NK
DE STEM
el
:aak
Duimelot en
als wetenschap op tv
'Verwondering of discussie bij de lezers'
B.V
Gilbert Bas gek op krant en kunst
spasn
TROS BRENGT SERIE OYER HANDLIJNKUNDE
's We ai
<E
r en!
J\
William en Mary concert
van Kamerkoor in Tilburg
Kinderboekenweek
DINSDAG 20 SEPTEMBER 1988
LVERSUM - Een
pink betekent
Lt voor relaties. Uw
Ltervinger verraadt
Leen individu bent,
(W saturnusvinger
Suggereert diepgang,
Je ringvinger is een
Ltstaf voor uw so-
fale leven.
JKoppels
DOCENT PETER OOSTERBOS BEGELEIDDE STEM ST.-JOOST-PROJECT:
Telefoon 01177-1253
T2
Stijl
Triomfen
Koningin
Zorgeloos verzekerd bij VGZ.
I
EN
11153 - 1734
„Brinkman is recht door zee, maar
hij verandert nog wel eens van
zee
Marcel van Dam, voorzitter VARA
|kties hangen weer in onze zaken,
(bare kleding voor betaalbare prij-
pij ons, u bent van harte welkom.
Zondag 25 sept. en 8 oktobi
geopend
woensdag koopavond
zondag maandag gesloten
tel. 01170-2213
[nals uw venusheuvel (die
n uw hand) dik is, hebt u
0 onstuimige behoefte
u veel seks.
eker. Vanaf vanavond (Ne-
and 2, 23.10 uur) hoeft u
und maar de hand te
fciudden om te weten of u
nnee veilig kunt trouwen.
geschoolde blik op de
ndpalm is voldoende om te
of iemand spaarzaam,
„•tig of dynamisch is. Laat
1 paar de handen op tafel
.jgen, haal er de loep en de
jtetlat bij en dan kunt u ze ge-
ik vertellen of ze de zilveren
[uiloft halen. De psychologie
u duimelot en likkepot in het
(iium-tijdperk.
Edo Sprong is de naam. Let
Lem. De TROS heeft Edo in-
^huurd om met acht program-
s, voorgezeten door Ralph
ar, inzicht te verschaffen in
principes van handlij nkun-
Edo heeft daarvoor gestu-
rd, in een vorig leven, medi-
end op een berg, en in deze
,aw, aan het National Re-
üich Institute for Self Un-
tanding in Canada. Ook
t hij inzichten verworven
prof. Gan Shyam Birly uit
India, wiens kennis 2500 jaar
;gaat.
..rong is handanalyst,
..lispersoonlijk therapeut,
ifpno-therapeut en master-
f'erapeut in communicatie- en
ïiragsverandering. Waarmee
jj maar wil zeggen dat hij
pen waarzegger van de ker-
|«is is. Daarnaast is hij een to
mende persoonlijkheid, een
lige dikkerd, brutaal,
mant, zelfverzekerd en
fikt kapot te jennen.
lïanaf vandaag verschijnen er
Tnapels op het scherm. In acht
Jminuten geeft Edo hen een blik
linde toekomst plus, zo dat no-
1% mocht zijn, krachtige ver
maningen. Een paar dat al ja-
Itenvanelkaar wegloopt, krijgt
|ie therapie, 'Hou eens op met
gekkigheid'. Een vrouw die
,t bedremmeld zich de hand
eft laten lezen, hoort haar
Edo Sprong zoekt in de hand naar het geluk, vanaf van
avond op het TROS-scherm.
Ralph Inbar: „Het programma is integer en serieus."
FOTO'S ARCHIEF DE STEM
verdriet in het verleden ontra
feld ten aanschouwe en aan-
hore van miljoenen. Een man,
wiens pink genadeloos te ken
nen geeft, dat hij zich niet aan
zijn vrouw durft te geven en
dat er daarom zoveel gesakker
is, krijgt niet het advies om die
pink te laten verlengen, maar
'om er wat aan te doen'.
Het is vermakelijke televisie
met de geur van mystiek. Een
stoet van zonderlingen trekt
voorbij. 'Alles in de hand' (zo
luidt de titel) grenst aan
geestelijk voyeurisme. De be
geleiding van Ralph Inbar is
ook weinig subtiel. Maar allen
die zich in het openbaar in hun
ziel laten kijken, doen dit vrij
willig en een keer heeft de
TROS zelfs iemand afgewezen,
waarvan de handleztog te emo
tioneel werd.
Joop van den Ende kwam met
Edo naar de TROS. Een na
tuurtalent, zei de grote produ
cent en dit is ongetwijfeld
waar. Sprong adviseert niet al
leen bonkende harten, maar
wordt ook geraadpleegd bij be
roepskeuze, personeelsselectie,
relatie- en gezinstherapie, mis
daadpreventie en criminologie.
De handlij nkunde is voorts een
instrument om psychologie en
psychiatrie mee te bedrijven.
De ouden kwamen al tot de
ontdekking dat er in de hand
van alles te lezen viel. Toch
haalt Edo de neus op als hij met
een koffiedikkijker wordt ver
geleken. Zijn kennis berust op
overlevering en hard blokken.
Duim, kootjes, vetkussens, lij
nen, heuvels en dalen, al deze
handvormen zijn voor Edo een
open boek waarin hij de toe
komst en het verleden ziet.
Uw verslaggever gaf Edo ar
geloos de hand, waarop deze
hem krachtig vasthield. Ik
van 13.00 tot 16.45 uur
Door Henk Egbers
„HET AARDIGE van het
Stem/St.-Joost-project is
dat met een krantepers
grafiek om de grafiek
wordt gedrukt en niet in
dienst van het nieuws. De
Stem brengt in een oplage
van telkens 110.000 exem
plaren en op een nieuwe
manier 'vreemde beelden'
die de lezers mogelijk in
verwondering of tot dis
cussie brengen. Dat is een
goede zaak."
Peter Oosterbos, grafiek-do
cent aan de Bredase kunst
academie en begeleider van
dit project, is gelukkig met dit
initiatief. Het heeft naar zijn
mening een geheel eigen ka
rakter, dat afwijkt van an
dere kleurrijke beeldingen
met kunst in de media. „Het
Stem-initiatief is zuiverder
naar de kunst toe gericht."
In het voorjaar 1988 kwam
Oosterbos met een aantal stu
denten naar de krantenfa-
oriek op het Spinveld; ruiken
aan de technische (on)moge-
njkheden van dit produkt. De
opdracht luidde immers:
maak een kunstwerk met het
materiaal van de krant en ge
dacht vanuit de druktechniek
van een krant. Dat wil zeg
gen.- krantepapier, de druk
inkten van een krant, letters,
«ksten, advertenties, offset-
vierkleurendruk. De deel
name was vrijwillig; De Stem
d°od het drukmateriaal en de
outillage om niet (sponsering).
Enkele studenten haakten
at en opvallend sloten ande
ren zich aaneen tot vier paren
an een driemanschap. Peter
oosterbos: „Dat is vanzelf
ontstaan. Ik denk wel dat het
te maken heeft met samen sta
je sterker; deel je de verant
woordelijkheid. Voor allen is
het de eerste keer om zo naar
buiten te kunnen treden.
Daarbij komt dat het tonen
van hun kunstwerk buiten
hen omgaat. Ze kunnen niet
direct him verhaal kwijt aan
de mensen die ernaar kijken.
Verder kun je wel zeggen
dat dit project een soort stage
is. Het heeft echt iets te ma
ken met een praktijksituatie
van afspraken maken, op tijd
iets afleveren, geduld beoefe
nen als er geen reacties ko
men of er iets tussenkomt, op
de proef gesteld worden...."
Op een academie leer je met
name technieken; het am
bacht. De elf studenten die er
aan deelnemen komen van de
zogenaamd vrije afdeling. Die
is weer onderverdeeld in een
aantal disciplines. Van de af
deling grafiek maakten vijf
studenten twee prenten en
van de afdeling schilderen
vervaardigden vier studenten
twee kunstwerken.
De afdeling grafiek staat
het dichtst bij de druktech
nieken van een krant. Daar
leert men alles van hoogdruk
(houtsneden, linosnede, hout
gravure, metaalsnede, blind-
of reliëfdruk e.d.), vlakdruk
(steendruk of lithografie, mo
notype e.d.) en doordruk
(zeefdruk). Dat er ook studen
ten van de afdeling schilderen
deelnemen heeft mogelijk te
maken met het feit dat hun
docent Geertjan van Oostende
de grafische vakken als zijn
achtergrond heeft.
Zelfs de meest geavan
ceerde technieken kennen
hun beperkingen. Niet alleen
voor de studenten, maar ook
voor De Stem zelf levert een
dergelijk project ervaring op.
Die ervaring was ook al opge
daan bij het vorige project sa
men met het archief in Breda,
toen vier kunstenaars vanuit
andere uitgangspunten
kunstwerken in de krant
maakten, die gearchiveerd
werden. Daarbij waren de re
acties van de lezers van De
Stem zo positief dat ook ten
aanzien van hen graag een
tweede soortgelijke artistieke
onderneming op touw gezet is
met deze kunstenaars in de
dop.
Peter Oosterbos: Ontzet
tend benieuwd.
- FOTO DE STEM/BEhsTEFFEN
Door Henk Egbers
Sinds enkele jaren werken ze artistiek onverbrekelijk
samen: Gilbert van Drunen (22, Steenbergen) Bas van
der Hurk (23, Tilburg).
Onverbrekelijk als het bekende artiestenduo in de
kunstwereld Gilbert George, die ze bewonderen maar
niet navolgen. Toch roept hun gezamenlijke prent, op de
achterpagina van de Stem vandaag méér reminscenties
aan dat 'paar' op dan aan de cycloon Gilbert, die dezer
dagen de krant beheerste.
„Ik ben gek op massaproduktie, op grote aantallen", zegt 'onze'
Gilbert. „Al denk ik niet dat dit komt omdat ik vroeger de
krant heb rondgebracht". Bas en Gilbert, die nu in het vijfde
-examen-jaar van de kunstacademie (afdeling schilderen) St.
Joost zitten, hebben elkaar sedert het derde jaar artistiek ge
vonden. Ze doen nu alles samen. Onlangs waren beiden te zien
in het t.v.-programma Nieuwsspits, waarbij Bas op een witte
muur met houtskool tekende en George het wit kalkte, zodat de
muur weer oorspronkelijk werd opgeleverd. Dat was hun
kunstaanbieding.
„Ons uitgangspunt bij het maken van een kunstwerk in de
krant was wel de krant zelf. We hebben het origineel op het
goedkoopste papier gemaakt. Gebruikten daarbij tekens en
letters. Er wordt volop geciteerd. Het beeld bestaat uit twee
mannen op een boot, terwijl er een krant in de bus valt. We
hebben het vervaardigd via een copieerapparaat met onder
meer foto's die we hadden liggen. Tenslotte hebben we de prent
in twee dagen gemaakt en sluiten op die manier aan bij het
snelle medium, dat een krant is. Het bedenken van ons plan
heeft wel wat langer geduurd".
Een vriendin schreef er met de hand teksten overheen. Deze
bestaan uit citaten uit zeeverhalen van onder meer Joseph
Conrad. „Het geheel is één verhaal van onze verhalen. Die gaan
over liefde voor de dingen rondom ons, over veel nutteloosheid,
drinken, het autonome beeld en noem maar op. Er staan ook
twee papegaaien op. Ja, die hebben temaken met de pape
gaaien in het boek van onze academie-coördinator Van Boxtel,
dat onlangs onder de titel 'Naar de ziel van de fles' verscheen.
Het leuke van dit project is dat er zoveel exemplaren van je
werk gemaakt worden op krantepapier".
blijk een doordouwer te zijn, op
jacht naar schoonheid, een man
die de neiging heeft zichzelf
zielig te vinden en die een on
bedaarlijke lust in seks heeft,
ik moet uitkijken dat ik mezelf
niet voorbij loop, liet Edo me
luidkeels weten, want gêne
kent hij niet. Niet voor zichzelf,
en ook niet voor zijn prooi.
„Ik ben niet bang om te
schokken. Ik ga de confrontatie
niet uit de weg. Als iemand ge
geneerd wordt, ga ik toch door.
Want eerst wil ik contact en
dat bereik ik door te schokken.
Ik ga er niet van uit dat
iemand, als ik zijn hand gele
zen heb, naar het plafond kijkt
en denkt: 'Ik ben verdoemd'.
Wat ik doe is geen hocus pocus,
het is pure wetenschap. Inder
daad, ik ben maar een gewone
klootzak. Maar ik laat de men
sen ook de humor zien, het re
lativerende van hun situatie.
Als ik thuis een consult geef,
duurt dat anderhalf uur. Voor
de televisie moet ik het in 8 mi
nuten doen."
De geest maakt het lichaam en
niet omgekeerd. Ik heb, zo heb
ik begrepen, mijn eigen nood
lottige hand aan mijn levens
wijze te danken. Als ik van nu
af aan oppassend en vroom
leef, zal die dikke venusheuvel
onder mijn duim vanzelf slin
ken, kruipt die hartlijn om
hoog, groeit de saturnusvinger
naar zijn optimale lengte. Edo:
„Erfelijkheid is dus niet iets
waar we niets aan kunnen
doen. Je kunt een groot deel
van je eigen leven creëren. Je
bent niet alleen door de genen
bepaald of je omgeving, maar
ook door je stijl van leven."
Edo bekent grif technieken
van stofzuigerverkopers niet te
schuwen. „Als ik iemand be
handel, kijk ik ook naar het ge
zicht of ik overkom. Dat heeft
de maken met de menselijke
morfologie. Het gezicht is voor
mij een monitor."
Ralph Inbar: „Het pro
gramma is niet amuserend be
doeld. Het is integer en serieus.
Het is ook geen toestand als Te-
leac. Het programma is bedoeld
voor mensen die er interesse in
hebben. En het is per se geen
sleutelgat-gesprek, want dat
was mijn eerste zorg toen ik
van het programma hoorde. De
mensen zijn er niet aan gewend
dat ik iets ernstigs doe. Ze ver
eenzelvigen mij met Bananas-
plit."
Bij de cursus hoort een door
Edo Sprong geschreven cursus
pakket. Al voor de eerste uit
zending is de hele oplaag (7500)
verkocht. In het boek staat de
nodige wetenschap, maar te
vens een loep, een schuifmaat
voor het meten van hand en
vingers, een afscheurblok met
voorgedrukte handvormen, een
speciale pen voor het accentue
ren van lijnen in de hand en
ander spul. De TROS laat de
cursussen herdrukken.
p fs f m 3
k JèU feU jblt* w JLM
Het Nederlands Kamerkoor: vrijdag in Tilburg.
- FOTO ARCHIEF DE STEM
Van de kunstredactie
HET WERELDBE
ROEMDE Nederlands
Kamerkoor wordt zelden
of nooit uitgenodigd om
in het zuiden te komen
concerteren. Daar wil
men iets aan doen.
Op vrijdag 23 september
om 20.00 uur zal het onder
leiding van de Engelse diri
gent Peter Philips optreden
in de kerk Koningshoeve in
Tilburg. Zakelijk leider
Bert van Mourik en publi
citeitsmedewerker Mat
Verberkt hopen dat dit het
begin is van een regelmatig
optreden in Noord-Brabant
en Zeeland.
Het koor dat tot op de dag
van vandaag triomfen viert
in bijna alle werelddelen en
waarvan talrijke grammo
foonplaten herhaaldelijk
via de radio te horen zijn in
binnen- en buitenland wil
inspelen op de groeiende
belangstelling voor vocale
muziek; ook in het zuiden.
Hoewel het programme-
ringsbeleid van concertor
ganisatoren afgestemd
blijft op symfonische of in
strumentale kamermuziek
is er bij de concertbezoeker
een groeiende behoefte aan
vocale muziek waarneem
baar, meent Verberkt. Om
dat er in het zuiden een
bloeiend koorleven is, gaat
het Nederlands Kamerkoor
proberen de schijnbare
kloof met de (amateur-
Jkoorzangers hier te dich
ten.
Zoals bekend werd het
Nederlands Kamerkoor in
1937 opgericht door Felix de
Nobel. In 1965 kreeg het een
permanente full-time sta
tus op kosten van het rijk.
Na het vertrek van De No
bel, eind zestiger jaren, had
het koor nog twee vaste di
rigenten (Hans van den
Hombergh en Kerry Wood
ward). Sedert 1980 werkt
het koor zonder vaste diri
gent, maar put uit een arse
naal van gespecialiseerde
gastdirigenten zoals Frans
Brüggen, Ivan Fischer, Ni-
kolaus Harnoncourt, Phi
lippe Herreweghe, Ton
Koopman, Gustav Leonardt
en Peter Phillips.
Deze laatste voert in Til
burg met het koor werken
uit van John Blow, Henry
Purcell, Carolus Hacquart
en Servaes de Koninck. Dit
zijn componisten uit de tijd
van stadhouder Willem III;
een concert derhalve in het
kader van de Willem en
Mary-herdenking. Op 28
november wordt dit concert
als besloten uitvoering, in
aanwezigheid van koningin
Beatrix, herhaald in het
paleis op de Dam in Am
sterdam. Verder wordt het
alleen nog gegeven in het
Amsterdams Concertge
bouw op 21 september en in
de Grote kerk van Dor
drecht op 24 september.
Peter Phillips (1953) stu
deerde bij David Wulstan
en Denis Arnold aan het St.
John's College in Oxford.
Hij verdeelt zijn tijd tussen
het dirigeren van The Tal
lis Scholars, het kamerkoor
van het Rayon College of
Music in Londen en voor
aanstaande Europese en
sembles. Eerder, in 1985 en
1986, dirigeerde hij ook al
het Nederlands Kamerkoor.
Hij is de auteur van een ge
schiedenis van de Engelse
geestelijke muziek, die in
twee delen zal verschijnen
bij de Britse uitgeverij Me-
thuen.
Het koor voert met name
a capella (koorzang zonder
instrumentale begeleiding)
uit. Bij het concert in Til
burg zijn instrumentalisten
aanwezig (continuo: Bern-
hard Winsemius).
AMSTERDAM (ANP) - De Kinderboekenweek van dit
jaar, die precies valt in de herfstvakantie (van 12 tot en met
22 oktober), zal aansluiten bij de manifestatie Nederland-
Museumland. Het thema van de week is dan ook 'Duizend
Dingen Achter Deuren', kinderen, boeken, musea.
Een rijk geïllustreerde boekje (oplage 99.500 exemplaren) over dit
onderwerp zal tijdens de Kinderboekenweek voor 3,50 gulden in
de boekhandel verkrijgbaar bij aankoop van een kinderboek. In
het boek zit een gratis Jeugdmuseumkaart bijgesloten.
(ADVERTENTIE)
Wie voor een ziektekostenverze
kering meer premie betaalt dan nodig
is - en dat is vaker het geval dan u denkt
- kan dat voor 1 oktober veranderen.
Wilt u dan een ziektekostenverzekering
waarbij u niet struikelt over de
hoogte van de premie, dan is VGZ de
aangewezen maatschappij. Want bij
VGZ bent u tegen een aantrekkelijke
premie zorgeloos verzekerd.
Vul de coupon in voor meer infor
matie. Binnen een paar dagen heeft
u dan alle informatie en een offerte op
maat in huis.U kunt natuurlijk ook gratis
bellen: 06-0199.
Op werkdagen zijn wij bereikbaar
van 08.00 tot 20.00 uur.
IS"GRAAG ONTVANG IK MEER INFORMATIE ENTI
jg EEN GEHEEL VRIJBLIJVENDE OFFERTE. V
i/CV3
Naam:
Adres
Plaats:
Beroep:
_m/vc
Postcode:
-Tel.:
Geboortedatum man:
Gewenst eigen risico:
Aantal kinderen:
Gewenste klasse:
waarvan boven de 16 jaar:
Huidige verzekeraar:
1 Bon in ongefrankeerde envelop op-
sturen naar VGZ, Antwoordnummer 292,
6500 VC NIJMEGEN.
]_Of bel gratis 06-0199.
