IN 'JEAN DE FLORETTE' NAAR PAGNOL
Nijmegen huldigt Joris Ivens een maand lang
Bredanaar bij Amnesty-project
Beurs kunst
en antiek
in Rotterdam
Weer nachtmerries om kindermoordenaar
in griezelfilm Nightmare on Elmstreet
VRIJDAG 30 SEPTEMBER 1988
Geweld en actie
in politiefilm
'Action Jackson9
Het gegeven van de
film 'Jean de Florette'
heeft een lange voorge
schiedenis. In 1952 ver
scheen het als de ver
korte versie van de vijf
uur durende film 'Ma-
non des sources', ge
schreven en geregis
seerd door de Franse
toneelschrijver en fil
mer Marcel Pagnol
(1895-1974).
Expositie
Filmtechniek
-Vader en opa
Films
Symposium
ZATERDAG
La Traviata (Italië 1982, Ned. 1,15.30 uur). Verfilming van
Verdi's opera La Traviata door Franco Zefirelli. Met Pla-
cido Domingo en Teresa Stratas.
The border (USA 1982, Ned. 1, 19.45 uur). Een arbeidsin
specteur uit Los Angeles gaat bij de grenspolitie in Texas
werken. Al gauw ontdekt hij dat zijn collega's corrupt zijn.
Jack Nicholson in film van Tony Richardson.
Terminal choice (Canada 1985, Ned. 2, 00.10 uur). In een
kliniek sterven plotseling teveel patiënten. Twee artsen
ontdekken een luguber spel met een computer.
Ein Engel auf Erden (W.-Dld./Frankrijk 1959, Did. 1,10.23
uur). Romy Schneider waakt in een dubbelrol over een in de
steek gelaten coureur met zelfmoordplannen.
Quadrophenia (Engeland 1978, Did. 2,23.50 uur). Londense
jeugd in de jaren zestig, Mods en Rockers. Gebaseerd op de
gelijknamige rock-opera van Pete Townshend van de Who.
Sting speelt de rol van bendeleider.
Here comes Mr. Jordan (USA 1941, België 16.00 uur). Ro
bert Montgomery als een jonge bokser, die aan de hemel
poort wordt teruggestuurd, omdat hij te vroeg is gestorven.
Deze komedie stond model voor 'Heaven can wait' met War
ren Beatty.
ZONDAG
Funny face (USA 1957, Did. 2,15.15 uur). Musicalfilm met
Audrey Hepburn, die door een modefotograaf wordt ont
dekt, maar daar helemaal niet blij mee is. Fred Astaire is de
fotograaf.
Kramer vs. Kramer (USA 1979, België 1, 20.05 uur). Het
met vijf Oscars bekroonde echtscheidingsdrama van Robert
Benton met Dustin Hoffman en Meryl Streep.
MAANDAG
Silkwood (USA 1982/83, Ned. 2,20.29 uur). Meryl Streep als
Karen Silkwood, arbeidster in een kerncentrale. Ze merkt
dat er met de veiligheid wordt gesold en raakt besmet. Men
weigert aanvankelijk naar haar te luisteren. Film van Mike
Nichols met verder Cher en Kurt Russell.
The Bostonians (Engeland 1984, Did. 1, 23.00 uur). Portret
van het puriteinse Boston aan het eind van de vorige eeuw
naar een boek van Henry James. James Ivory verfilmde het
met Christopher Reeve en Vanessa Redgrave.
Die Pyramide des Sonnengottes (W.-Duitsland 1965, Did.
2, 19.30 uur). Het vervolg op het Karl May-avontuur 'De
schat der Azteken'. Met Lex Barker.
DINSDAG
II colpo segreto di d'Artagnan (Italië 1962, Did. 2, 20.15
uur). 'De drie Musketiers' op z'n Italiaans. D'Artagnan en
Porthos moeten een complot tegen de koning verijdelen.
WOENSDAG
King of the jungle (USA 1933, Did. 3 WDF, 23.10 uur). Imi-
tatie-Tarzanfilm met Olympisch zwemkampioen Buster
Crabbe in de rol van Kaspa, de leeuwenman.
Crime without passion (USA 1934, België 2,21.30 uur). De
gehaaide advocaat Claude Rains bedenkt een slim plan om
zijn vriendin kwijt te raken. Ze komt per ongeluk om het le-
DONDERDAG
Lola (W.-Duiteland 1981, Did. 1,23.00 uur). Fassbinders ver
sie van 'Der blaue Engel'. Barbara Sukowa speelt de nacht
clubzangeres Lola in het Wirtschaftswunder-Duitsland. Ze
is de ster van corrupte notabelen. Le secret (Frankrijk 1974,
Did. 3 WDF, 20.00 uur). Bij een afgelegen villa klopt een ont
snapte psychopaat aan, die vertelt, dat hij door de geheime
dienst wordt gezocht. Thriller met Jean-Louis Trintignant,
Philipe Noiret en Marlène Jobert.
Um adeus portugues (Portugal 1985, België 2, 21.30 uur).
Twaalf jaar nadat een zoon in de vrijheidsoorlog van An
gola is gesneuveld, komt een familie weer bij elkaar. Portu
gese film van Joao Botelho.
'Goodmorning Vietnam' van Barry Levinson blijft in
Grand Theater in Breda en Cinemactueel 2 in Bergen op
Zoom. Soms geestige dan weer aandoenlijke tragi-komedie
over de disc-jockey Adrian Cronauer ie in Vietnam de
Amerikaanse troepen mocht oppeppen met zijn subversieve
praaije en rockmuziek. Ontroerende rol van Robin Wil
liams.
The Presidio' van Peter Hyams draait thans in Casino 2 in
Breda. Met Sefen Connery als commandant van de militaire
politie in San Francisco die samen met een jonge recher
cheur van de gewone politie (Mark Harmon) een moordzaak
moet uitzoeken, die te maken heeft met oud-Vietnamvete-
ranen. Een slecht vertelde, versnipperde thriller met een
liefdesverhaaltje als extra attractie.
'Nico' van en met Aikido-vechter Steven Seagal is nu te
zien in Mignon in Breda, City 2 in Roosendaal en Cinemac
tueel 3 in Bergen op Zoom. Nico, een onberispelijke en on
overwinnelijke held, neemt het op tegen een drugsyndicaat.
Als een soepele panter beweegt hij zich door het derde-
rangsverhaal.
'Frantic' van Roman Polanski gaat door in Cinésol 1 in
Breda. Enigszins voorspelbare thriller over een keurige arts
(Harrison Ford) die in Parijs zijn ontvoerde vrouw gaat
zoeken.
'De ondraaglijke lichtheid vna het bestaan' van Philip
Kaufman naar de roman van Milan Kundera gaat door in
Casino 3 in Breda. Mooi liefdesverhaal in prachtige scènes
zonder veel diepgang.
'Salsa' van Boaz Davidson blijft een succes bij jongeren, die
het kennelijk voor lief nemen dat deze muziek-dansfilm
slordig in elkaar steekt. De film gaat verder in Cinesol 3 in
Breda, Cinemactueel in Bergen op Zoom en De Koning van
Engeland in Hulst.
'Crocodile Dundee 2', de nieuwe avonturen van Paul Ho-
gan, is te zien in Centraal in Geertruidenberg en Roxy 2 in
Bergen op Zoom.
'Deadly Pursuit' van Roger Spottiswood is een achtervol-
gingsavontuur in de Canadese Rocky Mountains. Sidney
Poitier als politieman en Tom Berenger als berggids. De
film draait in De Koning van Engeland in Hulst. Daar is ook
'Biloxi Blues', naar Neil Simon, te zien.
'Sammy and Rosie get laid' van Stephen Frears is tot en
met 5 oktober te zien in Filmhuis Concordia in Breda. Mee
slepend beeldverhaal waarin op dynamisch-oppervlakkige
wijze tal van verschijnsejen in het huidige Engeland aan de
orde komen. Achter de briljante buitenkant gaan allerlei
thema's schil, waarin de verwarring omtrent relaties, sexe,
ras en politieke idealen erg eigentijds aandoet. Verteld als
een smakelijke, soms zelf videoclipachtige montage.
Op donderdag 6 oktober gaat 'Old Well' van de Chineesb
Lao Jung draaien; een boeiende film over de bewoners van
een afgelegen bergdorp die aangewezen zijn op een water
put. In een bijna Amerikaans aandoende vormgeving met
veel close-ups (in kleur). Het liefdespaar dat opgesloten
raakt bij de bouw van de put zorgt voor drama en spanning.
Van onze kunstredactie
DE Bredase teken- en ani
matiefilmer Ties Poeth zal
samen met Petra Dolleman
(als enige Nederlanders)
meewerken aan een anima
tiefilm ter gelegenheid van
veertig jaar Amnesty Inter
national.
Achtendertig animators uit
verschillende landen zullen in
deze film de Rechten van de
Mens uitbeelden. Regisseur is
Stephen Johnson, die onder
meer de videoclip 'Sledgeham
mer' met Peter Gabriel maak
te.
Ties Poeth en zijn Stichting
Cinema Avant doen ook mee
aan de 'Lange nacht van de
zeer korte film' op 30 septem
ber in het Amsterdamse Film
museum.
Van onze filmredactie
ACTIE en geweld in over
donderende hoeveelheden
en spectaculaire enscène-
ring kenmerken 'Action
Jackson' van ex-stuntman
Craig Baxley. De bokser
Carl Weathers - bekend als
de zwarte tegenstander van
Sylvester Stallone in de
'Rocky'-films - speelt een
zwarte politieman in De
troit.
In die smerige stad stelt hij
zich teweer tegen een walgelijk
racistische autofabrikant
(Craig T. Nelson), die eerder al
verantwoordelijk was voor de
moord op drie vakbondsleden.
Bovendien redt hij een aan
heroïne verslaafde zangeres (de
mooie Vanity) van de onder
gang. Hij wreekt zich met
woeste middelen waaronder
vlammenwerpers en geavan
ceerd wapentuig, op het cor
rupte heerschappij aan wie hij
zijn degradatie te danken had.
Alles draait om het geweld,
waardoor wat er nog aan hu
mor of seks te pas komt, onder
gedompeld wordt in een over
daad aan stuntwerk. Echt een
film voor op video.
'Action Jackson' is te zien in Ca
sino 1 in Breda.
Van de kunstredactie
ROTTERDAM - Niet meer
in De Doelen, maar in de
Laurenskerk in Rotterdam
vindt van 1 tot en met 9 ok
tober de vijftiende kunst
en antiekbeurs plaats. Er
wordt gesproken over een
kwaliteitsverbetering
waardoor deze beurs 'de
beurzen in Delft, Breda en
Amsterdam direct volgt'.
Een dertigtal handelaars heeft
er zijn stands gebouwd. Deze
zeggen met betaalbare stukken
te wilen komen. De beurs, die
dagelijks van 14-22 en zaterdag
en zondag van 13-18 uur open
is, vindt plaats onder auspiciën
van de Vereniging Nederlands
Antiquairs Genootschap.
Strijd
om water in Provence
Door Marjan Mes
Het werd een complete
mislukking, waarna Pag
nol het boek L'eau de colli-
ne' schreef waarin hij de
zelfde Provencaalse histo
rie vertelde. Vijftien jaar
later maakte producent
regisseur Claude Berrie
twee films naar dit boek:
'Jean de Florette' en 'Ma-
non des sources'.
Een mooie 'streekroman' die is
opgenomen in de prachtige
landschappen van de Provence,
waar de droogte de aartsvijand
is van de boeren. In 'Jean de
Florette', zich afspelend in de
jaren twintig, draait het nood
lotsdrama om een verborgen
waterbron. De sluwe boer Pa-
pet (Yves Montand) weet van
het bestaan af en wil er ge
bruik van maken ten behoeve
van zijn neef Ugolin (Daniel
Auteuil) die anjers wil gaan
kweken. Helaas bevindt de
bron zich op het land van een
buurman. Het tweetal
schroomt niet om de man te do
den. Maar dan blijkt er een erf
genaam, Jean de zoon van de
zuster van de overleden buur
man (Florette). Een gebochelde
man uit de stad die met vrouw
en kind naar het zuiden komt
afgereisd, vol romantische
plannen en secure berekenin
gen omtrent groenteteelt en het
fokken van konijnen.
De bultenaar (Gérard De-
pardieu) slaagt er, dankzij en
kele forse regenbuien in, om
een prachtige moestuin aan te
leggen en de konijnen dartelen
al snel bij tientallen in een ren.
Maar als de droogte invalt,
verschrompelen de gewassen
en sterven de konijnen. Met
echtgenote en kind (de kleine
Manon) zwoegt Jean zich dood
om water te halen uit een ver
weg in de bergen gelegen bron.
Oom en neef zien het met leed
vermaak aan. Zij hebben het
bestaan van de nabijgelegen
bron voor Jean verborgen ge
houden, nadat ze haar met op
zet met cement hadden volge
stort. Bij een poging om een
nieuwe bron aan te boren,
waarvoor dynamiet wordt ge
bruikt, komt Jean om het le
ven.
De oude vos koopt de grond.
Wanneer hij samen met zijn
neef het cement verwijdert en
zich verkneukelt om het om
hoog borrelende water wordt
dit geheim ontdekt door de
kleine Manon. Als een koel
wraakgodinnetje slaat zij de
gebeurtenissen van het begin
af gade en Iaat haar afkeer
blijken van de domme maar
sluwe Ugolin, die haar vader
op aanraden van diens kwade
genius Papet hand- en span
diensten verleent bij het ont
ginnen van de kurkdroge
grond. Hoe het verder met haar
gaat, is te zien in 'Manon des
sources' die volgende week in
Breda wordt vertoond.
'Jean de Florette' wordt
boeiend geacteerd door Yves
Montand en Daniel Auteuil als
het bekrompen en afgunstige
duo boeren dat de intelligente
en ontwikkelde stadsmens
Jean het leven onmogelijk
maakt. Gérard Depardieu
speelt met verve de goedhar
tige romanticus Jean die op het
achterlijke platteland een be
staan meent te kunnen opbou
wen. Melodramatisch wordt
het wanneer hij God aanroept
om water en zware onweers
buien over de Provence razen.
Het noodlotskarakter wordt
ook aangekondigd door de mu
ziekfragmenten uit Verdi's
opera 'La Forze del destino'.
'Jean de Florette' van Claude
Berrie draait in Cinésol 2 in
Breda.
Carl Weathers en popster Vanity in 'Action Jackson'.
foto motion picture group
Van onze filmredactie
Kindermoordenaar Freddy
Krueger met zijn scheer
mesnagels doemt weer
angstaanjagend op in het
derde deel van 'A Night
mare on Elmstreet'. Zowaar
geen slechtere aflevering
dan het eerste deel waarin
horror-specialist Wes Cra
ven een ware nachtmerrie
tot leven liet komen.
Deel drie, bijgenaamd 'The
Dream Warriors', laat de
kwade geest van Freddy Krue
ger met zijn verbrande hoofd,
hoed en tot messen uitge
groeide vingers de dromen van
een groep teenagers besturen.
De nachtmerries die hij bij hen
oproept, zijn de oorzaak van
meerdere zelfmoordpogingen.
Opgenomen in een psychia
trische kliniek worden ze door
de staf met onbegrip bejegend.
Slapen durven ze niet meer.
Een vrouwelijke psychiater
(Heather Langenkamp, uit het
eerste deel) heeft als droomdes-
kundige wel begrip voor het
nachtmerrie-fenomeen. Samen
met haar besluit de groep
'droomstrijders' Het Kwaad te
keren. Religieuze poespas komt
ook nog aan bod. Toch zijn de
droomsituaties, die soms uit het
arsenaal van Freud afkomstig
lijken, met fantasie gevisuali
seerd.
Daarnaast ontbreekt het cli
ché griezelgedoe niet. De shoc-
keffecten mogen er zijn net als
sommig ironisch commentaar.
Regisseur Chuck Russell heet
zijn best gedaan om dit derde
deel, dat ongetwijfeld door een
vierde zal worden opgevolgd,
een aardig plaatsje te bezorgen
in het horrorfilmgenre.
'A Nightmare on Elmstreet 3'
drait in Casino 4 in Breda.
Gérard Depardieu en Daniel Auteuil in 'Jean de Florette'. - fotoconcorde ruk
Door onze verslaggever
NIJMEGEN - Een boek, ex
posities, een filmweek, een
symposium, lezingen, een
grote huldiging en een auto
rally. Ter gelegenheid van
de negentigste veij aardag
van de in Nijmegen geboren
cineast Joris Ivens, pakt
zijn vaderstad binnenkort
enorm uit. Gedurende de
hele maand oktober zal Nij
megen in het teken van Jo
ris Ivens staan. De in Parijs
woonachtige filmer zal zelf
in de eerste week van de
feestmaand naar Nijmegen
komen om bij diverse eve
nementen aanwezig te zijn.
De Stichting Joris Ivens 1898-
1988, waarin onder meer verte
genwoordigers van de ge
meente Nijmegen, het ministe
rie van WVC, de familie Ivens,
Nederlandse cineasten, en
Ivens-liefhebbers zitting heb
ben, heeft ruim twee jaar ge
werkt aan dit huldigingspro
gramma.
De expositie 'Rondom Joris
Ivens wereldcineast, het begin
1898-1934' die vanaf 2 oktober
tot en met 20 november in het
Nijmeegs Museum Commande-
rie van St. Jan is te zien, heeft
vooral betrekking op die eerste
Nijmeegse periode. Er zijn fo
to's, kunstwerken en documen
ten te zien die stammen uit
Ivens' jeugd, zijn studiejaren in
Rotterdam, Berlijn en Amster
dam. Ook krijgt de bezoeker
een beeld van het kunste
naarsklimaat in Nederland in
de eerste dertig jaar van deze
eeuw.
De tentoongestelde kunst
werken en de foto's zijn voor
namelijk afkomstig van de fa
milie Ivens, waarin Joris'
grootvader Wilhelm en vader
Kees een dominerende rol heb
ben gespeeld. De familie had
contact met kunstenaars als
Jan Toorop, Roland Holst en
Mendes da Costa. Tijdens zijn
studie maakt student Joris
kennis met de avantgarde-
kunst na de Eerste Wereldoor
log.
Het vervolg hierop is te zien
in het tweede deel van de expo
sitie, waarin de eerste zeven
jaar van Ivens' filmloopbaan in
beeld worden gebracht. De in
1927 opgerichte Filmliga, het
artistiek klimaat in Amster
dam en de eerste films 'De
Brug' en 'Regen'. Daarna vol
gen sociale films als 'Nieuwe
Gronden' en 'Borinage' die in
de crisistijd van de jaren dertig
zijn gemaakt. Het zijn, door
hun sterk politieke strekking,
omstreden films geweest.
De educatieve afdeling van het
museum heeft daarnaast ook
een tweede tentoonstellings
project in huis gehaald.
'Draaien maar.gaat over de
taal van de film en geeft een
indruk hoe deze wordt ge
maakt. Joris Ivens was een pio
nier en vernieuwer van de do
cumentaire film.
In het Open Huis van het
Nijmeegse stadhuis is nu al (en
tot en met 29 oktober) de ten
toonstelling 'Joris Ivens, 60 jaar
wereldcineast' te zien. Het be
treft de tentoonstelling die in
1978 ter gelegenheid van zijn
80ste verjaardag is samenge
steld en die al in twaalf landen
te zien is geweest. Speciaal
voor Nijmegen is deze nu bijge
werkt tot 1988.
In de tentoonstellingsruimte
Een oude prent uit het omvangrijke Ivens-fotoarchief. Jo
ris maakte in 1911 in de bossen rond de Kwakkenberg in Nij
megen zijn eerste familiefilmpje 'Wigwam'. Hier staan alle
acteurs opgesteld: van links naar rechts: Thea, moeder Dora,
Joris die Coba vasthoudt, broer Wim, broer Hans en vader
Kees. - foto archief de stem
van het Nijmeegs Gemeentear
chief (van 3 tot en met 28 okto
ber) wordt aandacht besteed
aan Wilhelm en Kees Ivens,
respectievelijk grootvader en
vader van Joris. De eerste was
eind negentiende eeuw de be
langrijkste fotograaf van de
stad, de tweede werd een suc
cesvol zakenman in fotografie
artikelen en drukte als raadslid
en cultuurminnaar zijn stem
pel op Nijmegen.
Zijn naam
blijft onverbrekelijk verbon
den met de aanleg van het
Maas Waalkanaal (1927) en de
Waalbrug (1936) waar Kees
Ivens zich jarenlang voor heeft
ingezet.
Het tijdschrift Numaga, ge
wijd aan heden en verleden
van Nijmegen, besteedt een
speciaal nummer aan de fami
lie Ivens en hun rol in de ge
schiedenis van de stad. Deze
sluit aan op de expositie in het
archief.
Natuurlijk vormen de films
van Joris Ivens het belangrijk
ste onderdeel van de manifes
tatie. Van 6 tot en met 12 okto
ber staat de programmering
van het Filmcentrum Mariën-
burg geheel in het teken van
Ivens. Dit retrospectief begint
op 6 oktober met de vertoning
van zijn eerste avantgarde-
films en besluit op de 12e met
zijn Chinese films.
De kans is zeer klein dat ook
fragmenten van zijn laatste
'Une Histoire de Vent' zijn te
zien omdat kopiën daarvan nog
niet beschikbaar zijn. In totaal
zullen in 'Mariënburg' dertig
films worden vertoond waar
onder belangrijke als 'Borina
ge', 'Komsomol', het omstreden
'Indonesia Calling', 'Le Dix-
Septième Parallelle', maar ook
zijn eerste indianenfilmpje
'Wigwam'.
De grensverleggers in het do
cumentaire filmen in Neder
land staan centraal tijdens een
symposium dat op maandag 24
en dinsdag 25 oktober op de
Katholieke Universiteit Nijme
gen plaatsvindt. Er wordt aan
dacht besteed aan enkele van
de generatie documentaire-fil
mers (Haanstra, Vrijman, Van
der Keuken), er is een doorlo
pend videoprogramma te zien
met recente werken en op de
dinsdag zullen vier cineasten
hun werk toelichten. Jan Blok
ker verzorgt een inleiding en
zit een forum voor. Het sympo
sium wordt gehouden in de
aula van de KUN aan de Come-
niuslaan en is georganiseerd
door Studium Generale.
Tot slot het ludieke element:
de Canard Cassé Tour 1988. Een
foto uit 1908, waarop Joris
Ivens te zien is in een zelfge
bouwde auto, vormde de aan
leiding. De kleine Joris speelde
de destijds beroemde autorace
Parij s-Nij megen-Amsterdam
na in de achtertuin van zijn
ouderlijk huis. De race werd
gehouden in 1898, Joris' geboor
tejaar en zal tussen 15 en 20 ok
tober opnieuw worden gereden.
Zaterdag de 15e wordt eerst
een automobielshow gehouden
met 200 exclusieve modellen, de
volgende dag vertrekken ne
gentig 'eenden' vanaf de Nij
meegse Waalkade en volgen de
historische route naar Parijs.
Daar zullen de deelnemers bij
de woning van Joris Ivens een
défilé houden en vervolgens
weer naar Nijmegen terugke-
ren. 2
