[ran gelooft niet meer in onderhandelingen met Iraq
)UD-PREMIER U NU GAAT BELANGRIJKSTE OPPOSITIE LEIDEN
Vietnamees vliegtuig stort neer
Oplossing probleem Bangladesh karwei van honderd jaar
GIRO 80080a DEN HAAG
I H^erre'
UW PROM
BUITENLAND f
)pen!
i
cieel
IBO-
le
srva-
cten.
eiten
;spe-
nabij
irhui-
r
n de
itie
aken
LfigTEM BUITENLAND ZATERDAG 10 SEPTEMBER 1988
.09-32-3-23.50.111|
Leve (AP) - Ook Iran
Kt niet meer te geloven
I, het vredesoverleg met
in Genève iets oplevert
VGKOK (RTR/DPA/AFP) - De volksopstand
jgen het socialistische bewind in Birma heeft
Tijdag een nieuwe wending genomen met de
forming van een tegenregering door de oppositie,
i oppositieregering staat onder leiding van de
lormalige Burmaanse premier U Nu, die in 1962
lorde militairen werd afgezet.
Uitsterven alle
zeehonden in
Duitsland nabij
NIEUWSOVERZICHT
Veel waarnemers naar referendum Chili
Politie valt kerk binnen tijdens dienst Tutu
Amerikaanse Senaat wil sancties tegen Iraq
Parijse agenten stelen autoradio's
IDuitse Rechtbank legt kerncentrale stil
-
wÈË
003
T21 I.
41.625
44.319
41.183
43.849
41.652
44.319
39.220
39.220
38.751
39.220
42.559
59.863
59.863
10.638 Fl
9.971 Fl
9.607 Fl
8.941 Fl
10.638 Fl
9.971 Fl
13.770 Fl
13.770 Fl
12.739 Fl
13.770 Fl
14.931 Fl
19.127 Fl
19.127 Fl
3 Zolang de voorraad strekt.
«Br
T SPORTPALEIS EINDHOVEN
LUIK
HPS®
'werpen nv
E heeft aangegeven het be-
Ld te zullen opschorten.
Iraanse minister van Bui-
Itoidse Zaken Ali Akbar Ve-
r ti jei dat Iraq de vredesbe-
rekingen in Geneve wil laten
tworen door 'elementen van
Kaf' zoals vrije doorvaart
de Golf en de afbakening
grens in de waterweg
Jatt'el-Arab ter discussie te
ulen en dat voortzetting van
It besprekingen in Genève
zin meer heeft.
I Hii liet echter weten dat Iran
fed blijft de gesprekken
Lort te zetten 'op de manier
lede VN-secretaris-generaal
eddunkt'.
Velayati drong er bij andere
landen, met name de Golfsta
ten, op aan druk uit te oefenen
op Iraq om de vredesbespre
kingen te beperken tot de ge
spreksonderwerpen op de
agenda, te weten de bepalingen
in de bestandsresolutie van de
VN -veiligheidsraad.
De
Iraanse minister zei dat de
vastgelopen onderhandelingen
weer op gang zouden kunnen
komen als zowel de uit zes lan
den bestaande Samenwer
kingsraad voor de Golf als de
leden van de Veiligheidsraad
Iraq ertoe zouden kunnen be
wegen geen zaken meer naar
voren te brengen die niet tevo
ren zijn afgesproken.
De Golfstaten - Saudiarabië,
Kuwayt, Qatar, Bahrayn,
Oman en VAE - hebben deze
week tijdens tweedaags over-
Leden van de Iraanse oppositie demonstreren in Geneve
tegen massa-executies door de Iraanse regering van gevan
gen Mujahedhin-strijders. In Geneve wordt door Iran met
Iraq onderhandeld over een vreedzame oplossing van de oor
log tussen Iran Iraq. - fotoap
leg in de Saudische hoofdstad
gezegd te zullen proberen de
besprekingen tussen Iran en
Iraq weer op gang te brengen.
Daartoe heeft de raad contact
opgenomen met VN-secretaris
Perez de Cuellar.
Op een persconferentie in
Genève zei Velayati dat de
Iraakse delegatie daar geen en
kele onderhandelingsbevoegd
heid heeft. Hij zei dat de Irake
zen voortdurend op hun schre
den terugkeren en oude koeien
uit de sloot halen 'zonder de ge
ringste samenwerking of soe
pelheid te betonen'.
Velayati zei te verwachten
dat de besprekingen nu spoedig
zullen worden stopgezet en
eventueel op een later tijdstip
op het hoofdkwartier van de
VN in New York worden voort
gezet.
De Iraakse aanspraak op
vrije doorvaart in de Shatt el-
Arab zou volgens Velayati een
'doos van Pandora van nooit
eindigende ongelijkheden' ope
nen. Iran houdt vast aan een
uit 1975 stammend verdrag dat
de grens in het midden van de
waterweg laat lopen.
In 1980 bij het uitbreken van
de Golfoorlog zegde Baghdad
dat protocol van Algiers op om
de ongedeelde soevereiniteit
over de waterweg, de enige
grote toegangsweg van Iraq tot
de Golf, op te eisen.
De tweede eis van Iraq, het
bevaarbaar maken van de wa
terweg, was volgens de Iraanse
minister 'volstrekt irrelevant
voor de kwestie van een
staakt-het-vuren', en moet
naar zijn oordeel pas in een la
tere fase van het vredesoverleg
aan de orde komen.
Het zit Iraq ook hoog dat de
Iraanse marine schepen van
Iraq in de Golf blijft controle
ren. Iran zegt daarmee te zul
len doorgaan zolang een duur
zame vrede nog niet in zicht is.
egenregering in Burma
e oppositie kreeg steun van zo'n 200 muitende militai-
(endie ondanks een waarschuwing van de regering door
e hoofdstad Rangoon trokken om zich bij de actievoer-
[ers aan te sluiten. Dit hebben diplomaten in Rangoon
neld.
een westerse diplo
mat in Rangoon marcheerden
muitende leden van de
ihtmacht omringd door een
jvend 'schild' van studenten
jnder veel bijval van het pu-
liek door de hoofdstad. Het le-
[er had het bevel de muiters
[gen te houden als zij zich pro-
terden aansluiten bij actie-
jerders op de campus van de
Iniversiteit van Rangoon.
Toen de muiters oog in oog
wamen te staan met militai-
i van leger, smeekten bur
's de soldaten op hun knieën
[iet te schieten. Volgens de di-
lomaat was de situatie 'zeer
spannen', maar lieten de mi-
iren hun rebellerende colle-
s tenslotte door. De muiters
[erden met gejuich ontvangen
ij de universiteit.
{Eerder op de dag kondigde
f 82-jarige U Nu, wiens rege-
in 1962 door generaal Ne
lin werd omvergeworpen, aan
It hij een tegenregering had
jvormd. U Nu, die zei dat hij
h nog steeds als de rechtma-
e regeringsleider beschouwt,
e dat op 9 oktober vrije ver
zingen worden gehouden.
[In het oppositiekabinet zit-
25 ministers, van wie de
sten al deel uitmaakten
vorige regeringen. De
legere chef van de generale
f van het leger Tin Oo is tot
ister van Defensie be
nd, terwijl Win Maung de
pst van president heeft gekre-
h Hij bekleedde deze functie
gt in de eerste jaren na de on-
kelijkheid van Burma in
1. Bohmu Aung, een andere
fonunente vrijheidsstrijder, is
tnoemd tot voorzitter van het
inement.
Niet de hele oppositie is inge-
men met het besluit van U
i een voorlopige regering te
Innen. Aung Gyi, een vroe-
fre medestander van Ne Win
|e nu een van de leiders van
T oppositie is, zei te vrezen dat
de situatie alleen nog maar
►gewikkelder zal maken.
I Bangkok kwam vrijdag
vuegtuig aan met 237 toe
ten en gezinsleden van di-
imaten die in Rangoon ge-
poneerd zijn. De ambassa-
hadden tot hun evacuatie
ploten nadat woensdag op
geplunderd was in
lad. Volgens Shirlie
de handelsattaché
e Amerikaanse ambassa-
veel inwoners van
Gi, huizen nauwelijks
L5 uit vrees voor plun-
In veel wijken zijn
eerwachten opgericht om
wtenngen tegen te gaan. De
geevacueerden zeiden
dat de situatie niet gevaarlijk
was voor buitenlanders en dat
zij snel weer hopen terug te ke
ren.
In een boodschap aan de am
bassades in Rangoon riep U
Nu, die aan het hoofd staat van
de oppositionele Liga voor
Vrede en Democratie, buiten
landse regeringen op zijn be
wind te erkennen als het legi
tieme gezag in Burma. De so
cialistische regering van presi
dent Maung Maung heeft niet
op de uitdaging van de opposi
tie gereageerd. De regerende
Burmaanse Socialistische Pro
gram Partij (BSPP) houdt
maandag een congres om te
praten over een voorstel van
Maung Maung een volkstem
ming te houden over het herstel
van een meerpartijenstelsel in
Burma.
Een diplomaat in Rangoon
vertelde dat militairen matras
sen meenamen uit het Strand
Hotel en naar het parlements
gebouw brachten, waar de
BSPP-afgevaardigden samen
komen. De regering heeft de
omgeving van het parlement
tot verboden gebied verklaard
voor demonstranten. Om het
gebouw heen zijn barricaden
opgeworpen, terwijl regerings
troepen posities hebben inge
nomen langs de belangrijkste
wegen in de hoofdstad.
De kersverse minister van
Defensie in de tegenregering,
Tin Oo, kondigde aan dat de
oppositie maandag een massale
geweldloze demonstratie zal
organiseren om te verhinderen
dat de partijbijeenkomst door
gaat. Volgens de oppositie wil
de BSPP met het voorstel voor
een referendum alleen maar
tijd rekken. Bovendien heeft de
bevolking volgens de oppositie
al met 'de voeten gestemd', toen
zij deze zomer de straat opging
uit onvrede met het bewind
van generaal Ne Win die het
land 26 jaar lang met harde
hand heeft geregeerd. Ne Win
trad in juli af, maar volgens
waarnemers speelt hij achter
de schermen nog steeds een be
langrijke rol in de pogingen
van de BSPP een uitweg uit de
crisis te vinden.
De uitkomst van de kracht
meting tussen de twee regerin
gen hangt voor een belangrijk
deel af van de houding van het
leger. Volgens onbevestigde be
richten zouden zich in Manda-
lay en in Rangoon in totaal zo'n
6.000 militairen bij de opstand
hebben aangesloten. Dat is ech
ter nog maar een fractie van de
troepen waarop Maung Maung
kan rekenen.
Een verpleegster en brand
weerlieden staan bij de res
ten van het in Thailand
neergestortte vliegtuig. Net
voor het zou landen op het
vliegveld van de hoofdstad
Bangkok is tijdens een on
weersbui een verkeersvlieg
tuig neergestort.
Minstens 74 inzittenden zijn
omgekomen. De functiona
rissen zeiden dat het toestel,
een TU-134 van de Vietna
mese luchtvaartmaatschap
pij Air Vietnam, op weg was
van de Vietnamese hoofdstad
Hanoi naar Bangkok. - fotoap
KIEL (DPA) - De zeehonden
voor de kust van de West-
duitse deelstaat Schleswig
Holstein staan op het punt
volledig uit te sterven. Als
het tempo waarin de dieren
dood aanspoelen (momen
teel 400 a 600 per week) niet
afneemt, zullen de laatste
dieren voor het einde van
deze maand zijn gestorven.
In de getroffen streek leven op
het moment nog circa 1.000 zee
honden. Volgens schattingen
van het internationaal secreta-
riaat voor de Waddenzee zijn
reeds zo'n 13.000 dieren in Oost
en Noordzee het slachtoffer ge
worden van het hondenziekte-
virus, de belangrijkste veroor-
zaaker van de massale sterfte.
Lenie 't Hart van het Zee
hondencentrum Pieterburen
verwacht niet dat de zeehonden
voor de Nederlandse kust zul
len uitsterven. „Wel zijn we ja
ren en jaren terug wat betreft
de toestand en het aantal zee
honden in de Nederlandse
Waddenzee. Ik verwacht echter
niet dat ze hier geheel zullen
uitsterven. Er blijven altijd wel
een paar over."
Volgens 't Hart is er in de
stroom van negatieve berichten
met betrekking tot de toekomst
van de zeehond één klein licht
puntje te melden. In Anholt in
Denemarken waar de ziekte is
begonnen, is deze nu gestopt.
Daar is nog een kleine zeehon
denpopulatie over gebleven die
het naar verwachting wel zal
redden.
,1
SANTIAGO (AFP) - Meer dan 300 parlementariërs uit 23 lan
den in Europa, de VS en Latijns-Amerika zullen op 5 oktober
in Chili het referendum bijwonen over het aanblijven van pre
sident Augusto Pinochet. Dit hebben leden van de Chileense
oppositie bekendgemaakt.
De PvdA zal op verzoek van de Chileense oppositie waarne
mers sturen naar Chili. De waarnemers zullen verspreid over
het land het stemmen volgen en vervolgens in de hoofdstad
Santiago bijeenkomen om de uitkomst van het referendum te
bestuderen. Zij worden ondergebracht bij vroegere Chileense
parlementsleden. Pinochet ontbond het parlement nadat hij op
11 september 1973 via een militaire coup de macht greep. De ge
neraal is de enige kandidaat. Als de 7,3 miljoen kiezers in
meerderheid ja stemmen, kan hij tot 1997 aanblijven.
Verkiezingscampagne op de Chileense TV. Links boven
Pinochet, rechtsonder oppositieleider Banados. - fotoap
JOHANNESBURG - Politiemannen in burger zijn vrijdag een
kerk binnengevallen, waar aartsbisschop Desmond Tutu een
gebedsdienst leidde. Terwijl Tutu doorging met preken, maak
ten de politiemannen video-opnamen van de zwarte aartsbis
schop. Deze had kort daarvoor op een persconferentie de
zwarte Zuidafrikanen opnieuw opgeroepen de komende ge
meenteraadsverkiezingen te boycotten.
In verband met Tutu's pleidooi voor een boycot stelt de politie
een onderzoek in naar zijn activiteiten. Dit gebeurt krachtens
de 27 maanden oude noodtoestand, die de Zuidafrikanen ver
biedt op te roepen tot het boycotten van verkiezingen. Mensen
die dit toch doen, riskeren een gevangenisstraf van maximaal
tien jaar.
WASHINGTON (RTR) - De Amerikaanse Senaat heeft vrijdag
voor economiscche sancties tegen Iraq gestemd, wegens wat de
Senaat de 'volkerenmoord' op de Kurden noemden en het ge
bruik van gifgas tegen Kurdische burgers. Het wetsvoorstel
waarin de sancties waren vervat, moet nog door het Huis van
Afgevaardigden en ondertekend worden door de president. De
president hoeft niet in te stemmen met de sancties als hij een
schriftelijke verklaring ondertekent dat Iraq geen volkeren
moord begaat, geen chemische wapens gebruikt en op be
trouwbare wijze verzekert dat ze ook niet in de toekomst ge
bruikt zullen worden.
PARIJS - Een week na het oprollen van een hele bende
parkeerwachters, die in Parijs de meters leeghaalde en zo de
gemeente voor honderdduizenden francs heeft opgelicht, zijn
tien agenten op staande voet ontslagen uit de Franse
rijkspolitie.
Ze waren belast met de bewaking van een van de grote garages
van de politie, waar om welke reden dan ook weggesleepte
—auto's naar toe gaan, 's-Nachts amuseerde»-ze zich door er
autoradio's, hifi-installaties en andere accessoires uit te halen
tot grote ellende van de eigenaren.
Als die hun auto kwamen ophalen hadden ze niet alleen boete
te betalen, maar bovendien een aanzienlijke rekening aan
reparaties. „Dat is gebeurd voor uw auto hier binnenkwam",
luidde steevast het antwoord.
BONN - Op bevel van het Bundesverwaltungsgericht in
Berlijn, een rechtbank voor bestuurszaken, is de kerncentrale
in Mülheim-Karlich, vlak bij Koblenz in de deelstaat
Rheinland-Pfalz, stilgelegd. De rechtbank heeft beslist, dat de
eerste deelvergunning voor de centrale, verleend in 1975,
onwettig is. Die deelvergunning is het atoomrechtelijke
fundament onder alle later afgegeven vergunningen waarmee
de Rheinisch-Westfalische Elektrizitatswerke (RWE) in Essen
de kerncentrale bijna een jaar geleden in gebruik heeft kunnen
nemen.
Met het vonnis van de Berlijnse rechtbank heeft een inmiddels
hoogbejaarde buurtbewoner van de centrale, na een
rechtsstrijd van dertien jaar, aan het langste eind getrokken.
Hij had de rechtsgeldigheid van de eerste deelvergunning
aangevochten. Die vergunning betrof de standplaats en de
bouwwijze van de centrale.
Door Hans Kuitert
NIJMEGEN - Bangladesh is getroffen door de ergste over
stroming uit zijn geschiedenis. Volgens de laatste offi
cieuze balans zijn er 1300 mensen omgekomen, zijn 21 mil
joen Bengalen hun huizen kwijt en dreigen er epidemiën
als cholera en typhus. Een definitieve rekening kan nog
niet worden opgemaakt, want al stijgt het water niet meer,
grote delen van het land staan nog steeds onder water.
Vooral de landbouw is ernstig getroffen en de complete ju-
te-oogst - het belangrijkste export-artikel - is verwoest.
De watersnood maakt Bangladesh nog armer dan het toch
al was. Kan Bangladesh ooit verlost raken van de gesel van
de rivieren?
Net terug uit Bangladesh, nog
voor het vliegveld van Dhaka
overstroomde, zegt M. Vierhout
van het Nijmeegse ingenieurs
bureau Haskoning heel nuch
ter: „Om Bangladesh te redden
is een 'masterplan' nodig. Trek
daar maar honderd jaar voor
uit."
Bangladesh is net als voor
gaande jaren geteisterd door
overstromingen. De ergste in
de geschiedenis van dit land.
(ADVERTENTIE)
BANGIADESH
i Hommes, UNICEF. Secretariaat: Hekellaan 6, Den Bosch, i
Deskundigen uit binnen- en
buitenland betwisten elkaar de
remedies om het broodarme
Aziatische land voorgoed te
verlossen van de gesel van het
water.
De een zweert bij herbebos
sing van de Himalaya's waar in
landen als India en Nepal op
grote schaal gekapt wordt.
Smelt- en regenwater spoelt de
vruchtbare bovengrond van de
ontboste berghellingen vanuit
naar de grote rivieren, naar de
Ganges en de Brahmaputra.
Die slibben op die manier dicht
en overstromen daardoor snel
ler.
Baggeren, zeggen anderen,
zodat de rivieren bevaarbaar
blijven. Het bijkomend voor
deel is dat het langer duurt
voordat de rivieren overstro
men. Leg dijken aan langs alle
rivieren in Bangladesh, dat in
feite een grote delta is waar
niet alleen de Ganges en de
Brahmaputra samenkomen,
maar ook tal van andere rivie
ren hun weg naar zee hebben
gekozen.
Rivierwaterbouwkundige G.
De straten in de Bengalese stad Mirpur staan nog steeds
onder water. Gemotoriseerde driewielers worden nu per
handkar door de straten gereden. Sommigen kiezen nog voor
bootjes, maar het water is aan het zakken. - fotoap
te Slaa van Haskoning en zijn
collega Vierhout vinden al deze
ideeën slechts 'deeloplossin
gen'. Ze spreken over een alles
omvattend lange termijnplan,
waarin alle oorzaken van de
jaarlijks terugkerende over
stromingen bij de bron worden
aangepakt.
Te Slaa zet de argumenten
op een rij die pleiten tegen de
deeloplossingen. Het is niet een
en/of-kwestie, maar een
en/en-aanpak. Zo vindt Te
Slaa het een onbewezen stel
ling dat de Ganges en de Brah
maputra, die beginnen in Hi
malaya's jaarlijks buiten hun
oevers treden omdat er in India
en Nepal zo rigoreus berghel
lingen worden kaalgekapt.
Te Slaa: „Zeker de ontbos
sing is een probleem, maar be
slist niet het grootste. Ontbos
sing wordt bij de moeilijkhe
den van Bangladesh te pas en
te onpas als argument ge
bruikt. Men vergeet dat veel
gronden in de bergen zich her
stellen doordat er een andere
vegetatie voor terugkomt. Na
tuurlijk is het zo dat bosgrond
meer water kan opnemen. Bo
men zuigen het water op en dat
verdampt dan weer en komt
dus niet in de rivieren.
De huidige overstromingen,
zegt hij, zouden zeer wel ver
oorzaakt kunnen zijn door een
ongelukkige samenloop van
omstandigheden. „Ik ben er
voor 90 procent zeker van dat
het komt door een teveel aan
regenval over een te groot ge
bied in een tekorte tijd. Ik ver
moed dat daardoor de Ganges
en de Brahmaputra tegelijk te
veel water moesten verwerken.
In de regel voert eerst de Gan
ges het teveel aan moessonwa
ter af en daarna pas de Brah
maputra. Samen is te veel ge
weest."
Het vlakke Bangladesh is
doorsneden met tal van grote
en kleine rivieren. Om over
stromingen in dit land te voor
komen zouden er duizenden ki
lometers dijk moeten worden
aangelegd, niet alleen langs de
drie grootste rivieren - de Gan
ges, de Brahmaputra en de
Meghna - maar ook langs alle
andere rivieren.
De Ganges en de Brahmapu
tra zijn machtige rivieren
waarbij vergeleken de Rijn
maar een sloot is. Als deze in
toom gehouden moeten wor
den, als ze dus maar in een be
perkt gebied mogen overstro
men moeten er hele hoge dijken
worden aangelegd. Of het 'uit-
stroom'-gebied moet groter,
waardoor de dijken lager kun
nen worden. Er komen dan
grote uiterwaarden.
Te Slaa: „Dijken zijn een in
greep in de natuur en je moet
oppassen dat het middel niet
erger wordt dan de kwaal. Je
kunt niet plaatselijk dijken
aanleggen, want dan worden
andere gebieden, die niet be
schermd worden, extra getrof
fen bij overstromingen.
Nu gebruikt de landbouw de
rivieren voor bevloeiing van de
landerijen. Dijken houden het
water tegen. Er moet dus een
heel goede drainage en irriga
tie komen, omdat buiten de re
gentijd anders de akkers volle
dig uitdrogen."
Vergeten wordt, zegt Te
Slaa, dat Bangladesh voor de
voedselvoorziening volledig af
hankelijk is van de rivier. Zon
der water geen landbouw. Dij
ken kunnen in dat opzicht meer
kwaad dan goed doen. Het be
teugelen van de rivieren in
Bangladesh is evenzeer een so
ciaal als een technisch pro
bleem. Technisch is het aan te
pakken al kost het dan een
eeuw. Sociaal liggen de zaken
niet zo eenvoudig.
Het land kent een explosieve
bevolkingsgroei die ondanks
pogingen van regeringszijde tot
een geboorteregeling te komen,
vooralsnog niet verminderd.
Heel Bangladesh is dicht be
volkt, veelal met arme boeren.
Hun bestaansrecht mag niet in
gevaar worden gebracht door
ambitieuze plannen om de
Bengaalse rivieren in toom te
kunnen houden, vindt men bij
Haskoning. Het cynische is
evenwel dat zij zonder een
structurele aanpak van de wa-
teroverlast ook altijd aan het
korste eind zullen trekken.
