1ÏÏRUGSPOEIENI
door dirkvellenya
De les van Screentest
Tachtig kunstenaars met tuintaferelen in Kapellen en Kalmthout
Voor tweede keer
'CD-gala' op de tv
UUR LAAT MOLTSJANOVS
Gouden Leeuw voor film met Rutger Hauer
PRAATPROGRAMMA ONGEMOEID
ZATERDAG 10 SEPTEMBER 1988
ZATERDAG IM
EMBER 1988! O
Particulieren
Super Channel
komt met
pikante films
Entente
georganiseerd in vakbondenJe kunt
het zo gek niet bedenkenhoeren
aoldaten enzDat vind ik prachtig
Marijke McEwen, tv-producente In VS
Er zullen vijf CD-awards wor
den uitgereikt. Toch zijn er
maar vier verschillende cate
gorieën. De vijfde onderschei
ding gaat naar iemand die zich
in de Nederlandse showbusi
ness op een speciale manier
heeft gemanifesteerd.
Het Nederlandse publiek
heeft de afgelopen maanden
een stem kunnen uitbrengen op
hun favoriete CD-artiesten. Op
basis daarvan is men tot de
volgende nominaties gekomen:
Zangers: Rob de Nijs, Gerard
Joling en René Froger.
Zangeressen: Willeke Alber-
ti, Nadieh en Sandra Reemer.
- FOTO ARCHIEF DE STEM
Hijzelf gelooft erin, zal me'
jecten zijn gelijk aantonen,
ij, „het duurt lang voordatje
ig universiteitsprofessortje
als bijvoorbeeld de Wereldj
je karretje kunt spannen,
zijn er wel. Volgens Van
het maar een kwestie van
eer voor zijn Terraverde op
al kan worden toegepast. u>
enwerking met de Gents
iteit wil een commercieel be-
uctie en afzet voor baar re-
nemen, waarbij binnen-
singen niet uit het oog wo
Van Cotthem: „Met
je goedkoper en sneller 0®
nisbelten aanplanten. Maar
s zomers op vakantie z°D
en hoeft lastig te vallen 0
ten te zorgen. Met Terr
n ze water genoeg. En J
i, hoe goedkoper het produ
rikaanse landen wordt.'
b°or Henk Egbers
KAPELLEN - Niet minder
dan 81 beeldende kunste
naars uit de provincie
Antwerpen hebben in 38
Particuliere tuinen van
Kapellen en Kalmthout bij
Antwerpen beelden ge
kaatst. Onder de titel
ruintaferelen 88' wordt
vandaag deze bijzondere
manifestatie geopend door
minister Leo Tindemans
na een inleiding door Flor
wx, directeur van het
MUHKa. Zes weken lang
deze vijftien kilometer
'ange beeldenroute voor
Publiek toegankelij k.
lc,---r begon twee jaar ge-
™en toen de kunstenaars
tjarny Buyck en Marleen de
J-ree-Roux hun tuinen vol
den met schilderijen. Laat
jmensen maar komen! De
p„t .ien werden beelden
tachtig kunstenaars haak-
uaan. Vier openbare par-
3 dertig particuliere tui-
n en vier galeries doen nu
aan "Tuintaferelen 88',
opereert in stichtings
vorm
en met een erecomité Beeld gemaakt door Mariette Coppens
V|aarin de groten in het
naamse/Eeigische land zit-
8 nebben genomen,
lor BeX, animator van tal-
interessante initiatieven
voor hedendaagse kunst, ac
centueert dat er geen selectie
heeft plaatsgevonden; geen
deskundige commissies hun
oordeel geveld hebben. Wel
werden alleen beroeps-beel
dende kunstenaars uitgeno
digd. Niets is geweigerd. De
kunstenaars draaiden zelf
voor de kosten op. Alleen ver
voer en verzekering werden
geregeld. Het accent lag op de
spontaniteit. Een 'breed spec
trum dat een overzicht geeft
van hetgeen er op dit gebied
in de regio Antwerpen leeft'.
Na Chambres d'amis nu
een soort Jardins d'amis. Tij
dens de persconferentie moe
ten we het nog doen met dia's.
De indruk van veelzijdigheid
wordt daarbij minstens be
vestigd. Beschilderde luiken
van een huis, wandschilde
ringen aan huizen, chique
beelden volgens het boekje,
gestapelde kisten, stapelin
gen, Middelheimachtige toe
standen, reliefs tegen huizen
(meestal villa's), borstbeelden
en balken etcetera. En de
kwaliteit lijkt op voorhand zo
te zijn dat we durven zeggen:
Gaat dat zien!
De parken in Kalmthout en
Kapellen (waaronder het be
kende Arboretum) werden
direct beschikbaar gesteld.
Maar ook particulieren zijn
niet bang dat hun kleine of
middelgrote tuinen vertrapt
worden. Hoewel sommige
tuinbezitters alleen maar tij
dens het weekend opendoen
om een oog in het zeil te kun
nen houden.
'Tuinbeeld' door Annie Debie
De kunstenaars hebben
zelf 'hun' tuin mogen kiezen.
Sommigen van de aanwezige
kunstenaars vertellen dat dit
hen gedwongen heeft hele
nieuwe dingen te maken, ter
wijl anderen bestaand werk
daar plaatsen. Een beeldhou
wer deelt mee dat hij zijn
beelden in een tuin gaat gie
ten zodat de bezoekers dat
ook eens kunnen meemaken.
Een ander die met bollen
werkt zegt dat hij inmiddels
zelf bol geworden is. Een
grapjas vertelt dat hij nog en
kele dagen heeft om te beden
ken wat hij doet.
Er komt een catalogus,
waarvan men denkt dat deze
kunsthistorische waarde zal
krijgen, want met 'Tuintafe
relen wordt historie geschre
ven'. Het enthousiasme hangt
in de bomen te kijk. De bezoe
kers kunnen deelnemen aan
een fotowedstrijd. Met een
bekroonde selectie uit de in
zendingen wordt weer een
tweede catalogus gemaakt.
Een brochure helpt om de
route te vinden. De tuinen
zijn gemerkt met een num
mer. Je kunt met eigen ver
voer, met (een te huren) fiets
of desnoods lopend de kunst
werken bezoeken. Dagelijks
tussen 10.00 en 17.00 uur vanaf
zondag (11 september) tot 23
oktober is iedereen welkom
met een entreebewijs van 100
Bfr. Het secretariaat is in het
Domein Haezeldonck, Lobe
lialaan 14, Kapellen (tel. 09-
3236653105); dagelijks open
tussen 10.00-17.00 uur. Fietsen
zijn te huur aan het station
Kapellen voor 125 Bfr per
dag. De fietsroute is 15 km.
Een selectie van de kunst
werken zal in 1989 tentoonge
steld worden in een park en
drie galerieën in Warschau.
Omdat kunstenaars niet
steeds weerbestendige beel
den maken zijn ook op de
route van Tuintaferelen vier
galeries ingeschakeld. Die
zijn op de routekaart aange
geven.
De Vlaamse uitnodiging
luidt: 'Ga op stap, trek je ogen
open, laat alle vooroordelen
achterwege, als een kind, en
kijk!'
EEN tv-spelletje heeft de emoties hoog doen oplaaien in het
wereldje van de Nederlandse journalisten. In 'Screentest'
van de KRO mogen beginners een echte beroemdheid inter
viewen en dat in wedstrijdverband. Het was een idee uit de
vermaakfabriek van Joop van den Ende. Met journalisten
kun je zoiets doen, het testen van aankomende chirurgen of
piloten wordt al een stuk moeilijker.
Dit haalt het edele vak van verslaggever naar beneden,
werd er geschreven, onder meer door Sietse van der Hoek in
de Volkskrant. Nieuwsgaring is een moeilijk, verantwoorde
lijk vak, daar mag je geen tv-spelletje mee spelen.
Over een simpel tv-showtje moet je je nooit druk maken, zeg
ik altijd. De journalistiek beledigd? Ach, een tv-interview is
een stukje show. Als een schrijvende journalist iemand in
terviewt en je zet er een camera op, dan krijg je hoogstwaar-
schijnlijk een verschrikkelijk saaie uitzending. Maar de
weergave van het interview in de krant kan (ingekort en be
werkt) juist heel boeiend zijn. De tv is anders dan de krant.
Maar liefst drie KRO-kopstukken hebben zich in de gids
van deze omroep geworpen op de tv-recensenten. Aad van
den Heuvel windt zich op ter verdediging van zijn maatje
Han van der Meer, de presentator van 'Screentest'. Gerard
Groen en Herman Post krijgen de ruimte om af te rekenen
van Sietse van der Hoek.
Ook dat geweld lijkt mij een beetje overdreven. Dat is
'Screentest' allemaal niet waard. Wat leverden de uitzendin
gen van afgelopen weken op? Gesprekjes met mensen als
Boudewijn Büch, Lee Towers, Ramses Shaffy, Gerrie Kne-
temann, advocaat Moskowitz en Xaviera Hollander. Veel
verschillen met echte, professionele interviews waren er
eigenlijk niet. De ene kandidaat deed het heel aardig, de an
dere liep steeds stuk.
Natuurlijk is 'Screentest' een leuke, goedkope manier om
aan jong talent te komen. Daar is grote behoefte aan in Hil
versum. Club Veronica laat 'kids' al jaren spelen met came
ra's en microfoons. De TROS gaat op grote schaal nieuw ta
lent voor de tv trainen. De vergrijsde omroep snakt naar
jongeren.
Opvallender was de eensgezinde sfeer in de jury. Er zaten
mensen van alle omroepen in. Han van der Meer had naast
zich o.a. Wim Bosboom (TROS), Paul Witteman (VARA),
Jaap van Meekren (Veronica), Sonja Barend (VARA), Ton
Verlind (KRO) en Ivo Niehe (TROS). Grappend en knikkend
zaten ze elleboog aan elleboog. Een gezamenlijke omroepac-
tie om de jeugd de weg te wijzen naar de studio's van Hil
versum. De geur van ouwe-jongens-krentebrood, maar ook
een historische vorm van samenwerking!
Toen ik dat zag, wist ik in een flits wat er mis is in Hilver
sum. Als de tv-journalisten zo gezellig hun krachten kunnen
bundelen in 'Screentest', waarom doen ze dat dan niet in de
serieuze avonduren? Waarom werken KRO, NCRV en
VARA niet hecht samen om op Nederland 1 elke avond een
achtergrondrubriek te brengen, die direct aansluit op de ac
tualiteit, zoals 'Newsnight' 's avonds laat op BBC 2?
Nu zitten ze te zeuren over het Jouurnaal dat op Nederland 2
zit en zoveel kijkers weghoudt van het eerste net. 'Achter het
Nieuws', 'Brandpunt' en 'Hier en nu' in één informatieve ru
briek. Wat een mankracht! Wat een besparing! Wat een ser
vice! Wat een geweldig wapen in de concurrentie! Even kij
ken, wat denkt de jury hiervan?
W 'I 9 f
Van onze rtv-redactie
Van onze RTV-redactie
LONDEN - Meer speelfilms,
waaronder een reeks pi
kante rolprenten onder de
titel 'Bekentenissen van.
zijn de belangrijkste
nieuwtjes in de najaarspro
grammering van Super
Channel.
In het nieuwe seizoen zendt het
satellietkanaal niet alleen meer
films uit in het weekend, maar
ook op twee, soms op drie
weekdagen. De serie soft-sex-
films 'Confessions ofis aan
gekocht voor de late uurljes.
HILVERSUM - Voor de tweede keer komt de KRO met een
'CD-gala' op de proppen. Het door Henny Huisman gepre
senteerde muziekfeest beviel vorig jaar zo goed, dat er dit
jaar een vervolg komt. Maandagavond wordt het uitgezon
den, rechtstreeks vanuit de eigen studio van Joop van den
Ende in Aalsmeer.
Groepen: VOF de Kunst,
Frank Boeyen Groep en George
Baker Selection.
Instrumentalisten: Flairck,
Laurens van Rooyen en Robert
Strating. Deze laatste is de
componist van het thema van
de succesvolle TROS-serie 'Me
disch Centrum West'.
Alle genomineerden treden
in de uitzending van maandag
op en maken uiteraard van de
gelegenheid gebruik hun
nieuwste single ten gehore te
brengen. Maar net als vorig
jaar gebeurt er ook iets anders
dan anders: gezamenlijk wordt
er een medley gebracht van
ieders eigen succesnummers.
Er zijn ook gastoptredens,
onder meer van enkele win
naars van verleden jaar: Piet
Veerman, Anita Meyer, BZN
en Berdien Stenberg.
aan het einde van de Tweede
Wereldoorlog. De critici om
schrijven de film als warm-
menselijk en humoristisch, zij
het wat lang uitgevallen.
De Zilveren Leeuw is voor de
film Topio stin omihli ('tocht
door de mist') van de Griekse
regisseur Theo Angelopoulos.
Prijzen voor de beste acteurs
zijn uitgereikt aan de vrouwen
Shirley MacLaine en Isabelle
Hupert en de mannen Don
Ameche en Joe Mantegna. De
Nederlandse filmer Joris Ivens
is onderscheiden voor zijn ge
hele oeuvre.
- FOTO'S F0T0PERS8UREAUGLH
(DPA/AFP) - De
Italiaanse regisseur Er-
Olmi heeft met zijn
■La legenda del santo
(De legende van de
drinker) de Gouden
gewonnen op het
van Venetië. De
in de film wordt
door de Neder-
acteur Rutger
winnende rolprent gaat
een clochard in Parijs. Op
dag ontmoet de bedelaar
lasnost bij
oor Richard Evans
ONDEN - De hoge amb
tenaar die al achttien jaar
belast is met het censure
ren van de Russische tele
visie heeft tegenwoordig
bijna niets meer te doen.
e bepalingen waar hij het
iroeger zo druk mee had
|êijn door de glasnost ko
len te vervallen.
Duitsers dan ook de latere
Jsendarp uit Nederland, die
eindigde, de snelste sprin-
ke ras. Owens werd nau-
Ie Olympische Spelen voor
1 groot succes: ze wonnen
dailies, de bevolking had
l dat het buitenland het
lisme accepteerde en voor
Iven de ware bedoelingen
wat langer verborgen.
schok die het presenteren
een rechtstreekse, onge-
lerde uitzending bij de
|elevisiejournalisten te weeg
n brengen, is echter niet ge-
ig. Sommige journalisten in
1 Sovjetunie werd het alle-
1 wat te veel. Er zijn er die
tijdens een live uitzending een
lartaanval kregen, of die over
mannen raakten.
Vóór de glasnost zou een in-
■view over een gevoelig on-
werp als kernwapens, door
kei vijf verschillende redac
teuren en een censor doorge
licht zijn, voor het uitgezonden
Ie spelen, propaganda ma- P™fP' v°°r net uitgezc
nationaal-socialisme en «^worden. Onlangs sprp-
superioriteit, was bereikt. toe vooraanstaande Rus-
onstelling in Overloon, die
een soort stadionconstruc-
ïuseum, komt de manier
■elen toen werden gebruikt
iaal-socialisme aan te prij-
naar voren. Maar gaande-
i blijkt dat ook de huidige
fepelen niet meer voor die
waarvoor ze in 1896 weer
werden geroepen. Toen
t>g, in de woorden van de
P. de Coubertin 'verbroe-
de volken en verbetering
nelijke gesteldheid van de
llag dekt de lading al lang
I en de Nazispelen', drs. A. Swij-
programmamakers op
Internationale Televisie
estival in Edinburgh, over de
igrijpende veranderingen die
ader Gorbatsjov hebben
aatsgevonden.
Vladimir Moltsjanov presen-
*rt een door hemzelf gepro-
tceerd praatprogramma dat
ond de Klok van Twaalf'
tet Hij zegt dat hij probeert
iet zijn programma de miljoe-
Sovjetburgers terug te
innen, die in de tijd van
'ezjnev hun vertrouwen in de
aatstelevisie verloren heb-
n. In 'Rond de Klok van
waalf heeft Moltsjanov ge-
-rekken met voormalige ban
en behandelt hij on
twerpen die voorheen onbe-
mm /eekbaar waren.
onder een van de bruggen in de
Franse hoofdstad een myste
rieuze grijsaard, die hem 200
francs leent De clochard moet
de oude man beloven op een
zondag het geld terug te bren
gen naar een Parijse kerk,
waar een standbeeld staat van
de heilige Teresia van Lisieux,
patrones van Frankrijk.
Vanaf het moment van de
ontmoeting met de grijsaard
verandert het leven van de be
delaar, een voormalige mijn
werker in Silezië, volkomen.
Dagelijks doen zich kleine, on
begrijpelijke 'wonderen' voor.
De bedelaar komt aan geld,
ontmoet allerlei oude, verloren
gewaande vrienden, en ontdekt
de liefde.
De verleiding om zijn belofte
- de teruggave van het geld -
niet in te lossen, blijkt groot.
Uiteindelijk voldoet de clo
chard toch aan zijn plicht. Dit
brengt hem 'op het pad van de
heilige'.
De film van Ermano Olmi,
een mystiek gebeuren van
meer dan twee uur, is gesi
tueerd in een Parijs dat herin
neringen oproept aan het oeu
vre van de negentiende Franse
schrijver Emile Zola, de groot
meester van het naturalisme.
Olmi won in 1987 in Venetië een
Zilveren Leeuw met een vorige
film.
Tijdens het festival in Vene
tië zijn ook andere prijzen uit
gereikt. De speciale prijs van
de jury ging naar een film van
de Senegalezen Ousmène Sem-
bène en Thierno Faty Sow. Hun
produkt toont het bloedbad,
aangericht door het Franse le
ger onder Afrikaanse strijders,
Russische tv
op wordt toegepast. De Russi
sche journalisten waren ge
wend geraakt aan strenge con
trole van hun werk. De volko
men afwezigheid van censuur
heeft tot gevolg gehad dat som
mige leden van de oudere gene
ratie journalisten weigeren aan
een rechtstreekse uitzending
mee te werken.
Volgens Moltsjanov zijn er
aangrijpende dingen gebeurd,
doordat journalisten tijdens
zo'n uitzending een hartaanval
kregen en, bij wijze van spre
ken, van het scherm gedragen
moesten worden. Hier begint
het publiek in Edinburgh te
grinniken. Moltsjanov reageert
daarop met de opmerking:
„Dat is niet leuk. U moet be
grijpen dat we na al die jaren
van strenge censuur wat on
wennig reageren op die plotse
linge uitnodiging van 'kom op,
rechtstreeks in de uitzending,
zonder censuur'. Het is hele
maal niet zo gek dat mensen
daar zekere mentale gevolgen
van ondervinden."
De 'grootste schok' wat be
treft de omvang van de nieuwe
openheid, kreeg Moltsjanin te
verwerken toen hij en zijn col
lega's aanwezig waren bij de
negentiende conferentie van de
Communistische Partij. „Voor
dat de conferentie begon waren
wij ervan overtuigd dat we de
meningsverschillen tusssen de
leden van het centraal comité
niet naar buiten mochten bren
gen. We dachten dat we daar
mee toch echt de grenzen van
het toelaatbare zouden over
schrijden," zegt hij.
Nadat echter de toespraken
van Yeltsjin (de voormalige
Partijleider in Moskou) en Li-
gatsjov (de bekende conserva-
tieveling uit het Kremlin) in
hun geheel waren uitgezonden,
beseften de journalisten dat de
grenzen verder lagen dan zij
dachten. „Dat was voor ons de
grootste schok," zegt Moltsja
nov. „Ik was er zeker van dat in
die toespraken geknipt zou
worden."
(c)The Times, Londen
een mengelmoes van Rus-
wh en Engels legt hij uit dat
hij behoort tot de generatie
journalisten die zich 'de kinde
ren van de detente' noemt. Vol
gens Moltsjanov begonnen de
leden van deze generatie hun
werk ongeveer ten tijde van de
topconferentie in Helsinki. „Ik
had vrij snel begrepen dat er
eigenlijk helemaal geen de
tente was," zegt hij.
Journalisten konden in de
.tijd van Brezjnev kiezen: óf zij
benadeelden hun carrière door
de bij de autoriteiten minder
populaire onderwerpen te be
handelen (en bewaarden daar
mee wel hun integriteit en
goede naam); óf zij gedroegen
zich niet helemaal eerlijk te
genover het publiek en schre
ven over dingen waarvan ze
zelf wisten dat die niet met de
waarheid overeenkwamen. „In
die tijd werd ik een paar keer
benaderd om over de prachtige
psychiatrische klinieken in de
Sovjetunie te schrijven, of om
kritiek op onze grote schrijver
Solzjenitsin te uiten," zegt
Moltsjanov. „Ik ben blij dat ik
daar toen niet op ingegaan ben,
iWWfiUk nafuurlijR,
eens oneerlijk ben gew.eest.
„Ik durf in elk geval te zeg
gen, dat ik na vijftien jaar in de
journalistiek voor het eerst in
alle eerlijkheid te werk kan
gaan en dat ik eindelijk tegen
de mensen kan zeggen wat ik
werkelijk denk. Ik weet dat
wat ik doe niet altijd gunstig
valt bij de regering. Sommige
ambtenaren bekritiseren ons
met de dooddoener: 'jullie wer
ken voor de massa'. Daar breng
ik altijd tegenin dat wij niet
voor ambtenaren en partij
functionarissen werken, maar
voor het volk, en dat is de mas
sa." Hij voegt eraan toe: „U
moet niet denken dat het voor
ons altijd even gemakkelijk is.
Het blijft een gevecht."
In Moltsjanovs programma
werden mensen geïnterviewd
die uit Rusland waren ge
vlucht, werd de verderfelijke
praktijk van de Russische psy
chiatrische klinieken aan de
De afgezette Boris Yeltsjin, hier met de Amerikaanse tv-jowrnalist Dan Rather, kwam ook
in Rusland uitgebreid in beeld. Dat was een schok voor de tv-makers. - fotoap
kaak gesteld en verslag gedaan
van het leven in een klooster.
Het meest verhelderende ge
sprek in zijn show, voerde hij
met het hoofd van het belang
rijkste censuur-orgaan van de
Sovjetunie. „Degene die al
achttien jaar alles verbood wat
hij maar kon verbieden, zat
daar in mijn programma de
kijkers te vertellen dat hij zo
goed als werkloos was gewor
den."
Moltsjanov presenteert ook
een live programma uit de ca
tegorie 'ontbijt-televisie'. Zelf
zegt hij dat het waarschijnlijk
het meest opmerkelijke pro
gramma is in de Sovjetunie,
omdat er totaal geen censuur