en in
b
Gail
Mosa
Jasba
Sphinx
iteenbok
enraedt
BREDAAS BUREAU
VOLDOET AAN DE
GEKSTE WENSEN
Oude jeans worden schilderijen
i
t
A
D
iM
OPVALLENDE
KUNST
IN CLINGE
Cr
Is de klant inderdaad koning is,
dan heeft hij soms een nar nodig. Iemand die hem be
zighoudt met grappen en grollen, die voldoet aan
waanzinnige wensen en die fantastische feesten orga
niseert. Het boodschappenlijstje van zo'n nar kan er
vreemd uitzien: vuurspuwers, clowns-orkesten, op
blaasbare zeephellingen, steltlopers, buikdanseres
sen, buiksprekers, poffertjeskraam, limbo-dansers,
hobbelfietsen, waarzegsters, hometrainers, kop van
jut, mistmachines, paashaaspakken, suikerspinmachi
nes, ijskarretjes, kop en schotels, bierfietsen en nijl
paarden. Een idioot lijstje eigenlijk, maar gaat de nar
naar Bredanaar Cees van der Horst, dan is de kans
groot dat aan al zijn wensen tegemoet wordt geko
men.
Muppets
Hoedjes
tansorkest
Taart
Beestenboel
Soiree
Lastig
Experimenteren
Elastisch
I
u
Q
710
EN kerkhoflaan74
bouwvoorlichtin
Tel. 01150 -80911
Door Rosé Lokhof/
Cees van de Horst leidt sinds een jaar of
vijf een theaterbureau. Hij organiseert
feesten, verhuurt beesten, zet kramen en
mini-motortjes op braderieën, vermomt
mensen als non of kangoeroe en heeft
gevoel voor humor. Een voorbeeld van
dat laatste is zijn mening over clichés.
„Gat in de markt. Dat zeg ik niet graag.
Net alsof je dan het ei van Columbus
hebt uitgevonden".
Op zijn zestiende pacht Van der Horst al
samen met een maat een kroeg op de
Havermarkt. Hij is nu 34 jaar en heeft
heel wat baantjes in de horeca achter de
rag. Zijn laatste baas zet hem in 1983 op
straat en de Bredanaar moet weer iets
anders zoeken. „Mijn vrouw speelde in
een carnavalsband en zelf zat ik in een
big-band. Toen was ik meestal al zakelijk
leider. Ik wist dus hoe het in elkaar zat
en zo kun je je gemakkelijk verplaatsen
in de artiestenwereld. Daarnaast deed ik
het uitvoerende werk van de Bredase Fe
deratie van Carnavalsverenigingen. Ik
gaf leiding aan de bouwploeg, maar
bracht ook veel ideeën aan die het feest
net iets extra's gaven. Dat kwam alemaal
'an pas toen we een theaterbureau be
gonnen."
Of het nou het gat in de markt is of het
ei van Columbus; Van der Horst heeft er
profijt van. „Ik ben begonnen met het
plaatsen van bands. Het barst hier in het
tuiden van de carnavalsbandjes. Als je
die nu verkleedt als clowns, zwarte pie
len, Muppets of Disneyfiguren, dan heb
je een heel ander produkt. Dat was vrij
slim, ja, want vooral buiten Brabant
sloeg dat enorm aan."
De volgende stap is in de 'promotie-
sfeer', zoals hij het noemt. Hij kleedt
iemand aan als paashaas en die deelt
gratis eieren uit op een winkelcentrum.
komt een complete eierverf-stand bij
en dito paashaasband. Muziek blijft ech
ter hel belangrijkst en het verspreidings
gebied wordt uitgebreid. Zo wordt
Frankrijk bijvoorbeeld een grote afne
mer van het bureau.
■.Nederlandse bands breng ik er met
busladingen tegelijk naai; toe. Ze vragen
daar jazzorkesten van liefst twintig man
of meer. Die zijn er niet, maar dan ma
ten we ze gewoon. Ze tellen daar toch al
ten maar koppen. Als het maar veel is,
'■'"den ze het daar prachtig. Ik benader
*at mensen van een van de betere blaas
vesten - want van mij moet het wel
kwaliteit hebben - vraag of ze allemaal
o® zwarte broek en een wit overhemd
jondoen en zelf zorg ik voor strooien
'oudjes. Is altijd goed."
Inmiddels heeft Van der Horst acht
man vast in dienst en zo'n zestig part-ti-
®ers- „Allemaal officieel; van zwartwer-
,ers ^oud ik niet. Wie goed zijn best
®t, verdient iets meer. Er zijn er wel
e®n uitkering hebben, maar toch voor
o paar tientjes meer willen werken.
««in de besten. Die vinden het verve-
Eun hand op te moeten houden en
er«en daarom heel gemotiveerd. Als er
plaatsje vrijkomt, staat zo iemand
"rlijk bovenaan de lijst."
der Horst is tevreden over zijn per-
teel, maar er zijn zaken die hij per se
wil doen. „Trouwpartijen bijvoor-
Daarvoor ga ik zelf altijd op pad.
De meesten geven maar één keer zo'n
feest in hun leven en dan moet het dus
goed zijn. Ik vraag wat ze voor werk heb
ben, wat hun ouders zoal doen en pro
beer er zo achter te komen wat voor
ploeg mensen er op dat feest komt. Er
zijn er dan bij die voor de hele avond een
dansorkest willen, maar ik zie zelf dat
een carnavalsdeuntje er ook wel in zal
gaan. Dat willen ze dan misschien op dat
moment zelf niet, maar als het feest een
maal op gang komt, willen ze het meestal
wel. Ik zorg voor een orkest dat een dub
bel repertoire kan spelen, zodat het altijd
kan omschakelen."
Het theaterbureau levert ook de bekende
taart waaruit een dame moet springen.
Althans, dat verwacht de klant. „Altijd
als ze daarnaar vragen, komt dezelfde
grap. 'Ze heeft toch wel veel, hè, want ze
moeten het achterin de zaal ook goed
kunnen zien'. De taart gaat veel naar
hockeyverenigingen en die vragen ook
allemaal om een dame. Die beloof ik ze,
maar er komt wel een enorme neger met
tanga-slip uit. Met een hockey-stick na
tuurlijk. Gaat de zaal ook plat, hoor."
Attracties als Limoclown, bierfietsen,
sjoelbakken van vijf meter, zeephellin
gen, stokkenvangspel, koemeiken, wie-
belfietsen, kop van jut, luchtkussen, pop-
cornmachines en een complete schiettent
zijn ook te huur. „Eigenlijk is er niks te
koop van wat wij willen bieden. We spe
len dan ook een beetje Japannertje: we
kijken naar de concurrent en als we het
beter kunnen, doen we het beter. Kun
nen we dat niet, dan doen we het na.
Maar dat doen ze ook bij ons hoor."
Een echt succesnummer op braderieën
vormen de minimotortjes. De kleintjes
kunnen erop crossen in een luchtkussen-
baan en staan er graag voor in de rij.
„Net de Efteüng: het duurt een uur
voordat je aan de beurt bent."
Behalve feesten, muziek, attracties en
taarten heeft Van der Horst ook dieren
te huur. De beestenboel komt erbij als
hij Harry Malter ontmoet. Deze Duitse
Belg heeft een hobby overgehouden uit
zijn tijd bij het circus: het verzorgen van
oüfanten, nijlpaarden, kamelen, apen,
tijgers en nog veel meer.
„Hij verhuurde ze als reclame-object.
Veel mensen vinden dat niet goed. Ik in
het begin ook niet, maar nadat ik heb ge
zien hoe hij voor zijn dieren zorgt, ben ik
bijgedraaid. Ik kijk wel elke keer hoever
ik moet gaan. Zo werd bijvoorbeeld een
keer gevraagd of ik een aap kon leveren
die een sigaret kon roken, maar daar doe
ik dus niet aan mee."
Dagenlang kijkt Van der Horst naar
de beesten van Malter. „Ik heb me er
meer in verdiept dan hij verwachtte en
zo een heleboel belangrijke dingen ge
leerd. Zo weet ik nu dat een kameel har
der loopt dan een paard en dat ook nog
eens prachtig vindt. In Eindhoven hou
den we nu geregeld kamelen-races en
dan is het drukker dan wanneer PSV
kampioen wordt."
Feesten kan op veel manieren. Niet al
tijd even origineel, maar de klant krijgt
wat hij wil. „Zo hebben we speciale fees
ten ontwikkeld als de Soiree Parisienne.
Eigenlijk heel simpel: een leuk decor,
een pergola, witte stoeltjes, Frans-ach-
tige tafeltjes en bediening in Franse kle-
Cees van der Horst: „Een leuk decor en Je hebt de sfeer al.'
- FOTO'S DE STEM JOHAN VAN GURP
n Kameel voor uw feest
dij. De sfeer heb je dan al. Zet ik er ook
nog entertainment bij a la Montmartre:
een portret-tekenaar of zo. En een accor
deon doet het prima natuurlijk."
„We draaien ook een rock and roll-
feest, maar dan moet de personeelsvere
niging er zelf wel wat voor doen. Heel
eenvoudig hoor: een pot brillcream en
wat zonnebrillen is al genoeg, want uit
eindelijk zijn we allemaal kleine kinde-
ren. Zet ze een muts op en hup: het is
feest."
Vooral in de weekends is het druk bij
Van der Horst. De wagens rijden dan af
en aan bij de loods in de Middellaan.
„Iedereen die de weg opgaat, krijgt een
wegenkaart mee en een ANWB-lidmaat-
schapskaart. We rekenen precies uit hoe
lang ze erover doen, want te laat komen,
kan niet. Iemand geeft maar een keer een
echt feest en is dan behoorlijk nerveus.
Het spul moet dus minstens een uur van
tevoren klaar staan. Al is het maar ter
geruststelling. Iedereen die van een klus
terugkomt, vang ik op. Ik wil uit de eer
ste hand weten hoe het geweest is. Dat
zal nooit veranderen; hoe groot we ook
worden."
Van der Horst doet wel eens mee aan
de competitie 'grootste mauwerd', een
carnavalstraditie in Breda. Maar ook
buiten dat feest van malloten kan hij die
titel bijna niet mislopen. Volgens hem
waar gebeurd: „We adverteren in België
met het spelletje koemeiken. Daar zijn
twee forse, beschilderde platen voor no
dig en dus adviseren we die af te halen
met groot vervoer. Je kunt het al raden
wat de volgende dag voor de deur staat:
een levensgrote wagen met Belgisch ken
teken en het bordje veevervoer."
e knieën en de bil
len. Die zijn niet plat te krijgen. Die
vormen het enige probleem". Kaza
Poorter uit Clinge schildert al een
jaar of vijf uitsluitend op jeans. Het
liefst werkt ze op gedragen spijker
broeken. Daarmee maakt ze grote
'schilderijen' waarmee ze momen
teel nogal aandacht trekt.
Door Henk Egbers
„Voor Van Gogh heb ik hele oude spij
kerbroeken met gaten genomen om zijn
armoedige bestaan te accentueren", ver
telt Kaza Poorter. Ze tornt de broeken
los en naait ze aaneen tot lappen van on
geveer 2x3 meter. De slijtplekken, de
zakken (met vaak nog de afdrukken van
een portemonnaie of een kammetje) of
de naden worden opgenomen in een rit
misch patroon; ze doen mee in de com
positie. Daarna brengt zij er kleurrijke,
vaak geestige, taferelen of portretten op
aan.
„Ik zag ooit iemand lopen met een be
schilderd jasje. En ik zoch weer eens uit
zonderlijk materiaal. Toen ben ik begon
nen broeken uit elkaar te halen. Het be
viel. Het begin was niet spectaculair"
En wie denkt dat zij zich toen een artis-
tennaam heeft aangemeten, vergist zich.
Ze heet Kaza vanaf haar geboorte, om
dat ze van moeders kant Pools is. Maar
voor de rest geboren en getogen in Den
Haag.
„Als baby had ik al een potlood in de
hand". Kaza was een natuurtalent en is
dat steeds gebleven. Haar huis in Clinge,
waar ze nu vier jaar woont, staat en
hangt vol genoeglijke 'prulletjes', die ver
tellen van plezier in muziek, kleur en
vorm. Tegen een wand hangt een fami
lieportret, dat zij schilderde. Haar man
met een hoofd als een tennisracket, zij-
Kaza Poorter: „Olieverf trekt erin en blljtt elastisch.
- FOTO DE STEM COR J. DE BOER
zelf met een schilderspalet als hoofd en
hun kind met een lolly-kopje.
Kaza is een schilderes, die niet is 'onder
te brengen'. En dat is altijd lastig voor
kunstcritici, commissieleden, jury's en
ambtenaren. Iemand 'benoemen', onder
brengen in een stijl of stroming, betekent
hem of haar in je macht krijgen. Ka2a:
„De provinciale aankoopcommissie Zee
land wil er niet aan. De conservator van
het museum doet heel enthousiast over
mijn werk, maar zegt tevens: „Ik kan het
niet onderbrengen. Het is geen volks
kunst. Het zijn geen schilderijen
Toch heeft haar oudere werk typische
naïeve karaktertrekken. Dat is onder
meer te zien op haar wandschildering
van de personeelsruimte in het Haagse
Gemeentemuseum.
Een ruimte in de Alexander Kazerne
in Den Haag werd haar eerste atelier. Ze
maakte er objecten en schilderijen. Ook
invloeden uit de pop-art waren haar niet
vreemd. Opvallend waren en zijn nog
soms haar merkwaardige lijsten in aller
lei bochten. Het verkocht goed, al was
het soms even wennen. Dat was ook het
geval toen ze in het Haagse ziekenhuis
Leyenburg op een artistieke manier met
armen en benen op een wand aan de slag
ging. „Ik ben nogal surrealistisch inge
steld", zegt zfe. „Ik hond van auteurs als
Kafka, Poe en Bel Campo.
Er werden haar wat prijzen uitgedeeld;
onder meer door Pulchri en in Antwer
pen, waarheen ze verhuisde. Daar begon
ze een jaar of zeven geleden te experi
menteren met jeans. Op rommelmarkten
en via kennissen werden deze kleding
stukken verzameld en tot schilderdoek
verheven. „Het is goedkoop en gemakke
lijker te vervoeren dan ingelijste schilde
rijen. Nieuwe stof werkt natuurlijk ge
makkelijker".
Van Levi Strauss, de firma die jeans
en jackets maakt, krijgt ze die nieuwe
stof bij wijze van deal. Ze neemt deel aan
de Denim art-exposities, die deze fabri
kant maakt met de resultaten van wed
strijden die hij al vijftien jaar organiseert
met het beschilderen van jeans en jackets
als kledingstuk. In opdracht van Levi's
maakt ze nu grote doeken met beroemd
heden als James Deane en Marilyn Mon
roe.
Ik heb de indruk, dat dit haar minder
in de vingers zit dan de onderwerpen die
ze zelf kiest. Kaza beaamt dat. Op haar
'eigen' spijkerdoeken vind je bijvoorb-
beld: De mysteries van Kuifje of het
hypnotiseren van een wesp die niet meer
kan steken omdat je in zijn astrale gol
ven zit; Lieve Heersbeestjes die met hon
derden cirkelen rond een spijkerbroek
geschilderd op spijkerbroeken; met
Kelly onder de douche 'singing in the
rain'; een mini-golfbaan die uitmondt bij
een grafsteen met de naam Kaza
grapjes uit het leven genomen.
Maar Kaza is springlevend. Onder de
hanebalken van haar huis hangen de
nieuwe lappen om geïmpregneerd te
worden. „Ik werk met oüeverf. Die trekt
erin en blijft elastisch. Met acryl durf ik
niet goed. Ja, ik gebruik ook krijt". Ze
schildert heel romantisch. Antwerpen en
Rubens doen haar wat. De reacties van
het pubüek zijn plezierig. De kleine doe
ken verkopen redelijk; de grotere wat
moeilijker. Er komen waarschijnlijk nog
enkele exposities. Het publiek komt al
tijd enkele passen achter een kunstenaar
aan.
Kaza: „Eerlijk gezegd begin ik er al
een beetje van te balen en wil andere
dingen maken. Net terug uit Spanje ben
ik gek van bergen en wil daarmee hele
andere dingen doen". Maar een kunste
naar moet tegelijk toch zijn pubhek blij
ven bedienen, zodat het beschilderen van
jeans nog wel even zal duren. Je kunt wel
zeggen dat het pubhek - om van de me
dia maar niet te spreken - nu haar achter
de broek zit. Vanavondzal Verdnica's
'Bodylijn' (Nederland 2, 19.25 uur) Ka-
za's broeken op het scherm brengen.
f
ÜL
~3
