DODE BIJ GEWELDDADIGE HERDENKING BEGIN OPSTAND
Tutu doet opnieuw oproep tot boycot verkiezingen
Burma eist massaal aftreden
van president Maung Maung
iffecten beurs
terughoudend
DE STEM BUITENLAND VRIJDAG 9 SEPTEMBER 1988
T21
JERUZALEM (AP) - Israëlische troepen hebben
in het dorp Silat al-Harathiya op de bezette Wes- "pk™Tei"ii tito nr
toever het vuur geopend op een bende gemas- -IV1 Uloi dlvUlLClI WC/^
kerde Palestijnen, die een Israëlische patrouille
aanvielen met messen en stokken.
Gouverneur
New York
achtervolgt
zakkenroller
BUITENLAND STEM_financi
NIEUWSOVERZICHT
Boek met huid moordenaar geveild 1 (Icilkt
Nieuwe Iraanse postzegel
Pleidooi voor afschaffen zuivelsubsidies
Walesa vreest anarchie in Polen
Zwaar verkeer in Zwitserland op de trein
'VS-ambassade Moskou nieuw opbouwen'
Zegening jachtbommenwerpers
Afghanen schieten militair toestel neer
Bankiers VS willen schuldenlast oplossen
labo voorziet
toeneming
mn inflatie
rS: Honduras
loet schuld
[MF aflossen
msterdam:
JOHANNESBURG (RTR/
DPA) - Aartsbisschop Des-
mond Tutu van Kaapstad
heeft opnieuw opgeroepen
tot een boycot van de ge
meenteraadsverkiezingen
die volgende maand in
Zuidafrika worden gehou
den.
Met zijn oproep keerde Tutu
zich tegen de bepalingen van de
noodtoestand, die dergelijke
uitlatingen verbieden. De
Zuidafrikaanse politie nam be
gin deze week al bandjes in be
slag van een preek waarin
Tutu zijn gehoor vroeg in okto
ber niet naar de stembus te
gaan.
„Ik wil alle zwarte Zuidafri
kanen oproepen niet aan een
procedure mee te doen die tot
hun eigen onderdrukking bij
draagt. De tijd van de blanke
politiek is voorbij", zo zei Tutu
in een toespraak tot studenten
van de 'University of the Wes
tern Cape', een universiteit
voor kleurlingen bij Kaapstad.
De zwarte aartsbisschop liet
zich honend uit over een uitla
ting van de Zuidafrikaanse
president, Pieter Botha, die vo
rige week voor de televisie dat
hij de steun van de meerder
heid van de zwarten heeft. Bo
tha is daar zo zeker van, dat hij
hen niet laat stemmen, hoonde
Tutu.
Bij de vorige gemeente
raadsverkiezingen bleven de
zwarte Zuidafrikanen, die niet
aan de parlementsverkiezingen
mogen meedoen, in groten ge
tale weg. Om te voorkomen dat
dit ook in oktober weer gebeurt
hebben de autoriteiten alle op
roepen tot het boycotten van de
verkiezingen verboden op
straffe van maximaal tien jaar
gevangenis of een boete die tot
ruim 15.000 gulden kan oplo
pen. Op de vraag of de autori
teiten nu strafvervolging tegen
hem zullen instellen, zei Tutu
donderdag: „Dat moet u aan
mr. Vlok (de minister van Wet
en Orde) vragen, dat is zijn ter
rein
Volgens politieke waarne
mers stelt Tutu-de autoriteiten
met zijn herhaalde boycot-op
roepen voor een lastige keuze.
Als de regering Tutu voor de
rechter sleept, zal dat een
storm van kritiek veroorzaken
in de hele wereld. Daar staat
tegenover dat zij bang is dat
ook minder bekende tegenstan
ders van het apartheidssys
teem hun stem tegen de verkie
zingen zullen verheffen, als
Tutu vrijuit gaat.
Desmond Tutu
Totale staking Palestijnen
Een Palestijn werd gedood en een ander raakte gewond,
aldus een verklaring van het leger.
Ooggetuigen zeiden dat de on
lusten uitbraken toen de ge
maskerde mannen Arabische
arbeiders wilden verhinderen
naar hun werk te gaan. Israël
zette daarop een legerpa
trouille in. Volgens ziekenhuis
functionarissen is het slachtof
fer de 36-jarige Mohammed
Abu Salah.
Op de bezette Gazastrook
hebben Israëlische soldaten het
vuur geopend op demonstre
rende Palestijnen. Er vielen ze
ven gewonden. In Oost-Jeruza-
lem werden stenen gegooid
naar troepen die een Arabisch
huis vernielden, omdat het
zonder vergunning was ge
bouwd. De soldaten vuurden
traangasgranaten af.
De ondergrondse leiding van
de Palestijnse opstand had op
geroepen tot een massale sta
king donderdag om het begin
van de opstand negen maanden
geleden te herdenken. De sta
king vond overal op de Gaza
strook en de Westelijke Jor-
daanoever navolging. De Israë
lische autoriteiten beschouwen
de staking als een test om te
zien hoeveel invloed de onder
grondse leiding nog heeft.
Een rivaliserend onder
gronds leiderschap, de funda
mentalistische moslimbewe
ging 'Hamas', had opgeroepen
de staking vrijdag te houden.
Hiermee lijkt een splitsing bin
nen de leiding van de opstand
aan de oppervlakte te komen.
In het dorp Qalqilya ging de
intensieve razzia die drie dagen
eerder was begonnen donder
dag nog steeds door. Woensdag
waren in totaal 200 inwoners
van het dorp gearresteerd en
ook donderdag werden arres
taties verricht.
Bij de actie in Qalqilya wor
den telefoonlijnen afgesneden,
toegangswegen afgezet en heli
kopters ingezet om te zorgen
dat niemand kan ontsnappen.
Qalqilya wordt gezien als een
speciaal probleem, omdat de
stad slechts drie kilometer ver
wijderd is van de noordelijke
wijken van Tel Aviv en er da
gelijks honderden auto's van
Israëliërs passeren. Bij huis
zoekingen werden behalve
messen en bijlen ook een werk
plaats ontdekt waar kraaiepo-
ten werden gemaakt om auto
banden kapot te maken, zo ver
klaarde de politie.
Volgens de Israëlische auto
riteiten heeft een 25-jarige Pa
lestijn van de Westoever be
kend dat hij de 18-jarige Israë
lische vrouw Ziva Goldovsky
vorige maand om het leven
heeft gebracht. Zij had veel
Arabische vrienden en had als
ideaal een samenleving waar
joden en Arabieren naast elk
aar wonen. Goldovsky zou heb
ben geweigerd de Palestijn een
geweer te bezorgen.
Ondertussen is in Israël zelf
een politieke rel ontstaan over
de uitnodiging van de Ameri
kaanse regering aan de Israëli
sche minister van Buitenlandse
Zaken Shimon Peres om een
topconferentie bij te wonen
over vrede in het Middenoos
ten. Premier Yitzhak Shamir
zei in een reactie dat Washing
ton zich hiermee in Israëls bin
nenlandse aangelegenheden
mengt. De uitnodiging komt
een maand voor de Israëlische
verkiezingen, waarin Shamir
van het Likudblok en Peres
van de Arbeiderspartij het te
gen elkaar moeten opnemen.
Shamir heeft Peres ervan
beschuldigd de uitnodiging te
hebben aangenomen met het
oog op de komende verkiezin
gen van 1 november, die wor
den gezien als een referendum
over hoe het Israëlisch-Arabi-
sche probleem moet worden
opgelost. Peres is voorstander
van een internationale vredes
conferentie, Shamir wil niet
verder gaan dan bilaterale on
derhandelingen.
Peres heeft de kritiek van
verscheidene politici uit het Li
kudblok naast zich neergelegd
met te verklaren dat hij de uit
nodiging zal accepteren om het
vredesinitiatief voor het Mid
denoosten levend te houden.
„Je kunt niet elke keer hyste
risch reageren als iemand een
suggestie doet om te bekijken
wat kan worden gedaan om het
vredesproces vooruit te hel
pen," aldus Peres.
Ook de Egyptische minister
van Buitenlandse Zaken Esmat
Abdel Meguid is gevraagd in de
VS te komen praten over het
vastgelopen vredesproces. Vol
gens diplomatieke bronnen in
Washington zal de ontmoeting
op 26 september plaats moeten
vinden.
De eerste twee kruisraketten werden gisteren naar de Verenigde Staten teruggebracht. Op de Britse basis Alconbury wer
den ze in een groot Amerikaans militair vrachtvliegtuig geladen. - fotoap
NEW YORK (RTR) -
Gouverneur Mario
Cuomo van New York
heeft met zijn vrouwe
lijke chauffeur een
vermeende zakkenrol
ler achtervolgd door
het stadsdeel Harlem.
De verdachte rende
uiteindelijk een schoen
winkel in, waar het per
soneel hem vastpakte.
Toen de toegesnelde poli
tie hem handboeien aan
legde, complimenteerde
Cuomo de agenten met
hun optreden en ver
volgde hij zijn weg.
(ADVERTENTIE)
0
ZE ZUNER
GELUKKIG
O
Wie slim is koopt meteen een lot. Want ook deze maand zijn er meer dan 1 miljoen prijzen te winnen tegenover
zo'n 2 miljoen loten. Verdeeld over 3 trekkingen. Alles bij elkaar ruim 33 miljoen gulden aan prijzen. Van een tientje
tot het half miljoen. Eerste trek- - -
king volgende week woensdag. MEER KANS IN DE STAATSLOTERIJ *3^
RANGOON (UPI/AFP/
DPA/RTR) - Burma werd
donderdag totaal verlamd
door een algemene staking.
De straten van alle grote
steden waren gevuld met
betogers, die onmiddellijk
aftreden eisen van presi
dent Maung Maung en zijn
Socialistische Program
Partij.
Er gingen veel meer mensen de
straat op dan de zeker één mil-
j oen op 24 augustus.
In Rangoon namen honderd
duizenden studenten, monni
ken, nonnen en andere mensen
uit alle lagen van de Bur-
maanse bevolking heel aan de
protestmars. Vorige maand nog
schoot het leger eerst nog dui
zend betogers dood.
Nu heerste er tijdens de be
toging veeleer een carnava
leske sfeer, al schoot het leger
schoot 17 plunderaars neer van
een sigarettenfabriek in de
stad. Volgens een ooggetuige
onthoofdde een menigte elders
zeker drie mensen die ervan
werden beschuldigd het pu
bliek vergiftigd water aan te
bieden.
Een diplomaat zei op strate
gische plaatsen veel militairen
te hebben gezien, die weliswaar
nog geen wegversperringen
hadden opgeworpen 'maar
schijnbaar voorbereid zijn om
dat te doen als ze daarvoor op
dracht krijgen'. De militairen
bewaakten volgens hem be
langrijke overheidsgebouwen,
waaronder het stadhuis en het
parlementsgebouw, maar be
moeiden zich niet met de de
monstratie. Zeker vijf landen -
de Verenigde Staten, Australië,
China, Thailand en de Filipij-
nen - hebben maatregelen ge
nomen om eventueel landgeno
ten te evacueren.
Zij ondervinden daarbij ech
ter problemen omdat donder
dag ook de Burmaanse lucht
verkeersleiders het werk neer
legden waardoor vliegverkeer
van en naar Rangoon praktisch
onmogelijk werd.
Volgens diplomaten hebben
ook de medewerkers van het in
regeringshanden zijnde radio-
Demonstranten vragen om meer democratische vrijheden
en dus een einde aan de dictatuur van de socialistische partij
van de president. -fotoap
station 'Radio-Rangoon' het
werk neergelegd, omdat zij
weigeren nog langer 'onjuiste
berichten' uit te zenden. Hun
plaatsen zijn ingenomen door
militairen, aldus de diploma
ten.
Het radiostation meldde dat
de regering vasthoudt aan het
door haar bijeengeroepen
spoedcongres volgende week
van de Burmaanse Socialisti
sche Program Partij, waarop
de toekomstige politieke koers
van het land moet worden be
paald. Er werd aan toegevoegd
dat tijdens dat congres geen
demonstraties worden toege
staan in de buurt van het par
lementsgebouw.
De leden van drie belang
rijke vakbonden, (spoorweg-,
catering- en luchtvaartperso-
neel) hebben al aangekondigd
geen diensten te verlenen aan
de deelnemers aan het partij
congres.
Westelijke diplomaten zei
den te hebben gehoord dat de
regering nu militaire vliegtui
gen zou inzetten om in het bin
nenland afgevaardigden op te
halen, die het congres anders
niet kunnen bijwonen.
De regering heeft verklaard
hard op te treden tegen plunde
ringen. De troepen schoten
woensdag vijf plunderaars
dood en arresteerden 88 ande
ren.
Maar ook de bevolking zelf
treedt op tegen plundering. Een
diplomaat zei dat er verschil
lende confrontaties zijn ge
weest tussen plunderaars en
burgercomités die de orde
handhaving hebben overgeno
men van de politie.
Er circuleren geruchten in
Burma dat de aanzet voor de
plunderingen is gegeven door
het leger, dat de deuren van
staatspakhuizen zou hebben
geopend en de bevolking zou
hebben aangespoord mee te ne
men wat zij nodig heeft.
Volgens een diplomaat is het
niet ondenkbaar dat het leger
de plunderingen en andere on
rust aanwendt om een staats
greep te rechtvaardigen. Ook
andere waarnemers sluiten
niet uit dat generaal Ne Win,
van wie men vermoedt dat hij
op de achtergrond de touwtjes
nog altijd strak in handen
heeft, het leger zal inzetten om
de regering te redden.
KNOWLE (AP) - Een gastenboek waarvan de kaft verva> iafl iBHgCre
digd is uit de huid van een massamoordenaar uit de vos 17 "I AA
eeuw is in de Britse plaats Knowle geveild voor ongeveerjj rPfSlC f "Ivw
gulden.
In het begin van de 19e eeuw verdienden William Burke,
William Hare de kost als grafrovers. Later vermoordden al
ker 15 mensen om tegemoet te komen aan het tekort aan te
voor anatomen, die lichamen nodig hadden om snijles te
nen geven aan hun studenten.
Na een getuigenis van Hare werd Burke in 1829 opgehangen
lukte het Hare zelf om het land te ontvluchten. Het licha'j en dergelijk toestel in ont-
van Burke werd na de sectie gevild en de huid werd door! nkkeling genomen,
van de chirurgen gebruikt als kaft van een gastenboek./
notitieboekje dat ook opgesierd werd met de huid van Burls
nog in het bezit van het Koninklijk College van Chirurgen
het Schotse Edinburg.
Een Ameri
kaans bedrijf
ontving een
brief uit Iran
met deze postze
gel erop. Het
Iraanse bedrijf
wilde moderne
technologie ko
pen maar dat is
onder de huidige
Amerikaanse ex-
portregels niet
toegestaan. De
postzegel ver
wijst naar het
neerhalen van
een Iraans passa
giersvliegtuig
door een Ameri
kaans marine
schip enkele
maanden gele
den.
CHIPHOL (ANP) - Fokker
.It een verlengde versie
EbS va» <fe F-100,
I=r pas bij een voldoende
antal bestellingen wordt
lAi
a
45
ISLAMIC RfPUftUC OP SRAHy
FOïOi
DEN HAAG (ANP) - Afschaffing van subsidies is de eerst ac|
gewezen stap op weg naar meer evenwicht op de
melkmarkt. De EG zou daarmee jaarlijks miljarden l
besparen. Bovendien komt er dan wellicht melk beschikbi
voor gebruik in sectoren waar krapten bestaan. Te denkenvi
aan kaas die zonder subsidie in de EG kan worden
econoom dr. A.S. Friedeberg schrijft dit in Economisch Stall
tische Berichten.
Verruiming van de melkquota, de hoeveelheid melk dieiri j
EG boetevrij mag worden geproduceerd, is volgens Friede't
niet reëel. De totale melkproduktie in de EG was vorig jar
bijna 96 miljoen ton. Friedeberg voert aan dat voor een r
tevenwicht zonder subsidies een produktie van 73 miljoen ta
als uitgangspunt moet dienen. Dergelijke cijfers pleiten v
gens hem veeleer voor een verlaging dan voor een ver
van de quota.
WARSCHAU (RTR/AFP) - Het Poolse Politburo heeft me
deeld dat Lech Walesa, de leider van de verboden vakbond!
lidariteit, niet de kans krijgt zijn organisatie op te bouwen 1
een onafhankelijke beweging. De woordvoerder van de Pc
regering, Jerzy Urban, zei dat de overheid elk perspectief i
legalisering van Solidariteit uitsloot.
Lech Walesa noemde de uitlating van Urban 'onverantwoor
lijk'. In een interview met het Westduitse blad Bild Zei tun j;
hij dat 'het gevaar groot is' dat er in Polen 'anarchie' ont
De komende onderhandelingen tussen Solidariteit en de
ring zijn 'onze laatste kans om te komen tot samenwerk^
pluralisme en hervormingen', zo zei Walesa. De vakbondi-
der had onlangs de fabrieksarbeiders opgeroepen hun it!
kingsacties te beëindigen, maar 'dat betekent niet dat wij ffii|
opnieuw gaan staken als dat nodig mocht zijn', aldus Wales
DEN HAAG (ANP) - Zwitserland houdt zijn wegen
voor zware vrachtwagens (40 ton). Minister Smit-Kroes'
Verkeer en Waterstaat heeft daarom donderdag tijdens 1
leg met haar Zwitserse collega Ogi ingestemd met het ver
van het zware vrachtverkeer per trein. Zij heeft daarbij
als voorwaarde gesteld dat dit gecombineerd vervoer qua s
heid en prijs concurrerend moet zijn en dat deze mogelijk
snel moet worden verwezenlijkt.
Beide ministers waren het verder er over eens dat een inten
tionale sloopactie voor de binnenvaart dringend noodzakelijj
is. De binnenvaart kampt momenteel met een overcapacity
Smit-Kroes en Ogi vinden dat de Europese Gemeenschap eni
Centrale Commissie voor de Rijnvaart snel concrete besluite
moeten nemen over de sloopactie.
WASHINGTON (AP) - Het met afluisterapparatuur volg
stopte nieuwe gebouw van de Amerikaanse ambassade in Moj|
kou moet geheel worden afgebroken en herbouwd, zo
conclusie van een onafhankelijk bureau dat het gebouw J
onderzocht. Meer dan een jaar geleden bleek dat het
vol zat met geavanceerde afluisterapparatuur. Kort
werd onder leiding van de voormalige minister van
landse zaken James Schlesinger een onderzoek ingesteld, 1
na te gaan af het gebouw al dan niet zou moeten worden (f|
sloopt. Schlesinger concludeerde dat slechts de bovenste
verdiepingen van het gebouw zouden moeten worden
derd en herbouwd. Voorts zou een nieuw bijgebouw moet
worden neergezet, waar de meest geheime activiteiten van:
ambassade zouden kunnen plaatsvinden.
LORETO (CIC) - Ondanks de ramp met een Italiaans
team vorige week in de Duitse Bondsrepuibliek zijn dc
dag, de feestdag van de beschermheilige van de luchtvaart'
moedergods van Loreto, vier jachtbommenwerpers van de®
liaanse luchtmacht door curiekardinaal Opilio Rossi gezegen»
Na protesten van gelovigen had aartsbisschop Capovilla V
Loreto er bij de generale staf van de Italiaanse luchtmacht fl
aangedrongen ditmaal geen vliegtuigen naar de plechtig!®
in Loreto te zenden. De staf zou hierin hebben toegestemd.
Desondanks namen vier jachtbommenwerpers van het
Tornado deel aan het overvliegen over het plein voor de 1
liek van Loreto. Kardinaal Rossi, in het Vaticaan veranttfWjj
delijk voor het heiligdom van Loreto, zegende niet alleen
burgervliegtuigen maar ook de vier bommenwerpers.
ISLAMABAD (RTR/UPI) - Afghaanse opstandelingen hebhï
bij de stad Kunduz een militair toestel neergehaald. Daa"
kwamen alle zestien inzittenden om, onder wie twee genen
van het Afghaanse leger.
Volgens radio-Kabul werd het toestel, een tweemotorige Ai
nov-32, neergehaald met een Stinger-luchtdoelraket vanAi®|
rikaanse makelij. Onder de doden waren twee brigade-ffj
raals en een kolonel. Het vliegtuig werd neergeschoten M1
stad Kunduz, die al maanden de inzet is van felle gevecl#
tussen het regeringsleger en de islamitische opstandelingen-
NEW YORK (ANP/DPA) - Een groep vooraanstaande b®
kiers in de Verenigde Staten heeft zich uitgesproken voorFI
deeltelijke kwijtschelding van de schulden van de ontwik» I
lingslanden. I
Daarbij zou de situatie van elk schuldenland afzonderlijk
ten worden beoordeeld. Het is voor het eerst dat leidingê
vende functionarissen in de Amerikaanse bankwereld opd™ I
het woord kwijtschelding in de mond nemen. Financiële?
kundigen zien hierin en teken van groeiend ongenoegen M I
banken over de huidige aanpak van de schuldproblemen.
«rie jaar later zou dan de eer
lange F-100 geleverd kun-
*n worden. Fokker Aircraft
f»akte dit donderdag bekend,
ne produktie van een ver
fde F-100 is mogelijk ge-
nnrden doordat Rolls-Royce
ft besloten ook een krachti-
Tay 670 Turbofanmotor te
itwikkelen. De normale ver
van deze motor wordt ge-
:kt in de 'korte' F-100,
'aarvan er inmiddels ruim 100
finitief zijn besteld. De eerste
100 werd in februari van dit
iar - met vertraging - afgele
gd aan Swissair.
rRECHT (ANP) - Vol
enti jaar zal de geldont
waarding in Nederland als
,evolg van de stijging der
nvoerprijzen verder toene-
nen, waardoor de koop-
racht van de meeste inko-
nensgroepen weer onder
ak dreigt te komen.
pie verwachting spreekt de
abobank uit in haar jongste
onomisch kwartaalbericht,
gij voorziet voor het lopende
aar een inflatie van 1 a 1,5 pro-
bnt.
Voor het volume van de par-
[jculiere consumptie wordt in
eenzelfde matig groei-
jempo (1,5 procent) voorzien als
oor dit jaar. De gematigde
ntwikkeling van de loonkos--
de meevallende economi-
bhe vooruitzichten en de aan
kondigde verlaging van de
■ennootschapsbelasting maken
en volumegroei van de bruto-
drijfsinvesteringen in vaste
Jctiva met 4 procent waar-
jchijnlijk.
ÏGUCIGALPA (IPS) - De
ïondurese regering is ge
richt voor druk van de
jferenigde Staten om haar
ruiden aan het Interna-
ponaal Monetair Fonds
IF) en de Wereldbank
lormaal af te lossen.
[olgens de Hondurese krant El
feraldo hield de Amerikaanse
ilporganisatie Usaid een le-
dng van 50 miljoen dollar (104
iljoen gulden) enkele maan-
en op nadat de centrale bank
esloten had betalingen aan
[iet IMF en de Wereldbank te
aken.
De achterstallige betalingen
varen opgelopen tot 43 miljoen
foliar aan het IMF en 10 mil-
en dollar aan de Wereldbank.
ijjp'PAM (anp) De Amsterdamse
pctenbeurs heeft het donderdag bijzon-
pr kalm aan gedaan. Het koersniveau
zweerde in de loop van de dag wat naar
"Men met tegen het slot hier en daar
iVj 0(1,evin9- De omzet bleef voor
'aandelen laag: slechts 347 miljoen op
b»!i affaire van f1'3 miljard. Het
taar w ,weer een typische obligatiemarkt
ar de koersen fractioneel lager waren.
Jï.er yt'iwel de hele linie noteerden de
'mondsen ,a9er zonder dat sprake was
inwi eme yetsohillen. Hunter Douglas
nee een uitzondering met een vooruit-
«gtran 1,60 tot 68,20. Pakhoed no-
daim voor de emissie van één
VpIh |ager op 81.
zat men overal eigenlijk min of
op impulsen van buiten te wachten.
vorH 'iet 1,61 ectlter in bet uur dat
wan 1 nofl kon meekijken volledig
«nriun a r kwam daar wel een stij-
b V?' ,bijna 10 Punten rond half ze-
am.. e markt ademde een wind-
irhanT a.anb°d voor Gamma Holding in
mat de lagere halfjaarcijfers.