niet
i het bedrag. De Rabobank
toudt ons nog steeds hetzelfde
1 voor, dat volgens ons zeer
sptabel is. Op het moment
lat de raad haar ja-woord
maken we het bedrag dat
i ieder geval onder één mil-
)en gulden ligt, bekend".
„We hebben de zaken nog
|ens op een rijtje gezet", zegt
e Vries. „Het college heeft op-
jiieuw gesprekken gevoerd met
i Stichting Uit, Joe in West,
'erkgroep Ledeltheater, Plat-
elanders, operettevereniging
E0MA en de Waterlanders. De
peeste verenigingen kunnen in
andere Iokatie. Voor de
fOMA en toneelclub De Platte-
inders doemen er problemen
B). Een locatie als sporthal De
(ferhoek wijzen ze in ieder ge-
1 af. De andere verenigingen
nen in Den Hoekzak als we
let gebouw aanpassen".
De vertegenwoordigers van
OMA en Plattelanders zijn
i de verkoop van het Le-
eltheater. De ander vereni-
tagen gaan akkoord maar
kebben wel voorwaarden ge
leld. De zaal van Den Hoekzak
boet worden aangepast tót een
[egionale theateraccomodatie
eet een aantal vaste facilitei-
i Het culturele budget moet
merkelijk verruimd wor-
h, zodat ook administratieve
tiersteuning mogelijk is. En
opbrengst van de verkoop
Iwit ten goede aan het cultu
re budget én voor aanpassin-
1® in Den Hoekzak.
[Volgens het college komt er
fjor de verkoop meer geld be-
pikbaar voor het culturele
Verder wordt Den
poekzak aangepast. Het krijgt
in ook nog de functie van
ötzaktheater en filmhuis. En
Riodig kan er een bedrag be-
pHU'p5
1
"king van de zwembaden is
impopulaire maatregel,
ar We kunnen er niet aan
Komen. De baden kosten de
Ente nu al meer dan
S^den. Als daar straks
UWe richtlijnen van het
Veerhoek als er grotere evene
menten op het programma
staan.
Volgens De Vries kan Den
Hoekzak tot een behoorlijk
theater verbouwd worden. „We
willen een bedrag van 180.000
gulden steken in de verbou
wingen. Zo zal onder meer de
foyer en de balie aangepast
worden. Indien nodig brengen
we veranderingen aan in de
soos. De verenigingen die tegen
zijn moeten naar een andere
behuizing uitkijken. We kun
nen het belang van vijf procent
niet preveleren boven het be
lang van de andere 95 procent.
Het is in deze tijd dat er bezui
nigd moet worden op de sport
velden en zwembaden onver
antwoord om een 'honderd pro
cent theatervoorziening' te
bouwen".
Volgens De Vries kunnen De
Waterlanders terecht in sport
hal de Veerhoek (als die tijde
lijk wordt aangepast). De
ZOMA kan volgens de wethou
der in het Zuidlandtheater in
Terneuzen terecht.
Voor Rabo-directeur De
Waard komt het nieuwe voor
stel van het college als een don
derslag bij heldere hemel. De
Waard: „Ik ben wel verrast, ja.
Twee weken geleden kreeg ik
mondeling te horen dat een
eventuele verkoop van de baan
was. Ik heb vervolgens geen
schriftelijke standpunt van het
college ontvangen. Dat het col
lege nu weer wel met de Rabo
bank in zee wil gaan, komt ver
rassend over".
De belangstelling van de Ra
bobank voor het Ledeltheater
blijft. „We hebben wel voorbe
reidingen getroffen voor ver
bouwingen in ons pand in de
Nieuwstraat, maar die kunnen
nog afgeblazen worden. Wel
hoop ik dat de gemeente Oost
burg de verkoop van het thea
ter niet te lang uitstelt", zegt
De Waard.
TERNEUZEN - De Zeeuwse patiëntenvereniging 'Samen
Beter' verwacht dat de uitspraak van de rechter in het kort
geding tegen de Landelijke Specialistenvereniging van
daag leiden zal tot chaotische toestanden in de ziekenhui
zen.
Personeel van Zuid-Chemie en brandweer bekijken na het blussen van de brand de beschadigde vrachtwagen.
Van onze correspondent
SAS VAN GENT - Op het terrein van
de Zuid-Chemie te Sas van Gent ont
stond gistermiddag tijdens lossings
werkzaamheden brand in een Franse
tankauto geladen met de gevaarlijke
chemische stof ammonium-nitraat.
Direct daarop werd groot alarm gegeven
Dank zij het snelle optreden van de be
drijfsbrandweer en de vrijwillige brand
weer van Sas van Gent kon de schade be
perkt blijven.
De oorzaak van de brand kon gisteren
nog niet worden vastgesteld. Deze kan zijn
ontstaan door een lek in de tankwagen
foto «vim kooyman
waardoor de isolatie is gaan smelten, dan
wel door het morsen tijdens het lossen.
Door deskundigen zal daar een nader on
derzoek naar worden ingesteld. Verder
zijn volgens de rijkspolitie alle betrokken
instanties, onder andere de dienst gevaar
lijke stoffen, van het ongeval op de hoogte
gesteld.
Samen Beter adviseert de pa
tiënten, die de afgelopen dagen
hun afspraken in de mist zagen
gaan of die vandaag een af
spraak hadden, niet naar de
ziekenhuizen toe te gaan, maar
even te bellen.
„Bovendien lijkt het me lo
gisch dat de mensen eisen dat
ze zo snel mogelijk geholpen
moeten worden, omdat hun ge
zondheid door toedoen van de
medici gevaar heeft gelopen".
De uitspraak van de
Utrechtse rechter, die de actie
van de heren doktoren zonder
meer verbood, viel de Zeeuwse
coördinator van de Landelijke
Specialistenvereniging (LSV),
H. ter Stege tegen. Hij achtte
zich evenwel gebonden aan de
rechterlijke uitspraak, „Ik ga
zo snel mogelijk mijn collegea,
die vallen onder mijn ressort,
manen om aan het werk te
gaan".
In de Zeeuws-Vlaamse zie
kenhuizen heerste na de uit
spraak van de Utrechtse rech
ter dezelfde onzekerheid. Di
recteur patiëntenzorg B. van
Oudenniel van de ziekenhuis-
groep Zeeuwsch-Vlaanderen
ging er maar van uit dat de
medici zich als normale bur
gers aan de wet zouden houden
en aan het werk zouden gaan.
„De enige duidelijkheid waar
over wij als directie beschikken
is die rechterlijke uitspraak.
Voor het overige is er van di-
rectiewege uit geen contact ge
weest met de specialisten," al
dus Van Oudenniel.
In Oostburg was alleen dui
delijk dat doktor De waal zijn
werkzaamheden vandaag op
nieuw zou opnemen. Wat de
overige specialisten van plan
waren was volstrekt onduide
lijk.
Bijkomstigheid is dat door de
actie van de medici de zieken
huizen heel wat inkomsten zijn
misgelopen.
CHOONDIJKE - Wethouder J. de Vries (PvdA) zal maan-
«gavond aanwezig zijn op de bijeenkomst van de dorps-
in Schoondij ke.
dorpsraad en inwoners van
[Plaats willen in zaal Wijffels
wethouder op andere ge-
'®ten brengen over de slui-
,'f van operüuchtbad De Mo-
«ïkreek.
Wethouder De Vries gister
en: „ik heb de post nog
e doorgenomen. Maar als er
uitnodiging tussen ligt van
orpsraad dan ben ik maan-
£ond aanwezig in Schoon-
de dorpsraad de wethou-
kan overtuigen lijkt on-
'"■chijnlijk. De Vries: „De
Rijk voor verplichte aanpas
singen van de zwembaden bij
komen, kosten de baden ons te
veel geld. De gemeente kan zo'n
bedrag niet opbrengen".
Volgens De Vries heeft
West-Zeeuws-Vlaanderen niet
te klagen over het aantal
zwembaden. „Als we twee
zwembaden sluiten, houden we
er nog twee over. Dat is nog een
groot aantal voor een gemeente
met achttienduizend inwoners.
Je ziet dat het aantal mensen
dat gebruikt maakt van bij
voorbeeld het openluchtbad in
Schoondijke sterk terugloopt.
Ik heb met de badmeesters in
Schoondijke gesproken. Het
blijkt dat slechts een klein ge
deelte van de inwoners van
Schoondijke gebruik maken
van het zwembad".
'ONZE KINDEREN,' zegt
Martin Wiersma, 'moeten
toch weten in welke we
reld ze opgroeienEen
boerenzoon uit het noor
den zakte af naar Zeeland
om er te hameren op mi
lieubesef. Niet zomaar
een groene gids, die ons
de paden op en de lanen
in leidt. Nee, Martin
Wiersma is 'consulent
voor natuur- en milieu
educatie'. Hij wil de
Zeeuwen liefde voor de
natuur bijbrengen om ze
te leren hoe 'boeiend, sa
menhangend en kwets
baar' die is. De enige ma
nier volgens hem om op
den duur de milieuver
vuiling te stuiten. Een
kwestie van overleven;
dat mag veel tijd en geld
kosten. Er moet natuur
lijk menskracht bij op z'n
kantoortje in Goes, maar
tot die tijd wil Martin
Wiersma er best wat
overuren voor maken.
Door Jan Jansen
EEN VERGADERZAALTJE
onder de kloeke balken van
een oude pastorie, waar hij
samenhokt met de Zeeuwse
Milieufederatie (ZMF). Mar
tin Wiersma draait een zware
Van Nelle, en zet hoog in:
„Als mensen niet doorhebben
hoe ingewikkeld de natuur in
elkaar zit, hoe kwetsbaar die
is bij voortdurende versto
ring, dan zal een andere orga
nisatie van de samenleving
lang op zich laten wachten."
Daarom leidt hij vrijwilli
gers op tot natuurgids,
schoolt hij leerkrachten bij,
gaat hij gemeenteraadsleden
bestoken met informatie.
Martin Wiersma: 'Ik zeg niet dat we de technologie niet nodig hebben om iets te doen
aan milieuvervuiling, maar vooral moet de mentaliteit veranderen'. - foto willem mieras
„Kennis bijbrengen, weten
hoe het in elkaar zit, dat is
een eerste vereiste. Vervol
gens kunnen mensen een
waardeoordeel vormen:
waarom is het belangrijk dat
bijvoorbeeld een bepaald na
tuurgebied behouden blijft.
Heb je dat voor elkaar, dan
kan er een draagvlak ont
staan voor milieumaatrege
len."
Nou ja, milieumaatregelen.
'Een andere organisatie van
de samenleving', komt meer
in de buurt. Een beetje revo
lutie als het aan Martin
Wiersma ligt. Over de 6,5 mil
jard die het kabinet Lubbers
over heeft voor milieubeleid:
„Omdat we zo rijk zijn, kun
nen we het betrekkelijk lang
volhouden om dure maatre
gelen te nemen, symptomen
te bestrijden, maar daar red
je het niet mee."
„Ik zeg niet dat we de tech
nologie niet nodig hebben om
iets te doen aan milieuvervui
ling, maar vooral moet de
mentaliteit veranderen. Je
moet meer kijken naar wat er
de pijp ingaat, dan naar wat
er uitkomt. We stoppen tach
tig miljoen in een waterzui
vering op Walcheren. Het re
sultaat is dat weliswaar het
oppervlaktewater is verbe
terd, maar ook dat we de pro
blemen verplaatsea Waar
blijf je met het vuile slib?
Fosfaten en nitraten verdwij
nen zo in de Westerschelde.
Want we dachten: zout water
kan dat wel hebbea Nou, het
is wel gebleken in de Oostzee
dat dat een vergissing is."
Zulke dingen moet een
leerkracht kunnen uitleggen
aan z'n leerlingen, een voge
laar aan de mensen die hij
rondleidt door een natuurge
bied, een landbouwvoorlich-
ter aan de boer die z'n land
overbemest, en Martin
Wiersma aan Jan en Alle
man, die het maar wil horen.
Doelgroepen zat, blijkt uit re
cente voorbeelden. De schip
pers op het kanaal Gent-Ter-
neuzen, loonspuiters die hun
gif gevaarlijk opslaan. „Ik
kan geen cursus opzetten, al
leen voor die mensen, dat is
onbegonnen werk. Maar ik
zoek het wel in hun opleidin
gen, in hun belangenorgani
saties, in hun tijdschriften.
Daar moet ik zorgen voor een
constante stroom informatie,
voor genoeg gespreksstof."
Draagvlak voor 'een andere
organisatie van de samenle
ving'. „Uiteindelijk is het eco
nomisch opjaagsysteem de
wortel van al het milieu
kwaad. Lubbers zegt: dankzij
economische groei kunnen we
meer doen aan het milieu. Ja
maar, die groei veroorzaakt
wel nieuwe problemen. Hij
blijft steken in symptoombe
strijding, deeloplossinkjes.
Neem de katalysator in iedere
auto. Of de lucht er echt beter
van wordt is nog maar de
vraag, en de grondstof voor
die dingen raakt uitgeput."
De 'wegwerpmaatschappij'
is natuurlijk foute boel. „Mis
schien moeten we het wel
weer zoeken in duurzame
produkten. De glasbak is een
mooi ding hoor. Het is na
tuurlijk beter dat dat glas
weer wordt verwerkt, dan dat
het in het milieu terecht
komt, maar waarom niet te
rug naar de fles met statie
geld. Het is toch de dwaasheid
gekroond dat dat spul uit die
glasbak allemaal weer wordt
omgesmolten. Wat is er logi
scher dan statiegeld?"
Martien Wiersma geeft toe
dat het milieu in deze no-
nonsense tijd het tij tegen
heeft, maar ontdekt toch, met
groeiende hoop een paar
scheurtjes in 'het groei-den-
ken'. „Neem het verkeer.
Eerst moesten er alleen maar
nieuwe wegen en tunnels ko
men, nu halen ze toch alweer
het openbaar vervoer erbij.
De introductie van 'milieu
keur' is ook zoiets; prima dat
mensen kunnen kiezen tussen
vervuilende en niet-vervui-
lende produkten. En er ont
staan scheurtjes omdat op
den duur de wal het schip
keert. Het wordt nu duidelijk
dat je problemen niet kunt
blijven afwentelen. We
bouwden hogere schoorste
nen om van de rommel af te
zijn. Die vlieger gaat niet op,
blijkt nu. Geldt ook voor het
afval onder de grond, voor de
giftransporten naar Oost-
Duitsland en de Derde We
reld. Het wordt allemaal
doorgeprikt, en dat betekent
dat het schip niet meer zover
van de wal af is."
De waterzuivering anders
georganiseerd: milieuvrien
delijke boeren houden het
water schoon; hun produkten
worden duurder allicht, maar
de belastingbetaler hoeft
geen miljoenen op te hoesten
voor een zuiveringsinstalla
tie; hij houdt er nog aan over
als de biefstuk twee keer zo
duur wordt. Wiersma: „Nu
staat het hele spel op het ver
keerde been. We moeten toch
proberen het op dat andere
been te zetten. Ik kan in m'n
eentje de wereld niet verbete
ren, maar ik kan wel die in
formatie erin pompen, in het
onderwijs, in organisaties, bij
gemeenten, en noem maar
op."
