SEOUL
1988
erwachtingen niet hoog gespannen
;e
l
panning te veel voor Reniers
Alles draait om Sabonis
ERARD NUBOER STAAT VOOR DERDE OLYMPISCHE MARATHON
G
}enoten
BASKETBALGOUD VOOR RUSSEN T19
streepje
lESTEM SPORT 3
ZATERDAG 1 OKTOBER 1988
iEOUL - Gerard Nijboer begint zondag aan zijn
erde Olympische marathon. Twee werkte hij er
eeds af, met zeer wisselend succes.
FDE WORDEN IN DIT WERELDVELD GETUIGT VAN GROTE KLASSE'
:rbrugge bv, industrie-
Hitte
Bevoorrecht
Limiet
u weer vier jaar later rekent
igenlijk niemand meer ergens
p, Ook Gerard Nijboer zelf
jet „Mijn verwachtingen zijn
iet zo hoog gespannen. In Los
jigeles liep ik over van zelf-
ertrouwen, hier heb ik mis-
thien ietsje te weinig".
Gerard Nijboer, 33 jaar, so-
psychiatrisch verpleeg-
ige, komt over als een
Tiendelij ke man en is dat ook.
'aar hij is zeker geen gezellig-
eidsdier. Het liefst leeft hij op
jn eentje, heeft liever geen
aeur van andere mensen aan
jn hoofd en houdt van rust en
almte.
Hij kent zijn beperkingen als
en ander en geeft ook altijd
oe: „Ik heb bewondering voor
e atleten die de marathon on
er de 2.08 of 2.09 uur kunnen
i. Zelf zal ik dat nooit be-
■eiken, want mijn basissnel-
is gewoon niet hoog ge-
oeg".
fgelopen week heeft hij geno-
:n van zijn makker Marti ten
late, (he als voorbereiding op
e marathon de 10 kilometer
ep en zich plaatste voor de fi-
ale. Daar verbeterde hij zijn
ersoonlijk record met meer
an een halve minuut.
„De prestatie van Marti valt
het niet bij al die andere din-
!!L Maar weinig mensen be
ffen wat Marti hier gedaan
■ft. Nog nooit werd een Ne-
riander negende op de Olym-
lische 10 kilometer en hij reali-
•rde de derde tijd die ooit
loor een Nederlander is gelo-
:n. Voor Marti is het toernooi
il geslaagd, ook al zou hij bij de
«arathon moeten uitstappen".
SEOUL - Basketballers uit de Sovjetunie zijn inmid
dels een gewild import-artikel. En de vraag ernaar zal
zeker toenemen nadat de Russen hun land gisteren
aan een tweede gouden medaille in de historie van de
Olympische Spelen hielpen. Joegoslavië haalde in de
finale tamelijk verrassend met 76-63 bakzeil.
en in een open
W/r/o/ut.
- FOTO AP
De eindstrijd stond ontegen
zeggelijk in het teken van de
wederopstanding van Arvi-
das-Romas Sabonis, de 2.20
meter lange reus uit Li-
tauen. Achttien maanden
raakte hij geen basketbal
aan vanwege een dubbele
operatie aan een achilles
pees. „Voor dit toerooi heeft
hij twee weken in Moskou
getraind voordat hij naar
Seoul kwam. Zonder enig
wedstrijdritme dus. En dan
zo spelen. Dat tekent hem
tot de beste center ter we
reld", loofde winnend coach
Aleksander Gomelski zijn
troetelkind.
Als de 57-jarige coach
spreekt van de beste ter we
reld sluit hij de sterren van
het Amerikaanse profbas
ketbal uit. Maar ook daarin
hoopt de 23-jarige reus eens
zijn kunsten te mogen ver
tonen. Portland Trailblazers
lijkt binnenkort de gok die
het twee jaar geleden nam
door alvast de rechten op
Sabonis voor het NBA-cir
cuit op te eisen, te mogen
verzilveren. Het legde be
slag op de center toen nog
geen sprake was van de ex
port van basketbaltalent uit
de Sovjetunie.
De Trailblazers lieten in de
afgelopen maanden ook nog
eens heel nadrukkelijk van
hun goede bedoelingen blij
ken, toen ze de revalidatie
van Sabonis' kwetsbare
achillespees voor hun reke
ning namen. Iets dat bij
John Thompson, coach van
de Amerikaanse Olympi
sche ploeg, in het verkeerde
keelgat schoot. „Geef je vij
and een touw en hij knoopt
je ermee op", gromde hij
maanden geleden al. En hij
riep die grief drie dagen ge
leden nog eens bij zijn land
genoten in de herinnering
nadat Sabonis en de zijnen
zijn superieur geachte
equipe in de halve finales
verrassend onderuithaalde.
Niet in de laatste plaats
dankzij het intelligente spel
van Sabonis.
Nu is Sabonis niet de
enige die van Amerikaanse
profploegen al een concrete
aanbieding op zak heeft. Di
rect na afloop van de eind
strijd kreeg topscorer Sha-
runas Marcheulenis (21 pun
ten) bezoek van de Atlanta
Hawks, dat de 24-jarige for
ward onmiddellijk in wilde
lijven. „Dat is nu een zaak
van de basketbalfederatie
van Litauen", zei coach Go
melski. „In Moskou is men
akkoord, maar in Vilnius
nog niet. Hij is de ster van
Statiba. Die club zou wei
eens kunnen degraderen uit
de topliga als Marcheulenis
vertrekt. Daarom is het
maar de vraag of hij toe
stemming krijgt oni te
gaan", aldus Gomelski die al
jarenlang een warm voor
stander is van de export van
zijn beste internationals en
dan het liefst naar de VS.
„Daar wordt het beste bas
ketbal gespeeld. Daar kun-
door Jules
nen ze nog veel van opste
ken".
Sinds men in Moskou de
grenzen opende voor zijn
beste atleten mogen ook
Alaxander Volkov en Valeri
Tichonenko hopen nog eens
in de NBA aan de slag te ko
men. Zoals de oudgedienden
Rimas Kurtinaitis (28) - te
gen de VS goed voor 32 pun
ten - en Valdemaras Chomi-
cius (29) erop rekenen hun
talenten op korte termijn in
de Bondsrepubliek (SSV
Hagen) en Spanje (Canarias)
te gelde te kunnen maken.
„En dat allemaal dankzij
Gorbatsjov", liet de schot-
vaardige voorspeler Chomi-
tius weten. „Dankzij de
frisse wind die er bij ons
waait, is veel meer mogelijk.
We krijgen nu geld als we
lang in het buitenland zijn
en mogen ons veel losser
voorbereiden. Zo hebben we
allemaal weer veel meer
plezier gekregen in de beoe
fening van onze sport", zei
Chomitius die net als zijn
ploegmaats binnenkort de
aangekondigde bonus van
13.000 dollar voor een goude
plak in Seoul tegemoet kan
zien.
Maar ook bij de in door
snee jonge Joegoslaven die
zich gisteren op alle fronten
af lieten troeven door de
meer ervaren Russen, is
sprake van een toenemende
export. Boston Celtics, een
van de meest vooraan
staande NBA-organisaties,
legde al een claim op de 2.13
meter lange Stojan Vranko-
vic. En een jaar geleden liet
Real Madrid Drazen Petro-
vic, het supertalent, alvast
een contract tekenen dat
maandag, een dag na afloop
van de Spelen, rechtsgeldig
zou worden. Atlanta Hawks
is inmiddels echter graag
bereid de verplichtingen
van de Madrilenen (jaarsa
laris van 1 miljoen dollar)
over te nemen, nadat de
clubleiding heeft aangekon
digd zijn peperdure basket
balafdeling af te willen sto
ten.
Petrovic was gisteren bij
de Joegoslaven de enige die
zo af en toe nog wel eens iets
uit kon richten tegen de
hechte afwering van de Sov
jets, die in Sabonis hun grote
regelaar en niet te temmen
rebounder hadden en Mar
cheulenis de zaak koel af
lieten maken.
SOVJET UNIE-JOEGO-
SLAVIË 76-63 (31-28).
Score Sovjetunie: Marcheulenis
21, Sabonis 20, Tarakanov 8,
Volkov en Chomitius 7, Sokk 5,
Belostennyi 1.
Score Joegoslavië: Petrovic 24,
Divac 11, Paspalja 8, Obradovic
6, Radja en Cvjeticanic 4, Kukoc
en Vrankovic 3.
>1980 in Moskou werd hij, toen niemand iets van hem
erwachtte, tot ieders verrassing tweede achter de Oost-
uitser Cierpinski. In 1984, Los Angeles, waren de ver
achtingen wel hoog gespannen en toen stapte hij na 29
jlometer uit de wedstrijd.
!men. Daarvoor zult u moeten
'en en bochten nemen,
is maakt de weemoed plaats
ider gevoel. Dan lijkt het alsof u
ademen. Uw bloed iets snellef
gevoel dat u misschien al heel
en missen.
in onze eerste proefrijders
ider woorden: Er stroomt weer
ieBMW316i.
jder, zo leert de erva- |i"^J
'n beetje overdrijven.
IET DE NIEUWE M40 MOTOR
ïOUL - Op de dag van de
jaarheid kreeg de span
ing Tini Reniers toch te
akken. De hand trilde. Een
akele keer maar en nooit
'hg- Maar juist te veel om
a Nederlandse handboog-
ahutter op het podium te
rijgen. Dat werd gevuld
'et een onbewogen Kore
an, een spijkerharde Ame-
■kaan en een onverstoor
de Rus, op wie de span-
lng geen vat kreeg.
°°r Tini Reniers, die 's mor-
tos met de hakken over de
l0°t de finale bereikte, was er
e troost dat hij nog nooit zo
Wg reikte. Na de achtste in
loskou en de twaalfde in Los
ngeles leverde Reniers met de
'Jfde plaats in Seoul eigenlijk
:n topprestatie. Vandaar dat
ar vrede mee kon nemen:
Natuurlijk had ik graag een
^taille gehaald en het zat er
wel een poosje in. Maar ik
to nog nooit zo hoog geëindigd
zo n sterk veld. Daar ben ik
;g blij mee. ik hoef mezelf ook
«s te verwijten," treurde Re-
ans 'an§ om de gemiste
P yier pijlen van ^et ejn(je
acht Tini Reniers zijn kansen
nïf6? meteen 'afzwaaier' op
meter, die slechts 6 pun-
lp j Ulc blcLIllS O pUTl-
*\AN 19,4813 AH,TELEFOON gd
Pf herstel van de schade was
nauwelijks. Zelfs drie tienen
stotserie hadden Reniers
EMOLENSTRAAT 3,4791A
meer op het podium ge-
facht.
feeer Reniers, zoals hij
to doet, de wedstrijd analy-
Jdoor Ton van Esch
seert, zal die 'mispeer' hem nog
vaak door het hoofd spoken.
„Hij liet de pijl gewoon uit de
vingers glippen," nam bonds
coach Peter Prins geen blad
voor de mond. Reniers zelf was
wat genuanceerder. „Ik richtte
vanwege de wind enigszins van
de roos af, draaide wat bij en
daarbij slipte de pijl iets te
vroeg weg".
Toch een zenuwtrekje op het
moment suprème? „Nee, ze
nuwachtig was ik niet. In ieder
geval minder dan 's ochtends
toen ik moest worstelen om nog
bij de laatste acht te komen. De
finale bereiken, dat was voor
mij het belangrijkste. Daarin
mocht ik niet falen. Daarom
had ik na de halve finale juist
een bevrijd gevoel," aldus Re
niers. „Hij heeft hier een ge
weldige prestatie geleverd, ook
al is het dan geen medaille ge
worden. Vijfde worden in dit
wereldveld getuigt van grote
klasse," prees Prins de Braban
der, die zich gemakkelijk laat
coachen. „Ik ben er slechts om
hem op tijd een schouderklopje
te geven, een aai over zijn bol
of een schop onder zijn kont.
Voor de rest kan Reniers het
zelf wel aan," hield Prins zich
bescheiden op de achtergrond.
Misschien had de mentale
steun van zijn fysio-therapeut
Hans Blüm Reniers op het
schavotje kunnen brengen.
„Met Blüm werk ik nu drie j aar
samen. Die man kent me van
binnen en van buiten. Daar heb
ik een geweldige steun aan.
Hem heb ik eigenlijk wel ge
mist. Maar ja, onze bond kon
dat niet betalen en dan houdt
het gewoon op".
Halverwege de eindstrijd had
Reniers zich op de derde plaats
genesteld. Hoewel de Koreaan
Chun hem op de 70 meter twee
maal passeerde, had Reniers
aan het begin van de laatste af
stand (90 meter) het brons weer
'virtueel' in handen. Negen pij
len scheidden hem van het ere
metaal. De zesde daarvan trof
zijn eigen kansen in het hart.
Reniers was 's morgens ver
antwoordelijk geweest voor de
eliminatie van twee voorma
lige Olympische kampioenen.
In de titanenstrijd om de acht
ste plaats in de halve finale
versperde Reniers zowel Darell
Pace (kampioen in 1976 en 1984)
als zijn Finse vriend Poikolai-
nen (1980) de weg naar de eind
strijd. Daarin waren ook zij
trouwens kansloos geweest te
gen het geweld van wereld
kampioen Jay Barrs die de Ko
reaan Park en de Rus Echeev
(Europees kampioen) naar res
pectievelijk de tweede en derde
plaats verwees. De miljoenen
die Korea investeerde in de
vrouwenploeg leverde rende
ment op in de vorm van goud
voor Kim en zilver voor Yun
die de Russische Arjannikova
op afstand hielden.
De verrichtingen van Re
niers werden op de slotdag
door de Nederlandse media
massaal en nauwlettend ge
volgd. Na Seoul keert het
handboogschieten weer terug
in de anonimiteit. „Maar wij
hebben nu toch een aardige
portie aandacht gehad," inven
tariseert bondscoach Peter
Prins tevreden. „Dat hebben
we met name te danken aan
Tini Reniers die met zijn pres
taties de journalisten wel
dwong om naar ons te komen
kijken. Met een medaille was
die respons uiteraard nog gro
ter geweest. Maar misschien
dat sponsors zich nu toch iets
van ons lot aantrekken. Vanaf
oktober ga ik met de kernploe
gen gestructureerd en profes
sioneel werken. Er zit echt nog
veel meer in. Maar dat kost
uiteraard geld. Meer dan de
83.000 gulden waarmee ik nu
drie kernploegen moest onder
houden".
Van de kernploeg zal Reniers
straks geen deel uitmaken. De
boog gaat nog wel niet aan de
kapstok maar Reniers schiet
alleen nog wanneer het hem
zelf uitkomt: „Ik schiet hierna
alleen nog maar grote toer
nooien waarvoor ik persoonlijk
kan inschrijven. Of waarvoor
ik word uitgenodigd. Een zo'n
invitatie heb ik al op zak. Ik
kan met m'n hele gezin naar
Australië komen om daar te
schieten. Overigens kan de
naam Reniers straks best weer
eens opduiken in de top van de
uitslagen. Mijn dochter Moniek
heeft mijn aanleg. Die ga ik be
geleiden. Als ze het echt wil,
kan ze het ver schoppen". Ne
derland kan dus gerust zijn.
Tini Reniers tijdens zijn wedstrijden in Seoul.
door Giel Hendrix
winter door. Mensen hebben
hem al vaak aangeraden het
kalmer aan te doen. Maar als
Marti een of twee weken achter
elkaar niet kon lopen, zou hij
gek worden, geloof ik. En aan
de andere kant heeft het hem
goed gedaan ook. Wat hij nu al
achter de rug heeft, kan nie
mand hem meer afnemen".
Praten over anderen, dat ligt
Nijboer wel. Als zijn eigen per
soon ter sprake komt, komen de
woorden niet zo ongeremd uit
zijn mond, antwoordt hij een
stuk voorzichtiger. „Ik heb veel
bereikt in mijn loopbaan", zegt
hij wel. „Meer dan op basis van
mijn snelheid erin zat. De
Olympische marathon van
Moskou werd beïnvloed door
de Amerikaanse boycot en op
het Europees kampioenschap
in Athene (waar hij winnaar
werd) waren de omstandighe
den in mijn voordeel. Dat was
mijn geluk toen. Ik was beter
bestand tegen die hitte".
In het Olympisch dorp in
Seoul heeft Nijboer het niet
naar zijn zin. Hij schikt zich in
zijn lot, maar het liefst was hij
pas een of twee dagen voor de
start naar Seoul gekomen.
„Niet dat het hier zo slecht is,
maar het liefst bereid ik me in
eigen omgeving voor. Dat kan
in dit geval niet en daarom had
ik tot vrijdag in Japan willen
blijven. In het dorp is het veel
te onrustig. Tegen de tijd dat
wij moeten lopen zijn de
meeste wedstrijden afgelopen.
De mensen vieren feest, maken
herrie en wij moeten ons se
rieus vorbereiden. Bovendien
wil ik er altijd de spanning zo
lang mogelijk in houden. Als je
Seoul binnen komt, voel je die
al stijgen. Tegen zondag begint
die al weer af te nemen en dat
is niet zo'n goede zaak voor
mij".
Tijdens de trainingsstage in
Japan heeft Nijboer, evenals
hier in Seoul, niet veel kunnen
Gerard Nijboer (12): „Mijn basissnelheid is gewoon niet hoog genoeg".
trainen. „Er zijn te weinig rus
tige plekken waar je kilome
ters kunt maken. Bovendien
moet je hier overal op harde
ondergrond trainen en dat is
ook niet zo best. Als je, zoals ik,
overal in de wereld komt, besef
je pas hoe goed je het hebt in
Nederland als weg-atleet. Je
kunt op elk gewenst moment,
op elke gewenste ondergrond,
gaan lopen. In Japan en Korea
kan dat niet. Tussen het ver
keer rennen is onmogelijk,
want ze rijden je zo het zieken
huis in. En een stukje bos is
hier nergens, of je zou uren in
een bus moeten gaan zitten en
dat is ook waanzin".
Van de weersomstandighe
den in Seoul heeft Nijboer wei
nig last. „In Japan was het veel
moeilijker. De luchtvochtig
heid was daar 's morgens al
meer dan 90 procent en dat
bleef de hele dag zo. Hier neemt
die midden op de dag gelukkig
af. Ik heb in Japan dagen ge
had dat ik na tien kilometer ge
woon niet meer vooruit kwam.
Dat ik langs de kant van de
weg moest gaan staan. Drijfnat
van het zweet en doodmoe.
Hier is het een stuk aangena
mer, al vond ik aan de andere
kant Japan veel veiliger. Als je
je neus buiten de deur stak was
er al een agent in de buurt. Dat
is niet altijd even prettig, maar
ik voelde me er wel veilig. In
Seoul gebeuren de controles
veel soepeler en vriendelijker.
Heel anders dan bijvoorbeeld
in Los Angeles waar je van die
norse mannen tegenover je
vond".
Op de leeftijd van Gerard Nij
boer leveren nog veel atleten
topprestaties. Nijboer heeft,
met zijn 33 jaar, in 1988 niet
veel gepresteerd. Hij haalde
zelfs niet eens de Olympische
limiet maar werd op basis van
vroegere verdiensten toch aan
gewezen voor Seoul.
„Officieel heb ik nooit ge
hoord waarom het NOC me
heeft afgevaardigd. Maar als ze
het op grond van prestaties
hadden gedaan, hadden ze be
ter John Vermeule kunnen stu
ren. Er is altijd veel kritiek op
het NOC, maar in mijn geval
moet je ze toch een compliment
maken. Ze hebben het aange
durfd een man te sturen die
niet aan de officiële limiet
heeft voldaan en dat gebeurt
niet vaak".
Gerard Nijboer heeft nog
geen toekomstplannen ge
maakt. Hij weet niet wat de ko
mende jaren zullen brengen,
maar sluit aan de andere kant
ook niet uit dat hij over vier
jaar in Barcelona aan de start
zal staan.
Nijboer: „Het is moeilijk om
afscheid te nemen, want ik be
sef terdege dat ik een prachtig
leven heb. Halve dagen werken
en de rest van de dag tijd voor
de sport. Dat zou ik nog jaren
kunnen volhouden. Maar aan
de andere kant tikt de biologi
sche klok ook gewoon door en
die wekker zal op een gegeven
moment aflopen. Alleen weet
ik niet wanneer. Tot die tijd
hoop ik in ieder geval met top
sport bezig te blijven. Welis
waar niet aan de absolute top,
maar als alles meezit en de ma
rathon eindigt in een tijd rond
de 2.10 uur, dan heb ik volop
kansen om bij de eersten te
eindigen. Dat heb je in Moskou
en Athene kunnen zien en daar
hoop ik dan maar op".
Maar Nijboer gaat er niet
an uit dat dat gebeurt. „Daar-
oor ken ik Marti te goed. Bij
im is nu de druk er vanaf. Hij
in op de marathon ongehin-
erd zijn gang gaan. Dat werkt
ïgetwijfeld in zijn voordeel".
I Nijboers' bewondering voor
Ie kleine computerprogram-
peur uit Hengelo gaat verder
an alleen die Olympische 10
Blometer en dateert al van
sl vroeger. Nijboer: „Als ik
e hoe die jongen met zijn
lort bezig is. Dat is ongeloof-
ik. Marti is gewoon een loop-
Ier. Het liefst traint hij elke
ag en wil hij elk weekeinde
•n wedstrijd lopen. Zomer en
