'Mijn zaak is voor de Hoge Raad'
Twintig jaar oorlog tussen protestant en katholiek Noord-Ierland
Jubileum Hoge Raad
gaat aan meeste
Nederlanders voorbij
SPAANSE Ol
'Marktecono
redding vooi
DE STEM BINNENLAND/BUITENLAND WOENSDAG 5 OKTOBER 1988
Onbepaalde tijd
Verplicht nummer
Flinke dreun
Doorgaan
pE STEMBUITENLAN
ANTIAGO - Bij aankon
^an Santiago werd Adoli
oremier van Spanje, onmi<
oor jeugdige aanhangers v
Uitspraak
Declaratie
KINNOCK ROEPT OP TOT
T48
De Hoge Raad der Nederlanden,
onze hoogste nationale rechter,
bestaat dezer dagen 150 jaar. Een
gedenkwaardig feit, waar dan
ook heel wat plechtigheden en
wetenschappelijke conferenties
aan worden gewijd.
De Hoge Raad (HR) is vaak in
het nieuws de laatste tijd, en niet
vanwege zijn jubileum. Moei
lijke maatschappelijke proble
men waarvoor duidelijke en ac
tuele wetten de oplossing zouden
moeten aanreiken, worden door
geschoven naar onze rechterlijke
macht, en uiteindelijk dus naar
de HR.
Maar het leeuwedeel van zijn
activiteiten heeft betrekking op
minder spectaculaire zaken. De
HR behandelt geschillen tussen
burgers onderling, tussen bur
gers en overheid en kijkt of de
strafwet juist is toegepast.
Veel mensen denken dat de HR
gewoon een rechtbank is waar
bij je nog een keertje in beroep
kunt gaan na een ongunstige
uitspraak van rechtbank of ge
rechtshof. Zo simpel is het niet.
Want de HR houdt zich alleen
met de uitleg van recht en wet
bezig, niet meer met de feitelijke
toedracht.
Een arrest of uitspraak van de
HR bevestigt de uitspraak van
een lagere rechter of casseert
(vernietigt) die. Bij zo'n cassatie
(vernietiging) geeft de HR de
zaak meestal aan een andere
rechtbank of een ander Hof en
dan wordt de hele zaak opnieuw
bekeken.
Onderzoeken tonen aan dat bur
gers wier zaak voor de HR is ge
komen nauwelijks meer weten
van hoe, wat en wanneer. Als
een zaak het tot de HR heeft ge
bracht, zijn er al zoveel jaren
verstreken en de rekeningen van
gerecht en juridische bijstand zo
torenhoog opgelopen dat de be
trokkenen er vaak al doodziek
van zijn geworden. Soms ook ho
ren de 'partijen' er nooit meer
iets van, wanneer bijvoorbeeld
de verzekering de zaak heeft
overgenomen.
Cees Manders lichtte zomaar een
geval uit de annalen van de HR,
een geschil tussen twee gewone
burgers, en praatte met hen over
hun grote gevecht tot aan de HR,
de hoogste rechtbank van het
koninkrijk. Over hoeveel tijd het
kostte en geld, en over de teleur
stelling van de verliezer en de
gematigde vreugde van de win
naar. Worden alleen de advoca
ten er maar beter van, van al dat
geprocedeer tot aan de Hoge
Raad Het lijkt er wel op.
Door Cees Manders
JAN VAN Hensbergen en
Karei Albers kenden elkaar
al jaren. Van het motorcros
sen. Van Hensbergen (42)
had in Tiel een motoren
zaak, Polysets ("voor al uw
motoraccessoires"), en deze
liet hij Karei wel eens spon
soren. Albers was per slot
van rekening ook tien jaar
jonger en had niet altijd
geld genoeg om die vrij dure
sport intensief te kunnen
beoefenen.
Van Hensbergen wilde Albers
best op weg helpen. „In de zo
mer van 1980 hadden we het
druk in de zaak en toen vroeg
ik hem of hij bij mij wilde ko
men werken. Albers zat zonder
werk, dus dat wilde hij wel. Hij
begon voor mij op 21 juli. We
hadden niets op papier, dat
hoefde niet. We kenden elkaar
toch
Zoals dat gaat in die 'han
del': de ene week kom je han
den tekort, en de week daarna
zie je soms geen klant. Eind
augustus was zo'n slappe tijd.
„Albers voelde al aan welke
kant het uit zou gaan en vroeg
me een arbeidscontract, met
het oog op de Sociale Dienst.
Dat vond ik best. Maar van die
dingen wist ik niks. Dus
stuurde ik hem naar mijn
boekhouder."
De boekhouder maakte een ar
beidscontract voor onbepaalde
tijd. En één van de bepalingen
daarin luidde: 'Er is een proef
tijd overeengekomen van 3
maanden'. Van Hensbergen:
„Ontzettend stom van die man.
God, wat heeft hij me daarmee
een ellende bezorgd. Dat zou al
gauw duidelijk worden. Maar
toen wist ik van niets. Albers
trouwens ook niet."
Ieder wordt geacht de wet te
kennen, en in die wet staat dat
een langere proef termijn dan
die van twee maanden niet
kan. Van Hensbergen: „een
deskundige als een boekhouder
had dat moeten weten. Daar
betaalde ik hem voor."
Begin september 1980 gaat
het echt slecht met Polysets.
„Albers vond het vervelend om
niets om handen te hebben.
Toen zei ik tegen hem: 'Karei,
we stoppen er mee. Ik moet je
ontslaan. Ik heb niks meer voor
je te doen en het ziet er niet
naar uit dat het binnenkort be
ter wordt.' Hij kon zich dat wel
indenken. Hij wilde zelf eigen
lijk ook wel weg. We gingen in
elk geval als vrienden uit elk
aar, die 5de september 1980."
In een proeftijd mag de
werkgever een werknemer zo
maar ontslaan. Dat dacht Al
bers ook en hij verzette zich
dus niet. Albers: „Maar toen ik
even later bij de Detam, de Be
drijfsvereniging, aanklopte
voor een uitkering zeiden ze
me: je krijgt niks, want je bent
nog in dienst bij Polysets. Ga
maar terug naar Van Hensber
gen. Je hebt recht op loon."
De Detam was goed op de
hoogte van de rechtspraak van
de Hoge Raad (HR). Want deze
laatste en hoogste rechtbank
zou Albers zeven jaar en vijf
processen later gelijk geven en
het ontslag ongeldig verklaren.
De redenering van de HR lijkt
ingewikkeld, maar is in feite
heel eenvoudig en logisch. Van
Hensbergen had gemeend Al
bers zomaar te kunnen ont
slaan, omdat dit nog binnen de
overeengekomen proef termijn
plaats vond. Maar die proeftijd
van drie maanden was één
maand langer dan de wet toe
staat en dus ongeldig. En een
ongeldige proeftijd is gelijk
aan géén proeftijd en dus had
Van Hensbergen voor het ont
slag van Albers naar het Ar
beidsbureau (GAB) gemoeten,
zoals altijd wanneer geen en
kele proef termijn is overeenge
komen.
Omdat de HR hiermee nog eens
duidelijk zegt wat kan en niet
kan met die proeftermijnen,
zou dit conflict tussen de
Groesbeker en de Tielenaar
voor rechtenstudenten wel eens
een verplicht nummer kunnen
worden. Enkele maanden gele
den stond de zaak in de weke
lijks verschijnende bundel van
HR-uitspraken, de 'Neder
landse Jurisprudentie', onder
nummer 232. Van Hensbergen:
„Nee, ik wist niet dat mijn zaak
gepubliceerd was, in - hoe
noemde u dat nou - de Neder
landse...?"
Maar laten we eens kijken
hoe de twee kemphanen uitein
delijk in Den Haag belanden.
Althans op papier want geen
van beiden heeft het gebouw
van de HR ooit gezien.
De Detam weigert de ontsla
gen Albers een uitkering, de
Sociale Dienst ook. Albers dus
terug naar Van Hensbergen:
'De Sociale Dienst zegt dat ik
nog steeds bij je in dienst ben.
Je zult me dan ook moeten
doorbetalen.'
'Onzin', zei Van Hensbergen,
verbaasd. 'Je krijgt van mij
geen cent'. Maar hij voelde nat
tigheid en ging naar zijn boek
houder. En deze gaf nu eens een
goed advies: 'Neem Albers
weer in dienst en vraag tegelij k
voor hem bij het GAB een ont
slagvergunning aan. Want stel
je voor dat Albers gelijk heeft,
dan zul je hem steeds moeten
doorbetalen.'
Daarom nam Polysets Al
bers terug. Dat was op 8 de
cember 1980 en op dezelfde dag
vroeg van Hensbergen voor Al
bers bij het GAB een ontslag
vergunning aan, 'wegens ge
brek aan werk'. En die kreeg
hij een paar dagen later.
„Albers vertrok bij mij op 19
december 1980. En sindsdien
heb ik hem nooit meer terugge
zien, met al die processen die
we tegen elkaar gevoerd heb
ben. Dat vind ik nou zo verve
lend, want ik neem hem niets
kwalijk, ook nu niet, nu hij dus
definitief gewonnen heeft. Ach
hij is ook maar door al die ad
vocaten en zo tegen me opgezet.
Die moeten er ook aan verdie
nen natuurlijk. Als het alleen
aan hemzelf gelegen had, was
er geen rechter aan te pas ge
komen."
Rechters komen er van dat
ogenblik af genoeg aan te pas.
Albers stapt naar de kanton
rechter en eist salaris van 5
september tot 8 december 1980,
met boete ruim 12.000 gulden
(bruto). Van Hensbergen vindt
het zo onterecht wat er gebeurt,
dat hij zich niet eens verdedigt.
De kantonrechter veroordeelt
hem 'bij verstek'.
Wanneer de deurwaarder
Het oude gebouw van de Hoge Raad.
het vonnis bij Polysets aan
reikt, wordt van Hensbergen
wakker. Hij tekent 'verzet' aan.
Dit wil zeggen dat hij de kan
tonrechter vraagt hem alsnog
de kans te geven zijn argumen
ten naar voren te brengen.
Van Hensbergen gaat intussen
failliet en daarom behandelt de
kantonrechter de zaak pas drie
jaar later, in april 1984. Zijn
oordeel verrast de rechtswe
reld, want hij vindt dat Van
Hensbergen zijn ex-monteur
best had mogen ontslaan en
hem dus niets schuldig is. Al
bers krijgt een flinke dreun.
Hij had ook al een beroepspro
cedure tegen de Sociale Dienst
verloren.
Van Hensbergen blij. „Daar
kwam ik dus mooi vanaf. En
terecht, want ik had gelijk."
Albers daarentegen zit in zak
en as. „Ik dacht te zullen win
nen en eindelijk dat geld te zul
len krijgen. Maar in plaats
daarvan moest ik nu een hoop
kosten betalen. Ik naar mijn
advocaat en die adviseerde me
in hoger beroep te gaan bij de
rechtbank. En dat deed ik dus.
Tja, als zij dat zegt.."
Van Hensbergen: „Ik dacht
al lang niet meer aan die kwes
tie, toen ik weer van die papie
ren thuis kreeg. Albers bleek in
beroep te zijn gegaan. Ik dacht,
wat is die jongen toch aan het
doen De kantonrechter had
toch een uitspraak gedaan.
Waarom legt hij zich er niet bij
neer
De rechtbank van Arnhem
behandelt de zaak Albers/van
Hensbergen in september 1985
en dan krijgt Albers gelijk: er
was geen geldige proeftijd, dus
had Albers niet zomaar ontsla
gen mogen worden. Mr K.
Leenhouts, de Tielse advocaat
van Van Hensbergen. „Dat de
Rechtbank de Kantonrechter
zo op de vingers tikte, ver
baasde me zeker niet. Want die
Kantonrechter was regelrecht
tegen alle bestaande opvattin
gen in gegaan."
Was het voor juristen alle
maal glashelder, de leek Van
Hensbergen begreep er niets
meer van. „Hoe kan het dat de
ene rechter zegt dat het zo is en
de volgende dan tot een geheel
andere conclusie komt Als dat
recht is, is het het meest waar
deloze wat er bestaat."
De rechtbank doet uitspraak
op 12 september 1985. Van
Hensbergen, de verliezer, hoort
er pas van op 25 oktober, wan
neer Leenhouts terugkomt van
vakantie. De raadsman
schrijft: „Als u zich met het
vonnis niet kunt verenigen,
kunt u gebruik maken van het
rechtsmiddel van cassatie. Dit
dient te geschieden binnen drie
maanden na 12 september jl„"
Maar Leenhouts gelooft niet
in die cassatie, het laatste 'ho
ger beroep', voor de HR. Dat
schrijft hij Van Hensbergen en
wijst hem op het „aanzienlijke
kostenrisico" van zo'n HR-pro-
cedure. Maar hij laat de beslis
sing aan Van Hensbergen: „Als
ik van u binnen 2 weken na he
den geen andersluidend tegen
bericht heb ontvangen, ga ik
ervan uit dat ik Uw dossier kan
afsluiten. Ik heb u in dat geval
met genoegen bijgestaan. Mijn
honorarium zal van rijkswege
worden voldaan."
Van Hensbergen weet van geen
ophouden. „Als je vindt dat je
gelijk hebt, moet je toch door
gaan tot de hoogste rechter?".
HILVERSUM (ANP) - Het jubileum van de ander
halve eeuw oude Hoge Raad lijkt, ondanks alle po-
gingen van het hoogste rechtscollege meer aan de
weg te timmeren, toch aan de meeste Nederlanders
voorbij te gaan. Slechts 6 procent van de bevolking
weet ervan en in dat percentage zijn de mannen
aanzienlijk beter vertegenwoordigd dan de vrouwen
(10 tegen 3 procent).
Deze cijfers komen uit een enquête die het bureau Into-
mart Quantron in opdracht van de NOS verrichtte. Ze
worden donderdagavond op de televisie gepresenteerd in
het discussieprogramma 'De macht van de derde macht',
Centraal thema hierin is de relatie tussen rechter en wet
gever.
Intromart peilde de gevoelens over de ontwikkeling dat
de rechter steeds meer beslissingen neemt op het gebied
van de politiek, zoals over euthanasie, stakingen etc. Vijf.
tig procent vindt dat een gewenste ontwikkeling, ruim een
derde (37 procent) niet. Naarmate de leeftijd toeneemt
wordt daar overigens steeds kritischer tegen aangekeken.
Verder blijkt dat 63 procent van de ondervraagden meer
vertrouwen in de rechter dan in de Tweede Kamer heeft.
Hoe ouder men is, hoe meer dat vertrouwen slinkt. Een
ruime meerderheid (61 procent) vindt dat de Tweede Ka
mer de overheid beter controleert dan de rechter, 22 pro
cent gelooft in dat opzicht meer in de rechter. Een grote
groep (69 procent) vindt tenslotte dat een rechter zijn eigen
opvattingen over politiek en maatschappij laat meespelen
in zijn uitspraak.
'arACAS (IPS) - De laat
je jaren zijn in veel La-
ünsamerikaanse landen tal
,an maatschappelijke orga
nisaties uit de grond ge-,
choten. De komst van deze
lasisorganisaties is een dui-
[elijke versterking voor de
jnge democratieën op het
ontinent, zo stellen des
kundigen vast op een con
ges over democratie en
jervorming in de Venezo-
aanse hoofdstad Caracas.
)e groei van deze basisorgani-
is een stimulans voor
democratische hervor-
aties
neer
mi
af
'H
aa
w<
va
co
m
to<
„C
zij
SC
toi
loop daarvan heb ik Albers de
stukken gestuurd."
Albers: „Ik hoorde dat mijn
zaak voor de HR was, maar hoe
dat nou in zijn werk ging, heb
ik niet geweten. Ik kreeg alle
stukken wel, geloof ik, en wat
ik ontving, heb ik ook bekeken.
Maar wat er in stond, drong
niet tot me door. Van de HR be
grijp ik nog niks, ook al ben ik
er zelf bij geweest. Daar zijn
advocaten voor. Op het tv-
journaal praatten ze wel eens
over de HR. En dan dacht ik bij
mezelf: hee, mijn zaak zit daar
ook.."
In januari 1986 bericht Leen
houts Van Hensbergen dat de
HR een datum voor het pleidooi
in de zaak heeft vastgesteld: 20
februari 1987. „Het jaartal be
rust niet op een vergissing. De
uitzonderlijk lange termijn
houdt verband met overbelas
ting van de Hoge Raad." Mr.
Bemelmans schrijft iets derge
lijks naar Albers.
Van Hensbergen denkt niet
meer aan de HR. „Als je de hele
dag met je werk bezig bent, dan
kun je zo'n juridisch proces
toch niet volgen En wie kan
na vijf, zes jaar nog steeds we
ten waar het over gaat. Ik heb
ook nooit de gedachte gehad om
er bij te zijn daar in Den Haag.
Van mijn advocaat heb ik heel
wat stukken gehad, fotocopiëen
enzo. Maar die dingen kon ik
niet lezen, daar begrijpt een ge
woon mens niks van." Een van
de stukken is de 'conclusie' van
de Advocaat-Generaal bij de
HR. Daarin staat de kijk van
het Openbaar Ministerie op de
zaak. De rechters van de HR
volgen die meestal. Van Hens
bergen legt de 'conclusie' („niet
geschreven in normale taal")
maar op de stapel.
een zaak betrokken zijn,
de uitslag door. Dat was hi
niet het geval."
Albers is blij met de ovi
winning daar in Den HaiLmjcci„
„We wisten wel dat wina p]n missie,
niet hetzelfde is als geld bei
ren, maar we waren toch
dat we nu in elk geval j
kosten hoefden te betalen."
De HR heeft het laats
3oor Eric Vrij sen
)e Chileense minister van Bui
Jarcia, had hem al bij voorbc
menging in de binnenlandse
oont Suarez een groot vertrou'
woord gesproken en Van Het ium vandaag in Chili.
bergen moet nu dokken:
achterstallige salaris van A
bers, dat van ƒ12.000 is
pen tot ƒ23.000, plus de proces
kosten (ƒ4000).
Albers' advocaat
regeling getroffen
Tot de zestig man sterke de-
egatie behoren politici, diplo
maten en ambtenaren uit 24
anden, behorend tot alle poli-
ieke stromingen. Zij verrich-
heeft ei en hun taak in opdracht van
met let in Washington gevestigde
Hensbergen, van een betalii Nationale Democratische Insti-
van ƒ100 per maand, geduren
drie jaar. Daarna zal word
bekeken of de rest moet w«
den kwijtgescholden. Ata ementariërs.
„Het is maar een heel kit
beetje, maar toch mooi meegi jreigd in Chili, nu de politieke
spanning daar tot grote hoogte
s opgelopen? „Ik heb wel eens
:waardere beledigingen onder
nomen, beter dan niks.
Albers noch Van Hensberg
zou er aan gedacht hebben m
het geschil door te gaan tot aa >aan dan vanmorgen op het
de HR, als ze zelf meer hadde vliegveld. De jongelui die mij
moeten betalen dan die
eigen bijdrage en ƒ100 va
griffierechten en uittreksels.
Albers: „Eerlijk gezegd M jen beslist geen voeling met de
ik er nooit bij stil gestaan hoefoverheersende publieke me-
ling in dit land", zegt Adolfo
suarez ontspannen.
Maar hij kan toch niet het
dee hebben dat hij van harte
welkom is bij de Chileense
autoriteiten? „Ik ben het niet
eens met de minister van Bui-
lenlandse Zaken. Wij interna
tionale waarnemers mengen
Leenhouts: „Ik heb hem gezegd
dat het hem niets zou opleve
ren. Maar die man was zo emo
tioneel bij die zaak betrokken.
Hij wilde niet stoppen."
Leenhouts kan zelf niet pro
cederen voor de HR. Daar zijn
speciale Haagse cassatie-advo
caten voor. Die kijken eerst of
een procedure kans van slagen
heeft. Van Hensbergens cassa
tie-advocaat ziet wel iets in de
zaak. De laatste uitspraak van
de HR over deze kwestie van de
proeftermijnen dateert van 57
jaar terug. Daar zou de HR best
eens op terug kunnen komen.
Of, zoals juristen zeggen: de
HR zou best eens 'om' kunnen
gaan. De zaak Van Hensberge-
rYAlbers wordt dus op de 'rol'
(agenda) van de HR geplaatst.
Mevrouw Bemelmans (Nij
megen), de advocaat van Al
bers, hoefde na de uitspraak
van de rechtbank niets meer te
doen. „Albers had gewonnen en
dan houdt het voor ons op. Het
initiatief voor een procedure
voor de HR lag bij de tegenpar
tij. Ik hoefde alleen maar een
cassatieadvocaat in Den Haag
te zoeken om onze zaak voor de
HR te verdedigen. Van het ver-
Albers geloofde het ook wel.
„Het liep allemaal via de advo
caat. Het ging zijn gangetje.
Stel je voor dat ik zelf aanwe
zig had moeten zijn bij al die
rechtszittingen, nee, ik denk
niet dat ik het dan zover zou
hebben laten komen. Ik heb er
ook nooit wakker van gelegen.
Ja, af en toe dacht je wel eens:
stel dat ik win en al dat geld
beur, wat voor leuke dingen
zou ik daar niet al mee kunnen
doen."
8 juli 1987 wijst de HR 'ar
rest', doet dus uitspraak: Van
Hensbergen verliest en Albers
wint, simpel gezegd. Leenhouts
schrijft dat aan Van Hensber
gen drie weken later. „Na ze
ven jaar krijg je dan een
briefje van je advocaat. Die
zegt dat je verloren hebt voor
de Hoge Raad en dat hij de
zaak als afgedaan beschouwt.
Wat verloren wat afgedaan
denk je dan. O ja, dat proces.
Liep dat nog steeds
Ook Albers moet over de af
loop in Den Haag in een briefje
van zijn advocaat lezen. Mr.Be-
melmans: „Hier op kantoor
doen we alles schriftelijk. Ja
soms als de mensen enorm bij
veel al die processen
Maar voor mij hoefden ze nis
naar de HR. Ik heb er niet oi
gevraagd." Van Hensbergei
„Ik besef wel degelijk dat 4
hele zaak de gemeenschap
zettend veel geld heeft gel
Maar ik heb Albers niet
vraagd die processen te begin
nen. We hadden het toch vee
beter onder elkaar kunnen of-
lossen En nou krijgt hij no-
niks, ondanks zijn mooie ove
winning voor de HR. Nee,
het mij vraagt zijn al die pre
cessen niets anders dan ee
grote vetmesterij van den
waarders en advocaten."
Wegens hun financiële situali
hoefden beide heren hun advo
caten (in Tiel, Nijmegen en De
Haag) niet te betalen. Die mof
ten samen ongeveer ƒ10.000b:
de staat hebben gedeclareeri
Dit valt nog mee, omdat
zaak juridisch betrekke!
eenvoudig was.
Een deel van die tien mill:
verhaalt de overheid weer
de verliezer, voorzover dat»
gelijk is. Maar verliezer V®
Hensbergen heeft een ra!'
muminkomen, waar niet
vanaf kan. En als vermoge
heeft hij - naar hij zegt -
niet eens een eenvoudig video
apparaatje
„Het enige wat op mijn na
staat is een oude fiets. Nou,
mogen ze hebben. Laat zemaï
komen die deurwaarders.
werk nu nog in het bedrijf1
mijn zoon. Maar straks krijg
van hem ontslag (de brief v»1
het GAB is al klaar), omdat''
geen werk meer voor me i1
Kan Lubbers me gaan
houden. Hebben ze dat nou
wild met dat proces voor
Door Roger Simons
TWINTIG jaar geleden, op 5
oktober 1968, werd in het
Noord-Ierse Londonderry
een roomskatholieke mars
voor gelijke burgerrechten
door de overwegend protes
tantse politie in elkaar ge
timmerd met gummistok
ken en waterkanonnen.
Van toen af was het uit met de
isolatie waarin Noord-Ierland
zich bijna een halve eeuw had
bevonden. De mars in London
derry ontketende een oorlog die
officieel nog steeds niet is ver
klaard maar al 20 jaar duurt.
De zes Ierse graafschappen
die samen het juridische begrip
Ulster vormen (dat geografisch
niet helemaal klopt) worden
door Londen beschouwd als een
praktisch onvervreemdbaar
onderdeel van het Britse rijk.
Op de protestanten van Noord-
Ierland na denken de meeste
Ieren daar anders over. Zij
wensen de hereniging van hun
land, een doel dat ze veel liever
zouden bereiken zonder bloed
vergieten dan met oorlogvoe
ring.
Want de historische strijd
voor Ierse hereniging die door
geen enkele andere Europese
staat politiek wordt gesteund
omdat men zich niet wil men
gen in de 'interne' aangelegen
heden van de Britten, hebben
Ierland al veel bloed en tranen
gekost. In de 'oorlog' van de
laatste 20 jaar was echter
hoofdzakelijk het Verenigd
Koninkrijk het kind van de re
kening.
Noord-Ierland trekt momen
teel een jaarlijkse regerings
subsidie van 1,5 miljard pond
ter ondersteuning van zijn eco
nomie. Hoewel een dergelijke
bijstand waarschijnlijk hoe
dan ook door Londen zou wor
den betaald, is het duidelijk dat
de aanslepende troebelen de zes
Ierse graafschappen des te
meer hebben verpauperd.
Ook de economie van de
Ierse republiek heeft zwaar ge
leden onder de oorlogssituatie
van de laatste 20 jaar in het
noorden. De regering van Du
blin berekent dat van 1969 tot
1983 een verlies van minstens
anderhalf miljard Ierse pond
werd geleden in de toeristische
sector. Tienduizenden buiten
landers bleven weg uit angst
voor bomaanslagen en schiet
partijen. In diezelfde periode
gaf Dublin een extra 724 mil
joen Ierse pond uit aan nieuwe
veiligheidsmaatregelen.
De rekening voor de Britse
belastingbetalers van Groot-
Brittanniës uitgebreide mili
taire aanwezigheid in Noord-
Ierland bedraagt een half mil
joen pond per dag. Maar de
kosten van de Royal Ulster
Constabulary, het koninklijke
politiekorps van Noord-Ier
land, komen dagelijks op iets
meer dan 1 miljoen pond. De
Noord-Ierse politie heeft sinds
1979 alsmaar meer geld nodig
omdat zij sedert die tijd doorlo
pend ingezet wordt om de be
drijvigheid van republikeinse
en protestantse (Britsgezinde)
activisten te onderdrukken.
De schade die in de voorbije
20 jaar werd aangericht door
dergelijke 'terroristen' heeft
Londen al 650 miljoen pond ge
kost. In de jaren zeventig was
zij aanzienlijk hoger - en dus
een stuk duurder - dan in de
jaren tachtig omdat de zogehe
ten 'Voorlopige' Ira in laatstge
noemde periode praktisch geen
bomaanslagen meer pleegde op
Noord-Ierse winkels, waren
huizen en andere handelsza
ken. De jaarlijkse gemiddelde
vergoeding die door Londen
wordt uitbetaald voor mate
riële schade bedraagt momen
teel zo'n 28 miljoen pond.
Maar de gruwelijkste cijfers
als gevolg van de twintigjarige
Noord-Ierse 'oorlog' zijn deze
van het aantal doden dat mo
menteel al meer dan 2.700 be
draagt. De meeste overleden
slachtoffers van de Anglo-Ierse
strijd zijn burgers. 1972, het
jaar van 'Bloedige Zondag' in
Londonderry (dat tegenwoor
dig eigenlijk opnieuw bij zijn
oorspronkelijke naam Derry
dient te worden genoemd) en
'Bloedige Vrijdag' in Belfast,
was het ergste van allemaal.
Dat jaar stierven 103 solda
ten en 321 burgers, hoofdzake
lijk onschuldige voorbijgan
gers maar ongetwijfeld ook en
kele republikeinse activisten.
In 1975 en 1976 eisten de vijan
delijkheden eveneens veel
slachtoffers. Sedertdien hebben
het Britse leger en de RUC het
gemiddelde aantal doden te
ruggeschroefd tot ongeveer 85
per jaar.
In 1988 werden door de Ira al
21 Britse militairen vermoord.
Drie van deze mannen sneuvel
den in Nederland en één in Bel
gië; de overigen verloren het
leven in aanslagen op Noora-
Iers grondgebied waar men dit
jaar ook een tiental nieuwe
burgerlijke doden betreurt.
De Britse autoriteiten be
weerden de afgelopen 20 jaar
met regelmatige tussenpozen
dat zij de Ira kompleet hadden
verslagen.
Steeds opnieuw
kwam evenwel aan het licht
dat dit maar een wensdroom
was. Londen en Dublin probe
ren momenteel de Ierse kwestie
vreedzaam en erg voorzichtig
op te lossen in de geest van het
Anglo-Ierse verdrag dat in no
vember 1985 door hen werd on
dertekend. Maar zowel de Ira
als de unionisten (die in Noord-
Ierland de protestantse meer
derheid vertegenwoordigen)
zijn - overigens om sterk uit
eenlopende redenen - afkerirl
van dit akkoord.
Londen en Dublin hebW
trouwens samen nog niet
bereikt. De 'oorlog' in Nerf
Ierland duurt voort en de
hoofdsteden liggen ger
opnieuw met elkaar in rrf
ten gevolge van tactloze 1
verklaringen of maatregel®
die getuigen van weinig 1
voor het Ierse standpunt en®)
minder diplomatieke 'feeling
Het nieuwste knelpunt is J
uitslag van het gerechteV
onderzoek op Gibraltar
aanleiding van de schietprf'
afgelopen maart, waarin d®°
SAS-soldaten drie Ira-acti«s
ten (onder wie een j<®
vrouw) 'onschadelijk' werf
gemaakt. Dublin dat de sc
politiek van de SAS even
baars vindt als om het ev®
welke Ira-aanslag, is van rf
ning dat op Gibraltar geen
jectief oordeel werd geveld.
Dem
De voormalige Spaanse rege
ringsleider staat aan het hoofd
yan een gezaghebbende delega
te die wil toezien op het eer-
ij ke verloop van het referen-
tuut voor Internationale Za-
:en. Daarnaast is er een groep
van ruim 170 buitenlandse par-
Voelt Suarez zich niet be-
telaagden, behoorden tot een
;eradicaliseerde sector van de
Ihileense bevolking. Zij heb-
on
te]
Ct
ov
m
all
rei
scl
he
la
ui
ge
h£
m
sc
st
zi;
bi
le
be
fe
Si
ui
re
de
va
te
di
er
m
vc
Si
sc
le
de
BLACKPOOL (RTR) - De
Labourparty moet de
markteconomie aanvaarden
als realiteit wil zij volgende
verkiezingen winnen. Dit
zei Neil Kinnock dinsdag in
zijn eerste toespraak als
voorzitter van de Labour-
Party tijdens het congres
dat Britse socialisten deze
week in Blackpool houden.
Labour zal nooit haar politieke
doel van sociale gerechtigheid
bereiken, volgens Kinnock, als
zij er niet in slaagt de Conser-
v
n
ti
g<
v
h
Si
w
v
a
k
s:
Wie slim is koopt meteen een lot. Wa
zo n 2 miljoen loten. Verdeeld over 3 trt
het half miljoen. Eerste trek-
S volge,nde week woensdag. 1*^
